Irlanda njeh ligjërisht prindërit e të njëjtës gjini për herë të parë në histori

Gjashtë vjet pas miratimit të një ligji që afirmon të drejtat e nënave të të njëjtit seks, dy gra në Irlandë janë bërë të parat që janë njohur ligjërisht si prindër të fëmijëve të tyre që nga lindja.

Geraldine Rea dhe Niamh O’Sullivan mirëpritën vajzat e tyre Réidín dhe Aoibhín O’Sullivan Rea para 7 jave, sipas The Irish Times. Emrat e të dy nënave shfaqen në çertifikatat e lindjes së foshnjave si prindër.

Një njohje e tillë ka kohë që po pritej. Irlanda miratoi Ligjin për Marrëdhëniet me Fëmijën dhe Familjen në 2015, por dispozitat përfundimtare nuk hynë në fuqi deri në vitin 2020. Para kësaj, prindërve të të njëjtit seks në Irlandë u kërkohej të kalonin nëpër një proces të komplikuar ligjor për të fituar njohjen ligjore për të dy prindërit . Ligji i ri tani lejon njohjen automatike të bashkëshortëve të të njëjtit seks, partnerëve civilë dhe bashkëjetuesve, ashtu si do të bënte për partnerë të seksit të ndryshëm.

Prindërit e rinj e përshëndetën momentin historik si një barrë të madhe të hequr në një kohë jashtëzakonisht të ngarkuar. “Pse duhet të shkoj në gjykatë?” O’Sullivan i tha RT Ireland News. “Është shumë më lehtë që tani nuk duhet të shkoj në gjykatë dhe të dëshmoj se jam prindi tjetër i tyre – unë thjesht jam!”

“Rruga drejt prindërimit për çiftet e të njëjtit seks është tashmë më e vështirë,” shtoi Rea, “kështu që marrja e procedurave gjyqësore për certifikatat e lindjes thjesht e bën atë pak më të lehtë për ne dhe për të gjithë të tjerët që do të vijnë pas nesh”.

Grupet e të drejtave civile theksuan rëndësinë e jashtëzakonshme të njohjes ligjore. “Është jashtëzakonisht e rëndësishme që fëmijët të kenë një marrëdhënie ligjore që nga lindja me prindërit e tyre […] të cilët kujdesen për ta dhe i duan ata çdo ditë”, tha Paula Fagan, shefja ekzekutive e LGBT Irlandë për RTÉ News.

Por ka akoma më shumë progres të nevojshëm. Siç qëndron, ligji aktual nuk përfshin bashkëshortët meshkuj ose nënat që udhëtojnë në klinika pjellorie jashtë Irlandës.

Sipas Fagan, ligjvënësit do të marrin një propozim më vonë këtë vit – i cili është i njohur si Projekt Kodi i Asistuar i Riprodhimit Njerëzor (AHRB) – që mund të adresojë ato çështje. Gjatë punës, AHRB u botua për herë të parë në 2017 dhe i cili do të rregullonte surrogatinë, dhurimin e embrioneve dhe hulumtimin e qelizave burimore. Aktualisht nuk përmban një dispozitë që adreson njohjen e dy baballarëve meshkuj, por gjuha nuk është përfundimtare.

Akti ekzistues i Marrëdhënieve me Fëmijët dhe Familjen i vitit 2015 u miratua pas një dekade studimi, duke filluar me një raport mbi Riprodhimin e Asistuar Njerëzor në 2005. Në vitet në vijim, grupet fetare avokuan kundër qasjes në birësim, duke pretenduar se fëmijët do të dëmtoheshin nëse privohen nga një nënë dhe baba – një pretendim që nuk mbështetet nga prova.

Irlanda dha të drejta të kufizuara të partneritetit civil në 2010 por nuk adresoi prindërimin derisa të miratohej një ndryshim kushtetues në 2012. Ky ndryshim u shty deri në 2015 për shkak të sfidave ligjore.

Ndërsa kjo sfidë vazhdoi, Ligji për Marrëdhëniet me Fëmijët dhe Familjen u prezantua 2014 nga Alan Shatter, atëherë Ministër për Drejtësi dhe Barazi, pastaj përsëri në 2015 nga pasardhësi i Shatter, Frances Fitzgerald. Për shkak se projekt-ligji u përqendrua kryesisht në fekondimin in-vitro, ai adresonte vetëm shtatzënitë në të cilat nëna e lindur kishte për qëllim të ishte prind.

Pas një muaji diskutimi, ai projektligj u miratua në një votim prej 20 me 2, më pas u nënshkrua nga Presidenti Michael Higgins në Prill 2015.

Mbështetja publike në Irlandë për birësim nga prindër të gjinisë së njëjtë të çdo gjinie është rreth 70%, sipas një sondazhi në 2015 kur ligji u miratua. Në të njëjtin vit, një shumicë dërrmuese 62% e votuesve irlandezë miratoi një referendum historik për zgjerimin e njohjes ligjore të çifteve të të njëjtit seks./dylberizmi/ KultPlus.com

Zia e Madhe e Bukës​ ose siç njihet ndryshe “Kriza e Patates”, tragjedia më e mëdha në historinë e Irlandës



Jemi në vitin 1845. Popullsia e Irlandës ishte rreth 8 milionë. Deri në vitin 1850, një milion e gjysmë njerëz do të vdisnin si pasojë e zisë së bukës! Dy milion të tjerë do te emigronin, kryesisht në Britani ose në Shtetet e Bashkuara, në kërkim të një jete më të mirë.

Por, ç ‘gjë e shkaktoi këtë zi buke kaq të madhe?

Rreth fillimit të shekullit të 19-të, Britania e Madhe e kishte shtrirë sundimin e saj mbi një pjesë të madhe të botës. Këtu përfshihej edhe Irlanda. Pjesa më e madhe e tokave të Irlandës ishte nën zotërimin e pronarëve anglezë, shumë prej të cilëve jetonin në Angli. Këta pronarë që nuk jetonin në Irlandë, iu vinin qira të larta qiramarrësve të tyre irlandezë dhe u jepnin paga të ulëta për punën e tyre.

Mijëra bujq qiramarrës jetonin në një varfëri të thellë. Duke mos qenë në gjendje të blinin mish, si dhe shumë ushqime të tjera, njerëzit rrisnin pataten, që në kushtet e tyre ishte bima me më pak shpenzime, më e lehtë për t’u rritur dhe më ushqyese. Por në vitin 1845, të mbjellat e patates u goditën nga sëmundja kërpudhore (Phytophthora infestans), e njohur ndryshe si vrugu. Si rezultat u shkatërruan te gjitha të mbjellat. Filloi uria e madhe.

Situata rendohej edhe nga Corn Laws (Ligjet e Misrit), – dogana e lartë që i kishte vënë parlamenti i Londrës importit të drithërave, për të mbajtur lart çmimin e drithërave vendas, që i interesonte çifligarëve, të cilët kishin shumicën në Dhomën e Lordëve.

Mbretëreshë ishte Viktoria. Kryeministër ishte Robert Peel.

Ishte popullore teoria e Maltusit, që popullsia rritet më shpejt se prodhimi bujqësor prandaj duhen luftërat, epidemitë, urite; për të mbajtur nën kontroll popullsinë.

Thirrjeve për të ndihmuar irlandezet që të mos vdisnin, qeveria angleze i përgjigjej me teorinë se njerëzit duhet të mësohen të jetojnë brenda te ardhurave te veta, po i ndihmuam këtë radhë do kërkojnë gjithmonë dhe do të krijohet varësi. Çfarë do mendojnë ata që e fitojnë vet nëqoftëse disa te tjerëve u japim lëmoshë?

Me ne fund, me këmbënguljen e Viktorias, Peel arriti te bindte parlamentin të abrogonte Ligjet e Misrit.
1 milion e gjysmë irlandez humben jetën.

Shumë nga pronarët e tokave, të cilët nuk banonin në Irlandë, vazhdonin t’i kërkonin qiratë. Shumë prej qiramarrësve nuk ishin në gjendje për të paguar dhe, si pasojë, mijëra u dëbuan nga tokat e tyre. Për një numër njerëzish që sa vinte e shtohej, emigrimi u bë e vetmja mundësi.
Rreth vitit 1850, në qytetin e Nju-Jorkut 26 për qind e banorëve ishin irlandezë, madje kishte më shumë qytetarë irlandezë atje, sesa në kryeqytetin e Irlandës, Dublin.

Gjatë gjashtë viteve të zisë së bukës, pesë mijë anije bënë udhëtimin e rrezikshëm prej 5.000 kilometrash duke përshkuar Atlantikun.
Anijet që lundronin drejt Amerikës u quajtën anijet e vdekjes.

Sot, në të gjithë Irlandën, mure të shkatërruara dhe shtëpi të rrënuara qëndrojnë si përkujtues të zymtë të kohëve të vështira që sollën si pasojë diasporën mjaft të përhapur irlandeze. Vetëm në Shtetet e Bashkuara, mbi 40 milionë njerëz mund të pohojnë se kanë prejardhje irlandeze. Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Xhon F. Kenedi, si dhe Henri Ford, shpikësi i makinës së tipit Ford, janë pasardhës të drejtpërdrejtë të emigrantëve që erdhën me anije nga Irlanda, në kohën e zisë së bukës.

Pothuajse dyqind vjet pas tragjedisë së tmerrshme, Mbretëria e Bashkuar nuk ka bërë asnjë deklaratë për përgjegjësi. Kohët e fundit është folur edhe për gjenocid.

Fotografia: Dublino, a “An Gorta Mór”. / KultPlus.com

Mrekullia e Nënës Natyrë: Tunelet e mahnitshme në Irlandë (FOTO)

Nëna natyrë ka ditur që gjithmonë të mahnisë njerëzimin me bukuritë që dora e njeriut rrallë herë mund t’i realizonte, shkruan KultPlus.

Ndër vendet që cilësohet për natyrën e mrekullueshme është edhe Irlanda. Vizitorët e këtyre tuneleve janë të shumtë, mirëpo ata që i vizitojnë më shumë janë çiftet që realizojnë sete të ndryshme fotografike.

Në vijim, KultPlus ju sjell disa fotografi të tuneleve të krijuara nga vetë Natyra, tunele këto që gjenden pikërisht në Irlandë. / KultPlus.com