Shkruan Nexha Gjema

Sot kemi mrri n’Mjedisin e Verës, n’7 Gushtin, ditën qi pleqtë e kanë thirrë: Djegagur ose Aligjyn.

“Kujdes nesër, mos rrini n’diell se kalleni!”-Kshtu moti na thojshin pleqtë, e s’kanë folë kot.

7 Gushti, “Djegaguri” a “Aligjyni”, nuk asht veç ditë e nxehtë. Asht dita kur dielli kallet e toka qet zjerm. Thojshin qi për këtë ditë kanë pasë rregulla t’shejta.

Qe do shprehje që janë ruejtë prej pleqve:

“Mos dil ditën e Aligjynit se t’vret dilli”

“As ujë mos pi n’Aligjyn se t’zen”

“As bari nuk rritet n’Aligjyn”

“Në Aligjyn del zjermi prej dheut”

“As hije s’gjan n’Aligjyn”

“Mos dil n’djegagur se t’shkon shpirti”

“Kallet toka, thahet bari, pëlcet miza n’ajër”

E çka nuk ban me ba sot:

Mos rri n’djell gjatë se t’kallë, t’mpinë, e t’rraskapit.

Mos laj tesha, se besohej se t’biejn smujat.

Mos merr rrugë t’gata.

Mos i le gjajën (kafshet) n’djell po maji n’hije, e jepu ujë.

Mos e puno tokën , se toka s’e duron dorën n’kitë ditë.

Mos e therr nojë kafshë.

Mos u laj n’ujë të ftoftë se t’zen.

Po çka ban me ba pra?

Rri n’hije e pusho. Sot asht ditë pushimi.

Laji duert e fytyrën me ujë t’pastër para se me lindë dielli.

Pije naj çaj me barishte t’egra: Mente, çaj mali, kamomil ose ujë me uthull molle për freski.

Ndize nji qiri e lutu për shi, për freski, për shnet.

Shikoj yjet natën. Besohej se qesin shkëndija n’qiell e secila shkëndijë asht nji dëshirë që munet me tu realizu.

Thojshin pleqtë:

“N’Aligjyn s’ban me fol me za të naltë se gjumi i natyrës asht i shenjtë.”

Aligjyni nuk asht veç nji datë – asht nji shenjë. Nji kujtesë e lashtë që t’thotë: Nalu. Rri. Pusho. Neroe natyrën.

E kur natyra vetë t’kërkon me u nal, njeri i mençëm e nigon./KultPlus.com