Fragment nga ‘Anna Karenina’, Leo Tolstoy

KultPlus ua risjell një fragment nga kryevepra e Leo Tolstoy ‘Anna Karenina’

“Zemra e trembur dhe e ngazëllyer i tha se ishte ajo. Kishte qëndruar dhe po bisedonte me një zonjë në anën tjetër të sheshit. Si në të veshur, ashtu edhe në sjelljen e saj nuk kishte asgjë të veçantë, por Levini e njohu  menjëherë mes tollovisë si trëndafilin mes hithrave.

Sheshi shëndriste nga ajo, buqëshja e saj ledhatonte çdo gjë përreth. “Pse, a mundem t’i afrohem, ti qëndroj pranë në akull?” tha me vete. Ai vend i saj iu duk i shenjtë, aty s’mund të shkelte këmba e tij; qe një qast sa për pak iku, aq u frik.

Me sforcim të madh e përmbajti veten, arsyetoi: meqë rreth saj silleshin gjithfarë njerëzish, edhe ai mund të shkonte të bënte patinazh. U lëshua tatëpjetë kodrës, u përpoq të mos e shihte, siç bëjmë me diellin, por ja që e shihte, siç e shohim diellin edhe pa e vështruar.”/KultPlus.com

‘Miku im më i mirë është ai i cili e nxjerr më të mirën nga unë’

Dhjetë thënie inspiruese nga Henry Ford:

“Dështimi është vetëm mundësia që të fillosh edhe njëherë në mënyrë më të mençur”

“Miku im më i mirë është ai i cili e nxjerr më të mirën nga unë”

“Mos e gjej gabimin, por gjeje ilaçin; gjithsecili mund të ankohet”

“I vetmi gabim i vërtetë është ai prej të cilit ne nuk mësojmë asgjë”

“Jeta është një varg i përvojave, ku secila prej tyre na bënë më të mëdhenjë, edhe pse kjo është e vështirë për tu kuptuar. Sepse bota ishte ndërtuar për ta zhvilluar karakterin, prandaj ne duhet ta mësojm se pengesat dhe shqetësimet të cilat i durojmë, na ndihmojnë në marshimin tonë përpara”

“Një biznes që nuk bënë asgjë tjetër përveç parasë, është një biznes i varfër”

“Paratë nuk e ndryshojnë njeriun, ato vetëm e demaskojnë atë. Nëse një njeri për nga natyra është vetiak, arrogant ose lakmitar, paratë vetëm i shpërfaqin këto, kjo është e gjitha”

“Nuk ke nevojë të mbash ndonjë pozitë për të qenë një lider”

“A dëshironi ta dini shkaktarin e luftës? Është kapitalizmi, lakmia, uria e ndyrë për dollarë. Largojëni kapitalistin dhe do ta largoni edhe luftën nga toka”

“Një idealist është personi që i ndihmon të tjerët të jenë prosperues”. /KultPlus.com

‘Kur ra zilja m’zuri frika, profesori hyri n’mësim’ nga Eranda Libohova (VIDEO)

Eranda Libohova është këngëtare shqiptare e cila ka lindur në Tiranë. Ajo ka një karrierë të bujshme muzikore, me mbi 10 albume me këngë shqipe. Ne spektaklin “Kënget e Shekullit” përzgjidhet në dhjetë këngetaret më të mira.

Sonte, për të gjithë adhuresit e këngës së saj, KultPlus ju sjell këngën “Lemza”:

Kur ra zilja m’zuri frika
profesori hyri n’mësim
për qudi se s’më ra pika
kur ai thirri emrin tim
unë as një fjalë se kisha mësuar
se mbrëmë në takim isha me të
por nisi lemza e bekuar
n’dërras të zezë shihja dy sy
ohoho oho mos më mundo
oho të lutem mos
ohoohoo
lalalalalalalalalalalalalalalalalalalaalala

Ç’ më kujton kaq shpesh more djalo
o lem moj lemzë më lerë të qetë
turpi i madh kur sdin një fjalë
edhe lemzën kisha n’rend
lem moj lemzë se mbarova
çdo mësim do ta mësoj
po t’jap fjalën po mbarova
në takim me shpesh do të shkoj, në takim më shpesh do të shkoj, në takim më shpesh do të shkoj

ohoho oho mos më mundo
oho të lutem mos
ohoohoo
lalalalalalalalalalalalalalalalalalalaalala/ KultPlus.com

Ka poetë që s’dinë të përkthejnë

Lasgush Poradeci

S’ka gjuhë që s’mund të përkthejë, por ka poetë që s’dinë të përkthejnë, ashtu siç ka poetë që s’dinë të bëjnë poezi. Po a ka gjuhë më pak poetike se frëngjishtja që i ka të gjitha fjalët oksitone? Po mos ka qenë pengesë kjo gjuhë që të nxjerrë poetë aq të mëdhenj? Po a ka gjuhë më pak poetike se anglishtja, me gjithë ato fjalë monosilabike? Po mos ka qenë pengesë kjo gjuhë për ata poetë të mëdhenj të Anglisë?

Ku pyet poeti! Dhe ca më pak s’pyet poeti shqiptar! Se shqipja ka mundësira të pakufishme për të krijuar dhe për të përkthyer. Ajo ka fjalë të shkurtra, të gjata, oksitone, paraoksitone, proparaoksitone, ç’të duash ka! Nga mundësitë që krijon gjuha shqipe ua kalon shumë gjuhërave të botës dhe mund të krahësohet me gjermanishten. Prandaj s’ka faj gjuha, po ku është poeti?

(Marrë nga profili i Marie Poradeci) / KultPlus.com

‘Ditët evropiane të trashëgimisë kulturore’, çelet në Korçë ekspozita “Ikonat e Diço Zografit”

Në kuadër të ditëve evropiane të trashëgimisë kulturore është çelur në Muzeun Kombëtar të Artit Mesjetar në Korçë ekspozita me titull “Ikonat e Diço Zografit, koleksioni i Muzeut Historik Kombëtar”. Ideja për organizimin e kësaj ekspozite lindi nga hulumtimet e bëra në fondet e pa ekspozuara të Muzeut Kombëtar Historik duke nxjerrë në dritë veprat e ikonografit të cilat janë kryesisht ikona të ikonostasit të kishës së Shën Kollit në Elbasan.

Në javën e Ditëve Evropiane të Trashëgimisë Kulturore, Tema e vitit 2024 “Rrugë, rrjete, dhe lidhje”, qëndron më së miri në aktivitetin e organizuar midis Muzeut Historik Kombëtar dhe Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar, ku trashëgimia jonë kulturore tregon lidhjen e thellë midis popujve, kulturave dhe promovon në mënyrën e duhur rrjetet dhe bashkëudhëtimet e vlerave të përbashkëta në shekuj, si janë ato midis Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut. / BalkanWeb/ KultPlus.com

Shkrirja e akullnajave nga ndryshimet klimatike ‘përplas’ shtetet/ Zvicra dhe Italia rishikojnë kufirin në Alpe

Zvicra dhe Italia kanë rivizatuar një pjesë të kufirit të tyre në Alpe për shkak të shkrirjes së akullnajave, të shkaktuara nga ndryshimet klimatike.

Një pjesë e zonës së prekur do të jetë nën Matterhorn, një nga malet më të larta të Evropës, dhe afër një numri vendpushimesh të njohura të skive.

Seksione të mëdha të kufirit zvicerano-italian përcaktohen nga kreshtat e akullnajave ose zona me borë të përhershme, por shkrirja e akullnajave ka bërë që këta kufij natyrorë të zhvendosen, duke çuar në përpjekjen e të dy vendeve për të korrigjuar kufirin.

Zvicra miratoi zyrtarisht marrëveshjen për ndryshimin të premten, por Italia ende nuk e ka bërë të njëjtën gjë. Kjo pason një projekt-marrëveshje nga një komision i përbashkët zvicerano-italian në maj 2023.

Statistikat e publikuara shtatorin e kaluar treguan se akullnajat e Zvicrës humbën 4% të vëllimit të tyre në vitin 2023, humbja e dytë më e madhe ndonjëherë pas shkrirjes rekord të vitit 2022 prej 6%.

Një raport vjetor lëshohet çdo vit nga Rrjeti Zviceran i Monitorimit të Akullnajave (Glamos), i cili ia atribuon humbjet rekord verërave shumë të ngrohta të njëpasnjëshme dhe reshjeve shumë të ulëta të borës të dimrit të vitit 2022. Studiuesit thonë se nëse këto modele të motit vazhdojnë, shkrirja vetëm do të përshpejtohet.

Të premten, Zvicra tha se kufijtë e ripërcaktuar ishin hartuar në përputhje me interesat ekonomike të të dyja palëve.

Mendohet se qartësimi i kufijve do t’i ndihmojë të dy vendet të përcaktojnë se cili është përgjegjës për mirëmbajtjen e zonave specifike natyrore.

Kufijtë zvicerano-italian do të ndryshohen në rajonin e Plateau Rosa, strehën Carrel dhe Gobba di Rollin – të gjitha janë afër Matterhorn dhe vendpushimet e njohura të skive duke përfshirë Zermatt.

Ndryshimet e sakta të kufijve do të zbatohen dhe marrëveshja do të publikohet pasi të dyja vendet ta kenë nënshkruar.

Zvicra thotë se procesi i miratimit për nënshkrimin e marrëveshjes është në proces në Itali.

Vitin e kaluar, Glamos paralajmëroi se disa akullnaja zvicerane po zvogëlohen aq shpejt sa nuk ka gjasa që ato të shpëtohen, edhe nëse temperaturat globale mbahen brenda objektivit të rritjes prej 1,5 gradë celcius të marrëveshjes së Parisit.

Ekspertët thonë se pa një reduktim të gazeve serrë të lidhur me paralajmërimin global, akullnajat më të mëdha si Aletsch – që nuk është në kufi – mund të zhduken brenda një brezi.

Një çizme dhe pajisje ngjitjeje që i përkisnin një alpinisti gjerman u gjetën së bashku me mbetjet e tyre në një akullnajë – alpinisti ishte zhdukur që nga viti 1986.

Një numër zbulimesh janë bërë në akullnajat zvicerane në vitet e fundit për shkak të shkrirjes dhe tkurrjes së shpejtë të tyre.

Korrikun e kaluar, mbetjet njerëzore të gjetura pranë Matterhorn u konfirmuan se ishin ato të një alpinisti gjerman të zhdukur që nga viti 1986.

Alpinistët që kalonin akullnajën Theodul mbi Zermatt vunë re një çizme dhe crampona që dilnin nga akulli.

Në vitin 2022, rrënojat e një avioni që u rrëzua në vitin 1968 dolën nga akullnaja Aletsch.

Dhe trupi i alpinistit të zhdukur britanik Jonathan Conville u zbulua në vitin 2014 nga një pilot helikopteri i cili vuri re diçka të pazakontë ndërsa dërgonte furnizime në një strehë malore në Matterhorn./ Top Channel/ KultPlus.com

Shqiptarët, më jetëgjatët në rajon/ Raporti i OKB: Në Shqipëri, jetëgjatësia mesatare 79.6 vjeç

Shqiptarët po jetojnë më gjatë. Sipas të dhënave më të fundit nga organizata e kombeve të bashkuara, Shqipëria ka një jetëgjatësi mesatare prej 79.6 vjec. Kjo e rendit Shqiperinë me jetegjatesine më të lartë në rajon dhe disa vende të Europës, duke treguar një përmirësim të ndjeshem të cilësisë së jetesës së popullatës.

Një stil jetese i shëndetshëm, duke u kujdesur më shumë për vetem, është një ndër faktorët kryesor që ndikon në rritjen e jetëgjatësisë.

“Komponentet jane një diete e balancuar, gjithnje dhe me shune kemi persona qe duan te ushqehen shendetshem. Gjithashtu aktiviteti fizik. Menaxhimi i stresit dhe oret e mjaftueshme te gjymit”

Pavarësisht indikatorëve gjenetikë për të zhvilluar një sëmundje, mjekët nutricionistë thonë se regjimi ushqimor ndikon drejtpërdrejt në mirëqënien e organizmit tonë.

“Regjimi ushqimor mesdhetar rekomandoher nga vete OBSH, jo vetem per te mbajtur nje peshe trupore te mire, por per te parandaluar te gjitha semundjet qe vine nga mbipesha dhe nje mike shume e mire e mire e jetegjatesise. Edhe siguria ushqimore eshte nje faktor. Ushqimet me pesticide nuk jane në benefit të organizmit.”

Nga ana tjetër, faktorët ekonomikë dhe socialë kanë një kontribut të rëndësishëm në rritjen e jetëgjatësisë së shqiptarëve.

“Të dyja bashkë bëjnë të mundur që njerezit të ndihen me mire, që plakja të mos jetë proces i dhinbshem, jo me semundje dhe plage sociale. kur fëmijët janë mirë nga ekonomia edhe të moshuait ndihen mirë.”

Sipas OKB, rritja e jetëgjatësisë i atribuohet përmirësimeve në infrastrukturën shëndetësore dhe aksin më të mirë në kujdesin shëndetësor.

Për sociologun Gëzim Tushi, tek tëmoshuarit shqiptarë po ndryshon gjithnjë dhe më shumë mentaliteti i jetës.

“Une e quaj që ata po e spostojnë plakjen e tyre nëpërmjet jetes aktive sepse nuk do të thotë duke i mbushur jetët me ditë, por ditët me jetë.”

Sipas sociologut, shtimi i të moshuarve që jetojnë më gjatë, rrit peshën sociale dhe autoritetet duhet të rrisin vëmendjen ndaj politikave të ndryshme për përmirësimin mëtejshëm të jetës për këtë kategori./abcnews.al/ KultPlus.com

Festivali Kombëtar Tipologjik i Sazeve mbledh në Leskovik e Ersekë dhjetra grupe muzikore

 Leskoviku i traditave gjallërohet nga Festivali Kombëtar Tipologjik i Sazeve.

Bashkia Kolonjë ndau në rrjetet sociale fotografi nga ky aktivitet, në të cilin me dhjetëra grupe performuan nën rrapin shekullor.

Leskoviku i traditës, i sazeve, i instrumenteve popullore do të mirëpresë dhe sot në natën e dytë instrumentistë e këngëtarë virtuozë për të kulmuar mbrëmjen e 1 tetorit, në qendër të qytetit të Ersekës

Kryetari i Bashkisë Kolonjë, Erion Isai, shkroi në faqen e tij online: “Për dy netë rresht ky festival frymon në djepin ku mori jetë, Leskovikun e traditës, për të kulmuar natën e tretë në Ersekë”.

Grupet muzikore nga qytete të ndryshme të Shqipërisë sollën meloditë autentike popullore përmes instrumenteve tradicionale, duke ruajtur dhe promovuar trashëgiminë muzikore të vendit.

Ky festival, i kthyer tashmë në një traditë të rëndësishme, tërheq vëmendjen jo vetëm të banorëve vendas, por edhe vizitorëve të shumtë, duke ofruar një përvojë unike të muzikës dhe kulturës shqiptare./ ATSH/ KultPlus.com

Pamje nga Alpet shqiptare, bukuria e Bjeshkëve të Kelmendit

Kelmendi, Njësia Administrative në Malësinë e Madhe është kthyer në një prej destinacioneve që nuk njeh stinë.

I rrethuar nga fshatra turistikë, me histori shekullore, ushqimet karakteristike, mikpritje, arkitekturë alpine e kanë shndërruar Malësinë e Kelmendit një një udhëtim të paharruar për turistë të shumtë.

Kryeministri Edi Rama ka publikuar në rrjetet sociale pamje nga bjeshkët e Kelmendit teksa turistët eksplorojnë natyrën mahnitëse edhe në këtë fund shtatori.

Zona ka një potencial të jashtëzakonshëm turistik, që nga turizmi i aventurës, tek ai i vëzhgimit dhe duke vijuar me kulinarinë dhe trashëgiminë e pasur kulturore dhe historike të zonës.

Eksplorimi i shpellave, lundrimi me kajak në lumin Cem, ecjet në terrenet e pashkelura, kalërimi mes magjisë së natyrës unike, zona e Kelmendit ka shumë për të ofruar.

Tamara, qendra e Kelmendit, vetëm 46 kilometra nga Kopliku, është një prej fshatrave më të frekuentuar në veri. Rruga që të çon drejt Tamarës përveç infrastrukturës moderne të ofron edhe pamje mahnitëse të “Leqeve të Hotit”.

Razma, Boga, Zona e Recit në Komunën e Shkrelit, Lepusha, Vermoshi, Selca, janë të tjera pika turistike të njohura në Komunën e Kelmendit.

Turistët vendas e të huaj mund të eksplorojnë shpella të ndryshme në gjithë Malësinë e Madhe të cilat u ofrojnë edhe të dhëna jetësore të popullimit mijëravjeçare ku më të njohurat janë shpellat në Kelmend, Shkrel, Kastrat e Gruemirë./ atsh/ KultPlus.com

Nis rrugëtimi i Miss Globe, 50 bukuroshet e botës do udhëtojnë në gjithë Shqipërinë

Nis rrugëtimi i Miss Globe, eventi i njohur për Botën si një nga Top eventet e bukurisë dhe i renditur në Europë në treshen e Platformave më të mira të Beauty Pageant.

Vajzat pjesëmarrëse pasi u mirëpritën në Rinas, u akomoduan në Durrës. Nën sloganin “Turizëm në çdo stinë” ky është viti i 21-të i organizimit të The Miss Globe dhe ku ndër këto vite në Shqipëri kanë qenë pjesëmarrëse mbi 900 vajza.

Turi i The Mis Globe nis me Lezhën, Malësinë e Madhe, Gucinë, Vlorën, Dhërmiun, Himarën e Beratin. Një tur shumë interesant e i ngjeshur me aktivitet i pret të bukurat e Globit pas fotografive për revistën zyrtare dhe finalja e madhe do të jetë në Tiranë, në 15 Tetor në Parkun Olimpik Feti Borova.

The Miss Globe është eventi më i rëndësishëm në këtë mes-vjeshtë shqiptare, për të na sjellë emocione të bukura dhe energji pozitive./ Balkanweb/ KultPlus.com

40 pjesëmarrës në Panairin e Artizanatit dhe Trashëgimisë Kulturore në Gjirokastër

40 artizanë nga Shqipëria, Kosova, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut u bënë bashkë në Gjirokastër, në kuadër të Panairit të Artizanatit dhe Trashëgimisë Kulturore.

Artizanët ekspozuan punime dhe produkte të ndryshme. Disa prej tyre vinin për herë të parë në këtë panair dhe u shprehën shumë të kënaqur nga mikpritja gjirokastrite.

U vu re se pati interes për punimet e dorës si çantat, kurorat, fustanet etj., të cilat ishin punuar me cilësi.

Panairi i Artizanatit dhe Trashëgimisë Kulturore tashmë është kthyer në një traditë për qytetin e gurtë. Interesi ka qenë i lartë sidomos nga turistë që duan të njohin më shumë punimet artizanale që prodhohen në trevat shqiptare për të cilat pati edhe demonstrime “live” të punimeve të tyre.

Aktiviteti u organizua në kuadër të Javës së Trashëgimisë Kulturore./atsh/KultPlus.com

“Ditët e librit arbëresh”, të ftuar edhe akademikë nga Italia

Nën moderimin e prof. Diana Kastratit u hap sesioni i parë i veprimtarisë “Ditët e Librit Arbëresh”. Drejtuesja e Qendrës së Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshët, Diana Kastrati, bëri një prezantim të të ftuarit special në këtë aktivitet, antropologut Mario Bolognari.

Prof. Bolognari mbajti një lectio magistralis, me temë: “Jeta, vdekja, ringjallja. Simbolika dhe ritualiteti i kostumit femëror arbëreshe”. Në kumtesën e tij ai foli për dinamikat e migrimit në Itali dhe se si kjo ka ndikuar në komunitetin e arbëreshëve, që për një moment u duk se u zhduk.

Ai foli për vështirësitë e komuniteteve arbëreshe edhe në karrierën e tij akademike duke filluar prej vitit 1972, kur iu propozua të shkonte në jug të vendit dhe aty kuptoi se gjuha tradicionale arbëreshe po shkonte drejt heshtjes dhe kështu lindi libri “Heshtja e Traditës” (1978).

Prof. Bolognari bëri një hyrje të zhvillimeve politike dhe ecurisë së legjislacionit dhe pikëpyetjeve që ka prodhuar Ligji 482/1999. Ai foli në kumtesën e tij për funksionet e veshjes në faza të ndryshme të jetës prej lindjes deri në vdekje, përgjatë gjithë ciklit jetësor të njeriut.

Konkretisht, ai u ndal në funksionet e veshjes arbëreshe, në faza të ndryshme të ciklit jetësor dhe konceptimit ad hoc të veshjes për këto faza të jetës, por edhe përtej saj duke u bërë shoqëruese të gruas arbëreshe edhe në jetën e përtejme. Ligjërata u përmbyll me një hapësirë për pyetje drejtuar prof. Bolognari-t që sollën diskutime e debat mbi temën e prezantuar./atsh/KultPlus.com

‘Kafshatë që s’kapërdihet asht, or vlla, mjerimi’

Poezi nga Migjeni

Kafshatë që s’kapërdihet asht, or vlla, mjerimi,
kafshatë që të mbetë në fyt edhe të zë trishtimi
kur shef ftyra të zbeta edhe sy t’jeshilta
që t’shikojnë si hije dhe shtrijnë duert e mpita
edhe ashtu të shtrime mbrapa teje mbesin
të tan jetën e vet derisa të vdesin.

e mbi ta n’ajri, si në qesendi,
therin qiellën kryqat e minaret e ngurta,
profetënt dhe shejtënt në fushqeta të shumngjyrta
shkëlqejnë. e mjerimi mirfilli ndien tradhti.
mjerimi ka vulën e vet t’shëmtueme,
asht e neveritshme, e keqe, e turpshme,
balli që e ka, syt që e shprehin,
buzët që më kot mundohen ta mshefin –
janë fëmitë e padijes e flitë e përbuzjes,
t’mbetunat e flliqta rreth e përqark tryezës
mbi t’cilën hangri darkën një qen e pamshirshëm
me bark shekulluer, gjithmon i pangishëm.

mjerimi s’ka fat. por ka vetëm zhele,
zhele fund e majë, flamujt e një shprese
t’shkyem dhe të coptuem me t’dalun bese.

mjerimi tërbohet n’dashuni epshore.
nëpër skaje t’errta, bashkë me qej, mij, mica,
mbi pecat e mykta, t’qelbta, t’ndyta, t’lagta
lakuriqen mishnat, si zhangë; t’verdhë e pisa,
kapërthehen ndjenjat me fuqi shtazore,
kafshojnë, përpijnë, thithen, puthen buzët e ndragta
edhe shuhet uja, dhe fashitet etja
n’epshin kapërthyes, kur mbytet vetvetja.
dhe aty zajnë fillin t’marrët, shërbtorët dhe lypsat
që nesër do linden me na i mbushë rrugat.

mjerimi në dritzën e synit t’kërthinit
dridhet posi flaka e mekun e qirit
nën tavan t’tymuem dhe plot merimanga,
ku hije njerzish dridhen ndër mure plot danga,
ku foshnja e smume qan si shpirt’ i keq
tu’ ndukë gjitë e shterruna t’zezës amë,
e kjo prap shtazanë, mallkon zot e dreq,
mallkon frytn e vet, mallkon barrn e randë.
foshnj’ e saj nuk qesh, por vetëm lëngon,
e ama s’e don, por vetëm mallkon.
vall sa i trishtueshëm asht djepi i skamit
ku foshnjën përkundin lot edhe të fshamit!

mjerimi rrit fëmin në hijen e shtëpive
të nalta, ku nuk mrrin zani i lypsis,
ku nuk mund t’u prishet qetsia zotnive
kur bashkë me zoja flejnë në shtretënt e lumnis.

mjerimi pjek fëmin para se të burrnohet,
don ta msojë t’i iki grushtit q’i kërcnohet,
atij grusht që n’gjumë e shtërngon për fytit
kur fillojnë kllapitë e etheve prej unit
dhe fetyrën e fëmis e mblon hij’ e vdekjes,
një stoli e kobshme në vend të buzqeshjes.
nji fryt kur s’piqet dihet se ku shkon
qashtu edhe fëmia n’bark t’dheut mbaron.

mjerimi punon, punon dit e natë
tu’ i vlue djersa në gjoks edhe në ballë,
tue u zhigatun deri n’gjujë, n’baltë
e prap zorrët nga uja i bahen palë-palë.
shpërblim qesharak! për qindenjë afsh
në ditë – vetëm: lekë tre-katër dhe “marsh!”.

mjerimi kaiher’ i ka faqet e lustrueme,
buzët e pezmatueme, mollzat e ngjyrueme,
trupin përmendore e një tregtis s’ndytë,
që asht i gjikuem të bijë në shtrat vet i dytë,
dhe për at shërbim ka për të marrë do franga
ndër çarçafë, ndër fëtyra dhe në ndërgjegje danga.

mjerimi gjithashtu len dhe n’trashigim
-jo veç nëpër banka dhe në gja të patundshme,
por eshtnat e shtrembta e n’gjoks ndoj dhimbë,
mund që t’len kujtim ditën e dikurshme
kur pullaz’ i shpis u shemb edhe ra
nga kalbsin’ e kohës, nga pesha e qiellit,
kur mbi gjithçka u ndi një i tmerrshmi za
plot mallkim dhe lutje si nga fund i ferrit,
ish zan’ i njeriut që vdiste nën tra.
kështu nën kambët’randë t’zotit t’egërsuem –
thotë prifti – vdes ai që çon jetë të dhunuem.

dhe me këto kujtime, ksi lloj fatkeqësinash
mbushet got’ e helmit në trashigim brezninash.
mjerimi ka motër ngushulluese gotën.
në pijetore të qelbta, pranë tryezës plot zdrale
të neveritshme, shpirti me etje derdh gotën
n’fyt për me harrue nandhetenand’ halle.
e gota e turbull, gota satanike
tu’ e ledhatue e pickon si gjarpni-
dhe kur bie njeriu, si gruni nga drapni,
nën tryezë qan-qeshet në formë tragjikomike.
tê gjitha hallet skami n’gotë i mbyt
kur njiqind i derdh një nga një në fyt.
mjerimi ndez dëshirat si hyjet errsina
dhe bajnë tym si hejt q’i ban shkrum shkreptima.

mjerimi s’ka gëzim, por ka vetëm dhimba,
dhimba paduruese qe t’bajnë t’çmendesh,
që t’ap in litarin të shkojsh fill’ e t’varesh
ose bahe fli e mjerë e paragrafesh.

mjerimi s’don mshirë. por don vetëm të drejt!
mshirë? bijë bastardhe e etënve dinakë,
t’cilt n’mnyrë pompoze posi farisejt
i bijnë lodërtinës me ndjejt dhelparak
tu’ ia lëshue lypsiti një grosh të holl’ n’shplakë.

mjerimi asht një njollë e pashlyeme
n’ballë të njerzimit që kalon nëpër shekuj.
dhe kët njollë kurr nuk asht e mundshme
ta shlyejnë paçavrat që zunë myk ndër tempuj./ KultPlus.com

Panairi i Librit për Fëmijë prej 2 deri më 6 tetor, shumë aktivitete brenda kryeqytetit

ETEA dhe Biblioteka “Hivzi Sylejmani” në Prishtinë janë në përgatitjet e fundit për Panairin e Librit për Fëmijë që do të mbahet prej 2 deri më 6 tetor, shkruan KultPlus.

Përgjatë këtyre ditëve është paraparë një program i pasur i aktiviteteve, kurse ceremonia e hapjes së këtij panairi do të jetë më 2 tetor, prej orës 12:30 në sheshin “Zahir Pajaziti”, lokacion që do të përfshijë edhe aktivitetet e tjera përgjatë panairit.  

Festivali dhe Panairi i Librit per Femije organizohet nga ETEA dhe biblioteka “Hivzi Sulejmani” me mbeshtetjen e Zyres Zvicerane per Bashkepunim ne Kosove, Ministrise se Kultures, Rinise dhe Sportit, Komunes se Prishtines, Presidences se Republikes se Kosoves dhe IPKO.

Programi kulturor i Festivalit dhe Panairit te Librit per Femije zhvillohet ne bashkepunim me Dokufest, Teatri Dodona, Bonevet, Terre des hommes, SOS Fshatrat, Galeria Kombetare e Kosoves, ShFMU “Prenk Jakova”, TOKA, Yoga me Dodona, J Coders, Kosova Makers League, etj. Ndersa, prezente do te jene shtepite botuese nga Kosova, Shqiperia dhe Maqedonia e Veriut, si Dukagjini, Albas, Magjia e Librit, Galdimi – A Editions, Logos A, Berati, Pegi, Fan Noli. / KultPlus.com

“Njerëzit tek njerëzit: Azia Qëndrore”, ekspozita që do të përfshijë 18 artistë në Galerinë Qahili

 “Njerëzit tek njerëzit: Azia Qëndrore” është ekspozita e radhës që do të hapet në Galerinë Qahili, përkatësisht më 10 teto,  duke filluar nga ora 19:00.  

Në këtë ekspozitë do të prezantohen punimet e 18 artistëve nga Kirgistani: Momun Astar, Jylldyz Asangaly, Tynumov, Nurlan Kudabaev, Yuldash Nurmatov, Shimova Halida, Sarkyn, Kim Aida, Nyurguyna Innokentyeva, Sadyk, Alapai Abdykasymov, Berebin, Rasul Kochkorbaev, Ernis Bekjamov, Asmat Abdysadyr Yylu, Kanybek Davletov, Jakypov Jylkychy, Sheishanaliev.

Në këtë ekspozitë do të prezantohen punime të cilat reflektojnë kulturën e Azisë Qëndrore. Skena e artit e Kirgistanit dallohet me kombinimin e lëvizjeve të artit bashkëkohor si dhe prejardhja nomade, që trajton sfida shoqërore.

Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri me 4 nëntor 2024. / KultPlus.com

Vdes këngëtari dhe aktori, Kris Kristofferson

Kris Kristofferson, këngëtari dhe aktori fitues i çmimeve të muzikës country që ka punuar me Johnny Cash dhe Martin Scorsese, ka vdekur në moshën 88-vjeçare.

Një përfaqësues tha se ai ndërroi jetë “në mënyrë paqësore” në shtëpinë e tij në Hawaii të shtunën, i rrethuar nga familja.

Deklarata e përshkroi Kristofferson si “një paqedashës, një revolucionar, një aktor, një superstar, një simbol seksi dhe një njeri familjar”.

Fituesi i shumë çmimeve ishte i njohur për shkrimin e këngëve të tij, veçanërisht për Me dhe Bobby McGee, dhe Help Me Make It Through the Night, ndër të tjera. Ai gjithashtu luajti në filmin hit “A Star Is Born”.

Një mesazh nga familja e tij thoshte se të gjithë ishin aq të bekuar për kohën që kishin me të.

“Faleminderit që e keni dashur gjatë gjithë këtyre viteve, dhe kur shihni një ylber, dijeni se ai po na buzëqesh të gjithëve”, thuhet në mesazhin e cituar nga CBS News, partneri amerikan i BBC-së.

I lindur në Brownsville, Teksas, më 22 qershor 1936, Kristofferson u bë një figurë kryesore në muzikën country.

“Kur fillova, isha një nga njerëzit që shpresoja të sillja respekt për muzikën e vendit”, tha ai, sipas mesazhit të familjes.

“Disa nga këngët që kisha dhe që u bënë hite e bënë këtë. Unë imagjinoj se kjo është arsyeja pse dikush mund të më votojë në një Hall of Fame. E di që nuk është për shkak të fytit tim të artë”.

Kristofferson studioi shkrim në Kolegjin Pomona në Kaliforni dhe më vonë shkoi në Oksford si studiues në Rodos. Ai fitoi masterin e tij nga Oksfordi në vitin 1960, më pas u kthye në SHBA dhe iu bashkua ushtrisë.

U caktua nga ushtria për të dhënë mësime letërsie, për të cilën ai tha se “tingëllonte si ferr”.

Në vitin 1965 ai vizitoi Nashville dhe brenda dy javësh dha dorëheqjen nga posti i tij ushtarak dhe u transferua në qendrën e muzikës country për të ndjekur karrierën e tij muzikore.

Kreu i Sallës së Famës dhe Muzeut të Vendit tha se ai la pas “një trashëgimi tingëlluese”.

“Kris Kristofferson besonte se krijimtaria është dhënë nga Zoti dhe ata që injorojnë një dhuratë të tillë janë të dënuar me pakënaqësi”, shkroi Kyle Young në X.

“Ai predikoi se një jetë e mendjes i jep zë shpirtit dhe puna e tij nuk i dha zë. vetëm për shpirtin e tij, por edhe për tonën.”

Ai fitoi tre “Grammy” për këngën më të mirë të vendit, “Help Me Make It Through the Night” në 1972, dhe dy duete të veçanta me Rita Coolidge (1974, 1976), me të cilën u martua në vitet 1970./rtv21/KultPlus.com

Aktorja Monica Bellucci sot feston ditëlindjen

Aktorja italiane Monica Bellucci sot feston ditëlindjen e saj, shkruan KultPlus.

Ndërsa filloi karrierën e saj si modele për markat si Dolce & Gabbana dhe Dior, ajo ngadalë e vazhdoi karrierën e saj drejt aktrimit dhe përfundimisht shënoi debutimin e saj në Hollywood. Dhe siç thonë ata, nuk ka pasur asnjë kërkim prapa për të që atëherë.

Monica është bërë e famshme që nga koha e saj e aktrimit, por përveç kësaj, ajo gjithashtu ka spikatur vendin e saj si një forcë e modës.

Daljet në tapetin e kuq të Monikës janë një dëshmi e dashurisë së saj për modën. Ajo zgjedh me kujdes atë që dëshiron të veshë dhe sigurohet që ajo ta gozhdojë atë në krah. Menjëherë nga një fustan i kuq klasik në qilimin e kuq në një të zi të ndezur, ajo ka arritur të gozhdojë veshjet më klasike dhe të krijojë një vend për veten në industri.

Një ikonë e kohës së saj, Bellucci ka arritur të evoluojë me kalimin e kohës dhe veshjet e saj kanë parë disa ndryshime të mëdha gjatë viteve. Dhe ndërsa kohët kanë ndryshuar, aura rreth saj vazhdon të shkëlqejë më e ndritshme.

Sot në ditëlindjen e 60 vjeçares, KultPlus ju sjell disa pamje të paharrueshme të bukurisë së saj. /KultPlus.com

Përkujtohet patrioti Spiridon Ilo, i pari që regjistroi Himnin Kombëtar të Shqipërisë

Muzeu Historik Kombëtar kujtoi sot muzikantin dhe atdhetarin e njohur shqiptar Spiridon Ilo, i cili lindi më 30 shtator të vitit 1876, në Korçë.

Ilo mërgoi që herët në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku krahas punës së përditshme, ndoqi dhe studimet e larta për muzikë. Ai ishte shqiptari i parë, që ngriti një firmë për pllakat e gramafonit dhe regjistroi shumë këngë patriotike dhe popullore shqiptare.

Spiridon Ilo themeloi shoqërinë e parë diskografike me këngë shqip, në vitin 1923. Nën drejtimin e tij, diskografia luajti një rol të rëndësishëm në zhvillimin e kulturës shqiptare në vitet 1920-1940.

Ilo kreu regjistrimin e parë të Himnit Kombëtar të Shqipërisë. Në këtë regjistrim, me numër regjistrimi E-3948, himni u këndua nga Spiridon Ilo dhe tenori arbëresh, Giuseppe Mauro.

Në vitet ’20 botoi e shpërndau kartolina me temë patriotike. Ka botuar komedinë “Vërtet ëndërr” si dhe përmbledhjen me këngë patriotike “Dëshirat e zemrës”. Mbas disa vjetësh u rikthye në Rumani dhe në vitin 1926 u vendos përfundimisht në Korçë. Më 1 prill të vitit 1945 iu akordua pension si Patriot i Rilindjes Kombëtare. Kallëpet e pllakave të gramafonit Spiridon Ilo i solli në Shqipëri dhe më 1946 ia dhuroi Komitetit Ekzekutiv. Vdiq në Korçë në vitin 1950./atsh/KultPlus.com

Poeti Tafa ftohet në Sarajevë në hapjen e manifestimit kulturor “Ditët e Sidranit”

Poeti Lulzim Tafa është ftuar në Sarajevë në manifestimin kulturor “Ditët e Sidranit”, i cili do të mbahet nga data 30 shtator deri më 5 tetor.

Ky festival mbahet në nder të 80-vjetorit të lindjes së shkrimtarit të madh boshnjak, Abdullah Sidran, i cili para pak kohësh iku në amshim.

Manifestimi është organizuar nga qyteti i Sarajevës dhe Teatri Kamertal 55, në bashkëpunim me komunitetin shqiptar në Bosnje dhe Hercegovinë. Për disa ditë radhazi do të ketë aktivitete të ngjeshura kulturore dhe artistike, të cilat do t’i kushtohen jetës dhe veprimtarisë së Sidranit.

Sipas mediave boshnjake, manifestimi do të përmbyllet më 5 tetor me lexim artistik të poezive të Abdullah Sidranit dhe poetit kosovar Lulzim Tafa./KultPlus.com

Rama publikon pamje nga Alpet Shqiptare: Bukuria e Bjeshkëve të Kelmendit

Kelmendi, Njësia Administrative në Malësinë e Madhe është kthyer në një prej destinacioneve që nuk njeh stinë.

I rrethuar nga fshatra turistikë, me histori shekullore, ushqimet karakteristike, mikpritje, arkitekturë alpine e kanë shndërruar Malësinë e Kelmendit një një udhëtim të paharruar për turistë të shumtë.

Kryeministri Edi Rama ka publikuar në rrjetet sociale pamje nga bjeshkët e Kelmendit teksa turistët eksplorojnë natyrën mahnitëse edhe në këtë fund shtatori.

Zona ka një potencial të jashtëzakonshëm turistik, që nga turizmi i aventurës, tek ai i vëzhgimit dhe duke vijuar me kulinarinë dhe trashëgiminë e pasur kulturore dhe historike të zonës.

Eksplorimi i shpellave, lundrimi me kajak në lumin Cem, ecjet në terrenet e pashkelura, kalërimi mes magjisë së natyrës unike, zona e Kelmendit ka shumë or të ofruar.

Tamara, qendra e Kelmendit vetëm 46 kilometra nga Kopliku, është një prej fshatrave më të frekuentuar në veri. Rruga që të çon drejt Tamarës përveç infrastrukturës moderne të ofron edhe  pamje mahnitëse të “Leqeve të Hotit”.

Razma, Boga, Zona e Recit në Komunën e Shkrelit, Lepusha, Vermoshi, Selca, janë të tjera pika turistike të njohura në Komunën e Kelmendit.

Turistët vendas e të huaj mund të eksplorojnë shpella të ndryshme në gjithë Malësinë e Madhe të cilat u ofrojnë edhe të dhëna jetësore të popullimit mijëravjeçare ku më të njohurat janë shpellat në Kelmend, Shkrel, Kastrat e Gruemirë./atsh/KultPlus.com

“Hon’ e’ don” me Shpat Dedën

“Hon’ e’ don” është duke u mbajtë së fundi në Vjenë të Austrisë dhe është duke prezantuar artistë të profileve të ndryshme nga Kosova, shkruan KultPlus.

Për muajin tetor ky projekt do të prezantojë këngëtarin e njohur Shpat Deda,  i cili do të prezantohet me Visar Kuçin e Liburn Jupollin.

Mbrëmja do të organizohet më 5 tetor në Borromaus Festival në Vjenë të Austrisë.

Ky projekt është mbështetë nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve dhe Ministria e Punëve të Jashtme dhe të Diasporës./ KultPlus.com

“Jeta ime” libri më i ri i Binak Kelmendit

Shkrimtari Binak Kelmendi së fundi ka publikuar librin e tij më të ri të titulluar “Jeta ime”, libër që është publikuar nga Pen Qendra e Kosovës, shkruan KultPlus.

Libri është me poezi dhe për redaktor ka shkrimtarin Sali Bashota. Ky libër është mbështetë nga Ministria për Kulturë, Rini dhe Sporte.

Binak Kelmendi është shkrimtar, përkthyes dhe publicist, dhe në karrierën e tij letrare ka botuar romane dhe përmbledhje me poezi, ku për romanin “Portat e Pejës” është vlerësuar edhe me çmimin “Rexhai Surroi”.

Binak Kelmendi, aktualisht është kryetar i PEN Qendrës së Kosovës./ KultPlus.com

69 vite nga vdekja e James Dean, aktori i parë i kinemasë i nominuar për çmim pas vdekjes

James Dean, aktori amerikan i viteve ’50, tragjedia dhe vdekja e të cilit tronditi gjithë kinematografinë amerikane, sot shënon 69-vjetorin e vdekjes, shkruan KultPlus.

James Dean u bë aktori i parë në historinë e kinëmase që nominohet për një çmim pas vdekjes. Fillimisht do të nomionhej për East of Eden (1955) dhe më pas, pas vdekjes për filmin Giant (1956).

Studioi dramë në universitetin e Kalifornisë në Los Angeles dhe u muarr me teatër, kinema dhe televizion. Shfaqja e tij e parë në televizion ishte për një reklamë për Pepsin në 3 dhjetor të 1950. Më vonë do ta ndiqnin seri dhe vepra në teatër.

Me një karakter introvert, i ashpër, melankolik, moskokëçarës dhe i apasionuar në raporte të njëjta, James Dean kishte veti të mira interpretative dhe që i sollën sukses te publiku më i ri në moshë. Duke e shndërruar në ikonë të rinisë amerikane të viteve ’50. Në vitin 1955 do të mbërrinte një nga filmat e tij më të mëdhenj; “Rebel ëithout a Cause” që do ta afirmonte atë përfundimisht si një nga idhujt kryesorë të rinisë amerikane. Tek “Gjigandi” do të interpretonte së bashku me Elizabeth Taylor dhe Rock Hudson e që do të ishte një tjetër vepër e madhe e tij.

Dean përveç pjesës së kinematografisë , kishte pasion edhe garat me makina, ku ishte hobi i tij, një pasion që do e ndiqte krejt jetën e tij, dhe e veçanta e kësaj Dean përveç pasionit për makina, ishte ikonë e stilit për veshjet e tij, ku si ndikim do e përcjellë botën e modës edhe sot, si një inspirm.

Një aktor, ku jashtë skenës së filmit ishte njeri me pak fjalë, një simbol seksi dhe një ikonë stilesh, ku e rrëthonte një misticizëm në lidhje me atë që e gjejmë të dashur kaq shumë vite më vonë. Megjithëse më i njohur për stilin e tij Causal, ai kishte disa pjesë më formale në repertorin e stilit të tij, si xhaketë të errët me jakë, bluzë e këpucë cowboy.

Stili i tij ishte paaftësi. Ai nuk u shqetësua me copa të tepërta. Pamjet e tij ishin kryesisht minimaliste. Për shembull, ai nuk kishte qasje me një kravatë. Ai nuk ishte një ndjekës i përkushtuar i modës. Ai ka shkuar shpesh me tendencën e 50-tave të Jeans-av të kthyer apo atë që ne e quajmë dukje me pantallona të gjata. / KultPlus.com

Java e Kulturës Gjermane, një festë e diversitetit kulturor dhe të ardhmes së qëndrueshme

Nga data 2 deri më 8 tetor Shqipëria mikpret Javën Kulturore Gjermane.

Muzika klasike dhe street rave party, kinematografia dhe teknikat e hershme të fotografimit, praktikat e qëndrueshme dhe startup-et inovative, si dhe ekspozitat artistike, do të mbushin këtë javë me shumë emocion, gjithëpërfshirje dhe inovacion.

Aktivitetet  nisin me ekspozitën “City X- Unë, Tiranë”, në GAT, një projekt artistik modern dhe inovativ. Veprat artistike që do të ekspozohen janë realizuar në bashkëpunim me qytetarë të ndryshëm të Tiranës, të cilët kanë sjellë vizionin e tyre për zhvillimin e qytetit.

Për të apasionuarit pas fotografisë, nga data 2 deri 6 tetor, në Qendrën Rinore Arka do të zhvillohen ditët e “Teknikave të Hershme të Fotografimit”. Pjesë e workshop-eve do të jenë Jonas Ruhs dhe Maximilian Zeitler, dy ekspertë të fotografisë analoge nga Berlini.

Ndërsa në Lezhë, në biblotekën publike “Gjergj Fishta”, më 4 tetor, do të mbahet një forum që ofron një platformë për dialog të hapur, mendim kritik dhe zgjidhje të përbashkëta të problemeve midis të rinjve, ekspertëve dhe përfaqësuesve të qeverisë lokale.

Gjatë Javës Gjermane nuk do të mungojnë as shfaqjet e filmave. “Jonja”, “Franky Five Star” apo “Elaha” ju ftojnë që t’i shijoni në datat 2, 5 dhe 7 tetor.

Më 6 tetor, në rrugën “Pjetër Bogdani” në Tiranë, për të gjithë të rinjtë dhe jo vetëm do të organizohet “Street Rave with Hannes Bieger”. DJ dhe producenti me famë botërore Hannes Bieger do të ngjitet në skenë për të performuar një përzierje unike të Deep House dhe Techno music, duke përcjellë për të apasionuarit e muzikës elektronike energji dhe kreativitet.

Kurse për adhuruesit e muzikës klasike, më 7 tetor, në sallën e koncerteve UART në Tiranë, do të mbahet koncerti “Mothers, lovers, revolutionists” nga pianistja Sina Kloke dhe mexosoprano Marta Wryk. Dy artistet na ftojnë në një mbrëmje të veçantë, që vë në qendër krijimtarinë e grave në historinë e muzikës.

Ndërsa më 8 tetor, në Galeria Kalo në Tiranë, do të çelet ekspozita “Tipping Point” ndërsa në sallën koncertuale UART në Tiranë do të organizohet koncerti “Beethoven and Schubert in dialogue”.

Organizatorët ftojnë artdashësit t’i bashkohen aktiviteteve të kësaj jave dinamike, ku çdo moment do të jetë një mundësi për t’u angazhuar dhe për të festuar diversitetin kulturor dhe qasjen gjithmonë dhe më të qëndrueshme për të ardhmen./atsh/KultPlus.com