Nga Zymer Ujkan Neziri

Gjendja e sotme e Eposit të Kreshnikëve në pesë shtete të Ballkanit

Gjendja e sotme e Eposit të Kreshnikëve në pesë shtete të Ballkanit ishte projekt kërkimor në terren, me rreth 30 ditë pune. E realizova në vitet 2012-2016 dhe vazhdova në vitet vijuese.

Në realizim më kanë ndihmuar 5 ekspertë nga Prishtina, Tirana e Shkupi dhe rreth 90 bashkëpunëtorë të terrrenit. Ishin edhe dy ekspertë të jashtëm: profesorët Dejvid Ellmer, Universiteti i Harvardit, dhe Nikolla Skalldaferri, Universiteti i Milanos.

Financimin e ka kryer pjesërisht Ministria (MASHT). Qëllimi i kërkimit ishte mbledhja e dëshmive për dosjen e Eposit të Kreshnikëve për paraqitje në UNESCO. Vendet e kërkimit janë rreth 400 vendbanime në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Mal i Zi, Serbi. Në ato vende janë evidencuar edhe rreth 150 lahutarë. Metodologjia e zbatuar në terren ishte e shkallës së lartë. Nga rezultatet e kërkimit del se ka pasur tejkalim të trefishtë të planit. Janë mbledhur 15 vëllime, që kanë mbi 100 mijë vargje. Janë incizuar me kamerë rreth 65 mijë vargje, me mbi 5 mijë minuta.

Janë dhënë vlerësime të larta në përurimet e këtij projekti në Prishtinë, Tiranë, Shkup, Tuz e Cyrih. Ka fituar edhe ҫmimin ndërkombëtar për kërkime në etnokulturë, Mendim Special, nga Europa Nostra, Madrid 2016.

Fjalët kyçe: Eposi i Kreshnikëve, Ballkan, dëshmi dokumentare, 15 vëllime, UNESCO./ KultPlus.com