22 vite pa Xhemail Mustafën, intelektualin për të cilin askush nuk u gjykua e dënua

Xhemail Mustafa, gazetar, politikan, publicist, shkrimtar shqiptar dhe këshilltar politik i presidentit Historik të Kosovës, Ibrahim Rugovës, u vra mizorisht në Prishtinë në hyrje të apartamentit të tij ku u qëllua për vdekje nga dy sulmues të cilët kurrë nuk u arrestuan.

Vrasja e tij tronditi Kosovën e pas luftës dhe mbetet një nga çështjet e pa zgjidhura dhe më misterioze që kanë ndodhur pas luftës në Kosovë.

Xhemail Mustafa lindi në fshatin Gllamnik të Komunës së Podujevës. Shkollën fillore dhe atë të mesme e kreu në vendlindje, ndërsa diplomoi për gazetari në Universitetin e Prishtinës. Nga fundi i viteve 70-ta punoi në gazetën Rilindja si redaktor i kulturës  dhe më pas në vitin 1992, punoi në Qendrën e Informimit të Kosovës (QIK) deri në fund të jetës se tij ku dha kontribut të jashtëzakonshëm.

Kolegët e kujtojnë Xhemailin si njeri me vlera të larta intelektuale dhe guximin e tij në vitet e luftës në Kosovë. Gjatë viteve të 90-ta ishte një nga antarët e parë të Lidhjes Demokratike të Kosovës, ndërsa,  nga viti 1997 e deri ne vitin 2000 kur u vra, shërbeu si këshilltar i lartë politik i presidentit të Kosovës Dr.Ibrahim Rugova dhe zëdhënës për media. Xhemail Mustafa ishte i përndjekur politikisht nga UDBA që më vonë ky shërbim famëkeq u njohë me emrin BIA. Në vitin 1999 si gazetar kishte denoncuar pushtetin serb për krimet çnjerëzore, ai morri pjesë edhe në zgjedhjet lokale të vitit 2000 duke marrur shumë vota. I shpëtoi luftës dhe përndjekjes policore dhe ushtarake dhe aktivitetet i vazhdoi duke u bërë edhe anëtar i kryesisë LDK-së ku u dallua si intelektual i shquar dhe një nga figurat më të spikatura të kësaj partie. Po ashtu Xhemaili është i njohur edhe si autor në vitin 1999 botoi edhe veprën e tij me titull “Një lutje për Prishtinën”.

Xhemail Mustafa u vra më 23 nëntor 2000 në Prishtinë. Deri sa po hynte në banesën e tij ai u qëllua për vdekje me armë zjarri nga dy persona ku si pasojë të plagëve të marra vdiq në kliniken spitalore. Ai ndërroi jetë në moshën 47 vjeçare, la pas gruan dhe fëmijët e tij. Në rastin e vrasjes së tij u mbajt ditë zije dhe shumë njerëz e politikanë, familjes së tij i shprehen ngushëllime. Vrasja e Mustafes ishte vrasja e tretë politike e pas luftës së Kosovës dhe tronditi skenën politike e cila si shumë vrasje të pas luftës së Kosovës mbeti e pa zgjidhur. Kjo ishte vrasja e tretë e intlektualeve të shquar që shumica ishin nga Lidhja Demokratike e Kosovës, autorët e të cilëve ende nuk janë kapur. Në vitin 2014 familjarë të Xhemail Mustafes kërkuan me ngulm zbardhjen e rastit dhe kapjen e kësaj vepre makabër e cila tronditi vendin i cili sa po kishte dalur nga lufta. / KultPlus.com

Në 21 vjetorin e vrasjes së Xhemail Mustafës, Besian Mustafa kujton se si ia kumtoi polici i UNMIKU-t lajmin e kobshëm

Xhemail Mustafa, gazetar, politikan, publicist, shkrimtar shqiptar dhe këshilltar politik i presidentit Historik të Kosovës, Ibrahim Rugovës, u vra mizorisht në Prishtinë, në hyrje të apartamentit të tij ku u qëllua për vdekje nga dy sulmues të cilët kurrë nuk u arrestuan.

Në 21 vjetorin e vrasjes së Xhemail Mustafës, Besian Mustafa, djali i shkrimtarit kosovar, kujton momentet e 23 nëntorit, kur edhe e kuptoi se babain e tij e kishin vrarë.

 KultPlus ju sjell të plotë rrëfimin e Besian Musafës.

E enjte, 23 nëntor, 2000.

Ditë e rëndomtë mësimi në gjimnazin Sami Frashëri në Prishtinë. Arsimtari(ja?) sqaronte diçka… nuk di, s’kisha mendjen aty. Si 16 vjeçar, i sapombijetuar nga lufta një vit e gjysmë më parë, s’ishte çudi që mendja të kishte planet e saj, këmbët e saj.

Qetë, si me drojë, hapet dera e klasës dhe brenda hyjnë motra Beriana dhe drejtori i shkollës.

“Bes” më drejtohet ajo “merre çantën dhe jaknen edhe hajde”. Mendjen mjegull nga mendimet e mëparshme dalë nga klasa pa pyetur asgjë. Në korridor më priste gruaja e dajës Xhevahirja.

Rrugës në veturën e Xhevës, nga Sami Frashëri tek parkingu i lagjes “Santea” nuk folëm shumë. “Babin e kanë plagosë” tha Beri dhe asnjë fjalë. S’dilja dot nga mjegulla… kush e paska plagosë babin? Pse babin? Ai s’i ka ba keq kurrkujt kurgjo… a janë të sigurt që babin e kanë plagosë? Në kaosin e pasluftës njerëzit plagoseshin çdo ditë, ndoshta s’e kanë plagosë babin?

“A je ti djali i zotëri Mustafës?” më pyet në anglisht një polic i UNMIK-ut. “Po” i them unë. “Më vjen keq por babi yt nuk mbijetoi” ma pret ai sikurse të fliste për rezultatin e ndonjë loje futbolli apo çmimin e ndonjë fruti në treg. Mendjen vazhdon të ma mbështjellë e njëjta mjegull e mëngjesit. S’dal dot nga ajo.

Kthehem brenda në butikun “Charlie” ngjitur hyrjes se banesës sonë – s’na kishin lënë të ngjitemi lartë në banesë, babin e kishin “plagosë” mbi shkallët e katit të parë të hyrjes – dhe u tregoj çka më kishte thënë polici. Ulem diku, nuk dëgjoj asgjë. I shihja të gjithë duke qarë e nxjerrë shpirtin plot mërzi. Por s’i dëgjoja. Mendjen e kisha plot mjegull.

Sot 21 vjet më vonë. S’dal dot nga kjo mjegull./ KultPlus.com

Besian Mustafa: Mos-dënimi i vrasësve mbetet dështimi themeltar i sistemit të drejtësisë në Kosovë

Teksa janë bërë 20 vite nga vrasja e gazetarit Xhemail Mustafa në hyrje të apartamentit të tij, djali i tij Besiani ka reaguar nëpërmjet një postimi në facebook, duke e quajtur të dështuar sistemin e drejtësisë në Kosovë, shkruan KultPlus.

Besian Mustafa, i cili tanimë është edhe Ministër i Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural ka reaguar për mos vënien e drejtësisë për vrasjet e atdhetarëve pas luftës, duke shpërndarë një fotografi të babait të tij, Xhemail Mustafës bashkë më Ibrahim Rugovën.

KultPlus ua sjell reagimin e plotë:

Mos-zbardhja e vrasjeve të atdhetarëve pasluftës dhe mos-dënimi i vrasësve dhe, mbi të gjitha, urdhërdhënësve mbetet dështimi themeltar i sistemit të drejtësisë në Kosovë, që nga UNMIK-u e deri sot. Pa zbardhjen e këtyre vrasjeve dhe atentateve të panumërta, nuk mund të ketë drejtësi në këtë vend, e pa drejtësi, as liri të plotë. / KultPlus.com

20 vite nga vrasja e intelektualit Xhemail Mustafa

Xhemail Mustafa, gazetar, politikan, publicist, shkrimtar shqiptar dhe këshilltar politik i presidentit Historik të Kosovës, Ibrahim Rugovës, u vra mizorisht në Prishtinë në hyrje të apartamentit të tij ku u qëllua për vdekje nga dy sulmues të cilët kurrë nuk u arrestuan.

Vrasja e tij tronditi Kosovën e pas luftës dhe mbetet një nga çështjet e pa zgjidhura dhe më misterioze që kanë ndodhur pas luftës në Kosovë.

Xhemail Mustafa lindi në fshatin Gllamnik të Komunës së Podujevës. Shkollën fillore dhe atë të mesme e kreu në vendlindje, ndërsa diplomoi për gazetari në Universitetin e Prishtinës. Nga fundi i viteve 70-ta punoi në gazetën Rilindja si redaktor i kulturës  dhe më pas në vitin 1992, punoi në Qendrën e Informimit të Kosovës (QIK) deri në fund të jetës se tij ku dha kontribut të jashtëzakonshëm.

Kolegët e kujtojnë Xhemailin si njeri me vlera të larta intelektuale dhe guximin e tij në vitet e luftës në Kosovë. Gjatë viteve të 90-ta ishte një nga antarët e parë të Lidhjes Demokratike të Kosovës, ndërsa,  nga viti 1997 e deri ne vitin 2000 kur u vra, shërbeu si këshilltar i lartë politik i presidentit të Kosovës Dr.Ibrahim Rugova dhe zëdhënës për media. Xhemail Mustafa ishte i përndjekur politikisht nga UDBA që më vonë ky shërbim famëkeq u njohë me emrin BIA. Në vitin 1999 si gazetar kishte denoncuar pushtetin serb për krimet çnjerëzore, ai morri pjesë edhe në zgjedhjet lokale të vitit 2000 duke marrur shumë vota. I shpëtoi luftës dhe përndjekjes policore dhe ushtarake dhe aktivitetet i vazhdoi duke u bërë edhe anëtar i kryesisë LDK-së ku u dallua si intelektual i shquar dhe një nga figurat më të spikatura të kësaj partie. Po ashtu Xhemaili është i njohur edhe si autor në vitin 1999 botoi edhe veprën e tij me titull “Një lutje për Prishtinën”.

Xhemail Mustafa u vra më 23 nëntor 2000 në Prishtinë. Deri sa po hynte në banesën e tij ai u qëllua për vdekje me armë zjarri nga dy persona ku si pasojë të plagëve të marra vdiq në kliniken spitalore. Ai ndërroi jetë në moshën 47 vjeçare, la pas gruan dhe fëmijët e tij. Në rastin e vrasjes së tij u mbajt ditë zije dhe shumë njerëz e politikanë, familjes së tij i shprehen ngushëllime. Vrasja e Mustafes ishte vrasja e tretë politike e pas luftës së Kosovës dhe tronditi skenën politike e cila si shumë vrasje të pas luftës së Kosovës mbeti e pa zgjidhur. Kjo ishte vrasja e tretë e intlektualeve të shquar që shumica ishin nga Lidhja Demokratike e Kosovës, autorët e të cilëve ende nuk janë kapur. Në vitin 2014 familjarë të Xhemail Mustafes kërkuan me ngulm zbardhjen e rastit dhe kapjen e kësaj vepre makabër e cila tronditi vendin i cili sa po kishte dalur nga lufta. / KultPlus.com

PEN Qendra përkujton Xhemail Mustafën, Berisha: Xhemën e vranë për ta vrarë lirinë e fituar

Mbrëmë në ambientet e KultPlus Caffe Gallery u jetësua figura e gazetarit, publicistit e shkrimtarit të shquar, Xhemail Mustafa, i cili erdhi për publikun në kuadër të aktiviteteve letrare të organizuara nga PEN Qendra e Kosovës. Ndërkaq, për të nderuar këtë figurë të madhe të letrave shqipe, të ftuar në panel ishin Blerina Rogova Gaxha dhe Ibrahim Berisha, nën udhëheqjen e Avni Spahiut, të cilët me rrëfimet e fjalët e tyre shpalosën figurën e përjetshme të një shkrimtari e gazetari të madh si Xhemail Mustafa, shkruan KultPlus.

Për Ibrahim Berishën, i cili njihej personalisht me Mustafën, kjo mbrëmje ishte tejet e veçantë për të. Edhe pak ditë bëhen 20 vjet nga vrasja e këtij të fundit, dhe siç shprehej Berisha, ishte një vrasje që nuk u zbulua dhe aq më keq nuk pati asnjë përpjekje për t’u zbuluar.

Ai ndër të tjera, tregonte se si edhe Mustafa edhe Gërvalla ishin të dy miq që punaun në të njëjtën rubrikë, në atë të kulturës në gazetën ‘Rilindja’ dhe se të dy këta punuan për lirinë e shqiptarëve. E, sipas Berishës, të dy këta u vranë për të njëjtën arsye, Jusuf Gërvalla u vra që të pamundësohej fitorja e lirisë, ndërsa Xhemail Mustafa për të vrarë lirinë e fituar.

Urtësia e tij fisnike, dituria paqësore, modestia publike e ideali i tij i përhershem: Liria.

‘Kurdo që kalin kah Elida, mendon se e ke përpara, duke pirë expreso dhe, duke folur qetë e plotkuptimshëm. Gjithmonë me disponim dhe asnjëherë i vetëm. E kishte të vështirë të qëndronte vetëm, sepse të gjithë donin të uleshin e t’pinin kafe me të. Ai nuk kishte për askënd mori, kjo e rrallë, por e vërtetë. Për 25 vjet miqësi e kam dëgjuar të flasë vetëm për njerëz të mirë. Një ditë para vrasjes, në Elida, ku zakonisht pinim expreso, më foli për përgatitjen e librit të ri me kritikë letrare. Ishte i preokupuar me Besianin se do të vazhdonte shkollimin në një kolegj në Amereikë. Pastaj biseduam për Coelon e Sabaton’, rrëfente Berisha me një nostalgji që hetohej thellë në secilën fjalë të tij.


Në anën tjetër, Blerina Rogova Gaxha ishte fokusuar më shumë në veprimtarinë kritike të Mustafës, e cila konsideronte se në kohën kur mendimi shqiptar luhatej në kolovajzën e tranzicionit, Mustafa kërkon në botën e letrave aspekte të veçanta të veprave, që i përshtaten konceptit të tij për atë çfarë ai konsideron të rëndësishme në një vepër, në krijim të modelit të shkrimit e mendimit kritik-letrar orientuar në pikat kryesore dhe çështjet themelore që shtron vepra e zgjedhur.

‘Në vitet e 90-ta, kohën kur Mustafa ishte më aktiv, si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë, sikur në poezi e prozë ashtu edhe në mendimin kulturor e kritik letrar, kanë dalë emra që me punën e tyre kanë zhvilluar hapësira të reja të mendimit shqiptar për letrat. Mendimi letrar dhe kulturor shqip i këtyre viteve ka zënë të rishohë marrëdhënien e vet me ideologjinë, me diskurset kritike, kulturore e filozofike’, potencoi Rogova Gaxha.

E mbrëmjet e tilla, që i dedikohen figurave të shquara si ajo e Mustafës, nuk kanë si të mos bartin edhe emocion. Ajo që emocioni e përloti të gjithë ishte vajza e të shkrimtarit e cila mes lotësh falenderoi PEN Qendrën e Kosovës për këtë përkujtim e nderim që i është bërë babait të saj, për të cilin tregoi se kishte qenë shumë e rë kur ai kishte ndërruar jetë.

‘Falemnderit që po ndani kujtime për të, detajet që kemi pasë mundësi me i dite e nuk i kemi ditë sepse kam qenë në moshë relativisht të re. Sot kur miqtë e tij po shpalosn citate e shkrime të tij, është emocionuese por edhe po mburrem që e bëjnë figurën e babait tonë të njihet më në detaje. Ju falenderoj për iniciativën, jo vetëm për të por për të gjithë që duhet me u përmend, të gjithë ata që kanë bërë diçka për këtë vend’, u shpreh mes lotësh vajza e Mustafës, Beriane Mustafa.

PEN Qendra e Kosovës ka paraparë edhe tre mbrëmje të tjera kulturore kushtuar shkrimtarëve të ndjerë: Rifat Kukaj, Mensur Raifi dhe Mirko Gashi.

Projekti i PEN Qendrës së Kosovës me titullin “Ora e shkrimtarit”, është nën përkrahjen e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit. / KultPlus.com

Xhemail Mustafa përkujtohet sot nga PEN Qendra e Kosovës

Në KultPlus Caffe Gallery, në Prishtinë, PEN Qendra e Kosovës përkujton kritikun, shkrimtarin dhe publicistin Xhemail Mustafa.

Kjo mbrëmje mbahet sot, më 5 nëntor, me fillim në orën 17.00.

Për veprën e Xhemail Mustafës do të flasin: Ibrahim Berisha dhe Blerina Gaxha – Rogova.  

Mbrëmjen e udhëheq Avni Spahiu.

Përkujtimi për Xhemail Mustafën është mbrëmja e shtatë e PEN Qendrës së Kosovës që mbahet në kuadrin e projektit “Ora e Shkrimtarit”, përkrahur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

PEN Qendra ka paraparë edhe tri mbrëmje përkujtimore për shkrimtarët e ndjerë që do të mbahen gjatë javëve në vijim. / KultPlus.com

PEN Qendra e Kosovës përkujton Xhemail Mustafën

Në KultPlus Caffe Gallery, në Prishtinë, PEN Qendra e Kosovës përkujton kritikun, shkrimtarin dhe publicistin Xhemail Mustafa.

Kjo mbrëmje mbahet  të enjten, më 5 nëntor, me fillim në orën 17.00.

Për veprën e Xhemail Mustafës do të flasin: Ibrahim Berisha dhe Blerina Gaxha – Rogova.  

Mbrëmjen e udhëheq Avni Spahiu.

Përkujtimi për Xhemail Mustafën është mbrëmja e shtatë e PEN Qendrës së Kosovës që mbahet në kuadrin e projektit “Ora e Shkrimtarit”, përkrahur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

PEN Qendra ka paraparë edhe tri mbrëmje përkujtimore për shkrimtarët e ndjerë që do të mbahen gjatë javëve në vijim. / KultPlus.com