Biografia e Musa Ramadanit

Shkrimtar dhe artist i cili për herë të parë skenën letrare të Kosovës futi poezinë eksperimentale i motivuar nga rrymat postmoderne, atë që më vonë u quajt poezi konkrete e ikonizuar nga shkronjat, tipografia e të cilave krijon formë.

Kjo poezi u nis për herë të parë nga rrymat e artit modern si Dadaizmi dhe me pas Surrealizmi me Guillaume Apollinaire, për t’u bërë pjesë e minimalizmit.  “Neurosis” i botuar në vitin 1973 nga Musa Ramadani, është një përmbledhje e poezisë konkrete e mbushur me figura prej shkronjash të cilat konotojnë shenjëzime socio-emocionale të njeriut të asaj kohe.

Shkrimtar dhe artist i cili për herë të parë skenën letrare të Kosovës futi poezinë eksperimentale i motivuar nga rrymat postmoderne, atë që më vonë u quajt poezi konkrete e ikonizuar nga shkronjat, tipografia e të cilave krijon formë. Kjo poezi u nis për herë të parë nga rrymat e artit modern si Dadaizmi dhe me pas Surrealizmi me Guillaume Apollinaire, për t’u bërë pjesë e minimalizmit.  “Neurosis” i botuar në vitin 1973 nga Musa Ramadani, është një përmbledhje e poezisë konkrete e mbushur me figura prej shkronjash të cilat konotojnë shenjëzime socio-emocionale të njeriut të asaj kohe. Ky libër është vetëbotuar nga autori sepse nuk është pranuar për botim nga redaksia e atëhershme e botimeve Rilindja.

Ai u lind më 21 Maj të vitit 1943 në Gjilan  nga një familje zejtarësh të cilët kishin një furrë dhe dyqan tekstili në çarshinë e qytetit.

Më 22 dhjetor 1944, Shtabi i Forcave Shqiptare Vullnetare vendosi të sulmojë për marrjen nën kontrollë të Gjilanit nga Administrata e re e Komunistëve Jugosllavë. Në mëngjesin e 23 dhjetorit 1944, forcat e vullnetarëve shqiptarë sulmuan dhe gati arritën ta kthenin kontrollën e gjithë qytetit, përveç ndërtesës së OZNA-s (Shërbimit të Sigurimit Jugosllav) dhe të Këshillit Popullor të Rrethit. Forcat serbo-maqedonase në shenjë hakmarrjeje për sulmin e forcave vullnetare shqiptare mbi Gjilanin, filluan vrasjet masive. Fillimisht rrëmbyen me përdorimin e forcës pa dallim qytetarë të Gjilanit, i nxorrën nga shtëpitë, dyqanet, rrugët, i morën dhe i mbyllën në ndërtesën e vjetër të burgut të qytetit.

Familja e Musa Ramdanit  braktisi shtëpinë me një autobus me 16 të plagosur drejt Prizrenit, në të cilin qytet e kaloi fëmijërinë e hershme dhe e kreu klasën e dytë fillore. 

Me t’i vdekur babai, familja u kthye përsëri në vendlindje. Aty mbaroi shkollimin e mesëm. Shkollën e Lartë Pedagogjike (Dega: Gjuhë dhe letërsi Shqipe) e mbaroi në Prizren.

Në fund të vitit 1965 filloi veprimtarinë e tij si gazetar. Ishte korrespodent i rregullt i gazetës “Rilindja” dhe pastaj redaktor i përgjithshëm i Kulturs në gazetën Rilindja. / Arkiva /KultPlus.com

Nesër në Teatrin Kombëtar të Kosovës, homazhe për Musa Ramadanin

Shkrimtari i njohur kosovar Musa Ramadani ka vdekur sot në moshën 76 vjeçare, shkruan KultPlus.

KultPlus ka kuptuar se nesër do të mbahen homazhe në Teatrin Kombëtar të Kosovës, duke filluar prej orës 10:30, kurse mbledhja komemorative do të mbahet prej orës 12:00. Varrimi i shkrimtarit Musa Ramadani do të bëhet në ora 15:00 në varrezat e qytetit në Prishtinë./

PEN Qendra e Kosovës ngushëllon familjen Ramadani

Me rastin e vdekjes së shkrimtarit, poetit e dramaturgut Musa Ramadani, PEN Qendra e Kosovës ka ngushëlluar familjen e të ndjerit.

Në këtë ngushëllim thuhet: E nderuara familja Ramadani, Pen Qendra e Kosovës mori me pikëllim të thellë lajmin për vdekjen e familjarit tuaj shkrimtarit, poetit e dramaturgut Musa Ramadani. Gjumrët letrare të Ramadnit janë të mëdha në Letërsinë tonë në shumë zhanre të saj Vdekja e Ramadanit është një humbje e madhe për familjen dhe për Letërsinë tonë. I ndjeri ishet anëtar i devotshëm dhe aktiv i PEN Qendrës së Kosovës. Pranoni, me këtë rast, e nderuara familje Ramadani, ngushëllimet e sinqerta nga PEN Qendra e Kosovës. /KultPlus.com

Ka vdekur shkrimtari Musa Ramadani

Fotografia: Fahredin Spahija

Ka vdekur shkrimtari i njohur Musa Ramdani, shkruan KultPlus. Ai ishte i njohur për stilin e veçante të të shkruarit dhe pas vetës ka lënë një numër të madh të titujve.

Në Gjilan e kreu shkollimin e mesëm (Shkolla e Nxënësve për Ekonomi), ndërsa në Prizren, Shkollën e Lartë Pedagogjike – Dega e Letërsisë dhe e Gjuhës shqipe. Nga viti 1965 ka qenë gazetar, recensent teatror dhe redaktor i rubrikës së kulturës në gazetën “Rilindja”. Shkrimet e para i botoi te revista “Jeta e Re” dhe te javorja “Zëri i Rinisë”. Çmimi i parë për poezi dhe ai i dyti për tregim, në konkursin letrar të “Zërit…” më 1968, e motivuan që t’i përkushtohet letërsisë.

Më 1972, Musa Ramadani e dërgoi për botim në “Rilindje” dorëshkrimin e librit “Neurosis XX”, por iu refuzua me arsyen se ishte vepër “pesimiste” dhe “nihiliste”. Libri në fjalë u botua një vit më vonë nga vetë autori, i cili i dha epitetin e shkrimtarit avangardist dhe prijësit të poetikës voko-vizuale dhe sinjalistike në letërsinë e Kosovës. Që nga viti 1970 ishte anëtar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës dhe tash i PEN Qendrës së Kosovës.

Poezia e Musa Ramadanit është prezantuar në disa antologji shqipe në Kosovë, në Shqipëri, po edhe në gjuhë të ndryshme. Është laureat i çmimit “Hivzi Sylejmani” për librin “Satana ma vodhi gurin e urtisë” më 1987, i çmimit të Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës për librin “Inamor: 55” në vitin 2000, i Çmimit “Beqir Musliu” për vepër karriere më 2006 dhe i Çmimit Kombëtar për Vepër Jetësore “Azem Shkreli” më 2013.

Gjatë viteve ‘70-të në Festivalin e Akordeve të Kosovës për kompozime të muzikës së lehtë, fitoi dy herë çmimet e para. Në fillim të viteve ‘80-të ishte një nga themeluesit e Teatrit të të Rinjve, të Fëmijëve e të Kukullave në Prishtinë (asokohe: kryetar i Komisionit Amë) dhe nga fundi i viteve ‘90-të e deri më sot me pasion e kultivoi edhe artin e vizatimit.

Shkrimtari Musa Ramadani, me poezinë e tij herë me shenja biografike, herë me finesa filozofike, shënjon një hap më tutje drejt një avancimi të gjuhës poetike. Kjo dëshmohet te veprat e tij poetike: “Mëkatet e Adamit” (1969),“Thirravaje” (1971),“Neurosis” (1973),“Muzat nuk flenë” (1976), “Alfabeti i neurozave” (1982), “Eugjenika e tri deteve” (1986), “Nostalgjia antike” (1990) dhe “Mëkatet e E(ha)vës” (2010).

Proza e tij është letërsi e erudicionit të thellë me elemente të theksuara moderne dhe postmoderne. Veprat e tij në prozë janë: “Romani pa Kornizë”, roman (1975), “Fluroma”, tregime (1978), “Zezona”, roman (1978), “Ligatina”, roman (1983), “Satana ma vodhi gurin e urtisë”, tregime (1987), “Vrapuesja e Prizrenit”, roman (1995), “Antiprocesioni”, roman (1997), “Inamor: 55”, minitregime (2000).

Më 1984 botoi dramën “Moisiu në Unazën e Inflandit”, e cila u inskenua në Tetarin e Gjakovës dhe atë të Prishtinës. Shkrimtari Musa Ramadani, me shkrimet e tij kritike dhe eseistike për teatrin dhe shfaqjet teatrale, ka ndihmuar dhe ndikuar drejtpërdrejt në ngritjen e cilësisë artistike të dramaturgjisë shqipe në Kosovë. Duke qenë përherë i lidhur me kritikën e teatrit, ai botoi edhe dy libra eseistikë: “Fjala në skenë” (1980) dhe “Premiera shqiptare” (1994). Si përkthyes, në gjuhë shqipe solli autorët: Dino Bucati, Sadek Hedajat, Hajner Myler, Per Lagerkvist, Jashar Kemal, Jezhi Andzhejvevski etj.

Veprimtaria letrare e Musa Ramadanit është vlerësuar nga kritika akademike dhe ajo mediatike. Ajo është shndërruar në objekt studimi e kërkimi për shumë studiues të vjetër e të rinj. Madje, për veprën e tij janë botuar studime monografike./KultPlus.com

Demiri-Frangu: Mafia letrare në Shqipëri e Kosovë po ia kalon mafisë politike

Për çmimin letrar “Kadare, i cili jepet nga Universiteti Europian i Tiranës, i mbështetur nga Institucioni Europian PASHKO , dhe vlerën e të hollave që nuk i janë ndarë shkrimtarit të brezit të viteve ‘70, Musa Ramadanit, në vitin 2017 me romanin e tij në dorëshkrim “Profeti nga Praga” ishte fitues i këtij çmimi. Ka dy vjet që autorit në fjalë nuk i janë paguar paratë e këtij çmimi, por vetëm 50% e tyre. Merret vesh se, edhe kjo pagesë e përgjysmuar i është bërë me rata, pas shumë përpjekjeve dhe ankesave nga të afërm të autorit.

Shqetësimin e saj lidhur me këtë e ka shprehur edhe profesoresha e letërsisë shqipe në Universitetin e Prishtinës, Qibrije Demiri –Frangu: “Mafia letrare, në Shqipëri e Kosovë, po ia kalon mafies politike. Po të shpërbleje si vlerë-publikisht, dhe shpërblimin po e mbaj për vete, kjo është ironia e dyftyrësia e (pseudo)-intelektualit aktual. Musa Ramadani, mbetet autor i madh si dhe turpi i këtij asociacioni. S’ka mbetur as të merret frymë në këtë llum grupesh -profitere! Shëndet i nderuari Musa, veprat tuaja do jenë larg cdo kundërmimi!”, përfundon ajo. /KultPlus.com

Buxhovi: Raportet krijuese midis Tiranës dhe Prishtinës kanë sjell tek ky nënçmim

Çmimi “Kadare” i cili jepet tash e sa vite nga Universiteti Europian i Tiranës, i mbështetur nga Institucioni Europian PASHKO, që përveç emrit të shkrimtarit Ismail Kadare, si çmim kap vlerën 10.000 euro, përcjell KultPlus.

Pikërisht kjo shumë është arsyeja që është bërë shumë zhurmë këto ditë, për vetë faktin që fituesi i këtij çmimi, para dy vjetësh ishte shkrimtari Musa Ramadani, me romanin “Profeti nga Praga”.

Ka dy vjet që autorit në fjalë nuk i janë paguar paratë e këtij çmimi, por vetëm 50% e tyre. Merret vesh se, edhe kjo pagesë e përgjysmuar i është bërë me rata, pas shumë përpjekjeve dhe ankesave nga të afërm të autorit.

Në rrjetin social Facebook, Agron Gashi, me vetë konfirmimin e shkrimtarit Ramadani, ka shënuar për këtë problem, ku pas publikimit kanë reaguar edhe shkrimtarë, publicistë, emra të njohur të letrave shqipe.

Po ashtu, ka reaguar edhe shkrimtari dhe historian, Jusuf Buxhovi: “Më vjen keq që është kështu, por ç’e do që raportet krijuese midis Tiranës dhe Prishtinës, të ndërtuara mbi një vasalitet tonin ndaj andej, kanë sjellë te ky nënçmim, që prek edhe shkrimtarët e rëndësishëm, si Musën e të tjerët!”, thotë ai./KultPlus.com