Edicioni i 15-të i Mitrovica Green Fest, festivalit që prej një dekade e gjysmë sjell së bashku artistë, qytetarë, aktivistë dhe profesionistë të mjedisit për të promovuar zhvillimin e qëndrueshëm përmes artit dhe veprimit qytetar, këtë vit rikthehet me një temë tronditëse dhe thellësisht aktuale: “Toxicity” (Toksiciteti).

Në një kohë kur dëmi ndaj mjedisit shpesh ndodh në mënyrë të padukshme dhe graduale, tema “Toxicity” vjen si një përpjekje për të eksploruar dhe ekspozuar jo vetëm ndotjen që prekim fizikisht, por edhe format më të holla e sistematike të toksicitetit – ato që helmojnë marrëdhëniet tona me natyrën, njëri-tjetrin dhe vetveten.

“A gjendet toksiciteti vetëm në lumenjtë e ndotur e tokën e helmatisur, apo edhe në sistemet që lejuan të bëhet kështu? A e mbajti gjallë toksicitetin fryma jonë, apo ne ishim indiferentë dhe nuk deshëm ta shohim?” – pyesin organizatorët në deklaratën e tyre.

Toksiciteti, në thelb, është shkalla e dëmit që një substancë, sjellje apo strukturë mund të shkaktojë mbi organizmat e gjallë dhe mbi ekosistemet. Por Green Fest këtë vit e zgjeron këtë përkufizim, duke e parë si një prani që shkon përtej ndotjes fizike: si një dhunë e ngadaltë dhe e padukshme që, siç thotë studiuesi Rob Nixon, grumbullohet me kohë dhe prek më të pambrojturit – duke lënë gjurmë të përhershme në ujërat tona, në qytetet tona, në trupat dhe jetët tona.

Pikërisht për ta bërë këtë të padukshme të dukshme, Green Fest 15 do të përdorë artin si medium reflektimi dhe reagimi. Përmes një programi të larmishëm që përfshin ekspozita, performanca muzikore, art vizual, dokumentarë mjedisorë, punëtori kreative, aktivitete për fëmijë dhe debate publike, festivali do të krijojë hapësira për të pyetur, për të reflektuar dhe për të ndërtuar kolektivisht rrugët drejt një detoksifikimi të brendshëm dhe të jashtëm.

“Toksiciteti helmon jo vetëm natyrën, por edhe mënyrën si jetojmë, vendimet që i pranojmë si normale dhe pabarazitë që i bëjmë sikur nuk ekzistojnë. Green Fest këtë vit sfidon këtë normalitet të helmatisur – jo për të tronditur, por për të ndërgjegjësuar. Jo për të dëshpëruar, por për të pyetur: Çfarë do të thotë të shërohesh? Si individ, si komunitet, si planet?”

Green Fest XV do të mbahet në qytetin e Mitrovicës nga 13 deri më 17 gusht 2025, dhe do të vazhdojë misionin e tij për të krijuar ndërveprim kuptimplotë mes artit dhe qëndrueshmërisë, duke përfshirë publikun e të gjitha moshave dhe prejardhjeve. Në zemër të festivalit qëndron ideja se arti mund të jetë jo vetëm pasqyrë e së vërtetës, por edhe mjet i shërimit – një mënyrë për të parë më qartë, për të ndjerë më thellë, dhe për të vepruar më me guxim.

Në një kohë kur planeti, shoqëritë dhe individët përballen me forma të reja e të rrezikshme të ndotjes – jo vetëm mjedisore, por edhe shpirtërore e strukturore – Mitrovica Green Fest ngre një pyetje të guximshme: A është Toka toksike, apo jemi bërë ne toksik për Tokën?/KultPlus.com