Muaj: Qershor 2019

Petrit Halilaj me ekspozitë personale në Tate

Posted on by KultPlus

Artisti Petrit Halilaj do ta ketë ekspozitën e tij të parë në Tate St Ives.

Artisti i njohur nga Kosova, një prej emrave që gjithmonë përmendet kur flitet për artin bashkëkohor dhe thumbimin me anë të këtij zhanri, do ta ketë ekspozitën e tij të parë personale në Angli.

Tate kësisoj ka treguar disa prej ekspozitave që do të zënë vend në vitin 2020-të, mes tyre edhe Halilaj.

She, fully turning around, became terrestrial.

Halilaj eksploron trashëgiminë kulturore dhe kujtesën me anë të instalacioneve të cilat përfshijnë objekte të gjetura ndër vite, forma të kafshëve, mbetje, si metaforë për zbulime e transformime.

Ekspozita është paralajmëruar në vjeshtën e vitit 2020-të. Tate do të hapë ekspozita në katër galeritë e saj.

Një ekspozitë për Andy Warhol do të mbahet në pranverë të vitit tjetër, ndërsa një tjetër me fotografi dhe realitet të komunitetit LGBT do të hapet në verën e 2020-ës, punë të artistit Zanele Muholi.

Halilaj është 36 vjeçar, fitues i Mario Merz Price dhe i Mirënjohjes Speciale në Bienalen e Venecias. / KultPlus.com

“Lumturia”- Maksim Gorki

Posted on by Kult Plus

Një herë lumturinë e pata fare pranë, mend e preka me dorë. E gjitha kjo ndodhi gjatë një shëtitjeje, një natë të nxehtë vere. Ne, një shoqëri e madhe të rinjsh, u mblodhëm në lëndinat përtej Vollgës, tek gjuetarët e blinit.

Hëngrëm supë që na e përgatitën peshkatarët, pimë vodkë e birrë përreth zjarrit, diskutuam si ta ndërtonim sa më shpejt e më mirë këtë botë, pastaj, si u lodhëm paq, u shpërndamë nëpër lëndinën e korrur, secili në qejf të vet. U largova nga zjarri me një vazjë, e cila më dukej vërtet e mençur dhe e ndjeshme. Kishte sy të qeshur e paksa të zinj, në çdo fjalë që thoshte tregohej çiltërsia. Kjo vajzë të gjithë njerëzit i shihte me përkëdheli.

Ecnim të heshtur, krah njëri-tjetrit. Nën këmbë thyheshin duke kërcitur kërcejt e barit të prerë me kosë. Nga kupa e kristaltë e qiellit, e përmbysur mbi tokë, derdhej vlaga dehëse e dritës së hënës. Duke psherëtirë thellë, vajza filloi:
– Sa bukur! Tamam shkretëtirë afrikane, kurse mullarët, si piramida. Dhe vapë… Pastaj më ftoi të uleshim rrëzë një mullari që lëshonte një hije të rrumbullakët e të plotë, sikur të ishte ditë. Këndonin gjinkallat, që larg dikush pyeste trishtueshëm:

Eh, përse më tradhtove?

Plot gëzim zura t’i rrëfej vajzës për gjithçka dija e nuk dija në këtë jetë, kur – papritur ajo bërtiti me një zë të shuar e ra me shpinë në tokë. Ishte, me sa duket, e para herë që shihja një njeri t’i binin të fikët dhe për një çast u hutova. Doja të bërtisja, të thërrisja për ndihmë, por shpejt më erdhi ndër mend se ç’bënin në këto raste heronjtë e edukuar të romaneve që kisha lexuar, ia zbërtheva rripin e fundit, bluzën, shiritat e korsës. Kur pashë gjinjtë e saj, si dy kupa të vogla argjendi të lara me dritën e plotë të hënës, e të rrëzuara në anën e zemrës, më pushtoi një dëshirë e zjarrtë ta puthja.

Por, si e ndrydha këtë ndjenjë u sula me vrap drejt lumit që të merrja ujë, sepse – siç shkruhej në libra – heronjtë në të tilla raste kurdoherë vraponin për ujë, po të mos kishte ndonjë përrua në vendin e katastrofës, të përgatitur që më parë me hamendjen e autorit. Por, kur u ktheva, gjithnjë duke vrapuar si një kalë i harbuar, me kapelen e mbushur plot me ujë, e gjej të sëmurën mbështetur te mulliri.
-S’është nevoja, – tha e lodhur fare qetësisht, duke shtyrë me dorë kapelën e bërë qull… Dhe u largua prej meje drejt zjarrit, ku dy studentë përsërisnin po atë këngë të mërzitshme:

Ah, përse më tradhtove?

– Unë, s’të bëra ndonjë të keqe? – doja të sigurohesha, i turbulluar, siç isha nga kjo heshtje e vajzës. Ajo u përgjigj shkurt:
– Jo. Ju nuk jeni shumë i shkathët. Megjithatë, kuptohet, ju falenderoj. Por m’u duk se nuk më falenderoi sinqerisht.

Ne nuk takoheshim shpesh, por, pas këtij rasti, takimet tona u bënë më të rralla. S’vonoi shumë dhe ajo humbi fare nga qyteti. Vetëm pas nja katër vjetësh u pamë në një anije. Qe nisur nga një fshat i Vollgës, ku banonte në një vilë, e po shkonte në qytet tek i shoqi. Ishte shtatzënë, e megjithatë, rrobat i rrinin për bukuri kurse në qafë i varej zinxhiri i gjatë prej floriri i orës dhe një lule e madhe si medalje. Ishte bërë shumë e mirë, vërtet.
-Ja, – tha ajo kur po kujtonim miqësisht të kaluarën – ja ku jam, e martuar dhe gjithçka… Ishte mbrëmje. Në lumë digjej perëndimi i diellit. Gjurma shkumore që linte anija nga pas, në largësinë e kaltër të veriut, dukej si një shirit i gjerë dantelle të kuqe.

 – Kam dy fëmijë, pres të tretin, – foli krenare, si një mjeshtër që e pëlqen zanatin e vet. Në prehër mbante një qese letre me portokalle.
– A t’ua them? – pyeti pastaj duke qeshur ëmbël me ata sytë paksa të zinj. – Në qoftë se atëhere tek mullari – e mbani mend – ju do të kishit qenë më i guximshëm… do t’më kishit puthur… tani do të isha gruaja juaj… Se unë ju pëlqeja, apo jo? Kurse ju, drejt e tek uji… Eh, ju! I shpjegova se kisha vepruar ashtu siç tregohej në librat që ishin aq të shenjtë për mua në atë kohë; dhe vetëm atëhere mund ta puthje, kur ajo, si të hapte sytë, të thërriste e habitur- Oh, po ku jam kështu? Ajo qeshi një grimë, pastaj foli mendueshëm: -Ja, këtu është e keqja jonë, se ne duam të jetojmë si nëpër libra… Por jeta është më e gjerë… më e mençur se librat, zoti im… Jeta s’është aspak si në libra… Po… Nxori nga qesja një portokall, e vështroi me kujdes e, duke e mvrejtur, tha: – I poshtri, e ka futur të kalbur…

Pa delikatesë e flaku në lumë; unë e ndoqa me sy kur ai, duke u rrotulluar, humbi në shkumën e kuqe. – Hë, po tani? Akoma jetoni si nëpër libra? Ë? Unë heshtja duke shikuar rërën e bregut, të ringjyrosur nga flaka e perëndimit dhe më tej, hapësirat e lëndinave që kishin marrë një nuancë të florinjtë. Varkat e përmbysura dergjeshin mbi rërë si peshq të mëdhenj, të vrarë. Shelgjet lëshonin një hije të trishtueshme. Në hapësirat e largëta të lëndinave, dukeshin mullarët e barit e, mua m’u kujtua krahasimi i saj: “Tamam shkretëtirë afrikane, kurse mullarët si piramida…” Duke qëruar portokallin tjetër, gruaja më përsëriti me tonin e një të madhi e sikur t’më ndëshkonte: – Po, do të isha gruaja juaj…
-Ju falenderoj, – i thashë, – ju falenderoj.

Dhe e falenderova sinqerisht./KultPlus.com

“Nuk do të doja të isha kurrë nga ata prindër që detyrojnë fëmijët të bëhen diçka që nuk janë”

Posted on by Kult Plus

Prindërit gjithmonë janë në kërkim të këshillave për rritjen e fëmijëve të tyre. Nënat veçanërisht dëshirojnë që të krijojnë një balancë mes mënyrës se si veprojnë dhe këshillave që marrin nga nënat e tjera.

Në një farë mënyre këshillat ndihmojnë. A keni pyetur veten se si njerëzit e famshëm këshillojnë miqtë apo fëmijët e tyre, kur bëhet fjalë për prindërimin?  Shpesh kemi dëgjuar për familje të shkatërruara, fëmijë që rriten pa ndikimin e prindërve, e megjithatë mes njerëzve të famshëm ka dhe nga ata prindër që përpiqen t’i edukojnë fëmijët për rrugën të cilën duhet të ndjekin. Jeni kurioz të njiheni me disa prej tyre?

-Tori Spelling, aktore amerikane dhe autore. Roli i saj i parë i rëndësishëm ka qenë në filmin Beverly Hills në vitin 1990, në rolin e Dona Martin. Ajo ka shkruar një libër autobiografik, Story Telling, që ka qenë ndër më të shiturit sipas New York Times dhe është cilësuar si autobiografia e vitit 2009.

Ajo thotë: “Këshilla më e mirë që kam marrë ndonjëherë është, ‘Mos dëgjo askënd për mënyrën se si duhet të sillesh si nënë. Kjo më ka ndihmuar që të kaloj përmes shumë situatave të vështira. Fillimisht kam qenë e  fiksuar që të dija se si vepronin nënat e tjera, por kuptova se të dëgjosh instinktin e brendshëm të një nëne, të shtyn gjithmonë drejt vendimit të duhur.”

-Angelina Jolie, aktore amerikane, producente filmi, dhe humaniste. Ajo është vlerësuar me një çmim Academy Award, dy Screen Actors Guild Awards, dhe tre Golden Globe Awards, dhe është cilësuar si aktorja më e paguar e Hollivudit.

Jolie thotë: “Nuk do të doja të isha kurrë nga ata prindër që detyrojnë fëmijët të bëhen diçka që nuk janë. Mendoj që ky është prindërim i gabuar. Fëmijët duhen lejuar që të shprehin veten dhe karakterin e tyre aty ku duan dhe pa u gjykuar sepse kjo është pjesë e rëndësishme e rritjes së tyre.”

-Kate Winslet, është një aktore dhe këngëtare angleze. Fituese e një Academy Award, një Emmy Award, tre Golden Globe Awards dhe një Grammy Award. Njihet për debutimin e saj në filmin e sukseshëm Titaniku, krah Leo Di Caprios.

Kate thotë: “Për mua prindërimi ka të bëjë me qëndrueshmërinë dhe mes gjërave të tjera edhe rutinën. Fëmijët e pëlqejnë rutinën. Ata dëshirojnë të dinë se kur do të hanë drekën dhe se kur do të ndodhin gjërat e tjera përgjatë ditës së tyre.”

-Katie Couric, është nje gazetare amerikane dhe autore. Ajo ka punuar për tre rrjete shumë të rëndësishme në amerikën, NBC, ABC dhe CBS.  Libri i saj i parë, “Këshillat më të mira që kam marrë, mësime nga jetë të jashtëzakonshme, ka qenë një best sellër sipas New York Times. Në 2004 ajo u prezantua në hollin e famës së televizionit.

Ajo thotë: “T’u mësosh fëmijëve se si të shtrëngojnë dorën, si t’i shikojnë të tjerët në sy, si të jenë të sjellshëm me këdo, ka për ti ndihmuar ata tani por dhe më vonë në jetën e tyre. Sikurse thotë një reklamë, “Nuk të jepet kurrë një mundësi e dytë për të lënë një përshtypje të parë, unë mendoj se kjo është e vërtetë!”

-Jennie Finch, fituese e disa medaljeve në lojërat olimpike. Revista Time e ka cilësuar si një nga lojtaret më të mira të bejsbollit në histori. Në 2010 ajo u tërhoq nga ky sport për t’iu përkushtuar familjes. Ja se si i këshillon ajo fëmijët e saj:

Ajo thotë: “Disa nga mësimet më të mëdha në jetë i kam mësuar nga dështimet. Është e rëndësishme që fëmijët e mi të kuptojnë zhgënjimin në mënyrë që të vlerësojnë me të vërtetë fitoren.”

-Kathie Lee Gifford, është një prezantuese televizive franko amerikane, komediane, dhe aktore, e njohur për karrierën e saj 15 vjeçare në një talk shou Live! me Regis dhe Kathie Lee.

Kathie thotë:”Që në vitet e para të jetë, i kam mësuar fëmijët e mi se sa e rëndësishme është marrëdhënia me Perëndisë. Jo një marrëdhënie fatsjellëse me dikë që është lart në qiell, por marrëdhënien me një mik, që do të jetë me ta dhe kur babai apo nëna e tyre do të jenë larguar nga kjo jetë.”

-Tina Knowles, është një biznesmene amerikane dhe fashion designer Ajo është nëna e këngëtareve Beyoncé dhe Solange Knowles. Tina thotë: “Gjithmonë u kam thënë vajzave të mia se bukuria e jashtme shuhet një ditë, por bukuria e brendshme zgjat përgjithmonë. Gjëra të thjeshta si buzëqeshja, mund të ndryshojnë ditën e një personi. Nëna ime gjithnjë thoshte se bukuria është ashtu si sillet, dhe jam e sigurt se do ta pasoj këtë parim në brezat e ardhëm të familjes sonë.”

-Arianna Huffington, është një autore greko amerikane, bashkë themeluese e The Huffington Post. “Një nga dhurata më të mëdha që mund të japim si prindër, është të mbështesim fëmijët tanë në ëndrrat e tyre, sido që të jenë ato. Për mua, kjo do të thotë që cdo ditë të bëj më të mirën për të ndjekur shembullin e lënë nga nëna ime, e cila më ka rritur me besimin se nuk duhet të kisha frikë që të provoja ndonjë gjë. Dhe në të njëjtën kohë duke e bërë të qartë për mua se ajo do të më donte dhe nëse unë dështoja.”/KultPlus.com

Numri dy i Revistës “The Bridge”” Një dosje për lëvizjen feministe

Posted on by Kult Plus

Në një intervistë të kohëve të fundit, Papa Françesku foli për muret, si ligjore ashtu edhe fizike, që janë duke u ndërtuar nga shtetet e pasura, për të mbajtur larg emigrantët dhe refugjatët.

Ai tha: “kushdo që ndërton një mur përfundon i burgosur brenda murit që ndërton”. Dhe ai shtoi se duhet të ndërtojmë ura, jo mure. “Urat janë krahët e engjëjve të komunikimit mes njerëzve “, tha Papa. Fjalë që duhet të mbeten të ngulitura në të gjithë shpirtrat tanë, me të gjitha ngjashmëritë dhe dallimet tona. Megjithatë, është shumë i rëndësishëm fakti që Kisha katolike, organizata më e madhe në planetin, epiqendra e së cilës është më së shumti pjesë e avancuar e civilizimit në aspektin e të drejtave të njeriut, vazhdon të jetë e verbër në njohjen e barazisë gjinore: kjo ka kuptim në lidhje me situatën e të drejtave të grave sot në botë.

Aktualisht, lëvizja për këto të drejta është një nga më të mëdhatë, me të jashtëzakonshmet, me potencial për transformim të thellë të shoqërisë, politikës dhe kulturës, në kuptimin më të gjerë, në nivelin kapilar të zakoneve të jetës së përditshme. Shkalla e kësaj lëvizje u shfaq edhe një herë më 8 mars. Kjo çështje e numrit 2 të revistës “The Bridge”, e cila mbulon periudhën në të cilën bie Dita e Gruas, përfshin një seksion të veçantë të quajtur “Gjendja e Grave”, një titull që aludon qëllimisht në libër nga Hannah Arendt. Ky seksion përmban një pamje të gjerë të “Grave në të Zeza” të Beogradit, një lëvizje feministe dhe pacifiste, e cila ka bërë një nga sfidat më të guximshme ndaj nacionalizmit radikal në Serbi: Të drejtat e grave dhe opozita ndaj luftës, forma më ekstreme e dhunës dhe forma më ekstreme e urrejtjes ndaj Tjetrit, janë të ndërthurura në thelbin e tyre.

Seksioni gjithashtu përfshin një artikull nga Tatjana Kmetova, antropologe dhe aktiviste, e cili shkruan për gjendjen e kaluar dhe aktuale të grave në Bullgari ku, sipas raporteve të organizatave ndërkombëtare, situata është disi më e mirë se në vendet e tjera të Ballkanit. Seksioni përfundon me një intervistë nga Zilka Spahić Siljak, hulumtuese gjinore.

Numri ka gjithashtu materiale që flasin për situatën etnike në Maqedoni, përshtypje udhëtimesh nga Shqipëria, si dhe shkrime të tjera me interes./KultPlus.com

Nëse do të isha burri i një të dhunuare

Posted on by Kult Plus

Një nga dëshmitë më tronditëse që letërsia botërore ka nxjerrë për Holokaustin, padyshim, është romani “Nata” i shkrimtarit hebre, të mbijetuarit të kampit nazist të Bukenvaldit, Eli Visel (Elie Wiesel).

Nga ai roman, skena e vdekjes së babait, e rrëfyer me një vërtetësi vrastare nga i biri, ka qenë gjëja më e tmerrshme që kam lexuar.

Babai i shkrimtarit, i kapluar nga ethet e vdekjes, i shtrirë në barakat e tmerrit, vetëm dy tre metra larg të birit 16 vjeçar, mbledh fuqitë e fundit që i kanë mbetë dhe nxjerr fjalët:

“Eliezer, djali im, eja këtu … dua të të them diçka … Vetëm  ty … Eja, mos më lër vetëm … Eliezer …”

Nga ky moment, rrëfimin po e sjell në vetë të parë, siç e tregon autori, pasi vetëm kështu mund të kuptohet vërtetësia tronditëse.

Dëgjova zërin e tij,  kuptova dimensionin tragjik të momentit, por nuk shkova!

Ishte dëshira e fundit që të më kishte pranë, në agoninë e tij, në momentin kur shpirti i tij po udhëtonte drejt qiellit.

Por unë nuk u lëkunda për asnjë cast nga klithmat e shpirtit të tij.

Në vend që të sakrifikoja jetën time të mjerueshme dhe të nxitoja për tek ai, t’i merrja dorën, ta siguroja që nuk ishte i braktisur, se unë isha pranë tij, unë heshta duke iu lutur Zotit t’ia merrte shpirtin sa më parë dhe ta ndalte së thirruri emrin tim!

Kisha frikë se mos unë pësoja zemërimin e SS-ëve.

Babai im nuk ishte më i vetëdijshëm. Megjithatë, zëri i tij ishte i pikëlluar dhe i tmerrshëm.

Oficeri SS dëgjoi diçka dhe filloi ta godiste. Babai nuk i ndjente më goditjet, unë po. E megjithatë nuk reagoja, e lashë oficerin SS të godiste babain e mbërthyer në kthetrat e vdekjes.

Më keq akoma, isha i zemëruar me të pse në sekondat kur shpirti po i dilte prej trupi bëri zhurmë duke thirrur emrin tim: “Elieser, djali im, eja këtu, dua t’ju them diçka të fundit, mos më lër vetëm”…

Kur e kam mbaruar së lexuari kam menduar se ky rrëfim ka prekur limitet e dhunës, diskriminimit racial dhe skutat më të errëta të ndërgjegjes njerëzore. Viesel thotë që fjalët janë tmerrësisht të paafta të përshkruajnë me vërtetësi ndodhitë e Bukenvaldit. Diku ai shkruan :”Vetëm hiri i Birkenau-t (Auschwitz) flet më shumë se 100 libra të shkruara për të”.

Sot nuk mendoj që “Nata” është gjëja më e tmerrshme që kam lexuar.

Jo, dëshmitë e viktimave të dhunës seksuale në Kosovë e kalojnë disa herë ferrin e viktimave të Luftës së Dytë Botërore.

Perversiteti i dhunës seksuale serbe kalon çdo lloj limiti të imagjinatës njerëzore.

Dëshmitë e shumë të dhunuarave seksuale nga Lufta e Kosovës janë dëshmi e një bombe të madhe që Serbia la në Kosovë, ditët e fundit të tyre aty. Unë kam dëgjuar këto kohë disa dëshmi, kam lexuar disa të tjera nga libri “Unë dua të dëgjohem”.

Tashmë jam i bindur, dhunimi seksual ka qenë një strategji perverse e hartuar në kancelaritë e Beogradit dhe jo një shfrim i epsheve të ushtarëve të papërgjegjshëm. Qëllimi ka qenë kthimi i “Viktimave kundër Viktimave”, vuajtja jetëgjatë e pasojave të kësaj dhune.

Duke lexuar dëshmitë e të dhunuarave, gjithnjë e më shumë bindesh që qëllimi i tyre është arritur. Jeta e të dhunuarave është shkatërruar, fëmijëve të tyre gjithashtu, vëllezërve, motrave. Dhunimi seksual në prezencë të burrit, të vëllait, të fëmijës apo të prindërve nuk është më dhunim seksual. Ajo është vula e turpit me të cilën Serbia vulosi trupin e brishtë të Viktimës në ditët kur kjo po merrte lirinë.  Ajo “farë lirie”, për këto Viktima, erdhi me koston më të tmerrshme të mundshme. Burrat u ndanë nga gratë, nënat nga fëmijët, vëllezërit nga motrat, viktimat nga shoqëria.

Bomba jeton akoma mes shoqërisë kosovare. Por si reagon shoqwria?

Një nga zërat më të njohur në Kosovë, Kimete Berisha,  në një status të saj në FB akuzon një nga të dhunuarat për dashurinë që ajo ka për fëmijën e dhunimit. Sipas Kimetes, fjalia “për atë fëmijë e jap edhe shpirtin”!, është absurde dhe e pakuptueshme nga psikologët botërorë e lëre më nga shqiptarët e zakonshëm. Gjithashtu, Kimetja shton “edhe më absurde është habia e saj pse e ka lënë burri kur ajo ka vendosë të mbajë fëmijën e dhunës”

Sipas asaj që kuptova kur lexova këto fjalë, gazetarja mendonte që fëmijët e dhunimit nuk mund të duhen me loçkë të shpirtit. Ka një diçka që pengon për t’i dashur ata. Gjithashtu, Kimetja shfaq mirëkuptim të plotë ndaj bashkëshortit që e ndau gruan.

Këto fjalë të thëna nga një zë i spikatur i shoqërisë, së cilës unë i kam lexuar mjaft gjëra interesante, ishin po aq tronditëse sa edhe rrëfimet e së dhunuarës.

Nuk do të kisha mirëkuptim edhe sikur këto fjalë t’i thoshte një plak i një fshati të humbur e lëre më Kimetja. Unë mendoj që dashuria e një nëne për fëmijën nuk ka lidhje asfare me babain e tij. Ajo është gjëja më e pakushtëzuar në botë. Dhe të duash një fëmijë dhunimi është akt hyjnor! Ai fëmijë nuk ka faj së pari. Pikën e fajit! Së dyti nuk ka asnjë përkrahës, ai është foshnjë e urrejtjes, atë nuk e duan as motrat e veta nga nëna, as gjyshja, as të afërmit.

Pashë edhe komentet e atij statusi. Asnjë prej tyre, asnjë për be, nuk kishte për tekstin e Kimetes për të dhunuarën. Kishte komplimente për pjesë të tjera të statusit por asgjë për “plagën tabu”. Kishte një mirëkuptim të heshtur.

Po burrat pse nuk i gjykon opinioni?! Këta që pranuan t’ua rrëmbenin gratë, motrat, bijat e t’ua përdhunonin në sy të tyre?! A nuk duhet të ishin këta, të parët që do të duhet të përqafonin gratë, nënat, motrat dhe bijat e tyre?!

Nuk e di se çfarë bisedoi burri me kunatin dhe me vjehrrin kur tre gratë e tyre dhunoheshin e pastaj merreshin për t’u ridhunuar në një skenë më makabre. Çfarë flisnin?

Një skenë ku Eli Visel do të thoshte “Nuk paskam parë gjë”.

Zoti u dha kurajë dhe jetuan!

Kur po dëgjoja dëshminë e tmerrshme të të dhunuarës seksuale në Frontal, e pyeta veten “Çfarë do të bëja nëse do të isha burri i asaj gruaje”?!

Pikërisht i asaj gruaje që shkruan Kimetja.

Pra, nëse do ma dhunonin gruan, motrën nënën dhe vajzën – para syve të mi, a do të gjeja arsye për të jetuar?

A thua do të gjeja kurajë për të vdekur e mos e parë një skenë të tillë? Nuk kam nga ta di, vullneti për të vdekur është jashtë mundësive për t’u diskutuar.

Por për një gjë jam i sigurtë. Nëse do të jetoja do të kërkoja shpagim. Bombën që ata ma lanë, vulën e turpit në derën e shtëpisë sime do ua hidhja atyre akoma pa plasur! Do dilja me gruan, nënën dhe me motrën e do të deklaroja që po, më kanë dhunuar!

Mua të parin.

Ata u sollën me mua në të atillë mënyrë që të heshtja, të jetoja me vulën e turpit, të më ndanin nga gruaja, motra, nëna ime. Por jo, nuk ia arritën qëllimit. Unë i dua ato më shumë se kurrë pas asaj prove të tmerrshme që kaluam!

Nëse nazistët lanë hirin e Birkenau-t si dëshmi e genocidit njerëzor, serbët lanë dëshmi të padukshme, ata shkatërruan të ardhmen e viktimave të tyre.

Sa më shumë raste të dhunuarish të  dalin me fytyrën e tyre dhe të tregojnë dhunën e përjetuar aq më shumë u kthehet xhelatëve bomba e lënë.

Heronjtë e luftës duhet të hapin pak krahun, të heshtin pak. Sa nga gratë, motrat, nënat e tyre u dhunuan? A është koha të flitet për trimëri kur dhuna seksuale ndaj më të pambrojturve ka bërë kërdinë?

Më mirë vonë se kurrë. Përndryshe do të binim në grackën e dhunuesve.

Sharrëxhiu

Posted on by Kult Plus

Poezi e Esat Mekulit

“Xhepat e sharrëxhiut janë shumë të ngushta për duart e ënjtura të tij”.
Ai kur e sheh sharrëxhiun me sëpatën e rrasur në shok, e bishti i saj ka dalë prapa, dyshon se mos vallë për këtë na quajtën njerëz me bishta?
:“O vëlla me sharrë në krah”
Do të shoh prapë me duar të mërdhime nën sjetull
Me sharrën e stërlashtë mbi krah dhe sopatën e mprehtë të rasun në shok 
Në fytyrën tande lexoj: Kam fjetur në podrumin e lagshtë, unë i trembëdhjeti
Dhe kam hangër në kusinë e bakrit, të sjellun prej vendlindjes 
Prej vendlindjes, fasulen e hollë të vendlindjes unë i trembëdhjeti.
-Pse unë kënaqem me pak prej këtyre duarve të mërdhime, Atje mbas 77 bjeshkëve, 7 gojë presin…

Prishtinë 1930./KultPlus.com

Rikthehen “këngët e liqenit”, mijëra njerëz kujtojnë muzikën e viteve 80-ta

Posted on by Kult Plus

Këngët e liqenit, aq të famshme gjatë viteve të 80-ta u rikthyen mbrëmjen e së premtes pas 40 viteve, për nostalgjikët në një aktivitet të gjatë festiv.

Për Arben Duron ky rikthim ishte tepër emocionues, pas një kohe të gjatë mungese në skenë. Artisti premtoi se shumë shpejt do të risjellë këngët e liqenit ne version te përpunuar.

Këngët që më së shumti i kushtoheshin dashurisë, Arben Duro dhe miqtë e tij i interpretonin fshehtas dikur pasi për regjimin komunist ishin të papranueshme.

Mbrëmja e së premtes, veç nostalgjikëve mblodhi shumë të rinj që duartrokiten këngët e rebeleve të viteve 80.

“Ne jemi malokë, ndërsa serbët civilë”

Posted on by Kult Plus

Elvis Hoxha

Bërnabiqi, kryeministrja serbe, nuk tha asgjë të re apo ndryshe nga edukimi i saj i natyrshëm, edukim që ajo e ka marrë në familje, në popull, në shoqëri, në institucionet e shtetit të vet, dhe sidomos prej akademisë serbe të shkencave. Sepse arritja më e madhe shkencore e akademisë serbe, kontributi i saj botëror, ka qenë tema e spastrimit etnik. 
Ne jemi malokë, ndërsa serbët civilë e në natyrën e civilit gjendet mendimi i vrasjes dhe varrezave masive, përdhunimi kolektiv i grave, përsëritja institucionale dhe sistematike e krimit, djegia e shtëpive dhe grabitja e trashëgimisë kulturore. Zhdukjen e indianëve, kampet e përqëndrimit, snajperat që gjuajnë nga mali, të zhdukurit, rrahjen dhe burgun politik nuk e shpiku as maloku e as pyllori, por ai që rritet civil dhe mes burgut (rrënja e fjalës qytet nuk është kot burg – etimologët ta mbajnë veten).
Civilët ndërkombëtarë nuk kanë thënë gjë, ashtu siç nuk kanë reaguar as për shprehjen e Vuçiqit mbi Milosheviqin, “këtë burrë të madh shteti që nuk e përmbylli detyrën”, pra zhdukjen e tërë malokëve dhe muslimanëve. As mos të presim se ata do të shprehen në këtë pikë. Ndërkombëtarët kanë qenë të qartë gjithnjë me ne: ata na kanë mbrojtur në planin ekologjik, si lloj në zhdukje, por jo si njerëz. Mes njerëzve është quajtur civil ai që disponon armën më vrastare. 
Ne malokët kemi vetëm një faj, jo sepse jemi malokë, por sepse jemi injorantë në kuptimin politik dhe zgjedhim më injorantët e i vendosim në krye të shteteve tanë. Dhe krerët injorantë të malokëve kanë për aftësi të bëhen servilë të civilëve më vrasës. Këta ndërtojnë polici kundër popullit të tyre, vishen mirë, blejnë kravata dhe kostume të shtrenjta, vjedhin tërë pasurinë publike të shoqërisë së tyre. Mendojnë se do u pëlqejnë civilëve ndërkombëtarë apo shefave të pushtuesve. Maloku ka vetëm një virtyt: kompleksin e inferioritetit. 
Ne malokët do të zhdukemi dhe do t’i lëmë civilët të qetë. Dhe ky do të quhet stabilitet. Por fill pas zhdukjes sonë, civilët do të gjejnë një grup tjetër njerëzish e do t’i quajnë malokë, për me i zhdukë. Sepse civili ka aftësinë që prodhon kudo dhe kurdoherë barbarinë. Bërnabiqi dhe Mogherini janë fytyrat më të fundit të këtyre civilëve terroristë.
U mbetet detyrë intelektualëve të perëndimit të shquajnë dhe të mbajnë anë mes ne malokëve barbarë dhe civilëve terroristë./KultPlus.com

Pushtohen “billboard”-et e New Yorkut me këngën e re të Bebe Rexhës

Posted on by Kult Plus

Grupi The Chainsmokers dhe këngëtarja shqiptare me famë botërore, Bebe Rexha, kanë publikuar së fundmi bashkëpunimin e tyre më të ri.

“Call you mine” mbanë emrin bashkëpunimi i tyre e cila është publikuar edhe me klip veçse nuk është e çasshme në vendin tonë, njofton Klan Kosova.

Që në orët e para të publikimit, kënga ka arritur të ketë vërtet sukses dhe ë shpërndahet gjithandej në rrjetet sociale dhe platformat muzikore.

Një hapësirë e veçantë asaj i është dedikuar edhe në një prej ‘billboard’-eve të sheshit “Times Square” në New York.

Ka qenë vet artistja shqiptare ajo e cila ka ndarë me ndjekësit e saj në InstaStory një pamje të ‘billboard’-it ku promovohet kënga e saj e re. Ky reklamim i është mundësuar nga platforma më e madhe e muzikës në botë, Spotify.

Shfaqja “Kreolët e Ballkanit” shpalli Kosovën republikë në Beograd, solli paragjykimet ekzistuese mes dy popujve dhe bëri hajnat fitues

Posted on by Kult Plus

Alberina Haxhijaj

Mbrëmë në natën e tretë të Festivalit “Mirëdita, dobar dan”, u dha shfaqja “Kreolët e Ballkanit” e regjisorit Enver Petrovcit. Kjo shfaqje e cila në fokus të saj ka konfliktet me bazë etnike bëri që në Beograd të ngritët pllakata “Kosova Republikë” dhe të valëvitet flamuri kombëtar, shkruan KultPlus.

Drama e jetës së Hekuranit, i cili nuk i përket asnjë vendi pasi që nënën e ka serbe dhe babin shqiptar, solli në Qendrën për Dekontaminim Kulturor në Beograd, steriotipet dhe paragjykimet që ekzistojnë në mes të shqiptarëve dhe serbëve. Kjo nuk kaloi pa u vënë re nga publiku heterogjen, pasi që të dy palët kuptonin absurditetin e situatës që shfaqej. Serbët e konsideronin vetën të mirë ndërsa shqiptarët ishin e kundërta. E të njëjtën gjë e mendonin edhe shqiptarët për palën tjetër. Absurditeti i epiteteve që ia kanë lënë njëri-tjetrit këta dy popuj u vunë në pah sidomos gjatë dialogut të Marias (Vanesa Petrovci) dhe Hekuranit (Elidon Alika).

Maria, një serbe e re mendon që shqiptarët duhet vrarë e prerë pasi që këtë e bënë edhe polici, një njeri të cilin ajo e konsideron të mirë pasi që i jep çokollata duke mos e kuptuar që në fakt ai është personazhi negativ i kësaj histori, personi që edhe e ka dhunuar atë. Hekurani një kreolë, një djalë që nuk pranohet nga asnjëra palë pasi që ka gjak të përzier, beson në përrallën që e tregon vet, një përrallë ku bota është më e mirë. Madje ai për këtë mundohet ta bindë edhe Marinë.

 “Është një vend, ku të gjithë janë të lumtur, aty ka edhe serb edhe shqiptarë, por jo policë”, i thotë ai Marias, të cilës i ka vdekur nëna ndërsa babin i saj është në burg. E përtej dashurisë, ëndrrës për një botë më të mirë, kjo shfaqje sjellë edhe anën e errët, policët të cilët janë kriminal, një miqësi e cila shkatërrohet për shkak të mosbesimit, dhe tradhtinë me synim që të përfitohet nga situata e krijuar.

Edhe pse e shkruar 10 vite para fillimit të luftës në Kosovë, shfaqja akoma përputhet me realitetin dhe gjendjen aktuale politike por edhe me realitetin dhe ambientin në të cilin po mbahet festivali “Mirëdita, dobar dan” i cili në dy ditët e para të tij u shoqërua me protesta. Premiera e kësaj shfaqje, e cila erdhi mbrëmë në Beograd, u dha në Tiranë në fund të dhjetorit të vitit 2018. Mungesën e realizimit të kësaj shfaqje pas gjithë këtyre viteve, regjisori  Petrovcit e arsyetoi me faktin se vetëm së fundi janë krijuar mundësitë për shfaqjen e saj.

“Ka ndodhur cdo gjë që e kam shkruar. Unë kam dashur gjithmonë me ba këtë shfaqje por ka qenë rrezik, ku me e vendos shfaqjen ku Kosova bëhet republikë, ku  fitues bëhen hajnat. Por kjo nuk ndodhë vetëm tek shqiptarët kjo ndodhë tek popujt që më në fund e fitojë atë që e kanë dëshiruar me decenie. Këto e simbolizojmë me rolin e  Muhametit, i cili është ambicioz dhe i vetmi që mbetet gjallë dhe i cili fiton me paratë e Hekuranit të cilat ai ia lenë Marisë, e cila po ashtu në fund mbetet me Muhametin”, theksoi Petrovci.

Për realizimin e kësaj shfaqje e cila zgjatë 1 orë e 40 minuta kasta e aktorëve së bashku me regjisorin Petrovci kanë punuar për më shumë se dy muaj. Gjithë këtë proces e ka konsideruar të fuqishëm dhe kërkues, aktori Elidon Alika i cili për herë të parë ka punuar me regjisorin Potrovcin në këtë shfaqje.

“Shfaqja prek Ballkanin, nuk është se është politike Kosovë-Serbi, prek ata njerëz të cilët kanë gjak të përzier, ata qe kanë babin serb dhe nënë shqiptare, apo kroat, boshnjak dhe të tillët janë gjithmonë të diskriminuar. Kur janë nga ana shqiptarë ju themi e keni nanën serbe kur janë nga ana serbe ju themi e keni babën shqiptarë. Dhe pikërisht këta janë edhe personat qe kanë vuajtur shumë”, theksoi Alika.

Kjo shfaqja përmbylli ditën e parafundit të edicionit të 6-të të festivalit “Mirëdita, dobar dan”. Shfaqja deri më tani përveç Tiranës është shfaqur edhe në Kroaci, Ulqin dhe Gjilan./ KultPlus.com

Mula, Ahmeti dhe Tukiqi në “Verën e Ohrit”

Posted on by Kult Plus

Në kuadër të Festivalit “Vera e Ohrit”, më të mirët e muzikës klasike do të grumbullohen bashkërisht në qytetin e Liqenit. Sopranoja me famë botërore Inva Mula bashkë me sopranon e mirënjohur Deshira Ahmeti dhe pianistin virtuoz Genc Tukiqi, do të mbajnë koncert në kishën e Shën Sofies në Ohër.

Do të jetë një mbrëmje e magjishme për të gjithë artdashësit ky koncert me një program të veçantë, ku do të interpretohen vepra të autorëve botëror dhe shqiptarë. Në këtë koncert do të jetë i ftuar dhe tenori i njohur maqedonas, Georgi Cuckovski!

Adhuruesit e muzikës klasike do të kenë rastin për të shijuar këtë mbrëmje me artistët shqiptare me përmasa botërore më 30 korrik.

Sot 1 Qershori, Dita Botërore e Fëmijëve

Posted on by Kult Plus

Sot të gjithë fëmijët gëzojnë festën e tyre, 1 Qershorin. Më shumë sesa çdo ditë tjetër, ata kërkojnë vëmendjen e prindërve dhe shtetit. Më 1 Qershor jo vetëm festohet, por kjo ditë njihet për sensibilizimin për t’i thënë jo dhunës, bullizmit dhe abuzimeve të tjera ndaj fëmijëve.

1 Qershori është i mbushur me aktivitete të larmishme nga të gjithë fëmijët, në të gjithë qytetet.

Dita e Fëmijëve është vendosur me 1 Qershor, pasi në këtë datë është mbajtur konferenca botërore e mirëqenies së fëmijëve në Gjenevë, në 1925.

1 Qershori e ka origjinën nga Shtetet e Bashkuara dhe Kina. Në vitin 1925 konsulli i përgjithshëm kinez në San Francisko mblodhi sëbashku një numër të konsiderueshëm fëmijësh jetim kinezë të celebronin në festivalin e “Anijes së Dragoit”. Kjo gjë rastisi të ishte në të njëjtën ditë me konferencën në fjalë. Festa e 1 Qershorit filloi të festohet pas dy vitesh. Shumë vende të botës e kanë pranuar atë si festën ndërkombëtare të fëmijëve dhe realizojnë festime të cilat kanë si qëllim të rrisin vëmendjen në drejtim të mirëqenies së tyre. Dritare.net iu uron gëzuar festën, fëmijë!