20 vjet nga premiera e filmit të animuar ‘Shrek’

24 Prill, 2021 - 9:35 am

Filmi i parë Shrek doli në vitin 2001, gjashtë vjet pasi të drejtat u fituan fillimisht nga DreamWorks.

Shrek-u është protagonisti i filmit, i historisë së tij, një shembull kryesor i anti-heroit në veprim.

Ai heziton ta braktisë moçalin e tij, e jo më të rrëzojë Farkuadin, mbretin antipatik. Të gjitha veprimet e tij janë të motivuara thjesht nga dëshira për të fituar moçalin dhe, më vonë dashurinë për Fionën.

Ky ndërtim karakterial siguron një thelb emocional, i cili, së bashku me mësimin e rëndësishëm që marrim nga dialektika e personazhit të Shrekut, na bën që ne të lidhemi me të në një nivel përjetimi. Me pak fjalë, ne interesohemi dhe kujdesemi për Shrekun.

Në të vërtetë, historia e Shrekut fillon me një libër të vitit ’90-të nga William Steig, me titull thjesht “Shrek”.

Jo shumë fansa të filmit janë në dijeni të kësaj vepre, ndërsa ndikimi kulturor i këtij libri është i papërfillshëm. Rëndësia e saj është e kufizuar në të qenit thjesht gjeneza e Shrekut, pasi ne e kemi njohur atë nëpërmjet filmit.

Të gjithë elementët e Shrekut modern janë në libër. Karakteristikat e gomarit dhe Fiona për shembull. Ashtu si prindërit e Shrekut, të cilët mungojnë dukshëm në përshtatjen filmike.

Pamja e Shrekut është e ngjashme, por jo identike. Shenja dalluese me veshët si lepur janë, së bashku me lëkurën e gjelbër.

Por, në punën e ilustruar të Steig, Shreku paraqet një përplasje të çuditshme në kokën e tij.

Evolucioni i Shrekut është i rëndësishëm. Shreku i Steig është një krijesë e tmerrshme, duke e marrë direkt nga rrënjët mitologjike dhe folklorike indoevropiane (etimologjia e saktë e “ogre” është e paqartë).

Shreku Modern është një krijesë mjaft e arritshme, e cila, në të njëjtën kohë, shfaq të dyja tiparet arketipike të Ogresit dhe, në të njëjtën kohë, i nxjerr ato në mënyrë të qartë për satirë.

Prandaj, Shreku modern ka lindur nga ballafaqimi i të dyve.

Të drejtat për një përshtatje filmike të Shrekut të Steig-ut u blenë nga Steven Spielberg në 1991. Sidoqoftë, ai neglizhoi të bënte gjë me të, dhe të drejtat u rifituan në 1995 nga Jeffrey Katzenberg, bashkëthemelues i DreamWorks.

Arsyeja se pse Spielberg nuk bëri asgjë me Shrek është një pyetje interesante. Sidoqoftë, duhet të vërejmë se Spielberg vetë e pa qartë vlerën e Shrekut.

Një nga regjisorët më të njohur të filmave mendonte se ky anti-hero i madh mbartte vlera. A ishte Shreku i rreshtuar për të qenë ET-ja i ardhshëm? Në çdo rast, DreamWorks ishte studio e re asokohe.

Shreku nuk ishte shëtitja e tyre e parë e animuar, por ishte padyshim i pari që pati brohoritje absolute në debutimin e zakonshëm.

Filmi i parë Shrek doli në vitin 2001, gjashtë vjet pasi të drejtat u fituan fillimisht. Në vend që të zbresë ose në një rrugë tradicionale të animacionit ose në një hibrid të veprimit të drejtpërdrejtë/CGI, Shrek u animua plotësisht duke përdorur kompjuterin për të krijuar imazhet.

Sot ne e marrim këtë si të mirëqenë – me Disney/Pixar që është kampioni aktual në këtë spektër, por në atë kohë ishte një gjë e rrallë, shkruan Medium.

Në këtë mënyrë, Shrek fjalë për fjalë kapërceu tranzicionin analog-digjital, çka përbën një trashëgimi të rëndësishme në historinë kinematografike.

Rezultati i përshtatjes së kësaj qasjeje ishte një film shumë i bukur që audiencat ishin në gjendje ta përjetonin në një mënyrë të re dhe emocionuese. Unë argumentoj se lidhja Shrek-audiencë shkon më thellë se kjo.

Audiencat lidheshin me Shrek në një nivel themelor, kryesisht të nënvetëdijshëm. Ne mund ta shohim këtë përmes një analize se si Shrek paraqitet në Shrek.

Siç u tha më parë, Shreku modern është një karakter shumë më i pastër dhe i arritshëm sesa Shreku i Steig. Gjithçka rreth tij është e rrumbullakosur në modelin e karakterit, pavarësisht se gjoja është një Ogre i neveritshëm. Kjo shtrihet edhe në aspekte të tjera të karakterit.

Në vend që të ketë një personalitet të neveritshëm, Shrek tregohet që është një personazh vërtet i butë, i cili detyrohet të futet në situata poshtërimi nga përndjekja e një shoqërie që i frikësohet atij.

Për ta sqaruar, Shrek është një personazh i fuqishëm, sepse u drejtohet pritshmërive tona estetike në një mënyrë jashtëzakonisht elegante.

Ne qeshim me batutat e tij, simpatizojmë dëshirën e tij për një jetë të thjeshtë dhe dashurinë për Fionën, ndërsa në të njëjtën kohë pritshmëritë tona sfidohen.

Shrek është heroi më pak i mundshëm, por përfundon duke shpëtuar ditën shumë herë. Në këtë pikë, vlen të përmendet toni i humorit në filmat Shrek, të vendosur në filmin e parë të Shrek-ut. Ne tashmë kemi mbuluar se si Shrek lind nga kontradiktat, por zbulojmë se ky parim vlen për gjithçka tjetër në film.

Vendosja e filmit është Far Far Away, një vend ku jetojnë personazhet e përrallave, por gjithmonë me një përmbysje. / KultPlus.com

Të ngjajshme