Tryezë shkencore për 90-të vjetorin e Nuhi Vincës, veprat e të cilit ndikuan në zhvillimin e poezisë

11 Nëntor, 2021 - 3:04 pm

Familjarë, miq e bashkëpunëtorë, ishin mbledhur në pasditen e së enjtes në Institutin Albanologjik në Prishtinë, në tryezën shkencore, tryezë që shënonte 90-të vjetorin e lindjes së Nuhi Vincës, ku edhe u bë ribotimi i veprës “Lirika popullore e dashurisë”, shkruan KultPlus.

Në këtë tryezë ishin të pranishëm: Hysen Matoshi, Adem Zejnullahu, Arbnora Dushi, Krenar Doli, ku fillimisht, e gjitha kjo tryezë filloi me një fjali hyrëse nga drejtori i Institutit Albanologjik Hysen Matoshi, i cili prezantoi gjithë biografinë e Vincës dhe gjithashtu tregoi momentin kur ky i fundit vendosi të bashkohej me Institutin.

“Kur po e mbushë dekadën e nëntë të jetës së tij dhe të shtatë të veprimtarisë shkrimore, Nuhi Vinca identifikohet me një bibliografi të begatë, ku dallohen studimet e tij albanologjike, veçmas ato të folkloristike, përkthime të ndryshme dhe vepra të jashtëzakonshme. Nuk duhet të lënë anash as pjesën e pedagogut, i cili u angazhua edhe në momente të vështira të arsimit shqip. Në këtë institucion e vazhdoi angazhimin dhe bashkëpunimin edhe pas pensionimit të tij më 1991. Kjo tryezë duhet parë më shumë si respekt për punën shumë dekadëshe të Nuhi Vincës, por edhe si nevojë që të arriturat e tij të aktualizohen dhe të merren nga brezi i ri i studiuesve”, përfundoi ai.

Programi i kësaj tryeze vazhdoi tutje me Adem Zejnullahun, i cili bëri një vështrim mbi veprën e Nuhi Vincës.

“Kam kënaqësi të veçantë që në përvjetorin e lindjes së Nuhi Vincës të them disa fjalë për të. E kam takuar atë për herë të parë në Festivalin e Parë të Poezisë në kohën e ish Jugosllavisë, ku ishim të ftuar të dy. Unë dhe ai ishim të vendosur në të njëjtën dhomë në hotelin Adriatik, ku të dy i recituam njëri tjetrit disa vargje nga poezitë tona. Vinca shquhet si poet që shkruan për fëmijë e të rritur, është njëri ndër shkruesit më të mirë të poezisë. Poezitë e tij janë të përkthyera në disa gjuhë të huaja, sikurse në anglisht, maqedonisht, kroatisht etj”, tha mes tjerash Zejnullahu.

Vajza e Nuhi Vincës, Ilire Vinca, në një recitim të jashtëzakonshëm, recitoi dy nga poezitë e shkruara nga babai i saj.

Ndërkohë, udhëheqësja e degës së folklorit  Arbnora Dushi ishte angazhuar që veprën “Lirika Popullore” ta paraqiste përmes vështrimit të studiuesit poet.

“Poetika është një term që historikisht është bazuar në artet gojore dhe letërsi. Është e natyrshme që poetika ka qenë njëra ndër kornizat konceptuale që ka prezantuar teoritë e folklorit. Ligjërimi i poetikës në folklor është paraqitur nga fillimi i shekullit XIX. Figurën prej poetit e folkloristi e kompleton figura e tij prej studiuesit të lirikës popullore të cilën ai e mblodhi dhe e studioi deri në detajin e fundit. Aspekti motivor i figuracionit dhe ai leksikor janë tri vështrimet poetike që studiuesi Vinca ia mundëson zbërthimet e Lirikës Popullore shqiptare”, ka thënë mes të tjerash ajo.

Poeti Krenar Doli në fjalimin e tij për ndihmesën e Nuhi Vincës në studimin e lirikës familjare në regjionin e Strugës, tha mes të tjerash se lirika familjare në regjionin e Strugës ku përfshihen këngët e lindjes, të dasmës e vajtimet i prezanton si llojet më të pasura dhe më të aplikuara në lirikën tonë popullore. “Kjo për faktin se ato janë shprehje e drejtpërdrejt e shpirtit njerëzor dhe janë pasqyrë e botës njerëzore paraqitja e të cilave nuk lidhet aq shumë me vendin, kohën sepse kudo këngët e lirisë familjare prezantojnë ndjenjat e njeriut. Kontributi i tij mbetet i çmuar në fushën e folkloristikës e veçmas te pjesa e lirikës shqiptare si një nga llojet më të bukura të poezisë”, deklaroi Doli duke i uruar jetë të gjatë Vincës.

Në fund, i gjithë ky program përfundoi me një fjalim dhe poezi të shkurtër të recituar nga Nuhi Vinca, i cili si një 90 vjeçar nuk e harron asnjëherë bashkimin me Shqipërinë dhe e paraqet si një nga ëndrrat e tij të kamotshme.

Nuhi Vinca ka lindur në Veleshtë të Strugës, Maqedoni, ku më së shumti njihet për rolin e tij si pedagog, poet e përkthyes letrar. Vinca njihet si poet i parë me vepër të botuar lirike për të rritur në gjithë trevën e Strugës me librin “Dallge Jugu” e cila konsiderohet një nga veprat e para shqipe për të rritur në Maqedoni.

Disa prej veprave të tij më të njohura janë: “Këngë pune e pushimi (poezi), Dallgë jugu, Vrulle lirike, Një ylber pa ty, Te guri i kufirit.../KultPlus.com

Të ngjajshme