Etiketë: klasik

Përvjetori i lindjes të një ndër klasikëve më të mëdhenj amerikanë, Ernest Heminguej

Posted on by Kult Plus

Ernest Heminguej, i lindur më 21 korrik 1899 në Çikago, ishte gazetar dhe shkrimtar i shquar amerikan i shekullit të XX, fitues i Çmimit Nobel dhe Pulitzer, autor i romanit të famshëm, “Plaku dhe deti”. Ai shquhej për pasionet e tij të gjuetisë dhe peshkimit.

Në vitin 1917 ai u bashkua Kryqit të Kuq në frontin e luftës në Itali dhe këtu, në moshën 18 vjeçare, plagoset rëndë dhe dërgohet në spitalin e Milanos ku dashurohet me një infermiere. Kjo histori vjen te romani “Lamtumirë armë”, i cili doli në qarkullim në vitin 1929. Me kthimin në SHBA, ai u martua me Hadley Richardson por mendja i rrinte gjithmonë në Europë. Së fundi arrin të shkëpus një mision gazetarie dhe akoma si i panjohur, vendoset në Paris. Këtu njihet me Gertrude Stein e cila i mëson stilin e shkrimit.

Ernest Heminguej fitoi famë të menjëhershme me romanin “Dielli lind përsëri” (1926), që rrëfen jetën e një brezi të humbur të të rinjve të mërguar në Paris, pas Luftës së Parë Botërore. “Kjo është historia e brezit të humbur”, pati thënë Gertrude Stein, duke përshkruar saktësisht frymën e veprës.

Në maj të vitit 1925, Heminguej u njoh me F. Scott Fitzgerald-in, me të cilin krijoi një miqësi të ngushtë, por edhe një rivalitet të fortë letrar, përcjellë KultPlus.

Jeta e tij u përfshi nga ngjarje të forta si vetëvrasja e babait, një shkurorëzim dhe më pas rimartesa. Në këtë periudhë botoi romanin “Lamtumirë armë”, dhe më vonë u vendos në Key West, Florida, ku shkroi “Vdekja pasdite”.

Në vitin 1936 ai u bashkua me forcat republikane në Luftën Civile në Spanjë, ku jepet edhe pas pijes, por vazhdon të shkruaj dhe boton librin “Të kesh apo të mos kesh” (1937) që trajton padrejtësitë shoqërore.

Pas qëndrimit në Spanjë dhe më pas në Kubë, u kthye përkohësisht në Paris. Në vitin 1950 botoi romanin “Përtej lumit dhe mes pemëve”, një histori dashurie e fundit në krijimtarinë e tij, ndërsa në vitin 1952 publikoi kryeveprën “Plaku dhe deti”, për të cilën fitoi Çmimin Nobel për Letërsi në vitin 1954.

I moshuar dhe i rënduar nga problemet shëndetësore dhe psikologjike, Heminguej i dha fund jetës më 2 korrik 1961 në Idaho. Presidenti John F. Kennedy e përkujtoi si një nga shkrimtarët më të mëdhenj amerikanë dhe si një qytetar të shquar të botës./KultPlus.com

69 vite nga premiera e “High Society”, një klasik që vazhdon të shkëlqejë

Posted on by Kult Plus

Në korrik të vitit 1956, publiku pati fatin të shijonte për herë të parë komedinë muzikore “High Society”, një nga filmat më të dashur të epokës së artë të Hollivudit.

Sot, 69 vite më vonë, ky film mbetet një perlë e pakohë, që vazhdon të mahnisë breza të tërë me sharmin, humorin dhe elegancën e tij.

Me një kast brilant, Grace Kelly në rolin e saj të fundit para se të bëhej princeshë, Bing Crosby dhe Frank Sinatra, dy ikona të muzikës dhe kinemasë, “High Society” është jo vetëm një rikrijim i suksesshëm i filmit “The Philadelphia Story”, por edhe një krijim muzikal i shkëlqyer me kompozime të Cole Porter, përcjellë KultPlus.

I xhiruar me ngjyra të pasura dhe stil glamuroz, filmi është një portret i shoqërisë së lartë amerikane të viteve ’50, por njëkohësisht një reflektim mbi dashurinë, martesën dhe zgjedhjet personale, me një ton ironik dhe të përzemërt.

Pas gati shtatë dekadash, “High Society” nuk ka humbur asgjë nga hijeshia e tij. Është ende një nga filmat më të shikuar e më të dashur nga adhuruesit e klasikëve, dhe një kujtesë e bukur për një kohë kur muzika, eleganca dhe yjet shkëlqenin vërtet në ekranin e madh./KultPlus.com

Romanet klasike të Agatha Christie, të redaktuar me detektivë për të hequr gjuhën e mundshme fyese

Posted on by Kult Plus

Novela nga “Queen of Crime”, ”Agatha Christie” janë veprat më të fundit klasike që do të rishikohen për të hequr referencat raciste dhe gjuhë të tjera që konsiderohen fyese për audiencën moderne.

Sipas gazetës britanike The Telegraph, botuesi Harper Collins ka redaktuar disa pasazhe dhe ka hequr tërësisht të tjera nga botimet e reja dixhitale të disa prej mistereve të detektivëve të Christie me Hercule Poirot dhe Miss Marple.

Ndryshimet e librave, të botuara midis viteve 1920 dhe 1976, viti i vdekjes së Christie, përfshijnë ndryshime në monologun e brendshëm të narratorit. Për shembull, përshkrimi i Poirot për një personazh tjetër si “një çifut, sigurisht” në romanin debutues të Christie’s, “Çështja misterioze në Styles”, është hequr nga versioni i ri.

Përgjatë versionit të rishikuar të përmbledhjes së tregimeve të shkurtra “Rastet e fundit të zonjës Marple dhe dy histori të tjera”, fjala “vendase” është zëvendësuar me “lokale”, transmeton The Telegraph.

Një pasazh që përshkruan një shërbëtor si “i zi” dhe “buzëqesh” është rishikuar dhe personazhi tani i referohet thjesht si “pohim me kokë”, pa asnjë referencë për racën e tij.
Dhe në romanin e vitit 1937 “Vdekja në Nil”, referencat për “popullin nubian” janë hequr kudo.
Telegrafi raporton se HarperCollins publikoi disa nga ribotimet në vitin 2020, me të tjera që do të zbulohen.

CNN ka kontaktuar HarperCollins dhe Agatha Christie Ltd., kompania që merret me të drejtat letrare dhe mediatike të autorit të ndjerë, për koment.

Ndryshimet në materialin burimor vijnë pasi u zbulua muajin e kaluar se librat klasikë për fëmijë të Roald Dahl kishin marrë trajtim të ngjashëm. Ndryshimet në librat e Dahl ndanë fansat e veprave, duke përfshirë “Charlie and the Chocolate Factory” dhe “James and the Giant Peach”, me disa që argumentojnë se rishkrimi i letërsisë klasike është një formë censurimi.


Botuesi Puffin iu përgjigj polemikave duke njoftuar se do të lëshonte dy versione — një të ndryshuar dhe një klasik — për t’u dhënë lexuesve “të zgjedhin se si i përjetojnë historitë magjike dhe të mrekullueshme të Roald Dahl”./cnn/KulPlus.com