104 vite më parë lindi aktorja e madhe shqiptare e teatrit dhe filmit, Marie Logoreci, shkruan KultPlus. Marie Logoreci ka lindur në Shkodër më 23 shtator 1920 dhe ishte pionere e kinematografisë shqiptare, e cila për meritat e saj u dekorua me titujt Nderi i Kombit dhe Artiste e Popullit.
Për herë të parë në film, luajti tek “Skënderbeu”, më pas në filmin e parë shqiptar me metrazh të shkurtër “Fëmijët e saj”, dhe me pas në filmin e parë shqiptar “Tana” etj. Me interpretimin e saj në skenë e ekran, ajo ngriti në art karaktere të ndryshme të nënave shqiptare, duke u kthyer vetë në simbol të Nënës Shqiptare.
Maria e filloi aktivitetin e saj artistik që në shkollë, ku luante në teatrin e shkollës, vizatonte dhe këndonte. Në vitin 1945 ajo filloi të këndoje në Radio Tirana dhe në koncerte që jepeshin në qytete të Shqipërisë, si dhe shkoi turne jashtë shtetit si soliste e Korit të Përgjithshëm të Shtetit.
Në repertorin e saj ishin rreth 100 këngë. Në 1947 filloi punën në Teatrin Popullor (sot Teatri Kombëtar). Interpretimi i parë i saj në skenën e teatrit ishte Elmira në komedinë “Tartufi” të Molierit. Filmi i parë ku mori pjesë ishte bashkëpunimi sovjeto-shqiptar “Skënderbeu”.
Maria u martua në Tiranë me Kolë Logorecin, i cili në atë kohë ishte kthyer nga Vjena, ku kishte mbaruar studimet e mesme e të larta për ekonomi, (shef i buxhetit të shtetit në atë kohë). Kola ishte djali i madh i atdhetarit e gjuhëtarit Mati Logoreci (Mësues i Popullit), një nga figurat e njohura të shoqërisë së kohës. Ai rridhte nga familja e njohur e Logorecëve që përmendet që në vitin 1300 me emrin Logoreseos.
Në këtë mjedis pasioni i Maries gjeti terren që të zhvillohej dhe bota e saj shpirtërore e intelektuale u bë më e gjerë. Ajo filloi të mësojë nga i shoqi gjermanisht. Në pasionet e saj u fut edhe biçikleta. Bënte shëtitje duke shkuar me të shoqin me biçikleta shpesh në Durrës, por edhe deri në Shkodër.
Rruga e saj skenike kaloi me përpjekje, por me kënaqësinë e përmbushjes së pasionit dhe suksesit. Por kjo rrugë u pengua nga vështirësitë familjare, nga vdekja e të shoqit Kolës dhe detyrimet që e vetme t’i plotësonte gjithçka të birit.
Rolet më të suksesshëm të saj janë: Xhesi te “Çështja ruse”, Alisa Lengton te “Rrënjë të thella”, Kristina Padera tek “Komploti i të dënuarve”, Fatimja te “Halili dhe Hajrija”, Aljona Patrovna te “Gjashtë dashnorët”, “Lokja” te Toka jonë, Ledi Milford te “Intrigë e dashuri”, Tringa te “Shtatë shaljanët”, Gertruda te Hamleti, Bernarda Alba te “Shtëpia e Bernarda Albës”, Tadrahova te “Morali i zonjës Dulska”, nëna Xhun te “Muri i madh pakapërcyeshëm”‘, Mara te “Përkolgjinajt”, plaka te “Çatia e të gjithëve”, nëna te Cuca e maleve, Gjela te “Përmbytja e madhe”, etj.
Marie Logoreci vdiq në Tiranë, nga një atak kardiak më 19 qershor 1988./KultPlus.com
Të shtunën, më 28 shtator, nga ora 13.00, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, do të përurohet libri i autores Fitnete Ramaj Mujaj, me titull “Persefonia”.
“Persefonia” është një dedikim zemre për dy gra të jashtëzakonshme që kanë formësuar jetën e autores Fitnete Ramaj Mujaj, nënës dhe vjehrrës së saj, të dyja tashmë të ndjera.
Ato ndanë një peng të përbashkët, dëshirën e madhe për arsimim që nuk mundën ta realizonin.
Përmes këtij libri, autorja sjellë në pah forcën e heshtur të gruas, luftën e saj të fshehur për dijen, të shprehur në mënyrë metaforike përmes titullit të librit “ PERSEFONIA” Persefonia ishin ato. Persefonia jemi ne. Persefonia do të jeni edhe ju, të gjitha gratë që kërkoni të ngriheni mbi sfidat e jetës dhe të mbështesni njëra-tjetrën në përpjekjet tuaja, përcjell autorja përmes këtij libri.
Bashkohuni me ne në këtë udhëtim emocional, të pasur me ndjenja dhe reflektime për fuqinë e grave në çdo epokë./ KultPlus.com
Sot janë bërë 115 vite nga lindja e kompozitorit, dirigjentit dhe etnomuzikologut shqiptar, Lorenc Antoni, shkruan KultPlus. Ai ka lindur në Shkup, më 23 shtator 1909 në një familje katolike dhe është kushëri i Shën Nënë Terezës (Gonxhe Bojaxhiut).
Që nga fëmijëria është aktivizuar në ansamble të ndryshme muzikore të shqiptarëve. Ka studiuar privatisht muzikë në Shkup dhe Beograd. Pas shkollimit në Fakultetin Filozofik të Shkupit kthehet në Ferizaj, dhe më pas ngre të parën shkollë të ulët dhe të mesme muzikë “Josip Sllavenski” në Prizren më 1948.
Po në këto vite drejton si dirigjent edhe korin e shkollës muzikore, atë të shoqërisë kulturore artistike “Agimi” si dhe orkestrën simfonike të qytetit të Prizrenit. Pas këtyre viteve vazhdon të merret intensivisht me kompozime, dirigjime të veprave, veprimtari pedagogjike etj.
Në fushën e studimit të folklorit, Lorenc Antoni vlerësohet se i pari mblodhi dhe botoi shtatë vëllime të muzikës popullore shqiptare të Kosovës, Maqedonisë, Malit të Zi dhe Moravës Jugore të shoqëruar me analiza etnomuzikologjike mbi gjithë këtë lëndë që është transkiptuar po prej tij.
Ka kompozuar edhe muzikë, ndër to dallohen kompozimet vokale. L. Antoni konsiderohet edhe si kompozitori i brezit të parë të kompozitorëve të Kosovës. Sipas Prof. Engjëll Berishës, në përgjithësi veprat e Lorenc Antonit bazohen në idiomën muzikore popullore shqiptare. Veçojmë këtu “Kanga e Rexhës” e cila respektohet dhe dëgjohet edhe në ditët e sotme . Gjithashtu ai bëri përpjekje për hapjen e shkollës së parë të muzikës më 1948 në Kosovë
Ai vdiq në Prishtinë, më 21 tetor të vitit 1991/KultPlus.com
Le të zbulojmë se kush është Pablo Neruda. Historia e një prej artistëve më të mëdhenj të shekullit XX, i cili. Ka marrë çmimin prestigjioz Nobel për letërsinë.
Pablo Neruda është padyshim një nga personazhet më me ndikim të shekullit XX. Përveç që ishte një pikë referimi e letërsisë së Amerikës Latine, ai ishte politikan dhe diplomat dhe luftoi për Kilin, vendlindjen e tij. Poeti lindi në Parral, me emrin Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto, më 12 korrik 1904. Prindërit e tij. José del Carmen Reyes Morales dhe Rosa Neftalí Basoalto Opazo, ishin punonjës hekurudhe dhe mësuese. Nëna e tij vdiq nga tuberkulozi kur Pablo ishte ende fëmijë.
Interesimi i Pablo Nerudës për letërsinë dhe poezinë erdhi me adoleshencën dhe mbi të gjitha falë inkurajimit të poetes Gabriela Mistral, e cila ishte profesorja e tij. Edhe pse babai i tij ishte kundër këtij pasioni, nga mosha gjashtëmbëdhjetë vjeç poeti filloi të botojë shkrimet nën pseudonimin Pablo Neruda. Emri u zgjodh në nderim të shkrimtarit Jan Neruda, me origjinë nga Republika Çeke, dhe për të mos lejuar që babai i tij ta pengonte të realizonte ëndrrën e tij. Në moshën njëzet e tre vjeç, pasi kishte botuar tashmë vëllimin e parë në vargje të quajtur Crepuscolario, Neruda u transferua në Birmani.
Iu desh të lëvizte për të ndjekur një karrierë diplomatike si konsull. Në vitet e kaluara në Azinë Juglindore ai u martua me bankieren holandeze Maryka Antonieta Hagenaar Vogelzang dhe vazhdoi të shkruajë poezi. U kthye në Kili pasi kishte mbajtur rolin e konsullit në Buenos Aires, Barcelonë dhe Madrid. Në vitin 1945 ai u bë senator i Partisë Komuniste të krahinave kiliane të Antofagastas dhe Tarapacás. Për shkak të një mosmarrëveshje me Presidentin Videla ai u detyrua të largohej nga vendi në 1949 dhe të jetonte në mërgim.
Më 21 tetor 1971 ai u bë poeti i tretë i Amerikës së Jugut, pas profesores Gabriela Mistral dhe Miguel Ángel Asturias, i cili u dekorua me Çmimin Nobel për letërsinë. Rreth dy vjet më vonë, kur qeveria e Augusto Pinochet u krijua në Kili, Pablo Neruda vdiq në Santiago de Kili më 23 shtator 1973. Vdekja e tij është ende e mbështjellë me mister: raportet zyrtare thonë se ai vdiq për shkak të një tumori, por shumë besojnë se poeti ishte viktimë e një vrasje të urdhëruar nga Pinocheti. /KultPlus.com
Nisi mbrëmë në Tiranë, edicioni i 22-të i “Tirana International Film Festival” (TIFF). Mbi 200 prodhime të kinematografisë shqiptare e ndërkombëtare do të shfaqen në këtë festival, deri më datën 28 shtator.
TIFF është kthyer tashmë në një nga eventet kulturore më të rëndësishme në vend. Filmat e përzgjedhur prej organizatorëve do të shfaqen në disa lokacione: Kinema Millennium, Qendra e Artit Agimi, Salla “Tonin Harapi” pranë Liceut Artistik dhe Kinema “Maks Velo”, në të cilat studentët do të mund të përfitojnë një ulje prej 75% nga çmimi i biletës.
Pas një parakalimi të kineastëve në tapetin e kuq, nata e parë e festivalit u çel me filmin “Parthenope”, filmi i ri i regjisorit të mirënjohur Paolo Sorrentino, i cili pati në TIFF premierën ekskluzive.
Ashtu si edhe në edicionet e mëparshme, filmat pjesëmarrës në garë janë ndarë sipas kategorive. Ndërsa premiera botërore e filmit “Kapedani” të restauruar në 4K do të shfaqet gjatë TIFF në kinema Millenium.
Ky edicioni i TIFF-it i bën homazh njërit prej aktorëve më të mëdhenj të të gjitha kohërave, Marcello Mastroianni-t, duke shfaqur disa filma në sesionin RetrospecTIFF.
Ashtu si edhe në edicionet e tjera, filmi më i mirë i shkurtër në “TIFF 2024” do të kualifikohet për çmimet “Oscars 2025”, si dhe “European Film Awards 2024”. Filmat studentorë të përzgjedhur zyrtarisht në “TIFF” kanë të drejtë të konkurrojnë për çmimet Student Academy (SAA). Këtë vit, për herë të parë, do të ketë një juri speciale të formuar nga studentë të Universitetit të Arteve, të cilët përveç vlerësimit të filmave të zgjedhur në kompeticionin zyrtar do të jenë aktivë pas çdo seance./atsh/KultPlus.com
Qendra Kombëtare e Muzeumeve Berat e nisi Javën Evropiane të Trashëgimisë me ekspozimin për herë të parë për publikun të ikonës “Pesë Apostujt”, atribuar Onufër Qipriotit, shek. XVI.
Prej dekadash ajo qëndronte në fondin e Muzeut Ikonografik “Onufri” dhe pas një ndërhyrjeje restauruese gjatë këtij viti, nga specialisti restaurator Erion Lezi, do jetë pjesë e përhershme e koleksionit ikonografik ekspozuar në këtë muze.
“Frymëzuar nga tema “Rrugëtimet Rrjetet dhe Ndërlidhjet” që kanë Ditët Evropiane të Trashëgimisë për këtë vit, zgjodhëm një ikonograf si Onufër Qiprioti i cili duke vazhduar traditën e shkëlqyer të Onufrit, sjell ndikime nga arti i Qipros dhe Kretës duke e bërë artin ikonografik të Beratit pjesë të nje rrjeti ndikues në shumë hapesira mesdhetare e ballkanike në një lartësi artistike me shumë shkolla lokale të kohës”, shkruhet në faqen online të Qendrës Kombëtare të Muzeumeve Berat.
Java e fundit e shtatorit përkon me “European Heritage Days”, Ditët Evropiane të Trashëgimisë, e cila kulmon me “Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore”, më 29 shtator. Ndërkohë në të gjithë Evropën do të zhvillohen aktivitete për mbrojten dhe promovimin e trashëgimisë kulturore./atsh/KultPlus.com
Nga janari deri në gusht të këtij viti në sitet kulturore janë mirëpritur rreth 875,315 vizitorë, 36% më shumë krahasuar me vitin 2023.
Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja solli sot shifrat e vizitorëve që flasin për sezon të suksesshëm turistik edhe në sitet kulturore.
Kështu, janë 302,384 vizitorë në muzetë kombëtarë, +26% krahasuar me 2023; 340,296 vizitorë në parqe arkeologjike, +30% krahasuar me 2023 dhe 232,635 vizitorë në kala dhe monumente kulture, +30% krahasuar me 2023.
Fokus dhe prioritet i MEKI-t, sipas Gonxhes është që t’i bëjnë këto site më tërheqëse, më të aksesueshme dhe një eksperiencë më e mirë për të gjithë vizitorët.
Ndër kalatë e parqet arkeologjike më të vizituara në vend janë Kalaja e Gjirokastrës, nga muzeumet veçohet ai i Krujës dhe parqet arkeologjike të Shkodrës, Butrintit e Apolonisë./atsh/KultPlus.com
Dita Ndërkombëtare e Gjuhëve të Shenjave është një mundësi unike për të mbështetur dhe mbrojtur identitetin gjuhësor dhe diversitetin kulturor të të gjithë personave që nuk dëgjojnë dhe përdoruesve të tjerë të gjuhës së shenjave.
Asambleja e Përgjithshme e OKB-së ka shpallur 23 shtatorin si Ditën Ndërkombëtare të Gjuhëve të Shenjave me qëllim rritjen e ndërgjegjësimit për rëndësinë e gjuhës së shenjave në realizimin e plotë të të drejtave të njeriut të njerëzve që nuk dëgjojnë.
Sipas Federatës Botërore të të Shurdhërve, ka më shumë se 70 milionë njerëz të shurdhër në mbarë botën. Më shumë se 80% e tyre jetojnë në vendet në zhvillim. Së bashku, ata përdorin më shumë se 300 gjuhë të ndryshme të shenjave.
Gjuhët e shenjave janë gjuhë të plota natyrore, strukturalisht të dallueshme nga gjuhët e folura. Ekziston edhe një gjuhë ndërkombëtare e shenjave, e cila përdoret nga personat e shurdhër në takimet ndërkombëtare dhe joformalisht kur udhëtojnë dhe shoqërohen. Ajo nuk është aq komplekse sa gjuhët natyrore të shenjave dhe ka një leksik të kufizuar.
Konventa për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara njeh dhe promovon përdorimin e gjuhëve të shenjave. Ajo bën të qartë se gjuhët e shenjave janë të barabarta në status me gjuhët e folura dhe detyron shtetet palë të lehtësojnë mësimin e gjuhës së shenjave dhe të promovojnë identitetin gjuhësor të komunitetit të Shurdhërve. / KultPlus.com
Një perlë e vërtetë e Ballkanit, Shqipëria po shfaqet gradualisht në peizazhin turistik evropian, shkruan Maxime Aubin në një artikull të botuar në revistën franceze të udhëtimit “OK Voyage”.
Zbuloni listën tonë të 10 vendeve më të mira që duhet të vizitoni gjatë udhëtimit tuaj të radhës në “Tokën e Shqiponjave”.
Vizitoni kryeqytetin, Tiranën
Nëse jeni duke udhëtuar për në Shqipëri, ka shumë mundësi që së pari të shkelni në kryeqytetin shqiptar.
Atraksionet që duhen vizitoni në Shqipëri nisin me kryeqytetin e gjallë dhe plot ngjyra të këtij vendi të bukur.
Një vend i sekreteve të së shkuarës së palavdishme politike të vendit, Tirana ka arritur të modernizohet.
Ajo ofron një ndërthurje të historisë, argëtimit dhe gastronomisë.
Shijoni panoramën nga maja e Malit të Dajtit
Nëse ju pëlqen kalërimi dhe mini golfi, Mali i Dajtit është vetëm një udhëtim me teleferik larg Tiranës.
Gjithashtu, ju mund të bëni një shëtitje relaksuese me teleferik – duke shijuar pamjet mahnitëse të të gjithë qytetit.
Eksploroni bunkerët e Shqipërisë
Kur Shqipëria drejtohej nga lideri i saj komunist Enver Hoxha, i gjithë vendi ishte i përgjuar dhe i mbushur me bunkerë.
Këto dëshmi historike janë sot muze të vërtetë. Nëse ndonjëherë ata duken të zymtë, ato duhet të kuptohen dhe të mos harrohen kurrë.
Pushoni në Pogradec
Po sikur ta trajtonit veten me pak gjelbërim gjatë qëndrimit tuaj në Shqipëri?
Pogradeci duhet të renditet në mesin e 10 vizitave që duhet parë në Shqipëri.
Ju do të keni mundësi të vizitoni Liqenin e Ohrit dhe Liqenin e Pogradecit nga ku do të përjetoni qetësinë.
Shijoni kohën tuaj në Lin
Lini ndodhet rreth gjysmë ore me makinë nga Pogradeci.
Termi piktoresk do t’ju vijë lehtësisht kur t’u tregoni të dashurve tuaj për këtë fshat të vogël të mahnitshëm.
Vizitoni qytetin e Beratit
Mistik dhe i pacënuar, qyteti piktoresk i Beratit na kthen pas në mesjetë.
“Qyteti i një mbi një dritareve” ka zakon të krijojë ëndrra në mendjet e vizitorëve të tij.
Kalaja e cila mbizotëron – ofron pamje që të lënë pa frymë dhe vizita në qytet është sa befasuese aq edhe paqësore.
Gjatë vizitës në kala drejtohuni në restorantin “Temi Albanian Food”.
Gatim i shijshëm me fruta dhe perime nga kopshti do t’ju serviret me buzëqeshje.
Shëtitje në Parkun Kombëtar të Valbonës
Pas këtyre vizitave, ju do të keni mundësi të merrni pak ajër të pastër.
Nëse plazhet shqiptare po bëhen gjithnjë e më popullore, “Alpet Shqiptare” siç quhen fillimi i zinxhirit ballkanik, ofrojnë shtigje të shumta për të gjitha nivelet që të çojnë në peizazhe përrallore.
Në veçanti, ju mund të zbuloni parkun madhështor Kombëtar të Valbonës duke marrë rrugën nga Valbona në Theth.
Udhëtimi zgjat gjashtë orë dhe pikënisja arrihet me traget pas një lundrimi dy-orësh në liqenin e bukur të Komanit.
Shëtisni rreth liqenit të Komanit
Liqeni I Komanit ndodhet në fshatin me të njëjtin emër – dhe gjarpëron drejt Fierzës, jo shumë larg Valbonës.
Përpara se të kaloni nëpër malet e Ballkanit, zbuloni gjelbërimin e këtij liqeni – me kodrat përreth që i japin një atmosferë të një bote vetmitare.
Shijoni ushqimin shqiptar
Për ne, francezët, kënaqësia e kuzhinës dhe shijes së mirë, gastronomia gjatë udhëtimit zënë gjithmonë një vendin thelbësor.
Ushqimi në Shqipëri do t’ju kënaqë dhe befasojë vërtet.
Një kombinim i zgjuar i frymëzimeve greke dhe italiane, kuzhina shqiptare ndërthur shumë shije mesdhetare.
Rizbuloni musakën dhe provoni tavën e kosit me mish qengji.
Specat e mbushura dhe kungull i njomë do të kënaqin adhuruesit e perimeve.
Shqiptarët mikpritës
Nuk mund ta përfundoja këtë listë me vendet që duhen parë në Shqipëri pa përmendur njerëzit e saj.
Gjatë udhëtimeve të mia të shumta, rrallë kam takuar njerëz të tillë të buzëqeshur dhe mikpritës.
Shqiptarët janë shumë miqësorë dhe shumica e tyre flasin anglisht./atsh/KultPlus.com
Mbrëmja e katërt e edicionit të 19-të Festivalit Ndërkombëtar të Muzikës DAM Festival, është mbajtur të shtunën mbrëma me pianisten profesioniste japoneze Satoko Inoue, në Atelienë e Pallatit të Rinisë.
Vepra të kompozitorëve të shquar shqiptarë e botërorë ishin pjesë e programit interpretues të pianistes Inoue. Me një natyrë shumë të thjeshtë në aspektin fizik, pianistja e filloi koncertin me një interpretim të ndjerë me veprën “Metamophosis 2” të Philp Glass, duke dhuruar tinguj njëtrajtshëm të qetë, harmonia e së cilëve ndryshonte përmes një tingulli të shpejtë i cili sikur i jepte kuptim tingujve që përthitheshin qetësisht nga publiku në sallë.
Përveç tingujve të jashtëzakonshëm që emetoheshin nga solistja, pjesëmarrësit këtë radhë dëgjuan edhe zhurmë më të madhe seç ndodh zakonisht nga hapja e dyerve të tjera në objektin e Pallatit të Rinisë. Zhurma e një topi që rrokullisej në dysheme, zëra të njerëzve, dhe makinerive të ndryshme jehuan në sallë së bashku me notat e kompozitorëve të shquar. Ndërsa, një mjaullimë maceje, teksa po dhuroheshin tinguj mrekullisht të qetë mori vëmendjen e publikut, dhe shtoi buzëqeshjen në fytyrat e tyre, si një “zhurmë” e pranueshme nga ana e tyre.
Megjithatë, me koncentrim maksimal, pianistja Inoue vazhdoi performancën e saj për rreth 90 minuta me veprat e kompozitorëve shqiptarë Liburn Jupolli- Maya dhe Fati Fehmiju- Obscura Lacrimae (Acoustic version- premiere), dhe kompozitorëve botërorë: Akemi Naito- Rain, Calling Autumn, Jo Kondo- A Straw Hat Dance, Hirokazu Hiraishi- A Rainboë in the Mirror, dhe Linda Catlin Smith- White Lace.
“Maya”, me tinguj mjaftë të veçantë, është një nga veprat e para të kompozitorit Fidan Jupolli me qasje më të fokusuar “minimaliste” me elemente folklorike shqiptare dhe ndjenja modale /xhaz.
“Shumë nga veprat e mija vijnë edhe si një lloj momenti kulmor dhe transformues në gjuhën time muzikore, veçanërisht për pianon nga rreth40 vepra të tjera për pianon që kisha shkruar në shkollën e mesme. Shumë nga këto vepra, përfshirë edhe “Maya”-n, mbajnë “erërat”, “shpirtin” dhe ambientin e ndërveprimit tim me pianot e ndryshme, ndërtesat e vjetra të shkollës dhe atmosferën e përgjithshme”, citohet të ketë thënë kompozitori Jupolli, duke theksuar se vepra “Maya” shquhet si një vepër më diatonike dhe si një risi me në shprehjen e tij muzikore”, citohet të ketë thënë kompozitori Jupolli.
Ndërsa, vepra e cila përmes notave muzikore paraqiste “Lotët e errësirës” nga kompozitori shqiptar, Fati Fehiju, i cili jeton dhe vepron në Japoni, është kompozim nga puna kërkuese e doktoraturës së tij, me temë Polistilizimi.
“Polistilizim- stil arti postmodern, i cili në muzikë paraqet një teknikë me dy ose më shumë teknika kompozicionale ose stile muzikore në një vepër të vetme. “Obscura Lacrimae” nga latinishtja do të thotë lot të errësirës. Puna kombinon disa stile muzikore dhe teknika kompozcionale të lidhura lirshëm, duke përfshirë minimalizmin, muzikën popullore dhe muzikën klasike, dhe kontraston muzikën atonale dhe tonale gjatë gjithë veprës”, citohet të ketë thënë kompozitori Fehmiju, i cili posedon titullin PhD në Departamentin e Kompozimit të Muzikës Kompjuterike- Sonologji, në kolegjin e muzikës Kuntachi, në Japoni.
Kurse vetë interpretuesja, Satoko Inoue, e cila është profesoreshë e kompozitorit Fati Fehmiju në një prononcim pas koncertit tha ndihej shumë e lumtur me që mori pjesë në këtë performancë në Prishtinë.
“Fati është studenti im në Japoni ai ishte student në nivelin e doktoraturës. Ai është nga Turqia që ka ardhur në Japoni, por unë kam dëgjuar që ai është lindur në Kosovë. I kam thënë se nëse dëshiron mund të vij me mua. Sot kam luajtur veprën të cilën Fati e ka kompozuar për mua. Për veprën tjetër shqiptare në program, Dardani më ka dërguar akordet dhe e konstruktova programin e sotëm. Pjesët japoneze pianistike janë kombinuar me veprat tjera në program”, ka thënë pianistja duke potencuar se koncerti në përgjithësi ishte një përvojë e mrekullueshme.
“Ishte audiencë e mirë, jam shumë e lumtur. Stafi I festivalit DAM ishin shumë ndihmues. U ndjeva si në shtëpi, pata mundësinë edhe të praktikoj këtu para koncertit. Kështu që ishte mrekullueshëm”, ka përfunduar pianistja Inoue. / KultPlus.com
Dr. Lulu Hunt Peters lindi në Milford, Maine, SHBA, në vitin 1873. Ajo ndoqi Universitetin e Kalifornisë, Berkeley në vitin 1909 dhe Universitetin e Kalifornisë Jugore në vitin 1911.
Si një mjeke dhe edukatore e shëndetit publik, ajo filloi praktikën në vitin 1915 në Los Angjelos.
Gjatë dhe pas Luftës së Parë Botërore, ajo punoi me Kryqin e Kuq në Ballkan, për të cilin u vlerësua me medaljen e Urdhrit të Skënderbeut të Shqipërisë, për punën e saj atje. Ajo vdiq në Londër në vitin 1930. / KultPlus.com
Kolosi muzikës folklorike mbarëshqiptare Sali Mani në 80 vjetorin e tij të lindjes u përkujtua në Malësinë e Madhe me një aktivitet të quajtur “Akademi për Sali Manin”.
Ai njihet si një prej personaliteteve më të shquara të folklorit shqiptar ndërsa ka krijuar me tekst e melodi 1300 këngë, një pjesë e të cilave kanë mbetur në memorien e kombit shqiptar.
Miqtë artistë të Sali Manit të ardhur nga gjitha trevat shqiptare e përkujtojnë atë si një prej këngëtarëve më të shquar të folklorit shqiptar….
Sali Mani është vlerësuar me çmimin “Qytetar Nderi” i akorduar në 2019-ën nga Këshilli i Bashkisë Malësi e Madhe pas vdekjes.Sali Mani lindi në gusht të vitit 1944 në fshatin Dukë në Malësinë e Madhe ndërsa u nda nga jeta më 29 dhjetor të 2009-ës në moshën 65 vjeçare kur kishte ende shumë për të dhënë përmes artit të tij./abcnews.al/ KultPlus.com
Të falënderoj që në sajën tënde marr frymë, Që ha këtë bukë të bardhë në sofër, Që lulja s’m’u tha nga një brymë, Që ngjita gjer lart atë kodër.
Të falënderoj dhe që pi nga mërzia Të hidhurën kafe, të ligën cigare, Të nxjerrë në muzg nga kutia, Të blerë në treg me pak pare.
Të falënderoj dhe që ti s’më ke lënë, T’i hyj lakuriq dëshpërimit të thellë. Për krahu me zor më ke zënë, Të dalim me vrap nga kjo shpellë./ KultPlus.com
Populli shqiptar i ka përshkuar shekujt duke punuar si trim dhe i talentuar; ai kapi lartësitë e Republikës Greke, ato të Mbretit të Persisë dhe të Babilonit.
Me ndihmën e Princeshës së Maqedonisë, ata i dhanë fund pushtetit të Romës, hoqën qafe mizoritë e Tarantinit, frenuan për një farë kohe në emër të krishtërimit përparimin e shpejtë të islamit.
Ata mbrojtën fronin e Mbretit të Siçilisë, ngritën atë të Greqisë, dhe përsëri atyre kurrë nuk iu dha mirënjohje për atë që i dhanë historisë. / KultPlus.com
Në qytetin Asti të Italisë, ASSO Albania Piemonte dhe Qendra Kulturore “Margarita Xhepa” organizuan gjatë kësaj fundjave paradën e tretë me këngë dhe valle popullore nga të gjitha zonat e Shqipërisë me titullin “Rrënjët e zemrës”.
Në këtë manifestim madhështor morën pjesë dhjetëra organizata kulturore, artistike dhe arsimore të shkollave shqipe në Itali, në mesin e së cilave edhe Shoqata Kulturore “Zëri Atdheut”, që vepron në qytetin Montebelluna.
Me iniciativën e shoqatës “Zëri Atdheut” është bërë përkthimi në italisht i romanit “Eskadronët e vdekjes”, i autorit Bardhyl Mahmuti ku rreth 1000 kopjet e botimit të parë janë shpërndarë falas.
Në këtë paradë kuqezi në rrugët e qytetit italian, morën pjesë grupet folklorike nga zona të ndryshme të Shqipërisë si dhe shqiptarë të cilët jetojnë dhe punojnë në qytete të tjera të Italisë./atsh/ KultPlus.com
Udhëtimi në Evropë në vjeshtë ka një bukuri të veçantë – falë kombinimit të përsosur të kulturës, natyrës dhe gastronomisë.
Zbuloni listën tonë – një mini guidë me destinacionet më të mira evropiane për t’u vizituar në këtë stinë magjike, sipas një artikulli të botuar në “Lonely Planet Italia”.
Festivalet e vjeshtës në Evropë
Në Shqipëri vjeshta shënohet nga festat lokale kushtuar prodhimeve të tokës.
Në zonën e Beratit, një nga qytetet më të vjetra të vendit, prodhohen verëra të shkëlqyera nga varietete të rrushit vendas.
Ne ju rekomandojmë të bëni një turne nëpër bodrume.
Rajoni i Korçës, megjithatë, është i njohur për prodhimin e mollëve – dhe festat në tetor janë një mundësi për të provuar këtë produkt të veçantë vendas.
Qytetet më të mira evropiane për t’u vizituar në vjeshtë sipas renditjes së revistës “Lonely Planet Italia”:
Berati dhe Korça, Shqipëri Amsterdami, Holandë Vjena, Austri Berlini, Gjermani Barcelona, Spanjë Praga, Republika Çeke Selva de Oza, Francë Budapest, Hungari /atsh/ KultPlus.com
Sot dua t’i shtoj historisë së Evelyn de Morgan, një artiste që lindi nga para-rafaelitët, si të thuash nga një etapë që i dha pikturës thellësi dhe forcë komunikimi koloristik.
Pikturat e saj janë zbukuruar vazhdimisht me blogje ose artikuj të ilustruar rreth para-rafaelitëve dhe personazheve nga mitet e lashta. Për më tepër, në mënyrë rigoroze, ajo nuk ishte kurrë një para-rafaelite – ajo ishte ndjekëse e tyre dhe ndjej brenda forcës së shpirtit krijues impulsin e tyre.
Ajo hyri tinëzisht në ëndje e adhuruesve, për të rrëmbyet vend të privilegjuar duke qenë më se e suksesshme, kësisoj gjykuar nga fakti se pikturat e saj njihen mirë, ironikisht edhe nga ata që nuk e dinin fare për ekzistencën e saj.
Evelina de Morgan ishte një vajzë me një ëndërr, së cilave ju dha me mish e me shpirt.
Në vitin 1855, një anglez patentoi idenë e qumështit pluhur, dy suedezë ndërtuan kompjuterin e parë mekanik, Aleksandri II u kurorëzua në Rusi dhe në Britani, një vajzë Evelyn lindi në familjen e një avokati të suksesshëm, Percival Pickering dhe gruas së tij tipike viktoriane, Anna Maria, motra e artistit para-rafaelit, John Spencer Stanhope, dhe kjo shkrep në mënyrën më të papritur për familjen Pickering.
Në atë kohë, në Britani ishte zakon që djemtë të dërgoheshin në shkolla me konvikt dhe vajzat – përveç nëse përgatiteshin të ishin guvernante të fëmijëve të njerëzve të tjerë ose shoqëruese të zonjave të moshuara – të arsimoheshin në shtëpi. Prindërit e Evelyn panë të ardhmen më të mirë – në martesë, kështu që ajo studioi në shtëpi. Sidoqoftë, nëna e saj kishte pikëpamje mjaft të gjera për edukimin e grave dhe edukimi i saj nuk ishte i kufizuar në bojëra uji dhe frëngjisht. Evelyn studioi frëngjisht, gjermanisht, italisht me greqishten e vjetër dhe latinishten, studioi mitologjinë antike së bashku me historinë.
Në përgjithësi, ajo premtoi të ishte thjesht një grua e shkëlqyer për një zotëri të shkëlqyer të rrethit të saj, nëse jo për një të metë: që nga fëmijëria, ajo ëndërronte të bënte një karrierë si artiste. Për të vizatuar fotografi, ndoshta edhe për para. Tmerrësisht e turpshme për një vajzë të klasës së saj!
Evelyn gjeti mirëkuptim vetëm nga xhaxhai i saj i pabindur, një artist. Para-rafaelitët në përgjithësi i mirëpritnin gratë në pikturë. Në vitin 1870, parlamenti britanik miraton një ligj për frekuentimin e detyrueshëm të shkollës për të gjithë fëmijët e vendit, ndërkohë Parisi është i mbërthyer nga trazirat në rrugë që protestojnë kundër monarkisë, në kundërshtim me rregullat e Universitetit të Berlinit, një profesor merr përsipër të mësojë Sophia Kovalevskaya. John Spencer Stanhope i jep fshehurazi mbesës së tij pesëmbëdhjetëvjeçare mësime pikture.
Adoleshentët entuziastë mendojnë në terma universalë. Në ditën e ditëlindjes së saj të shtatëmbëdhjetë, Evelyn do të shkruajë në ditarin e saj: “Arti është i përjetshëm, jeta është e shkurtër!” dhe shton: “Duhet të filloj tani, nuk ka asnjë minutë për të humbur”. Pas tre vitesh studimi me xhaxhain e saj, Evelyn mori trajnim të mjaftueshëm për të hyrë në Shkollën e Arteve të Bukura Slade, studentja më e re në institucion. Për fat të saj, vajzat sapo kishin filluar të pranoheshin atje.
Shumë shpejt, ajo merr drejtimin dhe fiton çmim pas çmimi. Prindërit duken me pak të shqetësuar, por – gjithsesi, vajzat e rrethit të saj nuk martohen kaq herët dhe menjëherë pas diplomimit do të jetë e përshtatshme të filloni të kërkoni një dhëndër dhe të krijoni një familje.
Menjëherë pas mbarimit të shkollës, Evelyn niset për në Itali, për të jetuar me dajën e saj. Në Firence, ku ai jeton, mund të jetë e vështirë të gjesh një zotëri të mirë anglez për t’u martuar, por ka plot kryevepra të Rilindjes. Evelyn inspekton gjithçka që mund të shihet, flet me xhaxhain e saj për artin dhe kthehet në Londër për ekspozitën e saj të parë reale. Pas udhëtimit ajo pikturon edhe pikturën e parë që e bëri të famshme: Ariadne në Naxos.
Falë xhaxhait të saj dhe ekspozitave, Evelyn vazhdimisht komunikon me para-rafaelitë si Dante Gabriel Rossetti ose William Hunt. Ajo e kishte njohur Watts, një klasik i pikturës britanike, që në fëmijëri. Pothuajse të gjitha njohjet e saj të reja janë shumë larg botës së avokatëve të suksesshëm – ata flasin me të për komplotet, teknikat e pikturës, evolucionin e ardhshëm të artit dhe të gjitha ato gjëra.
Më 1883, Nicola Tesla shpiku një gjenerator të rrymës alternative, Galton – një bilbil që lëshon ultratinguj, shpërthimi i Krakatoa vrau dyzet mijë njerëz. Evelyn Pickering u takua me William de Morgan, ai ishte gjashtëmbëdhjetë vjet më i madh, e fitonte jetesën duke shkruar, por e konsideronte veten, para së gjithash, një artist qeramike. Nëna e tij ishte një shkrimtare dhe aktiviste e modës spiritualiste që luftoi për të drejtat e fëmijëve. Babai i William ishte një matematikan i famshëm – në fakt, ligji i Morgan-it mban emrin e de Morgan Sr. Motra e Uilliamit ishte gjithashtu një shkrimtare – autore e përrallave të errëta, të cilat nuk u bënë kurrë të njohura për shkak të përfundimeve të tyre të palumtura. Po, ndër të njohurit e babait, Evelyn nuk kishte asnjë shans të ndeshej me dikë si Uilliami dhe familja e tij!
Pas katër vitesh komunikim, Evelyn dhe William u martuan dhe menjëherë filluan gjënë më interesante: eksperimentet me bojëra. Evelyn dëshironte që pikturat e saj në vaj të dalloheshin nga një ngjyrë e ndritshme dhe e pastër – por industria e bojës në atë kohë nuk ishte aq e mirë sa tani. Së bashku me William, Evelyn gjeti një teknikë shumë komplekse duke përdorur glicerinë, e cila më në fund dha efektin e dëshiruar. Të dy ata gjithashtu – si e gjithë Anglia Viktoriane – ishin të dhënë pas misticizmit dhe spiritualizmit.
Çifti nuk kishte fëmijë, pasi siç e keni kuptuar tashmë ishin shumë të zënë. Ose Evelyn po kërkonte para për eksperimentet e qeramikës së burrit të saj, ose Uilliami po mbante më tepër një tarifë letrare në shtëpi, në mënyrë që Evelyn të mund t’i blinte vetes bojëra (dhe glicerinë) për një kryevepër tjetër.
Mjerisht, me ardhjen e shekullit të ri, popullariteti i Evelyn filloi të zbehet. Bota tani donte modernitetin. Sidoqoftë, gjatë Luftës së Parë Botërore, artistja arriti të fitonte mjaftueshëm nga puna e saj për t’i transferuar të ardhurat e saj në Kryqin e Kuq pa turp. Pas Luftës së Parë Botërore, bota ndryshoi plotësisht. Ndoshta de Morganët thjesht u ndjenë të panevojshëm – por ata vdiqën, një nga një. Ai në 1917, ajo në 1919. Asnjëri prej tyre nuk e kishte idenë se një ditë do të shpikeshin rrjetet sociale dhe pikturat e Evelyn do të ishin perfekte për ta, siç edhe e shihni dhe e ndjeni fuqinë e bojës, shkëlqimin dhe shpimin e dritës.
Zona e Librazhdit është një nga prodhuesit kryesor të mjaltit në qarkun e Elbasanit.
Janë 6 mijë koshere në të gjithë territorin ku qindra fermerë vazhdojnë traditën e tyre në prodhimin e mjaltit, falë edhe kushteve të përshtatshme të zonën me bimësi të pasur, çka i mundëson bletës ushqim të pastër e për pasojë një mjaltë cilësor.
Bashkia e Librazhdit tashmë e ka kthyer në traditë të përvitshme organizimin e “Panairit të Mjaltit”.
Edicioni i 7-të i këtij eventi që u mbështet nën kujdesin e kryebashkiakut Mariglen Disha, bëri bashkë mbi 200 fermerë e subjekte të ndryshme bujqësore, që sollën në këtë panair jo vetëm mjaltë cilësor, por edhe produkte të tjera bio të zonës.
Në këtë aktiviteti ishin të pranishëm ministri i Shtetit për Marrëdhëniet me Parlamentin, Taulant Balla, ministri i Shtetit për Pushtetin Vendor, Arbian Mazniku, ministrja e Shtetit për Rininë dhe Fëmijët, Bora Muzhaqi si dhe përfaqësues të tjerë të pushtetit vendor, e institucioneve të linjës.
Panairi e ndoqën vizitorë të ndryshëm, por edhe turistë të huaj që provuan mjaltin e përpunuar përmes mënyrës tradicionale, por edhe teknologjisë moderne nga bletërritësit.
Kryebashkiaku Mariglen Disha, u shpreh se “tradita e këtij panairi ka ndihmuar bletërritësit të krijojë klientë të qëndrueshëm nga e gjithë Shqipëria dhe të promovojnë, jo vetëm mjaltin, por të gjithë prodhimet e tyre bujqësore dhe prodhimet artizanale”.
Disha vuri theksin në mbështetjen e fermerëve dhe sektorit të bujqësisë.
“Ne do të ndihmojmë gjithë bletërritësit,fermerët për gjithë produktet që prodhojnë dhe për daljen në tregje të reja” tha ai./atsh/ KultPlus.com
Kryeministri Albin Kurti ka përkujtuar heronjtë Fehmi dhe Xhevë Lladrovcin në 26-vjetorin e rënies së tyre.
Kurti është shprehur se ‘jeta e tyre ishte lavd për dashurinë; lavd për dashurinë për lirinë; lavd për dashurinë për lirinë e Kosovës. Lavdi Fehmi Lladrovcit dhe Xhevë Krasniqit – Lladrovcit, të rënë heroikisht, këtu e 26 vjet më parë!’, transmeton Klankosova.tv.
“Ata të dy vdiqën për atë që jetuan: për lirinë e Kosovës. Vdekja e tyre ishte një rënie e njëhershme, ashtu siç jeta e tyre ishte një vepër e përbashkët, kryevepër për dashurinë dhe lirinë. Fehmi Lladrovci (1956) nga Gllanasella e Drenasit dhe Xhevë Krasniqi (1955) nga Drenoci i Malishevës ishin një çift i kulluar, që ashtu siç e shikonin njëri-tjetrin në sy me plot dashuri, bashkë shikonin drejt një synimi, lirisë së Kosovës. Ashtu siç e ka titulluar Fehmiu letrën e tij nga burgu për Xhevën, “DRITA E SYTRIT TIM XHEVË!”, ku ndër tjera ai i ka shkruar Xhevës: “Të përshëndes e të përqafoi nga larg SHPIRTI IM XHEVË! TË DUA SHUMË XHEVË””, ka shkruar Kurti në Facebook.
Rutina shpesh na bllokon dhe na kufizon. Por është aq komode dhe e sigurt sa mësohemi aq shpejt dhe harrojmë. Megjithatë, rrëfimi Zen i lopës është një nga ato anekdota që funksionon si një këmbanë. Një zgjim për atë që nuk mund ta shohim në jetën tonë të përditshme, por që na prek më shumë sesa mendojmë.
Falë kësaj historie Zen, zbulojmë simbolikën e vërtetë të lopës, çfarë do të marrim prej saj dhe shkallën e varësisë që mund të zhvillojmë ndaj gjithçkaje. Por, mbi të gjitha, do të na ndihmojë të zbulojmë se cila është lopa e jetës sonë.
Rrëfimi Zen i lopës tregon për një Mësues të mençur që po ecte nëpër fusha me dishepullin e tij. Një ditë, të dy u gjendën përballë një shtëpie prej druri ku banonte nga një çift me tre fëmijët e tyre. Ata ishin të gjithë në gjendje të keqe, me rroba të grisura dhe të pista. Këmbët e zbathura, mjedisi përreth tyre tmerrësisht i varfër.
Mësuesi e pyeti kryefamiljarin se si ia dilnin të mbijetonin, duke qenë se aty pranë nuk kishte asnjë industri apo tregti, si dhe nuk shihej asnjë pasuri rretherrotull.
Me shumë qetësi, babai iu përgjigj: “Shiko, ne kemi një lopë që na jep disa litra qumësht në ditë. Një pjesë e shesim dhe me ato para blejmë gjëra të tjera, ndërsa pjesën tjetër e konsumojmë. Kështu që ne mund të mbijetojmë”.
Mësuesi e falenderoi për informacionin, tha mirupafshim dhe u largua. Teksa ikte, i tha dishepullit: “Kërko lopën, çoje buzë greminës dhe shtyje”. I riu u habit, lopa ishte mjeti i vetëm ku mbështetej ajo familje e varfër.
Por ai mendoi se Mësuesi kishte arsyet për t’i kërkuar një veprim të tillë dhe, me përpjekje të mëdha, e çoi lopën drejt greminës dhe e shtyu poshtë. Ajo skenë e tmerrshme mbeti e ngulitur në mendjen e tij për shumë vite. Shumë kohë më vonë, dishepulli, duke u ndjerë fajtor për atë që kishte bërë, vendosi të linte Mësuesin, për t’u kthyer në atë vend dhe për t’i kërkuar falje familjes, së cilës i kishte shkaktuar dëme të mëdha. Kur u afrua, vuri re se gjithçka kishte ndryshuar.
Një shtëpi e bukur me pemë përreth, shumë fëmijë që luanin dhe një makinë e parkuar jashtë. I riu u ndje edhe më i trishtuar dhe i dëshpëruar, duke menduar se ajo familje e gjorë kishte shitur gjithçka për të mbijetuar. Kur pyeti për ta, i thanë se ishin gjithmonë aty, se nuk ishin larguar. Ai vrapoi në shtëpi dhe kuptoi se ajo ishte me të vërtetë e banuar nga e njëjta familje, si dikur.
Ai e pyeti kryefamiljarin se çfarë kishte ndodhur dhe ky i fundit, me një buzëqeshje të madhe u përgjigj: “Ne kishim një lopë që na jepte qumësht dhe me të cilën përballonim jetesën. Por një ditë lopa ra nga shkëmbi dhe ngordhi. Që nga ai moment, e gjetëm veten të detyruar të bënim gjëra të tjera, të zhvillonim aftësi të tjera që nuk e kishim imagjinuar kurrë se i kishim. Pra, filluam të ishim të suksesshëm dhe jeta jonë ndryshoi.”
Lehtësia për të bërë “gjithmonë të njëjtën”
Ndoshta, ashtu si dishepulli, edhe ju u tmerruat nga vendimi i Mësuesit për ta hedhur lopën nga shkëmbi. Megjithatë, kjo histori është një metaforë se si të veprojmë me atë që na bën të ndihemi rehat, por, në të njëjtën kohë, na kufizon.
Kur ajo familje e varfër mbeti pa ushqimin me të cilin mbijetonin, nuk u mbetej gjë tjetër veçse të kërkonin alternativa. Në vend që të përballeshin me më shumë varfëri, familjarët gjetën një mënyrë për të përparuar, diçka që nuk e imagjinonin kurrë. Nëse lopa nuk do të ishte zhdukur kurrë nga jeta e tyre, ata do të kishin vazhduar të jetonin në varfëri, pa dalë prej saj, pa besuar se mund të shkonin më tej.
Shumë njerëz janë mirënjohës për ato momente të jetës që, megjithëse të dhimbshme dhe të vështira, i kanë detyruar të largohen nga ajo zonë e sigurt në të cilën ishin vendosur dhe kishin mbetur të mbërthyer. Si qenie njerëzore, ne kërkojmë siguri, rehati, atë që nuk na bën të jetojmë në pasiguri. Por, kur e gjithë kjo shembet, zbulojmë aftësi dhe cilësi që nuk do t’i kishim imagjinuar kurrë, që kishin mbetur të fjetura brenda nesh.
Rrëfimi mbi lopën është i jashtëzakonshëm, sepse na lejon të reflektojmë mbi mënyrën se si jetojmë.Sidomos nëse ankohemi për jetën tonë. Nuk është e nevojshme të presim që të vijë një Mësues për ta hedhur nga shkëmbi atë lopë që na kufizon kaq shumë. Sot, ne mund të shohim përtej rehatisë sonë për t’u ndërgjegjësuar për potencialin që kemi.Sepse ne nuk kemi kufij. Ne vetë i krijojmë vetes pengesa. /bota.al/ KultPlus.com
Shkodra vijon prej vitesh të ruajë me fanatizëm traditën e biçikletës, një simbol që lidhet ngushtësisht me historikun e nisjes së përdorimit të dyrrotakut në vendin tonë, pikërisht nga qyteti verior.
Në kuadër të programeve për Javën Evropiane të Lëvizshmërisë, një murale me simbolikën e saj i është shtuar Shkodrës që konsiderohet si qyteti më i madh i biçikletave në Shqipëri dhe një ndër qytetet më të mëdhaja të Ballkanit për nga përdorimi i tyre.
Kreu i Bashkisë Shkodër, Benet Beci ka shpërndarë në rrjetet sociale muralen e punuar me mjeshtëri nga artistja Nermin Shurdha ku shihet një burrë me një fëmije mbi biçikletë.
“Shkodra dhe biçikleta një dashni e përjetshme”, shprehet Beci.
Historia e biçikletave të para në vendin tonë ka nisur nga qyteti i Shkodrës. Sipas një fotoje të publikuar nga “Marubi” e vitit 1897 shihen dy burrave me veshje kombëtare shqiptare me biçikleta dhe në vitet e mëvonshme, në 1907.
Me rritjen e numrit të biçikletave, disa qytetarë shkodranë krijuan në vitin 1920 sportin e çiklizmit i cili ishte rrethi i parë çiklistik në vendin tonë dhe i treti në Europë pas Francës e Italisë./ KultPlus.com