Historia u gdhendë me ‘Një legjendë dashurie’ e me ‘Këmbë’, Trupa e Baletit të Kosovës mrekulloi audiencën kosovare

Sarandë Selimi

Tepihu i kuq ishte shtruar. Shkallët e Teatrit Kombëtar të Kosovës ishin zbukuruar me vazo nga qelqi në të cilat kishte qirinj. Veçantia e kësaj mbrëmje vërehej që në hyrje. E ndryshe nga herët e kaluara gjithçka nisi me një fjalë rasti nga drejtori i Trupës së Baletit Kombëtar të Kosovës Ahmet Brahimaj. Ai me këtë fjalim tregoi për të gjithë të pranishmit që mbrëmja e së enjtes dhe premiera që do të shfaqej pas çastit që ai përfundon fjalimin, janë pikërisht për 45 vjetorin e themelimit të Baletit Kombëtar të Kosovës. Këtë mbrëmje u prezantua edhe monografia e titulluar ‘Këmbë’, që është shkruar nga Naser Shatrolli, shkruan KultPlus.

Një premierë që do të mbahet mend gjatë nga audienca e këtij institucioni, duke sjellë pas vete edhe një monografi që jo rastësisht është titulluar ‘Këmbë’. 45 vite jetë. Me shumë vështirësi, nga më të ndryshmet Baleti Kombëtar i Kosovës dëshmoi se qëndroi në këmbë, edhe atëherë kur lufta shkatërroi gjithçka, qëndroi në këmbë edhe përkundër mospërkrahjes institucionale, qëndroi në këmbë duke iu bërë ballë të gjitha vështirësive, për të shkëlqyer më 21 shtator ku festuan këtë jubile, që në skenën e madhe të Teatrit Kombëtarë të Kosovës solli për herë të parë, nën petkun e kryeministrit të vendit Ramush Haradinaj.

Artdashësit e këtij institucioni kulturor paksa u çuditën më ardhjen e kryeministrit. Por nuk ishte e jashtëzakonshme të çuditen, pasi që, pas 17 vite që Kosova gëzon lirinë nga okupatori serb, ishte Haradinaj që ia bëri sefte një ngjarjeje kulturor.

Holli i Teatrit Kombëtar të Kosovës, ishte i stërmbushur me njerëz. Karriget ishin të pakta por qëndrimi në këmbë nuk ishte problem i madh për ta. Skena u errësua dhe atë e pushtuan balerinët të veshur me veshje jashtëzakonisht të bukura me motive kombëtare. Skenografia paraqiste malet e Sharrit, kullat shqiptare, Ujëvarën e Drinit e krejt në fund në këtë skenografi mahnitëse u vendos edhe flamuri kombëtar. E krejt kësaj mrekullie iu shtuan edhe tingujt e krijuar nga i madhi Rexho Mulliqi.

“Jam i lumtur, së pari që arritëm ta festojmë këtë ditë meqë kemi kaluar nëpër shumë probleme edhe si shtet edhe si popull edhe si komb dhe kryesorja është që e festuam 45 vjetorin në liri. Dhe e dyta jam i kënaqur me rezultatet e shfaqjes, publiku e mirëpriti dhe kryeministri Haradinaj na nderoj me ardhjen e tij, duke qenë se është kryeministri i parë që ka ardhë në një premierë. I vlerësoj të gjithë këta shikues që e duartrokitën kaq gjatë”, tha me pak fjalë për KultPlus, drejtori Ahmet Brahimaj.

‘Një legjendë për dashurinë’, erdhi në trojet shqiptare. Në oxhakun e Bardhëve lindi vajzë. Vendosën ta quajnë Borana (Teuta Krasniqi) me rastin e borës së parë. Borana rritet dhe bëhet vajza më e bukur në fshat. Të gjithë e duan. Djemtë e fshatit çmendeshin për bukurinë e saj. Bajrori (Fatmir Smani, Sead Vuniqi) dhe Ujkani (Sinan Kajtazi, Donmir Bilalli) janë dy djemtë që shprehin dëshirë të miqësohen më të. Borana ua vë një kusht të dyve. Ajo thotë se cili do ta rrëmbejë shaminë e kuqe do të miqësohet me të. Shaminë e rrëmben Bajrori dhe këtu nis gjithçka. Ujkani nga xhelozia e tepërt vendos të hakmerret.
Komplet këtë vepër e solli mjeshtri i koreografisë Pullumb Agalliu. Agalliu, për KultPlus, nuk i fshehu emocionet që kishte. Ai tha se tashmë ka realizuar ëndrrën. Koreografi rreth 70 vjeçar, që nga lozha ku shikonte balerinët tek luanin në skenë, luante bashkë me ta. Lëvizjet e tij ishin për tu admiruar dhe në fund u kënaq me suksesin.

“Çdo koreograf, çdo artist mundohet të bëjë çdo gjë gjithmonë mirë, por kjo është një shfaqje e veçantë për 45 vjetorin por gjithashtu ka edhe një të veçantë tjetër sepse është një shfaqje për mua e para kombëtare dhe e dyta pas ‘Halilit dhe Hajries’ ku aty isha asistent. Unë e realizova një ëndërr. Balerinët e Trupës së Baletit Kombëtar të Kosovës për mua janë yje, ata shkëlqejnë dhe është nga trupat më simpatike që unë i admiroj duke nis nga vajzat e djemtë më të vogël e deri tek Sinani që është artist i përkryer, Teuta, Jeta e të gjithë me rend”, tha Agalliu, i cili poashtu ekskluzivisht për KultPlus, tregoi se ka shumë mundësi të madhe të shkojë në Moskë në një konkurs ndërkombëtare me muzikën e kompozitorit Rexho Mulliqi.

Jo më kot u titullua ‘Një legjendë për dashurinë’. Në fund edhe pse bie nga shkëmbi për të mos e prekur dora e Ujkanit, Borana zgjohet nga gjumi i thellë posa e prek një fjollë bore. Dashuria e Boranës dhe Bajrorit triumfon.

Duartrokitjet nuk ndalen për disa minuta. Fjalët e mira nuk munguan as për shfaqje e as për monografi. Kjo gjë padyshim që e gëzoi shumë autorin e monografisë Naser Shatrollin. Ai për KultPlus, tha se kjo është nata më e veçantë e jetës së tij.

“Është shënuar një histori e kësaj trupe dhe këtij institucioni kulturor me 45 vite në këmbë. Krejt këtij rrumbullakimi 45 vjeçar kemi ardhë në një moment kur mua më është besuar ky libër me kaq rëndësi e kaq peshë. Falënderoj drejtorin Ahmet Brahimaj që ma ka besuar punën”, tha për KultPlus, Shatrolli, duke vazhduar tutje të tregoi se sa ka qenë e vështirë përmbledhja e materialit për këtë monografi 360 faqe e cila është përkthyer edhe në gjuhën angleze.

“Pjesa e pasluftës nuk ka qenë e vështirë sepse ka qenë këtu, e pjesa e paraluftës nuk ka qenë aspak e lehtë, e kam ditë që është një përgjegjësi e jashtëzakonshme dhe sonte jam i kënaqur shumë, jam i kënaqur se ka një javë që libri ka nis të shpërndahet dhe mora fjalë të mira. Pak para viti të ri Ahmet Brahimaj mi ka dhënë sinjalet e para dhe atëherë kam startuar me një punë intensive, kam pas një ekip të shkëlqyer dhe mendoj që ky ka qenë suksesi”, theksoi Shatrolli.

Ndërsa për KultPlus, foli edhe njëra ndër balerinët e para të kësaj trupe Sabrie Spahiu. Ajo më shumë emocion tha se Pullumb Agalliu sonte ka dhënë një shfaqje e cila i ka mbushur me emocion. Poashtu ajo kujtoi edhe kohët e vështira që ka kaluar gjenerata e saj.

“Më kujtohet kur vumë në skenë baletin ‘Halili e Hajria’ dhe asistent koreografi ishte Pullumb Agalliu, dhe kur e sheh një koreograf 70 vjeçar që punon me aq pasion, si mos të kesh emocione. Ka qenë një jetë me shumë sfida, ashtu siç ka kaluar edhe kombi ynë. Unë e kam cekë edhe më herët që në vitin 1995 kur na larguan nga teatri e ndjeja veten të hendikepuar dhe nuk dinim se çfarë po ndodh me ne, e pas 8 vitesh që u kthyem në skenë loja artistike nuk ishte në gjendjen e duhur por ishte mjaftueshëm që ta lidhim me këtë gjeneratën e re që janë të mrekullueshëm”, tha ndër të tjera Sabrie Spahiu për KultPlus.

Krejt në fund, KultPlus, bisedoi edhe me balerinin Sinan Kajtazi, i cili para pak ditësh ka mbushur plotë 16 vite në skenë me Baletin Kombëtar të Kosovës. Sinani, kësaj radhe kërkoi një teatër të baletit, pasi që, sipas tij, tashmë durimi është sosur dhe kushtet ua pamundësojnë të zhvillohen edhe më tutje.

“Ne po ndihemi mirë që po shohim gjithë këtë publik që po vijnë të na mbështesin por nuk po ndjehemi mirë që nuk po kemi mjaftueshëm mbështetje nga institucionet e njerëzit përkatës. Për shfaqje të tilla kërkohet një skenë edhe një herë më e madhe se kjo që e kemi, kërkohet infrastrukturë moderne. Para dy javësh patëm një premierë në Shkup në teatrin e ri dhe normal që na vjen keq që një super teatër që është vetëm 80 km nga Prishtina nuk e kemi ne këtu. Ne çdo gjë po bëjmë përveç teatër jo”, tha Sinan Kajtazi për KultPlus, duke u shprehur tutje se të gjithë ne po jemi dëshmitarë të asaj se kur po dalin artistë nga Kosova e që po i zhvillojnë tjerat shtete ne po ndihemi mirë por do të ndihemi mirë nëse edhe artistëve brenda Kosovë u krijohen kushte për punë sepse asnjë artist nuk i ka kushtet e duhura. “Mundësitë janë vetëm dëshira mungon. Do dëshiroja që në 50 vjetorin të paktën ta festojmë në teatër të ri”, tha për fund ai.

‘Një legjendë për dashurinë’, reprizën e parë do ta ketë sonte me fillim nga ora 20:00. Ndërsa monografinë për 45 vite në ‘Këmbë’, mund ta ketë në dorë secili adhurues i këtij arti skenik./ KultPlus.com

Baleti Kombëtar i Kosovës, me premierë e monografi në 45 vjetorin e themelimit

Jeta Zymberi

45 vite punë, 45 vite të përballur me peripeci nga më të ndryshmet, por gjithmonë duke ja dalë falë vullnetit të madh për të mbijetuar. Kjo është Trupa e Baletit Kombëtar të Kosovës, të cilët këtë vit shënojnë 45 vjetorin e themelimit, shkruan KultPlus.

E për të gjitha këto vështirësi, sfidat dhe mos realizimit të kushteve për ata që dëshirojnë të merren me balet, drejtori i Baletit Kombëtar të Kosovës, Ahmet Brahimaj ka folur për KultPlus.

“Ky 45-vjetor nuk ka ardhur edhe lehtë, kemi pasur jashtëzakonisht shumë peripeci. Ne kemi jetuar në një kohë të vështirë. Baletin e kanë themeluar disa njerëz largpamës. Qysh në vitin 68, por sigurisht edhe më herët, ata janë organizuar ta shkollojnë një gjeneratë dhe të krijojnë trupën e baletit në Kosovë. Në vitin 1972 e kemi filluar punën dhe menjëherë pas kësaj, drejtori i baletit të asaj kohe, Azem Shkreli, e ka bërë kërkesën për hapjen e Shkollës së Baletit në Kosovë, por një gjë e tillë nuk u lejua nga shteti jugosllav. Ka pasur shumë peripeci deri kemi arritur të formohemi si institucion. Në vitin 2000 kemi bërë kërkesë dhe kështu na është lejuar që ta hapim degën e baletit në Prishtinë”, ka thënë fillimisht drejtori i Baletit Kombëtar të Kosovës, Ahmet Brahimaj për KultPlus. Ai tutje ka treguar që problemet ende nuk kanë përfunduar për ta.

“Ne ende nuk e kemi një objekt shkollorë ku do të zhvillohej kjo degë. Kërkesa për ndërtimin e objektit ka kohë që është bërë dhe po presim që këtë vit, në këtë 45 vjetor të bëhet diçka në këtë aspekt”, është shprehur tutje Ahmeti.

Por, përkundër sfidave, Trupa e Baletit Kombëtar të Kosovës ka vazhduar të punoj fuqishëm duke sjellë kështu shfaqje nga më të bukurat e ku nuk kanë munguar edhe bashkëpunimet me koreografë të huaj.
Por, në këtë 45-vjetor, gjithçka do të frymojë shqip. Ashtu si shfaqja që është përgatitur të vijë premierë në këtë përvjetor.

“Një legjendë për dashurinë” do të shpalos për publikun prishtinas një histori dashurie. Një çift që dashurohen por hasin në vështirësi, duke u përballur kështu me tradhti, xhelozi por në fund duke triumfuar dashuria. Përmes lojës së Trupës së Baletit të Kosovës, kjo shfaqje sjellë mesazhin e fshehur i cili shpaloset krejt në fund. Shfaqja ka të bëjë me lindjen e kombit shqiptar, vështirësitë nëpër të cilat ka kaluar, dhe ekzistenca e tij që tash e sa shekuj.

Gjithë kjo histori e cila do të shpaloset në skenën e Teatrit Kombëtar të Kosovës më datë 21 shtator, vjen nën koreografinë e Pullumb Agalliut, i cili nuk është zgjedhur rastësisht për këtë premierë, por kjo ka ardhur falë bashkëpunimeve të mëparshme të Agalliut me Trupën e Baletit dhe njohjeve të tij.

“Kjo është premiera e katërt që do ta japim për këtë vit. Shfaqja i është besuar koreografit Pullumb Agalliut. Pullumbi është një koreograf me vlera të mëdha dhe e njeh jashtëzakonisht mirë baletin klasik por edhe vlerat tona kombëtare. Tema e shfaqjes është e jona, muzika poashtu e kompozitorëve tanë dhe ngjarja është e jona. Jemi përpjekur që me një shfaqje tonën kombëtare, me motivet tona, të prezantohemi në këtë 45-vjetor”, ka treguar rreth idesë së shfaqjes Ahmeti.

Por jo gjithçka do të përfundojë me prezantimin e shfaqjes. Mbrëmja e 21 shtatorit do të sjellë para të pranishmëve edhe një monografi. Përgatitja e monografisë që i dedikohet tërësisht historisë së Baletit Kombëtar të Kosovës që nga fillimet e tij, vitit 1968 e deri më sot, i është besuar regjisorit Naser Shatrolli. Për këtë monografi janë mbledhur detaje të shumta, duke përfshirë këtu njerëzit që kanë punuar dhe kanë bashkëpunuar me baletin e Kosovës, për koreografët që kanë përgatitur shfaqjet e baletit, për balerinët e rinj, për festivalet e gjithçka tjetër. Monografia tashmë gjendet në shtyp dhe shumë shpejt pritet të jetë gati.

“Sa i përket Monografisë, nga ajo që kam vërejtur deri më tani, Naseri ka bërë një punë të shkëlqyer. Monografia do të quhet “Këmbët”. Naseri ka disa shprehje të veçanta dhe artistike dhe pikërisht kjo është arsyeja pse e kemi përzgjedhur për ta përgatitur këtë monografi, kemi dashur të jetë më artistike e jo e mbushur vetëm me data”, ka treguar tutje Ahmeti.

Sipas Ahmetit për këtë mbrëmje gala që është përgatitur për 45 vjetorin e themelimit të Trupës së Baletit, do të ketë shumë të ftuar, deri tani kanë njoftuar për ardhjen e tyre shumë njerëz nga Amerika, Azia e të gjitha vendet e Evropës.

Data 21 shtator do ta gjejë Tetarin Kombëtar të Kosovës me një organizim të mrekullueshëm dhe një shfaqje të veçantë përgatitur nga Trupa e Baletit Kombëtar të Kosovës. / KultPlus.com