Humanistët e famshëm arbëror

Nga Gjon Keka

Dëshira e humanistëve tanë arbëror ishte ndërtimit i një tempulli të kulturës , dijes,artit e shkencës, më saktësisht kombi të hyjë në dritë nga errësira e padijes dhe primitivizmit.

Ata ishin adhurues të antikitetit dhe u bënë në fakt imituesit e gjallë të saj duke i lënë brezave po këtë udhë të imitimit dhe ecjes në atë dritë.

Humanistët tanë janë ata që i dhanë bekimet e tyre të larta për një arsim e edukim të lartë, për një mirëqenie e vetëdije të lartë kombëtare e njerëzore.

Ata ishin studiues të mëdhenj dhe qëllimi i tyre ishte shpëtimi i kombit të tyre e botës përmes mësimit dhe shkrimit, dijes, edukimit ,arsimit, kulturës ,shkencës etj. Ata në fakt ishin të frymëzuar nga fryma klasike e arsimit antik, mësuan njohuritë në kërkim të dijes, nxirren nga drita e tyre e talentuar dhe i transmetuan brezave.

Përpjekjet e pareshtura të tyre për arsim, edukim, art, kulturë, shkencë etj, të asaj kohe përfaqësojnë vetëm agimin e jetës sonë të shekullit XXI dhe janë tregues i qartë se mbi cilat themele duhet të qëndrojë të ecën e ta shohë të ardhmen kombi ynë arbëror evropian.

Humanistët e famshëm arbëror:

Nënë Tereza

Marin Barleti

Gjon Gazulli

Nikollë Leonik Tomeu

Pal Engjëlli

Pjetër Budi

Pjetër Bogdani

Shtjefën Gjeqovi / KultPlus.com

Ekspozita për Nënën Terezë, përgjigje ndaj atyre që duan t’i përvetësojnë figurat kombëtare shqiptare

Është hapur ekspozita me fotografi dhe dokumente për të shenjtën Nënë Tereza, e titulluar “Shenjtorja shqiptare nga Shkupi – korrespodenca”, me ç’rast është vlerësuar edhe si përgjigje ndaj atyre që duan të përvetësojnë figurat kombëtare të popullit shqiptar.

Kështu ka thënë drejtori i Institutit të Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve në Shkup, Skender Asani. Ai njëherësh ka theksuar se fotografitë dhe letërkëmbimet e ekspozuara në fund do t’i dhurohen Ipeshkvisë së Kosovës, përcjell kp.

“Më 26 gusht të vitit të kaluar u përpilua kjo ekspozitë dhe rezultoi që për herë të parë t’i jepet përgjigje atyre që cenojnë dhe dëshirojnë të përvetësojnë figura të mëdha të historisë dhe kulturës shqiptare siç është Gjergj Kastrioti Skënderbeu dhe Nënë Tereza… që lidhen drejtpërdrejt edhe me identitetin tonë shqiptar”, tha ai.

Sekretari i Institutit të Historisë në Prishtinë, Gjon Berisha ka vlerësuar ekspozitën si një ngjarje të veçantë kushtuar njeriut të përbotshëm Nënës Terezë.

“Kjo ekspozitë e cila organizohet për nder të një ndër personaliteteve kryesore shqiptare Nënës Terezë.. është një ngjarje mjaft e rëndësishme për një njeri të përbotshëm, i cili nuk kishte ushtarë, nuk kishte armatë dhe para, dhe arriti të pushtojë botën… përmes një vepre mjaft të madhe, dashurisë… Kjo ekspozitë është një pikë ujë në oqeanin e madh të veprës së Nënës Terezë, e cila arriti ta sfidojë botën dhe arriti të prek edhe zemrat e personaliteteve të mëdha”, tha ai.

Në fjalën e tij të rastit, Vikar Gjeneral i Kishës Katolike të Kosovës, Don Lush Gjergji është ndalur tek një fotografi e Nënë Terezës ku dëshmohet fakti se ajo ka ndjekur mësime në gjuhën shqipe, e mbajtja e librit në dorë, dëshmon edhe dëshirën e saj për të lexuar.

“Nëna Terezë vet më ka thënë se 8 vite i kam kryer në gjuhën shqipe, por ju e dini se dokumentet tona shpeshherë i han nëntoka ose lufta, ose bombardimet, ose pakujdesi, ose hajnia e dikujt… Por deshi Zoti që kjo fotografi ta ketë në prapavijë dërrasën e zezë, dhe në dërrasë të zezë sikur të kishte dashur Zoti të shkruante: Shkolla katolike shqiptare ‘Zemra e Krishtit’, dhe viti shkollor 1922-1923, dhe e kemi Nënën Terezë e vetmja… me libër në dorë”, tha ai.

Në fund ai bëri ftesë që të lexohen materialet e publikuara në mënyrë që të kuptohet qartë shtegtimi dhe rëndësia e këtij shtegtimi të Nënës Terezë, që sipas tij lidhi mbarë globin.

“Nuk është një ekspozitë e cila duhet vetëm të kalohet dhe shikohet. Kisha thënë, ndaluni pak dhe lexoni atë që është paraqitur, dhe do ta keni shumë të qartë lidhjen Prizren-Shkup, Shkup-Zagreb, Zagreb-Irlandë, Irlandë-Kalkutë dhe Kalkutë e botë. Ky ishte shtegtimi i saj, ajo ishte shtegtarja e mbarë njerëzimit dhe ajo dëshmoi fuqinë e fesë dhe frymëzimin e dashurisë”, tha ai.

Ekspozita do të jetë e hapur për disa ditë në Bibliotekën Kombëtare në Prishtinë, ndërsa është organizuar nga Instituti i Historisë “Ali Hadri” në bashkë-organizim me Institutin e Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve – Shkup dhe Ipeshkvinë e Republikës së Kosovës. / KultPlus.com

Hapet ekspozita kushtuar Nënë Terezës, “Shenjtorja shqiptare, letërkëmbimet”

Humanistja dhe nobelistja shqiptare, Nënë Tereza sot shënon 107 vjetorin e lindjes. Në këtë përvjetor të ditëlindjes së saj nuk po mungojnë edhe aktivitetet e shumta kulturore dedikuar në adresë të saj, shkruan KultPlus.

Instituti i Historisë “Ali Hadri” nga Prishtina, në bashkëorganizim me Institutin e Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve – Shkup dhe Ipeshkvinë e Republikës së Kosovës, kanë përgatitur një ekspozitë me fotografi e dokumente të titulluar “Shenjtorja shqiptare nga Shkupi – korrespondenca”, që i kushtohet 107 vjetorit të lindjes, 20 vjetorit të vdekjes dhe 1 vjetorit të shenjtërimit të Shën Nënë Terezës.

Fjalë rasti do të mbajnë përfaqësuesit e tri institucioneve të lartpërmendura.

Ekspozita do të hapet sot në ora 14:00 në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës “Pjetër Bogdani” dhe do të jetë e hapur deri më 5 shtator 2017. / KultPlus.com