Historia e Vitit të Ri

Shkruan: Jahja Drançolli

Sot në shumë vende të botës Viti i Ri fillon më 1 janar. Festimi i Vitit të Ri më 1 janar është një fenomen relativisht i ri. Regjistrimi më i hershëm i festimit të Vitit të Ri besohet të ketë qenë në Mesopotami, i cili festohej rreth vitit 2000 para erës sonë në ditët e ekuinoksit pranveror (muaji mars). Një numër datash të tjera janë ruajtur në kulturat e lashta të lidhura me stinët dhe kalendarët. Egjiptianët, fenikasit dhe persët e nisnin vitin e ri me ekuinoksin e vjeshtës (shtator), ndërsa ilirët festonin me solsticin e verës (20 ose 21 qershor), grekët me solsticin e dimrit (21 dhjetor).

Festimi i Vitit të Ri (stilus, calculus) në Europë prej shekujsh është shënuar në data të ndryshme kalendarike, duke përfshirë 1 dhe 25 mars, 1 shtator, 25 dhjetor, etj. Stili i natës së Vitit të Ri që fillon më 1 janar (Stilus Circumcisionis) u mor nga zakoni i lashtë romak i emërimit të konsujve (153 para erës sonë). Edhe pse Jul Cezari rreth vitit 46 p.e.s. përdori kalendarin Julian, duke mbajtur 1 janarin si datën e fillimit të vitit të ri. Me zgjerimin e Perandorisë Romake, u rrit edhe përdorimi i kalendarit Julian. Megjithatë, pas rënies së Perandorisë Romake në shekullin e 5 pas Krishtit, shumë vende ndryshuan kalendarin për të pasqyruar më shumë fenë e tyre, dhe 25 Mars (stilus Incarnationis ose Festa e Shpalljes), si dhe 25 dhjetori (stylus Nativitatis ose Kshndella) u bënë ditë të zakonshme të Vitit të Ri.
Më vonë u bë e qartë se kalendari Julian kërkonte modifikime të mëtejshme për shkak të një llogaritjeje të gabuar në lidhje me vitet e brishtë (në çdo katër vjet duhet të jetë vit i brishtë). Papa Gregori XIII prezantoi një kalendar të rishikuar (është fjala për kalendarin gregorian) më 24 shkurt 1582 (Inter gravissimas), i cili rivendosi 1 janarin për të festuar ardhjen e saktë të Vitit të Ri.
Kalendari në fjalë do të praktikohet fillimisht në Shtetet Papale (dhe shtete të tjera italiane dhe ballkanike të besimit katolik romak), Francë, Portugali dhe Spanjë. Më vonë vendet protestante dhe ortodokse miratuan këtë kalendar, ndërsa Britania e Madhe dhe kolonitë e saj amerikane përqafuan kalendarin gregorian nga viti 1752. Më parë ata festonin Vitin e Ri më 25 Mars. Me kalimin e kohës, edhe vendet jo të krishtera filluan të përdorin kalendarin Gregorian. / KultPlus.com

Sot vdiq Bahri Drançolli, njëri ndër artistët që themeloi Artin Grafik

Sot vdiq profesori Bahri Drançolli, njëri ndër themeluesit e Artit Modern dhe Artit Grafik, si dhe njohës i shkëlqyeshëm i arteve figurative, përcjell KultPlus.

Lajmin e bëri të ditur historiani Jahja Drançolli, nëpërmjet një postimi në rrjetet sociale, i cili tregon se sot në Münich në orët e para të paraditës, ka vdekur një ndër artistët më të shquar të kombit.

“Realizimet e para si artist ndërkombëtar i nisi duke marrë pjesë në restaurimin dhe konservimin e afreskeve në Bazilikën Eufrasiane në Poreç (Kroaci), si dhe në Zagreb, qytet ku ka realizuar disa piktura”, ka shkruar ai.

Më poshtë KultPlus ua sjell postimin e tij të plotë:

U shua nga jeta Maestro, Prof. Bahri Drançolli: Arti i Kosovës humbi njërin ndër themeluesit e Artit Modern dhe Artit Grafik, si dhe njohësin e shkëlqyeshëm të arteve figurative përgjithësisht!

Në Munich, në orët e para të paraditës së sotme, 14 shkurt 2022, ka ndërruar jetë Prof. Bahri Drançolli një ndër artistët më të shquar të kombit.

Maestro, Prof. Bahri Drançolli ka diplomuar në Fakultetin e Arteve të Aplikuara në vitin 1967 në Beograd në klasën e profesor Rajko Nikoliç-it. Studimet pasuniversitare, Artin Grafik i kreu në Akademinë e Arteve në Stuttgart (Gjermani) në vitin 1970 dhe më vonë në Akademinë e Arteve në Munich (Gjermani) në vitin 1973.

Realizimet e para si artist ndërkombëtar i nisi duke marrë pjesë në restaurimin dhe konservimin e afreskeve në Bazilikën Eufrasiane në Poreç (Kroaci), si dhe në Zagreb, qytet ku ka realizuar disa piktura.

Vlen të përmendet sidomos piktura me titull “Dera e Gurit”, vaj në pëlhurë (Zagreb, 1971).

Maestro, Prof. Bahri Drançolli është bërë i njohur për artdashësit gjermanë dhe botërorë me ekspozitat e tij personale veçanërisht në: Marsyas Gallery (Germany), Hesler Gallery, Munich (Germany), Studio M Gallery Bamberg (Germany) Gallery Kunstwerkstatt, Darmstadt (Germany), Kunstverein Rosenheim, Munich, Keislich Gallery Munich, Van Laar Gallery Munich, Stuckvilla, Munich, (Germany), etj. / KultPlus.com