Në Gjakovë do të shënohet 35 vjetori i Deklaratës Kushtetuese të Kuvendit të Kosovës

Lili Pylla

Deklarata Kushtetuese e Kosovës, e miratuar nga Kuvendi i atëhershëm më 2 korrik 1990, shënon një dokument të rëndësishëm politiko-juridik, që shprehte aspiratën e popullit të Kosovës për liri dhe pavarësi në rrethanat e reja që po krijoheshin asokohe për shqiptarët në rajonin e Ballkanit. Deklerata zhvlerësoi Rezolutën e Konferencës së Prizrenit, të 10 korrikut 1945, me të cilën Serbia, pasi që kishte anuluar me gjak Rezolutën e Bujanit, e aneksoi Kosovën.

Për të shënuar përvjetorin e kësaj Deklarate Shoqata e Intelektualëve “Jakova” do të organizojë një tryezë me temën: “2 Korriku 1990 – Deklarata Kushtetuese si gurthemeli i shtetësisë së Kosovës”, në të cilën do të marrin pjesë, ish kryetari i Kuvendit z. Iljaz Ramajli, pastaj z. Muharrem Shabani, lexuesi i Deklarates dhe disa ish delegatë të tjerë.

Kryetari i Shoqatës së Intelektualëve “Jakova’, z. Ruzhdi Sefa ka thënë se temën bosht do ta mbajë Mr. Sci Lorik Lipoveci ndërsa në temën: “Rrethanat politiko-shoqërore në Kosovë në vitin 1989-1990 do të flaës dr. Gëzim Lipoveci- ish Deputet. “Organizimi i mbledhjes së 2 Korrikut 1990”, është tema për të cilën do të flaës z. Ruzhdi   Bakalli. Në temën: “Shpallja e Deklaratës Kushtetuese më 2 Korrik 1990, vendimet e marra”, do të flaës z. Muharrem Shabani – ish deputet. “Ndikimi dhe jehona e Deklaratës Kushtetuese të Kosovës më 2 Korrik 1990 në hapësirën jugosllave dhe botën demokratike”, do të flaës z. Fehmi Nallbani ish deputet dhe “Rëndësia Historiko-Juridike e Deklaratës Kushtetuese për shtetësin e Kosovës”, do të flaës z. Iljaz Ramajli ish Kryetar i Kuvendit.

Pëndryshe në marsin e 1989-ës, qeveria jugosllave në Beograd vendosi të suprimojë autonominë që kishte Kosova dhe Metohia deri në atë kohë, si element konstituiv i Federatës me të drejtë vetoje. Autonomi e cila i ishte dhënë me Kushtetutën e vitit 1974. Njëkohësisht, në atë kohë, një deklaratë të ngjashme kushtetuese kishte nxjerrë Parlamenti i Sllovenisë që po ndahej prej Jugosllavisë. E kishin nxjerrë dhe disa parlamente të vendeve Balltike, që ishin në kuadër të Bashkimit Sovjetik, si Lituania dhe Estonia.

Pas shtyrjeve të njëpasnjëshme të punimeve të Kuvendit, më 1 korrik 1990, regjimi i Beogradit synonte organizimin e një referendumi për Kushtetutën e re serbe, të kundërshtuar nga shqiptarët, si dhe shpalljen e shtyrjes së mbledhjes së Kuvendit të Kosovës të paralajmëruar për 2 korrik, e për të cilën delegatët shqiptarë shumicë e delegatë të komuniteteve pakicë kishin bërë të gjitha përgatitjet për shpalljen e Deklaratës Kushtetuese.

Tryeza tematike do të mbahet më 1 korrik, ora 12:00 në Gjakovë. / KultPlus.com

31 vjet më parë, kur gazeta ‘Rilindja’ shkruante për Deklaratën e 2 Korrikut (FOTO)

Më 2 korrik 1990 u miratua Deklarata Kushtetuese – gurthemel i pavarësisë së Kosovës. Miratimi i kësaj deklarate ishte padyshim një akt me rëndësi vendimtare për historinë më të re të Kosovës e të popullit shqiptar.

Ky akt politiko-juridik ishte shprehje e aspiratave të popullit të Kosovës për liri dhe mëvetësi në rrethanat e reja që po krijoheshin asokohe ndër shqiptarët dhe në gjithë rajonin e Ballkanit.

Shuarja e autonomisë po shënonte fillimin e serbizimit të Kosovës dhe në të njëjtën kohë paraqiste hyrje në një periudhë tepër të rëndë për shqiptarët të cilët po trajtoheshin, jo vetëm si qytetarë të rendit të dytë, por edhe po u nënshtroheshin torturave sistematike nga regjimi kriminal serb.

Ndërkaq, sot në 31 vjetorin e kësaj ngjarje të madhe për shqiptarë, Ndriçim Çekaj ka publikuar në rrjetin social Tëitter, një fotografi ku shfaqet ballina e gazetës ”Rilindja”, një ditë pas shpalljes së Deklaratës së 2 Korrikut. / KultPlus.com

Kurti përkujton 144 delegatët e Deklaratës Kushtetuese: Shëmbëlltyra e tyre, udhërrefyes për ne (VIDEO)

Më 2 korrik 1990 u miratua Deklarata Kushtetuese – gurthemel i pavarësisë së Kosovës. Miratimi i kësaj deklarate ishte padyshim një akt me rëndësi vendimtare për historinë më të re të Kosovës e të popullit shqiptar. Ky akt politiko-juridik ishte shprehje e aspiratave të popullit të Kosovës për liri dhe mëvetësi në rrethanat e reja që po krijoheshin asokohe ndër shqiptarët dhe në gjithë rajonin e Ballkanit.

Shuarja e autonomisë po shënonte fillimin e serbizimit të Kosovës dhe në të njëjtën kohë paraqiste hyrje në një periudhë tepër të rëndë për shqiptarët të cilët po trajtoheshin, jo vetëm si qytetarë të rendit të dytë, por edhe po u nënshtroheshin torturave sistematike nga regjimi kriminal serb.

Sot, kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti ka publikuar një video në faqen zyrtare në Facebook ku ka përkujtuar të gjithë delegatët e kësaj Deklarate.

”Para 31 vitesh, nën rrethimin e hekurt të tankeve e autoblindave të regjimit të Serbisë, triumfoi vullneti i lirë qytetar mbi legalitetin shtypës të Serbisë. Para dyerve të mbyllura të Kuvendit të Kosovës, 111 delegatë miratuan publikisht Deklaratën Kushtetuese, me të cilën Kosova u shpall njësi e pavarur, si pararendëse e Republikës së parë të Kosovës. Nënshkrimi i kësaj deklarate, nga 114 delegatë, shprehte kërkesën e kombit shqiptar për liri dhe vetëvendosje politike në ish Jugosllavi.

Sot kujtojmë veprën e guximshme të delegatëve nënshkrues, që i mveshi ata me petkun e lavdisë së përjetshme. Në këtë 2 korrik të parë pa të, kujtojmë atdhedashësin artist, Adem Mikullovci, deputet i të dy republikave të Kosovës: asaj të Deklaratës Kushtetuese të 2 korrikut 1990, dhe të 17 shkurtit 2008. Shëmbëlltyra e tyre, udhërrefyes për ne”, ka shkruar Kurti në mbishkrimin e videos. / KultPlus.com

29 vjet nga Deklarata Kushtetuese e 2 Korrikut

Sot bëhen 29 vjet që kur delegatët e atëhershëm të Kuvendit të Kosovës, miratuan Deklaratën Kushtetuese të pavarësisë së Kosovës, e njohur si Deklarata e 2 Korrikut.

Në këtë ditë historike, Kosova është shpallur njësi e veçantë, në kuadër të federatës së atëhershme jugosllave.

Deklarata Kushtetuese e 2 Korrikut të vitit 1990 ishte akti që do të shënojë hapin historik institucional të pavarësimit të Kosovës, i cili u zhvillua jashtë objektit të Parlamentit, në kushte të rrethimit nga forca të mëdha policore e ushtarake.

Deklaratën Kushtetuese mbi Kosovën si njësi të pavarur dhe të barabartë në kuadër të federatës apo konfederatës jugosllave e shpallën në Prishtinë 111 delegatët shqiptarë, po edhe të komuniteteve të tjera të Kuvendit të Kosovës.

Deklarata Kushtetuese e 2 Korrikut shënon edhe pikënisjen për pavarësimin e Kosovës nga Serbia, duke synuar që të trajtohet si e barabartë me republikat e atëhershme socialiste në federatën jugosllave. / KultPlus.com