Zbulohen shkrimet e para që flasin për Skënderbeun në historiografinë zviceriane

Studiuesi i historisë Murat Ajvazi kërkimet e tij në arkivat zvicerane mbi këndvështrimet e historiografisë së tyre për Skënderbeun i ka përfshirë në librin e tij të botuar më parë, me titull: “Skënderbeu në historiografinë zvicerane”.

Në një intervistë për “RTV AlbSe” historiani Murat Ajvazi i cili prej vitesh jeton në Zvicër tregon se si arriti t’i sigurojë dokumentat zviceriane që flisnin për kohën e Skënderbeut.

“Pas shumë kërkimeve kam arritur në Basel të gjej shkrimet e para që flasin për Skënderbeun në vitin 1564 nga autori zvicerian Paulo Spirios, një vepër e shkruar në gjermanishten e vjetër, gjuhën gotike, dhe arrita t’i përmbedh të gjitha dokumentat në një studitim me titull Skënderbeu, që është vetë hapi i parë dhe shpresoj që gjeneratat e reja do të hulumtojnë më shumë. Në shekullin e XV ka shumë dokumenta, ndaj duhet të shkojnë studiuesit e rinj t’i kërkojnë”

“Shkrimet zvicerane në gjuhën gjermane dhe frënge, këto shkrime janë të vërteta dhe të sakta dhe jo njëanëse, të gjitha këto shkrime i hedhin poshtë pretendimet se Skënderbeu ka qenë me origjinë sllave, i hedhin poshtë pretendimet se ka qenë pjesë e Osmanëve dhe nuk ka arritur të marrë pjesë në kryqëzata. Unë jam i lumtur që arrita të gjej këto dokumenta që e paraqesin Skënderbeun trim dhe arbëror, si një person që ka kontribuar nga largimi i Osmanëve në Ballkan. Kanë shkruar dhe për Lidhjen e Lezhës, të cilën e paraqesin si një Kuvend që i bashkoj Princat shqiptarë për të luftuar ndaj rrezikut otoman. Si Kuvend i parë që arriti të bashkojë princat pa ndihmën e askujt”.

Gjithashtu historiani Ajvazi rrëfen edhe studimet e shumta në përkrahje të pavarësisë së Shqipërisë që ka arritur të gjej në Kroaci.

“Gjatë kohës së studimeve qëndrova katër vite në Zagreb dhe arrita të gjej shumë dokumenta, interesante është se shteti kroat ka pasur qëndrim të drejtë dhe gjithmonë ka dal në krah të ushtrisë shqiptare, gjatë luftës së perandorisë Osmane ka pasur një përkrahje të madhe nga shteti kroat. Kam gjetur 20 gazeta kroate që kanë shkruar për çështjen shqiptare, luftën për pavarësi të Shqipërisë në faqet e para shkruanin se populli shqiptarë ka të drejtë dhe duhet ta shpallë pavarësinë. Në gazeta janë postuar dhe shumë shkrime për kontributin e shqiptarëve në çlirimin e Kroacisë.”

Pas krijimit të Lidhjes së Historianëve Shqiptar profesor Ajvazi shpreson që të organizojnë konferenca shkencore për figura të ndryshme historike shqiptare.

“Nuk kemi arritur të bëjmë konferencë shkencore po pas krijimit të lidhjes shpresojmë të bëjmë konferenca shkencore për Aleksandër Moisiun, Nënë Terezën, Skënderbeun dhe presim të marrin pjesë edhe të huajt, jo vetëm shqiptarët. Mendoj që në të ardhmen të githa shkollat shqipe në Zvicër një ose 2 orë t’ia kushtojnë vizitës së përmendores së artistit të madh shqiptar Aleksandër Moisiu. Jam krenar që shqiptarët dhanë një emër që është Aleksandër Moisiu dhe me gjithë dëshirë sepse Lugano, vendi ku është vari i Mosiut është vend shumë i njohur për turistët”, tha historiani.

Krahas të tjerash, profesor Murat Ajvazi njihet dhe si bamirës teksa në Kosovë ka dhuruar një sërë tekstesh e librash. /dp/ KultPlus.com

Kur Gjergj Kastrioti bindi princat shqiptarë të pajtohen

Një nga ndodhitë më të rëndësishme në kohën kur Skënderbeu erdhi në Arbëri ka qenë edhe Beslidhja e Lezhës, aty ku u kërkua që Arbëria të bashkohej dhe mos të luftohej më kundur njëri- tjetrit, po kundër një armiku të përbashkët, Perandorisë Osmane.

Thirrësi dhe drejtuesi i këtij kuvendi ishte padyshim Gjergj Kastrioti, biri i vogël i Gjon Kastrtiotit, që ishte larguar nga oborri i Perandorisë Osmane për të ardhur e për të çliruar trojet e tij, dheun e të parëve.

2 marsi i 1444 është njëra prej datave më të rëndësishme të historisë së popullit shqiptar, pa dyshim se është edhe Besëlidhja e Lezhës, e njohur edhe si “Lidhja Shqiptare e Lezhës”, Kuvendi i Lezhës, apo Liga e Princërve Shqiptarë.

Besëlidhja e Lezhës u mblodh më 2 mars 1444, në Katedralen e Shën Nikollës, në Lezhë. Organizatorë të kuvendit ishin prijësi i Principatës së Kastriotëve Gjergj Kastrioti. Qëllimet e kuvendit ishin bashkimi i sa më shumë principatave të vendeve të Ballkanit e më gjerë të njohura si toka të Perandorisë së Bizantit.

Princërit më të dëgjuar që morën pjesë ishin këta: Gjergj Arianiti; Andrea Topia (Thopia), Stërnip i Karol Thopisë, princ i krahinës midis Krujës dhe Durrësit, i shoqëruar nga dy djemtë e tij dhe nga i nipi Tanush Topia; Teodor Korona Muzaka, princ i Beratit dhe disa princër të tjerë të Myzeqesë; Gjergj Stres Balsha, princ i krahinës midis Krujës dhe Lezhës; Pal dhe Nikollë Dukagjini, principata e të cilëve zgjatej nga Drini në Kosovë gjer në kufi të Serbisë; Lek Zaharia Altisferi, princ i Danjës; Pjetër Spani, princ i Malësive të Shoshit e të Shalës i shoqëruar nga të katër djemtë e tij; Lek Dushmani, princ i Zadrimës; Stefan Çernojeviçi, princ i Malit të Zi. Veç këtyre u mblodhën në Kuvend edhe përfaqësues të republikës së Venedikut si vëzhgues.

Krijimi i një Besëlidhje mbarëshqiptare ishte bërë mbi principe të gjuhës, dokeve dhe traditave të veçanta, në krye me Skënderbeun. Besëlidhja parashihte formimin një ushtrie të përbashkët të komanduar nga Skënderbeu si Kapiten i përgjithshëm dhe krijimi i një arke të përbashkët për të përballuar shpenzimet e luftës. Ushtria e Besëlidhjes u krijua e përbërë nga repartet e bujarëve shqiptarë dhe Garda personale e Skënderbeut.

Të gjithë princërit u zotuan të përkrahnin me ushtarë, ushqime dhe para, me qëllim për t’u mbrojtur kundër Sulltan Muratit të Dytë. Të ardhurat e ushtrisë së Besëlidhjes, në vit, vinin nga pagesat e princërve të principatave.

Lidhja e Lezhës ishte një aleancë politike ushtarake e cila bazohej në vendimet me shumicë nga kuvendi duke respektuar sundimin e fisnikëve në tokat e tyre. Sipas marrëveshjes armiqësitë mbi zotërimi e tokave do të ndaleshin apo do të i paraqiteshin lidhjes e cila me vendime në bazë të shumicës do ti zgjidhte.

Kjo arrihej me lehtësi pasi që të gjithë fisnikët pjesëmarrës apo anëtarë të Lidhjes së Lezhës forcat e tyre ushtarake i kishin vënë nën komandën e Gjergj Kastriotit i cili ato sipas marrëveshjes do të i fuste në përdorim vetëm kundër ushtrive kërcënuese të anëtarëve të Lidhjes.

Lidhja e Lezhës në historinë shqiptare shënon një hap përpara bashkimit të tokave shqiptare në një shtet të përqendruar, me të cilin arrin pikën kulmore tradita shtetërore në mesjetën shqiptare.

Mbi parimet e Lidhjes së Lezhës, katër shekuj më vonë ishte themeluar edhe Lidhja Shqiptare e Prizrenit dhe Besëlidhje të tjera autentike kombëtare, të cilat bazoheshin në kodeksin shqiptar të organizimit për mbijetesë në kushte dhe rrethana të caktuara të historisë. /konica.al/ KultPlus.com

Kardinali Ernest Troshani dekorohet me urdhrin “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”

Presidenti i vendit Ilir Meta është sot në Kishën e Shna Ndout në Laç, për të marrë pjesë në pelegrinazhin e një prej 13 të martave, që kulmon më 12 qershor. Pelegrinazhi i besimtarëve nisi më 20 mars, për të përfunduar pas dy javësh, me mijëra persona që vizitojnë vendin e shenjtë.

Pelegrinët vijnë thuajse nga i gjithë vendi dhe pa dallime fetare, të krishterë apo myslimanë. Ato quhen 13 të martat e Shna Ndoit,janë ditët e shënuara të ritualit biblik në këtë kishë të moçme dhe gjithandej në tempujt e tjerë me emrin e këtij pajtori të përbotshëm.

Pas vizitës në kishë, kreu i shtetit Meta dekoroi kardinalin Dom Ernest Troshani, vit i cili përkon edhe me 90-vjetorin e lindjes së kardinalit shqiptar.

“Jemi këtu për të nderuar një nga simbolet e gjalla si rrallëkush tjetër të qëndresës së lutjeve, një promovues universal të vlerave të paqes, dashurisë humanizmit, harmonisë e bashkejetesës fetare, karidnalin Ernest Simon Troshani. Pas kësaj shërbese që na mbush shpirtin e zemrën, dëshiroj të nderoj kardinalin me dekoratën më të lartë “Gjergj Kastriot Skënderbeu”. Kjo dekoratë me emrin e madhështorit e të pavdekshmit heroit tonë, i jepet sot kardinalit si përfaqësues i brezit të jashtëzakonshëm të klerikëve katolikë që jetën ia kushtuar besimit ndaj Zotit”, tha Meta.

Në prill të vitit të shkuar, ish Presidenti Bujar Nishani nderoi me dekoratën e lartë “Nderi i Kombit” kardinalin e dytë shqiptar Dom Ernest Troshanin, shkruan Top Channel.

Papa Françesku shpalli dom Ernest Troshanin , Kardinal, më 9 tetor të vitit 2016. Historia e jetës së dom Ernest Troshanit, përloti Papa Françeskun gjatë vizitës historike në Shqipëri.