Në kulmin e Depresionit të Madh, mijëra njerëz morën pjesë në hapjen e Radio City Music Hall, një teatër i mrekullueshëm, në New York City. Radio City Music Hall u krijua si një pallat për njerëzit, një vend i bukur me mundësi argëtimi.
E gjitha filloi në vitin 1932, ku më shumë se 300 milionë njerëz kanë shkuar në Radio City për të shijuar filma, shfaqje skenike, koncerte dhe ngjarje speciale.
Kjo sallë argëtimi u themelua nga ideja e miliarderit John D. Rockefeller, Jr, i cili vendosi ta bënte teatrin si gur themel të Kompleksit Rockefeller që po ndërtonte në një lagje të pa zhvilluar më parë në mes të qytetit të Manhatttan.
Teatri u ndërtua në partneritet me Radio Corporation of America (RCA) dhe u hartua nga Donald Deskey. Rezultati ishte një kryevepër e arkitektëve nga kompania, Art Deco e elegancës dhe hirit e ndërtuar nga një larmi materialesh, duke përfshirë alumin, ari, mermer, dhe qelq.
Zbukurimet gjeometrike gjenden në të gjithë teatrin, siç është tema qendrore e Deskey-it, “Progress Man”. Skena e madhe, me përmasa 60 metra të gjëra dhe 100 metra të gjata, i ngjan një dielli që perëndon.
Sistemi i tij i sofistikuar i ashensorëve me energji hidraulike lejoi efekte spektakolare në vënien në skenë, dhe shumë prej mekanizmave të tij origjinalë janë ende në përdorim sot.
Në katër dekadat e tij të para, Radio City Music Hall u alternua si një teatër filmi i drejtuar për herë të parë dhe një shfaqje gala në skenë. Më shumë se 700 filma kanë premierë në Radio City Music Hall që nga viti 1933. Në fund të viteve 1970, teatri ndryshoi formatin e tij dhe filloi të vinte në skenë koncerte nga artistë të muzikës popullore.
Radio City Music Hall Christmas Spectacular, ngjarje kjo e cila u shfaq për herë të parë më 1933, tërheq më shumë se një milion njerëz në vit. Shfaqja paraqet Rockettes, gjithashtu një shfaqje kërcimi i cili ishte një element kryesor në Radio City që nga vitet 1930. / cbc.al / KultPlus.com
Presidentja e vendit, Vjosa Osmani ka uruar popullin amerikan me rastin e 4 korrikut, Ditës së Pavarësisë së SHBA-ve
Osmani ka shkruar se historia ka dëshmuar se në momentet më të vështira për kombin tonë, Amerika zgjodhi të ishte mbrojtësja dhe promovuesja më e madhe e së drejtës sonë, duke u rreshtuar përkrah nesh në përpjekjet tona për liri.
“Sot, populli amerikan feston 245-vjetorin e pavarësisë, kurse ne miqtë e tyre bashkëfestojmë me ta, ngaqë kjo ditë na e kujton rolin e këtij kombi të madh për jetësimin e synimit tonë për të jetuar të lirë e të mosvarmë.
Historia ka dëshmuar se në momentet më të vështira për kombin tonë, Amerika zgjodhi të ishte mbrojtësja dhe promovuesja më e madhe e së drejtës sonë, duke u rreshtuar përkrah nesh në përpjekjet tona për liri.
Prandaj, ne shqiptarët, populli mik i kombit amerikan, sot ndihemi të bekuar me miqësinë me të. Kjo miqësi mbështetet sa në përkushtimin tonë ndaj lirisë, po aq edhe në vlerat e përbashkëta të cilat ne i ndajmë me kombin amerikan.
Qytetarët e Kosovës sot e përjetojnë festën e pavarësisë së SHBA-ve si festë të tyre. Ata luten për mirëqenien e popullit amerikan dhe urojnë njëri-tjetrin për miqësinë me të, e cila, sikur thoshte presidenti historik i Kosovës, dr. Ibrahim Rugova, “është e përhershme””./ KultPlus.com
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka uruar Shtetet e Bashkuara të Amerikës, me rastin e 4 Korrikut – Ditës së Pavarësisë.
Kurti, përmes një statusi në Facebook ka thënë se në këtë ditë, shteti i Kosovës i bashkohet festës së popullit dhe institucioneve të SHBA-së, partnerëve dh
Idetë dhe idealet më fisnike, besimi në liri, barazi dhe të drejta individuale, përfshirë të drejtën e çdo personi për të kërkuar lumturinë – që burojnë nga Deklarata e Pavarësisë së ShBA-ve, vazhdojnë të frymëzojnë popuj e individë anembanë botës.
Në këtë ditë të pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, shteti i Kosovës i bashkohet festës së popullit dhe institucioneve të ShBA-ve, partnerë dhe aleatë të pazëvendësueshëm në arritjet tona.
Takimi i Fan Nolit me presidentin Wilson është mbajtur në 4 korrik 1918. Megjithëse Noli nuk kishte asnjë titull zyrtar për të përfaqësuar Shqipërinë, përveç mandatit të “Vatrës”, ky takim i Nolit me Woodrow Wilsonin mund të quhet si jo vetëm i pari kontakt i një përfaqësuesi të shqiptarëve me qeverinë amerikane, madje në nivelin më të lartë, nga ana amerikane, por edhe nga më të rëndësishmit. Takimi përbën një gur themeli në marrëdhëniet shqiptaro-amerikane. Koha e takimit, arsyeja dhe vendi ku u bë takimi, kanë një kuptim të madh.
Në verën e vitit 1918 kur ishte bërë e qartë se Luftën e Parë Botërore po e fitonte Antanta, ku bënte pjesë edhe SHBA, presidenti Wilson, duke qenë se dyshonte në qëllimet e pasluftës të aleatëve të tij evropianë, vendosi të shpallte programin e Amerikës për mënyrën sesi duhet të bëhej rregullimi i botës së pasluftës. Ky program i përmbledhur në katër pika, dhe që u njoh më vonë me këtë emër “Katër pikat” e presidentit Wilson, ishte një program i gjeopolitikës etike.
Për të shpallur programin e tij, presidenti Wilson zgjodhi një vend historik, malin Vernon, ku gjendet varri i George Washintonit, një nga etërit themelues të SHBA dhe të parit
president të vendit. Me rastin e shpalljes që do të bënte në malin Vernon, Wilsoni ftoi që ta shoqëronin edhe delegatët pjesëmarrës në Kongresin e Kombeve të Shtypura, që po mbahej në Uashington në atë kohë, me qëllim që të kërkohej ndihma e SHBA dhe e fuqive fituese të luftës për këto kombe. Një nga delegatët pjesëmarrës në kongres ishte edhe Noli, i cili përfaqësonte Shqipërinë, si i dërguar i “Vatrës”. Kështu që edhe Noli e shoqëroi presidentin amerikan në udhëtimin për në malin Vernon.
Megjithëse ka emrin “mal”, Mali Vernon nuk është aspak një mal. Ky emërtim figurativ i është vendosur nga familja e George Washington. Në fakt, mali Vernon është një territor fushor në breg të lumit Potomac, në Kontenë Fairfax, në Virginia. Presidenti Wilson shkoi atje duke lundruar me jahtin presidencial Myflower nëpër lumin Potomac, i cili kalon përmes kryeqytetit amerikan Washington. Në jahtin presidencial udhëtonin edhe delegatët e kongresit të kombeve të shtypur. Asnjë kryetar shteti i një fuqie të madhe nuk u kishte kushtuar deri në atë kohë një vëmendje të tillë përfaqësuesve të popujve të shtypur.
Fan Noli do ta përshkruante shumë herë gjatë jetës së tij takimin historik me presidentin Wilson dhe çdo herë do të sillte detaje të reja, të rëndësishme. Kështu, në autobiografinë e tij Noli shkruan për takimin me Wilsonin:
Si delegat i Vatrës Fan Noli mori pjesë në Kongresin e kombeve të shtypur që u mbajt në Uashington nën përkrahjen e qeverisë së Shteteve të Bashkuara. Delegatët e Kongresit shoqëruan Presidentin Uillson deri në varrin e Xhorxh Uashingtonit në Maunt Vermont ku ai mbajti fjalimin e tij të famshëm të Katër pikave, më 4 korrik 1918. Kjo i dha rast Fan Nolit të takohej me Presidentin Uilson në jahtin presidencial “Mejflauer” dhe i bëri thirrje atij të rivendoste pavarësinë e Shqipërisë, e cila ishte shkelur nga ushtritë e huaja gjatë Luftës së Parë Botërore.
Ky mund të quhet si një tregim i përmbledhur dhe gjakftohtë që Noli i ka bërë takimit me Wilsonin. Por një përshkrim me shumë ndjenjë Noli ia ka bërë këtij takimi historik, pikërisht në mbrëmjen e ditës që ai u bë, në 4 korrik 1918. Atë ditë mbahej kuvendi vjetor i “Vatrës” në Boston dhe Noli, duke rendur ashtu si Marathonomaku i poezisë së tij të famshme, pasi u kthye në mesditë në Washington me jahtin presidencial, i hipi trenit për në Boston dhe shkoi drejt e në sallën ku mbahej kuvendi i shqiptaro-amerikanëve, i cili po e priste atë për të mbajtur fjalimin e hapjes. Dhe Noli, në fjalimin e tij u dha bashkëkombësve lajmin e takimit me Wilsonin, duke treguar dhe hollësi për takimin, që nga mënyra e pritjes plot nderime:
Ndofta e dëgjuat që Ditën e Indipendencës Presidenti Wilson desh ta kremtonte atë ditë si Ditën e Indipendencës për tërë botën. Për këtë arsye guverna amerikane i thirri si mysafirë kryetarët e gjithë kombësive të huaja që ndodhen në ktë vënt bujar. Idea ishte që tërë kombësitë së bashku të mblidheshin atje për të thyer shpirtën e autokracisë. Kryetari i Vatrës u ftua. Në kryeqytet na pritnë me nderime të mëdha. Me automobilla na shpunë gjer në jahtin e Presidentit, ku neve të përunjurit, të varfërit u gjetmë midis tërë dipllomatëve. Atje, Presidenti, e shoqja dhe e bija na përshëndoshnë, dyke na kërkuar emrat dhe përfaqësimin tonë.
Ndofta ish e para herë për ta që u bashkuan me një Shqiptar. I shtrënguam dorën të gjithë njëri pas jatërit dhe hymë brënda në anijen e bukur të Presidentit “Mayflower”. Udhëtimi nga Uashingtoni në Malin Vernon ish idealistik. Lumi Potomak dhe rrethet përbënin një panoramë kaq të bukur. Pas zakonit Presidenti në tërë udhëtimin i priti të tërë dipllomatët me të cilët u bashkëfjalos. Duallmë në mal ku ish varri i atij që krijoi këtë shtet. Që të gjithë neve patmë nderin të depozitojmë nga një kurorë mi varrin e tij, i cili ish aq i varfër sa dhe simple.
Ndërsa të pranishmit në kuvendin e “Vatrës” prisnin të dëgjonin se çfarë kishte thënë Wilsoni për Shqipërinë, Noli zgjatej duke folur për mënyrën sesi i kishin pritur atë dhe delegatët e tjerë. Por Noli nuk kishte faj këtu, se atij me të drejtë i kishin bërë përshtypje të madhe nderimet me të cilat u pritën nga qeveria amerikane ai dhe përfaqësuesit e tjerë të kombeve të shtypur, të cilët nuk përfilleshin nga qeveritë e fuqive të mëdha evropiane. Sipas zakonit amerikan, Wilsoni kishte krijuar një atmosferë familjare për të ftuarit, jo vetëm duke i pritur bashkë me familjen e tij, gruan dhe vajzën, por edhe duke u përfshirë ato në bisedat me të ftuarit, kuptohet në pjesën jozyrtare të aktivitetit. Por nga mënyra si flet Noli kuptohet se kjo atmosferë familjare e krijuar nga njeriu më i fuqishëm i botës, kishte ndikuar që delegatët e ndrojtur të kombeve të shtypura të shpreheshin lirshëm. Noli në këtë udhëtim pati rastin që të takohej dy herë me Wilsonin. Herën e parë gjatë qëndrimit në malin Vernon dhe herën e dytë gjatë rrugës së kthimit në jaht. Në këtë takim të dytë, u fol më tepër për Shqipërinë. Në të njëjtin fjalim para Kuvendit të “Vatrës” Noli thotë për këtë ngjarje: Kur u kthyem nga Mali Vernon pata rastin e mirë të fjalosem me Presidentin Wilson, të cilit i thashë që po të mbretërojnë ato parime që deklaroi në fjalën e tij, s’ ka dyshim që edhe Shqipëria do të fitonjë të drejtat e saj.
Parimet që u shprehën në fjalimin e presidentit Wilson ishin të tillë që bota nuk i kishte dëgjuar kurrë deri në atë kohë. Wilsoni shpalli se bota duhet të rregullohej mbi bazën e parimeve mbi të cilët ishte ndërtuar SHBA nga etërit themelues. Noli tha: Kur u kthyem nga Mali Vernon pata rastin e mirë të fjalosem me Presidentin Wilson, të cilit i thashë që po të mbretërojnë ato parime që deklaroi në fjalën e tij, s’ ka dyshim që edhe Shqipëria do të fitonjë të drejtat e saj.
Në qoftë se pjesa më e madhe e përfaqësuesve të kombeve të shtypura flisnin me përkthyes me Wilsonin, dhe të tjerët flisnin një anglishte të thyer, bashkëbiseduesi shqiptar fliste me Wilsonin anglishten e Harvardit ku kishte marrë diplomën pak kohë më parë. Wilsoni, ish-presidenti i Universitetit Princeton dhe i diplomuari i Universitetit “John Hopkins”, që sigurisht i vëzhgonte njerëzit edhe me syrin e studiuesit dhe njeriut me kulturë të madhe, nuk e pati të vështirë të dallonte te Noli njeriun e madh që përfaqësonte një popull të vogël. Ishte ky një kombinim perfekt për të zgjuar simpatinë e Wilsonit, i cili si politikan ishte i dashuruar me kauzat e vendeve të vogla dhe të pafuqishme, dhe si akademik nuk mund të mos kishte simpati për njerëzit me kulturë të madhe, të cilët e dallojnë lehtë njëri-tjetrin, edhe kur kalojnë vetëm pak kohë bashkë. Prandaj Wilsoni nuk u fye nga mosbesimi i shprehur prej Nolit por e pa si detyrim që t’i thoshte diçka më tepër atij, si shpjegim. Noli thotë për vazhdimin e bisedës: Më tha që ato parime do të mbretërojnë se për to lëftojmë. Në këto fjalë të bën përshtypje se Wilsoni tha “lëftojmë”, domethënë e llogariti edhe Nolin si bashkëluftëtar, megjithëse Shqipëria nuk ishte aleate e Amerikës në këtë luftë botërore, dhe në përgjithësi nuk ishte e rreshtuar me asnjërën palë ndërluftuese, por ishte bërë arenë e luftës së ushtrive të dy palëve. Por duket se në këtë çast Wilsoni iu drejtua Nolit si amerikan, pra i kërkoi që të kishte besim si amerikan, për kërkesën që i kishte bërë si shqiptar. Ky ishte një respekt i veçantë që Wilsoni po i bënte këtij shqiptaro-amerikani të shquar, i cili në fakt nuk e kishte marrë akoma shtetësinë amerikane.
Kur Wilsoni takoi Nolin, nuk mund të thuhet se presidenti amerikan ishte pa njohuri për Shqipërinë. Gjatë mandatit të parë të Wilsonit si president, një ambasador amerikan në Ballkan, George Fred Williams, kishte dhënë dorëheqje si protestë për trajtimin e shqiptarëve. Në Amerikë presidenti e ka për detyrim ta presë një ambasador që bën një gjest të tillë, sepse ambasadorët janë përfaqësues të kryetarit të shtetit. Gjithashtu, Wilsoni patjetër që kishte dëgjuar për Shqipërinë nga miku dhe këshilltari i tij, Charles Crane. Para takimit me Wilsonin Noli e shikonte si plotësisht të errësuar fatin e Shqipërisë.
Atë ditë fati i Shqipërisë ish m’ i ndriçuar. Atmosfera familjare e krijuar qëllimisht për të ftuarit nga presidenti Wilson, i dha kurajo Nolit duke e bërë që gjatë rrugës së kthimit me jaht për në Washington, të hynte në bisedë edhe me zonjën Wilson, duke lobuar edhe pranë saj për Shqipërinë. Noli tregon për këtë në kuvendin e “Vatrës” po atë ditë: M’u duk për mirë që t’i flisnja dhe zonjës Wilson. Kur u afëruam afër kryeqytetit, pashë që Zonja e Presidentit ish më nj’ anë dhe kish kthyer sytë në bregonjat anës lumit. Iu afrova dhe i thashë:
“Zonjë, Shqiptarët më kanë porositur që t’ ju lutem që të kujtoni Shqipërinë, një vënt aq i varfër, pa miq dhe pa nonjë përkrahje. Po nuk qajnë për urinë dhe mjerimet që heqin, po për humbjen e saj.”
“Po, më thotë. Na vjen shumë keq për kombësitë e vogla si Shqipëria, Belgjia e të tjerat.”
“Situata jonë zonjë, i thashë, është shumë e koklavitur dhe e trazuar.”
Nga mënyra se si iu përgjigj Fan Nolit zonja Wilson kuptohet se ajo kishte dijeni për Shqipërinë dhe problemet e saj. Meqenëse z. Charles Crane ishte mik i familjes Wilson ajo sigurisht që kishte dëgjuar prej tij për aventurën e tij në Shqipëri në 1911, dhe për nismën që ai ndërmori për një fushatë ndihme humanitare në Shqipëri. Noli e kuptoi këtë gjë, ose ndoshta ishte informuar dhe madje ishte nxitur nga vetë zoti Crane, i cili ishte shumë i njohur në komunitetin shqiptaro-amerikan, prandaj mori guximin që ta zgjaste bisedën me Zonjën e Parë të SHBA, duke bërë provë që t›i shpjegonte asaj se ku qëndronte komplikimi i situatës në të cilën gjendej Shqipëria. Për fatin e mirë të Fan Nolit dhe të Shqipërisë, presidenti Wilson iu bashkua atyre të dyve dhe Noli pati përsëri rast të fliste me të për Shqipërinë. Ja tregimi i Nolit: Presidenti Wilson, i cili po fjalosej me një dipllomat afër neve, u kthye dhe më thotë: “Me të vërtetë është shumë e koklavitur.” Atëherë unë mora kuxim dhe i thashë: “E vetmja shpresë për Shqiptarët është Amerika dhe ju, z. President.”
“Unë, u-përgjegj ay, do të kem vetëm një zë në kongresin e paqes dhe atë zë do ta përdor dhe për të drejtat e Shqipërisë.”
I thashë që ay zë është i mjaftë për Shqiptarët dhe ata do të jenë vdekërisht të gëzuar dhe fare të sigurtë për të drejtat e tyre. Sidoqoftë Noli e arriti atë që donte duke marrë nga presidenti amerikan të shprehur qartë atë premtim që dëshironte të dëgjonte prej tij. Dhe Noli i besoi në çast Wilsonit. Sepse Noli i njihte tanimë amerikanët dhe e dinte se ata nuk e kishin zakon që të gënjenin kur jepnin fjalën për të bërë një të mirë për të cilën nuk kishin ndonjë interes dhe nuk përfitonin gjë, përveç ndjenjës se kishin bërë një vepër të mirë. Në raste të tilla amerikanët nuk jepnin premtime kur nuk kishin ndërmend ta bënin atë gjë që iu kërkohej atyre. Fjalët e Wilsonit, të përcjella nga Noli u bënë legjendare në Shqipëri. Mund të merret me mend se sa xheloz është bërë për Nolin dhe si e ka mallkuar ai diplomati me të cilin ishte duke biseduar presidenti amerikan, që u shkëput prej tij, sepse i tërhoqi vëmendjen tema e bisedës së bashkëshortes së tij me Nolin. Duke qenë se sigurisht ky diplomat i akredituar në Washington nuk e njihte Nolin, të cilin nuk e kishte parë kurrë, me siguri që ka menduar se duhet të jetë një njeri shumë i rëndësishëm që e tërhoqi kështu dy herë vëmendjen e Wilsonit. Në përfundim të bisedës Wilsoni si me shaka i dha dhe një këshillë Nolit, që t’ua përcillte bashkëkombësve të tij:
Me nënqeshje kryetari i amerikanëve më tha: “Jo, mos ia u thuaj pikërisht ashtu shqiptarëve se ahere ata do ta lënë punën e tyre në gjumë. Duhet ata paskëtaj të punojnë ca më tepër se kurdoherë”.
Me këtë Wilsoni donte që me anë të Nolit t’u jepte shqiptarëve një mesazh se nuk duhet të rrinin duarkryq dhe të prisnin nga bota që ta begatonte shtetin e tyre, pasi e kishte shpëtuar atë. Amerika do t’u ndihmojë për të shpëtuar shtetin tuaj nga copëtimi, po iu thoshte Wilsoni shqiptarëve, por këtu nis puna juaj, dhe ju pas kësaj duhet të punoni shumë për ta begatuar atë, madje më tepër se ç’ po bëni përpjekje për ta shpëtuar. Kjo këshillë e dytë e Wilsonit vlen për shqiptarët edhe sot e kësaj dite. Në Tiranë ka një statujë të Wilsonit, por atje duhet të ishin shkruar këto fjalë që ai tha si porosi për shqiptarët. Noli, me përshtypje akoma të freskëta nga takimi me Wilsonin, iu tha po atë ditë delegatëve të kuvendit të “Vatrës”: Por munt t’ju thom Zotërinj delegatë: Kur i thashë që ju Z. President munt ta shpëtoni Shqipërinë, ia thashë jo vetëm me gojë po me tërë veten dhe në grykë ndjeva një lëmç të pagëlltitëshmë, se më në funt dolla përpara njeriut që me të vërtetë munt të shpëtonjë Shqipërinë po të dojë. Noli ishte i vetëdijshëm se ky ishte një çast historik për të dhe për Shqipërinë. Në këtë çast Nolit i duheshin përpjekje të mëdha për të mposhtur emocionet që e kishin përfshirë në mënyrë të natyrshme, pasi edhe ai vetë nuk e besonte dot se gjendej përballë njeriut më të fuqishëm të botës, i cili ishte gati ta dëgjonte atë t’i fliste në emër të shqiptarëve. Për një njeri si Noli që kishte ardhur në Amerikë me mundime të mëdha, dhe atje kishte bërë përpjekje të mëdha për të mbijetuar dhe për t’u shkolluar, takimi dhe biseda me Wilsonin ishte njëlloj sikur t’i fliste Statuja e Lirisë dhe t’i bënte një premtim për Shqipërinë. Siç e dimë të gjithë nga historia, Wilsoni e mbajti fjalën që iu dha shqiptarëve nëpërmjet Nolit. Fan Noli do të tregonte përsëri me emocione të mëdha për këtë takim, në fjalimin e mbajtur në parlamentin shqiptar në 11 shkurt 1924, me rastin e vdekjes së presidentit Wilson, ku kujton takimin me të. Tanimë akti i Wilsonit në dobi të Shqipërisë ishte i njohur për të madh e të vogël në vend dhe Wilsoni kishte fituar mirënjohjen e çdo shqiptari. Dita e vdekjes së tij ishte një ditë zie për shqiptarët dhe parlamenti shqiptar mbajti zi zyrtarisht për vdekjen e tij. Duke përkujtuar gjestin e Wilsonit në dobi të Shqipërisë, Noli iu tregoi deputetëve për takimin: E kam njohur këtë kalorës të kohëve në një kohë tragjike, më 4 të korrikut 1918, në Yacht-in Presidencial “Mayflower”, ku i rrethuar prej kabinetit, prej trupit diplomatik dhe prej përfaqësonjësve të racave të ndryshme në Shtetet e Bashkuara, shkonte te varri i Washingtonit për të prononcuar të parin diskors luftëtar. Ahere iu afrova dhe i bëra një apel në emër të kombit tonë fatzi, dhe përgjigjen e tij bujare e mbanj ment sikur po e dëgjon sot: “Një zë do të kem në kongresin e paqes dhe atë zë do ta përdor për të mirën e Shqipërisë”. Në këtë çast Noli u duartrokit nga të gjithë deputetët e parlamentit shqiptar, pa dallime partiake. Le të mos harrojmë se jemi në shkurt 1924, kur konflikti politik në vend kishte arritur kulmin, pas pak ditëve në parlament do t’i bëhej atentat kryeministrit Ahmet Zogu, pak muaj më vonë do të shpërthente në vend një revolucion, dhe palët politike që ishin gati në çdo çast për të nisur luftën me njëra-tjetrën, bashkoheshin befas për të duartrokitur për Wilsonin! Presidenti amerikan i vdekur kishte fuqi t’i bashkonte deputetët shqiptarë që ishin gati të vdisnin se të bashkoheshin për ndonjë gjë me kundërshtarët e tyre. Noli në takimin e vetëm që pati me Wilsonin, nuk mund të mos e vëzhgonte atë edhe me syrin e shkrimtarit të madh, të aftë për të zbuluar cilësitë e veçanta të personazheve historike. Në këtë këndvështrim, Noli jep këtë përshtypje për Wilsonin: Në çdo gjest e në çdo fjalë çfaqej njeriu mistik i iluminuar, i dërguar prej Perëndisë për një mision të shenjtë. Pranë një karakteri të çelniktë kishte mirësinë e Shën Françeskut. Më pas, shumë presidentë dhe kryeministra të Shqipërisë kanë pasur rastin të takohen me presidentët amerikanë, por takimi i Nolit me Wilsonin në 1918 mbetet ende dhe sot më i rëndësishëm se të gjithë këto takime. Ishte një fat i madh për Shqipërinë që njeriu të cilit i takoi t’i përfaqësonte shqiptarët para Wilsonit, duke u bërë kështu shqiptari i parë dhe ndoshta i fundit që takoi Wilsoni në jetën e tij, dhe nëpërmjet të cilit presidenti amerikan, formoi një opinion për shqiptarët, ishte pikërisht Fan Noli. Kështu Wilsoni i njohu shqiptarët nëpërmjet një njeriu me formim perëndimor, me kulturë të madhe, me aftësi të mëdha prej oratori. Në 4 korrik 1918 një përfaqësues i shqiptarëve kishte rastin për herë të parë të fliste me presidentin Wilson për çështjen e Shqipërisë dhe këtu zuri fill shpëtimi i Shqipërisë. Janë të rralla çaste të tilla historike si ky në marrëdhëniet e vendeve të vogla me vendet e mëdha. Nuk ka asnjë çast të ngjashëm në historinë e Shqipërisë, që një përfaqësues i shqiptarëve të jetë trajtuar nga lideri i një fuqie tjetër të madhe, ashtu siç u trajtua Fan Noli nga Woodrow Wilsoni./ KultPlus.com
Për Ditën e Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, ministri i Ministrisë së Mbrojtjes Armend Mehaj, ka uruar popullin amerikan për këtë festë, duke marr vendim që në të gjitha kazermat e FSK-së të ngritet flamuri amerikan. KultPlus ju sjell të plot urimin e ministrit Mehaj.
Miq të dashur amerikan,
Zyrtarë, diplomatë e ushtarakë,
Të dashur qytetarë të vendi tim,
Sot bashkë me urimin e 4 Korrikut- Ditën e Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, kam marrë vendim që në të gjitha kazermat e FSK-së të ngritet flamuri amerikan në kujtim dhe nderim të të gjithë burrave e grave të kombit amerikan, të cilët me sakrificë të madhe dhe vendimin e tyre historik ndryshuan fatin, jo vetëm të kombit amerikan, por edhe të gjithë popujve tjerë liridashës në Botë.
Vlerat amerikane, natyrshëm janë pjesë e identitetit tonë shtetëror dhe qytetarë, sepse e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja jonë qëndrojnë të palëkundura në themelet e Lirisë, Barazisë dhe Drejtësisë së 4 Korrikut.
Si Ministër i Mbrojtjes dhe si qytetarë i Republikës së Kosovës, uroj nga zemra të gjithë burrat e gratë e vendit mik, SHBA-së, me të cilët bashkë, si një trup i vetëm, po rrugëtojmë në zhvillimin dhe forcimin e Republikës së Kosovës.
Urim të veçantë për të gjithë, ushtarakët e Forcave Amerikane për shërbimin vetëmohues për ruajtjen e paqes, sigurisë dhe stabilitetit në vendin tonë dhe anekënd Botës.
Një urim të veçantë edhe për të gjithë vëllezërit amerikan në armë me të cilët shërbyem së bashku në operacionet e përbashkëta.
Paqi gjithmonë bekimin e Zotit ju bashkë me vendin dhe bashkëkombësit tuaj.
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, tha të premten se ka planifikuar që ta nominojë zonjën Mallory Stewart në postin e asistentes së sekretarit të shtetit për kontrollin e armëve, një pozitë që në të kaluarën ka pasur rol qendror në negocimin e traktateve si ai START me Rusinë.
Nëse konfirmohet nga Senati, Stewart do ta udhëheqte byronë për kontrollimin, verifikimin dhe pajtueshmërinë e armëv, e cila funksionon si pjesë e Departamentit të Shtetit, tha Shtëpia e Bardhë përmes një deklarate. Stewart tash për tash është duke shërbyer si drejtoreshë e lartë në Këshillin për Siguri Kombëtare në Shtëpinë e Bardhë.
Stewart më parë ka shërbyer si përfaqësuese ligjore për kontrollimin e armëve në Departamentin e Shtetit dhe ka qenë arkitekte e kornizës mes ShBA-së e Rusisë për eliminimin e rezervave të armëve kimike të Sirisë.
Në shkurt të këtij viti, Shtetet e Bashkuara dhe Rusia ia zgjatën edhe për pesë vjet afatin traktatit START, ndërsa në takimin e muajit të kaluar, presidentët Biden dhe Putin u pajtuan që t’i fillojnë bisedimet për stabilitet strategjik me qëllim të krijimit të themeleve për masa të ardhshme rreth kontrollimit të armëve dhe zvogëlimit të rrezikut, shkruan Freee Europe, transmeton KultPlus.
Traktati New START hyri në fuqi në vitin 2011. Kjo marrëveshje e kufizon numrin maksimal të kokave të gatshme bërthamore në 1.550, numrin maksimal të sistemeve strategjike të shpërndarjes në 700 dhe siguron regjim të vërtetimit të gjendjes në terren. / KultPlus.com
Një raport i qeverisë amerikane për UFO-t, i publikuar të premten, tha se analistëve të mbrojtjes dhe të inteligjencës iu mungojnë të dhënat e mjaftueshme për ta përcaktuar natyrën e objekteve misterioze fluturuese që janë parë nga pilotët ushtarakë amerikanë dhe për të treguar nëse ato janë teknologji të avancuara nga Toka, nëse kanë prejardhje atmosferike apo jashtëtokësore.
Raporti me nëntë faqe, i bërë publik për Kongresin dhe publikun, përfshin 144 vëzhgime, shumica nga personeli i forcave detare amerikane, rreth atyre që qeveria zyrtarisht i quan “fenomene të paidentifikuara ajrore”, të cilat kanë ndodhur që nga viti 2004.
I cilësuar si vlerësim preliminar, ky raport u hartua nga Zyra e Drejtorit të Inteligjencës Kombëtare në bashkëpunim me një task-forcë të forcave detare, e cila u themelua vitin e kaluar nga Pentagoni, shkruan Reuters, transmeton KultPlus.
“Fenomenet e paidentifikuara ajrore qartazi paraqesin një problem për sigurinë e fluturimeve dhe mund të paraqesin sfidë për sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara”, thuhet në raport, duke shtuar se këtyre fenomeneve ndoshta iu mungon një shpjegim i vetëm.
Në raport thuhet se një rast i një balone të madhe mbetet i pashpjegueshëm, ndërsa për 143 raste të tjera ekzistojnë shumë pak të dhëna për të arritur në përfundim nëse objektet që janë parë paraqesin sisteme ajrore të zhvilluara nga qeveria amerikane apo nga ndonjë kompani private ose nga ndonjë fuqi e huaj si Kina apo Rusia.
Raporti gjithashtu thekson se fenomenet e paidentifikuara ajrore duket se kanë shfaqur elemente të pazakonshme të fluturimit, por se kjo mund të ketë ndodhur si pasojë e të metave të sensorëve apo keqinterpretimeve të dëshmitarëve dhe se për këtë gjë kërkohet analizë rigoroze shtesë.
Zyrtarë të lartë amerikanë u thanë gazetarëve në kushte anonimiteti se analistët ende nuk e kanë përjashtuar prejardhjen jashtëtokësore të këtyre objekteve, ndonëse në raport u shmang gjuha eksplicite për përmendjen e kësaj mundësie.
Një zyrtar tha se të gjeturat e raportit nuk ofrojnë ndonjë shenjë të qartë se objektet misterioze janë pjesë e ndonjë programi të inteligjencës së huaj apo ndonjë avancim i madh teknologjik nga ndonjë forcë armike.
Ky nuk është raporti i parë zyrtar amerikan për UFO. Forcat Ajrore të ShBA-së më parë kishin zhvilluar një hetim të quajtur “Project Blue Book”, që kishte përfunduar në vitin 1969. Në hetim ishin përfshirë 12.618 raste kur janë parë objekte misterioze. 701 prej tyre mbetën zyrtarisht “të paidentifikuara”. / KultPlus.com
Los Angeles Lindor është burim rrëfimesh të suksesshme të meksikanëve në SHBA prej boksierit Oscar De La Hoya, rock-grupit “Los Lobos”, e deri te studentët njohës të matematikës të filmit “Stand and Deliver” të vitit 1988.
Megjithatë, përkundër gjithë famës dhe gjallërisë, pothuajse i gjithë komuniteti latin prej 120 mijë banorësh vuan prej një krize identiteti, në mos një krize politike. Hapësira prej 19 kilometrash katrorë nuk është as qytet më vete, as pjesë e Los Angelesit, por një hapësirë e painkorporuar e komunitetit të Los Angelesit.
Tani një grup i liderëve të komunitetit shpreson të ketë më shumë kontroll, duke krijuar një distrikt të veçantë. E vetmja zyrtare e qeverisë që përfaqëson pjesën lindore të Los Angelesit është politikania Hilda Solis, që përfaqëson një distrikt me gati 2 milionë banorë nga dhjetëra qytete, nga zona të painkorporuara dhe lagje të Los Angelesit.
“Unë e shoh pjesën lindore të Los Angelesit si një fëmijë të lënë pas dorë nga njerku. Dhe kjo është më së shumti për shkak të mungesës së integrimit. Nuk ka kontroll lokal dhe nuk ka asnjë formë të vetëvendosjes brenda komunitetit”, ka thënë Eric Avila, profesor i studimeve për meksikanët e Amerikës në UCLA, por që nuk ka lidhje me kampanjën për një distrikt të veçantë.
Disa dekada përpjekje për ta shndërruar këtë zonë në qytet kanë dështuar, kështu që ithtarët zgjodhën një mundësi më pak ambicioze. Projekti është ende në fillimet e tij, kështu që asnjë kundërshtim i dukshëm nuk është shfaqur. Solis nuk pranoi të intervistohej.
“Shumë njerëz jashtë pjesës lindore të Los Angelesit po marrin vendime për ne dhe kjo duhet të ndalet”, ka thënë Tony DeMarco, president i shoqatës “Whittier Boulevard Merchants” dhe avokues kryesor për themelimin e një distrikti të veçantë.
Përpjekja më e fundit për t’i marrë të drejtat e një qyteti u bë në vitin 2012, pasi një organ i njohur si “Komisioni i Formimit të Agjencisë Lokale” bëri të ditur se si qytet, Los Angelesi Lindor do të kishte deficite të mëdha buxhetore. Kritikët e këtij studimi theksojnë se ai është bërë në prag të krizës së madhe të vitit 2007-2009 dhe që atëherë janë hapur biznese të reja.
Në masë të madhe, kampanja për distrikt të veçantë ka lindur nga krenaria e vendasve.
“Nëse pjesa lindore do të kishte një flamur, unë do ta valëvisja atë”, ka thënë një banor i përhershëm i kësaj pjese, Alex Villalobos, 38-vjeçar, mbështetës i distriktit të veçantë dhe drejtor i marketingut në firmën këshilluese “Barrio Planners”.
Në çfarëdo nomenklature, shumë meksikano-amerikanë të Los Angelesit Lindor kanë një identitet të komplikuar, pak a shumë si vetë komuniteti.
“Ne kemi një prejardhje amerikane dhe kemi një prejardhje meksikane. Ne nuk mund të jetojmë pa njërën ose tjetrën”, ka thënë Froilan Godiles, emigrant i cili zotëron biznes për furnizime. “Ne nuk e konsiderojmë veten latinë. Ne jemi meksikanë. Ne jemi nga lindja e L.A-së. Ne jemi amerikanët e veriut”.
Që nga ushqimi e deri te moda, muzika e gjuha, kultura e meksikanëve të Amerikës shfaqet me krenari në një zonë që ishte pjesë e Meksikës deri në vitin 1848.
“Neve na pëlqen t’i shfaqim elementet tona, lëkurën tonë. Nuk e di nëse është e mirë apo e keqe, por na pëlqen. Ne jemi krenarë për rrënjët tona”, ka thënë Godiles. /koha/ KultPlus.com
Se sa vështirë ishte të ishe mësuese në Shtetet e Bashkuara në vitin 1923, e dëshmojnë edhe kushtet e punës në këtë kontratë pune, shkruajnë mediat e huaja, transmeton KultPlus.
Zonja pajtohet që të:
1. Mos martohet. Kjo kontratë anulohet automatikisht nëse mësuesja martohet.
2. Mos shoqërohet me meshkuj.
3. Qëndrojë në shtëpi ndërmjet orës 20:00 – 06:00 në mëngjes.
4. Mos hyjë në ëmbëltore të qendrës së qytetit.
5. Mos ta lëshojë vendin pa ndonjë arsye dhe pa lejen e presidentit të Këshillit të Delegatëve.
6. Mos tymosë cigare. Kjo kontratë anulohet automatikisht nëse mësuesja ndez cigare.
7. Mos pijë birrë, verë ose uiski. Kjo kontratë anulohet automatikisht nëse mësuesja gjendet duke pirë birrë, verë ose uiski.
8. Mos udhëtojë në veturë ose automobil me asnjë mashkull, përveç nëse ai është i vëllai ose babai i saj.
9. Mos të veshë rroba me ngjyra që shkëlqejnë.
10. Mos t’i ngjyrosë flokët.
11. T’i përdorë të paktën dy gjëra femërore.
12. Të mos përdorë veshje që janë më shumë se pesë centimetra më lartë se gjunjët.
13. Ta mbajë klasën e pastër:
a) Ta pastrojë dyshemenë së paku njëherë në ditë.
b) Ta pastrojë dyshemenë me ujë të nxehtë së paku njëherë në javë.
c) Ta pastrojë dërrasën e zezë së paku njëherë në ditë.
d) Ta ndezë zjarrin në orën 07:00 në mëngjes, në mënyrë që të jetë e nxehtë kur fëmijët të mbërrijnë në orën 08:00.
14. Të mos përdorë krem të fytyrës dhe as makijazh për buzë. /demokracia/ KultPlus.com
Guvernatori i Karolinës së Veriut ka falur të premten një burrë që ishte dënuar gabimisht me vrasje të shkallës së dytë dhe zjarrvënie të shkallës së parë më 1995, sipas një njoftimi nga Zyra e Guvernatorit.
Darryl Anthony Howard tani mund të kërkojë kompensim për vitet e kaluara në burg. Në Karolinën e Veriut, njerëzit e dënuar gabimisht mund të përfitojnë deri 50 mijë dollarë për një vit të kaluar në burg, por jo më shumë se 750 mijë dollarë.
Ai ishte dënuar me 80 vjet burgim, por ishte liruar më 2016 pasi ishte vërtetuar përmes ADN-së të viktimave, se ai s’kishte të bënte me rastin. Gjykata atë kohë kërkoi rigjykim të rastit, por tani Howardi është liruar nga shteti.
“Jemi të lumtur që shteti e ka pranuar atë që ka qenë e qartë gjatë gjithë kohës – Darryl Howard s’është dashur të kalonte asnjë minutë në burg për këto krime, e lëre më mbi 22 vjet. Darryl është i lehtësuar që ka marrë njohjen zyrtare të pafajësisë së tij teksa vazhdon në kapitullin e ri të jetës së tij”, ka thënë avokatja e Howardit, Amelia Green./kohanet/KultPlus.com
Presidenti amerikan Joe Biden ka shpallur sot gjendjen e katastrofës natyrore në Texas, duke i hapur rrugë dërgimit të fondeve dhe ndihmës në shtetin amerikan të goditur nga stuhia vrasëse e dëbores.
Energjia elektrike është duke u rikthyer në Texas dhe temperaturat pritet të rriten por më shumë se 10 milionë njerëz ende përballen me defekte të rrjetit elektrik dhe të sistemit të ujit të pijshëm.
Biden tha se do të vizitojë Texas kur prezenca e tij të mos jetë pengesë për përpjekjet e ndihmës e shpëtimit.
Rreth 60 vdekje në të gjithë Shtetet e Bashkuara i janë atribuar stuhisë dimërore.null
Në një deklaratë të Shtëpisë së Bardhë thuhej sot se presidenti Biden “ka urdhëruar asistencë federale për shtetin e Texas, në ndihmë të përpjekjeve vendore, në zonat e përfshira nga stuhitë dimërore”.
“Asistenca do të përfshijë grante për strehim të përkohshëm, riparime shtëpiake, hua me kosto të ulët për dëmet e shtëpive të pasiguruara dhe programe të tjera ndihme për individët dhe bizneset e prekura nga katastrofa”.
Përveç të tjerave, stuhia dimërore ka ndërprerë furnizimin me ujë në qytetin Jackson, Mississippi – ku banojnë rreth 150,000 njerëz – si dhe në një zonë të madhe të shtetit Tennessee duke përfshirë qytetin e Memphis, me 651,000 banorë.
Deri dje, rreth 180,000 shtëpi e biznese nuk kishin energji elektrike në Texas ndërsa në të gjithë SHBA, shifra llogaritej në 3.3 milionë njerëz. /express/ KultPlus.com
Aktorja dhe profesoresha universitare, Ilire Vinca, është nominuar për herë të dytë në Ligën e Gruas Profesioniste të Teatrit në Nju Jork, shkruan KultPlus.
Ajo së bashku me Zana Hoxhën dhe Burbuqe Berishën kanë arritur të hyjnë në listën prej 18 vende të botës.
Në programin e këtij viti, Vinca do të paraqitet nesër në një ligjëratë virtuale në Nju Jork të Amerikës, teksa do të prezantojë temën “Edukimi Teatror: Arritja përtej skenës”.
Për KultPlus, ajo ka rrëfyer emocionin e këtij çmimi të rëndësishëm, të cilën nuk e merr për të parën herë.
“Në kohën kur diplomacia ndërkombëtare është sfidë e vështirë për t’u kapërcyer, jemi krenarë për rolin që artistët luajnë si diplomatë kulturorë duke vendosur dialog krijues, arsimor, jo politik”, thotë për KultPlus Ilire Vinca.
Në anën tjetër, përvoja e saj e parë me këtë çmim ka qenë në vitin 2017.
“Ky është çmim që jepet çdo tre vjet, e për mua hera e parë ka qenë në vitin 2017 dhe tash për herë të dytë e rrita edhe pjesëmarrjen e Kosovës me Burbuqe Berishën dhe Zana Hoxhën”, thotë artistja e famshme.
“Prej 26 vendeve të botës, 18 të nominuara, pjesëmarrja e Kosovës pas Anglisë radhitet e dyta”, tregon Vinca.
Ilire Vinca është profesoreshë në Fakultetin e Arteve në Universitetin e Prishtinës. / KultPlus.com
Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA, përshëndet dhe mbështet fuqishëm marrëveshjen ndërmjet shtetit të Kosovës dhe shtetit të Izraelit për njohjen dhe vendosjen zyrtare të marrëdhënieve diplomatike mes dy shteteve dhe rritjen e bashkëpunimin në shumë fusha. Izraeli bëhet shteti i 117-të që e njeh Republikën e Kosovës si shtet të pavarur dhe sovran.
Në këtë ditë historike të forcimit dhe më tej të miqësisë mes SHBA-së, Kosovës dhe tashmë edhe Izraelit, i shpreh mirënjohje të thellë dhe vlerson Shtetet e Bashkuara të Amerikës për kontributin dhe rolin e veçantë për këtë arritje e kësaj marrveshje historike-politike-diplomatike. Njohja e shtetit të Kosovës prej Izraelit është arritja më e madhe diplomatike e Kosovës gjatë vitit diplomatik dhe mbi të gjitha forcim i mëtejshëm i miqësisë me aleatin më të madh të Kosovës, SHBA.
Akti historik i njohjes së shtetit të Kosovës nga Izraeli, forcon më tej pozicionin e Kosovës, imazhin, institucionet dhe diplomacinë e Kosovës në arenën ndërkombëtare dhe është një hap përpara drejtë realizimit të aspiratës euroatlantike të popullit dhe institucioneve të shtetit të Kosovës. Në këtë proces të vështirë historik, VATRA falenderon Kryeministrin e Kosovës, z.Avdullah Hoti dhe Ministrën e Punëve të Jashtme dhe Diasporës së Kosovës, Haradinaj-Stublla, për punën e bërë dhe suksesin e lartë që është një garanci e mëtejshme në fushën e diplomacisë së Kosovës, integrimit dhe forcimit të institucioneve. Marrëveshja Kosovë – Izrael, është një gur themeli i fortë në miqësinë mes popullit shqiptar, izraelit dhe popullit mik amerikan. Mbështetja nga Shtetet e Bashkuara, miqësia e re dhe e fortë më Izraelin e bëjnë Kosovën më të fortë, forcon pozitat e shqiptarëve në rajon. Nëpërmjet kësaj marrëveshjeve, Shtetet e Bashkuara hedhin jë hap të fuqishëm diplomatik që ndihmon paqen dhe stabilitetin në Ballkan. Në këtë proces kompleks VATRA ishte prezente dhe u angazhua pandërprerë nëpërmjet komunikimeve dhe takimeve të vazhdueshme ku delegacioni i VATRËS në Uashington, loboi fuqishëm me miqtë e tanë në Shtëpinë e Bardhë, duke shfrytëzuar njohjet personale dhe institucionale në takimet me Ambasadorin Granell dhe përfaqësues të tjerë të Shtëpisë së Bardhë. Gjatë gjithë këtij procesi i qëndruam afër duke i shoqëruar e këshilluar delegacionin e shtetit të Kosovës në Uashington.
Përgjatë vitit 2020, po ashtu VATRA forcoi edhe më tej lidhjet e saj me diplomacinë në Uashington, me diplomacinë e Kosovës duke nënshkruar memorandum me Ministren e Jashtme Meliza Haradinaj Stublla dhe jemi në përgatitjen përfundimtare të nënshkrimit të marrëveshjes me diplomacinë e Tiranës zyrtare pas zgjedhjeve të përgjithshme të 25 prillit. VATRA do ta luajë kurdoherë rolin e saj atdhetar e diplomatik sa herë që shtrohet për diskutim fati i shteteve amë Shqipërisë e Kosovës. VATRA do të jetë prezente duke lobuar me miqtë në Uashington sa herë që të merren vendime për fatet e popullit, shtetit e kombit shqiptar./ KultPlus.com
Kori i njohur nga Kosova, Siparantum tanimë është pjesë e garës ndërkombëtare dhe prestigjioze të kulturës, Interkultur, shkruan KultPlus.
Kjo përveç që shënon një sukses për korin kosovar, njëherit dëshmon bashkëpunimin me shtetin amerikan, teksa vendi ynë është duke punuar bashkë me grupin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës , Cobra Chorale.
Dy koret e dy shteteve kanë sjellur magjishëm veprën “Counting Music” nga Chris Lawry, në përbërje prej 80 artistëve performues. Dirigjenti nga kori Kosovar, Siparantum është Memli Kelmendi, ndërkaq ai nga Cobra Chorale e Amerikës është William Bennett.
Video performanca është realizuar virtualisht dhe ka dëshmuar edhe një herë fuqinë e artit e kulturës.
Rezultatet e fituesve të koreve do të shpallen më 24 dhjetor, teksa ky organizim daton që nga viti 1988. / KultPlus.com
“Ujëvara e Niagarës, simboli i Kanadasë, i njohur në mbarë botën u ndriçua kuq e zi, me ngjyrat e Flamurit Kombëtar mbrëmjen e 28 nëntorit, në nderim dhe respekt të 108-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë si edhe Muajit të Trashëgimisë Shqiptare në Ontario”.
Kështu u shpreh sot ambasadori i Shqipërisë në Kanada, Ermal Muça, ndërsa ndau pamjet spektakolare të Ujëvarës së Niagarës veshur kuqezi.
Ambasadori shprehu mirënjohjen e sinqertë për autoritetet përkatëse kanadeze për bashkëpunimin dhe gjestin fisnik”.
“Gëzuar Pavarësinë Shqipëri!”, u shpreh ambasadori Muça.
Ditën e djeshme, një urim i veçantë për Shqipërinë dhe shqiptarët në 108-vjetorin e Pavarësisë ka ardhur nga Dubai i Emirateve të Bashkuara Arabe, ku ndërtesa më e lartë në botë, Burj Khalifa është veshur kuqezi për nder të Ditës së Flamurit. /dp/ KultPlus.com
Amerikanët e kanë ditë pushimi 12 tetorin për të festuar Ditën e Kolombit. Është një festë vjetore që përkujton 12 tetorin e vitit 1492, kur eksploruesi italian Kristofor Kolombi zyrtarisht shkeli në Amerikë dhe e shpalli atë tokë të Spanjës. E hëna e dytë e tetorit është festë kombëtare në nderim të Kolombit në Shtetet e Bashkuara që nga viti 1937.
Zakonisht thuhet se “Kolombi zbuloi Amerikën”. Do të ishte më e saktë ndoshta të thuhet se ai e prezantoi Amerikën tek Evropa Perëndimore, gjatë katër udhëtimeve të tij në rajon midis viteve 1492 dhe 1502. Është gjithashtu me vend të thuhet se ai hapi rrugën për një fluks masiv të evropianëve perëndimorë që përfundimisht do të formonin disa kombe të reja përfshirë Shtetet e Bashkuara, Kanadanë dhe Meksikën. Por të thuash se ai “zbuloi” Amerikën është një term disi i gabuar pasi aty kishte shumë njerëz kur ai mbërriti.
Po para Kolombit?
Pra, cilët ishin njerëzit që me të vërtetë meritojnë të quhen amerikanët e parë? Zëri i Amerikës pyeti zotin Michael Bawaya, redaktor i revistës Arkeologjia Amerikane. Ai thotë se njerëzit e parë erdhën këtu nga Azia ndoshta “jo më vonë se rreth 15,000 vjet më parë”.
Ata ecën përgjatë shtegut Bering, që lidhte në atë kohë atë që tani është shteti amerikan i Alaskës me Siberinë. 15 mijë vjet më parë, nivelet e oqeanit ishin shumë më të ulëta dhe toka midis kontinenteve ishte qindra kilometra e gjerë.
Zona duhet të ketë ngjasuar me atë që shohim sot me gadishullin Seward të Alaskës: tundra të zhveshura dhe të thata. Por, megjithë kushtet e pafavorshme, jeta atje lulëzoi.
Sipas Shërbimit Kombëtar Amerikan të Parqeve, “shtegu luajti një rol jetësor në përhapjen e jetës së kafshëve dhe bimëve mes dy kontinenteve. Shumë lloje kafshësh lëvizën nga një kontinent në tjetrin përmes shtegut Bering. Zogjtë, peshqit dhe gjitarët detarë krijuan modele migrimi që vazhdojnë edhe sot e kësaj dite”.
Arkeologët thonë se njerëzit ndoqën të njëjtën rrjedhë, përmes gjuetisë për ushqim, ujë dhe strehim. Pasi mbërritën këtu, njerëzit u shpërndanë në të gjithë Amerikën e Veriut dhe përfundimisht në Amerikën Qendrore dhe atë të Jugut.
Deri në vitet 1970, këta amerikanë të parë quheshin Klovis. Ata e marrin emrin e tyre nga një vendbanim i lashtë i zbuluar pranë Klovisit, në Nju Meksiko, që daton mbi 11,000 vjet më parë. Dhe AND-ja e tyre sugjeron se ata janë paraardhësit e drejtpërdrejtë të gati 80 përqind të të gjithë njerëzve autoktonë në Amerikë.
Por historia shkon më tej. Sot, besohet gjerësisht se para Klovisëve, këtu kishte njerëz të tjerë dhe siç thotë zoti Bawaya, “ata në të vërtetë nuk janë identifikuar”. Por ka pasues të tyre në shtetet amerikane të Teksasit dhe Virxhinias, e deri në jug si Peruja dhe Kili. Ne i quajmë ata, për mungesë të një emri më të mirë, njerëzit para-Klovisëve.
Dhe për t’i bërë gjërat më të komplikuara, zbulimet e fundit mund ta shtyjnë mbërritjen e njerëzve në Amerikën e Veriut edhe më pas në kohë. Mbase deri në 20,000 vjet ose më shumë më parë. Por shkenca për këtë teori nuk është e vërtetuar ende.
Përsëri tek evropianët
Kështu që tani për tani, Klovisët dhe para-Klovisët, të zhdukur prej kohësh, por ende ekzistues në kodin gjenetik të pothuajse të gjithë amerikanëve vendas, meritojnë nderimin për zbulimin e Amerikës.
Por ata mbërritën në bregun perëndimor. Po të ardhurit nga lindja? A ishte Kolombi i pari evropian që vështroi parajsën e gjelbëruar që duhet të ketë qenë Amerika shekuj më parë?
Jo.
Ka prova se evropianët vizituan atë që tani është Kanadaja rreth 500 vjet para se Kolombi të nisej. Ata ishin vikingët dhe provat e pranisë së tyre mund të gjenden në ishullin kanadez të Njufaundlendit në vendin e quajtur l’Anse Aux Meadows. Tani ai është një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.
Sot zona është e djerrë, por një mijë vjet më parë aty kishte pemë kudo dhe zona me gjasë është përdorur si vend ndalimi gjatë dimrit, ku Vikingët rregullonin anijet e tyre dhe qëndronin gjatë motit të keq. Nuk është mjaft e qartë nëse zona ka qenë një vendbanim i përhershëm, por është e qartë se Vikingët ishin aty shumë përpara Kolombit.
Një mister i fundit
Dhe për të shtuar një tjetër hallkë në historinë e zbulimit të Amerikës, të hedhim një vështrim tek patatja e ëmbël.
Bima e njohur e Amerikës së Jugut ka qënë në Polinezi 1000 vjet më parë.
Atëherë, si mbërriti atje?
Duke krahasuar ADN-në e patateve të ëmbla polineziane me ato të Amerikës së Jugut, shkencëtarët mendojnë se është e qartë që dikush ose i çoi në Polinezi pasi vizitoi Amerikën e Jugut, ose banorët e ishujve i sollën nga Amerika e Jugut kur po eksploronin Oqeanin Paqësor.
Përzjerje kulturash
Pra, çfarë përfundimi mund të nxjerrim nga të gjitha këto?
Këtu në Zërin e Amerikës, ne përpiqemi të tregojmë historinë e Amerikës. Dhe ajo që është e qartë është se Amerika ka qenë një përzjerje kulturash qindra vjet para se Statuja e Lirisë të fillonte t’i bënte thirrje botës: “Më jepni të lodhurit tuaj, të varfrit tuaj, ata që dëshirojnë të marrin frymë të lirë”.
Në fakt, Amerika e Veriut dhe e Jugut janë poliglote kulturash që shtrihen para se të fillonte të shkruhej historia. Dhe njerëzit kanë ardhur që nga ajo kohë këtu, në kërkim të një jete më të mirë, ushqimi të bollshëm, dhe mundësish të shumta.
Sot ndoshta, jo shumë ka ndryshuar./ voa/ KultPlus.com
Kur e putha Amerikën I rash tej e ndanë Atllantikut e mezi dola nga barku bishës gojashpër e ç’mu përlot njëra faqe. Kapërceva sinorin, e ç’mu ngrit lëkura si dallgën kur e zë tërbimi… (ishte dimër) Fjolla-fjolla bora si kokrra rëre bregadriatiku, mi mbuloi flokët si me pikla vese. Eh, një tjetër rreshje më fanitej një tjetër nur pa harqe gotike, u mbërtheva tej për tej mureve të fildishta, preka me qerpik qelqet, kokrra-kokrra kristalesh njëri sy mu tha nga hijeshia… ( korrakama) Ç’ mu duk korb vetja, mua të zezës sikur mijëra gishtërinjë ma nduknin lëkurën e ç’mu dëshirue me i harrue hallexhinjtë e praptuar te urat argshe ballkanike, pa nur hëne. Lektisa për gjakun tim se më ndiqte si hije, hap – pas hapi udhëve qelqore dhe kërkonin lëmoshë ndjenje. ( fshika buzët) Ishte dimër, kur sytë e mi puthën Amerikën një duhmë e bardhë ma shteri mendjen, eh, ç’mu bë dysh trupi e shpirti, tejendan njerëz që ecnin furishëm e nuk msyshonin koloritet lëkurore. Gra të kamura veshur me gabardine e tantella fije-fije , nazemëdhaja me shikime të përhumbura që s’donin të vdisnin për kokë të atyre që përgojonin dashurinë. ( ajka e gjellës) Kipci im rreth sofrës gjigande rrumbull me ushqime magjike servuar në piata të mëdha, e ca gota bardhë me qumësht shpendësh. Marr erë gjellësh e gjerbi qumësht mbeta e stërfryer, u bëra faqekuqe, e kolme me barkun lodër. Ç’mu gërvisht mukoza e lukthit e u thanë shqisat e të shijuarit, jargët rrëshqiten mbi pecetën e pambuktë fshina ca leqe në fustanin leskra-leskra, eh, ç’ mu tha njëra dorë. (rrahaderë) Mora lebetinë në letargji shikova veten ecja ndaras me këmbë të drunjta nisa të kalamendem bulevardeve pa fund, desha të humbem mes turmës ku endeshin me soj e sorollop racash, nga tërë rruzulli. Ndjeva një ngrohtësi, valë nëpër dej përcolla fjalët triumfuese tek hallexhinjtë e mi: si ia putha sytë këtij vendi si mu tha fshika në buzë përse u bë kjo, nanë për të gjithë si pinin ujë rruzulli bijtë e diellit dhe të hënës dhe në mugëtirë për pak s’e harrova zanafillën… E ç’mu dëshirue me fërshëllye unë buzë fshikura e të dukem si e marrë përmes rrugësh sa t’i kthejë sytë, nga sytë e mi e të më flet njëherë me gojë ky soj e sorollop që nuk më shikon vëngërr. (Çapat e mia morën dalldinë) Në vlugun e ecejakeve të turmës. të puthja ty moj nazemadhe e më ngecën qerpikët në ajër spiralja e furtunës Sindi më hoqi zvarrë më vërtitej rruga e vërtitej qielli s’mbeti gjurmë në tokë mu ngujuan sytë. ( në shtrat) Në një shtrat me pupla me shkëlqim mbuluar nën hije eukaliptiku regëtonte zemra frushkullonin retë dhe rrëzonin ëndrrat, s’rehatoheshin qiejtë për një rrisk lirie tej Atllantikut.
Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Prishtinë, Philip Kosnett, ka uruar 244-vjetorin e pavarësisë së Amerikës.
Ai tha se SHBA-ja dhe Kosova ndajnë vlera dhe atribute, duke shtuar se SHBA-ja ka qëndruar pranë Kosovën për ta bërë të pavarur dhe sot vazhdojnë të qëndrojnë së bashku në luftën kundër terrorizmit dhe pandemisë së koronavirusit.
“Populli i SHBA-së dhe i Kosovës ndajnë shumë vlera dhe atribute. Populli ynë është i fortë dhe i mençur, kreativ, i dhembshur dhe i shkathët. Si miq, partnerë, ne i jemi përgjigjur njëri-tjetrit kur kemi pasur nevojë. Ne qëndruam së bashku për ta bërë Kosovën të pavarur, qëndruam së bashku pas sulmeve të 11 shtatorit dhe në luftën kundër terrorizmit global. Ne qëndrojmë së bashku edhe në përballjen me pandeminë globale”, tha Kosnett.
Po ashtu, mbasadori Kosnett tha se duhet angazhim qytetar që një shtet të ketë demokraci. Ai tha se në kohën kur SHBA-ja po përballet me trazira, ku protestuesit po kundërshtojnë racizmin dhe pabarazinë, ka shpresë se do të ndodhin ndryshime pozitive.
“Në Amerikë, si në çdo vend, demokracia nuk është sport spektatorësh. Demokracia kërkon angazhim dhe këmbëngulje aktive të qytetarëve. Po ashtu kërkon ndershmëri dhe përulësi për të adresuar dobësitë tona dhe për të mësuar nga dështimet tona. Kjo është kohë e trazirave dhe ankthit në Amerikë – por gjithashtu e shpresës. Ka shpresë se ndryshimet pozitive mund të vijnë vetëm përmes angazhimit qytetar. Dhe e njëjta mund të thuhet edhe për Kosovën”, tha ambasadori Kosnett.
Ambasadori amerikan në Prishtinë në adresimin e tij për Ditën e Pavarësisë, theksoi përkushtimin e SHBA-së për të ndërtuar një shoqëri dhe një të ardhme për brezat që do të vijnë.
“Në këtë Ditë të Pavarësisë së SHBA-së, le të zotohemi se do të bëjmë përpjekje për të ndërtuar shoqëri –për të ndërtuar një të ardhme të përbashkët – duke reflektuar mbi ëndërrat e themeluesve të shtetit amerikan dhe për të përmbushur detyrimet tona, për brezat që do të vijnë”, tha Kosnett. / KultPlus.com
Sot në 244 vjetorin e Pavarësisë së Amerikës, KultPlus ju sjell disa thënie mbi politikën nga politikanë të njohur botëror
1- “Politika përbëhet nga dy fjalë, ‘poli’, e cila është fjalë greke dhe do të thotë ‘shumë’ dhe ‘tik’, një lloj insekti gjakpirës” Gore Vidal”. /Xhon Adams
2- “Një politikan profesional është një njeri i çnderuar profesionalisht. Për të kapur një post sa më të lartë, atij i duhet të bëjë aq shumë kompromise dhe të pësojë aq shumë poshtërime, saqë në fund nuk ka ndonjë ndryshim të madh me një prostitutë”/H.L. Mencken
3- “Nëse ju, zotëri, duke hyrë në këtë shtëpi (Shtëpia e Bardhë), jeni po aq i lumtur sa unë që po dal, atëherë ju jeni njeriu më i lumtur në botë”. /Xhejms Buhanan-Abraham Linkolnit
4- “Një nga gjërat që politika më ka mësuar mua është se burrat nuk janë të një seksi të arsyetuar apo të arsyeshëm”./Margaret Theçër
5- “Brenda pak muajve të parë të presidencës unë zbulova se, të jesh president, është si të shkosh kaluar mbi një tigër. Njeriu që e nget, duhet ta vazhdojë ta ngasë, ose ndryshe gëlltitet”. /Harri S. Truman
6- “Mënyra më e mirë për ta mbajtur fjalën është të mos e japësh atë”/Napoleoni
7- “Politikani është ai person me politikën e të cilit nuk jeni dakord; nëse jeni dakord me të, ai është burrë shteti”. /Dejvid Llojd Xhorxh
8- “Politikanët janë gjithandej të njëjtë. Ata premtojnë të ndërtojnë një urë edhe aty ku nuk ka lumë”. /Nikita Hrushov
9- Nuk ka më komunist se ish-komunisti që lufton komunizmin./Valsav Havel
10- Çdo qeveri degjeneron kur iu besohet vetëm sundimtarëve të popullit. Populli është i vetmi rrëzues i tyre./ Tomas Xhefërson
11- “Nëse tani nuk mund t’u japim fund ndryshimeve tona, të paktën mund të ndihmojmë ta bëjmë botën më të sigurt për diversitet”. /Xhon F. Kenedi
12- “Konservatori është ai që i zë rrugën historisë duke i bërtitur “Ndal!”./Uilliam F. Baklej, i riu
13- “Nëse jemi të fortë, forca jonë do të flasë vetë. Nëse jemi të dobët, fjalët nuk të ndihmojnë dot”. /Xhon F. Kenedi
14- “Unë kurrë nuk do të kërkoj, kurrë nuk do të refuzoj, madje kurrë nuk do të jap dorëheqjen nga një post”. /Xhorxh Uashington
15- “Një nga lukset e jetës së një politikani është se e shikon veten, ashtu siç e shikojnë atë të tjerët”./Xho Klark
16- “Liberali është ai që është aq tolerant, sa mund të mos mbajë as anën e tij në një grindje”./ Robert Frost
17- “Politikani e ndan njerëzimin në dy klasa: Në vegla dhe në armiq”./Fridih Niçe
18- “Arti i të qenit burrë shteti është të parashikojë të pashmangshmen dhe të përshpejtojë shfaqjen e saj”./Talejrand
19- “Përderisa një politikan nuk e beson kurrë atë që thotë, ai befasohet kur të tjerët e befasojnë”. /Sharl de Gol
20- Rreziku i luftës lind atëherë kur një komb bëhet pafundësisht më i fuqishëm se konkurruesi i mundshëm i tij/Richard Nikson
21- Terrori i vërtetë është sikur të zgjohesh në mëngjes dhe të gjesh që kombi yt drejtohet nga klasa tënde e shkollës së mesme./ Neli MakKlung
22- “Kurrë mos u tërhiq, kurrë mos jep shpjegime, kurrë mos kërko ndjesë: Çoji gjërat deri në fund dhe lëri ata të bërtasin vetë“. /Neli MakKlung
23- “Çdo grua, që kupton problemet e drejtimit të një shtëpie, do ta ketë më të lehtë të kuptojë problemet e drejtimit të një shteti”./Margaret Theçër
24- “I pavaruri është ai që kërkon të nxjerrë politikën jashtë politikës”./Adlai Stivenson
25- “Në politikë është e nevojshme të tradhtosh ose vendin, ose elektoratin tënd. Unë parapëlqej të tradhtoj elektoratin“./Shark de Gol
26- “Supozohet se politika është profesioni i dytë më i vjetër pas prostitucionit. Unë kam kuptuar që ai ka shumë ngjashmëri me profesionin e parë më të vjetër”./Ronald Regan
27- “Shtetet e mëdhenj kanë vepruar gjithnjë si gangsterë, ndërsa shtetet e vogla si prostituta”./Stenlej Kabrik
28- “Ndëshkimi më i rëndë për të vendosur të angazhohesh në politikë, është të urdhërohesh nga dikush, që është inferiori juaj”./ Platoni
29- Në politikë nuk ka miqësi të përjetshme, por interesa të përjetshme./Sharl De Gol
30- “Bota është një vend i rrezikshëm për të jetuar, jo për shkak të njerëzve që veprojnë si djalli, por për shkak të njerëzve që nuk bëjnë asgjë për këtë”. /Albert Ajnshtajn
31- “Nuk mund të ketë ndonjë krizë javën që vjen. Kalendari im është mbushur plot”. /Henri Kisinger./ KultPlus.com
Kosova feston formimin e shtetit amerikan, falë të cilit Kosova edhe u çlirua në represioni dhe dhuna serbe e cila eskaloi në vitet 1998-99 duke vrarë e masakruar mijëra njerëz në territorin e Kosovës.
Pos që kujtojmë tërë Amerikën, si komb i cili tregoi fuqinë e tij në momentin e duhur kundër Serbisë, kujtojmë njerëzit që specifikisht ndihmuan në ndalimin e luftës në Kosovë.
Madje, në diskursin kosovar shpesh e dëgjojmë “Zoti Nalt – Amerika Poshtë”, për ushtrinë amerikane e cila ndikon që lufta të mbaronte, ose përndryshe shumë njerëz do të vraheshin në Kosovën e rrethuar prej forcave serbe.
Bill Clinton – president i Amerikës në kohën kur Kosova ishte në luftë, dha urdhërin që të bombardohej një pjesë e Serbisë dhe institucioneve të cilat nxisnin luftë e propagandë.
Në 18 mars 1999, delegacionet shqiptare, amerikane dhe britanike firmosën atë që u bë Marrëveshja e Rambujesë ndërkohë që delegacionet jugosllave dhe ruse nuk pranuan.
Wesley Clark – gjeneral i ushtrisë amerikane nisi operacionet ajrore në Republikën Federale të Jugosllavisë. Në 24 mars në ora 20:00 NATO nisi fushatën bombarduese kundër Jugosllavisë, kësisoj për t’i dhënë fund krimit dhe dhunës.
Më 1 tetor 1999, përafërsisht 150 parashutistë të SHBA u parashutuan në Ferizaj si pjesë e Operation Rapid Guardian (Operacioni Gardiani i Shpejtë). Qëllimi i misionit ishte kryesisht për të paralajmëruar Presidentin e Jugosllavisë Sllobodan Millosheviç për aftësinë e shpejtë të veprimit dhe kapacitetet e NATOs në Kosovë.
Një ushtar amerikan humbi jetën gjatë uljes pasi parashuta e tij nuk u hap.
Më 15 dhjetor 1999, një ushtar amerikan humbi jetën, pasi mjeti HMMWV ku ai ishte pasagjer ra në një minë.
Jo më kot edhe sot duhet të festojmë e të rikujtojmë ‘Zoti Nalt – Amerika Poshtë”, në këtë 4 korrik kur Amerika feston ditën e formimit të saj, 4 korrik 1776.
Urime 4 Korriku, Happy Fourth of July!KultPlus.com
Që nga vdekja e Geroge Floyd shpërthyen protestat në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, prej ku edhe shumë monumente historike u shkatërruan.
Mirëpo presidenti i Amerikës, Donald Trump, ka nënshkruar një urdhër ekzekutiv përmes të cilit do të dënohen të gjithë ata që tentojnë të shkatërrojnë monumentet historike e kulturore në vend, shkruan CNN, transmeton Klan Kosova
Sipas këtij vendimi kushdo që dëmton një monument publik do të ndiqet “në shkallën më të lartë të ligjit”.
Presidenti, përmes Twitter njoftoi se ka anuluar udhëtimin e tij në Nju Xhersi dhe po qëndron në Uashington për të siguruar se rendi dhe ligji po zbatohen. / KultPlus.com
Shumë demonstrues u mblodhën të premten nëpër Amerikë për ditën e katërt për të protestuar kundër vdekjes së George Floyd, i cili u vra nga një polic në Minesota.
Që nga e hëna kur Geroge Floyd vdiq teksa ish-polici Derek Chauvin e shtriu dhe mbajti këmbën e tij në qafë për më shumë se tetë minuta, protestat kanë shpërthyer në Minneapolis.
Protestat filluan të bëhen më të ashpëra me zjarrvënie ditëve të fundit teksa protesta pati edhe në Boston, Massachusetts dhe Memphis, Tenesi, Louisville, Kentucky, Detroit, Michigan dhe Houston, Texas, shkruan Anadolu, transmeton Klan Kosova
Protestat e reja erdhën disa orë pasi Chauvin u akuzua për vrasje të shkallës së tretë, sipas Prokurorit të Qarkut Hennepin Michael Freeman në Minneapolis.
Protestuesit po kërkojnë edhe arrestimin e tre oficerëve të tjerë të policisë të shfaqur në pamjet të kapura në vendin e ngjarjes kur Floyd u arrestua.
Të premten vonë, protestuesit u mblodhën në Minneapolis megjithë një shtetrrethimi që u imponua nga kryetari i komunës Jacob Frey me shpresën për të shuar protestat e dhunshme. Frey pushoi nga puna të martën të katër oficerët.
Në përgjithësi, protestuesit bartnin pankarta ku shkruhet “Jo drejtësi, pa paqe!” dhe parullat “Nuk mund të marr frymë”.
Floyd, 46 vjeç, u arrestua të hënën pasi thuhet se u përpoq të përdorte një faturë të falsifikuar 20 dollarë në një dyqan lokal.
Por policia pretendoi se ai kundërshtoi arrestimin. Chauvin e shtiru në tokë dhe ia vuri këmbën në qafë, edhe pas lutjeve të përsëritura të Floydit “Unë nuk mund të marr frymë”.
Pas pak, Floyd dukej se humbi vetëdijen, por oficeri mbajti qëndrimin e tij ndaj viktimës, teksa vdiq menjëherë pasi u dërgua në një spital.
Kujtojmë se edhe Presidenti Donald Trump ngushëlloi familjen Floyd.
Më 20 maj të vitit 1506, në Spanjë vdiq në moshën 55 vjeçare, detari italian Kristofor Kolombi, nismëtari i kolonizimit të Hemisferës Perëndimore, pa e ditur se kishte zbuluar një Botë të re.
Ai ishte hulumtues dhe tregtar i cili kaloi i pari Oqeanin Atlantik dhe zbuloi Amerikën në vitin 1492 nën flamurin e Kastilës, Spanjë. Ai mendonte se Toka është relativisht e vogël dhe se mundet me anije të arrihet deri në Lindje të Largët duke lundruar në drejtim të perëndimit.
Vlerësimi i tij i gabuar rreth madhësisë së Tokës, shkaktoi edhe në llogaritjen e rezervave ushqimore dhe të pijeve për një rrugë kaq të gjatë, vlerësim i cili ka mundur të shkaktojë edhe dështimin e ekspeditës së tij, por për fat të mirë, në rrugë e “pengoi” e papritura për atë kohë, kontinenti i panjohur, Amerika.
Prapë se prapë Kolombi vdiq duke menduar se ka zbuluar rrugën për në Indi dhe jo kontinentin e ri, Amerikën, kur më vonë e vërtetoi Ameriko Vespuçi, sipas të cilit edhe e mori emrin ky kontinent. / KultPlus.com
Sot është një nga lagjet më luksoze të Manhatanit, por në fund të viteve 1800, në “Lower East Side” kushtet e jetesës, sidomos për emigrantët e rinj që mbërrinin në Nju Jork, ishin të mjerueshme.
Në fotot e shpërndara nga “History Channel” tregohet gjendja e tmerrshme e godinave ku detyroheshin të jetonin qytetarët më të rinj të Nju Jorkut, asokohe një prej porteve më të mëdha hyrëse të emigrantëve në Shtetet e Bashkuara.
Apartamentet e projektuar për një familje të vetme, ndaheshin në pjesë më të vogla, për të futur sa më shumë njerëz që të ishte e mundur. Për të përballuar rritjen e numrit të popullsisë, ndërtesat pritëse ndërtoheshin me materiale të lira dhe shumica e godinave nuk kishin as ajrosje, duke bërë që sëmundje të ndryshme të përhapeshin shpejt mes njerëzve që jetonin aty.
Jacob Riis, i cili emigroi në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vitin 1870, punoi për policinë e qytetit për të zbuluar kushtet e tmerrshme të jetesës mes emigrantëve. Por vetëm përmes fotografive, dëshmia e tij nisi të ngjallte reagim.
Në vitin 1890, Riis përmblodhi të gjitha fotografitë në një libër të quajtur “Si jeton gjysma tjetër”. Vepra e tij tërhoqi vëmendjen e Theodore Roosevelt, në atë kohë shefi i Policisë së Nju Jorkut, duke e frymëzuar për të punuar për përmirësimin e kushteve të jetesës së emigrantëve dhe banorëve të lagjeve të varfra. /KultPlus.com
