Aktori i mirënjohur i teatrit dhe kinemasë shqiptare, Mirush Kabashi u shua pas mesnate, në orët e para të datës 5 Dhjetor 2023, në moshën 75-vjeçare.
Mirush Kabashi ishte një aktor shqiptar i cili numëron rreth 100 role në teatër dhe filma. Mirush Kabashi tek publiku mbahet mend veçmas për interpretimet artistike të poezive të ndryshme.
Me interpretimet e tij të disa poezive shqipe, ai ka dëshmuar potencialin e rrallë të një interpretuesi. Shumë poezi janë gjetur, rilexuar pikërisht si pasojë e interpretimit të aktorit Mirush Kabashi. Tonaliteti e përjetimi i tij në secilën strofë arrin të krijoi një komunikim tejet të afërt me publikun.
Sot, KultPlus ju sjell recitimin madhështor të Mirush Kabashit, vargjet ‘Jam shqiptar, kosovar’ të cilat jehojnë përmes zërit të tij kumbues. Inçizim ky i vitit 1998, në periudhën më të vështirë për popullin e Kosovës. / KultPlus.com
Një vit më parë ndërroi jetë aktori i mirënjohur i teatrit dhe kinematografisë shqiptare, Mirush Kabashi.
Ai lindi më 17 prill 1948 në Shkodër, por u rrit në Durrës. Origjina e familjes Kabashi ishte nga Gjakova.
Mirush Kabashi dha një kontribut të madh në kinematografinë shqiptare ndërsa numërohen rreth 100 role në teatër dhe filma. Gjithashtu, është cilësuar si një nga interpretuesit më të mëdhenj të poezisë shqipe.
Në 1970 u diplomua për aktrim në Institutin e Lartë të Arteve në Tiranë dhe filloi punë në teatrin “Aleksandër Moisiu” të Durrësit. Aty vazhdoi deri në vitin 1994, duke pasur edhe rolin e drejtorit, 1991-1993. Më pas punoi në Televizionin Shqiptar, në departamentin e Programeve Artistike si ideator dhe prezantues, kurse nga 2002 e në vijim në Teatrin Kombëtar. Nga viti 1985, me periudha të ndërprera u aktivizuar si pedagog i “Mjeshtërisë së Aktorit” pranë Akademisë së Arteve.
Një pjesë të jetës së tij ia kushtoi edhe teatrit me rolet e tij të larmishme, ku ndër to më i veçanti ka mbetur ai i Sokratit tek “Apologjia e fundit e Sokratit”. Roli i Sokratit është ndoshta kulmi i tij artistik.
Kabashi është vlerësur me titujt “Nderi i Kombit”, “Artist i Merituar” dhe “Mjeshtër i Madh i Punës”.
Ndërkohë Bashkia Tiranë ka vendosur të nderojë legjendën e artit shqiptar, Mirush Kabashi, duke i dhënë emrin e tij Teatrit te Parku i Madh i Liqenit Artificial.
Gjithashtu ditën e sotme do të zhvillohen të tjera aktivitete në nder të tij./ KultPlus.com
Stuhi dëbore në New York, avionët gjithë vonojnë. Në qiejt lart diçka nuk shkon, dikush po mbyt dikë. Janë ernat ndoshta që s’meren vesh, radarët janë nervozë. Një puç qiellor ka ndodhur ndoshta e ne nuk dimë asgjë.
Ne si përherë asgjë nuk dimë, ndërkaq në aeroporte Në salla pritjesh gratë nxjerrin pasqyrëzat me ngut. Parfumi i vënë qysh në mëngjes në trup të tyre shqetësohet, Errësimi i ëmbël mbi pubis besimin prore humb.
Shtjellë dëbore. Rrokaqiejt ngjasojnë si të dehur. Do të besosh se e humbën peshën, si retë do ngrihen lart. Ne si përherë asgjë s’kuptojmë, ne prapë drejt krimit rendim. “Ah, ç’kohë e keqe!” përsërisim si papagaj të ngratë.
Avioni lejohet të zbresë më në fund. Duke shkërbyer engjëjt flatron sërish. Mbi rrokaqiejt shenjat e kryqit Të zotin e presin të zbresë lartësisht.
Kurrkund në botë bujtësin e largët S’e presin kaq dehshëm e me kaq bujë. I varur humnershëm midis tokës e qiellit Midisësi i madh dëgjon “alelujan”.
Vallë kujt i përket, ka plot dy mijë vite Që enigmën e hershme s’e gjejmë ne dot. “Ndorë të qiejve”, tha toka kur lart e ngriti, “Ndorë të tokës” tha qielli kur e zbriti poshtë.
Ai mbeti në mes: shestimi ynë i thyer, Ndërgjegja e vrarë, fluturimi që vdiq. Është vonë që qielli prapë ta tërheqë, Është vonë që toka ta tretë në gji.
Është vonë për të gjithë… Ndaj na sheh pikëllueshëm. Vdekjejetshëm tek mërzitet njeriu – hyjni, Dëshmitar i një pakti, i një bese të thyer, I ëndrrës sonë tragjike për qiellsi.
Qielli ngryset më shumë. Dyer makinash përplasen. Ndriçimi që dita me ngut e tret Shpejton të strehohet në gurë unazash, E në qafa grashë në, Avenunë e Pestë.
Është ora e diamanteve. Në Blumengdale Ngadhnjimi i tyre vezullon që larg. Krenarë pa dyshim që vdekjen s’e njohin, Ndonëse jetën gjithashtu s’e njohin aspak.
Qielli nxin. Ora jonë po bie. Nën panikun E kambanave të saj dyndemi gjithkund. Te Rruga Dyzetedy, te kishë e Shën Patrikut Ne apostujt, gjykatësit, judët e pafund.
Ecim nën ca shenja e shigjeta ndonëse e dimë Se një rrugë veç njohim: atë që çon në mort. Të vetmin në botë që të dy kahjet i kishte E mbytëm, e tani i themi: kthehu, Zot.
Kthehu, bir i Zotit, na trego drejtimin. Zbërthena shenjat që s’i marrim vesh. Humnershëm ai hesht e në vend të përgjigjes Si drita semaforësh katër plagët i ndez.
Pushoi stuhia në New York, avionët me kohë mbërrijnë. Në salla pritjesh s’ka më frikë, parfumet s’vuajnë më. Atë që ndodhi sipër nesh, ne natyrshëm s’e dimë, Çfarë u përmbys e çfarë u ngrit, ne prapë s’dimë asgjë.
Ne shohim veç emblema bankash nën qiellin e hirtë, Ca “Dow Jones”, ca “Dax”, ca shifra që shfaqen si në makth. E në kartat tona të kreditit kërkojmë plagët e Krishtit, E shenjat tona, që mes shifrash e zerosh rrjedhin gjak.
Ne s’dimë ku i morëm plagët, ku ramë e ku u thyem. Afatet tona ne s’i dimë, verdiktin aq më pak. Ndaj n’aeroporte rendim prapë, me shpresë të gjejmë prapë qiellin, Por tokë e rëndë nuk na lë, s’na lë e zeza në baltë. Ne pjellë e saj, robër të saj, mbretër të saj të rremë, Gjer kur i themi do na mbash në kurthin tënd të zi. Ajo s’përgjigjet, veç në heshtje, ashtu siç gatit barin, Për pabesinë tonë gatit ndëshkimi tonë të ri. /KultPlus.com
Ti fluturon me dallëndyshet Një ditë qdo gjë do të ndryshojë Do të vish të luash me veten, Do të këndosh në duet me heshtjen, Do të jetosh me kujtimin në ballë, Do të thërrasësh me zë,qu bë vallë,
Do të kërkosh për veten shpëtim E sdo të gjesh kund emrin tim. Jetonim ne të dy në gjethe të trëndafilit Jetonim duke shijuar erën e tij Jetonim bashkë me këngën e bilbilit, Por në fund ,na therrën gjembat e tij.
Shpresuam se deri në vdekje do të jemi bashkë, Por ajo jetë që ne e ëndërruam nuk ishte e gjatë, Ajo zgjati vetëm të paktët muaj E për këtë gjë unë tani po vuaj.
Tani jemi të vdekur për njëri tjetrin, Fluturojmë në qiell për një jetë tjetër, Fluturojmë të dy,por shumë larg njëri tjetrit E të dyve na shoqrojnë valët e detit, Ti fluturon bashkë me dallëndyshet , Fjalët që i dha tani po vyshken, E mua më thërrasin skifterët , Por unë s dua të fluturoj me ta E ti këndoj ninullat, Sdo të jemi më bashkë. Jeta jonë mbaroi,
A do të jetojmë te lulet apo te zjarri, Sdi për njëri tjetrin A do të na marrë malli? / KultPlus.com
Një djalë i veshur me një pulovër të kuq me duart e vendosura në fytyrë teksa bërtiste, është në qendër të fotografisë, ku pas tij, jashtë një dritareje me borë, majtas dhe djathtas djalit, janë dy burra të veshur me të zeza, ky është posteri i famshëm i filmit “Home Alone” dhe njëkohësisht më i dashuri pothuajse nga të gjithë, përcjell KultPlus.
“Home Alone” është një film komedi amerikane e Krishtlindjeve i vitit 1990 me regji të Chris Columbus dhe prodhuar nga John Hughes. Në film luajnë Macaulay Culkin, Joe Pesci, Daniel Stern, John Heard dhe Catherine O’Hara. Culkin luan Kevin McCallister, një djalë që mbron shtëpinë e tij në periferi të Çikagos nga hajdutët pasi familja e tij e la aksidentalisht në shtëpi, pasi shkuan në pushimet e tyre të Krishtlindjeve në Paris.
Xhirimet u zhvilluan midis shkurtit dhe majit 1990 në vendndodhje në të gjithë Illinois.
Home Alone u shfaq premierë në Çikago më 10 nëntor 1990 dhe u shfaq në teatër në Shtetet e Bashkuara më 16 nëntor dhe mori vlerësime pozitive, me vlerësime për kastin, humorin dhe muzikën e tij. Home Alone fitoi 476.7 milionë dollarë në mbarë botën, duke u bërë komedia live-action me fitimet më të larta deri në publikimin e The Hangover Part II (2011) dhe e bëri Culkin një yll fëmijësh. Për më tepër, ai ishte filmi i dytë me fitimet më të larta të vitit 1990, pas Ghost.
Ai u nominua për çmimin Golden Globe për filmin më të mirë – muzikal ose komedi, dhe aktori më i mirë në film – muzikal ose komedi për Culkin, dhe për çmimin e Akademisë për këngën më të mirë origjinale për John Williams, dhe kënga më e mirë origjinale për “Diku në kujtesën time”. Që atëherë është konsideruar si një nga filmat më të mirë të Krishtlindjeve.
Dhjetori është muaji që gjithmonë na rikthen tek ky film, pasi që filmi lidhet me festat e fundvitit dhe Kevin, konsiderohet idhulli i të gjithë fëmijëve për gjenerata të tëra.
Edhe pse me shumë mundësi e keni parë tashmë këtë film, po ta rishikoni përsëri, nuk do t’u bëjë keq aspak. Filmi, i cili vazhdon të ketë akoma shikueshmëri në çdo sezon festiv. / KultPlus.com
Pas betimit dhe marrjes zyrtarisht të detyrës së kreut të shtetit, gjatë ceremonisë presidentët amerikanë mbajnë një fjalim. Ja cilat janë disa nga citatet e famshme të shkëputura nga fjalimet e tyre.
George Washington (1789–1797)
“Rregulli i sjelljes për SHBA, në lidhje me kombet e huaja, është, të zgjerojmë lidhjet tregtare, për të pasur me ta sa më pak lidhje politike që të jetë e mundur”.
John Adams (1797–1801)
“Asnjë person që ka mbajtur detyrën e presidentit nuk mund të përgëzojë dikë që e cilëson mik për besnikërinë e treguar”
Thomas Jefferson (1801–1809)
“Unë uroj të shikoj këtë pije (birrë) që të zëvendësojë wiskey-n, pije që deri tanika bërë që një në tre persona të jenë të varur dhe më shumë se kaq: ka shkatërruar familjet”.
James Madison (1809–1817)
“Asgjë më shumë nuk ndryshon se sa ndryshon mendja”. (e thënë pak momente përpara se të vdiste).
James Monroe (1817–1825)
“Zonjës time Monroe, nëse i shton të bijën për shoqërinë që i bën, pavarësisht se shkakton goxha rrëmujë, mund ta cilësosh kontribuuese të madhe në zbavitjen e saj”.
John Quincy Adams (1825–1829).
“Katër vitet më të këqia të jetës sime, ishin katër vitet e mia në presidencë”.
Andrew Jackson (1829–1837)
“Nëse një punë në qeveri nuk e bën dot një demokrat, atëherë atë punë nuk mund ta bëjë askush tjetër”.
Martin Van Buren (1837–1841)
“Dy ditët më të lumtura të jetës sime kanë qenë: e para kur mora detyrën e presidentit dhe e dyta kur e lashë atë detyrë”.
William Henry Harrison (1841)
“Disa njerëz si puna ime kanë budallallëkun e mjaftueshëm për t’u shkuar në mendje se mund të bëhen presidentë të Shteteve të Bashkuara”.
John Tyler (1841–1845)
“Unë kam gjithnjë mendimin që popullariteti mund të krahasohet me një vajzë lozonjare apo vajzë koketë – sa më shumë i vini rrotull, aq më shumë ajo ikën”.
James Knox Polk (1845–1849)
“Asnjë president që bën detyrën e tij me besnikëri dhe ndërgjegje nuk mund të ketë kurrë kohë të lirë”.
Zachary Taylor (1849–1850)
“Tregojini atij se si përfundon në ferr” (Në përgjigje të kërkesës së gjeneralit meksikan Santa Anna për t’u dorëzuar).
Millard Fillmore (1850–1853)
“Është turp kombëtar që presidentët tanë, pasi kanë mbajtur postin më të lartë të shtetit, duhet lënë në mëshirë të fatit dhe ndoshta të jenë të detyruar të hapin një dyqan ushqimesh si mjet jetese”.
Franklin Pierce (1853–1857)
“Nuk ka ndonjë gjë në të majtë…. Por ama janë të dehur” (në planet e tij pasi humbi një kandidim të dytë në 1856).
James Buchanan (1857–1861)
“I dashur zotëri, nëse ju jeni po aq i lumtur në momentin kur futeni në Shtëpinë e Bardhë po aq sa edhe edhe kur largoheni prej saj, realisht ju jeni një njeri i lumtur”.
Abraham Lincoln (1861–1865)
“S’di se kur unë do dëgjoj dikë të më argumentojë skllavërinë dhe unë do ndjeja një impuls të fortë për të njohur dhe kuptuar personalitetin e tij”.
Andrew Johnson (1865–1869)
“Nga të gjitha rreziqet që kombi ynë ndeshet akoma një gjë është e vërtetë: Ato nuk janë të njëjta me ato të cilat duhet të rezultojnë nga sukseset e arritjeve më të fundit të afrikanizimit të gjysmës së Jugut të vendit”.
Ulysses S. Grant (1869–1877)
“Puna nuk është turp për njerëzit; për fat të keq herë pas here ka njerëz që turpërojnë punën”.
Rutherford B. Hayes (1877–1881)
“Unë jam tejet i lodhur nga kjo jetë e varësisë së plotë, nga përgjegjësia dhe nga rraskapitja”.
James A. Garfield (1881)
“Zoti im! Në këtë vend ka gjithçka që një njeri i dëshiron t’i ketë. Apo jo?”.
Chester A. Arthur (1881–1885)
“Unë mund të jem president i SHBA, por jeta ime private nuk është çështje e dikujt”.
Grover Cleveland (1885–1889,1893–1897)
“Gratë e ndjeshme dhe të zgjuara nuk dëshirojnë të votojnë”.
Benjamin Harrison (1889–1893)
“Ne amerikanët nuk kemi autorizim nga Zoti për të mbajtur nën kontroll Botën”.
William Mckinley (1897–1901)
“Ne kemi nevojë për Hawai-n më shumë se sa California-n. Kjo është prova e pashmangshme”.
Theodore Roosevelt (1901–1909)
“Fitorja e luftës nuk vlen sa fitorja e paqes”.
William Howard Taft (1909–1913)
“Nuk e ke shfrytëzuar detyrën e presidentit, nëse nuk keni siguruar një tren me një vagon-restorant në të”.
Woodrow Wilson (1913–1921)
“Dobia e një universiteti është se nxjerr aristokratë të rinj, ndryshe nga baballarët e tyre që nuk e kishin këtë mundësi”.
Warren G. Harding (1921–1923)
“Unë jam një burrë me pak talent nga një qytet i vogël; nuk dukem shumë që unë jam president”.
Calvin Coolidge (1923–1929)
“Kur shumë njerëz janë të pazotë të gjejnë punë, ata përfundojnë të papunë ”.
Herbert Hoover (1929–1933)
“Unë jetova më shumë se bastardët” (duke iu referuar shumë njerëzve që e bënin fajtor për Depresionin e Madh).
Franklin Delano Roosevelt (1933–1945)
“Për të qenë i suksesshëm në të folurin publik duhet të kesh parasysh këto rregulla: Të jesh i sinqertë, të jesh konçiz dhe të jesh i përulur”.
Harry S. Truman (1945–1953)
“Unë e shkarkova MacArthur (gjenerali i trupave amerikane të dërguar në Kore) sepse ai nuk respektoi autoritetin e presidentit. Unë nuk e shkarkova atë sepse mendoja se ai ishte maskara. Ai në fakt ishte i tillë. Por është e rëndësishme të them se të qenit maskara nuk është kundër ligjit. Ah, nëse kjo do ishte e kundërligjshme, gjysma e drejtuesëve të ushtrisë do futeshin në burg”.
Dwight David Eisenhower (1953–1961)
“Nuk dua që kur urinoj të kujtoj këtë qelbësirë”.(duke iu referuar senatorit Joe McCarthy).
John Fitzgerald Kennedy (1961–1963)
“Harrojini armiqtë, por mos harroni kurrë emrat e tyre”!
Lyndon Baines Johnson (1963–1969)
“Nëqoftëse popullit ia mbledh mirë rripat, zemrat dhe mendjet e tyre do të të ndjekin”.
Richard Milhous Nixon (1969–1974)
“Kur presidenti bën dicka, kjo do të thotë që ajo nuk është e jashtëligjshme”.
Gerald R. Ford (1974–1977)
“Unë jam një Ford, jo një Lincoln”.
James Earl Carter (1977–1981)
“Unë jam i shqetësuar se si funksionon çdo kristian sepse ndonjë mund të shkojë në ferr”. (duke iu drejtuar Reverend Jerry Falwell)
Ronald Reagan (1981–1989)
“Është e vërtetë që puna e rëndë nuk ka vrarë dikë, por unë ju siguroj që puna e rëndë rrezikon jetën”.
George Herbert Walker Bush (1989–1993)
“Unë kam opinionet e mia. Ka raste që kam opinione të forta, por ama nuk jam në një mendje gjithnjë me to”.
William Jefferson Clinton (1993–2001)
“Lëvizjet e mia për të kryesuar qeverinë do të jenë shoqëruar përherë me ndjenjat aspak të papëlqyera të një fajtori i cili do të vendosë ekzekutimin e vetes së tij”.
George W. Bush (2001–2009)
“Çelsi i politikës së jashtme është të mbështetesh në besim”.
Barack Obama (2009-2016)
“Në 15 muajt e fundit ne kemi udhëtuar në çdo cep të SHBA. Kam qenë deri tani në 57 shtete. Unë mendoj si i majtë kur shkoj”.
Donald Trump (2016 e në vijim)
“Unë do ta bëj Amerikën përsëri të madhe”./ KultPlus.com
Ish-presidenti i Afrikës së Jugut Nelson Mandela vdiq më 5 dhjetor të vitit 2013, në moshën 95-vjeçare. Sot janë bërë 11 vite nga ikja e Mandeles, njeriut që ndihmoi për ta çliruar Afrikën e Jugut nga dhuna dhe urrejtja.
Për shumëkënd, Nelson Mandela ishte një hero – simbol i guximit, i bindjes dhe i vizionit. Ai cilësohej shpesh si njeriu i thjeshtë, karizmatik dhe besnik, si njeriu që kujdesej për të tjerët.
Nelson Mandela u lind më 18 korrik, 1918, dhe u rrit në Transkei – një ish-territor zezak afrikanojugor. Që në moshë të re ai u bë aktiv në lëvizjen e anti-aparteidit dhe iu bashkua Kongresit Kombëtar Afrikan. Në vitin 1940, Mandela u bë kreu i krahut rinor të kësaj lëvizjeje.
Nelson Mandela ndoqi universitetin dhe fakultetin e drejtësisë dhe me kolegun e tij Oliver Tambo themeluan firmën e parë zezake të avokatisë në Afrikën e Jugut, me zyra në Johanesburg. Ata i jepnin këshilla juridike falas ose me çmim të ulët zezakëve.
Qeveria e ndaloi organizatën në vitin 1960, por ajo vazhdoi të veprojë fshehurazi. Nelson Mandela vazhdimisht i shmangej policisë dhe detyrohej të jetonte larg gruas së tij të dytë, Winnie, e cila më vonë u bë gjithashtu aktive në lëvizjen e anti-aparteidit.
Kur Kongresi Kombëtar Afrikan vendosi të ndërmerrte veprime të forta për t’i dhënë fund aparteidit, zoti Mandela u bë drejtues i krahut ushtarak të organizatës, duke ndërmarrë një fushatë sabotimesh kundër ushtrisë së Afrikës së Jugut dhe objekteve qeveritare.
Në vitin 1962, 44 vjeçari Mandela u arrestua dhe doli në gjyq për aktivitetin kundër qeverisë. Ai i mbrojti veprimet e tij si pjesë e “luftës së popullit afrikan për një shoqëri të lirë.”
Dy vjet më vonë ai u dënua me burgim të përjetshëm në ishullin Robben pranë brigjeve të Kejptaunit. Mandela kaloi 18 vjet në këtë burg famëkeq, duke refuzuar një ofertë të qeverisë për lirimin e tij, nëse hiqte dorë nga lufta e armatosur e Kongresit Kombëtar Afrikan. Ai doli nga burgu më 1990, pasi qëndroi gjithsej 27 vjet, kur qeveria e bardhë e presidentit Frederik de Klerk legalizoi të gjitha partitë politike dhe liroi shumicën e të burgosurve politikë.
Në vitin 1991, zoti Mandela u zgjodh kryetar i Kongresit Kombëtar Afrikan, ndërsa më1994, kur Kongresi fitoi zgjedhjet e para shumëracore, ai u bë presidenti i parë zezak i vendit, në moshën 75-vjeçare.
“Kurrë, kurrë dhe kurrë më kjo tokë e bukur nuk do të përjetojë shtypjen e njeriut nga njeriu,” deklaroi Mandela gjatë marrjes së mandatit.
Herman Cohen ishte Ndihmës Sekretari amerikan i Shtetit për Afrikën nga viti 1989 deri më1991. Ai thotë se shumica e zezakëve të Afrikës së Jugut i mbanin sytë te Mandela si njeriu i cili mund t’ua bënte jetën më të mirë:
“Ai kishte një qasje të veçantë, karizmatike. Ai u bë simbol në luftën kundër aparteidit dhe ishte e natyrshme që do të zgjidhej si presidenti i tyre i parë.”
Presidenti Mandela shpalli se do të qëndronte në këtë post vetëm për një mandat. Zoti Cohen thotë se gjatë pesë viteve si president, zoti Mandela fitoi respekt ndërkombëtar për ripajtimin e vendit:
“Mandela iu përkushtua kryesisht mobilizimit të afrikanëve për të punuar për zhvillimin ekonomik. Duke patur një arsimim të mirë, ai u bë gjithashtu një lloj zëdhënësi në skenën ndërkombëtare.”
Nelson dhe Winnie Mandela jetuan një kohë së bashku pas lirimit të tij nga burgu, por shpejt marrëdhëniet e tyre u ftohën dhe ata u divorcuan. Në ditëlindjen e tij të 80, zoti Mandela u martua me Graca Machel, e veja e ish-presidentit të Mozambikut, Samora Machel.
Zoti Mandela mori qindra çmime dhe medalje gjatë jetës së tij. Në vitin 1993, ai ndau Çmimin Nobel të Paqes me ish-armikun e tij të betuar de Klerk. Ata u nderuan për kontributin në procesin e paqes në Afrikën e Jugut.
“Jugafrikanët kanë krijuar një shoqëri e cila konfirmon se të gjithë njerëzit kanë lindur të barabartë,” deklaroi Mandela duke marrë çmimin.
Si president, zoti Mandela u kritikua se nuk u përball me krizën e sidës në Afrikën e Jugut. Megjithatë, në vitet e tij të mëvonshme, ai u bë një personalitet publik i luftës kundër sidës.
“Së bashku ne mund ta luftojmë sidën dhe të garantojmë një të ardhme më të sigurt për të gjithë,” tha në një rast Mandela.
Dy vjet më vonë, sida shkaktoi vdekjen e njërit prej djemve të tij.
Në vitin 1999, në moshën 85-vjeçare, Nelson Mandela tha se do të tërhiqej nga jeta publike. Megjithatë, ai vazhdoi të luftojë për të drejtat e fëmijëve.
Në një vend të rrënuar nga konflikti racor, Nelson Mandela është parë si një udhëheqës i jashtëzakonshëm – si njeriu që e çliroi Afrikën e Jugut nga dhuna dhe urrejtja duke e bërë një vend me më shumë paqe dhe mirëkuptim. /KultPlus.com
Një nga gjenitë e muzikës, një nga magjistarët e këtij arti magjepsës, ai që do të mbetet përjetësisht një ëndje e gjeneratave si mjeshtri i mjeshtrave, ai, Wolfgang Amadeus Mozart, iku duke lënë pas më shumë se trishtim. Iku në një rrugë pa kthim dhe humbi në asgjënë e harrimit atë mbasdite të sertë dhjetori.
Iku për të mbetur pa varr. I’u dha një lamtumire aspak dinjitoze. Gjithçka e madhështisë së tij ishte katandisur në një asgjë 5 dhjetorin e vitit 1791, atë ditë kur kortezhin e përmortshëm e shpartalloi stuhia duke lënë pa zot arkivolin me trupin e pajetë të gjeniut.
Plot 118 diagnoza vdekjeje u përpiluan dhe krijuan panoramën morte të fundit të këtij gjeniu. Asnjëra prej tyre nuk u bë provë më shumë se sa ajo për të cilën shtypi vjenez pëshpëriti, ditë e vite më pas.
Ai që kishte mrekulluar e magjepsur një shekull të tërë kishte përfunduar në një varr të përbashkët. Një vdekje e mbetur mister, pas të cilës ngrihet alibia e një helmimi nga rivali dhe armiku i tij i përjetshëm, Antonio Salieri. Një lamtumirë e ndëshkuar nga moti dhe një pasvdekje që rrit famën e muzikës së tij, dhe bën me faj gjithçka që gëloi më pas, ndoshta më shumë se askënd bashkëshorten e tij.
Ishte ajo, Kostanca, e cila u nda jo me aq dhimbje nga bashkëshorti i saj, se sa me merakun për të përfituar nga emri dhe nga pasuria muzikore që Mozart kishte lënë. Pasi kishte përfituar pension, kishte hequr qafe fëmijët duke i degdisur ata të rriteshin pa prindër, plot 18 vite nga vdekja e bashkëshortit ajo kujtohet të shkojë në varrezat e Shën Markut ku gjeniun e muzikës, të nesërmen e ceremonisë mortore, varrmihësi e kishe hedhur arkivolin me trupin e tij në një gropë të madhe e të thellë. Ishte ajo gropë ku zakonisht varroseshin vrasës, lypsarë e të pastrehë që ngrysnin ditët e mjera të agonisë në shtretër spitalesh apo shtëpi bamirësie.
Kostanca Mozart ishte kujtuar shumë vonë për varrin e të shoqit. Kishin kaluar kaq vite. Kujdestari plak që atë mëngjes të 6 dhjetorit të vitit 1791 së bashku me arkivolet e tjerë të pjesës mjerane të shoqërisë kishte hedhur në gropën e përbashkët gjeniun e muzikës, nuk jetonte. Ajo, gruaja që u nda së gjalli e së vdekuri me njeriun që e bëri atë të pavdekshme, e kishte të pamundur mes atyre kockave, të gjente ato të bashkëshortit, atë grusht eshtra që ajo i kishte bluar dhe ngrënë për 18 vite pa u brejtur në ndërgjegje as si nënë, as si bashkëshorte.
Dhe kështu, historia e artit, bota e muzikës, kujtesa e kohërave u ndanë me Wolfgang Amadeus Mozart kaq tragjikisht, për të mbetur përgjithnjë të mbështjellë nga aureola e famës së tij, nga magjikja e muzikës që la testament njerëzimit.
Nata misterioze
Në vitin 1791 një i panjohur i tha Mozartit:
– Shkruamëni një Rekuim.
Tha këto fjalë misterioze dhe i panjohuri iku, pa u dukur fare sikurse edhe kishte ardhur dhe nuk u pa më.
Mozarti pati një mbresë të thellë nga ky takim. E shkroi Rekuimin me një forcë misterioze dhe pak ditë më vonë vdiq.
Ditën që vdiq Mozarti ishte një furtunë e madhe që vazhdoi edhe të nesërmen. Kjo pengoi edhe njerëzit më të afërm që të merrnin pjesë në varrim. Të vdekurin e çuan në varreza të pashoqëruar puthuaj nga asnjeri.
Tri ditë më vonë e shoqja shkoi në varreza për të parë vendin ku ishte varrosur burri i saj.
– Wolfgang Amadeus Mozart? – pyetën varrmihësit.- Nuk e kemi dëgjuar këtë emër dhe nuk kemi varrosur njeri me këtë emër.
Mozartin e madh, në atë stuhi të tmerrshme të natyrës e kishin varrosur shpejt e shpejt në një varr të zakonshëm ku shiu i zhduku shenjat e grumbullimit të dheut. Edhe sot nuk dihet me saktësi vendi se ku pushojnë eshtrat e kompozitorit të shquar. /Albert Vataj/ KultPlus.com
Ca – që domethënë jo të gjithë. Madje as shumica e atyre të gjithëve, veç pakica. Pa përfshirë këtu shkollat, se aty duhet, si dhe poetët dora vetë, në tërësi mbeten nja dy në njëmijë vetë.
Pëlqejnë – por dikujt i pëlqen makar dhe supa e pulës, dikujt i pëlqejnë përgëzimet dhe ngjyra blu, dikujt i pëlqen një shall i vjetër, dikujt i pëlqen të ketë në dorë dikë tjetër, dikujt i pëlqen të kujdeset për një qen.
Poezinë – ore, po ç’na është vallë kjo poezia? Më tepër se një përgjigje tërthorazi ka marrë një pyetje e tillë. Por s’e di që s’e di dhe mbahem fort pas saj si pas një parmaku.
Opera “Lucia di Lammermoor” e kompozitorit Gaetano Donizetti rikthehet pas 16 vitesh në në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit.
Opera “Lucia di Lammermoor” u shfaq premierë në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit më 1 nëntor 2008 me regji të Nicola Zorzi.
Asokohe roli i Lucias u interpretua nga sopranot Marjana Leka, Oriana Kurteshi dhe Francesca Micarelli, duke sjellë tre portretizime brilante të këtij personazhi kompleks.
Rolin e Enricos, vëllait të Lucias, e interpretuan baritonët e shquar Ylber Gjini dhe Marco Camastra, ndërsa roli i të dashurit të Lucias, Edgardo, u soll në skenë nga tenorët Gianluca Terranova dhe Cristiano Oliveri.
Roli i Arturos u interpretua nga Rudin Sata, Raimondo nga Armando Likaj, Alisa nga Vikena Kamenica dhe Normano nga Erlind Zeraliu.
Ky rikthim pas plot 16 vitesh premton shumë emocione, me dy kaste artistësh të jashtëzakonshëm.
Prej ditësh tashmë, regjisorja Ada Gurra po punon intensivisht me solistët dhe korin e TKOBAP-së për të sjellë një interpretim unik të kësaj opere të Donizetti-t, në datat 12, 13, 15 dhe 16 dhjetor në orën 19:00./ atsh/ KultPlus.com
Në romanin “Njëqind vjet vetmi” më tepër se kudo tjetër unë ligjëroj si shkrimtar-realist, sepse, sipas meje, në Amerikën Latine, gjithçka është e mundur, gjithçka është reale. Tashmë, kjo është një çështje teknike – në çfarë mase ia del shkrimtari t’i ndërfusë në libër ngjarjet reale që ngjasin në Amerikën Latine; mund të ngjasë që, kur ato bëhen episode libri, lexuesi nuk u zë besë. Puna është se ne, shkrimtarët latino-amerikanë, shpesh nuk e kuptojmë çfarë trilli madhështor fshihet në përrallat e gjyshes, kurse fëmijët i besojnë këtij trilli. Pikërisht fëmijëve ua rrëfejnë këto trillime dhe fëmijët, si të thuash, i ndihmojnë krijimit të këtyre dhe kjo është e mrekullueshme, si në “Njëmijë e një netët”. Ne na rrethojnë gjëra të jashtëzakonshme, fantastike, mirëpo shkrimtarët na rrëfejnë kokëngjeshur gjëra të parëndësishme, ngjarje përditshmërie. Unë mendoj se ne duhet të punojmë mbi gjuhën dhe mjetet e shprehjes, me qëllim që realiteti fantastik latinoamerikan të bëhet pjesë e librave tanë, në të cilin nga dita në ditë bëjnë vaki ngjarje nga më të pabesueshmet. Për shembull, ekzistojnë kolonelë, që nisin tridhjetë e dy luftëra dhe dalin të shpartalluar në të gjitha apo, të themi, në Salvador, një diktator, emri i të cilit nuk më kujtohet, shpik një lavjerrës, i cili tregon nëse ka apo nuk ka helm në gjellë dhe e vë atë në supë, në mish, në peshk. Nëse lavjerrësi do të anojë majtas, ai nuk e prek gjellën, nëse djathtas – ai nis të hajë pa frikë. Kështu, pra, ky diktator na ishte një mentar i madh; kur në vend ra epidemia e lisë dhe ministri i Shëndetësisë me ndihmësit e vet e pyetën si t’ia bëjmë, ai iu përgjigj: “Unë e di, se ç’duhet bërë, – mbështillni me letër të kuqe të gjitha llambat elektrike nëpër vendet publike në gjithë vendin”. Dhe ka qenë koha, kur nëpër gjithë Salvadorin të gjithë fenerët qenë mbështjellë me letër të kuqe. Gjëra të tilla në Amerikën Latinë ngjasin çdo ditë, kurse ne, shkrimtarët latin-oamerikanë, duke u ulur pranë tavolinës që t’i përshkruajmë ato, në vend që t’i pranojmë ato si reale, shkrehemi në polemika, duke arsyetuar përafërsisht: “Kjo nuk është e mundur, thjesht ai ka qenë një i lojtur nga fiqiri” e të këtilla si këto. Ne fillojmë të sjellim shpjegime të arsyeshme, të cilat e shtrembërojnë realitetin latino-amerikan. Jam i mendimit se këtë realitet ne duhet ta pranojmë hapur, sepse i tillë është ky realitet, i cili mund t’i japë diçka të re letërsisë botërore.
(Shkëputur nga Mario Vargas Llosa & Gabriel García Márquez: Dialog për romanin latino-amerikan, përktheu Agron Tufa) /Hejza/ KultPlus.com
Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj përmes një postimi në Facebook ka bërë të ditur se ka qenë i ftuar i nderit i Shoqatës shqiptare “Korabi” që siç tha ai, ka mbledhur 320 biznese e profesionistë shqiptarë e arbëreshë që veprojnë në Itali.
Ai është shprehur se mbështet dhe çdo nismë që forcon lidhjet midis arbëreshëve dhe shqiptarëve të sotëm.
“I nderuar të isha i ftuari i nderit i Shoqatës shqiptare “Korabi” që, nën moton “Le të takohemi”, mblodhi 320 biznese e profesionistë shqiptarë e arbëreshë që veprojnë në Itali”.
“Si President i Republikës së Shqipërisë, mbështes çdo nismë që forcon lidhjet midis arbëreshëve dhe shqiptarëve të sotëm, që ruan identitetin tonë dhe kontribuon për të ardhmen e përbashkët të Shqipërisë dhe Italisë”, ka shkruar Begaj në Facebook.
Kryeministri Edi Rama ka ndarë pamje nga kantieri i punës në rrugën Shirokë-Zogaj.
Përpos videos së postuar në rrjetin e tij social, Facebook, kryesocialisti shkruan se po punohet me ritme të shpejta, ndërsa vë në dukje se aktualisht është hapur traseja e rrugës nga pika kufitare deri në Zogaj.
“Në kantierin e punës në rrugën Shirokë – Zogaj, po punohet me ritme të shpejta, ku aktualisht është hapur traseja e rrugës nga pika kufitare deri në Zogaj.
Pjesa e fundit e rrugës Shirokë-Zogaj-pikë e re kufitare me Malin e Zi kalon mbi fshatin Zogaj, por hapet praktikisht si rrugë e re mbi një shteg ekzistues, ndërkohë që i gjithë segmenti nga Shiroka në vazhdim do të ketë edhe trotuar dhe korsi biçikletash”, shkruan Rama./ TopChanel/ KultPlus.com
Delegacioni i Bashkimit Europian në Tiranë njofton pjesëmarrjen e shkrimtarit kroat Miro Gavran në Festivalin e Letërsisë Evropiane, i cili do të mbahet në Tiranë.
Delegacioni i BE në Tiranë njofton se, Miro Gavran, një ndër shkrimtarët dhe dramaturgët më të njohur kroatë, me vepra të përkthyera në mbi 40 gjuhë dhe të shfaqura mbi 400 herë globalisht, do të jetë pjesë e Festivalit të Letërsisë Evropiane në Tiranë.
Takimi do të zhvillohet më 14 dhjetor, ora 16:00, në Qendrën e Artit “Agimi”. Ky aktivitet do të përfshijë një bisedë të moderuar nga Andi Begolli, si dhe lexime dhe performanca artistike nga Luiza Xhuvani dhe Iliarda Bejleri.
Delegacioni i BE-së fton qytetarët të marrin pjesë në këtë event të veçantë, që ndërthur letërsinë dhe artin bashkëkohor.
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka ndarë pamje të reja nga punimet në stadiumin olimpik “Adem Jashari” në Mitrovicë.
Çeku në një postim në Facebook, ka theksuar se stadiumi do të përmbushë të gjitha standardet dhe kriteret për zhvillimin e ndeshjeve sipas rregullave të UEFA-s dhe FIFA-s, njofton Klankosova.tv.
“Ky stadium do të plotësojë të gjitha kushtet dhe kriteret për zhvillimin e lojërave në përputhshmëri me standardet e UEFA-s dhe FIFA-s”, tha ministri.
Ai ka shtuar po ashtu se investimet janë pjesë e planit pesëvjeçar për përmirësimin e infrastrukturës së futbollit.
“Po e zbatojmë planin pesë vjeçar të infrastrukturës së futbollit, 18 komuna, mbi 20 stadiume, 200 milionë euro investime”, u shpreh ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku.
Ekspozita “Gratë udhëheqëse në fokus” e kuruar nga Eliza Hoxha, është hapur mbrëmë në “Qendrën Barabar”, shkruan KultPlus. Në kuadër të fushatës “16 Ditët e aktivizmit kundër dhunës në baza gjinore” edicioni i dytë i ekspozitës ka prezantuar edhe 10 gra të suksesshme të Kosovës të cilat në mënyra dhe forma të ndryshme kanë qenë kontribut dhënëse në shoqëri.
Portretet e shpërndara rreth e përqark hapësirës ekspozuese me gra lidere nga etni të ndryshme paraqesin autoritetin e tyre, ku përmes shkrimeve anash fotografive vërehet që ka qenë jo lehtë i arritshëm. Megjithatë mesazhet në përgjithësi përmbanin fraza krenarie dhe motivuese nga figura si: Atifete Jahjaga, Feride Rushiti, Fahrie Hoti, Jeta Xharra, Majlinda Kelmendi, Xhyljeta Mushkolaj, Edita Tahiri, Shkurtije Markovic, Mirjeta Qehaja, Hiljminjeta Apuk, Teuta Sahatqija, Mimoza Gavrani, Gordana Doric, Ramye Salya, Igballe Rugova, Fortesa Orana dhe Urma Menekshe.
Fotografitë e ekspozitës janë realizuar nga Arben Llapashtica. Përderisa, pjesë e ngjarjes ishte edhe paneli diskutues në përbërje me diplomaten Edita Tahiri, juristen Xhyljeta Mushkolaj, dhe artisten Mirjeta Qehaja, që u udhëhoq nga gazetarja Aulonë Kadriu.
Në një fjalim mirëpritës, kuratorja Eliza Hoxha ka thënë se përmes kësaj ekspozite po u japin fokus disa figurave të cilat për arsye të ndryshme nuk kanë marrë “dritën” që meritojnë.
“Rrugëtimi i grave në Kosovë nuk ka qenë i lehtë asnjëherë. Shumë shpesh përkundër sukseseve që gratë në Kosovë i kanë pasur, kanë mbetur në hije për shkak të dinamikave të shumta politike, historike dhe profesionale. Por, unë gëzohem sot që u rikthehemi profileve të shumta që jo gjithmonë e kanë dritën e duhur. Dhe kjo jo rastësisht, sepse përderisa ato janë në mesin tonë ne duhet të jemi pranë tyre dhe të ndriçohemi nga puna, angazhimi dhe përvoja e tyre” ka thënë kuratorja Hoxha, duke potencuar që pikërisht këto gra vazhdojnë të mbeten inspirim edhe për vajzat e reja.
“Sot i festojmë 20 gra të profileve të ndryshme të cilat kanë dëshmuar që përtej sfidave të shumta që kanë pasur në rrugëtimin e tyre jetësor dhe profesional ato ia kanë dalë. Ato kanë ndriçuar për veten dhe për Kosovën. Ato sot ndriçojnë edhe për ne dhe do të vazhdojnë të mbeten pishtarë edhe të vajzave të reja”, ka thënë më tej kuratorja.
Ndërkaq, përfaqësuesja Speciale e Sekretarit të Përgjithshëm të Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK), Caroline Ziadeh ka thënë se ndihet e lumtur që gjendej e pranishme në ekspozitën e cila feston gruan dhe të arriturat e saj.
“Kjo kampanjë feston gruan dhe arritjet e tyre. Gruaja është ndërtuese e paqes dhe e së ardhmes. Shumë herë kampanjat rrisin ndërgjegjësimin për gruan duke trajtuar viktimat, dobësitë e gruas. Sot po i sjellim të gjitha ato të forta. Sot festojmë kalimin e tyre nga të qenët viktimë në festë. Gratë sot janë këtu dhe ne duhet ta transformojmë dhimbjen e tyre në forcë”, ka thënë Ziadeh.
Kurse, diplomoatja Edita Tahiri ka thënë se sfidat e diskriminimit gjinor janë ende evidente, dhe se diskriminimi më i madh bëhet te pushteti.
“Diskriminimi më i madh është te pushteti. Burrat nuk duan që t’ia japin edhe grave gjysmën e pushtetit. Në parlament burrat janë zemërgjerë, po në parlament deri në 40% na japin neve vende. Por në pushtet, në qeveri, në partitë politike të gjithë liderët janë burra. Gati s’ka fare gra lidere në partitë politike. Qeverinë, pushtetin duhet patjetër ta kenë burrat. Madje, më keq kur burrat janë liderë të partive ata po bëhen boss-at e grave”, ka thënë diplomatja Tahiri.
Ajo më tej ka thënë se gratë për të pasur një pozitë më të mirë në shoqëri, duhet që të fuqizohen edhe në politikë.
“Ne gratë duhet të fuqizohemi politikisht, duhet të gjejmë rrugët nëpër partitë politike. Dhe kur them ne gratë, fillimisht ne duhet t’ia nisim, se nëse presim prej burrave nuk vjen me sinqeritet përkrahja. Mos pritni të ftoheni, filloni vet. Ne tash nuk jemi në luftë. Unë e lidha fatin tim me fatin e popullit tim të robëruar por tash kemi sfida të tjera, kemi sfida që Kosova të ketë një ekonomi, demokraci më të mirë, institucione më mbështetëse për barazinë gjinore, të kemi mentalitet më demokratik”, ka thënë Tahiri.
Ndërsa, juristja Xhyljeta Mushkolaj ka thënë se sot depërtimi i grave në sfera të ndryshme është sfidues edhe për shkak të legjislacionit.
“Ne nuk e kemi vigjilencën e duhur që ta kuptojmë që secili ligj, qoftë edhe ai procedural, duhet të zbatohet si ligj në kuptimin e ligjit si legjislacion. Asnjë ligj nuk mund të zbatohet pa zbatimin e Ligjit për Barazi Gjinore. Sa për gratë në politikë, e kam një vërejtje shumë substanciale. Për të mirën e të gjitha grave, duhet të kujdesen që pos kuotave të kemi ligj për regjistrim dhe veprim të partive politike”, ka thënë juristja Mushkolaj, duke potencuar që depërtimi i gruas në pozitat udhëheqëse është ende labirint.
Kurse, artistja Mirjeta Qehjaja ka thënë se ende janë prezente paragjykimet në baza etnike në shoqëri, për më tepër edhe ato gjinore edhe mes artistësh.
“ Fatkeqësisht kur unë e kam përfunduar fakultetin dhe kur kam filluar të shoqërohem me grupe të ndryshme të artistëve, tash vonë e kam kuptuar që edhe në mes tyre ka dallime gjinore, gjë të cilën unë nuk e kam besuar më herët. Në grupe të ndryshme të artistëve ende flitet se cila prej grave pikturon më mirë e cila jo, përderisa ajo që burrat pikturojmë më mirë se gratë as që diskutohej. Kjo gjë më ka bërë përshtypje. Por, prap këto gjëra nuk ndikojnë shumë te unë. Unë patjetër se kam vazhduar që me artin tim, pikërisht pikturat dhe muralet e mia të ndërlidhen me shoqërinë civile”, ka thënë artistja Qehaja.
Edicioni i parë i ekspozitës “Gratë udhëheqëse në fokus” është mbajtur në prill, përderisa është paraparë që të vazhdojë edhe me edicione të tjera në vitet pasuese. Ky projekt është përkrahur nga UNMIK, Integra dhe Qendra Barabar./ KultPlus.com
Shqipëria ka shënuar një progres të dukshëm në vlerësimin ndërkombëtar TIMSS 2023, duke përmirësuar rezultatet në Matematikë dhe Shkencë dhe duke u renditur për herë të parë mbi mesataren ndërkombëtare në Matematikë.
Ky vlerësim, i cili përfshiu në vendin tonë 200 shkolla dhe 5143 nxënës të klasës së katërt, u zhvillua për herë të parë në format digjital (CBA).
Shqipëria për herë të parë shënoi një rezultat prej 512 pikësh në Matematikë, ose 9 pikë mbi mesataren ndërkombëtare që është 503 pikë.
Nxënësit tanë e renditën Shqipërinë në vendin e 33-të nga 58 shtete dhe 5 ekonomi pjesëmarrëse, duke lënë pas vende si Kanadaja, Spanja, Belgjika, Franca, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Kosova, Bosnjë-Hercegovina, etj.
8% e nxënësve shqiptarë arritën nivelin e avancuar të aftësive, duke tejkaluar mesataren ndërkombëtare (7%).
Nga 49 shtete me rezultate të krahasueshme me rezultatet e TIMSS 2019, 14 prej tyre kanë rritje të rezultateve të TIMSS 2023, 22 shtete nuk kanë ndryshim në rezultate, ndërsa 13 shtete kanë rënie të rezultateve.
Shqipëria është në listën e 14 shteteve me rezultate në rritje në Matematikë. Në prezantimin ndërkombëtar të rezultateve, Shqipëria u cilësua si një ndër shtetet me rritjen më të lartë të pikëve në lëndën e Matematikës, me një rritje prej 18 pikësh.
Shqipëria arriti një rezultat prej 491 pikësh në Shkencë, me një rritje prej 2 pikësh krahasuar me 489 pikët e vitit 2019, vetëm 3 pikë nën mesataren ndërkombëtare prej 494 pikësh. Vlen të theksohet se Shqipëria është vendi i parë në renditje, pas mesatares ndërkombëtare të Shkencës.
Shqipëria u rendit në vendin e 34-të për Shkencën, duke lënë pas shtete si Belgjika, Franca, Qiproja, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Kosova, Bosnjë-Hercegovina etj.
Nga 49 shtete me rezultate të krahasueshme, me rezultatet e TIMSS 2019, 15 prej tyre kanë rritje të rezultateve të TIMSS 2023, 21 shtete nuk kanë ndryshim në rezultate, ndërsa 13 shtete kanë rënie të rezultateve. Shqipëria është në listën e 15 shteteve me rezultate në rritje në Shkencë.
TIMSS është një vlerësim ndërkombëtar që realizohet një herë në katër vite dhe organizohet nga Shoqata Ndërkombëtare për Vlerësimin e Arritjeve Arsimore (IEA). Ky vlerësim ndërkombëtar është një instrument kyç për matjen e cilësisë së arsimit në Matematikë dhe Shkencë.
Shqipëria u bë pjesë e TIMSS për herë të parë në vitin 2019 dhe performanca e saj është përmirësuar dukshëm në këtë vlerësim të fundit. Këto rezultate pasqyrojnë progres të qëndrueshëm dhe një angazhim për të përmirësuar cilësinë e arsimit.
Performanca e nxënësve shqiptarë tregon një rrugë të qartë për arritjen e standardeve më të larta arsimore dhe një angazhim për zhvillimin e mëtejshëm të arsimit në nivel ndërkombëtar./atsh/ KultPlus.com
(Radio Evropa e Lirë) – Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, tha më 4 dhjetor se gjatë takimeve që ka zhvilluar në Bruksel me zyrtarët e lartë të Bashkimit Evropian ka kërkuar bashkëpunim dhe që fokusi të jetë në parandalimin e “sulmeve të reja terroriste”, pas sulmit në Zubin Potok.
Më 29 nëntor, kanali i Ibër-Lepencit në Zubin Potok u sulmua me mjete shpërthyese. Kosova e ka cilësuar shpërthimin si sulm terrorist dhe e ka fajësuar Serbinë për të.
Beogradi ka mohuar përfshirjen dhe e ka dënuar sulmin.
Edhe Bashkimi Evropian e ka cilësuar “akt terrorist” dhe “akt sabotues” sulmin ndaj infrastrukturës kritike të Kosovës.
Osmani foli për gazetarët pas takimeve që zhvilloi fillimisht me presidentin e ri të Këshillit Evropian, Antonio Costa, dhe më pas me presidenten e Parlamentit Evropian, Roberta Metsola.
Presidentja tha se në këto takime është biseduar për sulmin e fundit në Zubin Potok ndaj kanalit të ujit dhe për rreziqet e reja që mund t’i vijnë Kosovës nga sulme të tjera eventuale.
Ajo tha se në takimet në Bruksel ka rikonfirmuar gatishmërinë e plotë të Kosovës për të ftuar partnerët ndërkombëtarë që të marrin pjesë në hetime për shpërthimin e 29 nëntorit.
“Duhet të kërkohet përgjegjësi për sulmet e vazhdueshme të cilat Serbia, nëpërmjet strukturave të saj ilegale, po i kryen kundër Kosovës”, tha ajo.
E pyetur se sa janë bindëse dëshmitë që i ka paraqitur Kosova sa i përket përgjegjësisë së Serbisë për këto sulme, pasi që disa zyrtarë evropianë kanë deklaruar se nuk duhet nxituar me paragjykime rreth fajësisë, Osmani tha se ka mjaft dëshmi që e bëjnë përgjegjëse Serbinë.
“Institucionet e Kosovës asnjëherë nuk merren me paragjykime, por me prova konkrete. Personat e arrestuar janë anëtarë të organizatës terroriste ‘Mbrojtja Civile’. Anëtarët e kësaj organizate edhe emërohen nga Serbia, edhe paguhen nga Beogradi zyrtar. Edhe po të mos ekzistonte asnjë lidhje tjetër, vet fakti që këta persona janë zyrtarë të Beogradit, paguhen, mbështeten, trajnohen për sulme të tilla nga Beogradi, dëshmon mjaftueshëm për përfshirjen e Serbisë”, tha presidentja Osmani.
Osmani iu referua një nga dy organizatave, që Qeveria e Kosovës ka shpallur terroriste vitin e kaluar.
Presidentja e Kosovës po ashtu tha se sulmi i fundit në Varragë të Zubin Potokut, sipas ekspertëve, është kryer nga profesionistë të cilët është dashur që për një sulm të tillë të kenë trajnim ushtarak.
“Ne e kuptojmë se vendet e BE-së dhe NATO-s kanë procedurat e tyre për të konfirmuar përgjegjësinë e dikujt. Ato edhe mund të zgjasin shumë, megjithatë sa i përket Kosovës, këtu nuk kemi të bëjmë as me paragjykime, e as me deklarata politike, por me konstatime që bazohen në prova”, tha Osmani.
“Është taktikë për të larguar vëmendjen nga autorët e vërtetë të një sulmi të tillë. Taktika të tilla, Serbia ka bërë edhe në të kaluarën. Ka bërë gjatë luftës në Kroaci, duke shfrytëzuar struktura paramilitare, duke pretenduar se Serbia nuk ka të bëjë asgjë me ta. Pra, taktika ‘gjuaje gurin dhe fshehe dorën’. E njëjta taktikë është përdorur edhe në sulmin e shtatorit të vitit 2023, e edhe tani”, tha ajo, duke shtuar se Kosova bashkëpunon me partnerët ndërkombëtarë për të parandaluar çfarëdo skenari për ndonjë sulm eventual në të ardhmen.
Më 24 shtator 2023, në Banjskë të Zveçanit një grup i serbëve të armatosur sulmuan Policinë e Kosovës duke vrarë një polic. Gjatë këmbimit të zjarrit që pasoi u vranë tre sulmues serbë.
Kosova ka fajësuar Serbinë për sulmin, por Beogradi ka mohuar përfshirjen.
Përgjegjësinë për sulmin në Banjskë e ka marrë Millan Radoiçiqi, ish-nënkryetari i Listës Serbe, partisë kryesore të serbëve në Kosovë që gëzon mbështetjen e Beogradit.
Kosova ka kërkuar arrestimin dhe ekstradimin e Radoiçiqit në Kosovë, teksa ai besohet se gjendet në Serbi.
Osmani tha se në takimet që ka zhvilluar të mërkurën në Bruksel ka kërkuar heqjen e masave ndëshkuese që BE-ja ka vendosur ndaj Kosovës dhe shqyrtimin e aplikimit të Kosovës për anëtarësim në BE, që Prishtina e ka dorëzuar në Bruksel dy vjet më parë, por që nuk është vendosur fare në rend dite nga institucionet e bllokut evropian.
Ndërkaq, vitin e kaluar BE-ja vendosi masa ndëshkuese ndaj Kosovës për shkak të tensioneve në veriun e vendit, të banuar me shumicë serbe.
Sa i përket masave ndëshkuese, që i cilësoi të padrejta, presidentja kosovare tha se ka kërkuar nga Costa dhe Metsola që të ndihmojnë për të siguruar mbështetjen e të gjitha shteteve anëtare të BE-së për heqjen e tyre.
Ndryshe, Osmani do të vazhdojë vizitën e saj në Bruksel edhe më 5 dhjetor dhe do të zhvillojë takime në selinë e aleancës ushtarake perëndimore të NATO-s. /REL/ KultPlus.com
Me ndarjen e çmimeve për filmat më të mirë është mbyllur të martën edicioni i 5-të i festivalit “Art Without Limit International Film Festival”, kushtuar personave me aftësi të kufizuar.
Filmi “Cowad” nga Franca ka marrë Çmimin për “Filmin më të mirë për të drejta e personave me aftësi të kufizuar” (Best Story about rights of persons with disabilties).
Çmimi për “Best Fiction” e mori filmi “Proof of love” nga Franca.
Kurse çmimi për “Dokumentarin më të mirë” ( Best dokumentary) iu dha filmit “My name is Wiette” nga Gjermania.
Çmimin “Art pa kufi” (Art Without Limit Award) e mori filmi “By my side” nga Austria.
Kurse, çmimin për “Filmin më të mirë për fuqizimin e grave” (Best story in the film for women empowerment) e mori filmi “Ania from Piekielnik” nga Polonia.
Filmi “Bubble boy” nga Britania e Madhe e mori çmimin “Animacioni më i mirë” (Best Animation).
Çmimin “Art Without Limit – Kids Award” e mori filmi “Arti dhe equal” nga Shqipëria.
Ndërsa, çmimin “Special mention for inspiration presentation in the film” (Përmendje e veçantë për prezantimin frymëzues në film) e mori filmi “Room taken nga Irlanda dhe “Severe brain injury recovery shoting for the stars” nga Kanadaja.
Gjatë edicionit të sivjetmë të festivalit “ Art Without Limit International Film Festival” janë shfaqur 50 filma nga vende të ndryshme të botës. Përveç shfaqjes së filmave në kategorinë zyrtare në kuadër të këtij festivali, këtë vit janë mbajtur edhe aktivitete të tjera, si programe të veçanta dedikuar fëmijëve e fuqizimit të gruas, work-shope për filma e programe speciale.
Po ashtu siç njofton Festivali është mbajtur një masterclass me regjisorin holivudian, Peter MacDonald, e work-shopi për animacion me regjisorin Artan Maku nga Shqipëria.
Gjithashtu gjatë këtij edicioni të këtij festivali është shfaqur edhe një film një për një piktor të ri nga Prishtina, i cili është i prekur me disklesi dhe disgrafi.
Ndryshe edicioni i 5-të i këtij Festivali ka nisur më 01.12.2024 dhe është mbajtur në Kino Armata në Prishtinë./rtk/ KultPlus.com
Festivali i “Këngës Magjike”, rikthehet në shtëpinë e saj, në Pallatin e Koncerteve, duke nisur sonte rrugëtimin e netëve live, përpara një publiku të jashtëzakonshëm.
Nata e 4 Dhjetorit do të çelë siparin e festivalit historik, që ka bërë traditë në kulturën muzikore Shqiptare.
Mbrëmja e sotme do të jetë edhe nata e parë gjysmë finale, ku në skenë do të ngjiten 22 artistë të talentuar dhe emra të mirënjohur të muzikës shqiptare, 8 prej të cilëve në kategorinë “New Artist” dhe 14 në kategorinë “Big”.
Në hashtagun #musicistheanswer, muzika është përgjigja, edicioni i 24-tët i skenës magjike premton emocione, performanca të jashtëzakonshme dhe muzikë të mirë. Por gjatë tre netëve live nuk do të mungojnë ethet për artistët e rinj, që do të duhet të bindin jurinë prej 5 anëtarëve për të kaluar në natën finale dhe për artistët “Big”, që do të duhet të sjellin në skenë gjithë bagazhin emocional dhe artistik për çmimin e madh.
“Kënga Magjike 2024” është një nga edicionet me më shumë larmi rrymash muzikore: me baladat e dashurisë, me rryma elektronike, techno, drum and bass, pop rock, ku i këndohet dashurisë, forcës së gruas, rebelizmit dhe shpresës.
Mjeshtri i madh i skenës Gaetano Castelli shënon bashkëpunimin në 15 edicione të festivalit, duke i dhuruar me skenografitë e tij mahnitëse, magjinë që i takon “Kënga Magjike”.
Producenti dhe moderatori i Këngës Magjike, Ardit Gjebrea, ashtu siç është bërë traditë në këtë edicion, do të ketë në krah dy bashkëprezantuese, gazetaren Matilda Mcini, në natën e parë, balerinën Selin Bollati, në natën e dytë gjysmëfinale dhe të shtunën në finalen e madhe në skenë do të jenë të tre bashkë.
Ashtu siç ka ndodhur në çdo edicion, edhe sonte, nesër dhe të shtunën, “Kënga Magjike”, premton shumë surpriza, që publiku ka mundësinë t’i ndjekë live nga Pallati i Koncerteve dhe drejtpërsëdrejti në ekranin e Televizion Klan./ tvklan/ KultPlus.com
Në kuadër të Javës Kombëtare, Shkodra Elektronike solli një dimension të ri në skenën muzikore, duke transformuar këngët tradicionale shqiptare në një stil modern elektronik. Performanca unike krijoi një atmosferë të veçantë, ku tradita dhe ritmet bashkëkohore ndërthureshin në harmoni të plotë.
Publiku përjetoi një eksperiencë të jashtëzakonshme, duke vlerësuar kreativitetin dhe freskinë e sjellë në këtë event.
“Shkodra Elektronike në Javën Kombëtare. Një rikthim unik ku Shkodra Elektronike solli një frymë të re, duke transformuar këngët tradicionale shqiptare në një stil elektronik modern dhe dinamik. Atmosfera ishte elektrizuese dhe publiku e përjetoi si kurrë më parë! Ky event i veçantë ndërthuri trashëgiminë kulturore me tingujt bashkëkohorë, duke sjellë një harmoni të freskët dhe plot energji”, lexohet në një postim në rrjetet sociale të “Javëve Kulturore Ndërkombëtare”.
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama është shprehur se galeria e Arteve Pamore “Nikolet Vasia” në Durrës po rilind nga e para.
Ai ka shkruar kjo po bëhet me një projekt inovativ që sipas tij, synon të përmirësojë cilësinë e kësaj galerie.
“Galeria e Arteve Pamore “Nikolet Vasia” në Durrës po rilind nga e para, me një projekt inovativ që synon të përmirësojë cilësinë e kësaj galerie si nga ana teknike dhe funksionale në shërbim të të gjithë artistëve dhe artdashësve durrsakë që do të bëhen pjesë e eventeve që do të zhvillohen aty”, ka shkruar Rama.
Historiani, profesori, akademiku i shquar shqiptar Kristo Frashëri lindi në Stamboll më 4 dhjetor 1920. Në vitin 1927 u riatdhesua familjarisht dhe u vendos në Tiranë. Pasi kreu shkollën e mesme më 1940 u regjistrua në Fakultetin e Shkencave Ekonomike në Universitetin e Firences. Gjatë vitit 1942 ai u internua nga administrata fashiste dhe më 1943 kaloi në rreshtat partizane. Gjatë periudhës 1945-1952 punoi në Bankën e Shtetit Shqiptar.
Studimet e larta i ndoqi në Fakultetin e Historisë e të Filologjisë, në Insitutin e Lartë Pedagogjik, në vitet 1951-1955. Gjatë viteve 1953-1999 ai punoi në disa institucione të rëndësishme, ku shërbeu si punonjës shkencor në Institutin e Shkencave, në Institutin e Historisë e të Gjuhësisë, në Fakultetin e Historisë e të Filologjisë të Universitetit të Tiranës dhe në vitin 1997 ai u emërua zevendeskryetar i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, ku qëndroi deri në vitin 1999.
Kristo Frashëri ka një prodhimtari të pasur shkencore, që shtrihet në të gjitha periudhat e historisë së Shqipërisë, që nga Antikiteti e deri në kohën e sotme. Ai ka botuar me dhjetëra artikuj studimorë, referate historike, vëllime dokumentare dhe monografi shkencore, që trajtojnë pa përjashtim ngjarje, personalitete dhe procese të historisë së Shqipërisë. Ndër to janë sprovat për të ndriçuar mjegullnajën shqiptare gjatë Mesjetës së hershme, rendin feudal mesjetar në viset shqiptare, formacionet shtetërore mesjetare, tiparet e regjimit feudal turk në Shqipëri, Rilindjen Kombëtare Shqiptare, Luftën çlirimtare të Vlorës, jetën dhe veprimtarinë e Abdyl Frashërit, Sami Frashërit etj. Pas vitit 1990 ai ka botuar një sërë punimesh shkencore, si: “Lidhja e Prizrenit 1878-1881” (Tiranë, 1997); “Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Jeta dhe vepra” (Tiranë, 2002); “Historia e Tiranës” (Tiranë, 2004); “Historia e lëvizjes së majtë në Shqipëri” (Tiranë, 2006); “Skënderbeu në burimet dokumentare shqiptare në shek. XV” (Tiranë, 2005); “Identiteti kombëtar i shqiptarëve” (Tiranë, 2006); “Historiografia shqiptare në tranzicion” (Tiranë, 2006); “Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë, 28 nëntor 1912” (Tiranë, 2008); “Historia e qytetërimit shqiptar” (Tiranë, 2008).
Kristo Frashëri si pedagog i historisë së Shqipërisë në Universitetin e Tiranës dhe si punonjës shkencor ka një kontribut të veçantë në përgatitjen e historianëve të rinj. Akademiku Kristo Frashëri u nda nga jeta më 31 janar 2016./atsh/KultPlus.com
