Mann: Demokracia është përjetësisht humane dhe nënkupton një sasi të caktuar të një rinie të mundshme

Thomas Mann (Lübeck, 6 qershor 1875 – Zürich, 12 gusht 1955), shkrimtar gjerman. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi për vitin 1929. Tomas Mani, ky “poeta doctus” klasik, është ndër shkrimtarët, pa të cilët panorama letrare e shek.XX do të qe e mangët. Autori i romaneve Mali magjik, Budenbrokët, Doktor Faustus, i katërvëllimëshit Jozefi dhe vëllezërit e tij, etj, i novelave Tonio Krëger, Tristani, Vdekje në Venecia etj​.

KultPlus ju sjell sot disa nga thëniet më të mira të Thomas Mann:

“Njeriu jeton jo vetëm jetën e tij personale, si individ, por gjithashtu, me apo pa vetëdije, jetën e epokës së tij dhe të bashkëkohësve të tij.”

“Një vetmitar, pa e pasur zakon të flasë për atë që ai e sheh dhe e ndjen, ka përvoja mendore të cilat janë njëkohësisht më intensive dhe më pak të artikuluara se ato të një njeriu të shoqërueshëm.”

“Një shkrimtar është dikush për të cilin të shkruarit është më i vështirë se për njerëzit e tjerë.”

“I gjithë interesi për sëmundjen dhe vdekjen është vetëm një shprehje tjetër e interesit për jetën.”

“Një art mjeti i të cilit është gjuha, gjithmonë do të tregojë një shkallë të lartë të krijimtarisë kritike, sepse të folurit në vetvete është një kritikë e jetës: ai emron, ai karakterizon, ai gjykon, kështu ai krijon.”

“Demokracia është përjetësisht humane, dhe përjetësia gjithmonë nënkupton një sasi të caktuar të një rinie të mundshme.”

“Sepse unë duhet të them se ne artistët nuk mund të shkelim në rrugën e Bukurisë pa Erosin që na jep shoqëri dhe e emëron veten si udhërrëfyesin tonë.”

“Miti është themeli i jetës; është skema e përjetshme, formula e devotshme në të cilën jeta rrjedh kur ajo riprodhon tiparet e saj të pavetëdijës.”

“Për hir të mirësisë dhe dashurisë, njeriu nuk do ta lërë vdekja të ketë sovranitetin mbi mendimet e tij.”

“Për të qenë të gatshëm kundër fatalitet, për të përmbushur kushtet e pafavorshme hijshëm, është më shumë se durim i thjeshtë, por është një akt agresioni, një triumf pozitiv.”

“Ka ndryshuar ndonjëherë bota nga ndonjë gjë përveç mendimit dhe automjetit të tij magjik Fjalë?”

“Arsyeja njerëzore ka nevojë vetëm të dëshirojë më fuqishëm se fati, dhe ajo është fati.”

“Unë e dua dhe i përulem me nderim Fjalës, bartëses së shpirtit, asaj që është mjeti dhe pluga e shkëlqyer e progresit.”

“Unë kurrë nuk mund ta kuptoj se si dikush nuk mund të pijë duhan, çka e privon një njeri nga pjesa më e mirë të jetës. Me një puro të mirë në gojën e tij një njeri është krejtësisht i sigurt, asgjë nuk mund ta prekë, absolutisht.”

“Nëse jeni i zotëruar nga një ide, ju e gjeni të shprehur atë kudo, ju madje e joshni atë.”

“Është një fakt i çuditshëm që liria dhe barazia, të dy idetë themelore të demokracisë, janë në një farë mase kontradiktore. Logjikisht, liria dhe barazia janë reciprokisht përjashtuese, ashtu si shoqëria dhe individi janë reciprokisht ekskluzive.”

“Dashuria, jo arsyeja, është më e fortë se vdekja.”

“Letërsia … është bashkimi i vuajtjes me instinktin për formën.”

“Dikush gjithmonë ka idenë se njeriu i trashë ka shëndet të përkryer dhe është i rëndomtë, dhe sëmundja e bën të rafinuar, të mençur dhe të pazakontë.”

“Opinionet nuk mund të mbijetojnë në qoftë se dikush nuk ka asnjë shans për të luftuar për to.”

“Sjellja e njerëzve ka kuptim, nëse ju mendoni për të sa iu përket qëllimeve të tyre, nevojave dhe motiveve.”

“I respektuar do të thotë i pasur, dhe i mirë do të thotë i varfër. Unë duhet të vdes në qoftë se dëgjoj familjen time të më quajë i mirë.”

“Vetmia lind origjinalin në ne, bukurinë e panjohur dhe të rrezikshme – poezinë. Por gjithashtu, ajo lind të kundërtën: çoroditjen, të paligjshmen, absurden.”

“Lufta është vetëm një ikje frikacake nga problemet e paqes.”

“Ne nuk i dashurojmë cilësitë, ne i dashurojmë personat, nganjëherë për shkak të defekteve të tyre, sikurse dhe të cilësive të tyre.” / KultPlus.com

66 vjet nga vdekja e Thomas Mannit, shkrimtari i shquar gjerman

Thomas Mann (Lübeck, 6 qershor 1875 – Zürich, 12 gusht 1955), ishte shkrimtar gjerman.

Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi për vitin 1929. Tomas Mani, ky “poeta doctus” klasik, është ndër shkrimtarët, pa të cilët panorama letrare e shek.XX do të qe e mangët.

Autori i romaneve madhore si Mali magjik, Budenbrokët, Doktor Faustus, i katërvëllimëshit Jozefi dhe vëllezërit e tij, etj, i novelave Tonio Krëger, Tristani, Vdekje në Venecia etj​.

Mann iu dha Çmimi Nobel në Letërsi në 1929, pasi ai ishte nominuar nga Anders Österling, anëtar i Akademisë Suedeze, kryesisht në njohje të arritjes së tij popullore me epikën Buddenbrooks (1901), Mali Magjik (Der Zauberberg, 1924) dhe tregimet e tij të shumta të shkurtra.

(Për shkak të shijes personale të një anëtari me ndikim të komitetit, vetëm Buddenbrooks u citua në çdo gjatësi të madhe.)

Bazuar në familjen e Manit, Buddenbrooks tregon rënien e një familje tregtare në Lübeck gjatë katër brezave. Mali Magjik (Der Zauberberg, 1924) ndjek një student inxhinierie i cili, duke planifikuar të vizitojë kushëririn e tij tuberkular në një sanatorium zviceran për vetëm tre javë, e gjen largimin e tij nga sanatoriumi i vonuar. Gjatë asaj kohe, ai përballet me mjekësinë dhe mënyrën se si ai e shikon trupin dhe takon një sërë personazhesh, të cilët shfaqin konflikte ideologjike dhe pakënaqësi të qytetërimit bashkëkohor evropian.

Tetralogjia Jozefi dhe Vëllezërit e Tij është një roman epik i shkruar gjatë një periudhe prej gjashtëmbëdhjetë vjetësh, dhe është një nga veprat më të mëdha dhe më domethënëse në veprën e Manit. Më vonë, romane të tjerë përfshinin Lotte në Weimar (1939), në të cilën Man u rikthye në botën e romanit të Gëtes, Dhimbjet e Rinisë Werther (1774); Doktor Faustus (1947), historia e kompozitorit fiktiv Adrian Leverkühn dhe korrupsioni i kulturës gjermane në vitet para dhe gjatë Luftës së Dytë Botërore; dhe Rrëfimet e Felix Krull (Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull, 1954), e cila ishte e papërfunduar me vdekjen e Mann.

Këto vepra të mëvonshme nxitën dy anëtarë të Akademisë Suedeze të nominojnë Mann për Çmimin Nobel në Letërsi përsëri në vitin 1948.

Pas ditëlindjes së tij të 80 -të, Mann shkoi me pushime në Noordwijk (Holandë). Më 18 korrik 1955, ai filloi të përjetonte dhimbje dhe ënjtje të njëanshme në këmbën e majtë. Gjendja e tromboflebitit u diagnostikua nga Dr. Mulders nga Leiden dhe u konfirmua nga Dr. Wilhelm Löffler.

Mann u transportua në një spital të Cyrihut, por shpejt zhvilloi një gjendje shoku (qarkulluese). Më 12 gusht 1955, ai vdiq. Pas vdekjes, gjendja e tij u zbulua se ishte diagnostikuar gabimisht. Diagnoza patologjike, e bërë nga Christoph Hedinger, tregoi se ai në të vërtetë kishte pësuar një aneurizëm të arteries iliake të shpuar duke rezultuar në një hematoma retroperitoneale, kompresim dhe trombozë të venës iliake. (Në atë kohë, kirurgjia vaskulare shpëtuese nuk ishte zhvillua).

Më 16 gusht 1955, Thomas Mann u varros në Varrezat e Fshatit, Kilchberg, Zvicër/ KultPlus.com