Më 6 gusht të vitit 1908 lindi në Gjirokastër Eqrem Çabej, një prej mendimtarëve dhe studiuesve më të mëdhenj të gjuhës shqipe. Figura e tij mbetet sot një nga themelet mbi të cilat u ngrit shkenca albanologjike moderne. Me veprimtarinë e tij të pasur shkencore, Çabej u bë zëri më autoritativ në fushën e gjuhësisë historike shqiptare dhe një nga emrat më të respektuar në botën akademike shqiptare dhe europiane.

Pas studimeve në Austri dhe një formim të thellë në gjuhësi krahasimtare, Çabej solli në Shqipëri një qasje shkencore të mirëfilltë mbi origjinën, zhvillimin dhe strukturën e gjuhës shqipe. Ai punoi ngushtësisht me gjuhëtarë të njohur të kohës, si dhe dha kontribute të jashtëzakonshme në zbërthimin e lidhjeve të shqipes me gjuhët indoevropiane, përcjellë KultPlus.

Një nga veprat më të rëndësishme të tij është “Studime etimologjike në fushë të shqipes”, një seri voluminoze që përbën themelin e etimologjisë shqiptare. Në këtë vepër dhe në shumë të tjera, Çabej tregoi një kujdes të jashtëzakonshëm shkencor, duke u bazuar në burime historike, gjuhësore dhe folklorike për të ndërtuar një pamje të qartë e të argumentuar mbi zhvillimin e shqipes ndër shekuj.

Ai kontribuoi gjithashtu në hartimin dhe pasurimin e terminologjisë shkencore në shqip, në sistemimin e dialekteve dhe në mbështetjen e një standardi gjuhësor që të pasqyronte trashëgiminë dhe dinamizmin e gjuhës shqipe.

Përveçse gjuhëtar, Çabej ishte dhe një edukator i përkushtuar. Si profesor, ai frymëzoi breza të tërë studentësh dhe studiuesish, duke e kthyer Universitetin e Tiranës në një qendër serioze të kërkimit albanologjik.

Në përvjetorin e lindjes së tij, më 6 gusht, kujtojmë jo vetëm një datë kalendarike, por një jetë të tërë të përkushtuar dijes, gjuhës, identitetit kombëtar. Eqrem Çabej mbetet një nga figurat më të ndritura të kulturës shqiptare, një njeri që e deshi gjuhën shqipe jo vetëm si objekt studimi, por si pjesë të shpirtit dhe trashëgimisë së një kombi.

Trashëgimia e tij shkencore sot është udhërrëfyese për studiuesit e rinj dhe një pasuri e paçmuar për kulturën kombëtare shqiptare. Në një kohë kur ruajtja e gjuhës dhe identitetit bëhet gjithnjë e më sfiduese, vepra e Eqrem Çabejt është më e rëndësishme se kurrë./KultPlus.com