Uranik Emini

Pak njerëz në art mund të thonë se karriera e tyre ka qenë aq e larmishme sa ajo e Roy Horovitz. Një personazh i njohur në skenën kulturore izraelite, ai ka disa tituj dhe kapele, duke përfshirë atë të aktorit, regjisorit dhe shkrimtarit, përveçse është profesor i respektuar në Departamentin e Letërsisë Krahasuese në Universitetin Bar-Ilan.

Dr. Horovitz eksploron sferat e teatrit dhe kinemasë në një intervistë me KultPlus, duke demonstruar potencialin transformues të artit. Një dashuri e përjetshme për teatrin, e cila lindi natyrshëm

Si fëmijë, ai filloi një rrugë pa mendur shumë, që e çoi në mësimet e dramës, fillimisht i frymëzuar nga një shok i cili e ftoi atë të bashkohet me këto mësime. Por ajo që filloi si një takim i rastësishëm me klasat e dramës do të formësonte përfundimisht identitetin e tij artistik.

Një nga momentet kryesore në ekspozimin e tij të hershëm teatror ishte takimi me veprat e Hanoch Levin, një personazh i famshëm në teatrin izraelit i njohur si në nivel lokal ashtu edhe ndërkombëtar. “Unë mendoj se ai është personi më i rëndësishëm i teatrit izraelit që kemi pasur ndonjëherë,” reflekton Dr. Horovitz. Shfaqjet dhe produksionet e Levin lanë një gjurmë të pashlyeshme në artistin e ri, duke hedhur themelet për përfshirjen e tij të ardhshme në botën e teatrit.

Nga aktor në një regjisor të njohur

Karrierën e tij, Dr. Horovitz e filloi si një aktor, megjithatë ai shpejt kuptoi se pasioni i tij shtrihej përtej kufijve të një personazhi të vetëm.

“Unë mendoj se si aktor, ju fokusoheni në një pikë të vetme”, u shpreh ai. Kërkimi i tij për një perspektivë më të gjerë e çoi atë në një dimension tjetër, atë të regjisë, një rol ku ndihej më shumë si në shtëpinë e tij.

“Mendoj se jam regjisor shumë më i mirë se vetë aktor”, rrëfen ai. Ky tranzicion shënoi një kthesë të rëndësishme në karrierën e tij artistike.

Promovimi i Teatrit izraelit në mbarë botën

Përkushtimi i Dr. Horovitz për botën e teatrit shtrihet shumë përtej skenës. Ai është në një mision për të prezantuar teatrin izraelit para audiencës globale, duke larguar keqkuptimin se Izraeli është thjesht një pikë e nxehtë politike. “Jo shumë njerëz e dinë se Izraeli është me të vërtetë një perandori teatrale,” shton ai. “Unë po flas se teatri që bëhet në Izrael është njëri nga më të mirët globalisht”.

Teatri izraelit ka përjetuar rritje eksponenciale vitet e fundit dhe Dr. Horovitz është një forcë shtytëse pas njohjes së tij ndërkombëtare. Me një skenë teatrore lokale të gjallë që mburret me shkallën më të lartë të teatrove në nivel global, kontributet kulturore të Izraelit janë të pjekura për vlerësim global.

Teatri si një urë ndërmjet kulturave

Vizita e parë e Roy Horovitz në skenën teatrore të Kosovës ishte në vitin 2022, kur ai qe i ftuar nga dramaturgu Jeton Neziraj, që të marr pjesë në eventin e njohur tashmë, “Kosovo Showcase”, duke treguar edhe një herë tjetër një shembull se si artet mund të kapërcejnë ndarjet kulturore. Njohuritë e tij fillestare për Kosovën ishin të dominuara nga lufta dhe okupimi. Megjithatë, pjesëmarrja e tij në “Kosova Showcase” i tejkaloi këto paragjykime, duke zbuluar një skenë të lulëzuar kulturore që sfidon pritshmëritë e zakonshme.

“Ajo që më foli me të vërtetë ishte fakti se në edicionin e vitit të kaluar të “Kosovo Showcase”, ju e përfshitë edhe një shfaqje nga Serbia,” thotë Dr. Horovitz. Guximi për të nxitur lidhjet artistike midis kombeve me histori komplekse e goditi atë.

Ai sheh paralele mes Kosovës dhe Izraelit, duke njohur historitë e tyre të përbashkëta të fatkeqësive dhe fuqinë e artit për të shëruar plagët.

Lufta nga këndvështrimi i një artisti

Roy Horovitz foli edhe për luftën e cila po ndodhë në Izrael dhe Palestinë. “Unë mendoj se njerëzit në përgjithësi janë më të mirë sesa udhëheqësit e një shteti. Ai tregon se vetë njerëzit dëshirojnë paqen dhe unitetin më shumë sesa liderët politikë që i përfaqësojnë këta të fundit.

“Nuk më pëlqen shumë qeveria që kemi tani. Dhe mendoj se njerëzit meritojnë liderë më të mirë në të dyja palët, absolutisht. Së fundi, kur na vizitoi presidenti Joe Biden, pasi mbajti fjalimin e tij mbështetës, njerëzit u mahnitën. Ai tha se kjo nuk është një luftë midis Izraelit dhe Palestinës, por është një luftë midis Izraelit dhe terroristëve. Njerëzit vazhduan të më dërgonin këtë duke thënë se a mund të fliste dikush me të dhe t’ia parashtronte idenë që Izraeli të jetë shteti i 51-të i ShBA-së”, thotë ai.

Ngjashmëritë mes Kosovës dhe Izraelit

Horovitz nënvizon disa ngjashmëri mes Kosovës dhe Izraelit, duke thënë se të dy rajonet janë trajtuar me histori dhe konflikte në të kaluarën.

“Ata kanë treguar guxim dhe sinqeritet në përballjen me traumat e tyre të së kaluarës. Përveç kësaj, gjatë kohërave të konfliktit, artet mund të errësohen nga krizat humanitare, duke kërkuar artistët dhe figurat kulturore për të përshtatur punën dhe mesazhet e tyre. Pavarësisht dallimeve të tyre, si Kosova ashtu edhe Izraeli kanë demonstruar rëndësinë e unitetit mes njerëzve dhe nevojën për lidership që ka prioritet mirëqenien e të gjithë qytetarëve. Përballë konfliktit, është thelbësore për të dy rajonet për të nxitur dhembshurinë, për të promovuar dënimin ndërkombëtar të terrorizmit dhe për të përdorur artin si një mjet për të arritur dhe ndërtuar ura midis komuniteteve”, shprehet dramaturgu.

Vullneti për të punuar për Kosovën

Dr. Horovitz shpreh gatishmërinë e tij për të punuar për Kosovën nëse i jepet mundësia. Ai e kupton vlerën e shkëmbimit kulturor dhe potencialin që teatri të kapërcejë kufijtë politikë.

“Po të më pyeste dikush, do të isha i gatshëm të punoja për Kosovën”, thotë ai me bindje. Angazhimi i tij për të përdorur teatrin si një mjet për të nxitur mirëkuptimin dhe unitetin, nuk njeh kufij.

Dëshmia e fuqisë së qëndrueshme të teatrit

“My First Sony”, një shfaqje nga Roy Horovitz, ka arritur të mbijetojë për 27 vjet për shkak të tregimit të tij bindës, performancave të jashtëzakonshme, kërkesës së vazhdueshme të audiencës, rëndësisë kulturore dhe angazhimit të palëkundur ndaj cilësisë artistike.

“Kjo jetëgjatësi është një dëshmi e fuqisë së qëndrueshme të teatrit dhe ndikimit të thellë që mund të ketë si tek interpretuesit ashtu edhe tek audienca”, shton regjisori.

Arti në kohë krize

Në një botë ku krizat dhe konfliktet shpesh i lënë në hije artet, Dr. Horovitz pranon sfidat unike me të cilat përballen artistët gjatë kohërave të trazuara. “Teatri është më i ngadalshëm; duhet më shumë kohë për të reaguar,” shpjegon ai, i pyetur nëse teatri duhet të ofrojë diçka në kohë të luftës.

“Teatri duhet t’i përshtatet peizazhit sociopolitik në ndryshim të vazhdueshëm. Gjithashtu, është e rëndësishme se si arti ka fuqi të bashkojë komunitetet. Kohët e fundit, teatrot në Izrael janë bërë strehë për njerëzit në nevojë dhe kjo është një fuqi që arti e ka”, shton ai.

Një mesazh dhembshurie dhe uniteti

Përballë trazirave të fundit globale, Dr. Horovitz jep një mesazh dhembshurie dhe uniteti. Ai reflekton mbi humbjen tragjike të jetëve të pafajshëm gjatë konflikteve dhe nevojën që liderët t’i japin përparësi paqes mbi interesat personale.

 “Të bashkohemi të gjithë në lutjen për ditë më të mira, le të dënojmë të gjithë terrorizmin dhe humbjen e paimagjinueshme të civilëve pa marrë parasysh se në cilën anë të kufirit po ndodhë. Shpëtimi do të vijë nga njerëzit, jo vetëm nga udhëheqësit, dhe artet luajnë një rol jetësor në nxitjen e ndjeshmërisë dhe mirëkuptimit”, thotë regjisori izraelit.

Misioni i Dr. Horovitz për të promovuar teatrin izraelit në nivel global, për të bashkëpunuar me artistë në Kosovë dhe në botë, për të punuar drejt një jete më harmonike është një dëshmi e përkushtimit të tij për të ndërtuar ura kulturore. /KultPlus.com