Sot, më 8 gusht, përkujtohet lindja e shkrimtarit të njohur shqiptar Kasem Trebeshina (1926–2017), një nga figurat më enigmatike dhe të diskutueshme të letërsisë moderne shqiptare.

I lindur në qytetin e Beratit, Trebeshina u formua si intelektual dhe krijues në një kohë të vështirë për mendimin e lirë. Ai studioi në Akademinë Ushtarake në Tiranë dhe më pas në Institutin e Arteve në Moskë, por kthimi në Shqipëri solli përplasjen e tij me sistemin komunist dhe përndjekjen për bindjet e tij letrare dhe politike.

Me një stil të veçantë dhe vizion të guximshëm, Trebeshina sfidoi normat e realizmit socialist, duke u shndërruar në një simbol të rezistencës kulturore. Ndër veprat e tij më të njohura përmenden: Stina e stinëve, Odin Mondvalsen, Histori e letërsisë shqiptare dhe Rrugëtimi, që edhe pse shpesh nuk patën botim zyrtar në kohën e tij, u ruajtën dhe u përhapën si dorëshkrime.

Për vite me radhë, emri i Trebeshinës u ndalua, ndërsa vetë ai kaloi kohë në burg dhe në internim. Pas rënies së regjimit, vepra e tij mori vëmendjen e merituar dhe u vlerësua për thellësinë filozofike dhe eksperimentimin estetik.

Kasem Trebeshina u nda nga jeta në vitin 2017, por la pas një trashëgimi të pasur letrare që vazhdon të ngjallë debat dhe respekt mes lexuesve dhe studiuesve./KultPlus.com