Besa Kalaja promovon librin e saj të parë, Ondozi: Libri i Besës, një shtysë për letërsinë e re të Kosovës

Flonja Haxhaj

Mbrëmë, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery u bë promovimi i librit ‘Kur isha fëmijë u merrja erë mollëve’, nga autorja Besa Kalaja, shkruan KultPlus.

‘Kur isha fëmijë u merrja erë mollëve’ është libri i parë i autores Kalaja, i cili shpalos 16 tregime dhe novela shqipe.

Mbrëmjen e thirrur për këtë promovim e nisi moderatori Qerim Ondozi, i cili e cilësoi autoren si një person që flet pak, e ato që nuk i thotë, i thotë përmes shkrimit. Pa e zgjatur shumë ai ia dha fjalën Imer Topanicës për të lexuar një pjesë nga rencensioni i tij për librin me përmbledhje të Besa Kalajës.

“Kam pasë rastin me e lexu librin si dorëshkrim, Besa ka guximin me u marrë me disa tema shumë të rënda dhe me i trajtu me një mjeshtëri prej një shkrimtareje të pjekur. I takon me siguri atij tipit të shkrimtarit, i cili deri vonë lexon letërsi, konsumon letërsi, e pëlqen letërsinë dhe më vonë  e merr guximin edhe për të shkruajt letërsi” – tha ai Topanica.

‘Letërsia e post-indipedencës në Kosovë, që e kultivojnë autorët e brezave të vonë, është përballur me vështirësi të atilla, ndërsa me mund i ka ndërtuar kontaktet e saj brenda shoqërisë. Ky përbën një problem, të cilin ne s’kemi arritur ta shtrojmë as për diskutim. Por ana e mirë e kësaj historie është se, ndër breza autorësh, gjen vepra me varietete stilesh, zhanresh e vlerash, për të cilat ia vlen të humbësh kohë. Emrin e Besa Kalajës, mund ta rëndisim pa asnjë hezitim në listën e këtyre autorëve. Kjo përmbledhje me tregime e justifikon këtë’ – vazhdoi  Topanica duke lexuar një pjesë nga recensimi i tij.

Pas tij fjalën e mori, redaktorja e librit, Florie Xhemajli e cila foli për autoren Kalaja dhe për punën e përbashkët në botimin e këtij libri.

“Puna me Besën është shumë interesante. E para punës, ajo e din gjërat që i pëlqejnë, por në anën tjetër është aq e hapur për punë sa që krejt puna ka qenë një lloj rrugëtimi dhe aventure. Krejt kjo punë ka qenë interesante edhe për mua’ – tha Xhemajli e cila më pas lexoi para të pranishmëve një pjesë nga tregimi ‘Kur isha fëmijë u merrja erë mollëve’.-

E krejt në fund fjalën e mori e vetë autorja e cila pa dashur të flasë shumë, falënderoi të gjithë ata që e ndihmuan në botimin e këtij libri dhe ata që ishin  të pranishëm në këtë mbrëmje.

Pas promovimit, moderatori Ondozi foli për KultPlus rreth këtij libri, i cili e cilëson si diçka të mirë  për letërsinë e re të Kosovës.

‘’ E mira e kësaj në përgjiithësi është që Besa është një prozatore e re meqë është botimi i saj i parë, edhe pse ka shkrujt më herët, por tash po e shohim botimin e saj të parë e që është diçka shumë e mirë për letërsinë e re të Kosovës, sepse ka më shumë poetë e për prozë ka më pak. E ky është një plus i madh. Tjetër gjë e mirë është se pak nga pak, po bëhet bashkë një zi i ri, po vijnë disa zëra shumë të rëndësishëm për me kriju njëfarë mozaiku, me ditë çka ka prej kësaj krijimtarie të re letrare, sepse edhe nëpër librari shumë vështirë është të gjesh autorë vendorë, më shumë gjen përkthime dhe ndoshta Besa dhe të tillët si Besa i japin njëfarë shtyse që me pasë ne një kënd të letërsisë vendore.”- u shpreh Ondozi.

Për KultPlus foli edhe autorja Kalaja e cila dha informata të reja për librin dhe projektet e reja të saj.

“Botimi i këtij libri është mbështetur nga Komuna e Prishtinës, përkatësisht, nga Drejtoria për Kulturë. Ai përmban gjithsej 16 tregime. Edhe pse në fillim dua ta shijoj suksesin e këtij libri, sigurisht që do të filloj të punoj edhe në botime të tjera’ – tha Kalaja për KultPlus.

Në përmbledhjen me tregime, “Kur isha fëmijë u merrja erë mollëve”, mund të hasësh në tregime të shkurtra, mjaft të shkurtra, që pluskojnë ndërmjet prozës poetike dhe tregimit të njëmendët.Në këtë libër dominon drama individuale, drama shoqërore si dhe drama ndër-shoqërore./KultPlus.com

Drita Ademi promovon ‘Vesë mbi dhimbje’ dhe ‘Andrra e gjethe’, Gashi: Vargjet e saj na bënë ta duam edhe vdekjen

‘Vesë mbi dhimbje’ dhe ‘Andrra e gjethe’ të autores Drita Beqiri, u promovuan sot në skenën e vogël të Teatrit Kombëtar. Dy vëllime këto poetike që brenda vetes ngërthejnë një lirikë të jashtëzakonshme. Rrugëtimi si një mërgimtare, nuk e zbehi dëshiren e madhe për të krijuar art, një dashuri kjo e derdhur në faqet boshe, për ta mbushur përmes fjalëve të cilat depërtojnë brenda shpirtit njerëzor të lexuesit, shkruan KultPlus.

Paraqitja e saj zhvillohet në dy plane, për librin dhe poezinë. Në mënyrë krejtësisht të parëndomtë, libri ka dy linja paralele, më një përmbajtje poetike, ku gjithsej përmban 101 poezi të botuara, të ndara në: 49 poezi të shkruara në dialektin gegë dhe 52 poezi në standard.

Bibliografia e Dritës, e njohur për referuesin dhe kritikun letrar, Adem Gashi, nisi qysh nga rrjetet sociale, nëpërmjet së cilave, ai njohi poezitë e saj, që i shoqëroi me komente. Kritika e tij, gjatë promovimit, gjithmonë duke përfshirë dijen e tij dhe mbresat e tij për veprat, iu drejtua drejt termit ‘Diasporë’, ku sipas tij, thjesht flitet për botën e mërgimit, teksa ai nuk brengoset fare se me çfarë konstatime njihet ai, qofshin ato të emërtuara si një konstatim i guximshëm, apo konstatim i çmendur.

‘Filozofia e poezisë së Dritës mbështjellet në kursimin e tekstit, ku është e vështirë të gjendet ndonjë fjalë e tepërt, së bashku me përmbajtjen antologjike, ku shfaqen rreth 10 apo 11 të tilla. Poezia e cila u veçua ishte ajo me shkrimtarin e shquar, Azem Shkreli,’ poezi kjo e titulluar, ’Dialog’. Figurat kryesore që mbizotërojnë në poezi janë, oksimoroni dhe kontrasti, dukë i dhënë një bukuri unike, vargjeve të poeteshes. Ndërsa në poezinë me titull, ‘A e njihni nanën time’, shfaqet konstatimi goditës “Ajo ëshë vrasëse”, nëpërmjët së cilës publiku stepet, ngrihet e akullohet për një çast’, thekson Gashi.

“Vargjet e tua na bënë ta duam edhe vdekjen”, përfundon Gashi.

Ndërkohë, poeti i njohur Imer Topanica, i cili poezinë e Dritës e fut në një spektër me përmbajtje misterioze dhe enigmatike, ku lexuesin e fusin në një kureshtje të habitshme, e ndoshta edhe frustruese.

“Kjo haset edhe tek figura stilistike, siç është ajo e metaforës, të cilën e shohim edhe në titullin ‘Vesë mbi dhimbje’. Temperamenti poetik dhe prodhimet shpirtërore diversive, shfaqen në dy poezitë e para  dhe ‘Më vjen keq’, ku përmes tyre ofrohet ngrohtësia stilistike dhe gjuha e thjeshtë e autores”, theksoi tutje Topanica.

“Një liber i vlefshëm, një libër me poezi të rënda”, përfundon Topanica.

“Gazeta Mapo për 200 muaj ka botuar 200 poetë shqiptar, secilin vetëm nga një herë, me përjashtim të poetes, Drita Ademi”, tregon Mark Simoni, kryredaktori i kësaj gazete, i cili aspak nuk pendohet nga ky vendim i marrë. Ai veçon hijeshinë, feminitetin, sharmin dhe bukurinë e saj, nga të cilat duhet të nderohen shumë gazeta e tribuna nga më të ndryshmet.

“Nuk është e rastësishme gjuha, letërsia poetike e Drita Ademit, duhet studiuar jo vetëm si krijimtari dhe fantazi, por mbi të gjitha si gjuhë artistike, procesion artistik, fenomen sociolinguistik, por edhe si gjuhë ndjenjash”, përfundon Simoni

E i gjithë ky promovim nuk do të konsiderohej i tillë nëse nuk do të ishin interpretuar vargjet e Dritës nga aktori i njohur Armend Baloku, i cili rrënthqethi publikun e pranishëm tek sytë e të cilëve lexohej kënqësia e madhe për artin e të shkruarit.

Përkundër shumë autorëve, të cilët hasin sfida gjatë periudhës së krijimit, Drita shpjegon se krijimet e saj nuk ishin aspak të vështira për tu shkruar, poezia veçse ishte e pranishme në brendësinë e saj. Frymëzimi i saj, qoftë për shkrimin, letërsinë e artin në pergjithësi, është vetë njeriu me emocionet, mendimet, ndjenjat e grumbulluara, e të larmishmë por herë tjera ato papritmas mund të kthehen vetëm në ‘bardh e zi’.

Frymëzim tjetër për shkrimtaren ishte edhe jeta për të cilen nuk mund të jepet një definicion apo konkluzion i specifikuar, për arsyje se ajo del jashtë çdo lloji të limituar të kornizës. Kurse, puna e saj në fushën e mjekësise, u shpalos si një kontrast i cuditshëm, për publikun por jo dhe për artisten në fjalë. Kur në temë futet edhe familja, Drita shpalos se e gjithë familja e saj ishte mbeshtetja më e madhe për të.

Për sa i përket poezive, dhe personifikimit të tyre, ato nuk janë aspak personale por në fakt janë frymëzim i jashtëm, poezi të shkruara që lexuesi të gjejë veten brenda tyre, të përhumbet në rreshta e që së bashku me autoren, të ndjenjë. Kur bëhet fjalë për sekrete, qofshin ato gjigande apo nga to të vogla fare por të ëmbla, siç është edhe kjo e autores, “Më pëlqen qetësia, zgjohem heret në mengjes, për të krijuar art. Askush nuk e di që në atë kohë, shkruaj”, shprehet Drita për KultPlus.

“Duhet pak guxim, mirëpo në qoftë se lind poet, je poet, atëherë duhet të marrësh guximin për tu shprehur. Për të shprehur botën e brendshme, atë uniken prej secilit nga ne. Guxo”, përfundon poetja për KultPlus.

E në mes të një publiku të afërt me autoren nuk munguan falënderimet, urimet e buçetat me lule, por në pamundësi të përqafimeve, nga ato të zjarrtat të cilat vështirë të këputesh duartrokitjet e fjalët e përzemërta u bënë kryevepra e skenës së vogël të Teatrit Kombëtar.   

Pas promovimit, të pranishmit patën munësi të shtojnë në librarinë e tyre shtëpiake, veprat e Drita Ademit, poeteshes së njohur ku përmes fjalëve të saj, vizëllojnë rrezet e diellit të cilat ngrohin zemrën e lexuesit. / KultPlus.com

Poeti nga Kosova, pjesë e antologjisë poetike botërore

Inner Child Press International nga ShBA, para pak ditësh ka publikuar antologjinë poetike “World Healing World Peace 2020”.

Në këtë antologji ka kontribuar me një poezi edhe poeti nga Kosova Imer Topanica.

Poezia e tij: “Dashunisht po të thërras” (Come, I’m calling thee affectionately), e shkëputur nga përmbledhja ‘Tuftë Drite’ dhe e përkthyer mjeshtërisht nga profesori Visar Zeka, tashmë është bërë pjesë e antologjisë në fjalë.

Me poezitë e tyre, në këtë antologji, kanë marrë pjesë afro 300 autorë nga e gjithë bota. / Kosova.info / KultPlus.com