Shqiptarët e Izmirit përkujtojnë 76-të vjetorin e gjenocidit grek mbi shqiptarët e Çamërisë (VIDEO)

Në përkujtim të 76- vjetorit të genocodit grek mbi shqiptarët e Çamërisë, në Izmir të Turqisë janë organizuar shoqatat shqiptare, transmeton KultPlus.

Shqiptarët e Turqisë kanë lënë gjithashtu kurorë të zezë para konsullates greke në kordon, Izmir, Turqi

Gjatë fjalës së tij Kryetari i shoqatës për Kulturë Shqiptare Alaçatı-Çeşme, Ibrahim Topalli u shpreh se “Ne jemi me origjinë shqiptarë, nënshtetas e qytetarë të Republikës së Turqisë që jetojmë në qytete të ndryshme të Turqisë. Ne jemi shqiptarë nga Shqipëria, nga Shkodra, nga Çamëria, nga Janina, nga Kosova, nga Presheva, nga Plava e Gucia, nga Ilirida, nga Manastiri, të dëbuar të internuar e të shpërngulur nga trojet tona etnike. Ne jemi elemente thelbësore dhe qytetarë besnikë të këtij vendi dhe themeluesve të Republikës së Turqisë, që neve na përqafoi në ditët e vështira.

Sigurisht që tani e tutje ne do të kujtojmë më shumë Çamërinë, dhe do ta përmerndim edhe më shumë. Ne do të punojmë edhe më shumë ta sjellim në axhendën e aktualitetit ndërkombëtar genocidin që populli shqiptar Çam pësoi nga Greqia.”

Në përfundim të aktivitetit përfaqësuesit e shoqatave shqiptare lanë një kurorë të zezë para konsullatës greke në Kordon, Izmir, Turqi me mbishkrimin “Çamërinë nuk e harruam”.

Fjalimi i plotë:

Sot u mblodhëm për të dënuar gjenocidin që ka bërë Greqia ndaj shqiptarëve Çamë më 27 Qershor 1944. Këtë ne do ta zhvillonim më 27 Qershor javën e kaluar, por për shkak të pandemise dhe që nuk ka qenë e lejuar të dalim përjashta, e shtymë atë për një javë më vonë, pra për sot.

Të nderuar pjesëmarrës;

Ne jemi me origjinë shqiptarë, nënshtetas e qytetarë të Republikës së Turqisë që jetojmë në qytete të ndryshme të Turqisë. Ne jemi shqiptarë nga Shqipëria, nga Shkodra, nga Çamëria, nga Janina, nga Kosova, nga Presheva, nga Plava e Gucia, nga Ilirida, nga Manastiri, të dëbuar të internuar e të shpërngulur nga trojet tona etnike. Ne jemi elemente thelbësore dhe qytetarë besnikë të këtij vendi dhe themeluesve të Republikës së Turqisë, që neve na përqafoi në ditët e vështira.
Ne jemi anëtarë dhe fisnikë të kombit Turk, me të cilët së bashku mposhtëm forcat shoviniste greke nënkontraktore në Luftën e Pavarësisë së Turqisë, po ashtu jemi nga ata të cilët u martirizuan në Çanakkale e në frontin e Kaukazit.

Me fuqinë që marrim nga historia jonë e përbashkët; vlerat tona që i kanë shërbyer vendit ku ne sot jetojmë; Hoxha Hasan Tahsin-in, Sami Frashëri, Mehmet Akif Ersoy-in, dhe heronjtë e heshtur të Luftës së Pavarësisë të Turqisë: tani e tutje do t’i sjellim në aktualitetin e ditës edhe më shumë.
Kështu për shqiptarët që janë mposhtur, për shqiptarët që jua kanë ngrënë hakun dhe i kanë plagosur deri më sot në mbarë trevat dhe botën shqiptare; ne do të mbajmë një qëndrim krenar e paqësor, që të kemi e ta kërkojmë të drejtën tonë në arenën ndërkombëtare. Tani e tutje ne si shqiptarë të Turqisë do të kemi këtë vetëdije dhe do të fokusohemi më shumë dhe do t’i dalim zot më tepër historisë e kulturës tonë.

Sigurisht që tani e tutje ne do të kujtojmë më shumë Çamërinë, dhe do ta përmerndim edhe më shumë. Meqenëse ekziston një “Komunitet Çam” shumë i madh dhe që jeton këtu në vendin tonë, ne do ta sjellim në axhendë edhe më shumë genocidin çam. Ne do të kërkojmë të drejtat e bashkëqytetarëve tanë dhe fëmijëve të tyre, që i janë nënshtruar genocidit në Çamëri. Ne do të punojmë edhe më shumë ta sjellim në axhendën e aktualitetit botëror genocidin që populli shqiptar Çam pësoi nga Greqia.

Në 27 Qershor të vitit 1944, shovinistët grekë masakruan dhe bënë genocid në mbi 3000 shqiptarë çamë të çdo grupmoshe, nga 2 deri në 80 vjeç. Ne këtë do të ja tregojmë botës me një zë më të lartë.
Tani e tutje ne, pasardhësit e shqiptarëve të Çamërisë, të cilët të parët tanë u shtypën, u persekutuan dhe u masakruan vetëm sepse ishin shqiptarë myslimanë, axhendën e “Genocidit Çam” do ta mbajmë me studime shkencore dhe akademike në fushën e së drejtës ndërkombëtare.

Ne i bëjmë thirrje botës Shqiptare, nga perla e Egjeut, nga Izmiri. Shqiptarët e Çamërisë duhet të marrin të drejtat e tyre. Në këtë mënyrë ju arbëreshët e Italisë dhe ju arvanitët e Greqisë ejani në ndihmë të shqiptarëve të Turqisë dhe na ndihmoni në këtë drejtim. Ju lutemi mbështesni përpjekjet tona paqësore që të përmbushet drejtësia.

Të gjithë shqiptarët që jetojnë në Turqi janë pranë shqiptarëve të Çamërisë. I gjithë populli turk jep mbështetjen pa masë për Shqiptarët çamë që vuajtën genocidin grek.

Tani e tutje ne shqiptarët e Turqisë “Genocidin Çam” do ta sjellin në rendin e ditës çdo vit dhe do ta kthejmë në një traditë të ngjarjeve përkujtimore të “Genocidit Çam” dhe do ta vendosim këtë si çështje e pazgjidhur në axhendën ndërkombëtare.
Gjithashtu qëllimi ynë është të kërkojmë që Shqiptarët e Çamërisë që ju nënshtruan genocidit sistematik ushtarak nga Greqia në 1944, po ashtu edhe ata të cilët arritën të largohen të gjallë nga Çamëria, në përputhje me të drejtat dhe liritë themelore të njeriut, t’ ju sigurohet lëvizja e lirë në atdheun e tyre dhe e drejta e pronës.

Gjenocidi është një krim kundër njerëzimit dhe gjykimi i tij nuk ka asnjë pengesë kohore. Për këtë drejtim, për 76 vjet duke e injoruarur dhe duke mbuluar të vërtetën mbi “Problemin Çam”, duke u përpjekur me çdo kusht ta lërë atë në errësirën e historisë, ne edhe si shqiptarë por edhe si OJQ shqiptare të Turqisë, të ndjeshëm ndaj çështjes Çame, po shprehim reagimin tonë sot dhe po vendosim një kurorë të zezë në Konsullatën e Greqisë në Izmir.

Ne i kujtojmë me respekt shqiptarët që humbën jetën gjatë këtij gjenocidi dhe dëbimi. Shpresoj të takohemi në ngjarje që sjellin më shumë zë në vitet e ardhshme, dhe, dua të jua jap besen se do të përmbushim kërkesën e kësaj përgjegjësie të nderuar që mbajmë në të gjitha rrethanat; Lufta e shqiptarëve të Çamërisë është beteja jonë.

Me respekt për mbarë opinionin publik. /27.al/ KultPlus.com

Çamëria, ku flitej e këndohej vetëm shqip

Një impresion i veçantë, një shqetësim dhe pikëllim mbizotëron kur të qëndrosh në Çamëri, dhe në ato vendbanime ku gjithçka ‘shqip’ apo ‘shqiptare’ ndalohet dhe dënohet.

Rrugëtimi në këtë krahinë, të pushtuar nga grekët dhe greqizmat ka groposur thellë elementin shqiptar, apo të ashtuquajtur arvanitas në këtë zonë, që dikur shquhej si zonë e një populli punëtor në tokat pjellore, tokat me trashëgimi të pasur historike dhe kulturore si dhe një zonë ku ka një pasuri dhe laramani të traditave shqiptare si veshjet, vallet, doket e zakonet e ndryshme popullore dhe kulturore, shkruan njëkomb.

Gjatë vizitës time në fshatrat e Çamërisë, më bëri shumë përshtypje se qendrat kryesore, qyteteve të cilat janë të “rreshtuara” për rreth kufirit, por edhe pak më në thellësi, të Greqisë veriperëndimore, janë të rrethuara nga fshatra me emra krejt shqiptarë. Aty thuhet se në shtëpi të vjetrit flasin ende shqip, ndërsa ti je vizitor dhe të bie që veshi të dëgjon të flitet shqip, aty të duket vetja se je në ndonjë zonë të jugut të Shqipërisë.

Këto janë qytetet dikur shqiptare të tilla si : Gumenica, e cila ishte e rrethuar nga emra fshatrash shqiptarë, nga Dushku, Grikohori, Salicaj, sikurse është dhe Paramithia, me Globoçarin, Skupica, Sharati, ndërsa Margëlliçi është i rrethuara nga Luarati, Karbunari, dhe Margariti, kurse Filati, nga Shqetaqri, Spatari, dhe Çifligu, Janina nga Koska dhe deri tek një shesh me varrin e Ali Pashë Tepelenës, dhe kështu me radhë vjen Preveza, por edhe Arta e cila ka në mes të saj Kalanë e Artës e ndërtuar sipas stilit iliro-dardan në shekullin e 13-të, ku një urë e lashtë është përmbi lumë është e ndërtuar si urat e lashtësisë në Shqipëri, ajo e Mesit në Shkodër apo ajo Ura e Hijes së Metës në Gjakovë.

Në ndërkohë të vizitosh cilindo nga këto fshatra, të Greqisë veriperëndimore, kur bie darka dhe burrat e fshatit mblidhen në kafenetë, dëgjon se shumë të moshuar flasin në mes vetit vetëm gjuhën arvanite-arbërore, pra një shqipe kjo, karakteristike, e kësaj zone – një shqipe që është mjaft e ngjashme me atë të shqiptarëve të vjetër nga këto zona, shqipe, që ka mbetur ashtu “gjysma – gjysma” e pa ruajtur dhe e pa kultivuar, nga këta banorë bujarë dhe fisnik.

Por se ngaqë largimi i shqiptarëve por edhe asimilimi i “detyrueshëm” i tyre, sidomos nga politika ultranacionaliste greke, e ndjekur në mes shekullin e 20-të, ndaj popullsisë autoktone shqiptare duke përfituar edhe prej sundimit komunist në Shqipëri, ka bërë atë që në këto zona të mos gjesh më “shqiptarë”, sado që mund t’i kërkosh të bisedosh me ata të mos origjinën e tyre,

Mbasi për fat të keq edhe ndonjë që ka mbetur, ka frikë të fasë shqip dhe të paraqitet si shqiptarë, kjo ka ardhur ngaqë nga kësaj popullsie është ushtruar represion madh dhe ka “një persekutim” të fshehtë që të kujton kohën e përndjekjes në Shqipëri.

Aq sa duhet thënë se në çdo fshat të kësaj zone gjen shumë pak për të mos thënë aspak, shqiptarë sidomos atyre të fesë myslimane, të cilët ishin Çamët. Por, edhe Shqiptarët ortodoks që janë banorët e kësaj zone, dhe kanë marrë tokat dhe pronat në përdorim dhe jo me tapi, nuk “pranojnë” në asnjë mënyrë të flasin shqip. Bile, kur ti i afrohesh ndonjërit prej tyre dhe i flet shqip ata të largohen gjithë frikë, njësojë si në kohën e regjimit komunist në Shqipëri. kur çamët kishin frikë të deklaroheshin se ishin nga Çamëria.

Një grua shqiptare, nga zonat e jugut të Shqipërisë, e cila punonte në një familje të këtyre fshatrave( emrin dhe fshatin nuk e tregojë sepse ajo i trembej “rrezikut” që sillte) më tregojë se në fikun e shtëpisë, ku ajo ishte e punësuar, kishte gjetur në një pllakë dërrase të gdhendura emrat e një çifti shqiptar mysliman – çamë.

Por, sipas studiuesve të çështjes Çame, thuhet se :”Arvanitët ortodoks dhe arvanitët myslimanë (çamët), përbëjnë në vetvete një popull me një origjinë të përbashkët – Pellazgët e lashtë që i bie se janë shqiptarët e sotëm” thonë ata.

Të cilët kanë gjuhën dhe kulturën e arvanitëve – shqiptarë, por që ekzistenca e këtij populli të harruar dhe e lënë pas dore në drejtim të trashëgimisë së tyre, si nga sundimi gjysmë shekullor i Enver Hoxhës, dhe atë që është bërë fare shumë pak për ta, gjatë këtyre 23 vjetëve prej nga koha që ai regjim u rrëzua, ngelen përsëri sot e kësaj dite “shqiptarët e harruar” e lënë pas dore. Vetëm në kuadrin e një “Traktati Miqësie” me shtetin grek të arritur nga ish Presidenti Berisha, cili bëri të vetmin hap për hapjen e kësaj çështje mas 50 vjetëve.

Asimilimi dhe “harresa” mendohet se ka ardhur edhe ngaqë se ata mund të humbasin përkrahjen e shtetit grek dhe politikave kulturore për minoritetet, megjithëse, arvanitët e quajnë veten autoktonë në Greqi dhe kjo është një pyetje që lë shumë për të diskutuar, dhe që politika e sotme shqiptare mban një barrë të rëndë për ta zgjidhur atë sidomos kur bie fjala sipas ligjeve dhe konventave ndërkombëtare.

Megjithëse, nuk a asgjë zyrtare dhe studim të mirëfilltë, por kan mbetur vetëm shkrime dhe disa reportazhe prej Edit Durhamit, disa studiuesve , historianëve dhe gazetarëve e shkrimtarëve shqiptarë, të dekadave të fundit dhe disa dokumentare nga Çamëria, për të treguar se sa shqiptarë ka mbetur në këto zona dhe se sa shqiptare janë këto zona, ka edhe fakte të tilla që mund të tregojnë si ky fakt që mësova gjatë vizitës ime në Çamëri.

Një shqiptar që kishte emigruar në Gumenicë në vitin 1990, kur u rrëzua komunizimi në Shqipëri, në kushte anonime, tregon se :” Kur u largova nga Shqipëria, dhe u vendosa në Gumenicë, u strehova tek një shtëpi dykatëshe, karakteristike të këtij qyteti që ngjason shumë me Sarandën. Flija,thotë ai në katin e dytë sepse kati i pare ishte dyqan që mblidhte qumështin e mëngjesit, të fshatrave për rreth qytetit të Gumenicës, dhe prodhimeve të fshatit. Të nesërmen që isha arratisur nga Shqipëria, fillova të dyshojë, me vetveten nëse e kisha “kaluar kufirin” apo jo!? sepse çdo mëngjes ata flisnin shqip me njeri tjetrin duke bërë pazarin. Por më ka çuditur fakti se as sot e kësaj dite nuk e di se çfarë u bë me këta fshatar, dhe se çfarë ka ndodhur sepse mbas 1993 kur dhe erdhën me shumicë shqiptarët nga Shqipëria, asnjeri prej këtyre, fshatarëve kur sillte qumështin dhe prodhimet që kishte mbledhur, nuk fliste më shqip…”.

Dhe kjo më sqaron ai me keqardhje, ka ardhur si pasojë e asaj politike që ka ndjekur “politika dhe shteti grek ndaj atyre shqiptarëve, e cila ka qenë konstante…dhe e pa ndryshuar që i ka çuar shqiptarët drejt asimilimit dhe largimit nga këto troje që dikur ishin vetëm shqiptare. /KultPlus.com

Greqia kërkon të hiqet emri Çamëri nga tekstet shkollore

Greqia jo vetëm që nuk pranon se ekziston një çështje Çame po do ta zhdukë emrin Çamëri edhe nga librat e hartat shkollore të Shqipërisë.

Kjo ka qenë deklarata që është bërë nga ministri i Jashtëm i Greqisë Nikos Kotzias në Parlamentin e shtetit fqinjë.

Ministrit të Jashtëm grek i janë kërkuar sqarime për bisedimet që po zhvillohen me Shqipërinë dhe Maqedoninë për termat nacionaliste në librat shkollorë të këtyre vendeve, nga deputeti X.Theoharis. Kotzias i është përgjigjur kësaj interpelance me shkrim me një letër zyrtare e cila iu përcoll Parlamentin helen.

Në këtë përgjigje në pjesën e parë që fliste për Shqipërinë, ministri Kotzias është shprehur se pala greke gjatë bisedimeve të komisionit dypalësh të ekspertëve ia ka bërë të qartë palës shqiptare se termat: “territoret shqiptare në Greqi” dhe emërtimi “Çamëri” për territore që janë në shtetin grek duhet të fshihen nga librat shkollorë të Historisë e Gjeografisë.

“Gjatë takimit të fundit të Komisionit të Përzier të Ekspertëve Greko-Shqiptar, pala greke ka këmbëngulur në fshirjen nga librat shkollorë të shprehjeve të papranueshme e fyerëse për unitetin e vendit tonë (Greqisë) si: “territoret shqiptare në Greqi”.

Por edhe shprehjet dhe hartat në të cilat krahina gjeografike greke shfaqen me emërtimin “Çamëri”, të cilat demonstrojnë, fatkeqësissht, se shtetit shqiptar mbetet i bllokuar në retorike anakronike nacionaliste dhe me qëndrime idemadhe, të dëmshme dhe të rrezikshme në radhë të parë për vetë Shqipërinë”, thuhet në përgjigjen e Kotzias dërguar parlamentit, sipas mediave greke.

PRESIONI
Kotzias ka theksuar se pala greke e ka si kusht të panegocueshëm heqjen e këtyre frazave nga librat shkollorë shqiptar. Ministri i Jashtëm grek ka theksuar tekstualisht se: “Qeveria greke ia ka bërë të qartë palës shqiptare se problematika në fjalë është e papranueshëm nga çdo pikëpamje që të jenë në përmbajtjen e librave shkollorë dhe duhet të hiqen në mënyrën më të shpejtë të mundshme”.

Gjithashtu Kotzias ka bërë me dije se kjo çështje do të zgjidhet shumë shpejt madje brenda këtij muaji, kur komisioni dypalësh i ekspertëve do të rimblidhet në Athinë. “Pas një këmbëngulje të gjatë nga ana e palës greke për vazhdimin e zgjidhjes së problematikave brenda kronoghramit të saktësuar, pala shqiptare ra dakord që takimi i ardhshëm i Komisionit të Përzier të Ekspertëve Greko-Shqiptar të kryhet brenda 15 ditëshit të dytë të muajit shkurt në Athinë”, ka deklaruar Kotzias.

Nga këmbëngulja e palës greke për rimbledhjen e komisionit dypalësh brenda muajit shkurt bëhet e qartë se deri më tani pala shqiptare nuk e ka pranuar një pretendim të tillë, ndaj edhe Greqia është duke bërë presion.

MBETET VETEM VALLJA
Në hartat greke shumica e zonës ku shtrihet Çamëria emërtohet Thesproti dhe Etolo-Akarnani. Janë emrat e dy qarqeve zyrtare që përdorin grekët për krahinën e Çamërisë. Nuk duhen harruar edhe deklaratat e para pak kohe e Kotzias në televizionin shtetëror grek që nuk ekziston asnjë çështje Çame. Pra pas mohimit të genocidit çam nga Greqia kërkohet edhe fshirja e tyre nga harta.

Popullsi çame nuk ka për grekët, as krahinë çame s’ka se ka Thesproti dhe Etolo-Akarnani, por ama valle çame ose “çamiko” siç e quajnë ata ka edhe është një nga vallet me të cilat grekët e veriut krenohen. Pak absurde por ballkanase. Një popull që sipas grekëve ekziston vetëm në emrin e një valleje!

BISEDIMET SHQIPTARO-GREKE
Kujtojmë se bisedimet shqiptaro-greke për zgjidhjen e shumë mosmarrëveshjeve të vjetra midis dy shteteve kanë kohë që kanë filluar. Takimet midis dy ministrave të Jashtëm Bushati e Kotzias, në Kretë e në Korçë, i kanë dhënë një rrugëzgjidhje shumicës së këtyre problematikave. Nga palët është rifillimi i punimeve për gjetjen e eshtrave të ushtarëve grekë gjatë luftës italo-greke në vitet 1940-41.

Gjithashtu është rënë dakord njohja e patentave shqiptare të makinave në Greqi, njohjen e vulave apostile shqiptare, rishqyrtimi i teksteve shkollore që përdoren në Shqipëri, si dhe furnizimi i minoritetit grek në vendin tonë me libra të posaçëm nga Athina. Po kështu edhe për dy çështjet madhore si abrogimi i Ligjit të Luftës dhe një Pakt i ri Detar është thënë se edhe ato kanë marrë një zgjidhje, shkruan Shqiptarja.com.

Ligji i Luftës është pranuar të abrogohet nga grekët, ndërsa për sa i përket marrëveshjes detare, Greqia ka pranuar se në atë të 2009 me Berishën është gabuar në dëm të Shqipërisë. Kështu pala greke i ka pranuar që t’i llogarisë gjiret si të mbyllura dhe se matja do fillojë jo nga shkëmbinjtë e pabanuar si në 2009, por nga ishujt e banuar. Greqia do shtrijë Zonën Ekonomike Eksluzive të saj në 12 milje, por duke përcaktuar “vijën e mesme” në ato vende që hapësira është më e vogël./ KultPlus.com