“West Side Family” sjellë këngën e re (VIDEO)

“Beso” është kënga më e re e grupit West Side Family. Grupi shumë i dashur për publikun shqiptar ka zgjedhur fundvitin për t’i dhuruar fansave këtë këngë.

Ata rikthehen pas 8 viteve mungesë duke sjellë edhe zërin e regjistruar të Doktori Florit, i cili është ndarë nga jeta prej 3 vitesh.

Edhe pse larg fizikisht, në projektin më të ri të West Side Family është i pranishëm edhe Doktor Flori. Ai është në notat, tekstin dhe klipin e këngës. Ai qëndron i palëvizur në buzëqeshjen e tij të përhershme, në një fotografi që qëndron përjetësisht në mur. / KultPlus.com

Unë vij prej detesh t’largëta

Poezi e shkruar nga ANTONIA POZZI / Titulli origjinal: PORTI / Përktheu Beti Njuma

Unë vij prej detesh t’largëta
unë jam një anije e rrahur
nga tallazet
nga erërat
brejtur nga dielli
sfilitur
nga uraganet

unë vij prej detesh t’largëta
ngarkuar me gjëra t’panumërta
t’shpartalluara
me fruta t’çuditshme
t’kalbura
me mëndafshe t’kuqe gjak
t’shqyera
copë-copë
krahët që ndrijnë cungimit
direkët shkulur
velat e ulura
litarët këputur
të kalbura
dërrasat e kuvertës

unë jam një anije
një anije që bart
mbi vete gjurmët e tërë perëndimeve
vuajtshëm përshkuar
unë jam një anjije që kërkon
nëpër tërë lumenjtë
një vendankorim.

Rishtas ëndërron anija e plagosur
portin më t’afërt-
po ç’rëndësi ka
nëse mbi hullinë
e rrugëtimit të saj
përplaset
shkulmi i sfilitur?

Oh, zemra
di fort mirë ta gjejë
udhën e saj
nëpër dallgët mbarë!
Oh, zemra di fort mirë
të kthehet
në bregun e vet!

O ti breg i përjetshëm
ti, folezë
e mbrame e shpirtit tim shtegtar –
o ti, tokë
ti, atdhe
ti, rrënjë e thellë
e udhëtimit tim mbi ujëra
ti, paqe
e dhimbjes sime
endacake
oh, strehomë
ndër molet e tua
ti, port
dhe mbi ty rëntë
çdo ngarkesë frymësosur
në prehrin tënd ulja
e ngadaltë e spirancës
në zemrën tënde ëndërrimi
i një mbrëmjeje të vagët
kur nga plakja e tepërt
nga lodhja e tepërt
do fundoset
në ujërat e tua
të heshtura
e rënda anije
e shkallmuar.

20 shkurt, 1933

Memorialet e Luftës së Dytë Botërore dhe qytetet në kartolina (FOTO)

Monumenti i Varrezave të Dëshmorëve Partizan gjendet në Velani, pika më e lartë e Prishtinës. Në kartolinën që daton në vitet 1960, 1970 dhe 1980, shihet duke qëndruar vet ose me pamje tjera të qytetit të Prishtinës.

Në kartolinë ku qëndron vetëm, imazhi i tij jep mesazhe të përziera të madhështisë arkitekturore dhe frymës pastorale. Shikuesi tërhiqet menjëherë nga tetë gjysmë rrethe të mëdha betoni, të formuar si krahë të hapur që rrethojnë një formë si glob, e punuar nga trarët metalik. Brenda mureve të gjysmë rretheve ka medalione të bardha, që përfaqësojnë luftëtarë individual (163) ose viktima civile (58) të luftës. Monumenti qëndron në një kodër me barë, lartësia e të cilit është e qartë nga sfondi- një pamje urbane poshtë e largët , e rrethuar nga mali.

Por për shkak të pranisë së fëmijëve duke luajtur dhe njerëzve duke biseduar me njëri-tjetrin, kjo strukturë e rëndë nga betoni dhe metali kompenzohet nga pamjet e jetës së përditshme. Edhe këtu, si në Landovicë, memoriali tradhëton përdorimin e tij si strukturë rekreative, ndër të tjera.

Në shumë kartolina, memoriali i Velanisë nganjëherë shfaqet ekskluzivisht me pamje të tjera moderne të qendrës të qytetit të pasluftës: ndërtesa e Radio Prishtinës; Teatri Kombetar; banesat e reja në Dardani; Shtëpia e Mallrave Grmija në rrugën për këmbësorë; korza; kampusi i Universitetit; munumenti i Vllaznim Bashkimit; hoteli Bozhur [tani Hoteli Swiss Diamond], me murin e tij të ilustruar me ngjyra, dhe sloganin, “Nga Fjalët në Vepra” në dy gjuhë.

Në kartolinat tjera, memoriali i Velanisë shoqërohet nga dy shenjues të fortë të identiteteve të ndryshme të Prishtinës: vendet e trashëgimisë historike të Kishës Serbe të Graçanicës dhe turbes Osmane në Mazgit, të dyja jashtë qytetit.

Memoriali i Varrezave të Dëshmorëve në Velani, i projektuar nga Svetislav Ličina (Zagreb 1931), dhe i kompletuar në Nëntor 1961 mbi një park prej tre hektarësh, qëndron ende edhe sot, edhe pse me medalione të grabitura dhe në një gjendjë të neglizhuar. Nuk është kërcënuar kurrë me shkatërrim, ndoshta për shkak të avokimit të veteranëve të fundit të mbijetuar të luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare. Dhe në mot të mirë, fëmijët rregullisht luajnë në mesin e rrënojave të çfarë dikur ishte një punë madhështore e arkitekturës, siç bënin në kohët e mëparshme.

Një arsye tjetër për jetëgjatësinë e tij mund të jetë fakti se gjendet në tokë të shenjtë. Në afërsi të tij, një varrezë tjetër është themeluar pas vitit 1999, kjo dedikuar dëshmorëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës në luftën e fundit, si dhe varri i Ibrahim Rugovës, presidenti i parë i Kosvës së vetë-qeverisur, i cili vdiq në vitin 2006.

Ndjenjat e nxitura nga ky monument nuk ishin gjithmonë neglizhenca dhe mosinteresimi. Fotot arkivore të kremtimit të përvjetorit të tridhjetë nga pushtimi Nazist, në vitin 1974, tregon tërheqjen popullore, përtej grupit të veteranëve. Atëherë ishte një simbol i fortë i vllaznimit dhe bashkimit, siç lexohet në sfondin gjigand të ceremonisë, në serbisht, shqip dhe turqisht, pranë portretit të Titos. / KultPlus.com

Burimi: ORAL HISTORY / KOSOVO

Thesari i humbur i Turqisë gjendet në Librazhd

Nga Daniel Muçaku

Me sa duket nuk thonë kot që Shqipëria është një minierë e vogël ari, pasi kohët e fundit diçka e pabesueshme është zbuluar në vendin tonë. Xhyra Kasaba, është një fshat, ndoshta shumë i njohur, i cili ka 99 minare, por që mbi të gjitha fsheh thesare të panumërta.

Me fshatin e Xhyrës janë lidhur shumë gojëdhëna dhe histori të ndryshme aq kulturore, por edhe misterioze që askush deri më sot nuk ja ka gjetur kuptimin. Ai ndodhet në pjesën jugperëndimore të rrethit të Librazhdit, pranë rrugës kombëtare që lidh Shqipërinë me shtete të tjera me Greqinë, Maqedoninë, si dhe me qytetet e vendit tonë.

A e dini se guri i “Bletës” një shkëmb me lartësi 1409m ka nxitur zbulues nga e gjithë bota kryesisht turq, maqedonas, edhe grek, por edhe nga “Puglia Grotte” dhe “Dauno”.

A fsheh me të vërtetë ky shkëmb një pasuri të madhe?
Mendohet se pikërisht në këtë gur fshiheshin grabitjet që kaçakët (hajdutet) bënin karvanëve të ushtrisë turke dhe tregtarëve nga Roma.

Jo më larg së disa muaj një turist nga Turqia eksploronte bashkë me grupin e tij e shoqëruar më një hartë shumëvjeçare e cila tregonte me hollësi se ku fshihej thesari i turqve. Kushtet litologjike siç dukej ua kishte vështirësuar kërkimet.
Banorët e fshatit tregojnë se shumë kërkime janë bërë, aq shumë saqë detyruan që emigrantët të ktheshin kudo që ishin edhe të gërmonin për ta gjetur diçka përpara se ta gjenin te turistët e huaj.

Ja si shprehet një banor i fshatit Xhyrë A. M:“Nuk e mbaj mend sa veta kanë ardhur e kanë hapur gropa pafund me qëllimin se ka flori apo gjëra të tjera si këto. Në fakt vetë nga legjenda e gurit të bletës, mjalti i shumtë i bletëve simbolizon floririn, ndërsa bletët punëtore – hajdutët të cilët vidhnin floririn e ushtrisë Osmane. Mendoj se është vetëm një legjendë, por herë pas herë mendoj se mund të jetë edhe e vërtetë.

Jo më larg se disa muajsh një grup turistësh nga gjuha që flisnin mendoj se ishin turq, kishin një hartë të vjetër e cila në të kishte të vizatuar shkëmbinjtë edhe vetëm një shkëmb ishte më kryq, vetëm guri i “Bletës”.

Njerëzit janë të çuditshëm në këtë fshat saqë marrin kazma edhe lopata edhe gërmojnë pa lidhje, duke prishur në shumicën e rasteve edhe rrugën “Egnatia” e cila kalon mes për mes fshatit”.
Po kush është me të vërtetë legjenda e gurit të “Bletës” e cila ka bërë bujë në të gjithë Shqipërinë?
Sipas legjendës thuhet se: “Dikur një djalë i ri nga fshati shkon tek guri i “Bletës” për të marrë mjaltë. Aty kishte shumë bletë dhe mjalti ishte në sasi të madhe. I riu futet brenda në gur dhe fillon të mbushë enët me mjaltë. Guri i thotë djalit se duhet të marrësh mjaltë vetëm aq sa të takon. Por ai nuk e dëgjon duke vazhduar të marrë mjaltë pa u ndalur. Atëherë guri mbyllet duke e zënë brenda. Djali fillon e rënkon. Zëri i tij dëgjohet dhe njerëz nga fshati i shkojnë në ndihmë për ta nxjerrë nga guri. Ata përdorin mjete të ndryshme si pyka prej thane për të hapur gurin, por pa mundur ta nxjerrin dot.

Pykat e thanës ( katër copë) gjenden edhe sot e kësaj dite në mesin e gurit. Pikërisht në atë vend guri është i lagur për shkak të lotëve të njeriut brenda tij. Madje edhe sot thuhet se? sa herë që bie shi, po të qëndrosh afër gurit në heshtje dhe të dëgjosh me kujdes, do të ndiesh zërin e të riut që vjen nga brenda duke rënkuar”./ KultPlus.com

At Gjergj Fishta reciton pjesë nga ‘Lahuta e Malcis’ (VIDEO)

Fishta, i lindur më 1871, ishte frat, shkrimtar (poet e prozator), përkthyes, publiçist, arsimtar, estet, piktor (jo profesionist, mendohet të ketë mbi 20 piktura) deputet, anëtar i Akademisë Italiane të Shkencave dhe mbrojtës i Shqipërisë në arenën ndërkombëtare.

Për gjysmë shekulli ishte figura mbizotëruese e letërsisë shqipe, madje që kur ishte gjallë u kurorëzua “poet kombëtar”. Pas vitit 1945, kur u vendos regjimi komunist, vepra e Fishtës u ndalua dhe qëndroi e tillë derisa u përmbys diktatura komuniste.
Një incizim në Youtube e tregon zërin origjinal të Fishtës duke lexuar nga “Lahuta e Malcis”, shkruan KultPlus.
Një incizim në Youtube e tregon zërin origjinal të Fishtës duke lexuar nga “Lahuta e Malcis”, shkruan KultPlus.

Fishta arrin të botojë këngët e para të “Lahuta e Malcís”, kryevepër e poezisë epike shqiptare, më 1904.

Më 1907 boton përmbledhjen satirike “Anzat e Parnasit”, dhe më 1909 përmbledhjen lirike “Pika voëset”, më 1913 “Mrizi i Zanave”. Gjergj Fishta veç krijimtarisë artistike, shkëlqeu edhe në fushën e pedagogjisë e të psikologjisë sociale, gjuhësisë etj. Si mendimtar me potencial të madh teorik dhe me një veprimtari të dendur praktike, në shërbim të mbrojtjes dhe të zhvillimit të gjuhës dhe të shkollës shqipe, ai i kishte vënë vetes si qëllim që të luftojë për të ngritur nivelin kulturor e arsimor të bashkëkombësve dhe për të nxitur tek ata dëshirën për përparim dhe për atdhedashuri, si dy shtylla qe do t’i ndihmonin për të mbajtur në këmbë shoqërinë shqiptare të goditur nga pushteti disashekullorë otoman. / KultPlus.com

Sot është përvjetori i vdekjes së kolosit të kulturës shqiptare, At Gjergj Fishtës

Shkruan: Ndue Ukaj

Sot, është përvjetori i vdekjës së kolosit të kulturës shqiptare, At Gjergj Fishtës.

Përkundër mërzisë që na shkakton politika, jeta e përçudnuar shqiptare, davaritjet pa sens, amullia dhe mungesa e idealeve, ia vlen ta përkujtojmë Fishtën, dhe njëkohësisht, ta lexojmë veprën e tij të pasur e me vlerë.
Sepse, ajo është gurrë e pashterrshme frymëzimi; është pasuri kombëtar dhe një shkollë që edukon ndërgjegjen e njeriut. Mbi të gjitha, vepra e tij është një shkollë e fortë kundër batakçinjve të shumtë të jetës shqiptarem

Para dy vitesh, duke e analizuar tekstin e tij, “Koha e ardhshme e Shqipnisë”, ndër të tjera pata shkruar:
”Freskimi më i madh i mendjes është leximi i klasikëve të lashtë. Duke lexuar ata, ndihesh i çlodhur, i lehtësuar, i përmirësuar, i lartësuar dhe i kalitur; të duket sikur sapo ke shuar etjen në një burim të kulluar malor” – shkruan Artur Shopenhauer.’’
Gjergj Fishta, i vlerësuar si Homeri Shqiptar, është shkrimtari kombëtar i shqiptarëve, i cili njihet me veprën epokale “Lahuta e Malcis”, që njëkohësisht është epi nacional i shqiptarëve. Veç kësaj kryevepre të kulturës shqiptare, ai njihet edhe për një sërë veprash me rëndësi në fushën e letërsisë. Ai u shqua edhe për kontribut dhe veprimtari të frytshme kombëtare.
Pa dyshim, Fishta dha një kontribut të jashtëzakonshëm edhe në mendimin shqiptar. Ai, si themelues dhe drejtues i revistës më prestigjioze shqiptare, “Hylli Dritës”, me shumë analiza e tekste, të shkruara me dije e kulturë, u dëftoi shqiptarëve rrugën kah emancipimi, përparimi dhe liria e njëmend.
Tekstet e shkruara në atë kohë, me forcën e argumenteve, janë të freskëta dhe dobiprurëse edhe për kohën tonë dhe shqiptarin e shekullit XXI.
Gjergj Fishta, në tekstin ”Koha e ardhshme e Shqipnisë”, të botuar më 1923 në revistën “Hylli Dritës” ndër të tjera shkroi: “Jeta e përparimi i një shteti janë të bazueme: a) mbi pavarësinë politike, b) mbi lirinë e qetësinë e përmbrendshme, c) mbi ekonominë, d) kulturën dhe e) moralin.

Revista “Hylli Dritës”, pas shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, u shndërrua në një institucion që synonte t’i bante shqiptarët në kohën kur ishte ba Shqipnia. Revista, duke bashkuar elitën ma të shëndoshë të kohës, pa asnjë dallim, i kontribuoi mendimit politik, arsimor, gjuhësor e kulturor të shqiptarëve. Në këtë mënyrë, ajo u shndërrua në një institucion emancipues, që i dha kulturë kombit shqiptar. Veç tjerash, kjo revistë i dha shpirt Shqipërisë, ndaj, me shumë të drejt Zef Pllumi, ai që e ringjalli “Hyllin e Dritës” e quajti “busulla në të cilën shënohet vetëm një drejtim: Europë.”
Gjergj Fishta, duke shënuar këtë periudhë e duke qenë prijatar i saj, shkroi shumë tekste diturore, me të cilat iu dha domethënie e shtytje zhvillimeve të atbotëshme shqiptare.
Teksti në fjalë, është një manual shumë i dobishëm edhe për kohën e sotme. Një ABC politike e kulturore. Sidomos për m’i dhanë shpirt shtetit. Atë çka vërtet na mungon.
Në tekstin në fjalë, Fishta, si erudit i vërtetë, analizon pesë shtyllat themelore që mbajnë lartë ngrehinën shtetërore.
Shkurtimisht, të shkëputura nga teksti i përmendur më sipër, ato janë:
“Shteti, për me jetue e me përparue, ma parë duhet që te ekzistojë individualisht, duem me thanë: T’i ketë kufijtë e vet të caktuam e mbas pozicionit gjeografik…
Pa liri, s’ka qetësi të përmbrendëshme; e pa qetësi, si eksperiencë na mëson ne shqiptarëve, s’ka punë, s’ka përparim, e shteti s’mundet me pasë jete të gjatë.
Tue qenë se qëllimi i imediat i shteteve të qytetnueme asht përmirësimi i gjendjes së njeriut mbi tokë, ma parë në pikëpamje të jetës së tij fizike e masnadej të jetës intelektuale, merret vesh prej vetes, se, pa ekonomi, një shtet i qytetnuem s’mundet të jetojë, e me kohë, do të bahet rob i huaj.
Një komb nuk mundet me e mbajtë gjatë pavarësinë e vet ekonomike, pa të cilën, si thamë, s’mbahet as pavarësia politike, po qe që puna e tij nuk prodhon aq sa puna e atyne kombeve, me të cilat ky gjendet në të përpjekun. Por puna rrjedh prej idesë; prandaj një shtet i qytetnuem, për ne do me ruajtë pavarësinë e vet ekonomike, ai do të gjendet e, në mos qoftë, do të mundohet me u gjetë po në atë shkallë kulture, në të cilën gjenden shtetet me të cilat ky ka të marrun e të dhanun.

Çka asht gëlqerja për murin, ai asht morali për shoqninë njerëzore. Morali asht ai që e mban gjallë e të fuqishme ndihmën ehuazesë (ndërsjellët), ndërmjet njeriut e njeriut e ndërmjet shtetit e shtetit, pa të cilën as njeriu, as shteti s’përparojnë e as me jetue gjatë s’mund të jetojnë.
Qe, këto janë, mbas mendimit tonë, ata gurët e parë të themelit, mbi të cilën do të mbahet, do të zhvillimet e do të përparojë çdo shtet i qytetnuem.”

Përvoja universale ka treguar se, këto parime, të cilar i analizon në një tekst të gjatë Fishta, janë esenciale për një shoqëri të emancipuar, që aspiron të ecë krah për krahu me popujt e përparuar.

Vepra e Fishtës është kundër kulturës së harresës, prandaj duhet ta bëjmë shujtë kulturore. Në tryezën tonë. Si bukën e përditshme.

Urimi për vitin 2018 nga NATO fillon me gjuhën shqipe (VIDEO)

Urimet për Vitin e Ri 2018, erdhën edhe nga vendet anëtare të NATO-së.

Në faqen zyrtare të NATO-së në Facebook, është publikuar një video me anë të cilës njerëz nga vende të ndryshme të botës, kanë uruar Vitin e Ri.

“Nga të gjithë ne në NATO, ju urojmë një vit të ri të lumtur dhe të qetë! #WeAreNATO”, thuhet nën video.

Urimi nis në gjuhën shqipe. / KultPlus.com

Lebibe Topalli-Shabani, me ekspozitë në Gjenevë

Më 18 janar 2018 artistja nga Ferizaj, Lebibe Topalli-Shabani hap në galerinë e njohur të Gjenevës “Cité du Temps” ekspozitën e saj personale të titulluar “The time” – “Le temps” (Koha). Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri më 28 shkurt 2018.

Ekspozita përbëhet nga tri tërësi: “The time”, “Don`t Stop My Time” & “Non-Stop”. Emërtimi “The time” i ekspozitës lidhet me një arsye të fortë, pasi që është koha ajo që kalon të gjitha dhe mbijeton përgjithmonë, shkruan albinfo.ch. Është koha ajo e cila ndjek besnikërinë e njeriut duke shkaktuar përherë paradokse. Dhe është zemra jonë sinonimi i tiktakut që mat kohën.

Është evidente se secila pikturë e kësaj ekspozite tregon akrepat e orës, të cilët krijojnë qarkun e tyre përcaktues. Në shumicën e këtyre krijimeve artistike shpërfaqet optimizmi përmes ngjyrave të ngrohta dhe të buta, përveç te kapitulli “Don`t stop my time”, pikturat e të cilit si laitmotiv kanë ndërgjegjësimin e njerëzve.

Lebibe Topalli Shabani është e lindur në Ferizaj në vitin 1981. Ajo ka mbaruar studimet për arte pamore në Universitetin e Tetovës ndërsa masterin në arte e ka bërë në Universitetin e Prishtinës. Aktualisht punon si mësimdhënëse në Shkollën e Mesme të Arteve “Çesk Zadeja” në Ferizaj.

Qendra Kulturore e Kosovës në Cyrih do të ndihmojë në pjesën organizative të ekspozitës si ofrimi i koktejit të verërave nga Kosova dhe i muzikës instrumentale në hapje.

Ekspozita hapet më 18 janar 2018 me fillim në orën 18.30, në galerinë “Cité du Temps” në Gjenevë. / KultPlus.com

“Kupa e Presidentit” 1996, me aktore e prezantuese lajmesh (FOTO)

Në shtator 1996 në terrenet e tenisit në Tiranë u pati mbajtur turneu prestigjioz i tenisit – “Kupa e Presidentit”.

Si zakonisht në turne merrnin pjesë tenistët më të mirë nga trojet shqiptare por edhe të huaj që punonin në Shqipëri.

Beni Islami, një tenist i njohur shqiptar dhe një legjendë në këtë sport, e kujton këtë kohë me një fotografi ku shohim disa fytyra të njohura, shkruan KultPlus.

“Pas fitores gjysmëfinale kundër kampionit të Shqipërisë Kadri Arapi me rezultat 6:0 dhe 6:1, në finale të këtij edicioni u takova me një ish profesionist të tenisit, amerikanin Robi Pulver. Pas një loje shumë të fortë fitova duke u shpallur kampion. Çka më pati bërë përshtypje ishte numri i madh i tifozëve nga Shqipëria që anonin për amerikanin. Në foto jam me disa tenistë dhe studentë kosovar që kishin ardhe për të më përkrahë në meqin final.
Good memories !” shkruan Islami.

Në këtë fotografi shohim aktoren Arta Dobroshi, familjarin e saj Genc Dobroshin, Anita Muçajn – prezantuese, profesoreshën Garentina Kraja dhe emra të tjerë si Ylber Shamolli, Zana Nixha e të tjerë.

Kjo ndoshta është një mënyrë e mirë që secili të kujtojë të kaluarën dhe të reflektojë mbi sukseset, në kohën kur po e përmbyllim vitin dhe po bëhemi gati për një vit të ri. / KultPlus.com

Dua Lipa, në mesin e 17 vajzave që pushtuan vitin 2017

Ylli nga Kosova me famë botërore, Dua Lipa është përzgjedhur nga revista e njohur “Vogue” në mesin e 17 “vajzave që pushtuan vitin 2017”.

Me hitin “New Rules” Dua siguroi suksesin që e meritonte. Hiti i saj arriti më shumë se 800 milionë shikime në YouTube dhe i ndihmoi që të bëhej artistja e parë femër që siguron pozitën e parë në top-listën britanike që prej hitit “Hello” të Adele në vitin 2015.

Dua Lipa është bërë zë i një gjenerate. Pop-i i saj është target i audiencës së ditëve të sotme.

“Dua patjetër që është pop-princesha që Britania ishte duke e kërkuar për një kohë të gjatë”, ka shkruar revista “Vogue” për Dua Lipën.

Dua Lipa me një postim në rrjetet sociale është ndier e nderuar që gjendet në mesin e grave të talentuara.

“Shumë e nderuar që jam në mesin e grave të talentuara dhe të pabesueshme”, ka shkruar Dua për këtë artikull të “Vogue”. / KultPlus.com

“Unë nuk shkruej urime, as për Krishtlindje as për Bajram, as për ditëlindje…”

MIGJENI

Shok i dashtun, unë përgjithësisht nuk shkruej urime, as për Krishtlindje as për Bajram, as për ditëlindje as për ndoj feste tjetër. Nuk shkruej, pse urimet qe n’ato dite tan bota ban, nuk dij a plotësohen një për qind se pothuej të gjitha dalin nga hipokrizia. Bota ketë e din, por njësoj vazhdon të shkruejë urime. As për Motmotin e Ri deri tash nuk i urova askujt asgja.

Por kësaj here due te hyj ne rradhën e njerëzve korrekte dhe t’u uroj shokve te mi Motmotin e Ri 1937. Së pari, t’uroj, shok i dashtun gjumin e ambël, qe te mos ndëgjosh si gjëmojnë njerëzit nën barrën e kryqave të vet tue mundunve, as britmën e ngadhnjysve në këtë jetë. Te mos dëgjosh bubullimën e Spanjës. Gjumin e ambël! Të mos dëgjosh si afër teje gërset dhëmballa për dhëmballë, nga teë ftohtit. Pse atëherë duhet të pyesësh: moj dhëmballë, pse ndeshe për dhëmballë dhe gërset aq?

E gjuha ne vend te dhëmballës përgjigjet: pse asht ftohtë, zotni, e kur asht ftohte, zotni, u hyn dreqi trupit, muskulave, nervave, zotni, dhe qashtu gërset dhëmballa për dhëmballë, zotni. Asht tepër banale të themi se mungon veshja dhe mbathja dhe zjarrmi, prandej: gjumin e ambël, shok i dashtun. Se dyti mbas gjumit t’ambël, t’uroj – ç’asht dhe e natyrshme – të jesh i gëzuem, gjithmonë i gëzuem. Nga gëzimi i madh, ne sentimentalizëm, të puthish drrasat e dhomës e shtyllat, si bani Greta Garbo në filmin “Mbretnesha Kristina”, kur shijoi dashunin shtazore (desha të them hyjnore, por njësoj asht).

Aq i gëzuem, saqë bota të ta kenë zili dhe të thonë: oh, sa i lumtun asht! Të jesh i gëzuem edhe pse n ‘anë tjetër zemra të pëlset, si paljaços. Te jesh i gëzuem, se gëzimi yt u jep shpresa edhe tjerëve. Në rasë se tryeza e shkrimit të çalon, ti qeshu. Në rasë se e vetmja karrige që ke në shtëpi asht e shpueme dhe s’ke se ku të rrish, ti qeshu.

Në rast se s’ke zjarrm e ke të ftohtë, po, ti qeshu. Në rasë se ndonj ditë, ashtu kot, të mungon dhe buka, ti merre për lojë, për shaka, dhe qeshu, qeshu. Del në rruge bile, në kryqzimin e udhve, dhe qeshu,qeshu,qeshu, e bota do ta ketë zili dhe do të thotë: ah, sa i lumtun asht! E kur të të vije në shtëpi ta shofi shkakun e gëzimit tand, do t’i kujtohet botës vetvetja dhe do të filloje të qeshi kikikikakaka. Smundja e të qeshunit do të përhapet ndër të gjithë dhe njerzit si majmunat do të hidhen përpjetë nga gëzimi… Dhe kështu uroj që vjetin 1937 ta kalojmë në gëzim, edhe se të smunde patalogjisht. / KultPlus.com

Ty njeri…

Poezi e shkruar nga Aurela Kadriu.

Ty njeri,
që n’hallakamën e Prishtinës
t’pashë me cigare n’dorë e kokëulun
tue ecë mendueshëm n’qoshe t’rrugës.
Ty po t’shkruj me t’kallxu që s’je vet’.

Nuk e di për ty,
po du me t’kallxu që rruga prej bibliotekës
te stacioni i autobusit për n’shpi,
Nuk asht’ mjaftueshëm e gjatë për krejt hallet që m’i bluen mendja jem.

Me siguri ti kishe qeshë me mu,
Se hallet e tua dukshëm ma të mëdha se t’miat janë.
Po unë mendoj për çmenduninë e atyne
Që mendojnë me e zhvendosë kampusin;
Për ata që ditët i zbardhin me barkun thatë e qiellin e hapun;
Për vajzat n’fshatna t’thella që nuk i lajnë me shku n’shkollë;
Mendoj e qaj fort me dënesë për Dafinën gjashtëmuajshe që u varros sot;
Për dekorimet palidhje n’shesh;
Për vetmitarët e t’shoqnueshmit.
Për ata që normat e kësaj shoqnie nuk i lajnë rehat me u dashtë e me ekzistu në trupat e tyne.

Rruga jem asht’ fort e shkurtë, njeri,
Për krejt hallet që duhet me i blu mendja jem.

Rruga jem asht’ tmerrësisht e shkurtë.

E tash kam nisë me mendu mos me mendu ma kurrë.
Se unë po t’shkruj ty, njeri
E mu kurrë kush s’më shkroi poezi
Si unë ty, njeri.

Pr, dhjetor 2017.

Rexhep Qosja, Ibrahim Rugova e Idriz Ajeti në një fotografi të vetme

Në këtë fotografi, të shpalosur me rastin e 50-vjetorit të rithemelimit të Institutit Albanologjik të Prishtinës, i shohim tok në një tribunë shkencore Rexhep Qosjen, Ibrahim Rugovën dhe Idriz Ajetin.

“Vitet kur këta tre mendimtarë ishin pjesë të stafit shkencor të IAP-it, padyshim se mund të cilësohen si vite të arta të këtij institucioni akedemik, kur pa as më të voglën mëdyshje IAP-i ishte kryeqendra e studimeve albanologjike”, ka shkruar në profilin e tij studiuesi i letërsisë Adil Olluri.

Sipas tij, viti 2017 ishte tejet i begatshëm për Institutin Albanologjik, meqë nga punonjësit e tij shkencorë u botuan një sërë veprash.

“Punonjësit e tij shkencorë ishin të pranishëm në shumë konferenca shkencore kombëtare e ndërkombëtare. Ky vit i dha shenjat e një rikthimi të IAP-it në vendin që i takon. Pra, të rikthimit të sigurtë në një qendër kryesore të studimeve dhe mendimit shqiptar. Viti 2018 qoftë i begatshëm për të gjithë dashamirësit e librit dhe albanologjisë”, ka shkruar Olluri.

Qendra Kinematografike planifikon futjen në funksion të Rregullores për lehtësirat financiare

Qendra Kinematografike e Kosovës kësisoj dje ka prezantuar raportin e punës për vitin që po lëmë pas. Një prej institucioneve më aktive në vend, QKK ka marrë pjesë në vitin 2017 në një numër të madh festivalesh dhe prezantimesh, përfshirë Berlinalen, Kanin, Beldocs Market, Annecy, Balkan Film Market dhe TIFFCOM në Tokio.

Një mundësi tjetër e jashtëzakonshme për filmat e mbështetur nga QKK ishte edhe arritja e marrëveshjes me Gjirafavideo, ku tani e tutje qytetarët e Kosovës do të kenë qasje në shikimin e filmave online, që ky institucion financon, duke qenë në favor të interesit publik dhe në mënyrë që qytetarët të kenë qasje në filmat e Kosovës.

Në GjirafaVideo mund t’i shihni ekskluzivisht 9 filma shqip, shumica prej të cilëve janë fitues të çmimeve të ndryshme ndërkombëtare, ndërsa pritet që ky bashkëpunim të vazhdojë edhe me filma te tjerë vitin e ardhshëm. Filmat që tani më janë pjesë e kësaj platforme janë: ‘Ballkoni’ nga Lendita Zeqiraj, ‘Kolona’ nga Ujkan Hysaj, ‘Krom’ nga Bujar Alimani, ‘Ferdonija’ nga Gazmend Bajri dhe Shkurte Dauti, ‘Ne të tre’ nga Blerta Basholli, ‘Çlirimi’ nga Burim Haliti, ‘Cheers’ nga Norikë Sefa, ‘Përqafimi’ nga Lulzim Guhelli dhe ‘E kuqja’ nga Gazmend Nela. Deri më tani rreth 30,000 persona i kanë shikuar filmat në platformën online.

Gjithashtu, QKK i ka kushtuar rëndësi të veçantë zhvillimit sa më të madh të bashkëpunimeve ndërkombëtare. Me këtë rast janë hartuar drafte të bashkëprodhimit ndërkombëtarë me Bullgarinë, Kroacinë dhe Turqinë, marrëveshje këto të cilat pritet të nënshkruhen në gjashtëmujorin e parë të vitit 2018. Në të njëjtën kohë është duke u punuar draft propozimi për anëtarësim në Eurimages. Drejtori i QKK-së, këtë vit ka qenë i pranishëm në dy Asambletë Gjenerale të European Film Promotion, ku QKK është anëtare, duke ruajtur komunikimin me të gjitha qendrat e filmit evropian dhe bashkëpunimin më të thellë me qendrat homologe rajonale.

Në 10 vjetorin e vdekjes së ikonës të kinematografisë kosovare, Faruk Begolli, QKK organizoi takimin përkujtimor për të afërmit, miqtë dhe të gjithë ata që vlerësojnë të arriturat e këtij aktori e regjisori të madh. Ky organizim është i pari i këtij lloji duke ndjerë nevojën që të mos harrohen njerëzit që kanë kontribuar dhe kanë rritur vendin tonë artistikisht. QKK planifikon që të vazhdoj me organizime të tilla, për të vlerësuar punën e artistëve dhe për t’u siguruar që veprat e tyre kinematografike nuk do të harrohen.

Për vitin 2018, QKK planifikon futjen në funksion të Rregullores për lehtësirat financiare, të cilat do të tërheqin investime të huaja në Kosovë, në fushën e industrisë së filmit, rregullore kjo që inkurajon dhe u hap rrugën investitorëve të huaj për të xhiruar në Kosovë. Poashtu do të lobohet për anëtarësimin e Kosovës në Euroimages si dhe në Creative Europe, këto dy platforma shumë fitimprurëse dhe të rëndësishme për vendin tonë dhe kinematografinë kosovare, me qëllimin e zhvillimit sa më të madh të industrisë tonë. QKK vitin e ardhshëm do të hartoj marrëveshjet e bashkëpunimit me Bullgarinë, Kroacinë dhe Turqinë, gjë që do të rrit bashkëprodhimin e Kosovës me këto shtete. Gjatë vitit 2018 shpresojmë që të hyj në funksion edhe Rregullorja e Ministrisë së Kulturës për sponzorizime, që do të jetë edhe një mundësi më shumë në gjetjen e fondeve alternative për filmbërësit kosovar. / KultPlus.com

Top lajm në mediat serbe: Kosova në vend të universitetit, xhami me 20 kupola

Nënkryetari i Prishtinës nga radhët e Aleancës Kosova e Re, Selim Pacolli, ka deklaruar se mund të ndërtohet një xhami me 20 kupola në vendin ku tani gjendet Universiteti i Prishtinës. Një gjë e tillë ka qenë edhe pjesë e fushatës së tij zgjedhore, në kuadër të garës që zhvilloi për Prishtinën.
Kjo ide, e përsëritur mbrëmë nga Pacolli, ka ngjallur mjaft reagime, dhe atë jo vetëm në Kosovë.

Lajmi në fjalë ka arritur edhe në mediat serbe, të cilat i kushtuan vëmendje të veçantë

“Pacolli: Në vend të kampusit të Universitetit mund të ndërtohet xhami super moderne”, është titulli i njërit prej artikujve të botuar në Serbi gjatë ditës.

Pacolli u bë nënkryetar i Prishtinës pas koalicionit që arriti me kryetarin e Prishtinës, Shpend Ahmeti, nga Lëvizja Vetëvendosje. /gazetametro

“Prishtina Brass” me koncert festiv në Prishtinë

Ansambli i tunxhit “Prishtina Brass” me përkrahjen e Komunës së Prishtinës, të shtunën, me fillim ne ora 14:00, do të realizoj koncertin e fundit për këtë vit në Sheshin “Zahir Pajaziti” në Prishtinë, shkruan KultPlus.

Koncerti do të mbahet në ambient të hapur me program mjaft atraktiv, kanë njoftuar organizatorët. Prishtina Brass është ansambël tunxhi i përbërë nga instrumentistë profesionist (të gjithë të shkolluar për instrumentet përkatëse). Ansambli Prishtina Brass ka një repertor mjaft të gjerë. Stili muzikor i Prishtina Brass është një kombinim i periudhave te ndryshme muzikore e gjithashu ansambli kultivon edhe veprat dhe këngët e ndryshme te ditëvë të sotme.

Ansambli rëndësi të veçant i kushton muzikës shqipe, duke mos përjashtuar edhe muzikën jazz. Që nga themelimi është mjaft aktiv. Ka realizuar një numër të konsiderueshëm koncertesh dhe prezentimesh të ndryshme. Ka realizur turne koncertesh në shumicën e qyteteve të Kosovës. Është prezentuar gjithashtu në Shqipëri dhe Maqedoni. Prishtina Brass është prezentuar në festivale të ndryshme si: Albanian Brass Festival, ReMusica, Netët e Prishtinës, Kosova Brass Festival, Ethno Fest etj…

Instrumentistët: Avni Krasniqi – Trumpetë I, Ardit Pira – Trumpetë II, Bledar Bujupi – Korno, Betim Krasniqi – Trombon I, Rejhan Rexha – Trombon II dhe Besa Ahmeti – Tubë./KultPlus.com

Mentor Shuki: Poezia për mu është profesioni më i kotë në botë

I ftuar në një emision televiziv dhe aspak kompetent për të folur mbi poezinë, Mentor Shuki ka dhënë disa deklarata interesante.

Shuki, një personazh i njohur televiziv dhe një stand-up komedian, në një pjesë të emisionit Debat D PLUS me Ermal Pandurin, flet për poezinë.

“Poezia për mu është profesioni më i kotë në botë” thotë mes tjerash Shuki në këtë emision televiziv ku asgjë nuk duket fort serioze.

Emisioni i transmetuar me datë 28 dhjetor moderohet nga Panduri, ndërsa në emision janë edhe të tjerë gazetarë të TV Dukagjinit, si dhe krahas Shukit, aktori Lulzim Bucolli. Në emision komentohen në mënyrë ironike, dhe jo ironike, ngjarje dhe personazhe të ndryshme kosovare, gjatë vitit që po lëmë pas.

“Gjema një poet që është okay, krejt janë pak që e kanë rrafshu ata sistemin me neve” thotë Shuki, derisa në emision përmenden Shpëtim Selmani dhe Arbër Selmani, në formë sarkastike nga personat brenda në studio.
Shpëtim Selmani është poet dhe aktor nga Kosova, madje edhe The Guardian ka shkruar për të dhe vargjet e tij. Arbër Selmani, në anën tjetër, është gazetar dhe redaktor i kulturës nga Prishtina. / KultPlus.com

Elton Deda: Festivali i TVSH-së ishte më i mirë se vitet tjera

Pjesëmarrës në festival, kantautori i njohur Elton Deda pohon se ajo që i ka pëlqyer më shumë ka të bëjë me kualitetin e këngëve.

“Ajo që mua më ka pëlqyer më tepër në Festivalin në RTSH është kualiteti i këngëve dhe rikthimi i disa artistëve. Si kualitet këngësh kanë qenë më të mira se në festivalet e mëparshme, dhe kjo nuk është risi por detyrë. Kishte ritëm, stil, pra kualiteti i këngëve është përmirësuar ndjeshëm. Festivali ishte më mirë se sa vitet e tjera, duke filluar që nga prezantuesi Adi Krasta, që bëri goxha diferencë me çfarë ka qenë më parë në festival”, pohon kantautori Deda.

Por ai shton se faza përgatitore për festivalin duhet të nisë më shpejt për të mbërritur në muajin e fundit të vitit.

“Faza përgatitore duhet të nisë më shpejt, dhe në rast se duhet të bëhen me paramentrat që duam ne që të mos ketë vuajtje të minutave të fundit apo lodhje të stërgjatura duhet patjetër që të merren masa, që orkestra dhe regjia të ketë më shumë mundësi për më shumë prova. Për mua festivali u zhvillua pa aksidente dhe incidente dhe kjo ishte pikërisht meritë e regjisorit Pali Kuke”, shprehet Deda për Festivalin e Fundvitit në Radio Televizionin Shqiptar. / KultPlus.com

Ilire Zajmi, për fundvitin dhe dhuratat

Poezi e shkruar nga Ilire Zajmi.

Për fundvit mos më bli unazë diamante
parfum me erë jasemini
biletë për një udhëtim ëndrrash
dua të më dhurosh Kohën
pak kohë të marr frymë
një grimcë kohe të buzëqesh
të mbyll sytë e të udhëtoj në një tjetër botë
më nevojitet pak kohë
të arratisem të qaj ngeshëm të shoh qiellin e përflakur
mjegullnajën sipër qytetit pa shpirt
se di si u katandis koha ime
në rrugët e pista gotat e zbrazura kafeneve të mykura
në pako cigaresh muhabete të panjohurish.

Nëse do të më bësh një Dhuratë
më fal pakëz kohë
një orë një minutë pak sekonda vetëm një çast
të bëhem njësh me gazin e një fëmije
të puth me buzët e etura të një të dashuruare
jam mbretëreshë e shfronësuar bjerrakohëse
mos më sill as lule as libra
në do të më dhurosh diçka më dhuro pak kohë.

E nëse s’e gjen askund për ta blerë
grabitja atyre që shesin gjakun me këste trupin me fajde
vidhjau atyre që iu tepron së shijuari bota nga mërzia
atyre që vrasin miza e pështyjnë veten në pasqyrë
nëse do të më japësh frymë më dhuro Kohën
Ajo është gjithçka që vdekatarët kanë.

Albulena Blakaj vjen me librin për Goethe-n në kulturën shqiptare

Studiuesja e letërsisë, Dr. Albulena Blakaj, profesoreshë në Universitetin e Prishtinës, vjen me studimin e saj “Goethe dhe receptimi i tij në kulturën shqiptare”, i cili, siç konstaton autorja, fokusohet në figurën e Goethe-s dhe në receptimin e madhështisë së tij në kulturën shqiptare dhe “dëshmon një fakt të pakontestueshëm: adhurimin konstant të shqiptarëve ndaj figurës dhe veprës së tij.

Prandaj, të gjitha shkrimet metatekstuale mbi veprën e tij, që vijnë kryesisht si paratekste në librat e përkthyer të tij, apo si shkrime speciale periodike për përvjetorin e tij, manifestojnë një diskurs glorifikues ndaj shkrimtarit gjerman.” Një pjesë e veçantë e librit flet për ndikimin e Goethe-s në prozën shqipe, ku, siç thotë autorja, përveç idesë romantike të njeriut të tepërt, apo formës së ditarit, romanet shqiptare “verteriane” ruajnë edhe diskursin ankues ndaj shoqërisë.

Studiuesi dhe shkrimtari Ag Apolloni këtë studim e ka vlerësuar si “monografia e vetme shqiptare që trajton çështjen e receptimit të kryeshkrimtarit gjerman në kulturën dhe letërsinë shqiptare. Rrjedhimisht, kjo është monografia më e madhe shqiptare e shkruar sipas metodës gjermane të receptimit”. Po ashtu, Apolloni shton se studimi “Goethe dhe receptimi i tij në kulturën shqiptare” është një kërkim mbi gjurmët e gjeniut gjerman në letërsinë dhe kulturën shqiptare. “Ky studim monografik mbi receptimin e një kolosi botëror në kulturën shqiptare, i studiueses Albulena Blakaj, është një kontribut i rëndësishëm shkencor dhe letrar, sepse sjell një burim të pasur informatash mbi receptimin dhe përflet, diskuton, komenton, analizon, interpreton dhe kritikon tekste dhe probleme të kthyera në objekt studimor. Nëpërmjet këtij studimi shihet qëndrimi i shqiptarëve ndaj veprës së Goethe-s, një qëndrim që herë është më entuziast, herë më racional, por gjithmonë adhurues.”
Në këtë libër përmenden, evidentohen e komentohen emra të njohur shqiptarë që janë marrë me veprën e Goethe-s, si: Ndre Mjeda, Gjergj Fishta, Hilë Mosi, Fan Noli, Lasgush Poradeci, Skënder Luarasi, Sejfulla Malëshova, Krist Maloki, Lazër Shantoja, Zef Simoni, Vangjel Koça, Branko Merxhani, Shevki Selenica, Aleks Buda, Hasan Mekuli, Klara Kodra, Shpëtim Çuçka, Përtef Kruja, Fatos Arapi, Petraq Kolevica, Pashko Gjeçi, Arshi Pipa, Petro Zheji, Bujar Doko, Robert Shvarc, Perikli Jorgoni, Aristidh Ristani, Visar Zhiti, Vehbi Bala, Jorgo Bllaci, Anila Omari etj.

Kjo monografi mbi Goethe-n, përkatësisht mbi receptimin e tij te shqiptarët, tregon qartë se për shqiptarët vepra e Goethe-s shërbeu si shembull orientimi drejt vlerave letrare dhe kulturore europiane. Sipas autores, “më e rëndësishmja është se, sidomos në fazat e kapërcimeve të mëdha, kur intelektualët e shoqërisë shqiptare e shihnin veten si ‘pjestarë të nje brezi qe mundohet te dale nga errësira në drite’, bëhej thirrje që vepra e ‘Gjysmë- Perëndisë së Weimar-it’, që e shihnin si një ‘gjeni universale’, të shërbente si shembull në perfeksionimin e kulturës sonë dhe formimin e një qytetërimi çfarë i duhet një Shqipërie të re.” Libri “Goethe dhe receptimi i tij në kulturën shqiptare” i studiueses Albulena Blakaj është botuar nga Shtëpia Botuese “OM” (Prishtinë) dhe ka 422 faqe. /KultPlus.com

Cili është emri më i gjatë dhe ai më i shkurtër në Kosovë?

Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka publikuar “Emrat dhe mbiemrat në Kosovë”.

Të dhënat në këtë publikim janë paraqitur sipas bazës së grumbullimit të të dhënave nga Regjistrimi i Popullsisë së Kosovës, i kryer në vitin 2011.

Një raport i tillë publikohet për herë të parë nga ASK-ja, transmeton kp.

Këto të dhëna tregojnë se në Kosovë në vitin 2011, numri i emrave të ndryshëm është gjithsej 68 122 emra, ndërsa numri i mbiemrave të ndryshëm në Kosove është gjithsej 26 557 mbiemra.

Sa i përket shpërndarjes së emrave në Kosovë, emri më i gjatë (më së shumti shkronja) ishte ai Ismailqemail me gjithsej 12 shkronja dhe Mirandolinda me gjithsej 11 shkronja, ndërsa emri me i shkurtër ishte me vetëm dy shkronja: Al ose Ad.

Ndërsa, nëse i shikojmë emrat sipas shkronjës së parë, sipas alfabetit, më së shumti emra fillojnë me shkronjën A ndërsa më së paku me shkronjën C. Gjithsej 8 026 emra fillojnë me shkronjën A, ndërsa gjithsej 407 emra fillojnë me shkronjën C.

Emri më i përbashkët (shpeshtë) te femrat në Kosovë ishte emri Fatime me gjithsej 8 626 persona, ndërsa emri më i përbashkët te meshkujt ishte Bajram.

Sa i përket mbiemrave, Krasniqi është mbiemri më i përbashkët (shpeshtë) në Kosovë me më shumë se 58 199 persona, që mbanin këtë mbiemër.

E mbijetuara e Aushvicit, me mesazhin për jetën dhe buzëqeshjen

Poezi e shkruar nga Charlotte Delbo – e mbijetuar e Aushvicit – (1971).

Ti që kalon këtej pari,
Ty, ty të lutem
Që të bësh diçka
Që ta mësosh hapin e parë të një vallëzimi
Diçka që e dëshmon ekzistencën tënde.

Diçka që të jep të drejtën
Të jesh veshur me lëkurën dhe me qimet e trupit.
Mëso të ecësh e të buzëqeshësh
Sepse përndryshe nuk ka asgjë kuptim, nuk do të kishte kuptim.

Sepse janë shumë që kanë vdekur
E ti je gjallë
Dhe nuk bën asgjë me jetën tënde.

Përktheu: Arbër Selmani
( Charlotte Delbo ka lindur në vitin 1913 dhe ka vdekur më 1985. Shkrimtare franceze, ajo përfundoi në kampin e Aushvicit, dhe shpëtoi e gjallë. Më pas botoi trilogjinë “Auschwitz and After”, ndërsa bashkë me Primo Levin, Elie Wiesel dhe Anne Frank renditet në mesin e personazheve që lanë gjurmë dhe dorëshkrime mbi përvojën në Kampin e tmerrshëm në Holokaust ).

MKRS-ja për vitin 2017 prezantoi të arriturat dhe sfidat e saj

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizoi konferencën e fundit për vitin 2017, me ç’rast ministri Kujtim Gashi prezantoi të arriturat, sukseset dhe sfidat nëpër të cilat ka kaluar MKRS-ja.

Ministri Gashi u shpreh: “Ne sot do të shpalosim para jush një raport përmbledhës të punës, aktiviteteve, rezultateve por edhe sfidave të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit për vitin 2017”.

“Edhe pse mandatin si Ministër në këtë Ministri e kam marrë pak më shumë se tash e 100 ditë, gjatë kësaj periudhe kam qenë i përkushtuar që të zbatojë planin e punës së Ministrisë, të vazhdojë implementimin e projekteve që kanë qenë në proces, por edhe kam shtyrë përpara politika dhe projekte që i kam propozuar bashkë me Kabinetin tim”, tha ministri Gashi duke nënvizuar se “Ministria e Kulturës, këtë vit ka pas një buxhet prej 25,146.301 € dhe jemi shumë të kënaqur me shpenzimin e këtij buxheti. Deri në më sot kur po raportojmë, ky buxhet është shpenzuar në vlerën prej 96 % dhe akoma janë duke u përpiluar raportet për shpenzimet e dy ditëve të fundit, çka mund të rritet përqindja e shpenzimit”.

KULTURA

Në kuadër të politikës së promovimit kulturor, është përkrahur krijimtaria kulturore në vend, duke përfshirë aktivitetet e institucioneve publike kulturore: Teatri Kombëtar i Kosovës, Filarmonia-Opera e Kosovës, Baleti Kombëtar i Kosovës, Ansambli KKV “Shota”, Galeria Kombëtare e Kosovës, Qendra Kinematografike e Kosovës, Kosovafilmi dhe Biblioteka Kombëtare e Kosovës.
Me qëllim të promovimit kulturor janë përkrahur edhe aktivitetet e kulturës së pavarur, përfshirë ato të asociacioneve dhe organizatave të pavarura kulturore, artistëve etj. Gjatë vitit janë përkrahur më shumë se 400 projekte me shumën totale mbi 1.200,000.00 €.

Pjesëmarrja në ngjarje të rëndësishme kulturore

Gjatë këtij viti Kosova ka qenë pjesëmarrëse në shumë ngjarje të rëndësishme kulturore me renome ndërkombëtare, si:

Edicionin e 57-të të Bienales së Venedikut, ku Kosova ka pas Pavijonin e vet dhe kemi qenë të përfaqësuar denjësisht përmes artistit kosovar me përmasa ndërkombëtare, Sislej Xhafa. Sigurisht që kemi vendosur të vazhdojmë pjesëmarrjen tonë edhe në edicionin e radhës në Bienalen e Venedikut.
Pjesëmarrja në Edicionin e VIII – të Lojërave të Frankofonisë në Abixhan të Bregut të Fildishtë- Pjesëmarrja e Kosovës në këto Lojëra ka qenë shumë e rëndësishme, meqë ishte hera e parë që Republika e Kosovës përfaqësohej në këtë ngjarje. Republika e Kosovës ka shënuar suksese në këto Lojëra, duke fituar dy medalje të Arta në xhudo, Akil Gjakova dhe Distria Krasniqi. Ndërkaq, fotografi Armend Nimani u rëndit në vendin e katërt për fotografinë më të mirë, ndërsa Astrit Kryeziu u rendit në vendin e 4-të në 800 metra vrapim.
Pjesëmarrja e Kosovës në programin Evropa Kreative – Një nga sukseset me rëndësi për kulturën tonë ka qenë aprovimi i Programit Evropa Kreative për Kosovën, me c’rast në janar të vitit të ardhshëm ne si Ministri do të nënshkruajmë Marrëveshjen me Komisionin Evropian, përmes së cilës Kosova do të përfitoj edhe fonde nga ky program i BE-së. Në kuadër të MKRS-së tashmë kemi krijuar edhe Deskun për Kulturë në mënyrë që të organizohet për të promovuar, organizimin e sesioneve informuese për Programin Evropa kreative.
Gjatë këtij viti, Republika e Kosovës është anëtarësuar në Federatën Ndërkombëtare të Këshillave të Artit dhe Agjencive të Kulturës (IFACCA), i cili është një rrjet global i këshillave të artit dhe ministrive të kulturës. Ky anëtarësim mundëson qasjen në një rrjet ndërkombëtar i cili është i dedikuar në përmirësimin dhe zhvillimin e politikave kulturore, krijimin e fondeve të artit, zhvillimin e audiencës dhe shkëmbimin e përvojave dhe rritjen e bashkëpunimit.
Janë ndarë Çmimet vjetore në fusha të ndryshme të kulturës, siç janë: Çmimet për dramë origjinale shqipe “Katarina Josipi”, çmimet për letërsi, çmimet për teatër, çmimet për muzikë;

Politika e Librit dhe Bibliotekës

Me qëllim të përkrahjes së autorëve dhe botueseve dhe përmes tyre të afrojë sa më shumë librin pranë lexuesve, janë ndërmarrë këto aktivitete:
Botimin e librave (janë përkrah 33 shtëpi botuese dhe 33 autorë)
Blerjen e librit dhe pasurimi i inventarit të bibliotekave kombëtare dhe regjionale (16 shtëpi botuese dhe 63 autorë)
Përkrahjen financiare të botimeve të revistave letrare (janë përkrah 9 revista)
Përkrahja e aktiviteteve letrare (29 aktivitete letrare)
Përkrahja e bibliotekarisë përmes përkrahjes me furnizime me tituj letrar si dhe përkrahja e aktiviteteve në lëmin e bibliotekarisë (26 projekte, si: “Karvani i shkrimtarëve për fëmijë”, “Takimet letrare” në qytete të ndryshme, “Festivali Drini Poetik”, panairet e librit në qytete të ndryshme të Kosovës dhe në Panairin e Librit në Frankfurt)
Për herë të parë MKRS këtë vit ka ndarë Çmimin ndërkombëtar “Letërsia shqipe”, i cili i është dhënë shkrimtarit të madh Ismail Kadare.

Politika e Arteve Skenike-Muzikore dhe Pamore

Në kuadër të kësaj politike, kemi mbështetur aktivitetet e institucioneve të MKRS-së, të cilat përveç veprimtarisë brenda Kosovës, kanë marrë pjesë edhe në shumë ngjarje kulturore ndërkombëtare.
Teatri Kombëtar i Kosovës përveç realizimit të repertorit brenda TKK-së ka realizuar disa pjesëmarrje serioze të shfaqjeve të veta në vende të rëndësishme të rajonit dhe Evropës.
Qendra Kinematografike e Kosovës sivjet ka shënuar rezultate të shumta në fushën e filmit. Kosova ka pasur suksese të jashtëzakonshme në festivale ndërkombëtare, duke qenë e pranishme në shumë festivale të kategorisë ‘A’, gjë që tregon për një zhvillim të shpejtë të filmave kosovar e që jemi të lumtur se po e arsyeton investimin që po bëjmë në fushën e filmit.
Filmi ‘T’padashtun’ nga Edon Rizvanolli, propozimi i Kosovës për Oscars, pati premierën botërore në Karlovy Vary International Film Festival, festival ky i kategorisë ‘A’ dhe një ndër festivalet më të vjetra në botë. Pastaj i njëjti film vazhdoi shfaqjen në festivale tjera të kategorisë ‘A’ si Cairo International Film Festival, International Film Festival në India Goa, e në shumë festivale e vende të tjera.
Filmi debutues i regjisores Blerta Zeqiri ‘Martesa’, që pati premierën në Tallin Black Nights Film Festival, gjithashtu festival i kategorisë ‘A’, nga ku triumfoi me dy çmime, çmimi i kritikës, si dhe çmimi special për ansamblin më të mirë të aktorëve.
Ndërsa filmi ‘Rooftop Story’ nga Gazmend Nela, pati premierën në Montreal World Film Festival si dhe filmi i shkurtër ‘Një Muaj’ nga Zgjim Terziqi, u dha premierë botërore në Cairo International Film Festival.
Filarmonia e Kosovës Gjatë vitit 2017 (Janar-Dhjetor) realizoi gjithsej 16 projekte koncertale. Rritja enorme e numrit të shikuesve të Filarmonisë është një tregues i mirë i performancës dhe cilësisë që sot ofron Filarmonia.
Baleti Kombëtar i Kosovës gjatë vitit ka realizuar 6 Premiera, ka marrë pjesë në dy (2) festivale jashtë vendit në Austri (Grac), dhe në Bullgari, si dhe ka mbajtur 52 repriza. Po ashtu Baleti ka dhënë shfaqje edhe në disa prej qyteteve të Kosovës.
Ansambli i Këngëve dhe Valleve “Shota” ka vazhduar me koncertet e shumta.
Ka shfaqur koncert për nder të 9 vjetorit të “Pavarësisë së Republikës së Kosovës” dhe për nderë të 28 Nëntorit,
ka marrë pjesë në koncertin e madh që u mbajt në kuadër të Epopesë së UÇK-së.
Ansambli “Shota” dhe Ansambli Popullor i Këngëve dhe Valleve i Republikës së Shqipërisë, kanë mbajtur koncertin e përbashkët Tradicional “T’i këndojmë pranverës” që organizohet në kuadër të “kalendarit të përbashkët kulturor”.
Ansambli “Shota” ka marrë pjesë në Festivalin ndërkombëtar në Trabzon të Turqisë, ku u nderua me çmimin e dytë në kategorinë e performancës së përgjithshme, çmimin e parë për muzikë dhe çmimin e parë për veshje.
Këtë vit Ansambli ”Shota” ka marrë titullin ”Mjesh¬tër i Madh” nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë.
Ansambli Kombëtar i Këngëve dhe Valleve “Shota” ka marrë pjesë në “Festivalin e XXIII (23) Ndërkombëtar të Folklorit “Plovdiv 2017” në Plovdiv të Bullgarisë.
Poashtu “Shota” ka marrë pjesë në edicionin e VIII-të, të Festivalit “Fest -Argjiro 2017”, në qytetin e Gjirokastrës.

Galeria Kombëtare e Kosovës ka vazhduar me repertorin e rregullt, duke realizuar 12 ekspozita. Gjatë këtij viti Galeria u bë partner i rrjetit ndërkombëtar BJCEM – (Bienali i krijuesve të rinj të Evropës dhe Mediteranit).
Galeria e MKRS-së në Programin Artistik për vitin 2017 ka realizuar tetë ekspozita.

Bashkëpunimi ndërkombëtar

Sa i përket bashkëpunimit ndërkombëtar në fushën e kulturës, është nënshkruar marrëveshja për bashkëpunim në fushën e kulturës me Republikën e Turqisë.
Është dakorduar nënshkrimi i kalendarit për aktivitete të përbashkëta kulturore me Republikën e Austrisë.
Po ashtu është finalizuar marrëveshja për nënshkrim midis MKRS dhe Komisionit Evropian për “Evropën kreative”, ku Kosova do të fitojë një fond për mbështetjen e aktiviteteve kulturore.

Legjislacioni në fushën e kulturës
Në fushën e legjislacionit të kulturës, është hartuar Koncept dokumenti për Gradimin dhe Pagat e Krijuesve dhe Performuesve të Kulturës dhe Punonjësve Profesional të Trashëgimisë Kulturore .
Është miratuar Rregullorja Nr. 07/2017 për Ndryshim-Plotësimin e Rregullores 06/2015 për Çmimin Kombëtar Letrar Për Vepër Jetësore “Azem Shkreli” dhe për Çmimet Vjetore për Letërsi.

TRASHËGIMIA KULTURORE

Është punuar për mbrojtjen dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore, përmes zbatimit të projekteve kapitale në fushën e trashëgimisë kulturore, siç janë projektet e konservimit-restaurimit dhe ato të rehabilitimit të aseteve të trashëgimisë kulturore.

Një nga sukseset më të rëndësishme në fushën e trashëgimisë kulturore në 100 ditëshin tim, u shpreh ministri Gashi, është themelimi i Inspektoratit të Trashëgimisë Kulturore në kuadër të Ministrisë.

Ministria në politikën e Trashëgimisë Kulturore për vitin 2017 ka zbatuar aktivitetet e përcaktuara në dokumentin e Politikave Programore me sa vijon:
Mbrojtja dhe ruajtja
Kërkimet dhe botimet
Promovimi
Në kuadër të politikës së mbrojtjes dhe ruajtjes së trashëgimisë kulturorë, është draftuar Koncept Dokumenti për Ligjin e Trashëgimisë Kulturore
Ne aspektin e mbrojtjes ligjore, është miratuar Lista e Trashëgimisë Kulturore nen Mbrojtje te Përkohshme. Lista përmban 1567 asete ne te gjitha kategoritë, kurse vlen te theksohet se ketë vit janë regjistruar 46 asete te reja, duke përfshire edhe trashëgiminë shpirtërore derisa nuk është bere asnjë largim.
Institucionet vartëse të trashëgimisë kulturore, kanë përgatitur dhe kane dorëzuar 92 dosje te kompletuara të aseteve të trashëgimisë kulturore për procedure te mëtutjeshme ne Këshillin e Kosovës për Trashëgimi Kulturore. Deri ne periudhën e raportimit, ju informoj se një grup punues është duke shqyrtuar dhe vlerësuar propozimet për mbrojtje te përkohshme për veprimtarinë e SHKA Agimi ne Prizren dhe te Ansamblit autokton “ Rugova “.
Në kuadër te programit: Masa preventive-intervenime emergjente, është intervenuar në rreth 50 asete të trashëgimisë kulturore në të gjitha regjionet e Kosovës, me theks të veçantë në Qendrën Historike të Prizrenit, ku janë realizuar 23 intervenime në asetet e trashëgimisë.
Ne kuadër te mirëmbajtjes dhe pastrimit janë realizuar aktivitete ne ndërtesat me status te mbrojtjes në total në 34 asete në tërë territorin e Republikës së Kosovës.
Në fushën e kërkimeve dhe botimeve, në kategorinë e trashëgimisë arkeologjike, atyre ne kuadër te projeksionit kapital dhe gërmimeve arkeologjike me karakter shpëtimi janë realizuar projektet me sa vijon:
Parku arkeologjik “ Ulpiana “
Kalaja e Prizrenit
Kështjella e Harilaqit
Kalaja e Novobërdës
Kalaja e Dardanes
Kalaja e Keqekollës
Lokaliteti arkeologjik i Dresnikut
Kalaja e Marecit
Gërmimet arkeologjike me karakter shpëtimi janë realizuar në të paktën 9 lokalitete në Kosovë.
Është punuar në dokumentimin e trashëgimisë shpirtërore për here te pare dhe është realizuar ne bashkëpunim te ngushte me studiues dhe profesor universitar, me c’rast janë dokumentuar 16 aktivitete të trashëgimisë shpirtërore, të cilat edhe janë përfshirë në Listën për mbrojtje të përkohshme.
Janë përkrahur financiarisht 17 projekte të asociacioneve dhe organizatave joqeveritare që kanë pas në fokus promovimin e trashëgimisë kulturore.
Në fushën e legjislacionit është hartuar koncept dokumenti për muzetë dhe është miratuar Rregullorja për mandatet e institucioneve vartëse të trashëgimisë kulturore.
Në njërën nga objektivat e rëndësishme të MKRS-së për trashëgiminë kulturore që është përfshirja e trashëgimisë kulturore ne planet zhvillimore, është punuar në hartimin e Planit te Menaxhimit për Qendrën Historike te Prizrenit, Planit të Menaxhimit për Parkun Arkeologjik Ulpiana dhe për Kalanë e Prizrenit.
Në lidhje me politikën e promovimit të trashëgimisë kulturore, është bërë promovimi i trashëgimisë kulturore përmes botimeve, hulumtimeve si dhe konferencave dhe aktiviteteve tjera te cilat janë pjesë e kalendarit si: “Dita Botërore e Trashëgimisë Kulturore, Dita Ndërkombëtare e Monumenteve dhe lokaliteteve, Ditët e Trashëgimisë Kulturore Evropiane, dhe të tjera që zbatohen edhe nga institucionet vartëse, së fundi promovimi i trashëgimisë kulturore shpirtërore dhe promovimi i Guidës së Trashëgimisë Kulturore përmes digjitalizimit;
Për sa i përket politikës së edukimit, aftësimit dhe pjesëmarrjes aktive në mbrojtjen e trashëgimisë kulturore, MKRS, bazuar në marrëveshjen e nënshkruar me Këshillin Britanik ka ofruar 5 bursa për studime në fushën e arkeologjisë, 3 prej tyre janë përfitues, dhe dy bazuar në Marrëveshjen me “Ecole Noramle Superieure”, Ambasadën e Francës dhe Universitetin e Prishtinës kemi mbështetur 2 studentë.
Gjatë kësaj periudhe kemi hartuar edhe projektin kryesor për Muzeun e Historisë se Natyrës dhe programi për Trashëgimi Shpirtërore.
Ne aspektin e promovimit, pothuajse çdo aktivitet është promovuar varësisht nga tema dhe/apo projekti i miratuar. Ne përputhje me Rregulloren për Çmimet ne Trashëgimi Kulturore, janë ndare çmimet për laureatët.

RINIA

Një nga sukseset me rëndësi për fushën e rinisë në 100 ditët e para të qeverisjes është inaugurimi i Zyrës Rajonale për Bashkëpunim të të Rinjve në Prishtinë, e cila është bërë me financimin e MKRS-së. Kjo zyrë është themeluar nga gjashtë shtetet e Ballkanit Perëndimor: Shqipëria, Kosova, Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi, Maqedonia dhe Serbia.

Në lidhje me planifikimet strategjike, MKRS ka hartuar Strategjinë për Rini 2018-2022, e cila pritet të miratohet së shpejti.

Në politikën e mbështetjes dhe afirmimit të sektorit të rinisë dhe përmirësimit të shërbimeve të të rinjve, janë mbështetur një mori projektesh për ngritjen e kapaciteteve të organizatave rinore dhe mbështetjen e mekanizmave rinorë për të zhvilluar programe dhe shërbime kualitative për të rinj si dhe ngritjen e shkathtësive jetësore për të rinjtë.
Janë përkrahur projekte të organizatave rinore që kanë pas në fokus ngritjen e kapaciteteve për parandalimin e ekstremizmit të dhunshëm dhe radikalizmit që shpie në terrorizëm.
Janë mbështetur projektet për zhvillim të programeve në trajnime për ndërmarrësi, grante dhe pajisje për start-ups si dhe trajnime profesionale për rikualifikim si dhe sigurimi i intershipit (praktikë në punë). Rreth 200 të rinj janë certifikuar për trajnime profesionale.
Sa i përket komponentës së pjesëmarrjes së rinisë në kuadër të Strategjisë për Rini dhe Planit të Veprimit 2016-2017, në kuadër të implementimit të kësaj strategjie, janë mbështetur 49 projekte.
Në kuadër të mbështetjes dhe fuqizimit të pjesëmarrjes së të rinjve gjatë vitit 2017, përmes mbështetjes dhënë Këshillit Qendror të Veprimit për Rini të Kosovës, janë themeluar Këshillat e Veprimit Rinor Lokal në komunat me shumicë serbe të Leposaviq-it, Zubin Potok-ut, Mitrovicës së Veriut dhe Zveçan-it.

Bashkëpunimi dhe koordinimi me donatorët
Në bashkëpunim me OSBE-në, MKRS-ja ka realizuar programin 3 mujor për internship të praktikantëve nëpër institucionet publike të Kosovës ku rreth 20 të rinjë kanë përfituar. Me Helvetas Swiss Inter-Cooperation nga Zvicra për Projektin për Aftësitë për Punësim Rural jemi duke realizuar programin në 12 komuna në pjesën lindore të Kosovës, (komunat lindore rurale) në mënyrë mjaft të kënaqshme dhe në veçanti nga zyrtarët e DZHPR-ës vlerësohet kontributi i këtij projekti në zonat rurale.
Është realizuar projekti “Trajnim në punë” përfitues 120 të rinj, Regjioni i Mitrovicës dhe Prishtinës. Implementues: MKRS, MPMS, zyrat për punësim dhe bizneset private.
Është realizuar projekti “Sallonet” përfitues 500 të rinj, në 10 komuna të Republikës së Kosovës. Implementues: MKRS, Qendrat Rinore, Friedrich Ebert Foundation dhe OJQ “D4D”.

SPORTI

Një nga të arriturat me rëndësi për fushën e sportit, sigurisht që mbetet Vendimi për ndërtimin e Stadiumit Kombëtar të Futbollit, i cili tashmë ka marrë rrugën e realizimit.
Janë plotësuar dhe ndryshuar Rregullorja për Kategorizimin e Sportistëve dhe të Trajnerëve , si dhe Rregullorja për Kategorizimin e Sporteve.
Është realizuar përkrahja financiare për Komitetin Olimpik të Kosovës (KOK) dhe Federatat Sportive.
Janë mbështetur financiarisht reprezentacionet në garat Kualifikuese për Kampionate Evropiane dhe Botërore, në Futboll, Hendboll, Basketboll, Volejboll, Atletikë, Mundje, Xhudo, Karate, Boks, Çiklizëm,etj.
Mbështetje materiale për klubet të femrave, për pjesëmarrje ne aktivitet sportive kombëtare dhe ndërkombëtare.
Mbështetje te aktiviteteve qe kane te bëjnë me masivitetin e sportit, ne nivel lokal dhe nacional.
Mbështetje materiale në seminaret për trajner-e, gjyqtar-e dhe administrator-e të sportit (stafi profesional).
Mbështetje materiale për projektet që mbulojnë shënimin e datave të rëndësishme kombëtare dhe manifestimet tradicionale sportive.
Mbështetje në organizimin e aktiviteteve të Kupës së Republikës së Kosovës.
Mbështetje federatave në ngritjen e kundrave profesional të dalë nga grupmoshat e reja (referë, trajner, administrator etj.
Ngritja e kuadrit mjekësor për të kryer kontrollet dhe testimet standarde për vlerësimin e aftësive lëvizore dhe funksionale(Ne bashkëpunim me Ministrin e Shëndetësisë)
Sigurimi i pajisjeve / aparaturës mjekësore për qendrën e mjekësisë sportive;
Trajnimi i kuadrit profesional për punë në Qendrën e mjekësisë sportive.

Sa i përket infrastrukturës së sportit, Janë bërë përgatitjet për ndërtimin e Pallatit Olimpik me Komunën e Prishtinës.
Është investuar në Stadiumin e qytetit të Prishtinës në bashkëpunim edhe me Komunën e Prishtinës.
Janë zhvilluar punimet ne ndërtimin e Stadiumit Ndihmës në Komunën e Prizrenit.
Renovimi i Stadiumit Olimpik “Adem Jashari” në Mitrovicë
Është investuar në rregullimin e fushës me bari sintetik në Stadiumin “2 Korriku” në Prishtinë
Vendosja e tribunave teleskopike dhe ulëseve në pallatin e rinisë dhe sporteve në Prishtinë.
Kanë filluar punimet në anekset e fushave ndihmëse në Stadiumin e futbollit ,,Ramiz Sadiku” në Prishtinë,
Investimi në Stadiumiet: “Shahin Haxhiislami” në Pejë, stadiumin e qytetit në Malishevë, Sadiumin e qytetit në Suharekë, stadiumin ,,Zahir Pajaziti” në Podujevë, ndërtimi i stadiumit të qytetit në Kaçanik,
Në bashkëpunim me Komunën e Gjakovës dhe Pejës janë bërë përgatitjet për ndërtimin e Fushave të Tenisit.
Kanë vazhduar punimet në ndërtimin e Palestrës së sporteve në Dragash, Palestrën e sporteve në Samadraxhë të Vushtrrisë
Është bërë inaugurimi i Palestrës së Sportit në Zahaq dhe në Loxhë të Pejës.
Ndërtimi i poligonit sportiv në shkollën “Bajram Curri’” në Strellc të Deçanit dhe në poligone tjera.

TË DRETJAT E AUTORIT

Gjatë këtij viti është hartuar strategjia kundër piraterisë;
Është nënshkruar Marrëveshja e bashkëpunimit me Republikën e Shqipërisë për fushën e të drejtës së autorit dhe të drejtave tjera të përafërta
Ndër të arriturat më të rëndësishme kanë qenë: promovimi i të drejtës së autorit dhe të drejtave të përafërta; trajnimi i grupeve të ndryshme të interesit, përfshirë gjyqtarët, prokurorët, policët, ndërmjetësit për të drejtën e autori dhe avokatët; prezantimi në Samitin Evropian të Pronësisë Intelektuale
Task Forca kundër Piraterisë, gjatë vitit ka treguar mjaft sukses, duke sekuestruar mbi 1670 kopje të materialeve pirate (CD, DVD) dhe për shkelësit janë shqiptuar gjoba dhe filluar procedurat në gjykatat kompetente.
Në politikën e promovimit të së drejtës së autorit dhe të drejtave të përafërta janë organizuar fushata vetëdijesuese dhe promovuese, përmes aktiviteteve promovuese dhe edukuese të mbajtura në shkolla të mesme.
Sfidë mbetët funksionalizimi i menaxhimit kolektiv përkatësisht nënshkrimi i marrëveshjeve të përgjithshme për tarifat e përgjithshme për shfrytëzimin e të drejtës së autorit dhe të drejtave të përafërta./KultPlus.com

Pagat e aktorëve të TKK do të zgjidhen brenda buxhetit të Ministrisë së Kulturës

Sarandë Selimi

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, Kujtim Gashi sot ka mbajtur konferencën e fundvitit me anë të cilës ka prezantuar raportin e punës njëqind ditësh të kësaj ministrie.

Ndërkohë, nuk ka lënë pa përmendur edhe arritjen e marrëveshjes ndërmjet Ministrisë së Kulturës dhe aktorëve rezidentë të Teatrit Kombëtar të Kosovës për rritje pagash. I pyetur nga KultPlus, lidhur me planin konkret të kësaj Ministrie për ngritjen e pagave të aktorëve rezident të Teatrit Kombëtar të Kosovës, pasi që, një rregullore e dërguar më herët në Parlament është refuzuar nga Komisioni Parlamentar i Republikës së Kosovës, ministri Kujtim Gashi, tha se kjo çështje do të zgjidhet brenda buxhetit të MRKS- së.

Ai tregoi se janë duke punuar në rregulloren së bashku me Sindikatën e Aktorëve, ku i kanë përfshirë të gjithë në mënyrë që vendimmarrja të jetë e përbashkët.

“Po , rregullorja është refuzuar nga Komisioni Parlamentar, por ne kemi një zgjidhje brenda Ministrisë. Jemi duke e punuar rregulloren së bashku me Shoqatën Sindikale të Aktorëve, ku i kemi përfshirë të gjithë në mënyrë që vendimmarrja të jetë e përbashkët, kurse i kemi dërguar një dokument Ministrisë së Financave sa i përket buxhetit lidhur me këtë rritje. Ne jemi krejt në rregull sa i përket rritjes, sepse këtë çështje do ta zgjidhim brenda buxhetit të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, natyrisht me vendim të qeverisë” tha ministri Gashi./ KultPlus.com