Arka e Noes gjendet në hartën 3 000-vjeçare prej guri

Shkencëtarët kanë deshifruar hartën më të vjetër në botë dhe ata besojnë se ajo mund t’i çojë ata në vendndodhjen e Arkës së Noes, sipas nypost.com.

Artefakti babilonas 3 000-vjeçar i ka habitur arkeologët për shekuj, por në javët e fundit, ekspertët kanë zbuluar kuptimin.

Pllaka balte u zbulua në Lindjen e Mesme përpara se të blihej nga Muzeu Britanik në 1882.

Që nga gjetja e tyre, ekspertët janë përpjekur të deshifrojnë se çfarë mund të nënkuptojnë simbolet e ngjashme me hartën e gdhendura në artefakt.

Ato kanë disa paragrafë kuneiformi në anën e pasme dhe sipër diagramit të hartës që përshkruan krijimin e Tokës dhe atë që ekzistonte përtej saj.

Gdhendjet janë quajtur ”Imago Mundi” nga shkencëtarët që thonë se tregon Mesopotaminë e Lashtë, e njohur tani si Iraku i sotëm, i rrethuar nga “Lumi i hidhur”.

Por pas më shumë se një muaji analizimi të simboleve në këto pllaka, studiuesit besojnë se ato janë referenca të qarta për tregimet në Bibël.

Ata pretendojnë se pjesa e pasme e artefaktit vepron si një çelës sekret për t’u treguar udhëtarëve rrugën që do të marrin dhe çfarë duhet të kenë kujdes gjatë rrugës.

Në një pasazh thuhet se thotë se ata që janë në udhëtim duhet të kalojnë “shtatë lega për të parë diçka që është e trashë si një enë parsiktu”.

Fjala “parsiktu” ka për qëllim të ndihmojë në shpjegimin e madhësisë së një anijeje të nevojshme për t’i mbijetuar Përmbytjes së Madhe, bazuar në shkrimet e tjera të lashta babilonase.

Një pasazh tjetër besohet se tregon një rrugë dhe udhëzime për të shkuar në “Urartu”, një vend që besohet të jetë ku një burrë dhe familja e tij zbarkuan një arkë gjigante që ata bënë, sipas poemave të lashta të Mesopotamisë – më shpesh të referuara si Arka e Noes.

Urartu, i njohur gjithashtu si Ararat, është në majën e një mali në Turqi dhe studiuesit thonë se thuhet se është vendi ku u ul arka pas përmbytjes 150-ditore.

Kjo tregon se historia ishte e njëjtë, dhe sigurisht që njëra çoi në tjetrën, por gjithashtu, se nga këndvështrimi babilonas, kjo ishte një çështje e vërtetë.

Historia biblike e Arkës së Noes ndjek nga afër versionin babilonas. Në versionin babilonas, perëndia Ea dërgoi një përmbytje në Tokë për të shkatërruar të gjithë njerëzimin me përjashtim të një familjeje.

Utnapishtim ndërtoi një arkë të madhe pasi u urdhërua dhe e mbushi me kafshë.

Gjashtë muajt që pasuan kishin përmbytje të tmerrshme që vetëm Utnapishtimi, familja e tij dhe të gjitha kafshët në arkë mbijetuan.

Me përfundimin e përmbytjeve, ata u vendosën në mënyrë të sigurtë në një nga majat e Urartu./ KultPlus.com

Screenshot

Rritet numri i viktimave në Spanjë, qeveria shpall 3 ditë zie

Ka shkuar në 72 numri i viktimave që kanë humbur jetën si pasojë e përmbytjeve. Mediat vendase bëjnë të ditur se disa persona rezultojnë të zhdukur, ndërsa operacionet e shpëtimit vazhdojnë në të gjithë Spanjën jugore dhe lindore.

Ekipet e shpëtimit janë penguar nga linjat e rrëzuara të energjisë që kanë ndërprerë energjinë elektrike, si dhe rrjetet telefonike dhe rrugët e përmbytura që mbeten të pakalueshme.

Qeveria spanjolle ka shpallur tre ditë zie, duke filluar nga nesër, u tha gazetarëve Ángel Victor Torres, ministri përgjegjës për politikën territoriale.

Agjencia e motit paralajmëron për reshje të forta shiu në verilindje të Spanjës dhe në pjesë të Spanjës jugore.

Kryeministri i Portugalisë, Luís Montenegro, u shpreh i gatshëm t’i ofrojë Spanjës çfarëdo ndihme që mund të jetë e nevojshme.

“Qeveria portugeze shpreh ngushëllimet e saj më të forta për numrin e madh të viktimave të përmbytjeve në Spanjë, tregon solidaritet me të gjithë popullin spanjoll dhe qeverinë dhe vihet në dispozicion për të gjithë ndihmën e nevojshme”, tha ai në mediat sociale.

Përmbytjet e sotme raportohet se kanë qenë më të këqijat që kanë prekur Spanjën që nga viti 1996. Në atë kohë, 87 njerëz vdiqën kur shiu i rrëmbyeshëm goditi një zonë në një qytet në malet e Pirenejve./ KultPlus.com

”Luftë” gjermano-turke për qebapin e famshëm, ndërhyn Komisioni Evropian

Një ”luftë” ushqimore është në qendër të diskutimeve në Gjermani, sipas BBC.

Kërkesa e qeverisë turke që qebapi të njihet si një specialitet turk, ushqimi i preferuar i të gjithëve gjatë natës, është temë kryesore e diskutimit në Gjermani për momentin.

Nëse ka një gjë që i bashkon berlinezët, është oreksi për qebap.

Punonjësit e zyrave në kërkim të një dreke të shpejtë, fëmijë që ktheheshin në shtëpi nga shkolla apo ata që argëtohen gjatë natës vonë, të gjithë ndalojnë rregullisht në një nga dyqanet e shumta të qebapeve të qytetit.

Ajo që josh berlinezët e uritur është mishi i viçit i fërkuar me erëza, i gatuar në hell, i prerë hollë dhe i grumbulluar në pite me sallatë krokante, shpesh të lyer me salcë kosi të mbushur me hudhër.

Është një shije gjermane për qebapin tradicional turk – i njëjti mish i shërbyer në një pjatë me oriz dhe sallatë.

Megjithatë, edhe pse në Berlin ka më shumë se 1 000 dyqane të tillë, së shpejti ato mund të ndalohet të shesin qebap nën atë emër.

Në një aplikim të fundit në Komisionin Evropian, qeveria turke kërkoi që qebapi të njihet si një specialitet turk, i cili lindi dhe u zhvillua në atë që është Turqia e sotme.

Kjo do t’i jepte të njëjtin status si pica napolitane e Italisë ose proshuta Serrano e Spanjës.

Vetëm qebapët që u përmbahen kritereve strikte mund të quhen qebap, edhe pse versioni berlinez nuk do ta kalonte provën.

Ministria Federale e Ushqimit dhe Bujqësisë e Gjermanisë (BMIL) ishte një nga 11 organizatat që parashtroi një kundërshtim.

“Ne kemi marrë parasysh aplikimin nga Turqia me njëfarë habie”, tha një zëdhënës.

”Qebapi është pjesë e Gjermanisë dhe shumëllojshmëria e metodave të përgatitjes së tij pasqyron diversitetin e vendit tonë – kjo duhet të ruhet”, vazhdoi ai.

”Në interes të ‘tifozëve’ të shumtë në Gjermani, ne jemi të përkushtuar që të sigurojmë që qebapi të mbetet ashtu siç përgatitet”, theksoi ai.

Versioni berlinez i qebapit lindi në fillim të viteve 1970, sipas ”Visit Berlin”.

Dy burra pretendojnë krijimin e tij: Mehmet Aygun dhe Kadir Nurman ishin të dy pjesë e valës së “punëtorëve mysafirë” turq që ndihmuan në nxitjen e bumit ekonomik të Gjermanisë pas luftës.

Ata morën qebapin klasik turk dhe e kthyen në një sanduiç të lehtë për t’u ngrënë që tani është një forcë ekonomike më vete.

”Ky sanduiç vlerësohet të gjenerojë shitje vjetore prej rreth 2,3 miliardë euro vetëm në Gjermani dhe 3,5 miliardë euro në të gjithë Evropën”, sipas Shoqatës së Prodhuesve Turq të Doner me qendër në Berlin.

Çmimi i arsyeshëm e ka bërë atë një mjet edhe për pikë politike.

Në fillim të këtij viti partia e majtë gjermane ”Die Linke” i kërkoi qeverisë të prezantojë një kufi të çmimit Dönerpreisbremse, por ajo nuk pranoi.

Komisioni Evropian i ka udhëzuar qeveritë turke dhe gjermane që të angazhohen në bisedime për të gjetur një kompromis, por pasojat e çdo marrëveshjeje ka të ngjarë të ndihen në të gjithë botën, ku qebapi është bërë një nga eksportet më të njohura të Turqisë./ KultPlus.com

Themeluesi i TikTok-ut kryeson listën e më të pasurve të vendit

Themeluesi i TikTok-ut, Zhang Yiming kryeson tani listën e më të pasurve të Kinës, për herë të parë, sipas revistës ”Hurun”, me qendër në Shangai, e cila vlerëson pasurinë e tij në 49,3 miliardë dollarë.

”Zhang, 41 vjeç, i përket brezit të ri të biznesmenëve kinezë, të cilët janë më të fokusuar ndërkombëtarisht se paraardhësit e tyre”, sipas ”Hurun”.

Pronari i TikTok-ut, ByteDance, i themeluar gjithashtu nga Zhang, rriti qarkullimin global me 30% vitin e kaluar.

TikTok – i njohur si Douyin në Kinë – ka 200 milionë përdorues vetëm në Shtetet e Bashkuara.

Zhong Shanshan dorëzoi vendin e tij të parë në listën e të pasurve për herë të parë në tre vjet.

Pasuria e 70-vjeçarit prej 47,9 miliardë dollarësh, e bazuar pjesërisht në markën e ujit në shishe ”Nongfu Spring”, e vendosi atë në vendin e dytë.

Themeluesi i ”Tencent”, Ma Huateng ishte në vendin e tretë me pasurinë e tij prej 44,4 miliardë dollarësh.

Sipas ”Hurun”, numri i miliarderëve kinezë në dollarë ra vitin e kaluar me 142 në 753. \

Pika më e lartë u arrit në vitin 2021, kur ishin 1 185.

Rënia i atribuohet ekonomisë së mbetur të Kinës dhe performancës së dobët të tregut të aksioneve./ KultPlus.com

Adams: Detyrimet ndaj atdheut nuk mbarojnë gjatë gjithë jetës tonë, duhet të bëjmë gjithçka mundemi

John Adams (30 tetor 1735 – 4 korrik 1826) ishte jurist, autor, burrë shteti dhe diplomat amerikan. Ai shërbeu si Presidenti i dytë i Shteteve të Bashkuara (1797-1801), Zëvendëspresident i parë (1789-97), dhe si një nga Baballarët Themelues ishte një udhëheqës i pavarësisë amerikane nga Britania e Madhe. Adams ishte një teoricien politik në epokën e Iluminizmit që promovoi republikanizmin dhe një qeveri të fortë qendrore. Idetë e tij krijuese janë botuar shpesh. Ai ishte gjithashtu një mbajtës ditari dhe korrespondent i përkushtuar, veçanërisht me gruan dhe këshilltaren e tij kryesore Abigail, shkruan KultPlus.

Ai bashkëpunoi me kushëririn e tij, udhëheqësin revolucionar Samuel Adams, por ai krijoi rëndësinë e tij para Revolucionit Amerikan. Pas masakrës së Bostonit, pavarësisht ndjenjave të ashpëra lokale anti-britanike, ai i bëri një mbrojtje të suksesshme ligjore edhe pse jo popullore, ushtarëve të akuzuar britanikë, i shtyrë nga përkushtimi i tij për të drejtën për avokat dhe “mbrojtjen e pafajësisë”. Si një delegat nga Massachusetts në Kongresin Kontinental, Adams luajti një rol kryesor në bindjen e Kongresit për të shpallur pavarësinë. Ai ndihmoi Tomas Xheferson në hartimin e Deklaratës së Pavarësisë në vitin 1776, dhe ishte shtytësi kryesor i saj në Kongres. Si diplomat në Evropë, ai ndihmoi të negociojë marrëveshjen eventuale paqësore me Britaninë e Madhe, dhe mori kredi vitale qeveritare nga bankierët në Amsterdam. Adams ishte autori kryesor i Kushtetutës së Massachusetts në vitin 1780, e cila ndikoi teorinë politike amerikane, ashtu si edhe punimi i tij i mëparshëm “Mendime mbi qeverisjen” (1776).

Gjatë shumë letërkëmbimeve Adams ka lënë një sërë thëniesh me shumë vlerë. Sot po e sjellim njërën nga to e cila është gjithmonë e vlefshme:

“Detyrimet ndaj atdheut nuk mbarojnë gjatë gjithë jetës tonë. Duhet të bëjmë gjithçka mundemi”. /KultPlus.com

‘Më shumë do të doja të kisha trëndafila në tryezën time sesa diamante në qafë’

Emma Goldman lindi më 27 qershor të vitit 1869 dhe vdiq më 14 maj të vitit 1940. Goldman ishte një anarkiste e njohur për aktivizmin e saj politik, me shkrime dhe fjalime, shkruan KultPlus.

Ajo luajti një rol të rëndësishëm në zhvillimin e filozofisë politike anarkiste në Amerikën e Veriut dhe Evropë në gjysmën e parë të shekullit të 20. Lindur në Kovno, Perandoria Ruse (sot Kaunas, Lituani), Goldman emigroi në Shtetet e Bashkuara në vitin 1885.

E tërhequr nga anarkizmi pas aferës Haymarket, Goldman u bë një shkrimtare dhe një lektore e njohur në filozofinë anarkiste, të drejtat e grave, dhe çështjet sociale, duke tërhequr mijëra turma.

Më poshtë po i sjellim disa thënie të kësaj aktivisteje të njohur:

“Njerëzit kanë aq liri sa guxojnë për ta kërkuar dhe për ta marrë”

“Më shumë do të doja të kisha trëndafila në tryezën time sesa diamante në qafë”

“Para se ta falim njëri-tjetrin, duhet ta kuptojmë njëri-tjetrin”

“Elementi më i dhunshëm në një shoqëri është injoranca” /KultPlus.com

Jeff Bezos: Mediat kanë humbur besueshmërinë

Nga Jeff Bezos

Në sondazhet e përvitshme publike mbi besimin dhe reputacionin, gazetarët dhe mediat kanë rënë rregullisht afër fundit, shpesh pak mbi Kongresin. Por në sondazhin e Gallup të këtij viti, kemi arritur të biem poshtë Kongresit. Profesioni ynë, tani është më pak i besuari nga të gjithë. Diçka që po bëjmë duket qartë që nuk funksionon.

Më lejoni të bëj një analogji. Makinat e votimit duhet të plotësojnë dy kërkesa. Ato duhet të numërojnë votat me saktësi dhe njerëzit duhet të besojnë se ato i numërojnë votat me saktësi. Kërkesa e dytë është po aq e rëndësishme sa e para.

Po kështu me gazetat. Ne duhet të jemi të saktë dhe duhet të besojmë se jemi të saktë. Është një pilulë e hidhur për t’u gëlltitur, por po dështojmë në kërkesën e dytë. Shumica e njerëzve besojnë se media është e njëanshme. Kushdo që nuk e sheh këtë po i kushton pak vëmendje realitetit dhe ata që luftojnë realitetin, zakonisht humbasin.

Realiteti është një kampion i pamposhtur. Do të ishte e kollajtë të fajësonim të tjerët për rënien tonë të gjatë dhe të vazhdueshme të besueshmërisë (dhe, rrjedhimisht, rënien e ndikimit), por mentaliteti i viktimës nuk do të ndihmojë. Ankesa nuk është strategji. Ne duhet të punojmë më shumë për të kontrolluar atë që mund të kontrollojmë, me qëllim që të rrisim besueshmërinë tonë.

Mbështetjet e kandidatëve presidencialë nuk bëjnë asgjë për të anuar peshoren e zgjedhjeve. Asnjë votues i pavendosur në Pensilvani nuk do të thotë: “Unë do të shkoj pas mbështetjes së Gazetës Filan”. Asnjë. Ajo që mbështetjet presidenciale bëjnë në të vërtetë, është të krijojnë një perceptim të njëanshmërisë. Një perceptim i mospavarësisë. Ne duam t’u japim fund, dhe ky është një vendim parimor dhe është i duhuri. Eugene Meyer, botues i The Washington Post nga viti 1933 deri në 1946, mendoi të njëjtën gjë dhe kishte të drejtë. Në vetvete, refuzimi për të mbështetur kandidatët presidencialë nuk mjafton për të na çuar shumë lart në shkallën e besimit, por është një hap kuptimplotë në drejtimin e duhur. Do të doja ta kishim bërë ndryshimin më herët, në një moment më larg zgjedhjeve dhe emocioneve që i rrethojnë.

Ky ishte planifikim i papërshtatshëm, dhe jo ndonjë strategji e qëllimshme.

Dua gjithashtu të jem i qartë, se në këtë vendim nuk ka asnjë lloj quid pro quo-je. As fushata dhe as kandidati nuk janë konsultuar apo informuar në asnjë nivel apo në asnjë mënyrë për këtë vendim. Është bërë tërësisht nga brenda. Dave Limp, shefi ekzekutiv i një prej kompanive të mia, Blue Origin, u takua me ish-presidentin Donald Trump në ditën kur ne bëmë njoftimin.

Unë psherëtiva kur e mora vesh, sepse e dija se do t’u jepte municion atyre që do të donin ta cilësonin këtë si diçka, që vetëm vendim parimor nuk ishte. Por fakti është se unë nuk kisha dijen i më parë për takimin. Edhe Limp nuk dinte gjë paraprakisht; takimi u caktua shpejt e shpejt atë mëngjes. Nuk ka asnjë lidhje midis tij dhe vendimit tonë për mbështetjet presidenciale, dhe çdo sugjerim ndryshe është i rremë.

Kur bëhet fjalë për shfaqjen e konfliktit, unë nuk jam një pronar ideal për The Washington Post. Çdo ditë, diku, ndonjë drejtues i Amazon ose i Blue Origin apo dikush nga filantropitë dhe kompanitë e tjera që unë zotëroj ose investoj, po takohen me zyrtarë qeveritarë. Një herë kam shkruar se The Washington Post është një faktor “kompleksues” për mua. Është, por me sa duket edhe unë jam një faktor kompleksues për The Post.

Ju mund t’i shihni pasurinë dhe interesat e mia të biznesit si një mburojë kundër frikësimit, ose mund t’i shihni ato si një rrjet interesash konfliktuale. Vetëm parimet e mia mund ta kthejnë ekuilibrin nga njëri këndvështrim, te tjetri. Ju siguroj se pikëpamjet e mia këtu janë, në fakt, parimore dhe besoj se historia ime si pronar i The Washington Post që nga viti 2013 e mbështet këtë. Sigurisht, ju jeni të lirë të vendosni vetë, por unë ju sfidoj të gjeni një rast në ato 11 vjet ku unë kam penguar këdo në The Washington Post, në favor të interesave të mia. Nuk ka ndodhur.

Mungesa e besueshmërisë nuk është unike për The Washington Post. Gazetat simotra kanë të njëjtin problem. Dhe është një problem jo vetëm për median, por edhe për vendin. Shumë njerëz po u drejtohen podkasteve të hapura, postimeve të pasakta të mediave sociale dhe burimeve të tjera të paverifikuara të lajmeve, të cilat mund të përhapin shpejt dezinformata dhe të thellojnë përçarjen. Washington Post dhe New York Times fitojnë çmime, por gjithnjë e më shumë ne flasim vetëm me një elitë të caktuar. Gjithnjë e më shumë flasim me veten. (Nuk ka qenë gjithmonë kështu – në vitet 1990 ne arritëm të penetrojmë në 80 përqind të familjeve në zonën e Uashingtonit).

Ndërkohë që unë nuk shtyj dhe nuk do të shtyj interesat e mia personale, nga ana tjetër nuk do të lejoj që kjo gazetë të ecë me autopilot dhe të humbasë në irrelevancë – e kapërcyer nga podkastet e pabazuara dhe marrinat e mediave sociale. Është shumë e rëndësishme.

Tani më shumë se kurrë, bota ka nevojë për një zë të besueshëm, të pavarur dhe ku mund të lindë më mirë ai zë, se sa në kryeqytetin e vendit më të rëndësishëm në botë? Për të fituar këtë luftë, do të na duhet të ushtrojmë muskuj të rinj. Disa ndryshime do të jenë një kthim në të kaluarën, dhe disa do të jenë shpikje të reja. Kritikat do të jenë pjesë e çdo gjëje të re, sigurisht. Kjo është rruga e botës. Asnjë nga këto nuk do të jetë e lehtë, por do ia vlejë. Jam shumë mirënjohës që jam pjesë e kësaj përpjekjeje. Shumë nga gazetarët më të mirë që do të gjeni kudo punojnë në The Washington Post dhe punojnë me shumë mundim çdo ditë për të arritur tek e vërteta. Ata meritojnë të besohen.

Jeff Bezos është pronar i të përditshmes amerikane “The Washington Post / The Washington Post/ KultPlus.com

NBA dhuron spektakël

Golden State rikthehet te fitorja në NBA, pasi mposhti 124-106 Neë Orleans. Vendimtar për ekipin e Warriors, ku mungoi Stephen Curry, ishte stoli, nga ku erdhën 51 pikë. Për miqtë, dyshja Ingram-Williamson realizoi 61 pikë, por që nuk mjaftuan për të shmangur humbjen.

Fitorja e dytë radhazi për Denver, që triumfoi 144-139 në fushën e Brooklyn pas kohës shtesë, në një ndeshje spektakolare. Nikola Jokic realizoi një “triple double”, me 29 pikë, 18 rebound e 16 asist, teksa të gjithë titullarët e Denver realizuan mbi 12 pikë.

Jashtë fushe fiton edhe ekipi i Dallas, që mundi 120-114 Minnesota. Për miqtë shkëlqeu Kyrie Irving, autor i 35 pikëve, ndjekur nga Doncic me 24. Më i miri në parket ishte Edwards, gjithsesi 37 pikët e tij nuk i mjaftuan Minnesotas.

Ekipi i Sacramento, falë 28 pikëve e 11 rebound të Sabonis, mundi 113-86 Utah Jazz, me këta të fundit që nuk kanë asnjë fitore në NBA këtë sezon. Double-double i Sabonis me 28 pikë e 11 rebaund i dhanë fitoren Sacramentos që regjistroi suksesin e dytë radhazi./Klan News/ KultPlus.com

Qeveria miraton projekt-buxhetin 3 miliardë e 608 milionë euro për vitin 2025

Qeveria e Kosovës ka miratuar Projekt-buxhetin për vitin 2025, që do të kap vlerën prej 3 miliardë e 608 milionë euro.

Kryeministri Albin Kurti tha se krahasuar me buxhetin e vitit të kaluar, ka rritje për rreth 300 milionë euro apo 8.87 përqind.

Kurt shtoi se miratimin e këtij projekt-buxheti po shënojnë rekord historik si qeveria e parë që e çon mandatin deri në fund dhe miraton katër buxhete vjetore.

“Ky buxhet është për të gjithë, ashtu siç ështe edhe qeverisja jonë. Ky do të jetë buxheti i katërt për këtë mandat, por i pari për mandatin që na pret”, ka deklaruar Kurti.

Ai ka bërë me dije edhe se ku do të shkojnë këto mjete.

Nga ky buxhet, Kurti tha 961.5 milionë euro do të shkojnë për pagat e sektorit publik, duke përfshirë edhe rritjen e pagave që prezantuan në konferencën e djeshme.

“Tek kategoria mallra dhe shërbime kemi planifikuar që 105 milionë euro ti ndjamë për nevojat e shëndetësisë. 87 milionë euro tjera i kemi planifikuar për nevoja të sigurisë e të mbrojtjes që do të shkojnë në municion, pajisje e furnizime të nevojshme ashtu që Policia e ushtria ti kryejnë detyrat me efikasitet të plotë”, shtoi Kurti9.

100 milionë euro tjera tha se janë buxhetuar për mbulimin e rritjes së pensioneve.

“Për pensionistët tanë kemi buxhetuar edhe 100 milionë euro tjera shtesë për të mbuluar rritjen e pensioneve prej 20 përqind. 60 milionë euro të tjera janë shtuar tek skema e shtesave për fëmijë për të mbuluar rritjen e shtesave që e bëmë para tre muajsh”, shtoi Kurti.

Për investimet kapitale në infrastrukturë, Kurti tha se janë ndarë 930 milionë euro që do të shkojnë në rehabilitim e ndërtim të hekurudhave dhe ndërtim të rrugëve rajonale e autostradave, rruga Prizren Tetovë, hekurudha që lidhë me Portin e Durrësit, por edhe lidhja e aeroportit me hekurudhë e linjë të trenit.

“Investimet do ti vazhdojmë edhe në pjesën veriore të vendit”, tha tutje Kurti.

Rritje tha se ka edhe buxheti për mbrojtje.

“Edhe buxhetin për mbrojtje e kemi rritur. Për vitin 2025, që në fillim buxheti i mbrojtjes do të shënojë nivelin prej 2 përqind të Bruto Produktit Vendor me nivelin prej 208 milionë euro”, tha Kurti.

Ndërkohë, buxheti i komunave do të jetë 788 milionë euro.

“Rritje të buxhetit ka pasur edhe për komunat. Me gjithsej 788 milionë euro, komunat do të kenë mbi 240 milionë euro më shumë mbështetje se që kishin para se ne ta merrnim mandatin. Për komunat do të ketë edhe mbështjetje shtesë përmes grantit të performancës”, ka shtuar Kurti. /Express/ KultPlus.com

Baleti shqiptar “Plaga e dhjetë e Gjergj Elez Alisë” rivihet në skenën e TKOB

Në Teatrin Kombëtar të Operas e Baletit është rivënë në skenë legjenda e Gjergj Elez Alisë.

“Plaga e dhjetë e Gjergj Elez Alisë” u soll në natën e saj të parë nga balerinët Kevin Lila, Adela Muçollari, Ervis Koçeku, Anxhelo Muçollari, Lurdi Dodgjini, Ambra Troplini dhe Eltion Merja, ndërsa në natën e saj të dytë, interpretuan edhe Odeta Dishnica, Dion Gjinika, Elda Logo etj.

Baleti “Plaga e dhjetë e Gjergj Elez Alisë” është një nga ato vepra që i kanë rezistuar kohës. Baleti mban firmat e kolosëve: kompozitorit Feim Ibrahimi, të Ismail Kadaresë që shkroi libretin dhe të baletmaestros Agro Aliaj.

Libreti bazohet mbi rrëfenjat e Eposit të Kreshnikëve, duke përcjellë bëmat e heroit, dashurinë e përpjekjet për atdheun e sakrificat për njerëzit e dashur.

Legjenda nis me Gjergjin që dergjet në shtat prej 9 vjetësh nga plagët e marra dhe përfundon me duelin e famshëm me bajlozin. Ndonëse me nëntë plagë në trup, Gjergji e vret atë, por edhe vetë mbyll sytë përgjithmonë nga plaga e dhjetë që ka marrë.

Për herë të parë në skenën shqiptare baleti u shfaq në 30 mars të vitit 1986 me dirigjim nga Rifat Teqja dhe në atë kohë Gjergj Elez Alia u interpretua nga Ilir Kerni, Llaqi Nako dhe Arben Kuçaj, ndërsa personazhi tjetër kryesor, Dardina u interpretua nga Albana Sulejmani dhe Julika Islami.

Pas vitit 1986, vepra e cilësuar si një nga baletet më të bukur shqiptarë, është rikthyer shumë herë të tjera në skenë./atsh/KultPlus.com

Shqipëria kryeson me rritjen e turizmit në Europë

Organizata Botërore e Turizmit të Kombeve të Bashkuara ka publikuar Barometrin e Turizmit për periudhën janar-korrik 2024, në të cilën konfirmohet se Shqipëria renditet e para në Europë për rritjen e numrit të vizitorëve ndërkombëtarë krahasuar me periudhën e parapandemisë dhe e dyta në botë pas Katarit.

Kryeministri Edi Rama në një postim në rrjetet sociale tha se “një tjetër certifikim ndërkombëtar për këtë vit turistik sapo vjen nga Barometri i Organizatës Botërore të Turizmit, ku Shqipëria kryeson në klasifikimin europian për rritjen më të lartë të vizitorëve ndërkombëtarë dhe renditet e dyta në botë pas Katarit të Kupës së Botës, teksa një “medalje e artë” na akordohet edhe sa i takon arkëtimeve nga turizmi, me rritjen më të lartë krahasuar me periudhën e parapandemisë”.

“9,7 milionë vizitorë të huaj nga janari në shtator të vitit 2024 dhe një diversitet i larmishëm tregjesh turistike në rritje, janë tregues të qëndrueshëm, por të sigurt se Shqipëria do të vazhdojë t’i mbushë muret me certifikata të tilla suksesesh ndërkombëtare, që përkthehen në më shumë të ardhura për bizneset, punësim për familjet dhe imazh pozitiv ndërkombëtar për Shqipërinë tonë, që as mund të imagjinohej pak vite më parë”, tha Rama.

Një tjetër risi në barometrin e turizmit publikuar nga UN Tourism, është se për herë të parë njihet rritja e të ardhurave nga turizmi ndërkombëtar. Sipas barometrit për periudhën janar-korrik 2024, Shqipëria renditet e para sa i takon arkëtimeve nga turizmi, me një rritje +128% krahasuar me periudhën e parapandemisë.

Kjo nuk është hera e parë që UN Tourism, si organizata më e madhe botërore e turizmit, “certifikon” arritjet e industrisë së turizmit në Shqipëri, pasi edhe për vitin 2023 Shqipëria u rendit e katërta në botë për rritjen e flukseve ndërkombëtare në raport me popullsinë.

Në muajin prill, Organizata Botërore e Turizmit mbajti për herë të parë një event të nivelit të lartë në Tiranë, siç ishte Mbledhja e Komisionit për Europën, ku u prezantua gjithashtu edhe botimi “Doing Business in Tourism – Investing in Albania”, një botim i përbashkët i UN Tourism dhe Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit, kushtuar investimeve në turizëm.

Sipas barometrit të UN Tourism, Evropa dhe Amerika rikuperuan 99% dhe 97% të flukseve ndërkombëtare të turistëve krahasuar me periudhën para pandemisë gjatë pjesës së parë të këtij viti, ndërsa Azia dhe Paqësori kanë treguar nivele më të ulëta rikuperimi, me 82% të niveleve të vitit 2019./atsh/KultPlus.com

“Fausti” si rimishërim i njeriut modern, në ArTurbina

Trupa e Teatrit Kombëtar solli mbrëmjen e djeshme, premierën e “Faustit”, me regjinë e Davide Iodice.

“Fausti” erdhi tek ArTurbina përmes interpretimit të aktorëve: Ema Andrea, Lulzim Zeqja, Besmir Bitraku, Indrit Çobani, Hervin Çuli, Niada Saliasi, Ina Gjonçi, Krist Lleshi, Gert Ferra, Genti Deçka.

Fausti është rimishërimi i njeriut modern, për të cilin djalli nuk përfaqëson më tundimin apo mëkatin, por vetëm të keqen e pranishme në jetë. Përmes shtatë mëkateve vdekjeprurëse dhe mbi të gjitha, përmes takimit dhe dashurisë për Margaritën, Fausti do të jetojë mundimet e tij dhe vuajtjet e njeriut modern, duke mishëruar simbolin dhe në të njëjtën kohë, sakrificën ekzemplare të luftës së vazhdueshme e të pafundme mes të mirës dhe të keqes.

Regjisori Davide Iodice ka realizuar edhe bashkëpunime të tjera me artistët shqiptarë, siç ishte drama “Vizita”, me të cilën teatri “Migjeni” fitoi Çmimin e Medias, në MESS Festival. Iodice ka marrë përsipër veç regjisë së “Faustit” edhe përshtatjen, skenografinë e kostumet.

Kjo vepër ishte një bashkëprodhim i Teatrit Kombëtar dhe Sardegna Teatro të cilët patën mbështetjen e Institutit Italian të Kulturës./atsh/KultPlus.com

Sot, Dita Botërore e Qyteteve

Sot është Dita Botërore e Qyteteve dhe tema e këtij viti është: Të rinjtë Drejtues për Klimën dhe Veprimet Lokale për Qytetet e 2024-ës.

Qytetet parashikohet të strehojnë 70% të popullsisë së botës deri në vitin 2050, duke u përballur me sfida të paprecedentë në kontekstin e ndryshimeve klimatike. Deri në vitin 2030, rreth 60% e njerëzve do të jetojnë në zona urbane, me deri në 60% të banorëve urbanë nën 18 vjeç.

Pavarësisht progresit drejt Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm, qytetet, veçanërisht në Jugun Global, vazhdojnë të përballen me varfërinë, pabarazinë dhe degradimi i mjedisit, që kërkon veprim urgjent.

Ekspertët theksojnë rëndësinë e përfshirjes së të rinjve në vendimmarrjen urbane për të shfrytëzuar kreativitetin e tyre dhe për të nxitur zhvillimin e qëndrueshëm. Dita Botërore e Qyteteve 2024 synon të shfaqë rolin vendimtar të qeverive lokale dhe të rinjve në adresimin e sfidave të klimës urbane.

Iniciativat ndërkombëtare si Pakti për të Ardhmen dhe Deklarata për Gjeneratat e Ardhshme synojnë t’i japin përparësi zërave të të rinjve në formësimin e mjediseve të qëndrueshme urbane.

OKB propozon krijimin e këshillave rinore, integrimin e përfaqësuesve të të rinjve në qeveritë vendore dhe mbajtjen e dialogut të vazhdueshëm midis të rinjve dhe politikëbërësve. Këto përpjekje synojnë të krijojnë qytete që janë jo vetëm të qëndrueshme dhe elastike, por edhe reflektuese të zërave dhe nevojave të ndryshme të banorëve, si në të tashmen, ashtu edhe në të ardhmen./atsh/KultPlus.com

Zbulohen portrete e figura shenjtorësh në kishën e Kepit të Rodonit

Gjatë punimeve për konservimin dhe restaurimin e pikturës murale në Kishën e Shna Ndout, në Kepin e Rodonit, kanë dalë në dritë portrete dhe figura shenjtorësh.

Lajmi bëhet i ditur nga Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore.

Punimet konsistuan në konsolidimin e shtresave përgatitore dhe pelikulit piktorik, pastrimin nga mbivëniet me gëlqere dhe llaç, pastrimin nga kripërat si dhe zëvendësimin e bordurimeve dhe stukimeve të vjetra.

Piktura murale e kësaj kishe bashkë me atë të Kishës së Shëlbuemit në Rubik ishin në fokusin e programit të EU4Culture, gjatë këtij viti, për restaurimin e veprave të artit ndërsa ndërhyrjet u realizuan nga restauratorja Edlira Çaushi dhe ekipi i saj.

Specialistët e Sektorit të Veprave të Artit, në IKTK, kanë mbikëqyrur nga afër ecurinë e këtyre punimeve.

Kisha e Shna Ndout në Kepin e Rodonit është monument i trashëgimisë kulturore me një arkitekturë romaniko-gotike e shekullit XIV./atsh/KultPlus.com

Gjendet pas 200 vitesh dorëshkrimi i Chopin

Gjendet pas 200 vitesh një dorëshkrim i panjohur i Chopin. Bëhet fjalë për një valz, në La Minor dhe mendohet se është shkruar mes 1830-1835. Kur kompozitori polak ishte rreth 20-vjeçar.

Zbulimi i jashtëzakonshëm është në Morgan Library and Museum në New York, dhe është gjetur në një kasafortë rastësisht nga kuratori muzikor Robinson McClellan. I pluhurosur e i vjetëruar.

Dorëshkrimi më pas është studjuar nga një grup specialistësh të cilët deklarojnë të bindur tashmë nga analizimet se bëhet fjalë për një vepër të re që qëndronte e mbyllur prej 2 shekujsh tashmë, dhe i shtohet trashëgimisë botërore që ka lënë pas një ndër kompozitorët më madhështorë të muzikës klasike, i cili u nda nga jeta në moshën 39-vjeçare në Paris./tvklan/KultPlus.com

Sonte fillon edicioni i pestë i “Peja Jazz Festival”

Edicioni i 5-të i “Peja Jazz Festival” do të nis sot në kinemanë “Jusuf Gërvalla” në Pejë, duke shënuar fillimin e një programi të pasur muzikor që do të zgjasë deri më 3 nëntor. Ky festival do të mbledhë emra të shquar të muzikës xhaz nga e gjithë bota, duke ofruar një përvojë kulturore dhe artistike për qytetin e Pejës dhe për të gjithë adhuruesit e muzikës xhaz.

Nata e parë e festivalit do të hapet me një performancë nga artistja ndërkombëtare Laura Prince. E lindur nga prindër me prejardhje nga Togo dhe Franca, Laura është vokaliste dhe kompozitore me një stil autentik dhe prekës, që reflekton rrënjët e saj të thella kulturore. Përformanca e saj do të shoqërohet nga pianisti Julian Caetano, i cili njihet për interpretimin e tij të ndjeshëm në skenën e xhazit.

Muzika e Laurës prek tema universale si frikërat e fëmijërisë, zemërthyerjet, dhe lidhjet kulturore, duke krijuar një atmosferë intime dhe reflektuese për publikun. Julian, që në moshë të re ka kultivuar dashurinë për muzikën dhe xhazin, do të sjellë një performancë të sofistikuar dhe harmonike, e cila pasuron më tej përvojën e festivalit.

Peja Jazz Festival 2024 synon të jetë një platformë për promovimin e xhazit dhe bashkëpunimeve ndërkulturore, duke prezantuar artistë me zëra të veçantë dhe duke shpalosur emocione muzikore. Përgjatë katër netëve të ardhshme, audienca do të ketë mundësinë të shijojë një gamë të gjerë interpretimesh që do të përfshijnë tingujt e instrumenteve të veçanta dhe ritme nga kultura të ndryshme.

Edicioni i 5-të i Peja Jazz është duke u realizuar me mbështetjen e Anibar, Kinema Jusuf Gërvalla, Ambasada e Japonisë në Kosovë, Ipko Telecommunications, Ministria e Rinisë, Kulturës, dhe Sportit, Bashkimi Europian, Ambasada e Hungarisë në Kosovë, Ambasada e Francës në Kosovë dhe Instituti Francez, London Taxi, Baker Tilly, Agrocoop and Deep Yellow./KultPlus.com

Vdes etnografja dhe koleksionistja e njohur, Parashqevi Sahatçi

Berati humbi një figurë të shquar, historianen e koleksionisten Parashqevi Sahatçi (Salepi), të cilën kryebashkiaku Ervin Demo e quajti “Zonjën e Fotografisë”.

Dashuria për qytetin e saj, Beratin, i ngjizi Parashqevisë edhe pasionin për fotografinë, duke përjetësuar me shkrepjet e aparatit dhe koleksionin e saj të fotove, ngjarje të jetës shoqërore, politike dhe kulturore.

Kryetari i bashkisë, Ervin Demo tha se, falë koleksionit të pasur të Mjeshtres së Madhe Parashqevi Sahatçi dhe publikimeve, kemi sot një album të pasur të kujtesës historike të qytetit.

Përmes një postimi në rrjetet sociale Ervin Demo i shprehu ngushëllimet familjes, për humbjen e njeriut të dashur si dhe nderime për veprën e saj të përjetshme.

Në Berat, mësuese Parashqevi Sahatçi, njihej si mësuesja e dashur për breza me radhë, të cilët i edukoi në qytetin e “një mbi një dritareve”. Përveç titullit “Mjeshtër i Madh” që e mori nga presidenti Bujar Nishani, ajo ishte vlerësuar që në 1979 me titullin: “Naim Frashëri” si historiane dhe etnografe dhe në vitin 1990 është vlerësuar me “Medalje për shërbime shtetërore dhe shoqërore”./atsh/KultPlus.com

‘Ti je si manushaqet me erën sipër tyre’

Poezi nga Ezra Pound
Përktheu: Redi Sheqeri

Pema më ka depërtuar në duar,
Limfa e saj më ka mbushur krahët,
Pema është rritur në gjirin tim –
Teposhtë,
Degët rriten nga unë, si krahë.

Pemë je ti,
Myshk je ti,
Ti je si manushaqet me erën sipër tyre.
Një fëmijë – kaq i madh – je ti,
Dhe e gjithë kjo për botën është një çmenduri./ KultPlus.com

Kalaja e Kardhiqit, destinacion interesant për eksplorimin e historisë dhe natyrës

Një objekt me rëndësi për trashëgiminë tonë kulturore në qarkun e Gjirokastrës, është kalaja e Kardhiqit, e shpallur Monument Kulture i Kategorisë I që prej vitit 1963.

Kalaja e Kardhiqit, vetëm 4 km larg nga Gjirokastra, ka qenë një qendër strategjike e rëndësishme ndër shekuj.

Ndërtuar mes shekujve XIV-XV, kjo kala e mahnitshme mban brenda vetes histori të shumta. Me mure të forta dhe shkallë të gdhendura në gur, kalaja ofron jo vetëm një përvojë të pasur historike, por edhe një natyrë të larmishme dhe pamje të mrekullueshme të luginës së Kardhiqit, duke ofruar një destinacion interesant për ata që duan të eksplorojnë historinë dhe natyrën.

Kalaja ndodhet në fshatin Kardhiq, afërsisht në mes të luginës me të njëjtin emër. Lugina paraqet një linjë të rëndësishme komunikimi, të njohur që në Antikitet, e cila lidhet me trevën e Gjirokastrës, me pellgun e Delvinës.

Sipas eksploratorit osman Evlia Çelebiu si dhe burimeve të tjera që citon DRTK Gjirokastër, lugina e Kardhiqit ndonëse me vështirësi, të nxirrte dhe në gjirin e Vlorës. Pikërisht në vendin ku rruga kthen për të dalë në Qafën e Skërficës dhe më tej në pellgun e Delvinës, gjendet një kodër në trajtë trungu konik. Vetë kodra ka shpate mjaft të pjerrëta që e veshtirësojnë së tepërmi ngjitjen.

Kodra prej formacioni gëlqeror mbulohet prej një shtrese dheu, që e bën të papërshtatshme për banim. Në pjesën e sipërme ajo kurorëzohet prej një brezi shkëmbor i cili kufizon një platformë të vogël me diametër 70-80 m. Kushtet për ngulimin e një qendre të fortifikuar janë mjaft të përshtatshme si në drejtimin ekonomik, ashtu dhe strategjik.

Kalaja zë pjesën më të madhe të platformës, ajo ka formën e një pesëkëndëshi me perimetër 280 m, të përforcuar në çdo kulm prej një kulle. Përveç mbrojtjes natyrale që siguron terreni, midis shkëmbinjve vihen re dhe mure, të cilat pengojnë ngjitjen nëpërmjet çarjeve të tyre.

Në brendi të rrethimit shihen rreth 23 ambiente në formë qelie, si dhe dy stera me kapacitet mbi 350 metër kub.

Specialistët e DRTK Gjirokastër vazhdimisht kryejnë punime mirëmbajtjeje, siç është dhe pastrimi nga bimësia që po kryhet aktualisht në kalanë e Kardhiqit./atsh/KultPlus.com

Ezra Pound, poeti që ka jetuar më shumë me ide sesa me njerëz

Mundësia e vetme për fitoren humane, mbi aktin e shpëlarjes së trurit- është e drejta e çdo njeriu, është ajo që njeriu të ketë idetë e tij, të cilat duhet të arrijnë të gjykohen njëherë e një kohë. Ju kurrë s’mund të gjeni qartësinë e mendimit për aq kohë sa keni fjalët e grumbulluara dhe të pashprehura, dhe për aq kohë sa një fjalë përdoret nga njëzetë e pesë njerëz -në njëzetë e pesë mënyra të ndryshme. Kjo më duket se është lufta e parë e njeriut, nëse do të ketë ende ndonjë pjesë intelekti, e mbetur për tu shqyrtuar nga ne.

Teknika e poezisë është test për sinqeritetin

Kjo intervistë e Ezra Pound, e realizuar në fillim të viteve ’60, është bërë nga një prej redaktorëve më të njohur letrarë të kohës, Donald Hall. Përmes saj shfaqet poeti i njohur amerikan, një nga ikonat e historisë së poezisë. Në pjesën e parë, rrëfehet teknika e autorit; përpjekja për muzikalitetin dhe mundësitë e anglishtes në shprehjen e letrare; teknikat bashkëkohore; dhe pse i ndihmonte aq shumë të rinjtë Pound; si edhe shumë e shumë elementë të tjerë…

Nga Donald Hall*

Që kur ka ardhur për herë të fundit në Itali, Ezra Pound e ka kaluar pjesën më të madhe të kohës së tij në Tirol, duke e kaluar atë- vetëm në mjediset e Kështjellës në Brunnenburg. Si gjithmonë, i shoqëruar me gruan, vajzën Mary- dhëndrin e tij Princin Boris de Rachewiltz dhe nipin. Për fat të keq, malet në këtë vend, që është një vend pushimi afër Meranos- janë krejt të ftohta në dimër, kurse Z. Pound e do shumë diellin. Intervistuesi ishte bërë gati për t’u nisur nga Anglia drejt Meranos që në fund të shkurtit, kur një telegram e ka stopuar atë në derë:”Merano është zënë nga bora. Hajde në Romë”.

Poeti Ezra Pund

Shtatë vjet nga vdekja e regjisorit Mihallaq Luarasi

Si sot, më 30 tetor të vitit 2017, në moshën 88-vjeçare u nda nga jeta regjisori Mihallaq Luarasi.

Luarasi lindi më 16 shtator 1929 në Korçë. Shkollën e mesme e kreu në liceun artistik “Jordan Misja” në Tiranë, ndërsa studimet e larta në Akademinë e Arteve të Teatrit dhe Filmit në Budapest të Hungarisë.

Për herë të parë në teatër si regjisor paraqitet me tragjedinë Shilerit “Intrigë dhe dashuri” në vitin 1957 në Teatrin Popullor, spektakël që qëndroi në repertor shtatë vjet dhe u luajt mbi 300 herë.

Mihal Luarasi është njëri nga tre regjisoret e shquar të periudhës më të ndritur e cilësore të teatrit shqiptar në vitet 1957-1973: Luarasi – Spahivogli – Mani. Për arsyet që dihen, në Teatrin Kombëtar Luarasi vuri pak pjesë, por ato u dalluan për cilësinë dhe nivelin e lartë artistik, si: “Dragoi i Dragobisë”, “Dhelpra dhe rrushtë” (fituese e të gjitha çmimeve të para në Festivalin e II-të kombëtar të teatrove), “Mosha e bardhë”, “Banorët e shkallës nr. 6”, “Rrugë të tërthorta”, “Një dashuri e tille”. Më 1996 vë për herë të parë në skenë në Teatrin “Migjeni” të Shkodrës dramën “Cuca e maleve”.

Luarasi është referencë e një prej momenteve më të rëndësishme në historinë e teatrit shqiptar, që lidhet me dënimin e tij në diktaturë, për shfaqjen “Njollat e Murrme”. Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave publikoi sot kritikën e kësaj vepre. / KultPlus.com

Ndërhyrje në murin rrethues të kalasë së Lezhës

Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Shkodër inspektoi në terren punimet e projektit “Stabilizim emergjent i një pjese të murit verior në kalanë e Lezhës”. Projekti është pjesë e paketës së rindërtimit pas dëmeve të shkaktuara nga tërmeti. Ky projekt ka si qëllim sigurimin, mbrojtjen dhe konservimin arkitektonik të monumentit.

Aktualisht ka përfunduar faza e gërmimit arkeologjik dhe çlirimi prej dherave të një  segmenti të murit, ku nuk mungojnë artefaktet dhe të dhëna të reja arkeologjike për urbanizimin në qytetin e sipërm të Lisit.

Të dhëna janë dokumentuar tashmë nga subjekti arkeologjik i licensuar IKTK dhe DRTK Shkodër.

Zona e murit perimetral paraqet problemet më të mëdha strukturale, ku vërehet se në anën veriore të tij, pranë kullës rrethore me gurë poligonalë, ka një çarje të thellë në të gjithë lartësinë e murit si dhe inklinim të tij.

Qasja metodologjike e adoptuar për fazën tjetër të projektit, atë të përforcimit arkitektonik dhe restaurues, por dhe për ndërhyrjet të konsolidimit strukturor të monumentit, merr parasysh kriterin e ndërhyrjeve minimale, kryesisht duke përdorur materialet origjinale./atsh/KultPlus.com

“Travel and Tour World”: Rekord vizitorësh, Shqipëria kryeson si destinacioni më i kërkuar evropian

Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës (TIA) ka raportuar një rritje të ndjeshme të numrit të pasagjerëve në nëntëmujorin e parë të vitit 2024, duke transportuar mbi 8,32 milionë pasagjerë – duke shënuar një rritje mbresëlënëse prej 55% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2023, sipas një artikulli të botuar në “Travel and Tour World”.

Kjo rritje e jashtëzakonshme e numrit të pasagjerëve thekson rëndësinë në rritje të Shqipërisë si destinacion turistik dhe biznesi në Evropë.

Vetëm në shtator të 2024, Aeroporti i Tiranës priti 1,1 milionë pasagjerë, duke reflektuar një rritje prej 47% në terma vjetore.

Këto shifra nxjerrin në pah rimëkëmbjen dhe zgjerimin e vazhdueshëm të sektorit të turizmit në Shqipëri – me Tiranën e cila është kthyer në një qendër kyçe për udhëtimet turistike dhe të biznesit në Ballkan.

Linjat ajrore: “Wizz Air” kryeson fluturimet

“Wizz Air” u shfaq si linja ajrore “lidere” – e cila i shërben Aeroportit të Tiranës nga janari deri në shtator të 2024, duke kryer 53,2% të fluturimeve.

Kompania me kosto të ulët ka zgjeruar me shpejtësi praninë e saj në Shqipëri, duke ofruar një gamë të gjerë fluturimesh të përballueshme drejt destinacioneve në të gjithë Evropën.

“Ryanair” pasoi me 22,1% të fluturimeve, duke ofruar kosto buxhetore për udhëtarët.

“Air Albania”, transportuesi kombëtar, mbuloi pjesën më të vogël të tregut me 3,7%, por mbetet një “lojtar” i rëndësishëm në lidhjet e Shqipërisë me destinacionet kryesore.

Mbizotërimi i linjave ajrore me kosto të ulët si “Wizz Air” dhe “Ryanair” reflekton kërkesën në rritje për udhëtime me kosto të ulët, pasi turistët dhe vizitorët e biznesit kërkojnë fluturime të përballueshme për dhe nga Shqipëria.

Turizmi nxiti rritjen ekonomike të Shqipërisë

Rritja e numrit të pasagjerëve në Aeroportin e Tiranës përputhet me një rritje më të gjerë të turizmit në të gjithë Shqipërinë.

Numri i turistëve të huaj në vend u rrit me 17% gjatë të njëjtit nëntëmujor, duke arritur në 9,7 milionë vizitorë.

Kjo rritje është një dëshmi se Shqipëria tashmë është kthyer në një destinacion turistik – falë peizazheve të saj mahnitëse, trashëgimisë së pasur kulturore dhe kostove të përballueshme të udhëtimit.

Mirela Kumbaro, ministrja e Turizmit, ndau së fundmi këto statistika, duke theksuar ndikimin pozitiv të vizitorëve të huaj në ekonominë e vendit.

Me më shumë se 7,26 milionë pasagjerë në vitin 2023 – një rritje prej 40% krahasuar me vitin e kaluar – Aeroporti i Tiranës po luan një rol kryesor në zhvillimin e industrisë së turizmit në Shqipëri.

Rritja e numrit të pasagjerëve dhe perspektiva e së ardhmes

Rritja prej 55% e numrit të pasagjerëve në Aeroportin e Tiranës në vitin 2024 tejkaloi pritshmëritë e industrisë dhe thekson rolin e aeroportit si një qendër për vizitorët e kohës së lirë dhe të biznesit.

Operatori i aeroportit, TIA, vazhdon të investojë në përmirësimin e infrastrukturës dhe për të përballuar numrin në rritje të turistëve.

Me linjat ajrore si “Wizz Air” dhe “Ryanair”, një numër në rritje vizitorësh po zgjedhin Shqipërinë si destinacionin e tyre të përshtatshëm për të eksploruar Evropën Juglindore.

Aeroporti i Tiranës pritet të ruajë trajektoren e tij rritëse, ndërsa vazhdon të tërheqë turistë të huaj nga vendet fqinje dhe më gjerë.

Pozicioni strategjik i aeroportit në rajon, i kombinuar me kostot e përballueshme të udhëtimit dhe joshjen e bukurisë natyrore të Shqipërisë, ka të ngjarë të kontribuojë në rritjen e mëtejshme ekonomike – në vitet e ardhshme.

Një vit rekord për Aeroportin e Tiranës

Në vitin 2023, Aeroporti i Tiranës priti 7,26 milionë pasagjerë, një rritje prej 40% nga viti i kaluar, duke e bërë atë një nga aeroportet me rritjen më të shpejtë në rajon.

Rritja e vazhdueshme e turizmit dhe zgjerimi i rrjetit të fluturimeve të aeroportit kontribuan në këtë performancë rekord.

Me Shqipërinë e njohur tashmë si një nga destinacionet e reja turistike të Evropës, një numër në rritje vizitorësh po vërshojnë në vend – për të përjetuar plazhet piktoreske, vargmalet e thyer malore dhe vendet historike.

Tirana, kryeqyteti, po fiton gjithashtu popullaritet – falë jetës së saj të gjallë të natës, festivaleve kulturore dhe atraksioneve historike.

Sfidat dhe mundësitë e Aeroportit të Tiranës

Pavarësisht rritjes së jashtëzakonshme të aeroportit, ai gjithashtu përballet me sfida që lidhen me menaxhimin e kapaciteteve dhe infrastrukturës.

Me rritjen e vazhdueshme të numrit të vizitorëve, Aeroporti i Tiranës duhet të vazhdojë të investojë në objektet e tij – për të siguruar funksionim të qetë dhe për të akomoduar fluksin e udhëtarëve.

Kjo përfshin përmirësimin e terminaleve, zgjerimin e kapacitetit të pistës dhe përmirësimin e shërbimeve të pasagjerëve.

Nga ana tjetër, kërkesa në rritje për fluturime drejt dhe nga Tirana paraqet një mundësi për zgjerimin e mëtejshëm të linjave ajrore.

Futja e destinacioneve të reja dhe fluturimeve shtesë – jo vetëm që do të rrisë lidhjet me vendet e tjera, por do ta bëjë Shqipërinë edhe më të aksesueshme për turistët ndërkombëtarë.

Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës regjistroi një rritje të konsiderueshme në numrin e pasagjerëve gjatë nëntë muajve të parë të 2024-ës, i mbështetur nga popullariteti i linjave ajrore buxhetore si “Wizz Air” dhe “Ryanair”.

Performanca mbresëlënëse e aeroportit dhe numri i lartë i mbërritjeve të turistëve të huaj, nënvizon se Shqipëria është kthyer në një destinacion kryesor udhëtimi.

Ndërsa Aeroporti i Tiranës vazhdon të investojë në infrastrukturë dhe të zgjerojë rrjetin e tij të fluturimeve, e ardhmja duket e ndritshme për sektorët e turizmit dhe aviacionit të Shqipërisë.

Trashëgimia e pasur kulturore e vendit, peizazhet piktoreske dhe mundësitë në rritje të biznesit ka të ngjarë të tërheqin edhe më shumë vizitorë në vitet në vijim, duke forcuar më tej rolin e Tiranës si një portë kyçe në Evropën Juglindore./atsh/KultPlus.com

Më bren rënia e gjetheve

Poezi nga Nazim Hikmet, sjellë në shqip nga Edon Qesari.

Më bren rënia e gjetheve
veçanërisht gjetheve të rrugës
veçanërisht nëse janë gështenje
veçanërisht nëse andej kalojnë fëmijë
veçanërisht nëse qielli është i paqtë
veçanërisht nëse kam patur, atë ditë
një lajm të mir
veçanërisht nëse zemra, atë ditë
s’më jep dhimbje
veçanërisht nëse besoj, atë ditë
se ajo që dua më do
veçanërisht nëse atë ditë
ndihem mirë me njerëzit dhe veten
më bren përbrenda rënia e gjetheve
veçanërisht gjetheve të rrugëve
atyre të gështenjave./ KultPlus.com