Kushdo që mban “Lindjen” e Caravaggio-s nuk do të mund ta shfaqë kurrë atë në publik. Megjithëse sipas një vlerësimi të FBI-së, piktura do të kishte një vlerë prej rreth 20 milionë dollarë, në fakt nuk ka asnjë.
“Posedimi i një pikture me vlerë kaq të madhe – shkruante më 30 tetor 1969 në raportin e tij Marshall Guelfo Giuliano Andrei – përbën një rrezik të vazhdueshëm, të tillë që të anulojë çdo vlerë tregtare”.
Por mund të kishte shkuar ndryshe. Pikërisht për shkak të vlerës së saj, vepra e dytë e artit më e kërkuar në botë mund të jetë prerë në disa pjesë dhe rishitur te koleksionistët e paskrupullt.
Ndoshta falë ndërmjetësimit të një trafikanti zviceran, të thirrur për këshilla nga bosët e Cosa Nostra. Piktura u vodh në Palermo nga një bandë kriminelësh./ KultPlus.com
Imagjinoni sikur energjia elektrike të ndërpritej papritur dhe të mos kthehej për orë, ditë apo javë të tëra. Vështirësitë fillestare, si mungesa e televizorit apo frigoriferit, do të shndërroheshin shpejt në një katastrofë globale: spitalet paralizohen, Interneti nuk funksionon, Gps-të janë të padobishëm, trenat dhe avionët ndalojnë së lëvizuri. Ndërkohë, në qiell do të shfaqeshin aurora spektakolare, por çmimi do të ishte i lartë. Ky skenar nuk është fantashkencë, por një mundësi reale në rast të një stuhie diellore ekstreme.
Ngjarja e Carrington-it
Për të kuptuar këtë fenomen, duhet të kthehemi pas në kohë. Dielli ynë, megjithëse duket i qëndrueshëm, është vendi i aktiviteteve të dhunshme që shpesh nuk i vërejmë. Në shtator 1859 ndodhi një ngjarje e tillë, e njohur si Ngjarja e Carrington-it, kur një stuhi diellore e fuqishme goditi Tokën. Në atë kohë, teknologjia ishte e kufizuar tek telegrafi, dhe efektet përfshinin ndërprerje të linjave dhe shkëndija nga shtyllat e telegrafit. Ndërkohë, urora boreale u panë deri në Kubë, Hawaii dhe Xhamajka.
Fenomenet e dhunshme diellore në të kaluarën
Stuhia diellore e vitit 1859 ishte rreth 10 herë më e fuqishme se një ngjarje e ngjashme që ndodhi në maj 2024. Në shekullin e 20-të dhe të 21-të ka pasur raste të tjera të fuqishme, si stuhia gjeomagnetike e marsit 1989, që shkaktoi një ndërprerje 10-orëshe të energjisë elektrike në Quebec dhe problemet e sistemit elektrik në SHBA. Një tjetër stuhi, në maj 1921, shkaktoi zjarre dhe dëme në linjat telegrafike.
Studimet mbi izotopet radioaktive në shtresat e akullit tregojnë se në 1,000 vitet e fundit ka pasur stuhi edhe më të forta se ajo e Carrington-it. Megjithatë, këto fenomene janë të paparashikueshme dhe mund të ndodhin në çdo moment.
Skenari i “stuhisë perfekte”
Një stuhi ekstreme fillon me shfaqjen e njollave të mëdha në sipërfaqen e Diellit, të cilat çlirojnë energji magnetike dhe përfundimisht plazma të nxehura. Kur ky material arrin Tokën, ai ndërvepron me fushën magnetike të planetit, duke shkaktuar stuhi gjeomagnetike.
Efektet përfshijnë:
Dëmtim të satelitëve: Rrezatimi i lartë energjik ngroh dhe zgjeron atmosferën, duke shkaktuar më shumë fërkim mbi satelitët.
Probleme për astronautët dhe avionët: Rrezatimi paraqet rrezik për ata që ndodhen në orbitë ose në udhëtime mbi polet.
Prishje të rrjeteve elektrike: Rrymat induktive të gjeneruara nga stuhitë geomagnetike mund të dëmtojnë transformatorët dhe linjat elektrike.
Pasojat e një ndërprerjeje globale të energjisë
Nëse një stuhi e tillë ndodh sot, efektet do të ishin katastrofike. Transformatorët e dëmtuar nuk mund të zëvendësohen shpejt, pasi prodhimi i tyre kërkon muaj të tërë. Pa energji elektrike, ndalen jo vetëm pajisjet shtëpiake, por edhe transaksionet bankare, sistemet telefonike dhe transporti publik. Supermarketet boshatisen shpejt dhe mungesa e ujit të pijshëm bëhet një problem i madh.
A jemi të përgatitur?
Për momentin, burimet për monitorimin e “moti hapësinor” janë të kufizuara. Satelitët aktualë si Soho dhe Solar Dynamics Observatory janë të vjetër dhe nuk mund të japin të dhëna në kohë reale. Misioni Vigil i ESA-s, planifikuar për vitin 2031, mund të përmirësojë situatën, por aktualisht parashikimet janë të kufizuara në një sistem të quajtur “nowcasting”—thjesht vëzhgimi i çfarë po ndodh në moment.
Si të kufizojmë dëmet?
Strategjitë për të përballuar këto fenomene përfshijnë monitorimin e vazhdueshëm dhe ndarjen e rrjetit elektrik në segmente për të parandaluar përhapjen e dëmeve. Megjithatë, ndërgjegjësimi dhe përgatitja për një skenar të tillë mbeten të ulëta në shumicën e vendeve./bota.al/ KultPlus.com
Bileta fituese me vlerë 1.22 miliardë dollarë është shitur në SHBA, si xhekpoti i pestë më i madh në histori, njoftoi organizatori i lotarisë Mega Millions.
Prej tre muajsh askush nuk ka nxjerrë kombinimin fitues të kësaj shorti.
Bileta u shit në shtetin e Kalifornisë, sipas organizatorit Mega Millions, i cili shpalli gjashtë numra fitues mbrëmë: 3, 7, 37, 49, 55 dhe 6.
Identiteti i fituesit nuk është bërë i ditur. Është gjithashtu e paqartë nëse ai e di se ka biletën fituese të xhekpotit dhe do të marrë çmimin e tij.
Bileta e lotarisë është blerë në një pikë karburanti në Cottonwood, rreth 200 kilometra në veri të qytetit të Sacramento, njoftoi kompania Mega Millions.
Fituesi mund të kërkojë të gjithë 1.22 miliardë dollarë, të paguara në pagesa vjetore gjatë 30 viteve, ose të zgjedhë një pagesë një herë në para prej 549.7 milion dollarë. Shumica e fituesve zgjodhën opsionin e dytë.
Ky është xhekpoti i pestë më i madh në historinë e lotarisë amerikane të organizuar nga kompania Mega Millions, e cila shet bileta në 45 shtete amerikane.
Bileta më e madhe e çmimit të parë të Mega Millions ishte 1.6 miliardë dollarë dhe u shit në gusht 2023.
Dy çmime për lotarinë e dytë amerikane Powerball ishin më të larta se kjo shumë./abcnews.al/KultPlus.com
Atmosfera festive ndjehet në çdo qytet të Shqipërisë në prag të ndërrimit të viteve.
Prej thuajse një muaji sheshet dhe rrugët e qyteteve të vendit janë dekoruar me pemën e Krishtlindjes dhe dritat vezulluese.
Tirana, Durrësi Korça, Shkodra, Vlora, Berati, Lezha, dhe qytete të tjera me dekoret e tyre festive kanë dhuruar një atmosferë magjike për qytetarët si dhe për turistët vendas e të huaj.
Gjatë ditëve të fundit të vitit në sheshet kryesore të qyteteve po zhvillohen aktivitete të shumta festive, me muzikë live dhe performanca të ndryshme, që do të kulmojnë në natën e ndërrimit të viteve më 31 dhjetor.
Përgjatë gjithë muajit dhjetor në këto sheshe janë hapur edhe panaire dhe shtëpiza nga bizneset me produktet bio të zonave ku jetojnë, duke i dhënë hov edhe ekonomisë lokale.
Me moton “Shkodra në festë,” qyteti verior ka tërhequr qindra qytetarë në sheshet dhe rrugët e tij. Mbrëmjet në Shkodër janë shoqëruar me muzikë live dhe performanca të ndryshme si dhe aktivitete për fëmijë.
Saranda ka marrë një pamje mbresëlënëse në këtë muaj të fundit të vitit, ku dekoret festive i kanë shtuar bukurinë qytetit bregdetar që tërheq mijëra turistë gjatë gjithë vitit. Zbukurimet që ndriçojnë qytetin, të cilat përfshijnë fasadat e ndërtesave, rrugët dhe shëtitoren e bregdetit kanë .
Në Vlorë, sheshi pranë Shtëpisë së Pavarësisë është ndriçuar nga qindra drita të bredhit të Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri. Edhe në Vlorë, atmosfera festive ka vijuar gjatë gjithë muajit për të kulmuar më 31 dhjetor, me koncertin e fundvitit ku do të jenë të ftuar këngëtarë të njohur të skenës shqiptare.
Qyteti i një mbi një dritareve ka sjellë krijuar një atmosferë magjike, me ndriçimin e qendrës historike dhe urave mbi lumin Osum. Dritat shumëngjyrëshe që reflektojnë mbi ujë kanë shndërruar qytetin në një destinacion të preferuar për vizitorët. Turistë të shumtë vendas e të huaj kanë zgjedhur të kalojnë ndërrimin e viteve në qytetin historik të Beratit. Shtëpizat me drita të krijuara si kuti dhuratash, babagjyshi me karrocën e tij, arushi gjigand si dhe tuneli me drita përgjatë lulishtes, janë kthyer në një nga atraksionet më të preferuara për t’u fotografuar nga turistët.
Ndërkohë edhe në qytete të tjera si Durrësi, Fieri, Lezha, Korçë atmosfera festive ndihet kudo, në rrugët dhe sheshet e mbushura me qytetarë dhe vizitorë./atsh/ KultPlus.com
Shërbimi ChatGPT, nga OpenAI, tashmë është i disponueshëm edhe brenda WhatsApp.
Përdoruesit tani mund të shtojnë 1 (800) CHAT-GPT në listën e tyre të kontakteve në WhatsApp nëse duan të përdorin chatbotin ChatGPT brenda aplikacionit të mesazheve të Meta.
Në këtë version, ChatGPT është i kufizuar vetëm në futjen e tekstit, kështu që nuk ka modalitet të avancuar të zërit ose hyrje vizuale, por të gjitha opsionet AI të modelit ChatGPT o1-mini janë ende atje.
WhatsApp ChatGPT tani është i disponueshëm kudo ku OpenAI ofron chatbot-in e tij dhe përdoruesi nuk ka nevojë për një llogari. OpenAI po punon për të mundësuar një mënyrë për përdoruesit ekzistues që të verifikohen përmes WhatsApp, por nuk është shpallur asnjë afat kohor se kur mund të bëhet i disponueshëm ky opsion.
Përveç kësaj, një opsion i linjës telefonike ChatGPT është i disponueshëm për përdoruesit amerikanë dhe ofrohet 15 minuta përdorim falas i linjës telefonike ChatGPT.
“Ne sapo kemi filluar me aksionin për ta bërë ChatGPT më të aksesueshëm për të gjithë,” vuri në dukje Hevin Weil – Shefi i Produkteve në OpenAI.
Një llambë vaji qeramike e dekoruar në mënyrë të ndërlikuar dhe që daton 1 700 vite më parë, e zbukuruar me simbole të lidhura me tempullin hebre, u zbulua gjatë një gërmimi arkeologjik pranë Malit të Ullinjve të Jerusalemit, njoftoi Autoriteti i Antikiteteve të Izraelit.
“Kjo llambë unike vaji, e cila në një mënyrë emocionuese mban simbolet e Tempullit, lidh dritat e së kaluarës me festën e sotme Chanukah dhe shpreh lidhjen e thellë dhe të gjatë të kombit të Izraelit me trashëgiminë e tij dhe me kujtimi i tempullit”, tha ministri i Trashëgimisë, rabini Amichai Eliyahu.
Festa tetëditore e Chanukah, e cila filloi të mërkurën, shënon revoltën e suksesshme të Makabeve kundër mbretit Seleucid Antiochus IV dhe ripërkushtimin pasues të Tempullit të Dytë.
Festa festohet duke ndezur një menorah, një shandanë me nëntë degë.
Dekorimet e llambës qeramike paraqesin menorahun e tempullit, një temjan dhe një lulav – dega e palmës së hurmës e përdorur në ritualet hebraike gjatë festës së Sukkot.
“Punimi i hollë artistik i llambës, i cili u gjet i paprekur, e bën atë një zbulim të jashtëzakonshëm”, tha drejtori i gërmimit Michael Chernin.
Simbolet që zbukurojnë llambën e lidhin atë në mënyrë të pagabueshme me tempullin hebre dhe traditat e tij. Kjo është veçanërisht e habitshme sepse ne kemi prova të kufizuara të një pranie hebreje në Jerusalem gjatë kësaj periudhe.
Pasi perandori romak, Hadriani shtypi revoltën e Bar Kochba në vitin 135 të es, hebrenjtë u dëbuan nga Jeruzalemi. Dëshmitë arkeologjike të pranisë së tyre në rajon gjatë shekujve III-V të erës sonë janë të pakta, duke e bërë këtë llambë një artefakt të vlefshëm për të kuptuar jetën hebreje në zonë.
Llamba është klasifikuar si një lloj “Beit Nattif”, i quajtur sipas një punishteje prodhimi të zbuluar pranë Bet Shemeshit në vitet 1930.
Sipas Benjamin Storchan, një arkeolog i kërkimit të Autoritetit të Antikiteteve, “prodhuesi i llambave përdori kallëpe guri gëlqeror të gdhendur në mënyrë të ndërlikuar, të punuar me mjete precize si dalta. Format, të prodhuara në dy pjesë, lejonin dizajne të rafinuara dhe dekorime të ndërlikuara. Pasi argjila u shtyp në kallëpe dhe u bashkua, llamba u ndez, gati për përdorim”.
Simbolet sugjerojnë se pronari i saj ka të ngjarë ta blejë atë për rëndësinë e tij fetare dhe si një përkujtim personal për Tempullin.
Storchan vuri në dukje se imazhi i menorah u bë një simbol i spikatur pas shkatërrimit të Tempullit të Dytë, duke u shfaqur shpesh në sendet personale.
“Si një enë për ndriçim, llamba mund të ketë ngjallur ndjenjën e ndriçimit të menorahut të Tempullit”, shpjegoi Storchan.
Llamba do t’i paraqitet publikut në Jerusalem gjatë Chanukah./atsh/ KultPlus.com
Zef Kolombi lindi më 9 mars 1907, në Sarajevë, në një familje shkodrane. Babai i tij, Gjoni, ishte pronar i një hoteli në Sarajevë, ndërsa e ëma, Stefania, ishte sllovene. Në vitin 1910 i vdes babai dhe një vit më vonë dhe nëna. Zefi në moshën 4-vjeçare, bashkë me motrën e tij Verën, kthehen në Shkodër tek gjyshja. Pas humbjes së gjyshes, për dy jetimët Kolombi kujdeset nuni i tyre, Sokrat Shkreli.
Në Shkodër mbaron shkollën fillore-jetimore të hapur nga austriakët, dhe tre vjet mëson në gjimnazin e jezuitëve. Më pas i përkushtohet pikturës, pasionit të tij, por me shumë vështirësi. Ai shkon në Itali, dhe fillon të punoi për të mbijetuar dhe ndërkohë viziton muzetë, galeritë e arteve dhe ekspozitat e pikturës. Nëpër këto institucione arti tërheq vëmendjen e rojeve dhe disa të rinjve të cilët e ndihmojnë për t’u regjistruar në një shkollë nate. Por, e largojnë nga Italia dhe ai kthehet sërish në Sarajevë, ku punon si ndihmës-këpucëtar. Pas kësaj, ai punon tri vjet pranë një dekoratori dhe gjatë kësaj kohe ai krijon veprat e para, si dhe kopje të klasikëve. Në moshën 18 vjeçare, Zef Kolombi kthehet në Shkodër, i përkushtohet artit të pikturës ku punon edhe si nëpunës në hotelin “Grand”.
Më 1929, Zef Kolombi sërish niset për Itali, ku fillon të studiojë në akademi. Me përfundimin e Akademisë së Arteve në Romë, kthehet në Shqipëri dhe emërohet mësues vizatimi në shkollën normale të Elbasanit, ku qëndroi 10 vjet. Në vitin 1936 martohet dhe ka një djalë, Julianin, ndërsa nga martesa e dytë pati djalin tjetër Gjovalinin. Vazhdon të pikturojë dhe njëkohësisht kryente detyrën e mësuesi.
Zef Kolombi ka pikturuar me materiale të tilla si beze, kanavacë, karton e kompensatë, ndërsa më së shumti vepra e tij është në vaj. Ka përdorur më shumë ngjyrën e kuqe, kafe, të gjelbrën e të bardhën. Vepra e Zef Kolombit ndodhet kryesisht në Galerinë Kombëtare të Arteve në Tiranë.
Dy vitet e fundit të jetës i kaloi i sëmurë nga astma dhe tuberkulozi, derisa u nda nga jeta, më 23 janar 1949. /Hejza/ KultPlus.com
Ministria e Kulturës dhe Qendra Kinematografike e Kosovës (QKK) kanë garantuar vazhdimësinë e funksionimit të Kino ABC-së në Prishtinë, duke marrë me qira hapësirat e saj, në përputhje me vendimin e Bordit të Drejtorëve të Agjencisë Kosovare të Privatizimit (AKP). Ky hap është pjesë e angazhimeve për mbrojtjen dhe zhvillimin e kinemave publike, siç përcaktohet në Ligjin e ri mbi Kinematografinë.
Marrëveshja siguron shfrytëzimin e aseteve në interes publik, ndërsa AKP-ja ka aprovuar qiranë sipas rregulloreve përkatëse. Puna në Kino ABC do të vazhdojë, duke u orientuar drejt zhvillimit të kulturës së përgjithshme të filmit.
Agjencia hapësinore e Shteteve të Bashkuara (NASA) tha se sonda e saj diellore, Parker, është “e sigurt” dhe po operon normalisht në afrimin më të afërt me Diellin të bërë nga ndonjë objekt i ndërtuar nga njeriu.
Anija kozmike kaloi vetëm 6.1 milionë kilometra nga sipërfaqja diellore më 24 dhjetor, duke fluturuar në atmosferën e jashtme të Diellit, të quajtur korona, në misionin që synon të ndihmojë shkencëtarët që të mësojnë më shumë për yllin më të afërt me Tokën.
Agjencia tha se ekipi i operacioneve në Laboratorin për Fizikë të Aplikuar të Johns Hopkins ka pranuar një sinjal nga sonda pak para mesnatës të enjten.
Anija kozmike pritet të dërgojë të dhëna të detajuara telemetrike për gjendjen e saj më 1 janar, shtoi NASA.
Duke lëvizur me një shpejtësi prej 692.000 kilometra në orë, anija kozmike duroi temperatura deri në 982 gradë Celsius, sipas ueb-faqes së NASA-s.
“Në studimin nga afër të Diellit sondës Parker i mundësohet të bëjë matje që do të ndihmojnë shkencëtarët të kuptojnë më mirë se si materiali në këtë rajon nxehet në miliona gradë, të gjurmojnë origjinën e era diellore [një rrjedhje e vazhdueshme e materialit që ikën nga Dielli] dhe të zbulojnë se si grimcat energjetike përshpejtohen në shpejtësi pothuajse të dritës”, shtoi NASA.
Sonda Parker u lansua më 2018 dhe gradualisht po rrotullohet më afër Diellit, duke përdorur rrotullimet e Venerës për t’u tërhequr në mënyrë gravitacionale në një orbitë më të ngushtë me Diellin.
Shkrimtari Jusuf Buxhovi është shpallur fitues i çmimit letrar “Beqir Musliu” për vitin 2024.
Juria letrare në përbërje me Ibrahim Kadriun, Albina Idrizin dhe Sabit Rrustemin pas një shqyrtimi të tërësishëm të listës së shkrimtarëve të propozuar për këtë çmim, unanimisht ka rënë në dakord që sivjet Çmimi “Beqir Musliu” t’i jepet shkrimtarit dhe historianit, Jusuf Buxhovi.
Ky çmim, i cili ndahet nga Komuna e Gjilanit, është një nderim për autorët që kanë kontribuar në zhvillimin e letërsisë dhe kanë lënë gjurmë të dukshme përmes veprave të tyre.
Jusuf Buxhovi është një personalitet i rrallë gjithë shqiptarë i cili, më shumë se gjysmë shekulli i është përkushtuar letërsisë në cilësinë e tregimtarit, dramaturgut dhe romancierit, duke vazhduar me përkushtim të madh në studimet e çështjeve historike shqiptare, për të vënë në binarë normal të ndodhurat nëpër shekuj në trojet e shqiptarëve, e veçanërisht në Kosovën tonë. Në fushën e historisë u angazhua në fund të shtatëdhjetave pasi, në vitin 1968 u diplomua në Universitetin e Prishtinës në degën e gjuhës dhe letërsisë shqipe. Por studimet e mëtutjeshme, pra, ato pasuniversitare, i vazhdoi në Degën e Historisë në Universitetin e Prishtinës ku magjistroi në temën “Lidhja Shqiptare e Prizrenit në dokumentet gjermane.”
Siç mund të kuptohet nga këto të dhëna telegrafike, nga këto shënime të shkurta, Jusuf Buxhovin e shohim të angazhuar në dy fusha të krijimtarisë, të asaj imagjinare të rrumbullakuar me vepra letrare, me aq shumë vepra letrare, dhe të asaj historike me të cilat sfidoi konceptet e të dhënave labile në fushën e historisë duke i zëvendësuar ato me argumentime reale, me dëshmi konkrete përmes të cilave vihen në dyshim shumë qasje pa mbështetje serioze në periudhat përmes të cilave definohet rrugëtimi i etnitetit tonë. Në këtë aspekt përmes veprave historike të Jusufit na ofrohen dëshmi që nga antikiteti deri në ditët e sotme me shtrirje në Kosovë, por edhe në Maqedoni. Vepra këto të cilat janë përkthyer edhe në anglisht dhe janë shpërndarë në botë.
Jusuf Buxhovi është i lindur në Pejë (më 1946). Më 1972 botoi librin e parë me tregime me titull “Cirku”. Më tutje, vazhdimisht botoi libra me drama, tregime, vështrime e romane, me dhjetëra romane, siç janë “Matanëkrena”,”Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit”, “Nata e shekujve”,. “Galeria e të vdekurve”, “Libri i të mallkuarave”, “Prapë vdekja” (tre libra), “Qyteti i dënuar me vdekje”, “Kodi i dashurisë”, “Libri i Bllacës”- trilogji, “Libri i Gjakovës”, “Lufta e fundit e Bashkim Kosovës”, “Mona”, “Rrushja” e tj, mandej dramat: “Dinozauri”, ”Pranvera e zhveshur” e shumë vepra historike, siç janë “Kongresi i Berlinit 1878”, “Kthesa historike” tre vëllime, “Nga Shqipëria Osmane te Shqipëria Evropiane”, “Kosova” në njëmbëdhjetë vëllime, “Maqedonia nga antika deri te koha jonë”, “Dardania – Antika, Mesjeta” e “Kosova – histori e shkurtër” .
Veprat e Jusufit u përkthyen edhe në gjuhë të huaja. “Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit”, për shembull – u përkthye në gjuhët: serbokroate, sllovene, frënge, italiane, kurse romani “Dosja B” u përkthye në anglisht, sikur edhe veprat histerike “Kosova I,II,III dhe “Maqedonia antike”.
Jusuf Buxhovi për veprimtari letrare u nderua edhe me çmimet: “Hivzi Sulejmani”, me çmimin vjetor të Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, me Çmimin kombëtar “Azem Shkreli” e tj.
Çmimi letrar “Beqir Musliu” që jepet për vlera të mirëfillta letrare dhe prurje të reja në letërsi nga radha e shkrimtarëve tanë që kanë ndèrtuar një karierë të gjatë letrare, nderon jo vetëm fituesin e sivjemë, Jusuf Buxhovin, po edhe vetë emrin e bashkëvendasit tone, shkrimtarit të nderuar që tashmë me decenie prehet në amshim, Beqir Musliut./ KultPlus.com
Galeria ODA, një qendër e njohur arti që ka mirëpritur artistë nga vende të ndryshme të botës, këtë fundvit u bë mikpritëse e një ekspozite mbresëlënëse nga artisti i njohur Agron Mulliqi. Me një CV të pasur dhe një qasje autentike në artin bashkëkohor, Mulliqi solli në këtë hapësirë krijuese ekspozitën “Symphony of Ethnos,” një homazh i fuqishëm për traditën dhe shpirtin shqiptar, i ndërthurur me mjeshtërinë dhe vizionin e tij bashkëkohor.
Hapja e një ekspozite të tillë në një qytet si Shkodra, me një trashëgimi të pasur historike dhe kulturore, është një kontribut i rëndësishëm për pasurimin e jetës artistike dhe kulturore të qytetit. Shkodra, si një nga qendrat më të njohura të artit dhe kulturës në Shqipëri, i jep një kuptim të thellë çdo eventi artistik, duke krijuar një dialog mes traditës së saj të lashtë dhe shprehjeve moderne që vijnë përmes artit bashkëkohor. Ekspozita e Mulliqit, me një ndërlidhje të fortë mes së kaluarës dhe vizionit bashkëkohor, është një dëshmi e fuqisë së artit për të lidhur breza dhe për të frymëzuar në një qytet ku arti ka qenë gjithnjë një pjesë e pandashme e identitetit të tij.
Krijimet e tij, të ndërtuara me përpikëri dhe harmoni të jashtëzakonshme, reflektojnë një sintaksë unike artistike, ku vijat, simbolet dhe figurat gjeometrike rrëfejnë historitë e një etnosi të pasur. Elementet tradicionale shqiptare – nga flamuri kombëtar te furkat dhe djepat – shfaqen si pjesë të një mozaiku kulturor që ruan dhe celebron identitetin kombëtar. Këto motive krijojnë një ndërlidhje të thellë mes së kaluarës dhe së tashmes, duke i ofruar artdashësve një përvojë që është njëkohësisht nostalgjike dhe e freskët.
Pikturat e Mulliqit shpesh të ftojnë në misterin e një pazëlli, ku ti, si shikues, bëhesh pjesë e procesit krijues, duke vendosur pjesën që mungon. Përmes kësaj qasjeje, Mulliqi krijon një lidhje të drejtpërdrejtë me publikun, duke i dhënë artit të tij një dimension interaktiv dhe reflektues.
“Shijoni atë që kam shprehë përmes vijave, simboleve, figurave gjeometrike” – ky është mesazhi i qartë i Mulliqit, që i fton vizitorët të zhytën në artin e tij dhe të përjetojnë një dialog estetik përtej fjalëve. Ekspozita, e mirëpritur me entuziazëm dhe kuriozitet, e ngre artin në një nivel ku emocionet dhe tradita kombëtare përjetohen përmes një gjuhe universale, duke konfirmuar mjeshtërinë e veçantë të artistit./ KultPlus.com
Kryeministri Albin Kurti, në edicionin e 7-të të Konferencës së Ambasadorëve, u shpreh se Serbia, me mbështetje të hapur nga Rusia, ka ngritur një rrjet narrativash që synojnë të dëmtojnë Kosovën dhe të pengojnë përparimin e saj drejt integrimeve evropiane dhe euroatlantike.
Lidhur me këtë, ai u bën thirrje diplomatëve që të vërtetën ta kenë ta gatshme përherë, e mbi të gjitha të jenë të shpejt e të qartë në atë që tregojnë, njofton Klankosova.tv.
“Është e rëndësishme që rolin e diplomacisë ta shohim jo vetëm si angazhim me qeveritë e vendeve ku shërbehemi, por edhe si ndërveprim me njerëzit. Kurrë nuk ka qenë më e rëndësishme se tani diplomacia publike. Takimet dhe bisedat me studentë dhe gazetarë, aktivistë e ndërmarrës që i keni bërë, sigurisht që kanë rritur dhe forcuar lidhjet mes shteteve dhe popujve tanë”.
“Jemi në epokën e rrjeteve sociale dhe të komunikimit të menjëhershëm e të pandërprerë, andaj komunikimi është më i rëndësishëm se kurrë. Duhet të jeni gjithnjë e më aktiv dhe përherë të pranishëm. Heshtja mund të keqkuptohet , dhe për më keq i lë hapësirë propagandës edhe dezinformatës. Raportet që ju tregoni janë posaçërisht të vlefshme kur janë të shpejta, të brehta dhe të sakta, pasi e rëndësishme është saktësia dhe fuqia e fjalëve që dërgoni, më parë se gjatësia e dokumenteve”, u shpreh i pari i qeverisë.
“Përballë sulmeve sistematike, hibride, kinetike, terroriste të Serbisë, ajo vazhdimisht përdor propagandën dhe dezinformatën si armë të politikës së saj të jashtme, dhe pikërisht për këtë arsye puna juaj merr vlerë dhe peshë të shtuar. Me mbështetje të hapur nga Rusia, ajo ka ngritur një rrjet narrativash të rreme, që synojnë të dëmtojnë shtetin tonë dhe të pengojnë përparimin tonë drejt integrimeve evropiane dhe euroatlantike. Ju duhet të veproni me vendosmëri dhe qartësi që të jeni të shpejt në reagime. Për secilën gënjeshtër që shpërndan Serbia apo elementet e saj, ne duhet të kemi të gatshme të vërtetën tonë”.
Aktorja Olivia Hussey, e cila fitoi famë ndërkombëtare si adoleshente për rolin e saj në versionin e njohur filmik të vitit 1968 të “Romeo and Juliet”, ka vdekur në moshën 73-vjeçare.
Aktorja me origjinë argjentinase, e cila u rrit në Londër, vdiq të premten e rrethuar nga të dashurit e saj, thuhet në një deklaratë të postuar në Instagramin e saj, shkruan BBC, transmeton Klankosova.tv.
Hussey fitoi çmimin “Golden Globe” për aktoren e re më të mirë për rolin e saj si Juliet, por dekada më vonë ajo paditi Paramount Pictures për abuzim seksual pasi ishte vetëm 15 vjeç kur filmoi skenë nudo në film.
Roli tjetër i saj më i dukshëm në ekran ishte si Maria, nëna e Jezusit, në miniserialin televiziv “Jezusi i Nazaretit” të vitit 1977.
Beatriçe Gjergji dhe Kolë Laca, fituesit e edicionit të 63-të të Festivalit të Këngës në Radio Televizion Shqiptar ishin të ftuarit e radhës të kryeministrit Edi Rama në episodin 16, të sezonit 3 të podkastit “Flasim”.
Vokalistët e grupit “Shkodra Elektronike” kanë rrëfyer emocionet e pjesëmarrjes në eventin të madh muzikor, ndërsa u shprehën se nuk e prisnin çmimin e madh.
“Zjerm” do të përfaqësojë Shqipërinë në Eurovizion 2025, që do të mbahet në 13-17 maj 2025 në Bazel të Zvicrës.
Në podkastin “Flasim” ata treguan fillesat e grupit “Shkodra Elektronike” në vitin 2019, ndërsa u shprehën se ishte pikërisht muzika shkodrane që i bashkoi, ndërsa kishin krijuar secili jetën e tyre artistike në Itali, ku edhe jetonin prej vitesh.
Aranzhimi elektronik i këngëve shkodrane është risia që sjell ky grup, i cili ia doli të fitonte që me debutimin e parë në një event kaq të rëndësishëm muzikor siç është Festivali i Këngës.
“Muzika shkodrane në shtëpinë time këndohet gjithë ditën”, u shpreh Beatriçe, e cila është larguar drejt Italisë me familjen në vitin 1997, në moshën 6-vjeçare.
Nip i kompozitorit të shquar Gjon Simoni, Kola tregoi rrugëtimin e tij nga liceu “Prenkë Jakova” në Shkodër ku studionte për piano drejt muzikës elektronike, por pa hequr dorë nga muzika tradicionale shkodrane.
Në edicionin e 63 të Festivalit të Këngës, performanca e “Shkodra Elektronike” me këngën “Zjerm” mori në total 143 pikë në votimin e ndarë 50% nga juria dhe 50% nga publiku.
Festivali i Këngës është eventi më i rëndësishëm i muzikës shqiptare që organizohet nga Radiotelevizioni Shqiptar çdo vit që prej vitit 1962. Festivali përcakton përfaqësuesin shqiptar në ngjarjen më të rëndësishme të muzikës evropiane, në Eurovizion, që nga viti 2004./atsh/ KultPlus.com
Kthehu në vargun e Homerit kthehu atje prej nga erdhe koha jote s’është kjo, kthehu liroji njerëzit prej vetvetes e hijeve liroji prej maskave e ikjeve liroji prej pagjumësisë e heshtjeve liroji prej etheve e shirave koha jote s’është kjo kthehu në vargun e Homerit Troja ra e Marsejezën kahmot s’e këndojnë njerëzit.
“Tirana Festive” ishte aktiviteti që u organizua mbrëmjen e sotme në sheshin “Skënderbej”, ku qindra qytetarë sfiduan temperaturat e ulëta, për të shijuar këngët e artistëve të preferuar, që u ngjitën në skenën e koncertit për t’i dhënë më shumë magji, këtyre netëve deri në prag të ndërrimit të viteve.
Aktiviteti i organizuar nga Bashkia Tiranë, ka ngjitur në skenë disa nga këngëtarët e njohur deri më tani, si Enxhi Nasufi, Semi Jaupaj, Sardi Strugaj, Ronela Hajati etj, ndërsa mbrëmja e sotme i është dedikuar muzikës popullore dhe qytetare shqiptare, që është duatrokitur nga qindra qytetarë që ishin të pranishëm.
Koncertet në sheshin “Skënderbej” do të vazhdojnë deri në datë 29 dhjetor, ku pritet të ngjiten në skenë edhe një sërë emrash të njohur të skenës muzikore në vend, si Arjola Toska, Eli Fara, Sinan Hoxha e plot performanca të tjera nga grupet artistike të fëmijëve e plot këngëtarë të tjerë.
Osamu Suzuki, i cili drejtoi Suzuki Motor Corporation për më shumë se dyzet vjet, ndërroi jetë në ditën e Krishtlindjeve, në moshën 94-vjeçare.
Ishte vetë prodhuesi japonez i makinave që bëri njoftimin të premten e 27 dhjetorit, dy ditë pas vdekjes dhe pas funeralit privat.
Suzuki u largua nga kompania në vitin 2021, duke mbetur një nga drejtorët e saj, edhe pse pa role operacionale.
I lindur në vitin 1930, Suzuki ka qenë prej kohësh një nga figurat më të mëdha të industrisë globale të automobilave dhe motoçikletave. Në Japoni, ai konsiderohet para së gjithash një prej baballarëve themelues të industrisë së madhe kombëtare.
Pasi mori rolin e presidentit të Suzuki Motor Corporation në prag në vitin 1978, Suzuki kishte udhëhequr kompaninë Shizuoka.
Suzuki kishte mbajtur edhe postin e CEO, duke dhënë dorëheqjen në vitin 2016, pas një skandali të lidhur me disa parregullsi që dolën në testet për konsumin dhe emetimet e automjeteve të saj./tch/ KultPlus.com
Lawrence Ferlinghetti. Përkthyer nga Fadil Bajraj.
Bota është një vend i bukur të jesh i lindur në të po s’të prishi punë lumturia të mos jetë gjithmonë bash burim kënaqësie po s’të prishi punë ta shijosh ferrin herë pas here bash atëherë kur çdo gjë të shkon për qejfi ngase bile as në parajsë nuk këndojnë gjithë kohën e lume
Bota është një vend i bukur të jesh i lindur në të po s’të prishi punë që do njerëz vdesin vazhdimisht apo ndoshta vdesin urie për një farë kohe që nuk është bash aq keq nëse nuk jeni ju
Oh bota është një vend i bukur të jesh i lindur në të nëse fort s’ta ndien për disa tru trumcakësh që gjenden në pozita të larta apo për një a dy bomba që eksplodojnë herë pas here në fytyrat tuaja të përmbysura apo padrejtësi të tjera të tilla si shoqëria jonë e famshme që është pre e njerëzve të saj të shquar dhe njerëzve të saj të zhdukjes dhe e priftërinjve të saj dhe e policëve të tjerë
dhe e segregacioneve të saj të ndryshme dhe e hulumtimeve kongresiane dhe e kapsllëqeve të tjera që trupi ynë i trentë mund t’i trashëgojë
Vërtet bota është vendi më i mirë për shumë gjëra të tilla siç është skena zbavitëse skena e dashurisë skena e trishtueshme këndimi i këngëve të dëshpërimit dhe pasja e inspirimit endja andej-këtej shikimi në çdo gjë marrja erë luleve qirja e statujave dhe bile të menduarit dhe puthja e njerëzve lindja e foshnjeve dhe veshja e pantollonave heqja e kapelës dhe vallëzimi notimi në lumenj shkuarja në pikniqe në mes të verës dhe në përgjithësi ‘të jetosh sipas qejfit’ Po ama bash në atë çast vjen varrtari buzagaz./ KultPlus.com
Para se të dashuroja, e dashur, Asgjë s’ishte e imja: endesha rrugëve, midis sendeve asgjë s’kishte vlerë, as emër nuk kishte: vetëm ajër që priste ishte bota. Unë pashë sallone në ngjyrë hiri, galeri të banuara prej hënës, hangare të pashpirt në ndarje, pyetje që ngulnin këmbë në rërë. Gjithçka ishte bosh, e vdekur, e heshtur, rrëzuar, braktisur, lëshuar; gjithçka ishte e huaj, tjetërsim, e të tjerëve ishte dhe e askujt, – gjersa bukuria jote dhe varfëria e mbushën vjeshtën me dhurata./ KultPlus.com
KultPlus ua sjellë disa thënie me shumë vlerë nga njerëz të famshëm.
1. Depresioni është si një grua me të zeza. Nëse shfaqet, mos e dëbo. Ftoje brenda, ofroi një karrike, trajtoje si mysafire dhe dëgjo atë që dëshiron të thotë –Carl Jungu
2. Nëse mjeti juaji i vetëm është çekiçi, keni tendencën ta shihni çdo problem si një gozhdë –Abraham Mazlou
3. Është më e thjeshtë të luftosh për një parim, sesa të jetosh sipas tij –Alfred Adler
4. Unë nuk jam ajo që më ka ndodhur, unë jam ajo që kam zgjedhur të bëhem –Carl Jungu
5. Të jesh praktik në politikë, do të thotë të injorosh faktet – Henri Bruk Adams
6. Kush mendon shumë që të bëjë të mira, nuk gjen kohë të jetë i mirë për vete – RabindranathTagore
7. Barra më e rëndë për një fëmijë janë jetët e pajetuara të prindërve –Carl Gustav Jung
8. Nëse mendoni se edukimi është i shtrenjtë, prisni të shikoni sesa kushton injoranca – Barack Obama
9. Nëse doni të jetoni një jetë të lumtur, lidheni atë me një synim, dhe jo me njerëz apo objekte – Albert Ajnshtajn
10. Ju duhet të jeni vetë ndryshimi, që dëshironi të shihni në botë – Mahatma Gandi
11. Gjithçkaje ia dimë çmimin, asgjëje vlerën – Friedrich Nietzsche
12. Vetëm kur e braktisni dikë, bëheni plotësisht të hipnotizuar nga gjithçka që sillet rreth tij. Ky është paradoksi i dashurisë – Erich Maria Remarque
13. Duhet të njohësh shpirtin e njeriut, që të mund t`i admirosh fytyrën – Victor Hugo
14. Ata që nuk bëjnë asgjë, zakonisht janë të parët që kritikojnë për çdo gjë- Charles Spurgeon
15. Mos u mbaj fort pas dikujt që po ikën, përndryshe nuk do të takosh atë që po vjen –CarlGustav Jung
16. Ti dhe vetëm ti mund t’i ndryshosh situatat e tua. Mos fajëso asgjë dhe asnjë për to –Leonardo Dicaprio
17. Të çuditshëm jemi ne njerëzit, harrojmë sa të mëdhenj jemi kur dashurojmë e sa të vegjël kur urrejmë- Azem Shkreli
18. Po nuk foli i marri, nuk dallohet dot nga i urti –Sami Frashëri
19. Kam tri gjëra për t’ju mësuar: thjeshtësi, durim, dhembshuri. Këto janë tre thesaret më të mëdha – Lao Tzu
20. Gjithçka në lidhje me njerëzit e tjerë që nuk na kënaq, na ndihmon që të njohim dhe kuptojmë më mirë veten tonë –Carl Jungu. / KultPlus.com
Miliarda njerëz jetojnë përgjatë vijave bregdetare të botës, zona që tashmë janë të kërcënuara nga rritja e nivelit të detit për shkak të ndryshimeve klimatike. Por rreziku nuk mbaron këtu. Një fenomen më pak i njohur, por po aq i rrezikshëm, ka fituar ritëm kohët e fundit: fundosja e tokës. Kërkimet e fundit, të fokusuara tek qytetet bregdetare në Shtetet e Bashkuara dhe Kinë, tregojnë se bregdetet e këtyre vendeve po fundosen me një ritëm alarmant, duke rrezikuar qindra miliona njerëz dhe disa nga qytetet më të mëdha të botës.
Çfarë po ndodh?
Fundosja, ose rënia e nivelit të tokës, nuk është një fenomen i ri. Arsyet kryesore për këtë proces përfshijnë peshën e ndërtesave, teksa ato më të mëdhatë shtojnë presionin mbi tokën; heqjen e ujërave nëntokësore për përdorim publik dhe industrial, që çon në rrëshqitje të tokës; shfrytëzimi i naftës dhe gazit; nxjerrja e burimeve nga nëntoka, gjë cila lë boshllëqe që e dobësojnë strukturën e tokës; si edhe formimi i tokës së re, ku kompaktësimi i mbushjeve për të krijuar tokë të re në bregdet shkakton lëvizje.
Nxjerrja e ujërave nëntokësore është veçanërisht shkatërruese. Kur uji largohet nga shkëmbinjtë dhe dheu ku mbështetet toka, kjo e fundit nis të bjerë. Në disa raste, ky proces mund të ndodhë me disa centimetra në vit, duke sjellë pasoja të mëdha me kalimin e kohës.
Kina dhe SHBA: Të parat që paguajnë çmimin
Dy nga ekonomitë më të mëdha në botë janë ndër më të prekshmet ndaj këtij fenomeni.
Kina
Një studim i prillit 2024 nga Zurui Ao dhe kolegët e tij në Universitetin Normal të Kinës Jugore zbuloi se nga viti 2015 deri në 2022, pothuajse gjysma e tokës urbane e rreth 82 qyteteve kryesore në Kinë po fundosej me një ritëm prej 2.5 cm në vit. Në disa zona, ky ritëm ishte deri në 20 cm në vit.
Deri në vitin 2120, një e katërta e tokës në qytetet bregdetare të Kinës pritet të jetë nën nivelin e detit për shkak të kombinimit të fundosjes së tokës dhe rritjes së nivelit të detit. Qytete si Pekini dhe Tianjini po fundosën më shpejt, duke rrezikuar 270 milionë njerëz.
Shtetet e Bashkuara
Në bregun lindor të SHBA-së, një studim i publikuar në janar 2024 nga Leonard Ohenhen i Universitetit Teknik të Virxhinias zbuloi se qytete si Baltimore, New York dhe Norfolk po fundosen me ritme nga 0.1 deri në 0.2 cm në vit. Ky fenomen, i kombinuar me rritjen e nivelit të detit dhe stuhitë si Uragani Sandy, përbën një recetë për fatkeqësi. Rreth 16 milionë njerëz përgjatë bregut lindor mund të preken nga këto ndryshime.
Pasojat
Ekspertët paralajmërojnë se fundosja e tokës është një rrezik i nënvlerësuar që shton kërcënimin nga përmbytjet bregdetare. Anjali Fernandes, një shkencëtare e Tokës në Universitetin Denison në Ohajo, thotë: “Matjet e përsëritura dhe mjetet e tjera të monitorimit janë urgjentisht të nevojshme për të kuptuar ndryshimet në peizazhin bregdetar.”
Për të zbatuar strategji efektive, shkencëtarët kanë nevojë për më shumë të dhëna mbi ritmet e fundosjes dhe proceset që e shkaktojnë atë.
Kursimi i ujit mund të jetë zgjidhja më e mirë për të ngadalësuar fundosjen. Menaxhimi më i mirë i ujërave nëntokësore jo vetëm që ndihmon në furnizimin e qëndrueshëm me ujë për qytetet dhe zonat bujqësore, por gjithashtu parandalon rënien e tokës.
Pa veprime proaktive, kombinimi i deteve që ngrihen dhe tokave që fundosen do të çojë në fatkeqësi edhe më të mëdha dhe më të kushtueshme për qytetet bregdetare në mbarë botën. / bota.al/ KultPlus.com
Pasuria e presidentit të sapozgjedhur Donald Trump u rrit me 3,6 miliardë dollarë duke arritur në vlerën prej 6,1 miliardë dollarësh.
Llogaritjet janë bërë nga ”Forbes”, sipas të cilit Trump në fillim të vitit kishte një vlerë prej 2,5 miliardë dollarësh.
Në mars, presidenti i zgjedhur u pasuroi kuotat e tij përmes rrjetit ”Truth”, duke arritur një vlerë deri në shtatë miliardë.
Megjithatë, në prill, aksioneve të Truth humbën terren, duke ”varfëruar” përkohësisht manjatin, por në maj, pasuria e tij shkoi në tetë miliardë me përdorimin e rrjetit të tij social në bursë, përpara se të binte përsëri kur u shpall fajtor nga një juri e Nju Jorkut me 34 akuza për paratë abuzive ndaj aktores së kinematografisë pornografike, Stormy Daniels.
Në muajt në vijim pati ulje-ngritje, deri në stabilizimin e pasurisë së tij në 6,1 miliardë.
Sipas llogaritjeve të ”Forbes”, Trump shpenzon mesatarisht, bazuar në të dhënat që variojnë nga 2010 deri në 2019, rreth 130 milionë dollarë në vit.
Katër vitet e tij të para në Shtëpinë e Bardhë e bënë atë të pasur, me bizneset e tij që realizuan 2,4 miliardë dollarë të ardhura dhe 550 milionë dollarë fitim midis 2017 dhe 2020./ KultPlus.com
Ambasada e Bashkimit Evropian në Tiranë njoftoi sot, përmes rrjeteve sociale, shpalljen e fituesve të fazës së tretë dhe të fundit të granteve të programit “EU4Culture”, me temën “Rikrijo të kaluarën, ndërto të ardhmen”.
Ky program mbështet projekte që fokusohet në ruajtjen e trashëgimisë kulturore, fuqizimin e të rinjve dhe krijimin e lidhjeve mes zakoneve tradicionale dhe turizmit. Tetë projekte të selektuara do të rivitalizojnë vendet e trashëgimisë kulturore të prekura nga tërmeti i vitit 2019.
Me një financim të përgjithshëm prej rreth 356,000 dollarësh, këto iniciativa synojnë ringjalljen e traditës, nxitjen e turizmit dhe forcimin e identitetit kulturor, duke kontribuar kështu në rritjen ekonomike lokale./ KultPlus.com
Një blerës është gjetur për shtëpinë McCallister nga filmi i vitit 1990 ‘I vetëm në shtëpi’. Prona me pesë dhoma gjumi dhe gjashtë banjo në periferi të Çikagos, Illinois, SHBA, u rendit për shitje me 5.25 milionë dollarë.
Faqja e internetit e kompanisë së listimit të pasurive të paluajtshme Coldwell Banker Realty e liston shtëpinë tani si “shitje në pritje”, që do të thotë se shitësi ka pranuar një ofertë.
Pjesa e jashtme e rezidencës u përdor si shtëpia e familjes McCallister si në “Home Alone” të viteve 1990 dhe në vazhdimin e tij të vitit 1992 “Home Alone 2: Lost in New York”.
Aktori Macaulay Culkin, i cili luajti Kevin McCallister në filma, pranoi se kishte menduar ta blinte shtëpinë kur ajo doli në treg në fillim të këtij viti.
Shtëpia, e cila është 836 metra katrorë, është ndërtuar në vitin 1921 dhe ka katër oxhaqe, dy dhoma lavanderi, dy vaskë të nxehtë, një zonë rekreacioni, një palestër, një dhomë private kinemaje dhe një fushë sportive të brendshme./ KultPlus.com
