Fotografitë më të mira të shtypit britanik

Shoqata e Fotografëve të Shtypit Britanik, ka hapur ekspozitën me fotot më të mira të anëtarëve të saj, transmeton KultPlus.

Ekspozita e sivjetme përfshinë fotot e bëra që nga prilli i vitit 2019. Një përzgjedhje të 20 fotove të ekspozitës, nga ditorja Guardian,

Policët e arrestojnë Patsy Stevensonin, në një protestë të 13 marsit 2021 në Londër, pas rrëmbimit dhe vrasjes së Sarah Everardit. Fotografia: Hannah McKay/Reuters.

Dominic Cummings, ish-këshilltar special i kryeministrit britanik Boris Johnson, pret në rrugë me një kuti me gjësende personale, pasi u largua nga Kryeministria (Downing Street) më 13 nëntor 2020. Fotografia: Hollie Adams/Bloomberg.

Pas një pushimi dyvjeçar, tifozët dhe grupet e muzikës hevi-metal mblidhen në një festival në Parkun Donington. Fotografia: Katja Ogrin.

Flamuri britanik largohet nga ndërtesa e Parlamentit Evropian në Bruksel, më 31 janar 2020, para se Britania e Madhe të largohet nga Bashkimi Evropian. Fotografia: Yui Mok.

Demonstruesit protestojnë më 25 janar 2020, në Sheshin Riad Al Solh të Bejrut, pranë vendit ku raportohej se jeton kryeministri libanez, Hassan Diab. Fotografia: Tom Nicholson.

Princi Charles, më 4 shkurt 2020, gjatë një vizite në marketin TK Maxx të Londrës. Fotografia: Jeff Moore.

Notarja në distanca të gjata, Sarah Thomas, 37 vjeçe, mbërrin në plazhin e Kentit, më 17 shtator 2019, pasi e kaloi katër herë, pa u ndalur, kanalin e La Manshit. Ajo notoi për më shumë se 54 orë. Fotografia: Tom Nicholson/The Times.

Balona me ajër fluturon mbi Londër, më 9 qershor 2019. Fotografia: David Mirzoeff.

Organizim i mbajtur më 8 shtator 2020, për të mbledhur fonde për pistën e garave të Jorkut. Fotografia: Gary Calton/The Observer.

Catherine, dukesha e Kembrixhit nën ombrellën e princit William, më 18 qershor 2019. Fotografia: Kelvin Bruce.

Një ceremoni mortore ganeze e mbajtur më 5 qershor 2020, jashtë shtëpisë në Londër të një burri 40-vjeçar që vdiq nga Covidi-19. Fotografia: David Levene/The Guardian.

Salah al Wahbel, nëntë vjeç, i cili humbi pjesën e poshtme të këmbës së majtë kur shkeli në një minë pranë shtëpisë së tij në Marib të Jemenit. Fotografia: Philip Coburn.

Protestuesi i organizimit “Jetët e njerëzve me ngjyrë kanë vlerë”, mban një të protestues të lënduar pranë metros së Londrës, më 13 qershor 2020. Fotografia: Dylan Martinez/Reuters.

Kujdestari i qenve Valter Andrade, me qenin e tij Lloyd në prag të paradës më të madhe të qenve, të spektalit të quajtur Crufts (më 5 mars 2020). Fotografia: Fabio De Paola.

Dhitë e malit bredhin rrugëve të Llandudnos të Uellsit, më 31 mars 2020. Fotografia: Christopher Furlong/Getty Images.

Princi Harry dhe gruaja e tij Meghan marrin pjesë në ndarjen e çmimeve të Fondit Endeavour, më 5 mars 2020. Fotografia: Samir Hussein/Getty Images.

Stormzy performon në çmimet muzikore Brit, në Londër, më 18 shkurt 2020. Fotografia: Samir Hussein/Getty Images.

Infermierja neonatale Kirsty Hartley, mban fëmijën Theo të lindur para kohe, para nënës së tij Kirsty Anderson, në njësinë e kujdesit intensiv neonatal, në qendrën e grave dhe të sapolindurve në Spitalin e përgjithshëm Burnley. Fotografia: Hannah McKay/Reuters.

Çiklist ndalet në mes të urës pothuajse të boshatisur të Uestminsterit, më 24 mars 2020, për ta bërë një fotografi në ora 1:15 pasdite, pasi Boris Johnson njofton izolimin e Britanisë së Madhe. Photograph: Peter Macdiarmid/LNP.

Lojtarët dhe stafi i klubit futbollistik të Liverpool-it, festojnë në autobusin e hapur, gjatë paradës së fituesve të Ligës së Kampionëve në Liverpul, më 2 qershor 2019. Fotografia: Danny Lawson/PA. / KulPlus.com

Trashëgimia tragjike e John Belushit

“Ajo çka duhet të kuptoni rreth John Belushit, “është talenti i tij i jashtëzakonshëm”, kishte thënë regjisori Ivan Reitman.

Kam njohur shumë njerëz të famshëm, por ai ishte në qendër të asaj bërthame, në atë mënyrë që është e vështirë të shpjegohet sot, kishte vazhduar tutje regjisori në një intervistë për The Guardian. Por fama e tij arriti një nivel që nuk e kam parë, prej asaj kohe.

Belushi do të kishte mbushur 72 vjet më 24 janar, por u nda nga jeta në moshën 33- vjeçare, më 1982-shin. E megjithatë, ndryshe nga komedianët me ndikim në atë epokë, që vdiqën të rinj – Doug Kenney, themeluesi i revistës së komedisë “National Lampoon; bashkëprotagonistja e Belushit në Saturday Night Live (SNL), Gilda Radner – legjenda e tij vazhdon të shkëlqejë.

Fytyra e tij shihet ende në miliona bluza dhe afishe në muret e atyre që lindën, dekada pasi ai vdiq.

Më 2015-ën, Rolling Stone e votoi si më të mirin e 145 anëtarëve të SNL-së, duke lënë pas Eddie Murphy, Tina Fey dhe Bill Murray. Revista i citoi aftësitë komike dhe fizikun e Belushit: “Një trup mundësi me këmbë balerini, diçka brishtësisht djaloshare në marrëzinë e tij” – si arsyet e joshjes së tij jetëgjatë dhe kjo është e gjitha e vërtetë.

Por do të ishte naive të pretendoje se vdekja e parakohshme e Belushit nuk luan një rol në reputacionin e tij që zgjat në kohë.

Qëkur u gjend i vdekur në hotelin “Chateau Marmont”, në Hollywood, zemra e tij pushoi për shkak të mbidozës me heroinë dhe kokainë, Belushi u bë sinonim i hedonizmit, oreksit, teprisë – ashtu si personazhi i tij i babëzitur Bluto, tek “Anima House” (Shtëpi Kafshësh), shkruan The Guardian.

Disa artikuj kanë mbuluar historinë e drogës dhe lidhjen e saj me Belushin. Do të ishte mirë të kishte një histori që kremton jetën e bukur të John Belushit: kurajo e tij për të farkëtuar jetën që ëndërroi në një peizazh të panjohur, përkushtimi i tij ndaj artit, miqësive legjendare dhe temperamentit të dashur.

Por jeta e John Belushit nuk mund të rrëfehet pa iu referuar edhe vdekjes. E sado, të afërmit e tij urojnë që të tjerët të reshtin së fokusuari tek drogat, thuajse të gjithë njerëzit që u intervistuan nga The Guardian rreth tij, rrëfejnë pa ngurrim rreth efektit që drogat kishin tek njeriu i tyre i dashur.

Belushi u lind dhe u rrit në Çikagon periferike, djali i madh i dy emigrantëve shqiptarë.

“Prindërit e tij kurrë nuk u asimiluan dhe mendoj se ishte e vështirë për John-in, të ndiqte ato shkolla krejt amerikane gjatë ditës dhe të kthehej mbrëmjeve në shtëpi, tek familja e tij shqiptare. Asnjë prej nesh në lagje nuk e dinte se ku i binte Shqipëria”, thotë Pisano, e cila nisi lidhjen me Belushin, kur ishin në shkollë të mesme.

“John-i dukej ndryshe nga të gjithë ne; i zeshkët dhe madje qarkullonte një shaka se kishte lindur me mjekër.

Në shkollë ishte futbollist, i binte baterisë në një grup muzikor, një kampion në spektakle talenti dhe mbret, kur kthehej në shtëpi. Pas një bastisje të shkurtër në kolegj, ai u përpoq për “Second City” (Qyteti i Dytë), sipërmarrja e improvizuar e komedisë në Çikago, që kishte trajnuar në atë kohë Steve Carell, Stephen Colbert dhe Amy Poehler.

Ai ishte dhe mbetet i vetmi aktor që u punësua menjëherë në trupën kryesore, ndryshe nga të tjerët që trajnoheshin në turnetë e kompanisë, më parë.

Belushi, atëkohë një hipi leshatak që tymoste droga, mund të krijonte barsoleta të vrazhda, por edhe komedi të buta fizike dhe rrëmbente çdo skeç, në të cilin hynte.

“Natën e parë e pashë të improvizonte në skenë, mendova: “Zot, nuk do të kem kurrë shans të tillë. Nuk e kam atë lloj kuraje”. Por kishte gjithnjë diç më të sigurt dhe më të rehatshme rreth të qenët unë, sesa të qenët ai”, do të kujtonte më vonë, Harold Ramis, koleg i Belushit në “Second City”.

Belushi u punësua më pas nga “National Lampoon” për të bërë spektaklet e tij në skenë dhe në radio, së bashku me Christopher Guest, Chevy Chase, Radner, Bill Murray dhe Ramis.

Ky ishte edhe brezi më i mirë i talentit komik amerikan dhe Belushi ishte në qendër të tij. Reitman prodhoi produksionin jashtë Broadway-it, “National Lampoon Show”. “U përpoqa t’u bëja regjisorin, por ata qeshën me këtë – bënë regjinë e vetes.

Ai kurrë nuk u largua nga skena, pa pasur një lidhje të fortë me audiencën. Ndaj nuk ishte habi për mua që u lartësua në atë mënyrë”, thotë Lorne Michaels, krijues dhe producent i SNL. Sado që shfaqja i dha emër Belushit, ishte, më rrëfen Pisano, “edhe një farë beteje për të”. Belushi ishte përplasur me Chase dhe Guest në “National Lampoon”: “Ata shkruanin një lloj humori prej shkolle private dhe John ishte një vulë e lehtë.

Ai vinte nga Perëndimi i mesëm, ishte mbipeshë dhe nuk ishte diplomuar në kolegj, ishte etnik – jo akoma më mirë, ishte shqiptar. E gjitha kjo ishte material i mirë për ta”, shkruan ajo në “Belushi”, biografia e saj për bashkëshortin e ndjerë, e botuar më 2005-ën. Kjo dinamikë përsëriti veten në SNL, pasi Chase u punësua gjithashtu për sezonin e parë. “Chevy kishte një mendje të mprehtë dhe humori i tij mund të ishte mizor. Mendoj se kishin respekt për njëri-tjetrin, por ishin gjithaq në garë”, thotë ajo. Por Belushi, gjeti shpejt brazdën e tij dhe u bë ylli i shfaqjes, falë parodisë së tij për Joe Cocker, personazhin e samurajit, burrin e xhindosur të motit dhe në fund, tek “Blues Brothers” (Vëllezërit Blues), me shokun e tij të ngushtë Dan Aykroyd.

Por kishte disa ankesa rreth sjelljes së tij. “Ai nisi të thoshte: “Nuk dua t’i bëj skenat e vajzave”, thotë Picaso, duke lënë të kuptohej se do të refuzonte të luante në skenat e shkruara nga gratë. Belushi ishte i afërt me Radner-in dhe e respektonte shumë si komediane, por gratë e tjera në shfaqje nuk e impresiononin. Kolegia e tij në SNL, Jane Curtin e ka përshkruar sjelljen e tij prej asaj kohe, si seksiste. “Nga sezoni i dytë, John ishte në kopertinat e revistave dhe përjetonte një nivel krejt të ri fame. U bë e papërballueshme për të dhe shprehej në netët e vona, me drogat”, thotë Michaels. Më 1976, Ramis, bashkë me Doug Kenney dhe Chris Miller nga “National Lampoon”, shkruan një skenar komedia rreth një vëllazërie kolegji.

Universal Studios iu tha se nëse nuk merrnin Belushin për të interpretuar Bluton, personazhin e veshur me togë e që ha si i sëmurë, ata nuk do ta prodhonin filmin. “Vajta në Nju Jork që ta bindja’, thotë regjisori John Landis. “ U takuam tek hoteli ku po qëndroja dhe gjatë takimit Belushi telefonon shërbimin e dhomës. Menjëherë pasi iku, kamerierët hynë befas me pjata ushqimi: spaghetti, koktej karkalecash, kek – gjithçka në meny. Ishte sikur kish dalë nga ndonjë film i vëllezërve Marx. “Vitet ‘70 ishin një dekadë e kinemasë serioze – Five Easy Pieces, The Godfather – por “Animal House” u bë një nga filmat që përkufizuan epokën. “Ai skenar mbërtheu zërin e gjeneratës Broomer për komedinë”, thotë Reitman, i cili e prodhoi atë. “Dhe John-i ishte kryesor në të.

Megjithëse ishte i rraskapitur – duke fluturuar mes Nju Jorkut, ku bënte SNL-në dhe pastaj në Oregon për disa ditë në javë, për të xhiruar Animal House – ai ishte i hatashëm aty.” Bluto ishte një personazh kinse minor, një tallës me një oreks të pafund. Por Belushi e mbushi me aq shumë energji, sa është ende gjëja e parë që të gjithë sjellin ndërmend kur kujtojnë filmin “Animal House”. “Përfundova duke i hequr dialogun, sepse John-i mund të bënte aq shumë me fytyrën dhe trupin e tij. John e interpretoi atë si një Përbindësh Biskotë i kryqëzuar me një Harpo Marx; edhe në agresivitetin më të madh të Blutos, prapë të pëlqen”, thotë Landis.

Rreth asaj kohe, Belushi dhe Aykroyd nisën të performonin si “Blues Brothers”. Belushi ishte tashmë në filmin më të madh, në shfaqjen më të hatashme televizive dhe në grupin më emocionues. Vetëm ecja nëpër rrugë për të ngrënë një darkë, mund t’i merrte atij një orë, që të kapërcente admiruesit. “Shumë njerëz që kishin arritur statusin e të famshmit, mbylleshin dhe nuk përfshiheshin, por John-i gjithnjë donte të përfshihej me të gjithë. Por duhet të jesh me këmbët fort në tokë që të përballesh me gjithë ato kërkesa”, thotë Pisano. Filmi më i njohur që realizoi në këtë kohë ishte “1941”, i famshëm i Steven Spielbergut, dhe ai u bë një model, me Belushin që bënte filma që dështonin në pritshmëri. Një përjashtim ishte filmi i dytë që edhe vulosi reputacionin e tij: “The Blues Brothers”.

“Kur bëmë Blues Brothers, John-i ishte një yll i madh dhe ishte ndryshe të punoje me të në këtë film, sesa kishte qenë tek Animal House – ai nuk mund të shkonte askund dhe kishte atë varësinë e tmerrshme të kokainës”, thotë Landis. “Punësuam një njeri ta ruante dhe pati momente të frikshme gjatë realizimit të filmit.

Njerëzit thonë tani se John-i ishte njeri i vështirë për të punuar me të, por nuk ishte. E vetmja zënkë që kemi pasur, në të gjithë kohën që kemi punuar bashkë, ka qenë rreth drogës, jo prej temperamentit, por për shëndetin.” Belushi dhe Aykroyd ishin një dyshe shumë e dashur aktorësh e ky ishte edhe sekreti i suksesit të filmit. Por ishte e dukshme se ajo energji që Belushi kishte tek “Animal House”, ishte venitur. Në disa skena të “Blues Brothers”, duket që mezi përfshihet. “Ishte tejet frustruese. John-i ishte fantastik, por nuk ishte në gjendje të jepte njëqind për qind në atë film. Me varësinë, nuk mundesh ta ndihmosh dikë nëse tjetri nuk tregon vullnet për t’u ndihmuar. Është si t’i japësh dorën dikujt që po mbytet dhe ta refuzojë. Ishte e tmerrshme. Nga ai djali i ëmbël u bë i egër dhe maniak”, thotë Landis.

Dy vjet pasi realizuan “The Blues Brothers”, Michaels e takoi Belushin një mbrëmje, në Nju Jork. “Hollivudi ishte një trysni krejt e re për të e megjithëse ishte ende i njëjti John komik , ishte i shfrenuar. Kishte qenë për një kohë të gjatë në atë valë.”

Një muaj më vonë, John vdiq në dhomën e hotelit nga mbidoza me kokainë dhe heroinë. / cbc.al / KultPlus.com

Në Itali gjendet anija e lashtë romake e shekullit II para Lindjes së Krishtit

Një anije e lashtë romake, që besohet se daton nga shekulli II para Lindjes së Krishtit, është zbuluar në ujërat e Detit Mesdhe, afër bregdetit të qytetit jugor italian, Palermo.

Anija është gjendur në 92 metra thellësi, afër Isola delle Femmine. Nga fotografitë e para, të bëra nga një robot nënujor, vërehet se me këtë anije po transportoheshin shishe për verë, shkruan The Guardian.

“Mesdheu vazhdimisht na jep elemente të çmueshme për rindërtimin e historisë sonë të lidhur me tregtinë detare, llojin e barkave, transportin që është kryer”, tha një zyrtare e rajonit të Palermos, Valeria Li Vigni.

Ky zbulim nga autoritetet siciliane u përshkrua si një nga gjetjet më të rëndësishme arkeologjike të vjetëve të fundit.

Pak javë më parë, arkeologët sicilianë zbuluan një objekt tjetër të fundosur – një anije të lashtë romake në rreth 70 metra thellësi afër ishullit Ustica. Në këtë anije kishte shishe me verë të shekullit II para Lindjes së Krishtit.

Çdo vit, qindra shishe të lashta të periudhës romake, të marra ilegalisht, gjenden nga policia italiane në shtëpitë e tregtarëve të artit.

Në qershor, autoritetet italiane gjetën qindra objekte arkeologjike, të grumbulluara ilegalisht nga një koleksionist belg. Objektet datonin që nga shekulli VI para Lindjes së Krishtit dhe kishin vlerën e 11 milionë eurove. / Gazeta Express / KultPlus.com

Artisti i pastrehë që u shndërrua në senzacion

Më 4 Prill 2021, Richard Hutchins, 62 vjeç, shikoi teksa një kamion blu hyri në parkingun e supermarketeve të Ralph në Los Angeles. Richard kishte qenë i pastrehë për gjashtë vjet. Ai nuk e dinte atëherë, por ai kamion blu do ta ndryshonte jetën e tij.

Në moshën gjashtë vjeç, ai punoi në fushat pas shkollës në Georgia. Hutchins përdori çantat ngjyrë kafe të ofruara, së bashku me degëzat nga zjarri për të krijuar qymyr druri. Pasioni i tij për artin u rrit nga atje dhe ai bëri shitjen e tij të parë të madhe prej 1.500 dollarë në moshën vetëm 15 vjeç, transmeton KultPlus.

Për Richard, arti është pjesë e asaj çka ai përfaqëson “Kur pikturoj e vendos jetën time,” tha ai për Guardian.

Sidoqoftë, karriera e tij u ndërpre kur Richard u dërgua në burgun e qarkut në Los Angeles. Ai më vonë u shpall i pafajshëm për krimin për të cilin ishte akuzuar dhe u lirua. Të qenit në një qeli për 22 orë në ditë nuk e ndaloi atë të krijonte punën e tij. Richard u shkruante letra miqve të tij dhe vizatonte në pjesën e jashtme të zarfeve me laps.

I ulur në krevatin e sipërm të marinarit të cilin e përdorte si tryezë në qelinë e tij, Richard zbuloi ngjyrën në disa Skittles dhe M&M që kishte ikur për shkak të ujit të harxhuar. Ai mori flokët nga mjekra dhe bëri një furçë boje për t’u zhytur në ngjyrat e ëa rishtas. Pas kësaj, Richard përdori gjithçka që mund të merrte në dorë për të pikturuar, përfshirë kafen, pastën e dhëmbëve dhe letrën e tualetit.

Në fillim ishte provë dhe gabim. Ai dërgoi rreth 15-20 zarfe kudo çdo javë, miqve ose çdo adrese që mund të vinte në dorë. Në fund të secilit zarf, ai shënoi ditët e kohës së burgut. Ai madje u bë një artist i paraqitur në një galeri në Pasadena, California, pasi dërgoi disa prej zarfeve atje.

Pas ekspozitës ai ia dhuroi zarfet bibliotekës UC Santa Barbara, ku edhe sot ato mund të shihen të varura në mure. Në total, Richard pikturoi rreth 200 zarfa ndërsa ishte në burg. Tani, printimet e këtyre pikturave në zarf janë shitur në faqen e tij të internetit për rreth 700 dollarë, me origjinalet për rreth 2,500 dollarë secila. Richard thotë se një mik i tij po i bën edhe libër atyre.

Pasi Richard u largua nga burgu, ai punoi për një kohë në një studio në Kaliforni. Por, kur një zjarr shkatërroi ndërtesën, Richard humbi rreth 800 pjesë të punës së tij. Menjëherë pas kësaj, Richard mbeti i pastrehë. Deri në vitin 2021, Richard po jetonte në një strehë si pjesë e një skeme në LA që strehonte të pastrehët gjatë pandemisë. Ai kishte qenë i pastrehë për gjashtë vjet.

Në atë furgon blu në prill ishte Charlie “Rocket” Jabaley, menaxheri i mëparshëm i 2Chainz.Pas bisedës, Charlie i dha Richard numrin e tij dhe tha që të telefononte të nesërmen. Richard shtoi: “Ju dëgjoni kaq shumë dhe asgjë nuk ndodh.”

Charlie iu përgjigj thirrjes së tij dhe të nesërmen ai mori Richard për t’i blerë pajisje arti, kanavacë, ngjyra dhe furça me vlerë 2,000 dollarë. Gjithçka që i duhej Richardit ishte t’i futet punës.

Ky takim i rastësishëm në Ralph më vonë çoi në shfaqjen e veprës së Richard në muret e galerisë Sofitel në Beverley Hills. Atë natë, ishin 500 njerëz që e fotografonin dhe bërtisnin emrin e Richard./ KultPlus.com

‘Gjërat po ndryshojnë dhe është optimiste’, hapet ekspozita e artit bashkëkohor afrikan

“Shpesh, ne duhet ta pyesim historinë, si:‘ A jeni duke fjetur. Çfarë po ndodh? Zgjohu! Zgjohu!”, tha Victor Ehikhamenor, një artist multidisiplinar nigerian, për Guardian.

Trupi i tij i punës, i cili përfshin portrete në shkallë të gjerë, punime metalike dhe portrete pointilizmi, është paraqitur në ekspozitën e re Afrika Retro, transmeton KultPlus.

“Për një kohë të gjatë, nëse shikoni historinë e artit perëndimor, ka shumë përfaqësim të burrave të mëdhenj të bardhë, të patriarkatit dhe e gjithë kjo është një shfaqje e maskulinitetit të bardhë”, tha Ehikhamenor.

“Ju shkoni në muze, kjo është ajo që shihni. Dhe ne shikojmë, duke pyetur ‘Ku është babai im? Ku është stërgjyshi im? Ku janë paraardhësit e mi? Si përfaqësohen ata, nëse jo në fotografi antropologjike që janë marrë nga mjeshtrat kolonialë që erdhën? Si përfaqësohet vepra jonë artistike në muze?”.

Ekspozita tregon fushën e larmishme të artit bashkëkohor afrikan dhe me bazë afrikane, të historive të treguara përmes metaleve, bojërave të vajit dhe sixhadeve rruzare me imazhe të ngjashme me mozaikun.

“Shumë prej veprave janë shumë historike, por ato janë gjithashtu shumë bashkëkohore”, tha Ehikhamenor.

Për të, arti mund të jetë një evolucion i referencave dhe materialeve tradicionale vendase, diçka që ai mendon se humbet kur perëndimorët shikojnë artin afrikan.

 “Mënyra se si arti bashkëkohor afrikan konsumohet është pak më ndryshe. Ka një lente të caktuar që njerëzit e sjellin në të, e cila ndonjëherë mund të jetë pak miopike. Unë me të vërtetë shpresoj që njerëzit t’i përkushtohen kësaj me një mendje të hapur, “thotë Ehikhamenor./ KultPlus.com

‘The Guardian’ shkruan për filmin ‘Zana’: Kastrati tërheq thellë puset e tragjedisë së atdheut të saj në këtë histori shqetësuese dhe joshëse

Revista prestigjioze Guardian së fundmi ka publikuar shkrim dedikuar filmit kosovar ‘Zana’ me regji të Antoneta Kastratit, shkruan KultPlus.

Më poshtë gjeni artikullin e përkthyer:

Lumja (Adriana Matoshi) dhe burri i saj Ilir (Astrit Kabashi) arritën t’i mbijetonin luftës së fund viteve ‘90 në Kosovë, por pësuan humbjen e pamendueshme të vajzës së tyre të vogël, Zana, e cila mbeti e varë pasi gjendej në mes betejës së plumbave nga të gjitha anët.

Vitet kanë kaluar në fermën ku ata jetojnë me nënën e frikshme të Ilirit, Remzijen (Fatmire Sahiti), dhe ujërat e rutinës së përditshme janë derdhur përsëri në plagët. Por Lumja nuk mund ta lëshojë të kaluarën. Megjithëse në dukje është bashkëshortja e mirë dhe e nënshtruar e vogël që kjo shoqëri e ngushtë, jashtëzakonisht e modës së vjetër pret që ajo të jetë, ajo është tronditur nga pikëllimi dhe vuan nga makthe të vazhdueshme, duke shfaqur imazhe shqetësuese dhe të përgjakshme deri te David Lynchian i çiltër, plot me hijet dhe figurat e mbuluara me dritë të hënës.

Remzija po bën presion mbi Ilirin që të marrë në konsideratë marrjen e një gruaje të dytë në mënyrë që ai të mund të bëjë më shumë fëmijë tani që Lumja nuk duket se mund të mbetet shtatzënë. Në dëshpërim, Lumja pranon që të shkojë për shërim te predikuesit e besimit: e para, një grua magjistare, por e mençur në fshatin e tyre; e dyta, një karakter më i ligë që kërkon 500 euro për konsultë dhe është i prirur për të diagnostikuar pushtimin nga demonët.

Shkrimtarja-regjisorja kosovare Antoneta Kastrati tërheq thellë nga puset e tragjedisë së atdheut të saj në këtë histori shqetësuese dhe joshëse. Pamjet e tmerrit në mënyrën se si ajo trajton disa nga imazhet e makthit mund të nxisin disa shikues të presin një rezultat tjetër nga pija e thellë e zymtë që më në fund na shërbehet. Zana është një orë e vështirë, por performanca e imët e Matoshit është një bekim për t’u parë dhe ka kënaqësi të rastësishme, veçanërisht në mënyrën se si filmi lëngon në peisazhin e dobët, të egër të bekuar.

Në një nivel antropologjik, ka diçka veçanërisht magjepsëse në pikëpamjen e këtij personi të brendshëm për shoqërinë kosovare, ku besimet arkaike rreth zakoneve familjare ngrihen kundër njerëzve që shikojnë YouTube për të mësuar receta të reja për vaktet familjare. Filmi “Zana” është në platformat digjitale nga 2 prilli./ KultPlus.com

‘The Guardian’ përzgjedh albumin e Dua Lipës si ‘Albumin e dytë më të mirë për vitin 2020’

‘The Guardian’, media më prestigjioze në botë, ka bërë përzgjedhjen e 50-të albumeve më të mira të këtij viti, shkruan KultPlus.

Në këtë listë që përmbante ndër emrat më të sukssesshëm të muzikës ndërkombëtare, Dua Lipa renditet e dyta me albumin e saj ‘Future Nostalgia’

“Për Dua Lipën, viti 2020 filloi me një pellg lotësh dhe përfundoi në të njëjtën mënyrë. Kur albumi i saj i dytë doli në muajin prill, këngëtarja ngushëlloi rrugën e saj përmes një videoje në Instagram duke shpjeguar se ajo do të bënte publikimin e “Future Nostaglia” disa ditë përpara se ishte paralajmëruar. Ajo nuk e dinte nëse ditët e para të një izolimi të shkaktuar nga pandemia ishte koha e duhur për një album në të cilin ishte punuar aq shumë, por ajo nuk duhet të shqetësohet: në një vit të mbushur me ankth dhe frikë, një goditje e “Future Nostalgia” ishte vetëm gjëja e duhur”, nis shkrimin e përditshmja britanike.

“Albumi gëzon një energji të mbështjellë, secila nga 11 këngët jep një lartësi euforike mbi një ritëm të parezistueshëm. Albumi i ka një borxh të madh të kaluarës muzikore, nostalgjike vetë për shkëlqimin e xhevahireve të kostumeve të disko-ve dhe ‘poëerpop Day-Glo’ të viteve ’80. Ndër të tjera, albumi është i inspiruar nga artistë si: Olivia Neëton-John, Madona, udhëheqësi i bandës së viteve 1930 Leë Stone, INXS i viteve 1980, dhe Lily Allen”, shkruan më tej “the Guardian” në shtjellimin e detajeve të albumit “Future Nostalgia”.

“Lotët që u përmendën në fillim të artikullit erdhën javën e kaluar kur Lipa u nominua për gjashtë kategori çmimesh në Grammy Aëards 2021, përfshirë çmimin për ‘albumin më të mirë të vitit’. “Future Nostalgia” nuk po përpiqet të bëjë një deklaratë të guximshme në lidhje me gjendjen e botës ose të angazhohet me ndonjë gjë përtej kalimit të një kohe të mirë. Nëse po bën ndonjë deklaratë, është se Dua Lipa është një yll i mirë dhe i padiskutueshëm i muzikës pop. Ajo mund të ketë arritur vetëm në pozitën e dytë në listën tonë, por pa mëdyshje: 2020 ishte viti i Dua Lipës”, ka përfunduar The Guardian shkrimin referuar këngëtares 25-vjeçare. / KultPlus.com

The Guardian: Fotografitë mashtruese që u bënë të famshme

E përditshmja britanike The Guardian ka publikuar disa fotografi që nuk kanë ndodhur në të vërtetë, pasi ka pasur ndërhyrje me photoshop, transmeton KultPlus.

Një ari, dy tripodë dhe katër burra duke vrapuar.

Kjo në fakt është foto gjatë xhirimeve të një filmi në Kolorado katër vjet më parë, kurse përmes photoshopit i kanë vendosur edhe ariun prapa për të bërë shaka me shoqëri, ndërsa ka qenë një nga fotot më të shpërndara në Facebook.

A është kjo një magjistare duke e shpëtuar një grua nga mbytja në ujë?

Jo.

Në fakt, kjo është një betejë e estradës në New Orleans në vitin 1940.

Evangeline (Oyster Girl) ishte shumë e mërzitur për shkak se Divena (Aqua Tease) i kishte marr rolin e saj, ndërsa nga tërbimi i tepërt Evangeline ishte ngjitur në skenë për të shkatërruar një akuarium në lokalin Bourbon Street.

Më Evangeline ishte arrestuar, ndërsa ishte gjobitur me dhjetë dollarë nga gjykata të nesërmen.

India e parë nga hapësira në festivalin e dritave Diwali.

Natyrisht se nuk duket kështu, Ajo është shumëfishuar duke përdorur shumë foto për të shfaqur rritjen e popullsisë.Image

A mund të jetë ky turist, Vladimir Putin (njeriu prapa fëmijës), në pritje për të shtrënguar duart me presidentin e ShBA-ve, Ronald Reagan gjatë vitete të 80-ta?

Kjo foto ka zgjuar shumë dyshime konspirative gjatë vizitës së Reaganit në Moskë gjatë viteve të 80-ta (Putin në atë kohë ishte agjent i KGB-së).

Zyrtarët rus e kanë mohuar prezencën e Putinit në këtë foto. / KultPlus.com

Salman Rushdie për The Guardian: Nënës time, i detyrohem për gjithçka

Autori i njohur i letërsisë botërore Salman Rushdie, ka dhënë një intervistë për prestigjiozen The Guardian, ku ka treguar për jetën private, për rutinën e tij si për lansimin e librit të tij të ardhshëm, shkruan KultPlus.

Ndër të tjera, në këtë intervistë vërehet një ironi e hollë e autorit, ndërkaq edhe humori i tij është i theksuar.

Më poshtë keni intervistën e Rushdies.

 Kur keni qenë më i lumtur?
Ndihem mjaft i lumtur tani, megjithëse pandemia është problem. Virusi më preku shpejt dhe nuk isha mirë, për gati dy javë e gjysmë. Nuk pata simptomat më të rënda dhe çdo ditë e më shumë, e kuptoj se jam nga njerëzit që ishin me shumë fat.

Kujtimi më i hershëm?
I mbështetur në supet e tim eti në Bombay, duke parë Sherpa Tenzing Norgay-n, ndërsa përshëndet me dorë nga makina, pas ngjitjes së parë të Everestit.

Tipari që urreni më shumë te të tjerët?
Të qenit të pandershëm.

Çasti më i vështirë?
Është kaq i vështirë, sa nuk thuhet.

Sendi më i çmuar që keni?
Një shufër e vogël argjendi, tri centimetra e gjatë. Daton në qershorin e vitit 1947 dhe në të është gdhendur harta e pacopëtuar e Indisë. Ma dhanë një ditë pasi linda, ndaj është sendi më i hershëm që kam.

Kujt do t’ia besonit rolin, në filmin e jetës tuaj?
Herën e fundit që më bënë këtë pyetje, thashë: “Johnny Depp-it, për shkak të ngjashmërisë së madhe fizike” – dhe gazetari i tabloidit, mendoi se e kisha seriozisht.

Cila është fjala e parapëlqyer, për ju?
“Fund”. Janë dy fjalë: edhe “ndjesë”.

Çfarë u detyroheni prindërve?
Pikëpamjen laike, e kam falë babait. Nënës time, i detyrohem për gjithçka tjetër.

Cili libër, ju ka ndryshuar jetën?
“Liza në botën e çudirave”… ose, ndoshta një libër humoristik për Supermenin. Këta më ngjitën virusin e leximit dhe kjo çoi në mënyrë të pashamngshme tek ai i të shkruarit.

Çfarë donit të bëheshit kur të rriteshit?
Shkrimtar, më vjen keq ta them… E mërzitshme ta dëgjosh, e di, por kjo është e vërteta.

Fjala më e rëndë, që ju ka thënë dikush?
Kur isha rreth 22 vjeç, isha i ftuar në një mbrëmje mode në Chelsea. Më prezantuan me një stilist të njohur, i cili, menjëherë më ktheu shpinën dhe u largua. Dhjetë minuta më vonë, u kthye dhe më tha: – Më vjen keq, që u solla aq vrazhdë me ju… Por, më thanë se jeni hebre. – E mbaj mend, fort mirë emrin e tij, por le të bëjmë sikur e kam harruar.

A keni thënë ndonjëherë “Të dua”, por pa qenë e vërtetë kjo?
Po.

Po të mund të ktheheshit pas në kohë, ku do të shkonit?
Do të rri këtu, faleminderit! Në të shkuarën, kishte mjekim jo kaq të mirë për dhëmbët.

Kur keni qarë për herë të fundit dhe pse?
Kur pashë në Netflix, filmin e Sooni Taraporevala-s, “Yeh Ballet”… Më ktheu në Bombay dhe çuditërisht, pata një ndjesi të fortë përmallimi.

Kë shihni, si arritjen tuaj më të madhe?
Nëntëmbëdhjetë libra. Vitin e ardhshëm, njëzet…

Kur i keni pasur problemet më të mëdha me ligjin?
Gjatë viteve ’90, kur kisha nevojë për mbrojtje nga punonjësit e policisë. U bëmë miq të mirë, me disa prej tyre.

Çfarë jua prish gjumin?
Asgjë. Fle si qengj.

Cili është mësimi më i rëndësishëm, që ju ka mësuar jeta?
Të jesh plotësisht, vetvetja!

Na tregoni ndonjë të fshehtë!..
Ende s’e kam mbaruar së lexuari, “Middlemarch”, të George Eliot-it. / KultPlus.com

‘The Guardian’: Teatro historikë, ja vendimi që kanë marrë qeveritë

Vetëm pak javë përpara se në Tiranë të ndizej debati për shembjen e Teatrit Kombëtar, “The Guardian” publikoi një artikull, në të cilin renditeshin 30 teatro historikë, shumica shekullorë, që pritet të shemben për t’i hapur rrugë zhvillimit. Vetëm një numër i tyre do të shndërrohen në skena moderne, të tjerët do të mbyllin përfundimisht perden për t’u zëvendësuar nga godina biznesi, blloqe banimi, etj.

Nga Londra, në kryeqendrat e tjera kulturore të botës, prishja e teatrove të vjetër për shkak të mosplotësimit të nevojave moderne të artit, për shkak të rrezikut nga zjarri apo thjesht për shkak të rënies së të ardhurave që nuk justifikojnë më aktivitetin e tyre është një ngjarje krejt e zakonshme. Këto janë disa prej rastet më të famshme:

Paris: Janë të paktën 43 teatrot parizienë të shembur apo shkatërruar në dy shekujt e fundit. Disa nga rastet më të njohura janë: Teatri “Alhambra-Maurice Chevalier”, ndërtuar për të pritur shfaqje operistike në vitin 1866. Amortizimi dhe pamundësia për të përmbushur nevojat moderne sollën shembjen e tij përfundimtare në vitin 1967. Një teatër i ri, që mban të njëjtin emër është ngritur në vitin 2008, 300 metra larg vendndodhjes së të vjetrit.Teatri “Theatre de l’Ambigu Comique”, një prej më të vjetërve në Paris, i ndërtuar në vitin 1769 dhe i shkatërruar nga zjarri në 1827. i rindërtuar sërish pas zjarrit, deri sa për shkak të amortizimit u vendos për prishjen e tij përfundimtare në vitin 1966, duke mbyllur kështu një histori 2-shekullore.

Teatri “Pigalle”, i vendosur në rrugën me të njëjtën emër, një vepër madhështore e financuar nga Philipe Rothchild në vitin 1929, me qëllim që të shndërrohej në teatrin më modern të botës. Rënia e të ardhurave dhe keqmanaxhimi bëri që teatri të shitej në 1958. Edhe pse relativisht i ri, struktura madhështore bashkekohore nuk pengoi prishjen e tij disa vite më vonë. Sot, mbi teatrin e vjetër janë vendosur parkime dhe ofiçina.

Nju Jork – Lista e teatrove të shembur në Nju Jork pas 1900 është prej 45 teatrosh. E njohur në media si “masakra e madhe e teatrove”, në vitin 1982, 5 teatro historikë “Morosco”, “Bijou”, “Gaiety” dhe 2 “Astor Theatres” u shkatërruan njëkohësisht për t’u zëvendësuar nga qiellgërvishtësi i “Marriot Hotel”, brenda të cilit u ndërtua një teatër i ri modern “Marquis Theater”. Opera e madhe madhështore e Manhatanit, “Grande Opera House”, ndërtuar në vitin 1868 me një shumë rekord për kohën, u shkatërrua në 1960 si pjesë e rikualifikimit të të gjithë zonës së “Penn South”, ku u zhvilluan blloqe të larta banimi.

Gjermani – Rasti më klasik është ai i “Düsseldorfer Schauspielhaus”, ndërtuar në vitin 1747 nga Mbreti Karl Theodor si një teatër madhështor për të argëtuar aristokracinë e kohës dhe i dhuruar për qytetin në vitin 1818 nga Mbreti Friedrich Ëilhelm II i Prusisë, teatri u shemb në vitet 1960. Në vend të tij, u ngrit një teatër modern shumë i njohur në ditët e sotme, në gjendje për të plotësuar nevojat moderne të artit.

Moskë – Vetëm pak muaj më parë, në Moskë u shemb kinemaja më e famshme e kohës së komunizmit, një objekt me një fasadë ekstravagante që ngjall një nostalgji të veçantë për shumë moskovitë sepse ishte ndër të vetmet që transmetonin filma të huaj ne ate kohe. E ndërtuar në vitin 1959, në një prej rrugëve më të famshme të kryeqytetit pranë teatrit të famshëm “Bolshoi”, kinemaja “Solovey” u shemb në vitin 2019 sepse nuk plotësonte më standartet kundër zjarrit. Në vend të saj po ndërtohet aktualisht një bllok i lartë banimi. /KultPlus.com

‘The Guardian’ sjell fotot më të bukura nga bota, në krye pamja e flamingove duke fluturuar mbi lagunën e Nartës në Vlorë

Media e famshme britanike “The Guardian” ka sjellë fotot më të bukura të të gjithë botës në një ditë të vetme.

Në foton kryesore të shkrimit media ka zgjedhur një foto perlë të flamingove rozë duke fluturuar mbi lagunën e Nartës në Vlorë, te fotoreporterit Gent Shkullaku.

Në shumicën e fotove mbizotëron ‘efekti koronavirus’, që ka sjellë mbajtjen e maskave apo ndihma humanitare që po bëjnë shumë prej personave që kanë mundësi ekonomike.

Në Mbretërinë e Bashkuar është zgjedhur një foto e Georgia Riches, pronare e një biznesi duke ndihmuar personat që kanë nevojë për ushqime në këto ditë izolimi.

Në Wollongong të Australisë shfaqet anija e lundrimit “Princesha Ruby”, e cila u urdhërua të largohej nga ujërat australiane pas dy hetimeve të veçanta.

Hetimi po vazhdon se pse 2,700 pasagjerëve të saj u lejuan të zbrisnin në Sidney në mars pa kontrollet shëndetësore për shkak të koronavirusit.

Në New Delhi të Indisë, punëtorët e komunës spërkasin dezinfektuesin në një zonë banimi.

Qindra hektarë të parkut kombëtar Biebrza në Poloni janë përfshirë nga zjarri për shkak të thatësirës.

Kurse në Los Angeles të SHBA-së, protestuesit kërkojnë që qeveria të rihapë shtetin gjatë një tubimi të hapur.

Ndërsa në Anaheim të SHBA-së, Chad dhe Tracey Robbins puthen me maska ​​të vëna në fytyrën, ndërsa mban qenin e tyre Huggy pas ceremonisë së tyre të dasmës./shqiptarja/ KultPlus.com

Mes fotove më të mira të ditës, ‘The Guardian’ zgjedh një nga Tirana

Redaktorët e fotografisë në prestigjiozen “The Guardian” kanë zgjedhur disa prej fotove më të mira të ditës të shkrepura në vende të ndryshme të botës, mes tyre edhe një nga kryeqyteti shqiptar.

Bëhet fjalë për një foto të fiksuar nga fotoreporteri i Reuters, Florion Goga, mëngjesin e kësaj të hëne në kombinat, aty ku tregu u rihap me rregulla të reja nga Bashkia e Tiranës, me qëllim parandalimin e përhapjes së Covid-19.

Në qendër të fotos, është kapur momenti kur moderatorja e emisionit “Ora e Tiranës”, Enxhi Nasufi, po kalonte tunelin e dezinfektimit, teksa po xhironte episodin e radhës.

“Blerësit dezinfektohen para se të hyjnë në një treg, në Tiranë, pasi autoritetet kanë marrë masa për të ndaluar përhapjen e koronavirusit”,- thuhet në përshkrimin e fotos.

Fotot e tjera tregojnë se si qytetarë nga mbarë bota po respektojnë masat e marra nga shtetet e tyre, e deri tek foto nga Kina, ku jeta duket se po i rikthehet normalitetit, pasi autoritetet shëndetësore aty kanë njoftuar se vendi e ka kaluar tashmë pikun e koronavirusit./tch/ KultPlus.com

Jaho mahnit skenën prestigjioze të Londrës, merr vëmendjen e medieve ndërkombëtare

Performanca e fundit e Ermonela Jahos, e cila ka zënë vend në sallën prestigjioze të Londrës ‘’Wigmore Hall’’, ka bërë bujë të madhe nëpër botë, duke marrë kështu vëmendjen e medieve më prestigjioze ndërkombëtare, shkruan KultPlus.

Koncert ky i cili u realizua të hënën, iu dedikua sopranos italiane Rosina Storchio (1872-1945), e cila njihej si yll i premierave botëore të Puccinit e Giordanios. Me këtë koncert u shënua edhe 50-bjetori i kompanisë ‘Opera Rara’.

Performanca e Jahos u shoqërua nga pianisti Steven Maughan, ku ajo interpretoi një kombinim të këngëve italiane dhe franceze me arie operistike të cilat Rosina Storchio i kishte performuar më parë.

‘’Aftësia e jashtëzakonshme e sopranos shqiptare për të hyrë në mendjen e një personazhi e bëri këtë recitim një rast shumë të veçantë’’, thuhej në The Guardian.

Ndërsa gazeta britanike ‘’The Independent’’, shkruante se si Ermonela një shqiptae fama e së cilës erdhi ngadalë por kur erdhi kishte tronditur botën e artit duke ngjallur lot e emocione tek publiku.

‘Pak këngëtare të tjera kanë aftësinë e saj për të përqendruar tërë fokusin e një skene dhe të detyrojnë vëmendjen tonë për çdo nuancë të shprehjes së saj’’, thuhej ndër të tjera në The Independent. / KultPlus.com

The Guardian: Shqipëria e çuditshme, antike dhe e mrekullueshme

I çuditshëm, antik dhe i mrekullueshëm. Ka shumë për të zbuluar ndërmjet kryqëzimeve kulturore të një vendi që ju siguron një aventurë të vërtetë, shkruan Fiona Dunlop për gazetën e njohur britanike ”The Guardian”.

”Ishte një ujk? Ndërsa makina jonë u hepua në një tjetër kthesë të ngushtë në një fshat shqiptar, një krijesë e çuditshme me qime po na shihte nga buza e rrugës. Pa dyshim që ishte ujk, pasi sapo kishim lënë pas një rezervat natyror, ku një panel për faunën lokale bënte fjalë për një canis lupus identik.

Kjo nuk ishte përvoja e vetme e papritur në vendin e Zogut (mbreti i vetëm i Shqipërisë, në vitet 1920-30), vend që nën diktatorin represiv Enver Hoxha, u mbyll hermetikisht deri në vitet ‘90 nga pjesa tjetër e Europës.

Ne kishim vendosur të nisnim udhëtimin tonë në Korfuz, për të shmangur kaosin dhe shpenzimet në kryeqytetin, Tiranë. Nga gjithë ngushtica, silueta malore e Shqipërisë u shfaq dhe iku çuditshëm si një aureolë, kështu që kur anija jonë më në fund gulçiti në portin e Sarandës, ishte një tronditje të gjeje një xhungël me ndërtesa të ngritura kuturu që përqafonin bregun.

Kjo nisje për në Rivierën Shqiptare nuk ishte për ne, sidoqoftë, si partneri im dhe unë kishim përshkruar udhëtimin tonë rrugor thellë në brendësinë e thyer të jugut, në kërkim të xhevahireve bizantine, bujtinave të çuditshme osmane, xhamive, kështjellave dhe restoranteve që prodhojnë produkte të këndshme lokale.

“Shqipëria ka vetëm një rrugë – ajo shkon deri në Kosovë. Ju nuk mund të humbni!”, na tha ai që na dha makinën me qira në port. Nuk është në fakt ky rast, por në të vërtetë një hartë duhet patjetër. Në këtë vend të çuditshëm, ku makinat private janë vetëm që prej rreth 25 vitesh, parkimi i dyfishtë, ngarjet e gabuara dhe sinjalistika e paqartë rrugore u bënë pjesë e përvojës së pasur.

‘’Mercedes’’-at e fortë dhe SUV-ët plot me shkëlqim ishin normë, por kur rrije me makinë pas një plaku të hipur mbi biçikletë ose mbi një gomar, e gjithë kjo sfidonte shekujt.

Zakonet e tyre janë interesante, sidomos zakoni i lëkundjes së kokës për të thënë ‘’po’’ dhe ai duke u anuar atë për të thënë për ‘’jo’’. Gjuha shqipe në vetvete është ndryshe nga çdo gjuhë tjetër, megjithëse duket nga pak edhe ndikimi italian.

Disa gjëra funksionojnë në anën e kundërt: një mëngjes i bollshëm filloi me kek dhe vazhdoi me djathë, domate dhe suxhuk të fortë para se të mbaronte me vezë dhe, më në fund, kafe me fruta përkrah.

Destinacioni ynë i parë ishte Butrinti, i shpallur zonë e trashëgimisë botërore nga UNESCO-ja, që gjendej në jug të Sarandës. I shpërndarë mbi një gadishull të egër dhe të pyllëzuar dhe i arritshëm përmes një vargu shtigjesh të pashkelura, ai është një shumëllojshmëri e pabesueshme ndërtesash antike greke, romake, bizantine dhe veneciane, ndërkohë që ka edhe një muze të vogël, por madhështor.

Disa orë rrëshqitën si me magji, që u shtuan edhe me pak det dhe lule të egra plot aromë. Jo shumë larg, ndaluam për drekë në restorantin ‘’Shtëpia e midhjeve’’. Në një tavolinë pranë një lagune të madhe, mbuluar nga malet, ne hëngrëm midhje lokale, linguini me fruta deti, peshq të pjekur në skarë dhe verë lokale – të gjitha për 22 stërlina.

Më në fund ia dolëm të mbërrinim në vendin e bukurisë të rajonit, Syri i Kaltër, i  cili ndodhet në një luginë të gjelbër. Këtu, ndodhej një burim që dilte nga një shkëmb karstik dhe derdhej në liqenin e tij me çdo variant të mundshëm të smeraldit.

Dukej si një mirazh ose ndoshta një përrallë zanash shqiptare, sepse menjëherë aty pranë pamë atë ujk, dhe jo vetëm atë, por edhe kuaj të egër, tufa delesh dhe dhish, që kullosnin aty pranë.

Gjirokastra, ndalesa jonë e ardhshme, është e njohur për kështjellën e saj dhe lagjet harmonike të stilit osman. Në këtë bukuri përfshiheshin shtëpinë e skalitura të Skëndulëve, ku për të na tregoi një trashëgimtar i familjes, i brezit të njëmbëdhjetë.

Ajo ishte konfiskuar nën regjimin komunist të Hoxhës dhe iu rikthye pronarëve të saj në vitin 1993. Njëkohësisht, ishin mbresëlënëse edhe strehimet e popullsisë nga avionët borbardues, një labirint tunelesh dhe zyrash nëntokësore, një reflektim mbresëlënës i paranojës së regjimit të Hoxhës. Megjithatë, ne nuk mund të fajësojnë ushqimin ose mirësinë e vendasve, të cilët na prisnin me mirësi.

Gryka të larta, male të pjerrëta shkëmbore dhe një industri e lehtë prezente, na ndoqën në veri, përgjatë rrugës kryesore që kalon nëpër qytetet përgjatë lumit të gjerë të Vjosës.

Gërmadha të lashta na prisnin në zonën arkeologjike të Bylisit, një qytet i bukur dhe i braktisur 2 500-vjeçar, para se të mbërrinim në Berat , që për mua ishte një spektakël i vërtetë.

Ky qytet i gjallëruar të përqafonte me ‘’mijëra dritaret e bukura’’ (një tjetër vend i trashëgimisë botërore UNESCO) dhe shtrihej përgjatë lumit Osum mes dy kodrave përballë njëra-tjetrës, të mbushura me shtëpi osmane, me një kështjellë që duket si  kurorë në lagjen më të lartë, Mangalemin.

Brenda mureve të kalasë, gjenden kishat mesjetare, dy xhami të shkatërruara, shtëpi private dhe një muze i jashtëzakonshëm i artit bizantin, ndërsa hotelet dhe restorantet me tarifa të ulëta, kishin lulëzuar në brendësi të kalasë.

Ushqimi është i gatuar më së miri në Berat. Një mbrëmje, u ulëm në një dritare të restorantit me një pamje të ndritshme të lumit, ku shijuam një specialitet të gatuar me bretkosa të freskëta nga ujërat poshtë restorantit.

Një tjetër mbrëmje erdhëm në kala për të biseduar me Bashkimin, pronar i restorantit simpatik ‘’Antipatrea’’. Darka përfshinte byrek me spinaq dhe tavë kosi për një total prej 18 stërlinash.

Ndërsa pimë pak verë të kuqe të mirë nga vreshti i tij, Bashkimi na tregoi për 17 vitet e tij të punës në Firence dhe se një e treta e popullsisë së Shqipërisë jetonte jashtë vendit. Gjuha italiane flitet gjerësisht, por edhe anglishtja diku, kështu që komunikimi rrallëherë ishte problem.

Berati ishte aty ku ne kuptuam se si Krishtërimi, Islamizmi, Bektashizmi dhe Judaizmi kanë bashkëjetuar në harmoni për shekuj me radhë në Shqipëri.

Kjo tolerancë u ilustrua nga xhamia e sulltanit të shekullit XV, ende në përdorim, një xhami sufi, një muze i vogël hebre dhe një katedrale madhështore ortodokse.

Nga aty, ku dukeshin malet e largëta të mbuluara me borë, iu drejtuam një rruge të gjatë të rrethuar nga kafenetë e shumta. Dielli po afrohej dhe qindra burra dhe gra shëtisnin përgjatë bulevardit, duke u ndalur për një bisedë ose një kafe.

Ky Bulevard ishte njësoj si shëtitorja italiane apo paseo spanjolle. Pavarësisht nga e kaluara e saj ekzotike, Shqipëria është një vend shumë mesdhetar. Kështu u zbulua se Shqipëria është një udhëkryq kulturor ndriçues ku takohet Greqia, Italia dhe Ballkani. Pas ndryshimit, mendoj se Shqipëria është një vend vërtet i admirueshëm dhe padyshim për t’u vizituar”, përfundon ”The Guardian”./  /os/ a.jor. / KultPlus.com

The Guardian: “Phoenix” albumi i dytë i Ritës, perfekt

Pas gjashtë vitesh Rita Ora është rikthyer me diçka të madhe.

E famshmja kosovare Rita Ora, që tashmë ka bërë bujë në mbarë botën, ka lansuar albumin e saj më të ri, pasi s’kishte lansuar album që nga viti 2012, transmeton Koha.net.

27-vjeçarja është bërë artisja britaneze me dëgjueshmërinë më të lartë edhe në “Top 10 singles in UK”.

Karriera e saj ka marrë tashmë seriozitetin e lartë, e me albumin e saj të fundit kjo vërtetohet më së miri.

“Phoenix”, është albumi që ka lansuar Rita, e ku mirë dallohet vokali i saj i fuqishëm.

Prestigjiozja “The Guardian”, ka shkruar një artikull dedikuar Ritës, duke e vlerësuar lartë suksesin dhe talentin e këngëtares kosovare.

“Keep Talking me Julia Michales dhe Girls, ishin dy këngë euforike të Ritës, por Rita u rikthye edhe më fuqishëm me albumin “Phoenix”, këtu vërehet qartazi se Rita është e mrekullueshme”, thuhet ndër të tjerash.

Tutje thuhet se ylli i muzikës Pop, me këtë album, tregon se gjërat e mira vijnë tek ata që kanë durim dhe presin./ KultPlus.com

The Guardian shkruan për yjet shqiptare, nga Sunny Hill e deri tek tensionet e fundit mes Kosovës e Serbisë

Prestigjiozja The Guardian, sot i ka kushtuar një shkrim mjaft të gjerë yjeve kosovare që po mahnitin botën, përcjell KultPlus.

Gjithçka nisin me babanë e Dua Lipës, Dukagjin Lipa i cili tash është në përfundim të përgatitjeve të fundit për festivalin Sunny Hill i cili do të sjellë në Kosovë yjet botërore duke përfshi këtu edhe vetë Dua Lipën.

The Guardian në këtë shkrim, nuk lë pa përmend edhe Rita Orën, Era Istrefin, Xherdan Shaqirin e Granit Xhakën.

“Me suksesin muzikor të këngëtareve si dhe me dhunti të futbollistëve me origjinë kosovare si Granit Xhaka dhe Xherdan Shaqiri gjatë Kupës së Botës, përceptimi ndërkombëtar i vendit po fillon të ndryshojë”, shkruan The Guardian.

The Guardian shkruan edhe për tensionet e fundit mes Kosovës e Serbisë në lidhje me kornizën e re për zonat me shumicë serbe që Prishtina duhet t’i bëjë.

“Familja Lipa shpreson që, për pak kohë, festivali të ndryshojë agjendën e lajmeve rreth Kosovës”, shkruan The Guardian. Ky është linku ku mund të lexoni shkrimin e plotë./ KultPlus.com

The Guardian shkruan për Shqipërinë: Festivali Kala të bën të ndjehesh si në parajsë

“Shqipëria po tërheq turistë të moshave të reja, për të kërcyer në plazhet e saj dhe për të eksploruar përtej brigjeve të panjohura për vizitorët”, shkruan The Guardian në artikullin kushtuar Kala Festival por edhe turizmit në vendin tonë.

Se sa seriozisht ministria shqiptare e Turizmit po e merrte festivalin Kala- ngjarjen e parë ndërkombëtare të këtij lloji në vend– kjo gjë u duk që në momentin kur zbritëm nga varka në Sarandë ku u pritëm nga një grup policësh të cilët shoqëruan konsulentët tanë gjatë rrugës që dredhonte nëpër male.

Kjo dhe ardhja e kryeministrit Edi Rama të nesërmen, për një konferencë shtypi të papritur buzë pishinës me organizatorët në hotelin tonë.

“Shqipëria ka qenë gjithmonë e bukur”, tha ai, ndërsa një kamardare flamingo ngjyrë rozë kalonte përmes pishinës prapa tij. “Por njerëzit e perceptojnë atë si një vend ku të grabisin ose të vrasin … Por stigma na ka ndihmuar. Kur dikush vjen për vizitë dhe kthehet shëndoshë e mirë, ata e kuptojnë se është një parajsë! Është si molla e ndaluar: mos e kafshoni ose do e dëshironi atë gjatë gjithë kohës“.

Sa për opinionin e tij për Kalanë? “Duhet të pranoj, nuk di asgjë për festivalin, por, në parim, është diçka fantastike”, tha ai, duke ofruar një natë me birrë shqiptare falas para se të largohej.
Humor i hollë ballkanik dhe birrë falas për më tepër, Shqipëria nuk është në krye të listës së vendeve më të vizituara të Europës.

Ajo vizitohet nga rreth 80,000 turistë nga Mbretëria e Bashkuar në vit – një numër i vogël krahasuar me 3 milion që udhëtojnë çdo vit në Greqinë fqinje, ose 765,000 që vizitojnë Kroacinë aty afër saj. Por ky trend ka gjasa të ndryshojë. Në vitin 2014, Neë York Times e përfshiu bregdetin shqiptar mes destinacioneve më të mira të saj (“Kjo është Europa në kohën kur çdo gjë ishte e freskët dhe e lirë”, shkruan ajo), ndërsa Lonely Planet e renditi kryeqytetin e saj, Tiranën, mes vendeve më të mira për t’u vizituar në Europë këtë vit.

Kala – një festival një-javor i cili zhvillohet në qershor në resortin turistik të Dhërmiut – mund të konsolidojë reputacionin e Shqipërisë si destinacion i ri me plazhe dhe i përshtatshëm për festa, në të njëjtën mënyrë që Outlook dhe Dimensions e vendosën Kroacinë në hartë për britanikët e rinj. Për momentin, Dhërmiu është pak i vështirë për të shkuar: një fluturim në Korfuz, pastaj katër orë me traget dhe autobus. Megjithatë, me aeroportin e ri që pritet të hapet në Vlorë (vetëm 50 km larg nga Dhërmiu) në vitin 2020, aksesi do të përmirësohet në mënyrë dramatike.

Festivali Kala gjithashtu ka një program dedikuar jetës së shëndetshme.

Kalaja (Kala) u zhvillua muajin e shkuar në pesë vende në Dhërmi, kryesisht me hotele me bare buzë detit. Vetëm 2,000 bileta u vunë në dispozicion, kështu që kishte mjaftueshëm hapësirë në plazh, ujë të pastër si kristal, si dhe restorante të qeta (linguinet me fruta deti tek restorant Luciano ishin më të preferuarat).

Biletat e festivalit përfshinin paketat e akomodimit, nga shtëpizat e plazhit, B & B tek hotelet luksoze, të gjitha brenda rrezes së festivalit. Me një program Wellness (yoga dhe banja me gong përballë detit Jonian) i cili ofrohet paralelisht me eventet muzikore, festivali siguron hapësirë edhe ata që janë të interesuar për pushime të qeta (i ngjashëm me festivalin veror të Kroacisë Obonjan) ndërsa për ata që dëshirojnë të festojnë gjatë gjithë natës (ka muzikë deri në orën 6 të mëngjesit çdo ditë).

Repertori ishte kryesisht muzikë elektronike, përfshirë grupet underground të Londrës – Feelings, Secretsundaze, Phonica dhe Stamp the Ëax – për të formuar një turmë (shumë ndjekës të festivalit ishin nga Mbretëria e Bashkuar), si dhe të preferuarat e Moodymann, Maurice Fulton dhe Tama Sumo dhe Lakuti . Performuesit kryesorë ishin Tom Misch dhe Todd Terje, ndërsa shpirti dembel dhe i rrahur nga dielli i Roy Ayers e bëri turmën të gjithën për vete.

Ekipi që themeloi Kala – Mainstage Travel – është iniciatori i një prej festivaleve më të mëdha të dimrit në Europë, Snoëboxx. Përgatitjet për të lançuar një festival vere, kishin nisur prej tri vitesh. “Ne bëmë kërkime në Portugali, Kroaci, Itali, Spanjë, Maltë, Marok, por nuk gjetëm asnjë vend të paeksploruar”, shprehet Alan Crofton, drejtori i festivalit. “Në tetor të vitit të kaluar, ne vizituam Dhërmiun për herë të parë dhe menjëherë na tërhoqi potenciali i tij. Ideja është se je me pushime, ndaj vjen dhe çlodhesh në plazh … “

Shumica e njerëzve më të cilët fola, e konfirmuan një gjë të tillë. “Gjëja më e mirë do të ishte të shkonim diku ku nuk kemi qenë kurrë më parë”, tha Rebecca, 27 vjeç, nga Londra.

“Doja të shkoja në një festival jashtë vendit. E zbulova në Resident Advisor dhe fotot dukeshin të mahnitshme. “
Teksa shumë prej nesh qëndruan për një javë të plotë, ministria e Turizmit i inkurajonte të ftuarit që të eksploronin vende të tjera të rivierës shqiptare.

Këto ishin Gjiri i Gramës, i quajtur ndryshe simotra shqiptare e plazhit të Aleks Garlandit – një gji i veçuar i aksesueshëm vetëm me anije, me ujin blu që të lë pa frymë dhe me qindra mbishkrime nëpër shkëmbinj që datojnë qysh në shekullin e 3 para Krishtit; Burimi i Syrit të Kaltër, një pishinë 45 metra e thellë e rrethuar me pemë lajthie; dhe plazhi i Ksamilit, një fshat bregdetar nga i cili mund të eksplorohen me barkë katër ishuj të pabanuar.

Për mua, pjesa më mbresëlënëse nga Kalaja ishte pikëtakimi në Gjipe, plazhi dhe vendkampingu ekologjik në gjirin më tutje, një udhëtim me gomone që zgjati gjashtë minuta nga Dhërmiu. Vetëm përtej plazhit, i rrethuar nga bimësi e harlisur dhe shkëmbinj të thepisur në ngjyrë të kuqe, ndodhej një skenë e vogël dhe sistem audio, ku mundëm të kërcenim deri në perëndim të diellit dhe erdhi koha për t’u kthyer me barkë.

DJ-të duke përfshirë Bjørn Torske, Nick The Record dhe Jenifa Mayanja, luajtën me radhë për një turmë me fytyra të buzëqeshura dhe të përkëdhelura nga dielli … muzika që përplasej me grykën, ndryshonte ngjyrë çdo orë nën sfondin e një drite që zbehej. Një shëtitje në kanion, na çoi tek një ujëvarë e fshehtë – një gjurmë sekretesh të tjera që kjo pjesë e bregdetit mund të nxjerrë.

Kryeministri nuk po bënte shaka kur thoshte se ky vend është një parajsë.

Doli se nuk po bënte shaka edhe për birrën falas. Vetëm dy ditë përpara përfundimit të festivalit, unë u ndesha me Crofton, i cili qeshte vesh më vesh. “Sapo mora një mesazh nga kryeministri,” tha ai. “Na ka nisur një paletë me birra … Mendoj se të gjithë në festival, do të kenë një birrë falas.”/KultPlus.com

The Guardian shkruan për Era Istrefin dhe këngën e Botërorit (FOTO)

Shqiptarja Era Istrefi bashkë me Will Smith dhe Nicky Jam, janë artistët që do e këndojnë himnin e Kampionatit Botëror që do të mbahet këtë vit në Rusi, nga datat 14-të Qershor deri më 15-të korrik.

Edhe gazeta e famshme britanike The Guardian, ka shkruar për treshen që këtë vit do e zotërojnë skenën në Kampionatin Botëror në Rusi.

Kënga e botërorit, pritet të lansohet pas 3 ditësh, me 25 maj ndërsa producent është DJ Diplo. / KultPlus.com

The Guardian: Shqipëria, vendi i kulturës dhe traditës

E përditshmja prestigjioze britanike “The Guardian” e rendit Shqipërinë bashkë me vende si Franca, Italia, Zvicra, Austria apo Norvegjia mes destinacioneve turistike për këtë verë për të apasionuarit pas klimës dhe peizazheve malore.

“Me disa prej peizazheve më origjinale në Europë, tradita antike baritore që kanë ndryshuar shumë pak me jetën moderne dhe një emërtim që tërheq imagjinatën, Bjeshkët e Namuna të Shqipërisë shndërrojnë pushimet në një udhëtim në kohë”, e përshkruan “The Guardian” vendin tonë.

Këto maja, që ndajnë kufijtë mes Kosovës, Shqipërisëdhe Malit të Zi, janë më të lehta për t’u eksploruar që prej vitit 2012, ku rruga, Majat e Ballkanit, u hap për të tërhequr më shumë kalimtarë.

Njohja me folklorin e maleve për të mësuar më shumë për kulturën e tyre të ruajtur mirë në fshatëra të izlouar është një prej elementëve më tërheqëse, ndërsa strehimi bëhet në shtëpi të vjetra prej guri ku mund të shijoni gatime tradicionale si gjellë me fasule, byrek me spinaq, mish qengji i pjekur, çaj me rigon, qumësht deleje, kafe turke apo raki kumbulle, sipas dëshirës. /G.S/ KultPlus.com

“The Guardian” shkruan për billbordet e HAVEIT, të vendosura midis Prishtinës (FOTO)

Foto: Armend Nimani
Filmi “Three Billboards Outside of Ebbing, Missouri”, i cili ka fituar dy çmime Oscar këtë vit, është bërë referencë e aktiviteteve të ndryshme në botë duke krijuar një metodë të re globale për të protestuar.

Shembulli i njëjtë është ndjekur edhe në Kosovë, ku grupi i vajzave Haveit, kanë krijuar tri billborde pranë selisë së Policisë, shkruan KultPlus.

Lidhur me këtë, ka shkruar edhe gazeta prestigjioze “The Guardian”, në shkrimin e publikuar sot. Në mesin e aksioneve të njëjta në botë, ky shkrim i ka dhënë hapësire edhe billbordeve të vendosur nga HAVEIT në Kosovë. Shkrimi tregon se si ky grup i vajzave kanë krijuar tri billborde të ngjashme me filmin, ndërsa ngritin një pyetje qenësore se deri kur do të neglizhohet dhuna ndaj grave.

“Edhe sa thirrje të humbura?”, “Diana Kastrati” dhe “Zejnepe Bytyqi”, është shkruar në billbordet të cilat janë vendosur në rrugën Luan Haradinaj, ku gjendet edhe stacioni i Policisë së Kosovës . Billbordet e krijuara nga Haveit i referohen dhunës ndaj grave dhe vrasjes së Diana Kastratit dhe Zejnepe Bytyqi, të cilat ishin vrarë nga bashkëshortët e tyre.

HAVEIT (Alketa Sylaj, Hana Qena, Vesa Qena, Arbërore Sylaj) është një grup prej katër grave të cilat tentojnë të shkojnë përtej kënaqësive të përditshme, rregullave morale dhe refuzojnë të bien dakord me çështjet që po servohen.

Ato nuk bëjnë asgjë përpos se tregojnë historinë e tyre dhe të juajën! Grupi është themeluar në 2011, në Prishtinë./ KultPlus.com

The Guardian: Shqipëria, mes 20 vendeve më të mira të udhëtimeve të aventurës në 2018

Shqipëria vazhdon të përmendet si njëra nga destinacionet më të mira të turizmit për vitin 2018, nga shumë gazeta në shtete të ndryshme.

Këtë herë, ka qenë prestigjiozja britanike “The Guardian” që ka renditur Shqipërinë në 20 vendet ku mund të zhvillohet turizmi i udhëtimeve të aventurës.

“Ylli i Shqipërisë është në rritje, me më shumë udhëtarë që çdo vit dëshirojnë të eksplorojnë thesaret e saj, siç janë Alpet në veri dhe plazhet e bukura të bardha të jugut”, shkruan The Guardian.

“Agjencia e udhëtimeve ‘Frontiers Wild’ sugjeron dy aventura të reja për grupet turistike, nga një në çdo skaj të vendit. Në paketën tetëditore në jug të vendit, ecjet përgjatë bregdetit dhe shtigjeve malore e çon grupin drejt Rivierës Shqiptare, qyteteve otomane dhe parkut kombëtar të Butrintit”, shkruan më tej britanikja./ KultPlus.com

The Guardian paraqet bukuritë e bregdetit të Durrësit (FOTO)

The Guardian, sot përmes fotografive ka treguar bukuritë e bregdetit të Durrësit, shkruan KultPlus.

Fotografitë i ka shpërndarë në rrjetin social Facebook, edhe kryeministri shqiptar Edi Rama, i cili njëkohësisht ka uruar një ditë të mbarë me këto fotografi./ KultPlus.com