Akademia e Shkencave promovon me Universitetin e Vlorës librin “Njerëz me dritë” të Lefter Çipës

Akademia e Shkencave në kuadrin e aktiviteteve të përbashkëta me Universitetin e Vlorës ka promovuar sot librin “Njerëz me dritë” të Lefter Çipës.

Kryetari i Akademisë së Shkencave akad. Skënder Gjinushi në fjalën përshëndetëse në përurimin e librit dhe fondit arkivor të Lefter Çipës përgëzoi personalisht rektorin Roland Zisi për nismën e krijimit të fondeve dorëshkrimorë pranë bibliotekës së institucionit.

Duke iu referuar përvojës së Akademisë së Shkencave, që si ent botues, vazhdimisht mbledh e koleksionon dorëshkrime e daktiloshkrime veprash të pabotuara, akad. Gjinushi, tha se “bashkë me shumë epërsi të njohura, numerizimi i dokumenteve ka sjellë edhe pasoja që mund të ndikojnë për keq në besueshmërinë e tyre. Dikur thuhej verba volant, scripta manent: fjala fluturon, e shkruara mbetet. Por në rastin e dokumentit të numerizuar jo vetëm fjala, por edhe e shkruara, për pak mungesë kujdesi, fluturon dhe ikën”.

Më tej akad. Gjinushi foli për rolin e Lefter Çipës si autor tekstesh të këngëve popullore, si organizator e drejtues grupesh folklorike, si poet e njeri me karakter të fortë dhe për emrin e tij si një mjeshtër i polifonisë, i harmonisë dhe thellësisë së saj dhe si mjeshtër i risive.

Akad. Gjinushi e vlerësoi Lefter Çipën si një personalitet të rrallë e krijues që përsosi artin e krijimit dhe tha se studentët dhe profesorë të Universitetit, të folklorit, etnologjisë, letërsisë, etnomuzikologjisë dhe të degëve të tjera, do të gjejnë në këtë arkiv laboratorin e krijuesit popullor e qytetar.

Paraqitja e botimit u bë nga prof. Bardhosh Gaçe dhe akad. Shaban Sinani, sekretar shkencor i Akademisë së Shkencave.

Akad. Sinani tha se në një histori të ardhshme të letërsisë shqipe, emra të tillë si Lefter Çipa, Dhori Qiriazi, Ndoc Gjetja, Hamit Aliaj dhe shumë të tjerë, që krijuan me frymëzim të vetvetishëm, pa e vrarë shumë mendjen nëse arti i tyre do t’u shfaqej me emrin vetjak apo me atë të popullit, do të kenë një vend të veçantë.

Libri “Njerëz me dritë” i Lefter Çipës është libër që i kushtohet familjes së artit dhe poezisë poezisë së tij. Është një histori e shkruar nga një njeri krenar, që i njeh një nga një hierarkët e letërsisë në kryeqytet, shtrohet në sofrën e begatë të krijimtarisë bashkë me ta, hyn në zyrat dhe shtëpitë e tyre, brendësohet aq shumë sa të bëhet zot i dollisë në tryezën e mikut. Është një libër që të çon tek pyetja nëse Lefter Çipa i takon më shumë Vlorës e Labërisë apo kryeqytetit.

“Njerëz me dritë” është libër dëshmie se sa shumë i ka dashur e çmuar Lefteri miqtë e tij të lartë, me paraqitje si kontë Parisi, siç i sheh ai Shuteriqin e Dritëronë në një prej njohjeve të para me ta”, tha akad. Sinani  dhe theksoi seky libër është një testament dashurie dhe njëherësh një jetë autori dëshmuar përmes lidhjeve me njerëzit e urdhrit të artit. /atsh/ KultPlus.com

Shpirti në venitje

Poezi nga Lefter Çipa

Si kalojnë vitet, si gjumi në varre,
Fuqia më pritet, gjaku s’më ka zjarre.
Shpirti më venitet, se s’pret më behare,
Nëpër mall zvarritem, shpresa s’duket fare.

Po më duken ditët, netë me errësirë,
Sikur vërtet thikët, zemërën ma grijnë.
Çdo gjë është e kriptë, qumështi bëhet hirë,
dhembje përmbi brinjë, loti loton sytë.

Koha vërtet ngriu, sytë u mjegulluan
Trupi seç më shkriu, m’u prenë këmbë e duar.
S’më fryn më veriu, se më ka harruar,
Më harrojnë qejflinjtë, me ‘ta kam kënduar.

S’di ç’mu bë guximi, pse më është larguar?
Nga meraku shpirti, më rri i trazuar.
S’po duket bilbili, ka kohë pa dëgjuar
Apo s’vjen më prilli që ish shok me mua?!

Verë e hidhëruar, duhani m’është prerë,
Kujtesa mërguar, s’ka më për tu kthen’,
Dashuritë u shuan, s’duroj dot më erë,
Fjalë e sertësuar, plakë e s’e merr dhenë.

Paska qenë kjo jetë, një erë e shpejtuar,
Gjumërehatin humba, gëzim pakësuar.
Pa mundime s’ngelem, unë mundim-rënduar
Dot tek vetja s’mbeta, lundroj dëshpëruar.

Hapësirë e ngushtë, deti një kazan
Errësirë e shumtê, nata veç më plak.
Besimi i ngurtë jep e merr me xhan.
Filli n’u këputtë, s’më vjen keq aspak. / KultPlus.com

Vdes në moshën 79-vjeçare poeti i njohur shqiptar

Ka vdekur në orët e para të mëngjesit të sotëm në moshën 79-vjeçare, poeti vlonjat Lefter Çipa. Lajmin për ndarjen e tij nga jeta pas një sëmundje të rëndë, e ka dhënë djali i tij, gazetari Aleksandër Çipa përmes një postimi në rrjetet sociale.

Çipa njihet si njeriu që investoi më shumë për polifoninë shqiptare, ai është autor i 18 librave të botuar me poezi si : “Bejkë e bardhë”, “Bilbilat e vendit tim”, “Shqipëri moj ballëhapur”, ”Këngët e Ruzanës”, “Dheun tim përsipër mbaj”, “Për Kosovën prapë do të ngrihem”, “Kënga që tret lotin”, “Këngët e Akroqeranit”,”Princi i Dashurisë”, etj.  Konsiderohej “princi i sotëm” i polifonisë shqiptarë.

I konsideruar si “princi” i polifonisë shqiptarë , ka qenë autori më kreativ i polifonisë gjatë 40 viteve të fundit. Njëri prej studiuesve dhe hulumtuesve të poezisë orale popullore në trevat jugore të vendit.

Ai është autor i mbi 1250 këngësh të interpretuara nga grupet e famshme polifonike, si ai i Pilurit (udhëheqës artistik i të cilit ka qenë për mbi 40 vjet, grupet polifonike të Himarës, Bënçës, Dhërmiut, Gjirokastrës, Vlorës, Lapardhasë, Ansamblit Shtetëror të Këngëve dhe Valleve si dhe dhjetëra ansambleve të tjera artistike në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni etj.

Lefter Çipa është edhe autori i papërsëritshëm i këngëve të vlerës së lartë artistike dhe muzikore si “Bejkë e bardhë”, “Vijnë djemtë nëpër vapë”, “Nga kjo baltë e kësaj toke”, “Naim Shqipëria”, “Shqipëri pse të qan syri”, “Zoga kaçake në male”, “Këngë kurbeti”, “Vito Pëllumbesha”, “Hënëz e qiellit të gjerë”, “Moj unaza gur jeshile”, “N sokak të ngushtë”, “O shokë vdekça nga kënga”, “Lundroj në lundrën e këngës”, “Kënga e manushaqes”, ” Zonjë e bukurisë”, etj.

Përmes një njoftimi të familjes, ceremonia mortore do të bëhet sot në vendlindjen e tij në Pilur në orën 15:00. /atsh / KultPlus.com

Shpirti në venitje

Poezi nga Lefter Çipa

Si kalojnë vitet, si gjumi në varre,
Fuqia më pritet, gjaku s’më ka zjarre.
Shpirti më venitet, se s’pret më behare,
Nëpër mall zvarritem, shpresa s’duket fare.

Po më duken ditët, netë me errësirë,
Sikur vërtet thikët, zemërën ma grijnë.
Çdo gjë është e kriptë, qumështi bëhet hirë,
dhembje përmbi brinjë, loti loton sytë.

Koha vërtet ngriu, sytë u mjegulluan
Trupi seç më shkriu, m’u prenë këmbë e duar.
S’më fryn më veriu, se më ka harruar,
Më harrojnë qejflinjtë, me ‘ta kam kënduar.

S’di ç’mu bë guximi, pse më është larguar?
Nga meraku shpirti, më rri i trazuar.
S’po duket bilbili, ka kohë pa dëgjuar
Apo s’vjen më prilli që ish shok me mua?!

Verë e hidhëruar, duhani m’është prerë,
Kujtesa mërguar, s’ka më për tu kthen’,
Dashuritë u shuan, s’duroj dot më erë,
Fjalë e sertësuar, plakë e s’e merr dhenë.

Paska qenë kjo jetë, një erë e shpejtuar,
Gjumërehatin humba, gëzim pakësuar.
Pa mundime s’ngelem, unë mundim-rënduar
Dot tek vetja s’mbeta, lundroj dëshpëruar.

Hapësirë e ngushtë, deti një kazan
Errësirë e shumtê, nata veç më plak.
Besimi i ngurtë jep e merr me xhan.
Filli n’u këputtë, s’më vjen keq aspak. / KultPlus.com

Të vraftë perëndia

Lefter Çipa

Të vraftë perëndia
Se një herë s`mu fale,
Për hallet e mia,
S`pate shpirt të qaje.

Ti e di, për tyja,
Mbaj mbi supe male,
S`di nga vjen fuqia,
Fuqi kaq e madhe.

Moj, ti e vrafsh veten,
me duart e tua,
pa ty po të mbetem,
jetën, s`kam ç`e dua.

Shpejt, më djegtë prushi,
Më rrëmbeftë flaka,
Si kallamé gushti,
Në gushë të rafsha.

Si qiri je ndezur,
Si fleta më dridhesh,
Dhe prapë duke qeshur,
Nga flaka më ngrihesh.

Nga sytë e përplasur,
Nga fjala e dehur,
Ndaj po ta them hapur,
Zvarrë më ke hequr.

Veç ta dish një ditë,
Syri do të qajë,
Unë përmbi gjinjtë,
Do të ndez cigarë.

Cigarja djegtë mua,
Ty të të zhurisë,
Sa shumë të dua,
E dinë perënditë.