Për disa ditë çdo vit, në një livadh në Mal të Zi, mund të shihet uji që buron nga trungu i një mani 100-vjeçar.
Fenomeni natyror në fshatin Dinoshë është një pamje spektakolare dhe e pazakontë për ata që kanë fatin ta dëshmojnë atë.
Ky fenomen natyrorë është bërë lajm edhe në mediat botërore.
Banorët e fshatit nuk kanë ndonjë shpjegim specifik se pse ndodh ky fenomen, por sipas tyre është një pamje e mahnitshme e cila e shndërron pjesën rreth trungut në një liqe të vogël. / KultPlus.com
Ishte tronditëse dhe e turpshme të hasësh një pamje të tillë në një shpat mali të qetë. Nëse ecni mjaft lart në Alpet Franceze gjatë pranverës së vonë dhe verës së hershme, ka shumë të ngjarë që do të hasni në disa copa dëbore mjaft të çuditshme midis gurëve gëlqerorë gri dhe grumbujve të vegjetacionit të rrëzuar. Kjo borë nuk është e bardhë, por e kuqe e gjakut.
Ky fenomen specifik, i njohur gjithashtu si bora e përgjakshme, është rezultat i një mekanizmi mbrojtës të prodhuar nga algat mikroskopike që rriten në dëborën alpine. Si rregull, këto mikroalga kanë një ngjyrë të gjelbër sepse përmbajnë klorofil, një familje pigmentesh të prodhuara nga shumica e bimëve për të qenë në gjendje të thithin energji nga rrezet e diellit.
Sidoqoftë, kur algat e borës rriten me fryt dhe ekspozohen ndaj rrezeve të forta të diellit, ato krijojnë molekula të pigmentit të kuq të njohur si karotenoide, të cilat veprojnë si një mburojë dielli për të mbrojtur klorofilin e tyre, raporton BBC.
Megjithëse algat e dëborës së kuqe ishin të njohura për një kohë të gjatë, një libër nga 1819 përmend se ato u zbuluan gjatë një ekspedite në Arktik në 1818, dhe misteret që shkencëtarët po përpiqen të zbulojnë janë ende të gërshetuar rreth tyre.
Dy vjet më parë, botanistët nga Universiteti Charles në Pragë identifikuan një gjini krejtësisht të re të mikroalgave, e cila është përgjegjëse për shfaqjen e borës së kuqe dhe portokalli në pjesë të ndryshme të botës, të cilën ata e quajtën Sanguin sipas ngjyrës së kuqe të gjakut që prodhojnë. Shkencëtarët kanë gjetur forma të algave Sanguin që krijojnë borë të kuqe në Evropë, Amerikën e Veriut, Amerikën e Jugut dhe të dy rajonet polare. Një specie e Sanguin që shkakton dëborë të pazakontë portokalli është gjetur gjithashtu në Svalbard.
Nuk është lloji i vetëm i mikroalgave përgjegjës për borën e kuqe. Disa lloje të tjera, të tilla si alga Chlamydomonas nivalis dhe algat që rriten pranë kolonive të pinguinëve të Antarktidës, të quajtura Chloromonas polyptera, gjithashtu prodhojnë pigmente për të krijuar ngjyrë borë të kuqe dhe rozë. / KultPlus.com
