Françesk Radi, kantautori i parë shqiptar

13 Shkurt, 2024 - 7:08 pm

Sot janë bërë 74 vite nga lindja e artistit Françesk Radi.

Françesk Radi (Tiranë, 13 shkurt 1950- 3 prill 2017) ishte këngëtar shqiptar nga Shqipëria. I përket brezit të artistëve të viteve `70 të shekullit XX. I cilёsuar si kantautori i parё shqiptar, ai solli risi nё muzikёn e lehtё moderne shqiptare.

Krijimtarija e tij që në fillesat e saj u shkëput nga formatet klasike të trajtimit të këngës së lehtë. Aranzhimi, struktura dhe shtjellimi i saj kanë tipare të qarta pop – rock të modelit anglo – amerikan, por dhe performanca e tij synonte të sillte ndërgjegjësim dhe ndryshime shoqërore.

Françesk Radi ishte njëherësh këngëtar – kantautor, kompozitor e instrumentist i shkëlqyer në kitarë, (dashuria për të cilën i lindi në moshën 5 vjeçare), e kitarë bass, kontrabas, piano, mandolinë e instrumente të ndryshme popullore si çifteli, sharki e tё tjera instrumente tё temperuar.

Si njohёs i mirё i tyre, i bёri pjesё tё krijimtarisё sё tij muzikore, duke bërë edhe muzik rock me çifteli.

Krijimtaria e tij e viteve `71 – `72 u kritikua për shfaqje të huaja dekadente – perëndimore moderniste. Françeskut iu hoq e drejta krijimtarise, skenës, e transmetimit radio – televiziv dhe e larguan nga Tirana. Ai u dërgua për ri-edukim në veri të vendit, në Fushë – Arrëz të rrethit të Pukës.

Për afro dy dekada iu hoq e drejta e pjesëmarjes në festivalin e këngës në Radio – Televizionin Publik Shqiptar, e vetmja medie vizive e kohës.

U rikthye në këtë skenë pas vitit 1991, që shënoi edhe rrëzimin e sistemit komunist në Shqipëri. Ai la pas një fond të pasur këngësh të muzikës lehtë, këngësh popullore të kënduara e të orkestruara prej tij dhe të risjella për kohën nën ritme të moderuara, ndër më të spikaturat.

Vlerësohet si kantautori me krijimtarinë më të pasur. Interpretimet e tij janë së pjesë e fondit “ Zëra të artë “ të muzikës shqiptare./ KultPlus.com

Të ngjajshme