Khaled Hosseini: Nuk ka asnjë shans që një shoqëri të përparojë nëse gratë e saj janë të paarsimuara

Khaled Hossein është një romancier afgano-amerikan dhe ambasador i vullnetit të mirë të UNHCR. Romani i tij debutues “Gjuetari i Balonave” në vitin 2003 ishte një sukses kritik dhe tregtar, shkruan KultPlus.

Përmes rrëfimeve të ndjera, në librat e tij shumë njerëz kanë gjetur veten.

E për kënaqësinë e lexuesve tanë kemi sjellë një koleksion të thënieve më të bukura të këtij shkrimtari të madh.

‘’Nuk ka asnjë shans që një shoqëri të përparojë nëse gratë e saj janë të paarsimuara’’

‘’Më mirë të lëndohesh nga e vërteta sesa të ngushëllohesh me një gënjeshtër’’

‘’Ka vetëm një mëkat, dhe kjo është vjedhja … kur thua një gënjeshtër, i vjedh dikujt të drejtën e së vërtetës’’

‘’Martesa mund të presë, arsimimi jo’’

‘’Gjithmonë dhemb më shumë të kesh dhe ta humbësh sesa të mos kesh patur fare’’

‘’Njerëzit thonë se sytë janë dritare për shpirtin’’

‘’Koha mund të jetë një lakmitare – ndonjëherë i vjedh detajet për vete’’

‘’E shihni, disa gjëra mund t’jua mësoj. Disa i mësoni nga librat. Por ka gjëra që, mirë, duhet t’i shihni dhe t’i ndjeni’’

‘’Lufta nuk e mohon mirësjelljen. E kërkon atë, madje edhe më shumë se në kohë paqeje’’

‘’Në fund, bota gjithmonë fiton. Kështu janë gjërat’’

‘’E kaluara mbante vetëm këtë mençuri: ajo dashuri ishte një gabim dëmtues dhe bashkëpunëtorja e saj, shpresa, një iluzion i pabesë’’. /KultPlus.com

Afghan-born US novelist Khaled Hosseini. | AFP

Fragment i shkëputur nga libri “Dhe malet oshtinë” i Khaled Hosseinit

“Dhe kështu ajo nis t’i rrëfejë.

Roshi jetonte me prindërit, dy motrat dhe vëllanë e vogël, në një fshat në një të tretën e rrugës nga Kabuli për në Bagram. Një të premte, muajin e shkuar, xhaxhai i saj, vëlla i madh i të atit, kishte shkuar për vizitë.

Për gati një vit i ati i Roshit dhe xhaxhai ishin zënë për shtëpinë ku jetonte Roshi me familjen e vet, që xhaxhai mendonte se i takonte atij, meqë ishte vëllai më i madh. Por gjyshi i saj ia kishte lënë shtëpinë djalit më të vogël, babait të saj, që ishte dhe fëmija më i dashur për të. Ai i kishte thënë se donte t’u jepte fund zënkave.

Prandaj nëna e Roshit kishte therur e rrjepur dy pula. Kishte pregatitur një tenxhere të madhe me pilaf dhe kishte blerë shegë të freskëta në treg. Kur kishte ardhur xhaxhai, ai dhe babai i Roshit ishin përqafuar e puthur. I ati i Roshit e kishte përqafuar aq fort, sa këtij i ishin shkëputur këmbët nga tapeti. Nëna e Roshit kishte qarë nga lehtësimi. Familja ishte ulur për të ngrënë. Të gjith kishin ngrënë edhe pjatën e dytë, edhe një të tretë. Dhe pastaj shegët. Pas kësaj nëna kishte shërbyer çajin jeshil me ca çokollata. Dhe xhaxhai kishte kërkuar ndjesë, pasi i duhej të shkonte në banjën jasht shtëpisë.

Kur ishte përsëri brënda, mbante një sëpatë në dorë. Nga ato që përdoren për të prerë pemët.

Të parin qëlloi babanë e Roshit, i cili as që e mori vesh se çfarë i ndodhi. Nuk arriti të shihte asgjë. Një goditje e vetme në qafë, nga pas shpine. Gati ia preu kokën.

E dyta ishte nëna e Roshit, teksa mundohej të luftonte, por ai i lëshoi ca goditje në fytyrë e në kraharor, kështu që heshti edhe ajo.

Fëmijët tani po ulërinin e po ia mbathnin nga katër anët. Xhaxhai nisi t’i ndiqte. Roshi pa njërën nga motrat që po vraponte në korridor, por xhaxhai e kapi për flokësh e shtriu për tokë. Motra tjetër arriti të largohej nga korridori. Xhaxhai e ndoqi nga pas dhe Roshi e dëgjoi teksa shqyente derën e dhomës, pastaj klithma e pastaj asgjë.

Dhe kështu Roshi vendosi të ikte bashkë me të vëllanë e vogël. Vrapuan të dilnin jashtë shtëpisë, por dera ishte e mbyllur. E kishte mbyllur xhaxhai, sigurisht.

Ata nisën të vraponin në oborrin e pasëm, gjithë panik e dëshpërim, e mbase edhe harruan që aty nuk kishte derë dhe muret ishin shum të larta e s’mund t’i kapërcenin. Xhaxhai doli nga shtëpia dhe u nis drejt tyre.

Roshi pa të vëllanë, që ishte vetëm pesë vjeç, që u hodh në tandoor-in, ku, vetëm një orë më parë, e ëma kishte pjekur bukën. Ajo e dëgjoi teksa ulërinte e bërtiste mes flakëve, ndërkohë që ajo vetë u pengua dhe ra në tokë. E ktheu kokën tamam në kohën kur pa qiellin blu dhe sëpatën që po i vërsulej. Dhe pastaj asgjë…” /KultPlus.com

Librat që duhet t’i lexoni të paktën një herë në jetë

Librat janë ato që na përcjellin e na bëjnë shoqëri në çdo hap të jetës. Janë ato që na japin mundësinë për të jetuar aventura të ndryshme të cilat fshihen në mes të rreshtave e që frymojnë brenda faqeve, shkruan KultPlus.

Më poshtë do gjeni një listë për 5 libra që ja vlen të lexohen të paktën një herë, transmeton KultPlus.

“The Song of Achilles” nga Madeline Miller

“The Book Thief” nga Markus Zusak 

“The Seven Husbands of Evelyn Hugo” nga Taylor Jenkins Reid 

“The Kite Runner” nga Khaled Hosseini

“A Thousand Splendid Suns” nga Khaled Hosseini / KultPlus.com

Khaled Hosseini: Është thjesht zemërthyese të shohësh flamurin taleban të valëvitet mbi atë qytet

Menjëherë pas mbulimit mediatik të ngjarjeve tronditëse në Afganistan, ku talebanët morën pushtetin, shumë njerëz rikujtuan disa prej romaneve bestseller mbi jetën në Afganistan.

Në një intervistë për CNN, autori flet për kthimin e talebanëve në pushtet, çfarë përgjegjësie ka SHBA -ja ndaj Afganistanit dhe çfarë dëshiron që njerëzit të kuptojnë për vendin e tij, transmeton KultPlus.

“Është e trishtë. U zgjova një ditë, ndeza telefonin dhe pashë që Kabuli kishte rënë. Unë kam qenë në Afganistan disa herë që nga 11 shtatori dhe vendosja e amerikanëve në Afganistan, dhe është absolutisht shqetësuese. Kam një lidhje shumë të fortë emocionale me vendin, qytetin, njerëzit e tij. Në fakt nuk kam jetuar në Afganistan që nga viti 1976, por vitet formuese i kalova atje. Është thjesht zemërthyese të shohësh flamurin taleban të valëvitet mbi atë qytet,” tha ai kur u pyet se si u ndje që Kabuli është në duart e talebanëve sërish.

Hosseini shtoi se miqtë dhe familjarët e tij “janë shumë të shqetësuar për sigurinë e tyre, për sigurinë e miqve, për të ardhmen e vendit, për çfarë do të thotë ardhja e talebanëve tani për të drejtat e shumta dhe përfitimet që janë arritur gjatë 20 viteve të fundit”.

Në lidhje me përgjegjësinë e SHBA-së, ai tha:

“Unë fillimisht mbështeta operacionin amerikan në Afganistan – miliona afganë e mbështetën. Kishte ankesa legjitime për mënyrën se si amerikanët bënin biznes në Afganistan. Kishte incidente gjatë viteve që gërryen një pjesë të vullnetit të mirë afgan dhe besimin e amerikanëve. Por në pjesën më të madhe, shumica e afganëve kuptuan se prania amerikane në Afganistan ishte mbrojtja kundër rënies së vendit në duart e kryengritësve. Presidenti Biden mbajti një fjalim ditën tjetër dhe mendoj se do ta pyesja: Cila është trashëgimia e 20 viteve? Për çfarë u bë e gjitha?“, transmeton tutje KultPlus.

Ai theksoi se aganët “janë nën mëshirën e një grupi që SHBA -ja e ka cilësuar si një grup terrorist, i cili zbatoi terror mbi njerëzit afganë në mesin e viteve ’90 dhe e bëri Afganistanin një strehë të sigurt për grupet terroriste. Pra, është një pilulë shumë e hidhur për ta gëlltitur. Dhe nga perspektiva afgane, është e vështirë t’i fajësosh ata për ndjenjën e tradhtisë.”

Shkrimtari tha se ndihet i bekuar që u ka mundësuar shumë njerëzve të njohin Afganistanin përmes librave të tij. Përpos tyre, të cilët i konsideron si një dritare për të njohur Aganistanin, ai sugjeron edhe të tjerë autorë.

“Fariba Nawa, e cila është një gazetare dhe një shkrimtare e mrekullueshme, ka shkruar një libër të “Opium Nation: Child Brides, Drug Lords, and One Woman’s Journey Through Afghanistan”. Është një kujtim familjar për tregtinë e opiumit në Afganistan. Ai gjithashtu siguron një perspektivë mbi Afganistanin gjatë 30 viteve të fundit. Për ata që duan të kuptojnë jo vetëm historinë afgane, por edhe përvojën e afganëve që jetojnë në mërgim, unë do të rekomandoja Tamim Ansary “West of Kabul, East of New York.”

Përsa i përket regjimit të ri të talebanëve, të cilin këta të fundit e kanë përshkruar se do të jetë ndryshe, shkrimtari është skeptik.

“Jam shumë skeptik. Ne mendojmë se talebanët duhet ta provojnë me vepra dhe jo me fjalë. Vëmendja e botës është te talebanët tani, kështu që nuk është për t’u habitur që ata thonë se do të respektojnë të drejtat e njeriut dhe se do të respektojnë të drejtat e grave. Ata janë shumë të kujdesshëm dhe thonë “brenda kufijve të ligjit islam”, megjithatë, kjo fjali është plotësisht e hapur për interpretim”. / KultPlus.com

Khaled Hosseini, is an Afghan-born American novelist and physician. He is a citizen of the United States where he has lived since he was fifteen years old. ?? Tim Knox / eyevine Contact eyevine for more information about using this image: T: +44 (0) 20 8709 8709 E: [email protected] http:///www.eyevine.com

Afganistani i Khaled Hosseinit, si çdo vend i botës

Një mjek nga Kalifornia, publikoi ”Gjuetari i balonave”, romani kushtuar një fëmije që rritet në Kabul, vitet 1970…

Vetëm dy vjet pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit, ndërsa bota rrekej ta kuptonte Afganistanin, romani i vitit 2003, nga Khaled Hossein, erdhi si një përgjigje e thjeshtë: vend, si çdo vend tjetër. 

U shit në miliona kopje, në të gjithë botën dhe u pasua nga dy libra të tjerë: ”Njëmijë diej vezullues” e ”Dhe malet oshëtinë”.

Por, suksesi i ”Gjuetarit të balonave”, ky romani i parë i Hosseinit, duket ka të bëjë me thjeshtësinë e përshkrimit të jetës në Afganistan, gjatë kohës kur vendi ishte mbretëri. Autori përshkruan një incident të pakëndshëm, që i ndodhi atij dhe një shoku të fëmijërisë.

Hosseini ishte djali i një diplomati. Shoku i tij i fëmijërisë, ishte biri i një shërbyesi. Afganistani, një vend  i harruar dhe i varfër, me një gjeografi të pamëshirshme, përplot male dhe pa dalje në det. Por, fati e deshi që vendi të gjendej në mes të një masivi toke, të njohur si Evroazia, si edhe pika ku në periudha të ndryshme të historisë, perandoritë e mëdha u përplasën gjatë fushatave të tyre për zgjerim.

E para, ishte mesin e shekullit të nëntëmbëdhjetë.

Perandoria Britanike, duke u zgjeruar nga kolonia e saj, India, mbërriti në veri, ku u takua me Perandorinë Ruse, që zbriti nga veriu. Historianët i vunë kësaj përplasjeje, emrin’ ‘Loja e madhe”. Ata e huazuan këtë term, nga letërsia: krijuar nga Rudyard Kipling.

Në shekullin e njëzetë, u shënua e dyta.

Kësaj here, Bashkimi Sovjetik u përplas me Shtetet e Bashkuara. Sovjetikët mbështetën komunistët vendas, më 1978, për një grusht shteti të përgjakshëm, që pasoi me pushtimin e plotë të Afganistanit e më pas, nga një dekadë luftë e përgjakshme, kur fuqitë e tjera ndërhynë për t’u shkaktuar sa më shumë tensione sovjetikëve.

Husseini ishte 11 vjeç, kur i ati siguroi një punë si diplomat në Paris, më 1976, ndërsa familja qëndroi në perëndim pas grushtit komunist të shtetit, dy vjet më vonë. Ata kërkuan strehim politik në SHBA dhe zunë vend në Kaliforni. Husseini vizitoi Kabulin për herë të parë, pas 25 vjetësh, më 2003.

Ai deklaroi më vonë, se një nga arsyet se pse shkroi ”Gjuetarin e balonave”, ishte ndjenja e fajit të njeriut të mbijetuar.

Ai dhe pak afganë të tjerë, arritën t’i shpëtojnë tmerreve të luftës sovjeto-afgane dhe më pas, të asaj civile, që cilat zgjatën mbi 20 vjet, sepse qëlluan të jenë në perëndim. Pjesa tjetër e afganasve, bashkë me shokun e fëmijërisë së shkrimtarit, mbetën atje. /konica/ KultPlus.com