Në qytetet finlandeze Tampere dhe Lahti u përurua antologjia më e re e poezisë shqiptare në finlandisht. Titulli i antologjisë është “Na ishte njëherë shpresa”, në gjuhën finlandeze “Olipa kerran toivo”. Antologjia në fjalë u përkthye nga origjinali nga Silvana Berki dhe u botua nga “Aviador Kustannus”, me asistencën profesionale të shkrimtarit Aleksanteri Kovalainen dhe nën kujdesin në botim të Vesa Tompurit. Ideja e një projekti mbi antologjinë “Olipa kerran toivo” filloi tre vjet më parë. Mësohet se kjo antologji ka bërë bashkë 25 poetë bashkëkohorë shqiptarë, që shkruajnë në gjuhën shqipe, pavarësisht nga vendi në të cilin jetojnë. Për ta përuruar këtë antologji, në veprimtaritë e organizuara me këtë rast, morën pjesë poetja dhe skenaristja Natasha Lako dhe poeti e prozatori Arian Leka.
Në veprimtari, përveç dashamirësve të poezisë morën pjesë edhe emra të shquar të poezisë bashkëkohore finlandeze, si akademikët Kristi Kuuronen, Kari Aaronpuno dhe poete e prozatorë, si Hannu Luntiala ose poetja Saara Metsäranta. Gjatë përurimeve Natasha Lako dhe Arian Leka shkëmbyen mendimet e tyre me lexuesin finlandez, si dhe zhvilluan një bashkëbisedim me prozatorin e njohur finlandez Hannu Salama.
Parathënien e antologjisë, kushtuar kryesisht gjuhës shqipe, historikut të saj dhe poezisë shqipe, e ka shkruar poeti dhe studiuesi Gazmend Krasniqi, i cili zbardh për lexuesin finlandez momente të spikatura në poezinë shqiptare që prej fillimeve të saj e deri në ditët e sotme. Përveç përzgjedhjes mbi kritere profesionale të autorëve dhe të shënimeve shoqëruese për çdo autor, antologjia “Olipa kerran toivo” merr vlerë të veçantë edhe për organizimin e veçantë të lëndës letrare. Kjo pasi në këtë antologji si rrallëherë më parë bota poetike e shqiptarëve vjen e unifikuar në një panoramë të gjerë e gjithëpërfshirëse. Në brendi të saj ka poetë të trevave ku poezia shkruhet shqip, duke filluar nga poezia bashkëkohore që shkruhet në Shqipëri, në Kosovë, në Maqedoninë e Veriut, në Mal i Zi dhe te arbëreshët e Italisë. Një paraqitje të tillë poeti Arian Leka e ka cilësuar si një hartë poetike për të mbërritur në viset e shpirtit shqiptar, por edhe një udhërrëfyes ku përveç peizazhit me lumenj e me dete, me male e me qytete, shfaqen edhe relievet e historisë dhe të shqiptarit.
Emrat e poetëve të përfshirë në të janë: Dritëro Agolli, Ismail Kadare, Xhevahir Spahiu, Fatos Arapi, Mimoza Ahmeti, Suzana Zisi, Luljeta Lleshanaku, Agron Tufa, Sokol Zekaj, Gazmend Krasniqi, Adem Gashi, Ndue Ukaj, Sabri Hamiti, Kujtim Shala, Ramadan Musliu, Selajdin Saliu, Eqrem Basha, Xhevdet Bajraj, Anton Gjojcaj, Marg Shilipa, Zef Skiro di Maxho, Mario Belizzi, Katerina Xukaro, Lindita Ahmeti dhe Lulëzim Haziri. ZERI/ KultPlus.com
