Leo Buscaglia
Të jetosh, të dashurohesh, të kuptohesh
Ndonjëherë pyes vetën: Kur zemërohemi, jemi me të vërtetë ata që jemi, apo jemi vetëm ajo që na thotë se jemi? Si mësues e psikologë,dimë se të qenit human, njerëzor është dicka që mësohet…por cilët janë mësuesit tanë? Mësuesit tanë të parë janë prindërit dhe njerëzit e tyre, dobësinë, forcën dhe ndjenjat e tyre. Na kanë mësuar vetëm atë që dinë. Ju do të jeni më në fund të rritur kur t’i drejtoheni burrit që është babai juaj dhe gruas që është nëna juaj duke i thënë: “A e di, me gjithë të metat që ke, të dua shumë”.
Dikur, pas një leksioni për dashurinë, një baba erdhi tek une e më tha: ”Dua t’ju them dicka!” E ndoqa jashtë në parking, e filloi të qante dhe i ngashëryer më tha: “ Dje djali im, pas shumë ditësh më tha: ”A e di baba, të dua me të vërtetë shumë”. Dhe e dija se ma tha me gjithë shpirt. E dija që këtë ndjenjë e kishte, por ju ia mësuat ta shprehte. Nuk kemi pse të ankohemi pra që kjo ndjenjë nuk na është mësuar gjithnjë në mënyrën e duhur.
Gjithnjë e në çdo kohë mund ta mësojmë.
Unë i jap shumë rëndësi ndryshimit. Si mësues duhet të besojmë te ndryshimi, duhet ta dimë se ky proces është i mundur, përndryshe nuk do të ekzistonte procesi i të mësuarit…sepse arsimi është një proces i vazhdueshëm ndryshimesh. Çdo herë që “i mesoni” diçka dikujt dhe kjo përvetësohet i vihet në përdorim, shohim një njeri të ndryshuar, të ri. Nuk arrij ta kuptoj pse njerëzit nuk janë të çmendur pas dëshires për të mësuar, pse të mësuarit nuk quhet si më e madhja aventurë në botë…duke qenë se e ndryshon dhe përsos vazhdimisht njeriun. Çdo herë që mësojmë diçka të re, ne vetë bëhemi diçka e re. Sonte unë jam ndryshe sepse jam këtu. Jam i pritur nga mikpritja e Teksasit. Dhe nuk po ju bëj komplimente, sepse diçka e tillë nuk është në natyrën time. Sot pasdreke isha duke rishikuar fjalën që do të mbaja, sepse e kisha flakur në shportë atë që kisha përgatitur më parë, dhe e fillova nga e para: ndërkaq telefoni vazhdonte të binte. Ishte dikush që më thoshte: ”Sonte do të mblidhemi të gjithë se bashku…eja te ne.” Jemi këtu, në X vend… përse nuk vjen të na takosh? Do të na pëlqente të bashkëbisedonim me ju!”
Kush i ndihmon kartëvizitat e futura nën derë. Kjo është e mrekullueshme! Njerëz në raporte humane me njëri-tjetrin. Kjo është ajo që vlen.
Pikërisht nga kjo mikpritje kam ndryshuar. Nuk jam më ai njeri që erdhi sot në mëngjes. Jam diçka tjetër, e re, sepse pata me ju përvojen e diçkaje të re. Ja se sa e magjishme është të mësosh, ja pse nuk duhej të ishte kurrë e merzitshme. Çdo liber ju nxit për libra të rinj. Sa herë që dëgjoni një pjesë muzikore, ju shtyn në dhjetëmijë pjesë të reja… Kur dëgjoni një sonatë të Bethovenit harroni gjithçka, apo kur lexon një liber poezie, me poezi të vërteta, dhe harroni gjithçka. Dhe janë mijëra gjëra për t’u lexuar, për t’u parë, për t’u bërë, për t’u prekur dhe për t’u ndjerë. Dhe secila prej tyre sikur krijon tek ju një qenie njerëzore të ndryshme. Pra, a jeni me të vërtetë ai që jeni, ai që ndryshon duke mësuar, apo ai që të tjerët ju kanë thënë që jeni?
…Sot në mëngjes ju thashë ”Dashuria mësohet”, dhe kjo është e vërtetë. Dashuria mësohet, frika mësohet, paragjykimi mësohet, urrejtja mësohet,respekti mësohet,përgjegjësia mësohet, të pjekurit mësohet , mirësia dhe mirësjellja mësohen. Mësohen të gjitha këto gjëra në ambientin e një shoqërie, të familjes, në raportet me njerëzit. Proceset e gjuhës fillojnë në moshën një ose dy vjeç, kur fjalet fillojnë të transmetojnë përmbajtjen e një ndjenje, të një sendi apo të një mendimi. Dhe janë fjalët me të cilat ju krijoni lidhjen tuaj, me to do të jetoni gjatë gjithë jetës, janë pikërisht fjalët që mund t’ju mashtrojnë duke u bërë gardh ose që do t’ju bëjnë të lirë. Kjo është jashtëzakonisht e rëndësishme.
…U kërkova të përpilonin dy lista fjalësh. Nga njëra anë ishin fjalët që i quajmë të sensit negativ, të ulëta, të padenja për t’u perdorur, ishin ato fjalë që nuk duhet t’i përdorim më…
Fjalë si: “urrejtje”, “dëshpërim”, “jo” etj.
Përgatitem kështu një fjalorth të fjalëve të këqija, të të gjitha fjalëve me të vërtetë negative. Nga ana tjetër përpiluam një tjetër fjalorth, duke shënuar fjalët e mira, si “dashuri”, “ i bukur” etj. Vendosëm që fjalori i fjalëve të mira të jetë ai me të cilin do t’ju drejtoheshim të tjerëve, për të folur për vetën tonë dhe për botën.E filluam këtë proces dhe pamë se ndodhin gjëra të mrekullueshme… në ndjenjat tona, në efektin që bënin te ndjenjat e të tjerëve dhe në efektin e brendshëm midis pjesëtarëve të grupit. Dhe e gjithë kjo falë përdorimit të fjalëve pozitive./KultPlus.com
Fragmente nga libri: “Të jetosh, të dashurosh, të kuptohesh”
