Gjatë ditës së sotme, Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë do të prezantojë ekspozitën “Më i mirë është varri se sa mos me ditë”, shkruan KultPlus.
Më i mirë ish varri sesa mos me ditë është një fragment marrë nga biseda me Kumrije Jahmurataj, një nga familjarët e shumtë që akoma sot presin më të dashurit e tyre.
Vizioni i Fondit për të Drejtën Humanitare Kosovë është për një shoqëri që ballafaqohet me të kaluarën dhe respektohen të drejtat e njeriut.
Me fillim nga ora 17:00 në Sallën a e Atelesë, Pallati i Rinisë dhe Sporteve do të hapet kjo ekspozitë. /KultPlus.com
Prej disa ditësh në mjediset e KultPlus Caffe Gallery në lagjen piktoreske Ulpiana në Prishtinë, mes gjelbërimit dhe ndërtesave karakteristike, piezazhit të pjerrët dhe godinave hijerënda e pakëz futuriste të gjysmës së dytë të shekullit XX, është hapur sakaq një ekpozitë tepër e veçantë, me emërtimin kuptimplotë “Naked Eye”.
Bëhet fjalë për ekspozitën vetjake të piktores Qëndresa Krasniqi, e cila është takuar me publikun artdashës me një sërë pikturash ku shpaloset, pikërisht e zhveshur për syrin artistik, pothuajse gjithë bota e saj të brendshme dhe frymëzimet e saj burimore, që kanë gjetur ravijëzimin e duhur përmes tablove të krijuara prej saj, ku vizitorët dhe ithtarët e pikturës së mirëfilltë, mund të hasin krejt larminë e universit ku autorja ka përthithur nektarin që më tutje është shndërruar në secilën prej pikturave të saj.
Në muret e mjediseve të brendshme të KultPlus Caffe Gallery, një vend (dhe gjithashtu portal letrar e artistik) që tashmë nënkupton vetvetiu cilësinë në art dhe letërsi në çdo kuptim, varen një sërë pikturash të ngjizura në telajo me ngjyrat e vajit, që nga piktorja Qëndresa Krasniqi janë përdorur pa kursim, herë me penel, herë mbase edhe drejtpërdrejt me duar të zhveshura, duke ndërthurur një ylber tematikash jetësore që shpërfaqen me ngjyrime të gjalla, nëpërmjet metaforave pamore, duke pasqyruar përherë besnikërisht edhe gjendjet shpirtërore të autores.
Tablotë që syri ynë i zhveshur kundron në këtë ekspozitë, na ofrojnë një diapazon gjithëpërfshirës të botës së filtruar artistikisht përmes syrit thelbësisht femëror të autores së tyre, e cila ia del mbanë përkryer që t’i shndërrojë mbresat e saj vegimore, në diçka tejet të pashlyeshme, siç janë pikturat ku galaksitë, qiejt, nuancat ujore, siluetat trupore, kornizat që duhen kapërcyer, njëlloj siç nevojitet të thyhen edhe barrierat mendjengushta mendësore (në art dhe jetë), shfaqen të gjitha si fryte të çmuara të frymëzimit të saj të pashtershëm.
Ndoshta nuk është rastësi që “Naked Eye” është përzgjedhur nga autorja si emërtim për ekspozitën e saj, ngaqë kjo fjalë është njëfarë sinonimi i padyshimtë i kësaj ekspozite, sepse edhe vetë arti i këtillë është, i zhveshur nga tepricat e padobishme, i zhveshur nga paragjykimet, i zhveshur nga kotësitë.
Pa qenë nevoja ta cilësojmë si impresionizëm, realizëm, onirizëm ëndërrimtar artistik, sidoqoftë piktura e krijuar nga Qëndresa Krasniqi, meriton pikësëpari përgëzimet tona më të çiltra si artdashës për mënyrën unike si është ngjizur dhe përvijuar në secilin krijim të sajin në tablo, ngase tashmë arti pamor në Kosovë, fiton një artiste të mirëfilltë.
ELVI SIDHERI
Shkrimtar dhe përkthyes shumëgjuhësh./ KultPlus.com
Gjuha bashkon dy akademitë e shkencave të Shqipërisë dhe Kosovës në QKLL
“Fajin ma ka gjuha” motoja e zgjedhur për këtë Tetor Libri ka bërë bashkë në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit në Shqipëri, dy akademitë e shkencave të Shqipërisë dhe Kosovës, në promovimin e ekspozitës me 200 ekzemplarë librash shkencorë nga Kosova hapur në hapësirat e QKLL.
“Kjo është një ngjarje e rëndësishme kulturore, të vijmë në Tiranë për të prezantuar punën tonë ndër vite. Në Kosovë kemi një emancipim gjuhësor dhe duhet të jemi më aktiv në ngritjen e kulturës së gjuhës”, tha kryetari i Akademisë së Shkencave të Kosovës. “Kosova ka jetuar në një periudhë shumë të gjatë në ambient dygjuhësor, sot është ndryshe. Shqipja është e para, por ende është e diskriminuar, kjo do të tejkalohet, sepse ka shenja pozitive”, vijoi ai, duke e quajtur Tetorin e Librit një mundësi të rëndësishme dialogu dhe diskutimesh mbi gjuhën.
Për kryetarin e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Skënder Gjinushi, njohja me kolanën e librave të sesioneve të ndryshme të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës është shumë e rëndësishme për të vendosur arritjet më të mira në hapësirat shqiptare bashkë.
“Gjuha është pjesa më identitare që na bën të ndihemi komb, ajo që i ka bashkuar gjithnjë shqiptarët, ajo që na ka orientuar gjithnjë shpirtërisht dhe historikisht. Shqipja është një nga gjuhët më të vjetra të këtij gadishulli, e më të zhvilluara, e cila falë aftësive të saj, ka përballuar trysninë e historisë, me vështrimin e hershëm drejt Europës. Ju jeni mbrojtësit më të mirë të kësaj gjuhe, të cilën e keni pasuruar me punën tuaj studimore, eurodicionin e mendimit, duke e pasuruar me dhjetëra botime”, tha drejtoresha e QKLL-së, Alda Bardhyli. Sipas saj, ardhja e akademikëve të Kosovës në Tiranë është në vijim të përsosjes së raporteve të komunikimit mes dy vendeve, në kuadër të marrëveshjes që dy qeveritë kanë në fushën e kulturës.
Rreth 200 ekzemplarë librash të autorëve shkencorë të Kosovës tashmë mund të vizitohen në hapësirat e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit. Gjatë takimit referuan akademikët Eqrem Basha, Justina Shiroka Pula, Luan Mulliqi, Myzafere Limani. / KultPlus.com
Mbrëmë, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, artistja Qëndresa Krasniqi hapi ekspozitën e saj të parë, që përfshinte gjithsej 11 piktura. ”Naked-eye” erdhi para publikut artdashës për të shpalosur pasionin dhe botën artistike të Krasniqit, shkruan KultPlus.
Ishte gazetarja Rina Statovci ajo e cila moderoi hapjen e mbrëmshme të ekspozitës, e cila theksoi para të pranishmëve se është një ndjenjë shumë e mirë për të që të shihte kaq shumë njerëz që mbështesin një artiste të re.
”Një ndjenjë shumë e mirë me pa kaq shumë njerëz që mbështesin një artiste të re, e cila veçse ka filluar t’i marrë hapat e parë në krijimin e artit”, pohoi tutje Statovci.
”Naked-eye” paraqet konceptimin e gjërave që na rrethojnë, me galaktikën si inspirimin kryesor të artistes, pikturat shpalosin atë të panjohurën të cilën secili individ tenton ta gjejë apo e kërkon gjatë rrugëtimit të vet jetësor. Përgatitjet për këtë ekspozitë kanë zgjatur katër muaj dhe siç tregon artistja për KultPlus, përpos idesë dhe konceptit ajo ka bërë edhe hulumtime të shumta deri në realizimin final të pikturave të cilat vijnë në dimensione të ndryshme dhe janë të punuar në teknikën akrilik në pëlhurë. Këto 11-të piktura, duke ardhur përmes një syri të lirë, shpalosin planetet, në përgjithësi sistemin diellor, të njohurën e të panjohurën.
”Duke u nisur nga vetja, është njerëzorja ajo e cila e kërkon gjithmonë të panjohurën. Kështu individi shtyhet gjithmonë drejt asaj duke kërkuar vazhdimisht njohjen, për këtë arsye e kam zgjedhur galaktikën si koncept të ekspozitës. Ka të bëjë me motivin e ekzistencës e vetë jetës që na shtyen tutje”, shprehet artistja Krasniqi për KultPlus.
E pyetur se cilat janë planet e saj në të ardhmen përsa i përket artit pamor, artistja ka theksuar se rrugëtimi i saj nuk do të mbetet me kaq dhe se ”Naked-eye” do të udhëtoj edhe nëpër vende tjera, por akoma nuk ka vendosur diçka më konkrete.
Kjo ekspozitë, njëherit edhe e para e Krasniqit, do të mbesë përgjithmonë në kujtimet e saj si një eksperiencë e paharruar.”Ka me mbetë e paharruar, një ndjenjë e papërshkruar. Po ndjehem shumë e kompletuar”, shprehet tutje Krasniqi.
Në mesin e shumë artistëve që ishin të pranishëm, për të parë ekspozitën e ish-studentes së tij, i pranishëm ishte edhe artisti Kamuran Goranci i cili me lavdata shumë të mëdha për artin e Krasniqit theksoi se gjithmonë e kishte parë talentin e kësaj të fundit.
”Qëndresën e kam pasur studente, është një vajzë shumë aktive. Që në kohën e studimeve e kam parë që ajo ka një talent të madh dhe më vjen mirë që sonte ajo ka hapur ekspozitën e saj të parë. I uroj shumë suksese në të ardhmen”, potencoi Goranci për KultPlus.
”Naked-eye” është një ekspozitë shitëse, e cila do të qëndrojë e hapur për 14 ditë në ambientet e KultPlus Caffe Gallery.
Qëndresa Krasniqi ka përfunduar studimet Bachelor në Universitetin e Prishtinës “Hasan Prishtina” Fakulteti i Arteve, Dega e Arteve Dramatike, programi: Dizajn skene dhe Kostumografi.
Pasioni i saj për artin ka filluar qysh në moshë të re. Ky pasion vazhdoi për shumë vite duke u angazhuar në projekte të ndryshme: shfaqje, filma, seriale, reklama etj, kryesisht si skenografe dhe kostumografe.
Në ditën e pestë të Akademisë për Politika Publike dhe Sociale “Musine Kokalari” u hap ekspozita me dokumente origjinale të Musine Kokalarit në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës, të shoqëruar nga një ligjëratë për veprimtarinë e saj nga znj.Meliza Krasniqi, përcjell KultPlus.
Kjo ekspozitë u realizua nga Muzeu Kokalari me kontributin e znj.Bibika Kokalari.
Meliza Krasniqi e cila është e angazhuar në Institutin Albanologjik të Prishtinës si bashkëpunëtore shkencore në Degën e Letërsisë, njëherit është studiuese e veprimtarisë dhe veprës së Musine Kokalarit. Ajo, para të pranishmëve në hapjen e kësaj ekspozite theksoi se Musine Kokalari ka qenë një personalitet mjaft i ndërliqshë, e cila, siç pohoi tutje Krasniqi, në jetën shqiptare njihet dhe çmohet si figurë në aspekte, dimensione dhe pamje të ndryshme.
”Aspekti i parë është prejardhja familjare. Aspekti i dytë ka të bëjë me atë intelektual – shkollimin. Aspekti i tretë është social. Rrafshi i katërt është kulturor, pra letërsia dhe i fundit lidhet me misionin demokratik, pra politik.
Lexuesi dhe kritika kanë pasur qëndrime të anshme ndaj figurës së Musinesës, pasiv ndaj veprës e aktiv ndaj jetës. Ribalansim nuk ka pasur. Lexuesi, njëherësh kritik, ka trajtuar dhe përjetuar situatat dhe ngjarjet jetësore të Musinesë me entuziazëm, duke mos i bërë favor aspak diapazonit të saj letrar. Çështja e madhështisë politike përballë çështjes së shkrimit letrar pa nxjerrë në shesh aspektet e tjera, kanë bërë që Musine Kokalari të njihet, në radhë të parë, si një antikomuniste e burgosur dhe e internuar që vdiq e vetme nga kanceri i gjirit në Rrëshen”, theksoi Krasniqi.
Krasniqi, ndër të tjera deklaroi si Musne Kokalari Musine Kokalari ishte formuar në një familje të tillë, midis leximit të librave dhe dëgjimit të përrallave, muzikës së dëgjuar në gramafon dhe këngëve të dasmave, midis orales dhe intelektuales, midis tradicionales dhe modernes. / KultPlus.com
Një ekspozitë që tregon për jetën dhe muzikën e këngëtares së mirënjohur, Amy Winehouse, do të mbahet në muzeun e Londrës, përcjell KultPlus.
The Guardian ka shkruar se në muzeun e dizajnit në Londër me 26 nëntor të këtij viti do të hapet ekspozita e parë retrospektive për jetën dhe karrierën e këngëtares. Pjesë e ekspozitës do të jenë edhe disa nga gjërat e Amy-t që do të shfaqen për herë të parë, si kitarja e saj elektrike, letra me shënime dhe rroba.
Priya Khanchandanti, drejtoreshë kuratorale në Muzen e Dizajnit shprehet se ekspozita do të fokusohet në talentin dhe suksesin e Amy-it, përfshirë edhe stilin e saj unik. Ajo u shpreh se mediat shpesh fokusohen në imazhin negativ të Amy-t, ku ndër të tjera thotë: ‘Ka diçka që ka mbetur pa u treguar për Amy-n dhe për të si muzikante serioze-mënyra se si ajo është portretizuar në media me të vëtetë ka ndikuar negativisht në imazhin e saj. Ka shumë zhurmë rreth jetës se saj dhe unë jam munduar të hedh në dritë historinë e duhur, përcjell tutje KultPlus.
”Amy: Beyond the Stage” është ndër eventet kultorore më të rëndësishme që shënon 10 vjetorin e vdekjes së këngëtares dhe vjen pas shfaqjes së dokumentarit nga BBC të titulluar Reclaiming Amy, i cili shfaq perspektivën e familjes së këngëtares.
Shtëpia autoriale për Amy-n është po ashtu duke punuar për të sjellë këngët e hershme të këngëtares për publikun si dhe një shfaqje muzikore dhe një film biografik. / KultPlus.com
Artistët e preferuar të Nacional -Socializmit në Republikën Federale ‘ u hap të premtën në Muzeun Historik Gjerman. Ajo gjurmon karrierën dhe veprat e shumë njerëzve që u paraqitën në listën e artistëve, të quajtur “Dhuratë Hyjnore”, të përpiluar në vitin 1944 në emër të Adolf Hitlerit dhe Joseph Goebbels, përcjell KultPlus.
“Ne po hedhim dritë mbi këtë temë të veçantë nga pikëpamja bashkëkohore historike dhe shpresojmë në këtë mënyrë të kontribuojmë në një rishikim të kanunit historik të artit modern të pasluftës,” tha përgjegjësi i ekspozitës, Wolfgang Brauneis.
Ekspozita që zgjat deri më 5 dhjetor, përmban rreth 300 skulptura, piktura, fotografi, filma dhe dokumente të shoqëruara me shpjegime dhe analiza.
Lista “Dhuratë Hyjnore” përmbante emrat e më shumë se 100 piktorëve dhe skulptorëve, ndër përfaqësuesit më të rëndësishëm të prodhimit kulturor të Nacional Socialistëve. Ata u konsideruan aq të dobishëm për përpjekjet propagandistike të nazistëve, saqë u kursyen nga rekrutimi në forcat e armatosura, raporton tutje Hindustantimes. / KultPlus.com
Galeria e Ministrisë së Kulturës ka njoftuar për ekspozitën “Nuk është diçka e njëanshme” të artistit Adem Dërmaku të kuruar nga Eleni Laperi e cila do të hapet më 5 Gusht 2021, përcjell KultPlus.
Ekspozita do të prezantojë 50-të punime të Dërmakut, i cili përdor ngjyra dhe teknika të ndryshme të artit të grafikës dhe luan me vijat dhe pikat mbi sfondet e pikturuara për të krijuar narativën e tij pamore.
Në krijimtarinë e tij Dërmaku i është larguar rregullave klasike të vizatimit, për t’u ndjerë më i lirë në shprehjen e ideve pamore. Krahas optimizmit dhe lojës së gëzuar e të sinqertë me vijat, pikat dhe ngjyrat, në punimet e tij ka edhe ironi, ka edhe sarkazmë, po një sarkazmë gjithmonë elegante.
Krijimet e Dërmakut e tërheqin vëmendjen e shikuesit, duke e bërë të kujtojë dhe të kuptojë cilët jemi. Sepse marrëdhënia e artistit me shikuesin është një marrëdhënie e ndërsjellë. Ajo nuk është diçka e njëanshme.
Ndërkaq Galeria e Ministrisë së Kulturës ka njoftuar se për shkak të situatës me pandeminë, ekspozita nuk do të shoqërohet nga një ceremoni inaugurimi, mirëpo do të hapet për publikun të Enjtën, nga ora 17:00 deri në orën 20:00.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri më 5 Tetor 2021. / KultPlus.com
Sot në ambientet e ”Europe House” u hap ekspozita ”Një jetë kushtuar artit” e artistit Agron Mulliqi. Ekspozitë kjo që gjithsej përfshinte 28 piktura në teknikën letër, akril dhe vaj, shkruan KultPlus.
”Një jetë kushtuar artit” shfaqë pikturat më të rëndësishme të artistit. Në një pronocim për KultPlus, Mulliqi ka theksuar se ekspozita përmban disa piktura nga vitet 2019 dhe 2020, e sidomos veprat e realizuara nga ai në periudhën e karantinës. ”I kam përzgjedhur ato që i kam konsideruar si më të rëndësishmet, në të cilat kam shfaqur variante të nshumë të portreteve dhe të hyjneshës”, është shprehur Mulliqi për KultPlus.
Ndër elementet që binin më së shumëti në sy, ishin motivet tradicionale të cilat Mulliqi me aq delikatesë i kishte përdoru në disa nga veprat e tij.
Të pranishëm në hapjen e kësaj ekspozite ishin edhe artistë të shumtë, të cilët e vlerësonin lart punën artistike të Mulliqit. Ndër këta artistë, i pranishëm ishte edhe Skënder Idrizi, njëherit edhe piktor pjesëmarrës në hapjen e ekspozitës, i cili për KultPlus u shpreh se Agron Mulliqi është një artist i cili befason gjithmonë me veprat e tij, vepra këto të cilat Idrizi i konsideron të jenë tejet origjinale dhe gjithmonë vijnë si një risi nga stili i veçantë i Mulliqit.
“Mulliqi është një piktor shumë i veçantë sidomos në teknikën e tij të përdorimit të elementeve kombëtare” shton skulptori Sabit Behrami, po ashtu pjesëmarrës në këtë ekspozitë, për KultPlus.
”Një jetë kushtuar artit” do të qëndrojë e hapur për një muaj, ku dashamirësit e artit dhe në veçanti adhuruesit e artistit, do të kenë mundësi që brenda kësaj periudhe të vizitojnë nga afër ekspozitën e veçantë të Agron Mulliqit. / KultPlus.com
Artisti Faton Kryeziu, së shpejti do të hap ekspozitën e tij personale të titulluar ‘Tension&Emocion’, ku artisti do të prezantohet para publikut me gjithsej 42 punime, përcjellë KultPlus.
Përveç ekspozitës, në të njëjtën ditë, njëkohësisht do të bëhet edhe promovimi i librit me po të njëjtin titull, i punuar nga studiuesja e njohur, Suzana Varvarcia.
Kjo ekspozitë dhe promovim i librit do të mbahen nesër, më datë 30 qershor në Hotel Sheraton në Prishtinë, duke filluar nga 18:00. / KultPlus.com
Një jetë përkrah Mbretëreshës Elizabeth, kjo është mënyra se si Princi Philip, i cili ndërroi jetë më 9 prill në moshën 99 vjeçare, kujtohet në një ekspozitë të dëshiruar fuqimisht nga sovrani britanik dhe e organizuar në Kështjellën Windsor.
Me titull “Prince Philip”, ekspozita e hapur nga sot deri më 20 shtator u organizua nga Royal Collection Trust.
Ajo paraqet para publikut pjesë të rralla nga koleksionet mbretërore, përfshirë veshjen ceremoniale dhe kurorën e mbajtur nga princi gjatë kurorëzimit të Elizabetës II në 1953.
Karrigia zyrtare e Filipit, e cila zakonisht gjendet në holl, është gjithashtu e ekspozuar, madje edhe tryeza e tij personale, të cilën ai e mori si një dhuratë martese nga Hekurudha Kanadeze e Paqësorit në 1947.
Por ka edhe disa sende mjaft të pazakonta, duke përfshirë një koke pendë dhuruar Dukës së Edinburgut nga fiset vendase kanadeze dhe një ftohës ekstravagant të verës në formën e një karkaleci gjigand, dhuratë e presidentit, Georges Pompidou gjatë një vizite shtetërore në Francë në 1972. /atsh/ KultPlus.com
Më shumë se 200 vepra arti të paekspozuara nga Jean-Michel Basquiat do të shfaqen në fillim të pranverës të vitit të ardhshëm, si pjesë e një ekspozite në Starrett-Lehigh Building të Nju Jorkut.
Ekspozita vjen nga familjes së Basquiat, e tërhequr tërësisht nga koleksioni i tyre i gjerë i veprës së artistit. Pavarësisht nga një seri ekspozitash të profilit të lartë (dhe, së fundmi, shfaqjeve virtuale) që nga vdekja e tij në 1988, kjo shfaqje është e para e organizuar nga familja, duke ofruar një pasqyrë të punës që kryesisht është mbajtur larg vëmendjes së publikut, përcjell KultPlus.
Titulluar King Pleasure si referencë të një pikture eponike Basquiat, e cila vetë është emëruar pas një banakeri, i kthyer në një vokalist xhazi – shfaqja është faturuar gjithashtu si një përvojë gjithëpërfshirëse, me mjedise ku shfaqen piktura, vizatime, prezantime multimediale, efekte dhe të tjera objekte.
“Pjesa më e madhe e asaj që është ndarë në lidhje me Jean-Michel, deri më tani, ka buruar nga perspektiva e atyre që takuan ose njohën Jean-Michel në një moment specifik në kohë,” motrat e artistit dhe menaxherët e pasurisë së Jean-Michel Basquiat , Lisane Basquiat dhe Jeanine Heriveaux, i thonë Artnet.
“Ne vazhdimisht drejtohemi nga njerëz që duan të dinë dhe të dëgjojnë më shumë se kush ishte Jean-Michel”. / KultPlus.com
Në kalanë e Tiranës është çelur për publikun artdashës ekspozita “Hapësira që ne na rrethon”, një projekt i kuruar nga artisti Artan Shabani.
Gjatë një interviste për Agjencinë Telegrafike Shqiptare artisti Shabani tregon të veçantat e këtyre krijimeve, sesi janë realizuar ato si dhe mesazhet që ato përcjellin për publikun, përcjell KultPlus.
“Këto punime janë kryer nga disa artistë të ndryshëm të artit bashkëkohor që pas periudhës së pandemisë COVID-19 ishin të mbyllur si e gjithë pjesa tjetër e popullatës dhe që me krijimet e tyre sjellin mesazhin e hapjes, rifillimit të jetës dhe aktivitetit njerëzor dhe artistik”, shprehet Shabani për ATSH-në.
“Kjo është një ekspozitë bën bashkë 10 artistë bashkëkohor shqiptarë si Entela Ahmetiaj, Ardit Boriçi, Erolda Cela, Devis Gorgota, Joan Kapo, Bernard Lekgegaj, Ajes Halili, Albi Yzo, Edjola Mavriqi dhe Ersa Kana. Gjithësecili vjen në zhanerin e vetë si instalacion, skulpturë, pikturë dhe qeramikë”, tha Shabani.
“Në kaluam një periudhë izolimi dhe të gjithë këta artistë përmes kësaj ekspozite bëjnë thirrje për hapje dhe artistët kanë nevojë ta bëjnë këtë thirrje duke pasur nevojë që të kenë ballafaqim me spektatorin dhe kritikën”, tregon ai për ATSH-në.
“Kemi krijim i cili trajton dhunën ndaj gruas që në muaj të fundit jemi dëshmitar se çfarë ka ndodhur me gruan. Kjo i bën thirrje vetëdijes njerëzore dhe mashkullore. Kemi një interior që nuk ka prezencë humane por që ndjehet energjia humane ku aty po ndodh diçka pavarësisht se është e braktisur nga njeriu. Kemi një nudo e cila është me tonalitete të ftohta po që janë të qarta, pavarësisht periudhës së errët ku është perceptuar ajo ka nevojë për liri dhe etje për hapësirën e pranverës. Kemi një qytet afizik, ku realja është në limitet e absurdit dhe absurdi i kthehet në habitat normal, të cilën e ndeshim edhe në qendër të Tiranës, pavarësisht se në një qytet europian do të dukej si një teatër absurd, por këtu ndodh në realitet dhe është e jetueshme dhe e prekshme në çdo moment. Është një kaos apo bienale që përmban të gjitha tingujt. Këto element krijojnë një çarje të dimensionit të tretë. Kemi edhe peizazhe në stilin e ”Manes” që të kujton pak stilin impresionist. Kemi edhe peizazhe nga Tirana me një boshllëk metafizik. Duket si krijim i Giordo Decirico, situatë që edhe Italia ka përjetuar të njëjtën situatë si edhe ne gjatë pandemisë”, shpjegoi Shabani për ATSH-në.
“Kjo ekspozitë është një ftesë për të gjithë ne dhe për jetën tonë. Jeta që na sjell entuziazëm. Puna më maskën dhe objektin prek dy fenomenet e një pas njëshme që na prekën ne si popull, tërmeti dhe pandemia. Tërmeti na nxorri jashtë shtëpisë dhe pandemia na futi dhe struku në shtëpi, gjithashtu kemi të trajtuar edhe efektin që shkakton dhuna ndaj gruas por që është një fenomen global mungesa e vlerësimit të gruas. Tjetër element i rëndësishëm është ajo që ka lidhje të forta me antropologjinë kulturore , sepse tekstili ka një impakt të fuqishëm dhe këtu vijnë të ndërtuara, të grisura të thurura, pra realiteti dhe dëshira që vijnë në dy kushte dhe dëshira të kundërta”, tha Shabani.
Ekspozita është hapur të hënën më 7 qershor dhe do të qëndroj deri më 13 qershor 2021. Hyrja për qytetarët është e lirë, pa bileta dhe mund të vizitohet prej orës 10:00-13:00 dhe 18:00-21:00.
Kjo ekspozitë gjatë këtyre ditëve ka tërhequr vëmendjen e mjaft qytetarëve që e kanë vizituar, gjë e cila tregon që mjaft prej tyre kanë interes për jetën kulturore dhe artistike në vend.
Tashmë qytetarët e kryeqytetit po i rikthehen normalitetit pas një viti të vështirë pandemik, ku rifillimi i jetës kulturore në vend i ka kthyer ngjyrat Tiranës. /atsh/ KultPlus.com
Kauzat e veçanta që përfundojnë në suksese të njëpasnjëshme tashmë i janë bashkangjitur edhe ngjarjeve të ndryshme që po ndodhin në KultPlus Caffe Gallery, ku së fundmi ekspozita e Yllka Letit, vajzës 15 vjeçare e cila është e diagnostikuar me sëmundjen Fibrozë Cistike, u vizitua nga përfaqësuesi i Zyrës së Bashkësisë Evropiane në Kosovë, Tomáš Szunyog, shkruan KultPlus.
Një numër i madh i pikturave që shpalosin elemente dhe detaje të veçanta, që nga muaji janar kanë zënë vendin e tyre në muret e KultPlus Caffe Gallery, kurse këto piktura tanimë kanë filluar të zbrazen ku ngjyrat unike të plasaritura për syrin e publikut kanë gjetur pronarin e tyre në shtëpinë e mjaft artistëve dhe figurave të njohura, të cilët kanë pasur rastin ta vizitojnë ekspozitën e artistes së re, duke u bërë kështu pjesë kyçe e zërit të shumë fëmijëve që vuajnë nga po e njëjta sëmundje.
Ndër këto figura është edhe përfaqësuesi i Zyrës së Bashkësisë Evropiane në Kosovë, Tomáš Szunyog, i cili sot vizitoi ekspozitën dhe njëkohësisht mësoi më shumë rreth situatës ekonomike e emocionale të Letit ku dëshira dhe shpresa e saj për një të ardhme ku arti shndërrohet në një ëndërr të realizuar, po shprehej përmes syve të saj.
“Po ndjehem shumë i nderuar që sot jam këtu për të vizituar galerinë dhe takuar artisten e re. U impresionova nga talenti i saj sepse është një punë shumë e bukur që më la përshtypje shumë. Po ashtu, mësova për jetën dhe sfidat në të cilat ka kaluar ajo dhe prandaj po e admiroj Yllkën ende më shumë”, thotë Szunyog.
Sipas tij, Yllka është sfiduar edhe nga ana ekonomike për të luftuar me këtë sëmundje dhe prandaj përshtypja e tij ishte se Kosova nuk ka krijuar kushte të mira për financimin e fëmijëve dhe kujdesin ndaj tyre.
“Mesa e di unë, ligji për kujdesin ndaj fëmijëve është adaptuar por rregulloret nuk janë adaptuar për vite të tëra dhe kështu ende nuk janë krijuar kushtet të cilat rregullojnë situatën e fëmijëve që ballafaqohen me situata të tilla. Kurse, Bashkia Evropiane është duke e asistuar Kosovën në përmirësimin e sistemit të kujdesit shëndetësor që është prekur sidomos nga pandemia”, thotë Szunyog.
“Së bashku mundemi ta garantojmë se do ti kushtohet rëndësi dhe kujdes më i mirë të gjithë fëmijëve dhe jo vetëm atyre që janë të talentuar”, potencon Szunyog.
Tutje, kryeredaktorja e gazetës KultPlus, Ardianë Pajaziti falënderoi Szunyog për kohën e tij që ia kushtoi kësaj vizite për të parë punën e Yllka Letit.
“Yllka Leti e ka tejkaluar vetveten dhe është shndërruar në një kauzë për të gjithë fëmijët e Kosovës që janë të diagnostikuar me Fibrozë Cistike dhe nëpërmjet artit të saj, Yllka është shndërruar në një zë për të gjithë fëmijët dhe shpresoj se zëri i saj të jetë një këmbanë e fundit për institucionet e Kosovës që Yllka Leti, ta përdorë talentin jo vetëm për të shprehur artin e saj por edhe të sigurojë mjetet për shërim”, ka thënë Pajaziti.
Ndërsa, artisja e re Yllka Leti, përmes një letre ka falënderuar Tomáš Szunyog dhe drejtorin nga Drejtoria e Kulturës, Adrian Berisha për mundësinë që iu është dhuruar për të pasur një hapësirë ku ajo ka mundësi ta zhvilloj ende më shumë artin e saj. Kurse, në veçanti ajo është shprehur falënderuese ndaj kryeredaktores Pajaziti, duke e vlerësuar atë si një nga faktorët që ka kontribuar në suksesin e saj si artiste.
“Një falënderim i veçantë shkon për Ardiana Pajazitin nga KultPlus, e cila është njëra nga faktorët meritorë në suksesin tim dhe e cila më ka mundësuar dhe hapur dyert drejt suksesit”, thotë Leti.
Sipas saj, falë të gjithëve që kanë kontribuar në artin e saj, suksesi i saj çdo ditë e më shumë po rritet.
“Unë kam filluar një kurs për ‘Art me Pika’, ku nga kjo lindi ideja që punimet e mia ti shesë dhe me ato fitime të mbuloj shpenzimet për barnat e nevojshme dhe për pajisjet e domosdoshme që unë të jetoj”, përfundon Leti.
I pranishëm ishte edhe drejtori nga Drejtoria e Kulturës, Adrian Berisha, i cili shpalosi vendimin e tij për krijimin e një hapësire brenda bibliotekës ‘Hivzi Sylejmani’, që Yllka Leti ta ketë një hapësirë të sajën ku ajo të vazhdojë ta krijoj artin e bukur të saj.
“Unë jam informuar nga Adriana për gjendjen e Yllkës, ku vendosa që ta gjej një hapësirë për Yllkën brenda bibliotekës ‘Hivzi Syljemani’, një studio ku ajo mund ta shpreh artin e saj. Unë kam folur me disa shokë të mi, të cilët gjithashtu kanë shprehur dëshirë për ta mbështetur Yllkën në mënyra të ndryshme”, thotë Berisha.
Sipas tij, gjatë një bisede me Yllkën në Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, ai ka folur me të dhe i ka thënë që ta krijojë një listë me gjithçka çka asaj i nevojitet, me ç’rast do ti sigurohen të gjitha mjetet e domosdoshme që ajo të punojë.
“Gjithashtu, ajo se çka ne mund të krijojmë si Komunë e Prishtinës, është krijimi i studiove për fëmijë sepse nuk ekzistojnë ato lloj studio dhe prandaj po mendojmë që të krijojmë studio të reja për artistët e rinj. Kështu, kurdo që Yllka është gati, ne do të shkojmë ta vizitojmë hapësirën e krijuar posaçërisht për Yllkën”, përfundon Berisha.
Kështu, krejt në fund, të pranishmit patën rastin të bisedojnë tutje rreth artit të Yllkës, ku ajo edhe shpjegonte domethënien e pikturave të saj. Kurse, disa shprehën edhe dëshirën për ti blerë disa nga ato piktura, me ç’rast Szunyog, cilësoi pikturën e parë që atij i la përshtypje më së shumti dhe që tani ai do ta mbajë në shtëpinë e tij. / KultPlus.com
Pikturat multidisiplinare të cilat janë punuar me tre teknika të veçanta por krejtësisht ndryshe nga njëra-tjetra ku shikuesi futet në një botë jo edhe aq të zakonshme, erdhën në një formë unike nga tre autorë si: Sali Shkupolli, Ilirjana Luzha dhe Flutra Hyseni, të cilët shpalosën një eksperiment të ri përmes punimeve të tyre në sheshin ‘Zahir Pajaziti’, shkruan KultPlus.
Në amfiteatrin e sheshit ‘Zahir Pajaziti’ të vendosura ishin rreth 35 piktura të cilat i përkasin tre teknikave diversive si: reliefi, ndryshku dhe skulptura. Vizitorë të shumtë dhe dashamirë të artit pamor arritën të shihnin nga afër këto punime nga ku edhe po dominonte ngjyra kafe që po njëlloj si materiali, tërhiqte vëmendjen e të pranishmëve.
Ekspozita e titulluar ‘Frymë’, mblodhi rreth vetes një admirim që po shihej në sytë e vizitorëve e po ashtu edhe në sytë e autorëve të cilët kanë vendosur mbi këtë bashkëpunim, me ç’rast po dukeshin të kënaqur me punën e tyre. Andaj, për të folur më shumë rreth procesit të punës, i pranishëm ishte edhe skulptori Sali Shkupolli, i cili për KultPlus shpalosi edhe idenë për të realizuar një ekspozitë të tillë.
“Ideja ishte e thjeshtë sepse gjatë pandemisë ishim më të lirë dhe kishim kohë në duar tona dhe kështu në bisedë e sipër erdhi ideja për ta realizuar një ekspozitë të tillë”, thotë Shkupolli.
Sipas tij, karakteristikë e ekspozitës është se këtu paraqitet teknika relief e punuar nga vetë ai, teknika pikturë me ndryshk dhe jo me ngjyra që do të thotë se është një risi sepse deri më sot, Shkupolli beson se askush nuk e ka punuar në botë këtë eksperiment të realizuar nga Ilirjana Luzha si dhe Flutra Hyseni e cila ka punuar mjaft shumë me qeramikë, polister dhe skulpturë.
“Procesi me dy studentet e pikturës të cilat njëkohësisht punojnë së bashku me mua në skulpturë, ishte një proces mjaft i mirë që ka nisur qysh nga muaji janar e deri më sot ku çdo ditë kemi qenë aktiv për të arritur deri në fund të realizmit”, përfundon Shkupolli për KultPlus.
Ndërsa, artistja Ilirjana Luzha për KultPlus foli rreth punimeve të saj të punuara në teknikën e ndryshkut.
“Jemi munduar që teknikat tona të jenë të veçanta dhe të jemi secili në stilin tonë, prandaj gjithsej tetë pikturat e mia janë në dimensione 100 me 120cm, të cilat janë të punuara në teknikën e ndryshkut e të cilat titullohen me emrin: ‘Gjurmët e urbanizmit'”, shpalos Luzha.
Sipas saj, të gjitha pikturat janë të punuara me një dashuri të madhe për të sjell një frymë sa më ndryshe dhe më të re në një teknikë mjaft interesante.
“Padyshim që nuk ka qenë lehtë sepse për tu ekspozuar diçka e veçantë nevojitet kohë, mund dhe një dëshirë e madhe për art. Por, tani mundimi im po më duket shumë i lehtë kur po e shoh se sa shumë po vlerësohen këto punime”, përfundon Luzha për KultPlus.
Po ashtu, artistja Flutra Hyseni për KultPlus foli rreth veprës së veçuar nga vetë ajo, e që njëkohësisht kjo vepër tashmë është e njohur për shumë kë por që Hyseni e solli në një formë ndryshe.
“Nga gjithsej nëntë punime të punuara në një periudhë kohore rreth pesë muaj me kermaikë, poliester dhe dru, do e veçoja ‘Hyjneshën në fron’, për arsye se më ka marrë kohë më shumë për shkak se derisa është formuar modelimi sepse është dashur të deformohet në një madhësi më të gjatë”, thotë Hyseni për KultPlus.
Ekspozita multidisplinare me emrin ‘Frymë’ do të jetë e hapur për publikun deri në orën 20:00./ KultPlus.com
103 tablotë e piktores Emjona Stasi, që janë ekspozuar këto ditë në galerinë e arteve pamore “Nikolet Vasia” kanë gjetur vëmendjen dhe interesimin e ardashësve durrsakë.
Të punuara që të gjitha në gjininë e peisazhit, tablotë e Stasit i bashkon dashuria për qytetin e saj.
Rrugicat, muret mesjetare, porta e Kalasë, kanatat e dyerve të hershme, kolonat me kapitele mbi krye, dhe gjithçka që e lidh piktoren me Durrësin janë objekti i penelit të saj.
Brenda ekspozitës Emjona Stasi i rikthehet me shumë sukses temave të preferuara, duke shfrytëzuar talentin në grafikë.
55 punimet-miniaturë në gjininë e grafikës e risjellin qendrën historike të Durrësit, sikur të ishin kartolina nga qyteti që mund të udhëtojnë në të gjithë globin.
Shqetësimi për peisazhet e Durrësit, që po humbasin ndën hijen e shumëkatësheve, i jep më shumë vlerë pikturës së Emjona Stasit, e cila këtë herë i ka kushtuar një ekspozitë të plotë ruajtjes së identitetit të qytetit.
Kujdesi për ekspozimin e tablove në grupe të veçanta, sipas gjinive dhe vendeve që e kanë frymëzuar, i japin një tjetër vlerë ekspozitës së Emjona Stasit, që do të qëndrojë e hapur deri në fund të muajit maj.
Emjona Stasi, një piktore në profesion të lirë
“Të paktën kështu e ndjej vehten që kur kam dalë në pension – thotë artistja në një intervistë.
“Jam me fat që kam një profesion të tillë. Tani më pëlqen të punoj çdo ditë dhe kam mbështetjen e bashkëshortit tim, inxhinjer ndërtimi. Xhoxhi e kupton lehtë punën time dhe gëzon njëlloj me mua për një tablo të bukur-vijon piktorja Emjona Stasi, e cila ditët e fundit ka hapur ekspozitën e saj të gjashte personale.
Emjona ka përfunduar studimet për Grafikë, dhe megjithëse e ka zgjedhur vetë degën, shprehet se në tablotë e saj ka mbetur shumë pak nga pasioni i parë.
“Ja, thuajse në asnjë punë unë nuk përdor ngjyrën e grafistëve, të zezën – thotë ajo duke u drejtuar nga tablotë. “Më pëlqen peisazhi, pasi jam romantike; por ndjehem mirë edhe me natyrën e qetë, ndërsa duhet të provoj më shumë kompozimin – thotë piktorja, e cila ka paraqitur në ekspozitën e fundit në Durrës 77 tablo të përmasave të vogla e të mesme, pjesa më e madhe punime të viteve të fundit.
Emjona ka lindur në Elbasan, por duke qeshur thotë: “nuk e di se nga jam”.
I jati oficer në atë kohë ka lëvizur bashkë me familjen, deri sa janë vendosur në Durrës. Një edukatore kopështi në Elbasan i ka këshilluar prindët që ta çojnë vajzën e vogël në Lice.
“Dega e pikturës në shkollën e mesme “Jordan Misja” fillonte vetëm në ciklin e mesëm, por fjalët e edukatores mu ngulitën – shprehet sinqerisht Emjona, e cila nisi ti shohë ndryshe lodrat me plastelinë apo vizatimet e para. Më vonë Sul Sulovari në Elbasan e Agim Shami në Durrës do të drejtojnë pasionin e vajzës së re drejt pikturës.
Mësuesja e artistëve të rinj
Në një qoshe të galerisë “Nikolet Vasia” një mësues i ri bisedon me nxënësit-piktorë të shkollës artistike “Jan Kukuzeli” mbi karakteristikat piktorike të autores Stasi.
Piktorja vlerëson mësuesit e pasionuar, si dhe nxënësit që mbajnë në duar dosjet e vizatimeve edhe jashtë shkollës.
“Megjithatë, më duket se kanë mbetur pak -shton ajo, duke kujtuar kohën kur në degën e sapohapur të arteve figurative në shkollën artistike të Durrësit gjeti disa nga piktorët më të mirë të qytetit.
“Do të punoja si mësuese shumë vite përkrah piktorëve Skënder Kokobobo, Nikolet Vasia e Gavril Priftuli – thotë Emjona, e cila deri në vitin 1984 kishte dhënë lëndën e vizatimit në shkollat 8-vjeçare.
Emjona Stasi ka dalë në pension thuajse 7 vjet më parë, por askush nga ata që e sheh nuk e beson këtë.
Elegante në lëvizje, mjaft e qetë dhe e sigurtë në punën e saj, ajo e ka marrë njoftimin e pensionit, ndërsa përgatiste një nga ekspozitat e saj.
“Më erdhi keq, pasi ishte janar dhe i ndërpreva leksionet me nxënësit në mesin e vitit shkollor, por me sa duket këto janë regullat – nënvizon piktorja, duke kujtuar se kolegët kanë ardhur ta urojnë për pensionin në galerinë ku u hap ekspozita.
Ekspozita nga atdheu deri në SHBA
Mustafa Arapi, Gazmend Leka, Buron Kaceli janë piktorët e parapëlqyer të Emjona Stasit, pa harruar Lumturi Blloshmin, piktoren inteligjente, siç e quan ajo. E më pas edhe zonja të tjera të skulpturës si Mira Kuçuku apo Llambrini Dënaj.
Por Emjona vetë ka vendosur shumë vonë të hapë një ekspozitë personale.
Që nga viti 1977 ajo ka marrë pjesë thuajse në 50 ekspozita kolektive në qytete të ndryshme të vendit tonë, por edhe në Kosovë, Maqedoni dhe SHBA.
“Është një mundësi për tu njohur dhe ballafaquar me kolegët, të cilët sjellin shumëllojshmëri stilesh – thotë Emjona, duke kujtuar edhe përvojat në kolonitë artistike, të organizuara në qytete të ndryshme brenda dhe jashtë vendit.
Sipas saj, janë eksperiance shumë të mira, por organizatorët nuk duhet të abuzojnë dhe ta quajnë një mundësi tregu – shton ajo.
Emjonës nuk i pëlqen që të marrë diçka që nuk e meriton. Ajo ka refuzuar çdo ndërhyrje që mund ti jepte një çmim të lartë në konkurset e organizuara, duke iu gëzuar vetëm vlerësimeve të sinqerta. Në këtë pikë ajo ndjen se artistët duhet të jenë më të drejtpërdrejtë në opinionet për krijimtarinë e njeri – tjetrit.
“Kjo do të na ndihmonte të gjithëve – shprehet çiltazi piktorja. Më pëlqen të kem një përvojë të tillë në SHBA, atje ku kam pasur rast të hap edhe një ekspozitë me 25 punime.
“Ishte e thjeshtë, aplikova në një bibliotekë – librari dhe fitova të drejtën që përveç pjesmarrjes në ekspozita grupi të hap edhe një personale, me punët e përgatitura gjatë qëndrimit atje-kujton Emjona.
Emjona Stasi që nga viti 1977 ka marrë pjesë në afro 50 ekspozita të përbashkëta brenda dhe jashtë vendit, ndërsa punimet e saj i gjen përveç fondit të Galerisë Kombëtare të Arteve dhe asaj të Durrësit ndodhen edhe në arkiva private në Itali, Maqedoni, Greqi, Gjermani, Hollandë, Kanada dhe SHBA.
Mësuese dhe studente
Ndërsa në galeri vizitorët ia lenë vendin njeri-tjetrit, bisedojmë së bashku për hapat e parë në pikturë, për nxënësit e saj, por edhe për vendimet e marra vetëm me një fjali, përballë pedagogëve të saj në Lice dhe Institutin e Arteve, të cilët Emjona vazhdon ti quajë “profesorë”, si në shkollë.
“Për të hapur një ekspozitë nuk duhet vetëm aftësi, por edhe një çikë inat” i ka thënë Emjonës 10 vjet më parë Thoma Thomai. Profesori i skulpturës u bë shkak për ekspozitën e parë të saj, e cila u hap në galerinë private “Jozef”.
Megjithëse e konsideron vehten “natyrë të tërhequr”, artistja nga Durrësi i ka marrë vendimet për jetën me një fjali. Kështu e ka bindur pedagogen e skulptures Valentina Balli në Lice për pasionin që kishte për pikturën, e po kështu me fjalët “dua ta meritoj shkollën e lartë” i është drejtuar prof. Naxhi Bakallit para se të hynte në Institutin e Lartëtë Arteve (sot Universiteti i Arteve).
Të njejtën gjë ka bërë edhe kur ka parapëlqyer Durrësin, në vend të kryeqytetit menjëherë pas studimeve të larta.
Ja se si shkruan për të Suzana Varvarica Kuka, studiuese e artit:
“Emjona Stasi trashëgon dashurinë për natyrën, për botën, si banesa jonë e madhe; adhurimin për ngjyrat, dhe vullnetin për dëshmi figurative. Ajo mban një qëndrim të ri komunikimi me rrënjët tona të artit të fillim shëk. XX, gjë e cila më jep entuziasmin ta quaj “Mio-niana e Durrësit”. / KultPlus.com
“1001 dritaret e Beratit” quhet ekspozita që është çelur për publikun dhe artdashësit e qytetit të Beratit.
Janë rreth 23 piktura nga artistë shqiptar të artit pamor të cilat sjellin peizazhe nga Shqipëria por edhe nga qyteti i Beratit.
Emrat e njohur të artit pamor që marrin pjesë në këtë ekspozitë janë: Agim Kadillari, Agron Polovina, Bujar Lika, Buron Kaceli, Çaush Vathi, Elton Stasa, Emiona Stasi, Fatmir Carkanji, Jordan Findiku, Kastriot Dervishi, Kudret Durollari, Kujtim Buza, Luan Boriçi, Maria Julia Tagliero, Nasuf Myftari, Nikolin Ivanaj, Pashk Përvathi, Rikarda Nova, Sadik Kasa, Skënder Strica, Spiro Panariti, Vangjo Vasili dhe Xheneta Kadillari.
Kuratori Agron Polovina tha se “vlerat e Beratit vijnë në tablo pikture, ku janë monumentet e kulturës, por dhe peizazhet e larmishëm. Në këtë ekspozitë marrin pjesë artistë nga grupimi “Plein Air”, si dhe artistë të tjerë që e kanë të rëndësishëm peizazhin në krijimtarinë e tyre, dhe veçanërisht peizazhin e qytetit të Beratit”.
Në mënyrë metaforike kjo ekspozitë titullohet “1001 dritaret e Beratit”, dhe vjen si e tillë duke nxjerr në pah qoftë vlerat e artistëve që kanë sjell këto krijime, por edhe vlerat e qytetit të veçantë dhe antik të Beratit.
Kjo ekspozitë është hapur ditën e enjte në ambientet e galerisë “Edward Lear” në Berat. /atsh/ KultPlus.com
Nga tre marsi i këtij viti piktori shqiptar në Kanada, Zeqirja Rexhepi ka hapur në qytetin e Halifaksit ekspozitën e tij të radhës të titulluar “COVID- XIX”.
Ai edhe në kohë pandemie nuk është ndalur së krijuari, duke dhënë publikut një seri pikturash nëpër faza të ndryshme të pandemisë, e cila tashmë ka mbushur një vit. Krijimi i artit në këtë kohë sfiduese ka qenë një rrugëdalje thelbësore për artistin, dhe siç shihet nga punimet studioja e tij ka funksionuar si një vend i rëndësishëm, ndërsa ka patur kaq shumë pasiguri dhe dhimbje në botë.
Në faqen e eskpozitës online, Rexhepi shruan: “Ana Lindore e Kanadasë kryesisht e ka përballuar mirë stuhinë COVID- 19, por shqetësimi dhe frika ime për familjen dhe miqtë në vendet më të goditura (si atdheu im Kosova) është kanalizuar përmes këtyre pjesëve. Jam përpjekur të kap shpresën dhe gëzimin që i uroj botës në 2021 dhe në të ardhmen, por ka qenë e pamundur t’i shpëtojmë errësirës dhe realitetit të ashpër në të cilin gjendemi, në të cilin kalojmë në hije dhe kontrast të lartë të përshkruar në kjo seri pikturash”.
Pikturat e tij dhe loja mes ngjyrës, dritës dhe errësirës mbërthejnë lumturinë që marrin dhe gjejnë familjet edhe në këto kushte të vështira dhe pranon errësirën e paparë të kësaj periudhe në histori.
“Ngjashëm me punën që krijova pas 11 shtatorit 2001, fytyrat dhe figurat femra në këtë seri përfaqësojnë kujdestarët dhe punëtorët e vijës së parë që mbështesin dhe kujdesen për njerëzit tanë më të prekshëm. Dy nga vajzat e mia janë punëtore shëndetësore, dhe unë doja t’i nderoja, si dhe të gjitha të tjerat që punonin në sektorin shëndësor dhe shërbimet e urgjencës në të gjithë botën”- thotë z. Rexhepi.
Zeqirja Rexhepi u lind në vitin 1955 në fshatin Përlepnicë të Gjilanit në Kosovë. Ai ekspozoi gjerësisht pikturat e tij në Kosovë dhe jashtë saj dhe u porosit si muralist për të krijuar murale për disa kisha dhe xhami. Ai është i autor edhe i veprës monumentale në Kishën e Shën Antonit në Binçë të Gjilanit “Martirët e Karadakut 1846 – 48”.
Gjatë luftës në Kosovë më 1999 Rexhepi me familjen e tij u largua nga Kosova, dhe ka qëndruar më shumë se një muaj në kamp refugjatësh në Maqedoni. Familja Rexhepi u bë pjesë e rreth shtatë mijë refugjatëve nga Kosova që shkuan në Kanada me ndihmën e qeverisë kanadeze.
Që nga mbërritja e tij në Kanada, ai nuk i është ndarë asnjë ditë profesionit dhe pasionit të tij të piktures, dhe gjatë gjithë kësaj kohe ka pasur shumë ekspozita personale dhe grupore, punimet e së cilit e kanë pasuruar skenën artistike jo vetëm në Kanada. Pikturat e tij janë ekspozuar në Galerinë e Arteve të Universitetit Saint Mary, Pier 21, Galeria e Arteve Nova Scotia, Galeria e Muzeut të Aviacionit, Galeria e Arteve e Universitetit Dalhousie, etj. Piktori Rexhepi njihet edhe për bashkëpunimin e tij të frytshëm me Ambasadën e Shqipërisë dhe Kosovës në Ottawa, me Konsulatën e Përgjithshme të Kosovës në Toronto, si dhe me shoqatat e komunitetit shqiptar në gjithandej në Kanada në shumë aktivitete kombëtare e kulturore.
“Është e gjitha për të krijuar lidhje dhe për të prezantuar kulturën tonë tek të tjerët”, ka thënë Rexhepi në një intervistë për gazetat lokale kanadeze para një kohe, transmeton KultPlus.
Për shkak të COVID-19 galeria e Arteve Pamore të Nova Skocisë (Visual Art Nova Scotia) do të jetë e hapur për publikun, mirëpo gjatë kësaj ekspozite, të interesuarit duhet ta rezervojnë orën dhe ditën që dëshirojnë ta vizitojnë. Të gjithë vizitorët në zyrë duhet të mbajnë maskë, dhe ta praktikojnë distancimin e kërkuar social. Eskpozita do të qëndrojë e hapur deri më 30 mars. / KultPlus.com
Në kuadër të organizimit ‘Marshojmë S’festojmë’ në sheshin e qytetit të Ferizajit, sot hapet ekspozita ‘364 lule t’vyshkuna’, një ekspozitë kjo e cila vjen përmes tetë fotografi të aktorëve të ndryshëm kosovarë, shkruan KultPlus.
Tetë fotografi të aktorëve të cilët paraqesin gjenerata të ndryshme që shpërfaqin kulturën patriarkale e cila sfidon çdo ditë gruan në shoqërinë tonë.
Fotografitë e kësaj ekspozitë janë realizuar nga fotografja Bardha Goga.
Ndërkaq, ekspozita pritet të hapet zyrtarisht sot në orën 12:00. / KultPlus.com
Me rastin e 30-vjetorin të rrëzimit të statujës së diktatorit Enver Hoxha u çel këtë të shtunë në sheshin “Skënderbej” ekspozita “Rënia e një diktatori”.
Ambasadori I Gjermanisë në Tiranë, Peter Zingraf i pranishëm në aktivitetin në kuadër të “Ditëve të Kujtesës “ të IDMC dhe Konrad Adenauer-Stiftung Albanien nxiti vazhdimin dhe intensifikimin e punës përkujtimore ndaj diktaturës komuniste në Shqipëri.
“Viktimat e diktaturës kanë të drejtën të mbahen mend. Është e rëndësishme të kujtojmë historinë e secilit dhe të ruajmë vendet e ngjarjes si vende përkujtimore. Një kulturë aktive e përkujtimit është gjithashtu e rëndësishme, në veçanti për të sensibilizuar të rinjtë për faktin se paqja, pluralizmi demokratik, toleranca dhe pranimi nuk janë dhe nuk kanë qenë marrë si të mirëqena në historinë e Europës”, tha Zingraf.
Drejtori i Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave, Ardit Bido, u shpreh se “këto aktivitete janë mënyra se si ne duhet të dialogojmë pa nevojën e fillimit të gjuetisë shtrigave që merret me emra individësh apo grupimesh. Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave e ka deklasifikuar tërësisht dokumentacionin që ka të bëjë me periudhën komuniste, me përjashtim të shumë pak që përbëjnë ende ‘sekret shtetëror’ dhe kjo që të kuptojmë se si është ndërtuar diktatura deri në grahmat e fundit”.
Në takim mori pjesë edhe Çelo Hoxha, Drejtor i Institutit të Studimit të Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit, i cili kujtoi lëvizjen e 30 viteve më parë, ndërsa theksoi se rrezimi i shtatores pati efekt psikologjik.
“Duhet të kishim disa dokumente që të na shpjegonin më tepër atë që Byroja Politike po mendonte pas vdekjes së diktatorit, se çfarë do bëhej më tej. Por këto dokumente ende mbajnë siglen ‘sekret’, ndaj i bëj thirrje institucioneve përgjegjëse që sa më parë të deklasifikohen dhe historia të shkruhet dhe të analizohet siç ka qenë. Pas vdekjes së diktatorit në një mbledhje në prani të Nexhmije Hoxhes, u propozua që Tiranës t’i vihet emri Enver Hoxha, propozim që u duartrokit nga të gjithë”, tha drejtoresha e IDMC-së, Jonila Godole.
Erblin Vukaj që ka punuar me ekspozitën, tha në ceremoni se “ndonëse në publik është folur për forcat e rendit që ato ditë ishin më të zbutura, ende nuk dihet se çfarë diskutohej në mbledhje dhe çfarë urdhrash qarkullonin, pasi disa prej urdhrave janë ‘sekret shtetëror’. Ende nuk dihet qartë se çfarë diskutonte pushteti në ditët e levizjeve”. /ata/ KultPlus.com
Situata pandemike që tashmë për më shumë se një vit ka kapluar botën, në gjithë tmerrin që gëshetoi brenda vetes, për artista të shumtë u kthye në frymëzim. Kështu ndodhi edhe me artistin italian Stefano Romano, i cili sot hapi ekspozitën ‘Columns’ në ambientet e ‘Paper Gallery’, ku shpalosi pikërisht një nga ‘ikjet’ e secilit prej nesh gjatë kësaj periudhe pandemike. Bëhet fjalë për librin. Libri si mjet udhëtimi dhe largimi nga ky realitet i hidhur, shkruan KultPlus.
Gjatë kësaj situate që ka ndryshuar komplet mënyrën e jetesës në botë, libri ka qenë miku më i mirë i secilit. Përmes personazheve e ngjarjeve që trajtoheshin në libra, disa prej ne shkëputeshin nga realiteti, gjenin veten në mes atyre faqeve, e për disa orë harronin për frikën e infektimit, e për monotoninë që shkaktonte izolimi. Ishte pikërisht ky fakt që pati ndikimin më të madh tek artisti Stefano Romano, i cili librin e shihte si mënyrën më të mirë përmes së cilës njerëzimi ballafaqohej me realitetin e ri në të cilën gjendej bota.
Romano ka theksuar për KultPlus se libri në vete është një objekt i çuditshëm, pasi siç potencon tutje ai, në momentin që secili e lexon librin ai konsiderohet të jetë i yti, mirëpo prapë se prapë në momentin që përfundon së lexuari, është e vështirë të ndahesh nga ai. ‘Unë kërkova nga njerëzit që të ma dhuronin një nga librat që ata kishin në shtëpi ose që e kishin lexuar gjatë pandemisë duke e ditur se të gjitha ato libra do të formonin instalacionin tim’, deklaron tutje Romano.
Librat në ekspozitë janë të vendosura në formë të skulpturës, pasi artisti konsideron skulpturën si diçka monumentale dhe fikse. Ndryshe nga librat, që janë aq delikate, pikërisht si qenia njeri. Kështu, përmes tyre ai ka personifikuar natyrën e butë të njerëzimit.
‘Arti shtron pyetje, nuk gjen përgjigje, prandaj shpresoj që përmes këtij instalacioni, të gjithë mund të kuptojnë se pa marrë parasysh gjendjen në të cilën jemi, jeta do të vazhdojë përsëri dhe do të vijnë gjëra të mira’, përfundon artisti.
Ajo çfarë e bën më të veçantë këtë ekspozitë, është fakti se instalacioni mund të rritet e të ndryshojë, sikurse ndryshon njerëzimi me kohën. Të gjithë ata që dëshirojnë, mund të dhurojnë librat e tyre, duke i bërë pjesë të këtij instalacioni.
Kordinatorja e ‘Paper Gallery’, Rina Statovci, ka potencuar për KultPlus se me Stefano Romanon kanë bashkëpunuar qysh nga viti i kaluar, pasi ky ka qenë një projekt që e kanë menduar për një kohë të gjatë.
Poashtu, Statovci ka deklaruar se kjo ekspozitë e cila është e para për këtë vit, nuk është e rastësishme. ‘Kemi vendosur me hap vitin me një ekspozitë që në të njëjtën kohë është tepër e mirë edhe për artdashësit e Kosovës. Me fillu këtë vit ma mirë se që ka fillu viti që lamë pas’, është shprehur tutje Statovci për KultPlus.
Ndryshe, shumica e librave që do të përdoren në këtë ekspozitë, janë mbledhur në aktivitetin “Gin and Books” nga Paper Gallery, në të cilin pijet nuk mund të bliheshin me para por të shkëmbeheshin me libra.
“Coulmns” do të jetë e hapur për publikun deri më 19 mars 2021. / KultPlus.com
Hapet ekspozita “Nothing like home” me Blerta Hashani, Arbnor Karaliti, Brilant Milazimi, Dardan Murseli, Valdrin Thaqi & Ermir Zhinipotoku
E titulluar pas pikturës së Brilant Milazimit, ekspozita në grup “Nothing like home” mbledh gjashtë pozicione nga brezi i ri i artistëve kosovarë që janë të lidhur me kolektivin “Hap” ose duke qenë pjesë e tij ose duke qenë bashkëpunëtorë / miq të ngushtë *
Piktura e Milazimit “Nothing like home” është si shëmbëlltyrë e peizazhit politik dhe shoqëror në Kosovë. Artisti përdor metaforën e krokodilëve që fshihen, sepse ata nuk gjuajnë në mënyrë aktive për ushqim, por përkundrazi me plogështi qëndrojnë në pritje të preve të tyre, duke parashikuar që ajo të bëjë një gabim. Kjo metaforë aludon në organet në pushtet, të cilët nuk krijojnë në mënyrë aktive, por pasivisht presin që dikush tjetër të bëjë një gabim, i cili nga ana tjetër shfrytëzohet për shkatërrimin e këtij të fundit. Fluturat dhe lepuri në skenë ndezin nocione shprese dhe lirie, por njëkohësisht dikush është i vetëdijshëm se ata do të rrëmbehen nga krokodilët çdo sekondë.
Brenda kësaj ekspozite ekzistojnë disa metafora – edhe të paqëllimshme – qofshin çorapet e mbushura pa kokë të ngjashme me njeriun që lëvizin në ritmin e një fshirësi të xhamave nga Dardan Murseli; Dora robotike e Valdrin Thaqit duke numëruar rruaza (Tespih); shkrimi i automatizuar pa kuptim nga Blerta Hashani; Zogjtë e Arbnor Karalitit nga seria e tij e fëmijërisë; Silueta e Ermir Zhinipotokut si macet; ose qentë endacakë, krokodilët ose lulet e Brilant Milazimit.
Brilant Milazimi, Dardan Murseli, Valdrin Thaqi, Ermir Zhinipotoku janë bashkëthemeluesit e kolektivit “Hap”, i themeluar nga katër miqtë gjatë studimeve të tyre në 2018. “Hap” përkthehet në “të shkel”, “në të hapura ”dhe“ pilula ”në të njëjtën kohë dhe ishte menduar si një mjet për të reaguar ndaj ngjarjeve në Kosovë, qoftë përmes ekspozitave apo ngjarjeve.
Ekspozita është e hapur deri me 10 Prill, çdo të shtunë deri të dielën nga 14:00-18:00 dhe me termine. / KultPlus.com
Në kuadër të 101 vjetorit të Tiranës kryeqytet në mjediset e kalasë së Tiranës janë ekspozuar për publikun 60 fotografi të vjetra nga Arkiva Qendrore e Shtetit, kartolina, objekte autentike nga koleksionistët dhe elementë të veshjeve tiranase.
Në çeljen e ekspozitës “Historia e Tiranës së vjetër përmes fotografive” të pranishëm ishin Ardit Bido, Drejtor i Përgjithshëm i Arkivave; Andi Seferi, Zv/Kryetar i Bashkisë Tiranë; Klodiana Toptani, Administratore e Kalasë; Mirela Bogdani, kryetare e Shoq. Tirana Intellectum.
Ardit Bido, Drejtori i Përgjithshëm i Arkivave theksoi rëndësinë e datave të tilla për të treguar edhe çfarë ruhet në fondet arkivore, si një moment me rëndësi për kujtesën.
“101-vjetorin e Tiranës vendosëm ta kremtonim përmes kësaj ekspozite ku shfaqen imazhet e vjetra të kryeqytetit, para vitit 1945. Këtu tregohet një pjesë e historisë së tij, me ndërtesat historike me funksion publik, banesat e Tiranës, ngjarje dhe personazhe”, u shpreh Bido.
Në fjalën e tyre Klodiana Toptani dhe Andi Seferi theksuan se kjo është një datë me rëndësi jo vetëm për kryeqytetin por për shqiptarët ndaj edhe duhet kujtuar në çdo formë.
Mirela Bogdani, kryetare e Shoqatës “Tirana Intellectum” tha se, “shumë nga këto fotografi që ne shohim sot kanë mbetur thjesht fotiografi pasi thuajse asgjë prej tyre nuk ekziston. Kjo është jo vetëm një ditë kujtese por edhe një moment për të bërë thirrje që të ruajmë atë që ende ka mbetur në kryeqytet”.
Ekspozita do të qëndrojë e çelur për disa ditë në Kalanë e Tiranës, në hapësirën publike të ekspozitave për cilindo që dëshiron të shohë Tiranën siç ka qenë, përmes fotografive por edhe objekteve autentike. /ata/ KultPlus.com
Në 31 vjetorin e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit shënoi hapjen e ekspozitës “Rezistenca paqësore dhe shtetndërtimi 1989-1999” në Muzeun Shtëpia e pavarësisë “Dr. Ibrahim Rugova”, shkruan KultPlus.
Nën kurimin e Shkumbin Brestovcit, përmes kësaj ekspozite u shfaqën para publikut fotografitë, dëshmitë historike, botimet dhe pjesë nga librat vendorë e ndërkombëtarë nga periudha përgjatë së cilës një parti politike simbolizonte unifikimin dhe rezistencën mbarëpopullore të kombit shqiptarë.
Në hapjen e kësaj ekspozite i pranishëm ishte edhe kryeministri në detyrë, Avdullah Hoti, i cili e cilësoi këtë ekspozitë që flet me pak fjalë nëpërmjet fotografisë dhe fakteve nga përpjekjet historike të shqiptarëve.
“Një ekspozitë e jashtëzakonshme që për 10 minuta ti e ke para syve komplet historinë e popullit të Kosovës deri në ditën e sotme”, tha Hoti.
Në anën tjetër, ministrja në detyrë për Kulturë, Rini dhe Sport, Vlora Dumoshi për KultPlus u shpreh se qëllimi i kësaj ekspozite qëndron në edukimin dhe shpërfaqjen nëpërmjet arkivave të realitetit historik.
“Kjo ekspozitë për mua është një pjesë e mallëngjimit e shumë njerëzve që kanë qenë pjesëmarrës dhe sot nuk i kemi në mesin tonë, por kontributi i tyre ka qenë shumë i madh, mbase ndonjëherë i harrojmë për këtë kontribut”, u shpreh ministrja Dumoshi.
Tutje ajo theksoi se ky bashkim historik i dokumentacioneve në një ekspozitë, është një dhuratë shumë e rëndësishme për ditëlindjen e 31-të të Lidhjes Demokratike të Kosovës.
Kuratori i cili ka sjellur finalizimin e kësaj ekspozite për një periudhë 3 vjeçare, Shkumbin Brestovci detajoi për KultPlus burimet që i ka përdorur.
“Aspekti kuratorial është bazuar kryesisht në libra, natyrisht se ka pasur edhe burime narrative, që kam folur me njerëz, ka burime gazetareske, por shumica janë të bazuara në libra”, ka thënë Brestovci.
Nga të gjitha pjesët të cilat sjellin kontribute në fusha të ndryshme, kuratori veçoi shëndetësinë dhe shkollimin, gjë për të cilat tha se edhe publiku janë mahnitur me këtë aspekt të rezistencës.
“Mënyra se si është organizuar shëndetësia, si janë hapur ato 96 klinika, si janë mbajtur nëpërmjet punës vullnetare të mjekëve, është rast unik në botë, ka pasur edhe në vende tjera por jo në këso përmasash”, vlerësoi Shkumbini.
Ai përmendi edhe shkollat paralele, për të cilat tha se nga 10.000 interesime të qytetarëve për kthimin e shtëpive të tyre në shkolla, 3.000 prej tyre u shndërruan në shtëpi-shkolla.
“Unë kam takuar arsimtarë dhe profesorë që kanë thënë se nxënësit e studentët e mi të viteve të 90-ta janë më të mirë se të viteve të 80-ta, dukshëm më mirë se të 2000-tat”, tha kuratori Brestovci, duke treguar rëndësinë që kishin këto iniciativa në atë kohë.
Përveç restrospektivës të atyre që e kanë përjetuar këtë periudhë, Brestovci thekson edhe qëllimin e kësaj ekspozite për të rinjtë.
“Ideja është tua prezantojmë si dromca të ngjarjeve që ua ngacmon kureshtjen, në mënyrë që ta hulumtojnë duke ju dukur interesante”, u shpreh Shkumbin Brustovci.
“Rezistenca paqësore dhe shtetndërtimi 1989-1999” në Muzeun Shtëpia e pavarësisë “Dr. Ibrahim Rugova” do të qëndroj e hapur për kureshtjen e publikut. / KultPlus.com
