Manastiri i Shën Antonit në Egjipt, themeluar rreth vitit 356 pas Krishtit, konsiderohet manastiri më i vjetër i krishterë dhe ende në funksion në botë.

Manastiri i Shën Antonit, i njohur si një prej manastireve më të vjetër në botë, ka një histori të pasur dhe një ndikim të thellë në jetën religjioze kristiane. Manastiri i Shën Antonit u ndërtua midis viteve 298 dhe 300 gjatë mbretërimit të Constantius Chlorus. Në vendbanimin fillestar, ithtarët e tij ngritën vetëm ndërtesat më thelbësore. Theks i veçantë iu vu izolimit. Ata jetonin në qeli të vetmuara të rrethuara nga një qendër e përbashkët lutjeje ku kryenin Liturgjinë Hyjnore. I vendosur në Zemër të Shkretëtirës Lindore të Egjiptit, ky manastir është një oazë e vërtetë ku monakët kanë kërkuar mbrojtje, paqe dhe lidhje të thellë me besimin gjatë shekujve, përcjellë KultPlus.
Gjatë shekujve të 6-të dhe 7-të, shumë monakë nga manastiret e Scetes u detyruan të largoheshin për t’i shpëtuar sulmeve të përsëritura nga beduinët. Ata gjetën strehë tek Manastiri i Shën Antonit, dhe që atëherë u bë një vend ku bashkëjetonin herë pas here si monakë kopthë ashtu edhe melkitë nga lindja. Një moment i veçantë historik ishte në vitin 615, kur patriarku melkit John, i dërgoi ndihma financiare kryetarit të manastirit, Anastasius të Persisë, duke i kërkuar që të pranojë disa monakë melkitë të përndjekur nga persët, të cilët menaxhuan manastirin deri në fund të shekullit të 8-të.

Megjithëse i vendosur në një zonë të largët, Manastiri i Shën Antonit nuk ishte pa sfida. Ai u sulmua disa herë nga beduinët e Shkretëtirës Lindore dhe u dëmtua në shekullin e 11-të. Gjithashtu përjetoi trazira gjatë rebelimeve kurde dhe turke, përfshirë plaçkitjen nga ushtria e Nasir al-Dawla. Megjithatë, manastiri u rindërtua në shekullin e 12-të dhe njohu periudha të lulëzimit gjatë shekujve të mëvonshëm. Për t’u mbrojtur nga sulmet, rreth manastirit u ndërtuan edhe mure.

Abu al-Makarim, një udhëtar dhe historian i shekullit të 13-të, e përshkruan manastirin si një vend unik dhe të pasur me prona në Egjipt, me kopshtet e tij të mëdha plot pemë fruta, burime uji që rrjedhin përgjithmonë, një vresht dhe një kala madhështore. Ai vlerësonte se asnjë manastir tjetër në Egjipt nuk i afrohej këtij përmasave dhe bukurie.

Manastiri i Shën Antonit përfaqëson një qendër të rëndësishme të krishterimit dhe monakizmit, ku tradita e thellë asketike ka mbijetuar dhe është përshtatur me kohën. Si një nga manastiret më të vjetër në botë, ai ka shërbyer jo vetëm si strehë për besimtarët dhe monakët, por edhe si një dëshmi e qëndrueshmërisë dhe pasurisë kulturore e shpirtërore të Egjiptit. Historia e tij e përplotë me sfida dhe mbijetesë, si dhe vlera unike arkitektonike dhe artistike e bëjnë atë një destinacion të domosdoshëm për besimtarët dhe vizitorët nga e gjithë bota./KultPlus.com