“Gladius” titullohet dokumentari, premiera e të cilit u shfaq mbrëmë në Destil Creative Hub. Dokumentari është një rrëfim tronditës mbi gjyqin special të vitit 1945 dhe fillimin e terrorit komunist në Shqipëri.
Autorët e tij, Viron Roboçi dhe Besmira Pelushaj sollën një qasje të re mbi një nga ngjarjet më të errëta të pasluftës në Shqipëri. Për realizimin e këtij dokumentari autorët shfrytëzuan edhe fondin e arkivit të Agjencisë Telegrafike Shqiptare.
“Gjyqi (jo) Special” siç është edhe nëntitulli i veprës, eksploron realitetin tronditës të një procesi të orkestruar politikisht, të njohur si “gjyqi special”, i cili u zhvillua në Tiranë menjëherë pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.
“Gladius” ngre një paralelizëm të fuqishëm mes ndeshjeve te gladiatorëve në Romën e lashtë dhe këtij gjyqi që shërbeu si një spektakël i dhunshëm me dënime të paracaktuara për 60 intelektualë të kohës, me qëllim eliminimin e tyre dhe intimidimin e pjesës tjetër të elitës politike, veprimtarëve dhe çdo individi me influencë.
“Gladius” ndërthur materialet arkivore, pamjet autentike dokumentare dhe inskenimet artistike, duke i dhënë zë procesit të shpejtë dhe të padrejtë që çoi në ekzekutimin e 17 personave dhe në ndëshkimin me 715 vite burg në total, për të akuzuarit e tjerë. Asnjë nga 17 të ekzekutuarit nuk ka ende sot një vend varri.
Dokumentari u realizua me mbështetjen e “Fondacioni Konrad Adenauer” (KAS Albania) në bashkëpunim me “United Rights Foundation”./atsh/ KultPlus.com
Sytë e tu janë atdheu prej vetëtime dhe lotësh, heshtje që flet, stuhi pa erë, det pa dallgë, zogj të burgosur, bisha të praruara të fjetura, topaz të pafe si e vërteta, vjeshtë në një hapësirë pylli ku drita në të këndon, sup i një peme dhe të gjitha gjethet e saj zogj janë, plazh që mëngjesi takon mbushur me sy, shportë me fruta zjarri, gënjështër që ushqen, pasqyra të kësaj bote, dyer të atje përtej, valëzim i qetë i detit në mesditë, absolut që përpëlitet, një vesë shi./ KultPlus.com
Qamili i Vogël – Muhaxhiri është këngëtar shqiptar i muzikës popullore qytetare.
Ai ka lindur në qytetin e Gjakovës në vitin 1923. Pas një frymëzimi nga muzika tiranse, ai së bashku me Ymer Rizën themeluan Shoqëri Kulturo-Artisike anembanë Kosovës, duke dhënë një kontribut të madh për këngën dhe muzikën shqipe.
Qamili i Vogël ishte këngëtari më emblematik i shek. XX në të gjitha hapsirat shqiptare e më gjërë. Me zërin e tij të ngrohtë lirik të pastër i përvetësoi të gjitha shtresat shoqërore.
Tahir Drenica, Mazllom Mezini, Bajrush Doda, Ismet Peja, Hashim Shala, Nexhmije Pagarusha, janë disa emra me të cilët ai kishte kënduar përgjatë rrugëtimit të tij artistik.
Zëri dhe kontributi i tij në sferën e muzikës shqiptare do të mbeten të paharruara.
Ai vdiq në vitin 1992.
KultPlus ju sjell tekstin dhe këngën “Maroma nji kafe”:
Maroma nji kafe Dalëngadalë ta pi Se më ka ardhë letra Për me shku n’ushtri
Ani shuj bre djale Çka m’kallxove ti Tash na vjen pranvera Çka do t’baj pa ty
Ushtar unë po shkoj E ty po t’la në shpi Për mall po t’i la Sahat e allti
Për mu kur t’merr malli Ty mor djal i ri Merr shkruma nji letër Pashë dy sytë e mi
Vijnë shoqet e mija ditë për ditë me lu Une dal n’dritare Për ty tuj mendu
Vitet po kalojne Koha s’asht tuj shku E mora nji leter Ty për me ta shkru./ KultPlus.com
Drama amerikane “12 burra të zemëruar” (12 angry men) e Reginald Rose, pati mbrëmë premierën në skenën e Teatrit Kombëtar me regjinë e Albert Mingës. Publiku tregoi një interes të veçantë ndaj kësaj vepre, biletat e së cilës u shitën në kohë rekord.
Regjisori Albert Minga është shprehur për mediet se e ka sjellë këtë vepër për mesazhet që jep autori, të cilat “ngjisin” me mjedisin shqiptar.
Shfaqja eksploron diskutimet e një jurie të një gjyqi për vrasje, në të cilin një duzinë burrash vendosin fatin e një adoleshenti të akuzuar për vrasjen e babait të tij abuziv. Në fillim, ata janë pothuajse unanim në përfundimin se rinia është fajtore, e ndikuar nga prejardhja dhe edukimi i tyre. Por një burrë kundërshton, duke e shpallur atë “të pafajshëm” dhe duke mbjellë një farë dyshimi të arsyeshëm. Përfundimisht, ai bind anëtarët e tjerë të jurisë që të shikojnë përtej paragjykimeve të tyre personale dhe të mbështesin një vendim unanim “të pafajshëm”.
Në shfaqje interpretuan disa prej aktorëve më të vlerësuar të skenës shqiptare: Viktor Zhusti, Niko Kanxheri, Alfred Trebicka, Sokol Angjeli, Ligoraq Riza, Myzafer Zifla, Neritan Liçaj, Lulzim Zeqja, Besmir Bitraku, Florian Agalliu, Donald Shehu, Igli Zarka.
Shfaqja u vu në skenë për herë të parë në San Francisko në vitin 1955. Fillimisht ajo ishte një shfaqje televizive, që më tutje u transformua në film por edhe në shfaqje në Broadway./atsh/KultPlus.com
Akademiku Rexhep Qosja është shpallur fituesi i çmimit “Lumo Skëndo” për vitin 2024.
Libri i tij “Për lirinë, të vërtetën dhe të drejtën” është vlerësuar si vepra më e mirë në lëmin e publicistikës dhe eseistikës. Juria e kryesuar nga Belina Budini, me anëtarë Uran Butka, Anastas Angjeli, Rudina Xhunga dhe Aida Tuci e vlerësuan veprën publicistike të Rexhep Qosjes me motivacionin: “përmes analizave të tij të mprehta dhe studimeve të thelluara mbi gjuhën shqipe, akademiku Rexhep Qosja ka dhënë një kontribut të çmuar në zhvillimin e mendimit kritik dhe në forcimin e vetëdijes kombëtare”.
Nëpërmjet një videomesazhi, Rexhep Qosja falënderoi përfaqësuesit e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit, si edhe Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit për çmimin “Lumo Skëndo”.
“Çmimi “Lumo Skëndo”, me të cilin vlerësohet vepra ime, është nderim i veçantë që më dhurohet në moshën në të cilën jam”, u shpreh akademik Qosja, i cili më pas ngriti lart figurën e Mit’hat Frashërit, i cili mbante Lumo Skëndon si emrin e penës.
Ky çmim shihet si një vlerësim për të nxjerrë në pah vlerat më të mira të botimeve në gjininë e publicistikës dhe eseistikës që kanë një rol në diskutimet publike. Për vitin 2024 ishin gjithsej 10 kandidatë, mes të cilëve Stefan Çapaliku, Enis Sulstarova, Sherif Bundo, Arben Imami, Luan Rama etj. /KultPlus.com
Tempulli antik i Shtyllasit, në Fier, është një monument i trashëgimisë kulturore, i kategorisë I, ndodhur pranë Parkut Arkeologjik të Apolonisë.
Zëvendëskryeministrja, njëherësh ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku, ndau në rrjete sociale pamje të Tempullit që gjendet në një kodrinë, në një mjedis të rrethuar nga gjelbërimi.
“Tempulli antik i Shtyllasit, në Fier, një trashëgimi kulturore, rrethuar nga një natyrë piktoreske”, shkroi Balluku.
Gërmimi arkeologjik dhe zbulimet e kryera, disa vite më parë sjellin dëshmi autentike të një tempulli antik, rreth 2500-vjeçar, i cili ruan plotësisht bazamentin e tij, ku hamendësimet e para janë për përmasa rreth 1000 m2. Funksioni i tij ishte për shërbesat religjioze të zonës, si një prej Tempujve ndër më të rëndësishmit në rajon.
Hamendësimet për kolonën që i ka dhënë emrin fshatit Shtyllas në Fier janë për një sipërfaqe rreth 1000 m2. Funksioni i tij ishte për shërbesat religjioze të qytetit antik të Apolonisë, si një prej tempujve ndër më të rëndësishmit në rajon duke qenë edhe afër portit lumor të qytetit. / KultPlus.com
Më 10 prill 1921 lindi Mustafa Krantja, i pari dirigjent i Filarmonisë Shqiptare dhe më pas i Teatrit të Operas dhe Baletit.
Krantja hodhi bazat e dirigjimit operistik në vend, duke u bërë drejtues i mjaft koncerteve, operave dhe baleteve të para, që Teatri i Operas e Baletit vuri në skenë.
Gjatë disa dekadave drejtoi një numër të madh premierash të kompozitorëve shqiptarë dhe të kompozitorëve botërorë në të gjitha gjinitë, që nga kënga deri tek opera e baleti, ndër të cilat: “Rusallka” (operën e parë të vënë në skenë në Shqipëri); “Ivan Susanjin”; “Nusja e shitur”; “Traviata” etj.
Kontributi i tij ka vijuar edhe me Orkestrën Simfonike të RTSH-së, Orkestrën e Konservatorit Shtetëror të Tiranës dhe si pedagog i dirigjimit në Institutin e Lartë të Arteve.
Krantja njihet gjithashtu si kompozitor i mjaft veprave muzikore, vokale e simfonike dhe një publicist i palodhur, nga pena e të cilit kanë dalë një numër i madh artikujsh të ndryshëm të artit muzikor, emisione të ndryshme televizive e intervista.
Për karrierën e tij artistike është nderuar me çmime, urdhra e medalje të shumta, si: Urdhri i Punës të klasit të parë dhe të dytë; Urdhri “Naim Frashëri” i klasit të Parë, titulli “Artist i Merituar”, “Artist i Popullit”, medalja e nderit nga Opera e Bakut, medalja “Anëtar Nderi i Përjetshëm” e Qendrës Ndërkombëtare të Kulturës, Artit dhe Letërsisë me seli në qytetin e Brindizit (Itali), medalja “A. Dvorzhak” nga Ministri i Kulturës i Republikës Çeke, si edhe mban titullin e lartë “Nder i Kombit”. / KultPlus.com
Kryeministri Edi Rama ndau sot pamje nga Shkodra, ku numri i turistëve që vizitojnë kalanë e Rozafës dhe bukuritë e tjera të qytetit verior është rritur ndjeshëm vitet e fundit, falë edhe investimeve të qeverisë.
Turistët në Shkodër ndalen në kala për një vizitë ndërsa ndodhen qoftë edhe tranzit drejt veriut të vendit. Kalaja e Shkodrës ka pozicion të atillë që nuk tërheq vetëm për vlerat e trashëgimisë historike, por edhe për peizazhet fantastike që mund të shihen prej saj me liqenin dhe luginën e Bunës.
Parku Arkeologjik Shkodër gjatë dy muajve të parë të vitit 2025 ka mirëpritur mbi 4,700 vizitorë, 27% më shumë krahasuar me vitin 2024.
Parku Arkeologjik Shkodër është një destinacion ku historia dhe natyra krijojnë peizazhin perfekt. Kalaja, ajo që vazhdon të tërheqë më shumë vëmendjen e vizitorëve vendas e të huaj, është një nga më të bukurat në rajon, duke qenë se edhe pozicioni i saj strategjik ofron një fushëpamje mahnitëse. Numri i vizitorëve në Kalanë e Rozafës, vitet e fundit ka qenë gjithnjë në rritje.
Parku Arkeologjik Shkodër, ka një sipërfaqe prej rreth 70 ha. Rozafati, me një sipërfaqe prej 3.6 ha dhe një perimetër muresh rrethues prej 881 m, është objekti më i rëndësishëm i Parkut. Ajo dominon mbi një kodër shkëmbore ndërmjet lumenjve Drin dhe Buna, në hyrjen juglindore të qytetit të Shkodrës.
Gjurmët antike të saj, teknika e mureve me blloqe poligonalë, ruhen pranë hyrjes kryesore dhe datojnë të shek. IV p.e.s. Kalaja kishte një rol të rëndësishëm si qendër e fortifikuar ilire gjatë periudhës së mbretit Ilir Genti në mesin e shek. II p.e.s. Historiani romak Tit Livi e quante Shkodrën vendin më të fortifikuar të fisit Ilir të Labeatëve.
Kalaja njihet me emrin Rozafa, të cilin duhet ta ketë marre aty mes shek. V-VI-të./ KultPlus.com
“Inteligjenca Artificiale nuk është këtu për të marrë vendet e punës të programuesve, por për t’i transformuar ato. Ata që e adoptojnë si një mjet shtesë do të gjejnë se ajo zgjeron mundësitë e tyre dhe hap dyer të reja. Megjithatë, kjo kërkon përshtatje: të mësojnë rreth AI-së, të kuptojnë kufizimet e saj dhe ta përdorin strategjikisht”.
Bill Gates, një nga vizionarët më të mëdhenj të inovacionit, beson se profesioni i programuesve është një nga ato që nuk do të ndikohen negativisht nga zhvillimi i kësaj teknologjie. AI ka ndryshuar mënyrën se si shkruhet dhe optimizohet kodi, duke sjellë mjete si GitHub Copilot që sugjerojnë linja kodesh dhe blloqe të plota, duke kursyer kohë në detyra rutinë.
Ky zhvillim ka rritur produktivitetin, duke mundësuar që programuesit të përqendrohen në zgjidhjen e problemeve më komplekse dhe kreative, ndërsa AI merr përsipër krijimin e dokumentacionit dhe testimin automatik. Gjithashtu, inteligjenca artificiale i ndihmon ata me më pak përvojë teknike të shkruajnë kode funksionale, duke rritur konkurrencën në tregun e punës.
Megjithatë, programuesit ende mbeten të domosdoshëm për projektimin e sistemeve, kuptimin e kërkesave dhe marrjen e vendimeve të rëndësishme. Siç thotë Gates, programimi kërkon kreativitet, gjykim dhe një kuptim të thellë të problemeve reale, aftësi që AI ende nuk i ka integruar plotësisht./ KultPlus.com
Sot do të bëhet hapja e ekspozitës personale të artistit Jetmir Idrizi të titulluar “Fuqia e dëshirës “, e kuruar nga Camille Cousin.
Kjo ekspozitë përmes një serie fotografish na zhyt në skenat vibrante të kulturës queer të São Paulos dhe Rio de Janeiros. Më shumë se vetëm një dëshmi, puna e tij fotografike shpalos territore të emancipimit ku festa dhe vetë-pohimi bëhen akte të rezistencës. Nga klubet e natës tek karnavalet, nga shfaqjet drag tek skenat e ballos, ai ndjek një hartë vizuale të dëshirës në lëvizje, një gjeografi intime dhe kolektive të lirisë.
Hapja e ekspozitës organizohet të enjten, me 10 prill, prej orës 19:00 deri në 21:00./ KultPlus.com
Bashkimi Evropian ka njoftuar se tre deri në pesë megafabrika të reja të pajisura me superkompjuterë të mëdhenj do të hapen në Evropë si pjesë e një plani prej 20 miliardë eurosh për të zhvilluar një gjeneratë të re të modeleve të inteligjencës artificiale (AI), duke hapur derën për ndryshime në ligjin e tij që rregullon teknologjinë, raporton The Guardian.
Duke shpallur strategjinë për kthimin e Evropës në një “kontinent të inteligjencës artificiale”, nënkryetarja e Komisionit Evropian, Hena Virkunen, tha se qëllimi i planit është ta bëjë Evropën më konkurruese, më të sigurt dhe teknologjikisht sovrane.
BE-ja ka filluar tashmë zbatimin e një plani për të ndërtuar 13 fabrika të inteligjencës artificiale – lokacione me superkompjuterë dhe qendra të dhënash ku studiuesit zhvillojnë dhe testojnë modele të inteligjencës artificiale.
Megafabrikat e reja të inteligjencës artificiale, që do të ndërtohen si pjesë e planit 20 miliardë euro, do të ishin shumë më të mëdha, duke synuar ato që Komisioni Evropian i ka etiketuar si risi të rëndësishme në shëndetësi, bioteknologji, industri, robotikë dhe përparime shkencore.
Ndërsa fabrikat me performancë të lartë të AI kanë superkompjuterë të pajisur me deri në 25,000 procesorë të avancuar të AI, një megafabrikë do të kalonte 100,000 procesorë të AI, sipas dokumentit të strategjisë./ KultPlus.com
Ata thyen miliona zemra kur u ndanë në fillim të viteve 1970, por, gjysmë shekulli më vonë, ”Beatles” nuk kanë humbur asnjë nga popullariteti i tyre dhe ende mbizotërojnë skenën botërore të muzikës pop.
10 prill 1970, dita fatale e ndarjes.
Paul McCartney njoftoi se “Fab Four” nuk do të regjistronin më asgjë së bashku.
“Beatles’ konsiderohen aventura më përrallore e shekullit XX, askush nuk mund të parashikonte se një sukses i tillë i jashtëzakonshëm do të vazhdonte edhe në shekullin tjetër.
“50 vjet pas ndarjes së tyre, ‘Beatles’ mbeten artistikisht të patejkalueshëm dhe shtyjnë krijuesit të shtyjnë kufijtë”, nënvizon autori i librit “Beatles: All these years”.
10 prilli i vitit 1970 shënohet përgjithmonë me rreth të zi për ithtarët e grupit: atë ditë u shfaq një intervistë me Paul-in, ku ai tha se ”Beatles” do të ndalnin së punuari së bashku, pak para lëshimit të albumit të tij të parë solo.
Pa arritur aq larg sa të njoftojë qartë përfundimin e grupit, Paul, i pyetur në lidhje me rifillimin e bashkëpunimit të tij me John Lennon-in, u përgjigj thatë “jo”.
“McCartney prishet me ‘Beatles-at”, ishte titulli i ”New York Times”.
Prishja e lidhjeve të tyre të biznesit pak më vonë, në një gjykatë britanike, vulosi përfundimisht edhe ndarjen e tyre./ KultPlus.com
Joseph Pulitzer ishte një gazetar, editor dhe politikan hungaroamerikan. Lindur në Makó, në Hungari, dhe emigruar në Shtetet e Bashkuara, Pulitzer u bë një reporter dhe editor i famshëm. Një shpërblim i tij, Pulitzer, më i rëndësishmi në fushën e gazetarisë, që u caktua për herë të parë në vitin 1917, sipas dëshirës së lënë nga gazetari.
Fillimet
Pulitzer emigroi në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në 1864, gjatë luftës së secessionit amerikan. Pas përfundimit të konfliktit u vendos në St. Louis, në Missouri, filloi të punojë për një gazetë në gjuhën gjermane, Westliche Post, më 1868. Në zgjedhjet parlamentare në Missouri, më 1869, Partia Republikane e paraqitën si kandidat të saj në një kolegj që demokratët e konsideronin të blinduar. Befas ai u zgjodh duke mundur kandidatin demokrat.
Vazhdoi një periudhë të shkurtër me republikanët për të kaluar tek Partia Demokratike, deputet i së ciës u bë më 1885. Më 1872, Pulitzer bleu The Post për 3.000 dollarë. Pastaj, në vitin 1878, bleu edhe St. Louis Dispatch për 2.700 dollarë, si dhe dy gazeta, të cilat e shndërruan The St. Louis Post-Dispatch, e cila mbetet ende sot e përditshmja kryesore e qytetit.
New York World
Në vitin 1883, Pulitzer bleu edhe The New York World (një gazetë që po qëndronte me humbje prej rreth 40.000 dollarë në vit) për 346.000 dollarë nga Jay Gould. Pulitzer e ktheu vëmendjen tek lajmet me interes njerëzor, skandalet dhe sensazionalizmi. Pulitzer ishte bërë një urë ndërmjet shoqërisë amerikane dhe emigrantëve që e popullonin Nju Jorkun në vitet e fundit të shekullit XIX. Në brendësi të gazetës së tij vendosi rubrika të cilat vazhdojnë edhe sot e kësaj dite në gjithë shtypin botëror, përfshiu reklama tregtare.
Emigrantët e shohin gazetën e Pulitzerit si një pikëtakim ku ata grumbullohen në një vend që nuk ishte (ende) i tyre. Në vitin 1885, një vit më vonë, kur do të zgjidhej në Dhomën e Përfaqësuesve, punësoi Richard F. Outcaultin për të sjellë ilustrime bazuar në jetën e përditshme në rrethinat më të varfëra; kështu gazeta arriti në 600.000 kopje – kundrejt 15.000 sa ishte kur e bleu gazetën – duke e bërë The New York World të parën të përditshme të Shteteve të Bashkuara. Atë vit u bë protagonist i mbledhjes së fondeve për ndërtimin e bazamentit për Statujën e Lirisë, i cili u përurua më 26 tetor 1886. Falë kësaj iniciative u grumbulluan 100.000 dollarë.
Në vitin 1887, filloi të punojë në The New York World gazetarja Elizabeth Cochran, e cila do të bëhej e famshme me pseudonimin Nellie Bly, së cilës Pulitzer ia beson disa hetime të bëra më vonë të famshme si, si keqtrajtimet ndaj pacienteve femra në spitalin psikiatrik të qytetit me titull “Ten Days in a Mad-House” ( “Dhjetë Ditë në një shtëpi të çmendur “). Ky hetim pati jeohnë tejet të madhe në publik dhe i deturoi autoritetet të marrin masa të posaçme.
Udhëtimi rreth botës
Më 1888 Pulitzer kishte idenë e realizimit të asaj që shkrimtari francez Jules Verne kishte imagjinuar në një nga librat më të famshëm të tij, Udhëtim rrotull botës për 80 ditë. Pulitzer ia ngarkoi këtë mision gazetares Nellie Bly dhe ajo e sfidoi duke realizuar udhëtimin në më pak se 80 ditë. Më 14 nëntor 1889 ajo u nis nga Hoboken, në Nju Xhersi, për udhëtimin e saj prej 40 000 kilometrash. Më 25 janar 1890 Nellie arriti në New York, pas shtatëdhjetë ditësh, një rekord absolut (edhe pse u përmirësua pak muaj pas nga George Francis Train, i cili përfundoi udhëtimin në 60 ditë). Ditari i saj Around the World in Seventy-two Days (Rrotull botës në shtatëdhjetë e dy ditë) ishte një sukses i madh.
Sulmi
Po më 1890, botuesi i revistës “New York Sun”, e sulmoi Pulitzerin në gazetën e tij, duke e definuar “hebreu që ka braktisur fenë e tij” (babai i Pulitzerit ishte hebre, nëna katolike, ndërsa gruaja, Kate Davis, ungjillore). Ky veprim, që kishte për qëllim t’ia largonte Pulitzerit lexuesit e besimit të krishterë, e përkeqësoi shëndetin e gazetarit, tashmë jo në gjendje të mirë, dhe e detyroi atë të largohet nga drejtimi i gazetës, duke mbajtur, megjithatë, kontrollin financiar.
Në vitin 1895, William Randolph Hearst bleu The New York Jurnal, duke filluar një betejë gazetareske kundër The New York World të Pulitzerit. Kjo garë me Hearstin, sidomos para dhe pas Luftës Spanjollo-Amerikane, e lidhi emrin e Pulitzerit me gazetarinë e karakterizuar nga sensacionizmi apo spekulimet skandaloze. Më 1896, The New York World inauguroi një shtojcë me ngjyra, një inovacion absolut për atë kohë.
The New York World denoncoi një skandal që përfshinte një pagesë mashtruese prej 40 milionë dollarësh nga Shtetet e Bashkuara në kompaninë franceze të French Panama Canal Company në vitin 1909, dhe Pulitzer u hodh në gjyq nga Theodore Roosevelt dhe John Pierpont Morgan. Gjykata hodhi poshtë akuzat duke vendosur një fitore të rëndësishme për lirinë e shtypit. Më 1892, Pulitzer i propozoi presidentit të Universitetit të Kolumbias, Seth Low, të krijonte një shkollë të gazetarisë dhe ofroi veten si huadhënës i kursit.
Do të ishte shkolla e parë e gazetarisë në botë. Universiteti fillimisht nuk pranoi propozimin dhe paratë, por në vitin 1902 presidenti i ri i Universitetit, Nicholas Murray Butler, pranoi kërkesën. Por projekti u realizua vetëm pas vdekjes së Pulitzerit, i cili nuk mund të admirojnë ëndrrën e tij të realizuar. Me vullnetin e tij, Pulitzer dhuroi 2 milionë dollarë në universitet, gjë që çoi në krijimin e Shkollës së Studimeve të Avancuara të Gazetarisë në vitin 1912; megjithatë, nuk ishte shkolla e parë e gazetarisë në botë, pasi u parapri nga Universiteti i Misurit.
Çmimi i parë
Më 1917 u dha Çmimi i parë Pulitzer, në përputhje me dëshirat e Pulitzerit; shkolla e gazetarisë që ai donte mbetet më prestigjiozja e Shteteve të Bashkuara të Amerikës sot. Joseph Pulitzer vdiq ndërsa ishte në bordin e jahtit të tij në portin e Charleston, Karolina e Jugut, në vitin 1911. Ai është varrosur në Varrezat e Woodlawn në Nju Jork (në rrethin e Bronksit)./ KultPlus.com
Java Rome 2025 në Strasburg dhe Bruksel: 8 Prilli, Dita Ndërkombëtare e Romëve, u shënua sivjet në një moment kyç për të ardhmen e komuniteteve rome, sinti dhe Traveler në Evropë.
Në zemër të Bashkimit Evropian, Brukseli dhe Strasburgu janë bërë sërish qendra të diskutimeve, rezistencës dhe propozimeve për një Evropë më të drejtë dhe gjithëpërfshirëse, në kuadër të Javës Rome 2025.
E organizuar nga organizatat e shoqërisë civile, institucionet evropiane dhe partnerë ndërkombëtarë, Java Rome këtë vit ka një fokus të posaçëm: rikthimin e vëmendjes politike ndaj çështjeve të romëve në një Evropë që po ndryshon. Në mungesë të eurodeputetëve me prejardhje rome në Parlamentin e ri Evropian, ky edicion bëhet një platformë jetike për të forcuar zërin politik, për të artikuluar sfidat dhe për të propozuar zgjidhje.
Përfaqësimi politik rom nuk është vetëm çështje numrash, por një nevojë urgjente për drejtësi dhe barazi. Gjatë javës, diskutimet në panelet e organizuara në ndërtesat e Parlamentit Evropian në Bruksel dhe në Këshillin e Evropës në Strasburg, kanë theksuar rëndësinë e fuqizimit të lidershipit rom, veçanërisht të grave dhe të rinjve romë. Java Rome synon të ndërtojë ura për përfshirje aktive të komunitetit rom në jetën politike, duke thyer tabu.
Anticiganizmi: një plagë që kërkon drejtësi
Një nga temat më të ndjeshme që ka mbizotëruar në Javën Rome është anticiganizmi – forma e qëndrueshme e racizmit që godet romët në të gjithë Evropën. Në sesione të veçanta janë prezantuar studime, dokumentarë si “Jekhipe” dhe iniciativa për drejtësi tranzicionale, duke kërkuar njohjen e krimeve historike ndaj romëve, përfshirë Holokaustin, si dhe ndërtimin e një narrative të përbashkët përmes edukimit dhe historisë së mësuar në shkolla.
Gabriela Hrabanova, Drejtoreshë e ERGO Network, deklaron: “Java Rome nuk është vetëm një ngjarje simbolike – ajo është një mjet politik dhe shoqëror që na lejon të sjellim në qendër të debatit evropian realitetin e përditshëm të romëve, sintive dhe udhëtarëve. Në vitin 2025, kur Parlamenti Evropian nuk ka asnjë eurodeputet me prejardhje rome, rëndësia e kësaj jave është edhe më e madhe. Ne nuk mund të lejojmë që komunitetet tona të bëhen të padukshme në momentin kur diskutohet për të ardhmen e Evropës.”
Java Rome nuk është vetëm një ngjarje simbolike – ajo është një mjet politik dhe shoqëror që na lejon të sjellim në qendër të debatit evropian realitetin e përditshëm të romëve, thekson Gabriela Hrabanova, drejtoreshë e ERDO Network
Ajo shton: “Këtë vit, Java Rome po vendos një theks të fortë mbi nevojën për përfaqësim politik, edukim gjithëpërfshirës, drejtësi historike dhe përmirësim të kushteve socio-ekonomike. Ne duhet të punojmë më ngushtë me institucionet evropiane për të siguruar që politikat nuk mbeten në letër, por reflektojnë realisht nevojat dhe aspiratat e romëve. Si organizata që përfaqëson zërin e komuniteteve nga terreni, ERGO do të vazhdojë të jetë një urë ndërmjet qytetarëve romë dhe vendimmarrësve evropianë dhe së fundi me theks të veçntë ata të Ukrainës.”
“Kjo javë është një thirrje për veprim, për solidaritet, dhe për përgjegjësi. Është koha që Evropa të dëgjojë më shumë nga komunitetet që për dekada kanë qenë margjinalizuar. Dhe ne jemi këtu – të fortë, të organizuar dhe të vendosur – për të ndërtuar një të ardhme të përbashkët me dinjitet dhe barazi.”
Është koha që Evropa të dëgjojë më shumë nga komunitetet që për dekada kanë qenë margjinalizuar, thotë drejtoresha e ERGO Network, Gabriela Hrabanova
Përfshirja arsimore, digjitale dhe rinore
Në një botë gjithnjë e më të digjitalizuar, përjashtimi i komuniteteve rome nga teknologjia përbën një formë të re të margjinalizimit. Roma Week 2025 i kushton një vëmendje të veçantë arsimimit gjithëpërfshirës dhe përfshirjes digjitale. Përmes paneleve dhe demonstrimeve praktike, theksohet se pa qasje në internet, pa pajisje dhe aftësi digjitale, rinia rome mbetet jashtë tregut të punës dhe sistemit arsimor modern.
Solidaritet ndërmjet pakicave të margjinalizuara
Një nga dimensionet më të reja të kësaj jave është lidhja e saj me Javën e Antiracizmit të BE-së, duke theksuar nevojën për një qasje interseksionale ndaj racizmit. Romët, afro-evropianët, migrantët dhe komunitetet e tjera të racializuara përballen me forma të ndërlikuara diskriminimi. Java Rome përpiqet të krijojë aleanca mes këtyre komuniteteve për një front të përbashkët ndaj racizmit institucional dhe përjashtimit social.
Përfshirja reale nuk mund të ndodhë pa mjete të duhura financiare. Aktivitetet e kësaj jave kanë adresuar gjithashtu nevojën për përgjegjësi në përdorimin e fondeve evropiane për përfshirjen e romëve. Përmes iniciativave si Roma Civil Monitoring, kërkohet transparencë dhe vlerësim i ndikimit real të projekteve që synojnë integrimin.
Akvititeti i Javës Rome, “Roma Youthe Together 2025”
Mihai Oancea, President i TernYpe – European Roma Youth Network, deklaron: “Java Rome është një moment kyç për ne, të rinjtë romë, që të mos jemi thjesht të pranishëm, por të jemi bashkë-ndërtues të së ardhmes sonë evropiane. Në një Evropë që shpesh flet për diversitetin, por rrallë e përfaqëson atë realisht, ne jemi këtu për të kërkuar jo vetëm hapësirë, por vendimmarrje.” “Si rrjet i të rinjve romë në Evropë, TernYpe i ka qëndruar gjithmonë besnik bindjes që rinia është çelësi për ndryshim. Dhe sot, më shumë se kurrë, është koha që institucionet evropiane jo vetëm të dëgjojnë, por të bashkëpunojnë me ne, të ndërtojnë politika me ne, e jo për ne.” “Përballë mungesës së përfaqësimit politik dhe rritjes së ekstremizmit në Evropë, Java Rome nuk është një ngjarje për protokoll. Është një akt rezistence, një platformë për të thënë se të rinjtë romë nuk presin më – ata po ndërtojnë. Nga edukimi, te drejtësia, nga kultura, te teknologjia – ne jemi aty. Dhe është koha që edhe Europa të jetë me ne, jo pas nesh.”
Java Rome 2025 nuk është thjesht një kalendar ngjarjesh, por një reflektim i fuqishëm i një komuniteti që kërkon të mos harrohet, të dëgjohet dhe të bashkëvendosë. Në një Evropë që ndodhet përballë rritjes së ekstremizmit dhe polarizimit, kjo javë është kujtesë që romët kanë qenë gjithmonë pjesë e historisë dhe së ardhmes së kontinentit – jo vetëm në art dhe kulturë, por edhe në formësimin e një Evrope më të barabartë. /DW/ KultPlus.com
Nga pushimet romantike në Mesdhe e deri te ecjet në alpe, të mbushura me ajër të pastër, ka shumë vende emocionuese në Evropë për t’u vizituar këtë vit, shkruan Stacey Leasca për BBC.
Ndërsa pjesa më e madhe e Evropës është plot me histori, kulturë, kuzhinë dhe peizazhe që të lënë pa frymë, disa pika janë veçanërisht të përgatitura për të mirëpritur vizitorët.
Kjo nuk është lista juaj tipike e pushimeve, pasi ju nuk do të gjeni Romën apo Londrën këtu.
Në vend të një liste me vende të përjetshme, ne kemi kuruar zgjedhje specifike për vitin 2025 që do t’i bëjnë pushimet e këtij viti veçanërisht të paharrueshme.
Shumë prej tyre janë destinacione të panjohura, të lira nga mbipopullimi që ka shkaktuar turizmi.
Këto janë zona në rritje në Evropë, ku mund të përjetoni vende ikonike kulturore, hotele spektakolare dhe aventura në natyrë. Nga kalimi i ditëve në brigjet e Mesdheut plot diell deri te ngjitja në majat më të larta alpine.
Shqipëria
Shqipëria ka qenë prej kohësh një nga destinacionet më të nënvlerësuara të Evropës, por kjo po ndryshon me shpejtësi. Falë kërkesave të relaksuara për viza dhe rrugëve të zgjeruara të fluturimeve ndërkombëtare, vendi po rritet me shpejtësi në radarin e udhëtimit.
Në vitin 2024, Shqipëria mirëpriti një rekord prej 11,7 milionë vizitorësh ndërkombëtarë, një rritje e nxitur pjesërisht nga rritja globale e interesit për arratisjet më pak të njohura në Mesdhe – që do të thotë se tani është koha për të parë këtë vend të bukur përpara se të rezervoni.
“Shqipëria po bëhet shpejt e njohur për përzierjen e saj të historisë me bregdetin e paprishur dhe skenën në zhvillim të ushqimit dhe verës”, thotë këshilltarja e pavarur e udhëtimeve, Kimberly Denison.
”Qyteti i Gjirokastrës i regjistruar në listën e UNESCO-s, plazhet e pacenuara të rivierës shqiptare dhe vreshtat e Beratit krijojnë një arratisje mesdhetare që është ende nën radar, por që po merr vrull me shpejtësi”, shton ai.
Projektet e reja infrastrukturore po përmirësojnë rrugët. Shqipëria po investon gjithashtu në akomodime luksoze, duke përfshirë hotelin ”Green Coast” pranë zonës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s të Butrintit, i cili do të ofrojë luks të pashembullt.
“Shqipëria është gati të bëhet një lojtare e madhe në pushimet luksoze”, shton Denison.
Ndërsa zonat e nxehta si Ksamili po rriten në popullaritet, udhëtarët që shkojnë pak përtej turmave shpërblehen me ujëra të pastër bruz që rivalizojnë ishujt grekë.
Në brendësi, peizazhet dramatike të Bjeshkëve të Nemuna tërheqin alpinistët dhe kërkuesit e aventurave në veriun e thyer të vendit. Ka akomodime elegante bregdetare si ”La Brisa Boutique Hotel” në Dhërmi, ku ndodheni vetëm disa hapa nga rëra.
Ndërsa zhvillimet e mëdha si ”Marriott”-i i ri në Marinën e Vlorës (që pritet të hapet në vitin 2028) sinjalizojnë se ky i ri mesdhetar nuk do të qëndrojë i qetë për shumë kohë.
Vendet e tjera që shton BBC janë Pulia në Itali, Bregu Alentejo në Portugali, Andermatt-Sedrun-Disentis në Zvicër, Riviera Franceze, Sllovenia, Peloponezi në Greqi, Parisi dhe bregdeti perëndimor i Suedisë./ atsh/ KultPlus.com
“Mos u zemëroni me shiun. Bie në tokë sepse nuk di të shkojë për lart”.
Vladimir Nabokov
“Ditët me shi duhet të kalohen në shtëpi, me një filxhan çaj dhe një libër të mirë”.
Bill Watterson
“Të qullesh deri në kockë kur je vetëm është ftohtësi. Të dalësh në shi me mikun e ngushtë është aventurë”.
Emily Wing
“Thuhet se shiu shkakton rrëmujë… në fakt kujdesen njerëzit për këtë”
Barbara Delinsky
“Natën ëndërroj sikur ne të dy jemi bimë të rritura bashkë, rrënjëngatërruar, dhe sikur ti e njeh tokën dhe shiun sikur gojën time, sepse jemi lindur nga toka dhe shiu”.
Pablo Neruda
“Të vështrosh shiun, do të thotë ti takosh apo të bëhesh pjesë e diçkaje. Të kesh dikë që do të qajë për ty”.
Haruki Murakami
“Dikush pret shiun për të mos qarë vetëm”
Fabrizio de Andrè
“Shiu seç ka një të fshehtë të vagëllimtë, diçka si dremitje magjepsëse dhe të ëmbël, një muzikë përvuajtëse zgjohet me të dhe bën të shpërgjumet vetë shpirti i peizazhit.”
Federico Garcia Lorca
“Shiu bie kur retë nuk mund të mbajn peshën, lotët bien kur zemra nuk mund të mbaj më dhimbjen”
“Njerëzit thonë se e duan shiun, por i hapin çadrat kur bie shi, njerëzit thonë se e duan diellin, por kërkojnë hije kur dielli del, njerëzit thonë se e duan erën, por kur era fyn, dritaret janë të mbyllura, prandaj edhe unë buzëqesh kur dëgjoj njerëzit të thonë se më duan”./ KultPlus.com
Mbreti Zog i shqiptarëve ishte monarku evropian më i pazakontë i shekullit të 20-të; një njeri pa asnjë lidhje mbretërore që themeloi mbretërinë e tij në vitin 1928. Bashkëkohësit nuk dinin çfarë të mendonin. Epitetet për të varionin sipas shijeve dhe opinioneve nga me te ndryshmet. Sigurisht që në sytë e të huajve mbërritja e beftë e këtij mbreti,shtoi misterin e një vendi të njohur kryesisht për malet, revoltat dhe gjakmarrjen. Sado që Mbreti dëshironte të identifikohej me rregullin dhe progresin, emri i tij ishte më së shumti i lidhur me intrigat politike qe implementoheshin atehere ne politiken e brishte shqiptare. Ai ka rrëfyer: “Jeta ime është një histori aventurash”. Oborri i tij në miniaturë në Tiranë vuri në punë imagjinatën e botës perëndimore në vitet ’30, para se fashistët italianë ta detyronin të arratisej dhe stalinistët e post-luftës ta mbanin aty. Komunistët më pas e minimizuan vendin e tij në histori, vendin e një njeriu që sipas çdo standardi objektiv duhej të renditej si një prej figurave të tij më të shquara. Për pesë dekada me radhë Shqipëria ishte një vend i mbyllur, sinonim i marksizëm-leninizmit, por si kudo në Evropën lindore, përfundimi i Luftës së Ftohtë ka shfaqur vazhdimësi të së shkuarës së para luftës që sistemi totalitar i kishte fshirë. Një editorial i “The Times” iu referua njëherë “mbretit të çuditshëm Zog si një shtojcë ireale” e historisë së Shqipërisë. Ky libër ka si qëllim ta bëjë atë të duket real. Njerëzit që jetojnë në vende të sigurta e të qëndrueshme, me kufij të mirëpërcaktuar dhe një traditë qeverisjeje ftohen të lënë mënjanë supozimet e tyre mbi monarkinë moderne evropiane.Mbreti Zog ishte një kuriozitet dhe mbeti kështu deri ne fund.Nga bashkëkohësit e tij ai etiketohej si nje personalitet me rezonance te gjere. Edhe sot reputacioni i tij është burim debatesh, por Zogu ishte padyshim një prej figurave më të shquara në historinë shqiptare. Edhe pse i njohur për politikbërje origjinale, ai premtoi të vinte rregull e progres në një vend që s’kishte njohur prej kohësh asnjërin prej këtyre. “Unë e bëra Shqipërinë”, ka thënë ai.Në biografinë e parë të plotë, Jason Tomes eksploron realitetin pas një njeriu të përshkruar nga “The Times” si “mbreti i çuditshëm Zog” dhe dëshmon se ai ka qenë produkt i një hapësire dhe kohe unike. Njerëzit që jetojnë në vende të sigurta e të qëndrueshme janë të ftuar të lënë mënjanë supozimet e tyre mbi monarkinë moderne evropiane dhe të njihen me një mbret, i cili u ka qëlluar atentatorëve të tij dhe që i paguante faturat me shufra ari.
JASON TOMES ka dhënë mësim lëndën e historisë dhe politikës moderne në universitetet e Oksfordit, Varshavës dhe Bostonit. Interesi i tij mbi Shqipërinë daton 25 vjet më parë, kur ai dëgjoi për herë të parë në valë të shkurtra radio Tiranën. Ai është autori i librave “Balfour” dhe “Foreign Policy” si dhe mbi pesëdhjetë artikujve për “Oxford Dictionary of National Biography”.
Një audiencë me mbretin Zog
Vendi më i harruar i Evropës, Shqipëria. Në vitet ’30 tragetet zbarkonin çdo ditë nga taka e Italisë dhe një avion pesë vendesh i “Adria-Aero-Lloyd” fluturonte tre herë në javë drejt aeroportit të Tiranës, por shërbimet ishin nën standardet e përdorimit dhe nuk viheshin dot në punë pa subvencione. Në vendin më të vogël ballkanik, të huajt ishin aq të rrallë sa bëheshin menjëherë të famshëm. Një anglez, francez apo amerikan i respektuar, i cili shfaqte interes të kënaqshëm ndaj vendit mund ta kishte relativisht të lehtë të përftonte një pritje nga mbreti-politikan. Ekzistonte një histori sipas të cilës kur Zogu mërzitej u telefononte hoteleve për të gjetur ndonjë të huaj interesant që të shkëmbente dy llafe me të. Pallati i tij ishte më pak se pesë minuta larg dhe gjuha e përbashkët gjendej shumë kollaj. Mbreti nuk ishte kozmopolitan, por ai fliste turqisht shumë mirë, gjermanisht mirë dhe frëngjisht mjaftueshëm për të biseduar. Anglishtja nuk ishte opsion, ai refuzonte të humbiste kohë me një gjuhë, e cila i bindej gramatikës vetëm dhjetë për qind. Një roje me një “Z” të ndritshme në pelerinë shoqëronte vizitorët përmes rrugës me tulla të kuqe në kompleksin mbretëror, në juglindje të sheshit qendror. Një sekretar, mbase Sotir Martini, apo adjutanti energjik Zef Sereqi shfaqeshin para të ftuarve për t’i informuar mbi disa pika të protokollit. Dymbëdhjetë hapa më tej shfaqej vila dykatëshe me stuko të verdhë, e cila ishte ndërtuar për një tregtar turk para luftës. I drejtuar në sallonin e vogël të pritjes me pasqyra të ndritshme dhe llambadarë venecianë vizitori mund të shihte stallierin e oborrit nëpërmjet perdeve përpara se të shfaqeshin kanatet e xhamit. Një burrë me flokë kafe dilte menjëherë në skenë, i ulur në fund të një dhomë të gjatë dhe të ndriçuar mirë, e mobiluar në stil modern me letër muri ngjyrë të gjelbër. Mbreti dukej i vogël dhe thuajse i padukshëm ndërmjet tryezës së madhe prej druri të kuq dhe portretit të madh të varur në murin mbas. Syprina e tryezës ishte e rregullt dhe me shkëlqim. Në pikturë shfaqej një grua e ashpër meso-moshë me një paraqitje jo dhe aq mbretërore. Vizitori hynte në dhomë dhe kollitej lehtë. Kishte gjithnjë një shtëllunge tymi duhani dhe rrallëherë ndonjë dritare të hapur. Ai përkulej tre herë (siç ishte udhëzuar) dhe ecte përpara me hapa të kujdesshëm. Ata më me pak fat janë penguar shpeshherë në qilimat dekorativë të shtruar në dyshemenë e lëmuar. Teksa i afrohej tryezës, sytë e tij përqendroheshin në tiparin më ekstravagant në horizont: Mustaqet e Mbretit. Edhe pse shumë të mëdha, ato ishin gjithmonë të rregulluara dhe të stiluara me maja të holla të rregullta. Tundimi për t’u ngulur sytë mustaqeve duhej nënshtruar teksa mbreti ngrihej avash dhe pëshpëriste disa fjalë përshëndetje me zë të ulët e të qartë. Ai ishte rreth 1 metër e 80 i gjatë, qëndrimi i tij i drejtë dhe figura e tij thatime. Ai bënte çmos që të dukej i mbajtur: Një kostum ngjyrë gri dopiopet nga Savile Roë, një këmishë e bardhë nga Sulka, Paris, këpucë të prodhuara me dorë në Itali. Një buzëqeshje e qetë shoqëronte shtrëngimin e fortë të dorës dhe vizitori ulej.
“Një cigare?”
Me një gjest mospërfillës, Mbreti ofronte një sërë markash cigaresh nga tavolina e tij. Ai merrte gjithnjë një për vete (i kërkonte falje jo duhanpirësve) dhe teksa cigarishtja e mbante të zënë për një moment, vizitori mund të skanonte në mendje mbretin. Ai kishte një fytyrë të gjatë si rozë, jo me tipare mesdhetare, që vinte në formë konike nga balli i gjerë tek mjekra e ngushtë. Balli ishte i lartë dhe mund të kishte qenë më i lartë po të mos ishte për flokët e krehur në anën e majtë. Më pas, vihej re, sado e çuditshme që të ngjajë, se mjekra nuk ishte aq e mprehtë sa dukej në fotografi. Tipari që binte më shumë në sy ishte hunda e drejtë, e cila në profil shkrihej me ballin në vijë të drejtë. Herë pas herë vetullat e rëna i jepnin një pamje zymtësisht të përvuajtur që ngjante simpatike dhe lehtësisht komike. Vizitori më pas pyeste veten nëse aristokrati 38-vjeçar ishte vërtet prijësi i pamëshirshëm malësor, i cili kishte shkatërruar rivalët e tij dhe themeluar mbretërinë. Zogu ulej në karrigen e tij, buzëqeshte sërish lehtë, a thua se po i zbulonte vizitorit hijen e një sekreti që veç ai vetë e dinte. Pavarësisht plogështisë që i shfaqej në portret, sytë blu në gri ishin gjithmonë në gatishmëri. “Shkrepini pyetjet tuaja të pavend”, thoshte duke qeshur përpara se të vazhdonte të jepte përgjigje krejtësisht të matura. Pse e ktheu Shqipërinë nga republikë në monarki para disa vjetësh? Kishte vetëm një arsye për këtë. Ndryshimi ishte bërë në përputhje me shpirtin dhe dëshirën e shqiptarëve, themeli politik i të cilëve kishte qenë gjithnjë ndarja në prijës e baronë, secili i udhëhequr nga një shef suprem. Intonacioni i zërit të tij ngjante çuditërisht i ri; një lloj rezervimi adoleshent davariste menjëherë idenë e një gjarpri dhome. “I vetmi ndryshim për mua është se, në vend që të punoj tetë orë në ditë tani punoj 18 dhe mbaj përgjegjësi për gjithë shtetin. Jam një punonjës i vetëm që bëj punën time. Ky është kuptimi i mbretërisë për mua”, thoshte me një ngërdheshje komike. Mbreti sigurisht nuk e mohonte faktin se Shqipëria kishte probleme të mëdha financiare. Si mund të përballojë një familje mbretërore një komb aq i varfër? Ky kundërshtim zhvendosej me mirësjellje nga atmosfera. “Financiarisht, një mbret nuk i kushton një vendi asnjë qindarkë më shumë se një president”. Të dy kanë nevojë për një pallat. Të dy kanë nevojë për roje. Me një buzëqeshje tjetër – e ngjyrosur me një nuancë të pavend melankolie romantike – Zogu i referohej uniformës së tij të bardhë me zbukurime floriri, e lidhur ngushtë me të. Ajo ishte blerë para se ai të merrte fronin: “Kur isha president duhej të vishesha siç ma kërkonte posti, por edhe më i varfri i shqiptarëve ka një nuancë mbretërore, ndaj tani që jam mbreti i tyre nuk është e nevojshme që ta theksoj në një ndonjë mënyrë”. Në një mënyrë kokëfortë dukej sikur ai kërkonte aprovim, edhe intimitet. Ai kishte një intonacion intim të alternuar me përmbajtjen aspak personale të përgjigjeve të tij dhe i mbante sytë e ngulur me ngulm tek i ftuari, i pavëmendshëm ndaj gumëzhimave të ndihmësve të tij që depërtonin mes dyerve të xhamit. Ishte gabim i zakonshëm që monarkia të konsiderohet si luksoze, vazhdonte më tej ai. “Adoptimi i një regjimi që i shkon më shumë për shtat vendit garanton stabilitet më të madh të brendshëm, i cili si pasojë garanton dhe mbështetje më të madhe të huaj”. Një republike ballkanike s’kishte qenë ndonjëherë anomali. Sigurisht, mbreti i shqiptarëve nuk mendonte se i takonte e drejta hyjnore. Ai ishte një monark kushtetues, i cili e kuptonte se pushteti i tij vinte nga njerëzit.
Kjo nënkuptonte një regjim të lirë dhe demokratik?
Zogu ishte gati të tundte kokën në shenjë miratimi, kur i kujtohej se të huajt kishin zakonin e ngatërrueshëm të ulnin e ngrinin kokën për të pohuar dhe të tundin kokën anash për të mohuar. Ai sforcohej për të lëvizur kokën poshtë-lart. “Si mbret i popullit tim unë nuk kam asnjë interes se cila parti fiton dhomën e lartë përmes metodave kushtetuese. Kjo do të ndihmojë në edukimin e njerëzve sipas linjave demokratike, si në SHBA dhe do të sigurojë liri më të madhe për të gjithë”.
Kishte parti politike në Shqipëri?
Jo në kuptimin formal për momentin, rrëfente ai. Për momentin, mbreti i shqiptarëve duhej të ishte lideri dhe mësuesi i popullit të tij. Zhvillimi i vërtetë politik, do kohë. “Nuk mund të mësohet një fëmijë pesë vjeç njësoj siç mund të mësohet një i rritur. Vetëm me vazhdimin e luftës ndaj analfabetizmit, fuqitë dhe përgjegjësitë e njerëzve të zgjedhur si përfaqësues, mund të rriten.” Progres i konsiderueshëm ishte bërë në arsim, theksonte ai. Jo shumë kohë më parë, jo më shumë se dy mijë fëmijë shkonin në shkollë. Sot, ky numër ishte rreth 60 mijë.
Kur do të fitojnë femrat shqiptare të drejta të barabarta politike?
“Statusi i lartë e femrave është një prej faktorëve kryesorë në forcimin e një shteti”, deklaronte me bindje Zogu. “Mendoj se do të ndjej përmbushjen e misionit më të madh të jetës sime, kur statusi dhe kultura e femrave në Shqipëri të arrijë majat, fillimisht në lartësinë e vendeve të tjera ballkanike e më pas në nivelin e femrave të botës perëndimore”. Të drejtat politike ishin vetëm një segment i procesit. “Unë dua t’i arsimoj femrat, por dua dhe t’u mësoj të jenë nëna e shtëpiake të mira. Unë dua që femrat shqiptare të jenë gra të mira si ajo”. Ai e kthente karrigen dhe përkulej lehtësisht ndaj portretit që varej në murin pas tij, i vetmi portret në dhomë në fakt. “Ajo është nëna ime”, shpjegonte ai me ndjenjë dhe ndalej një moment për të vënë rregull në mendimet e tij e për të ndezur një cigare tjetër. Poligamia dhe fejesa në djep ishin ndaluar tashmë dhe shumë shpejt do hiqej dhe perçja. “Do jetë një proces i gjatë sepse na duhet të çrrënjosim shumë paragjykime e menjëherë më pas do të vijë dhe e drejta e votimit për femrat.
E drejta e votës për gratë është një fenomen i ri dhe në shoqëritë më të avancuara, kujtoni.
“Ne jemi shekuj pas Evropës për sa i përket civilizimit”, vërente Mbreti me një rrudhje vetullash. Kushdo mund ta dallonte se subjektet e tij të bisedës ishin injoranca dhe progresi. Nuk ishte faji i tyre. Sundimi turk deri në vitin 1912 i kishte lënë ndjenjat, moralin dhe metodat bujqësore të Mesjetës. Nëse vizitori udhëtonte në male, ai do shokohej me kushtet më të varfra të jetesës që mund të gjendeshin në Evropë. “Më vjen shumë turp nga kjo ndonjëherë”, psherëtinte ai. “Justifikimi ynë i vetëm është se nuk i bëjmë dot të gjitha njëherësh”. Pesëqind vjet qëndrim në vend, duhej të ç’bëheshin në një farë mënyre. “Është qëllimi im që të civilizoj njerëzit e mi dhe t’i bëj me sa të mundem që të përftojnë zakonet dhe traditat perëndimore”. Gjakmarrja mund të jetë e pranishme në vende të ndryshme të mbretërisë, por ligji dhe rregulli kishin bërë progres të madh së fundmi. Mbreti thoshte ftohtë se dhe ai vetë ishte objekt i shumë armiqësive, e asnjë prej tyre s’kishte pasur sukses. Në një pikë të intervistës, Mbreti e linte cigaren dhe përkulje lehtë me vështrim reflektues ndër sy. Duke vënë duart e bardha delikate në tryezë, ai fliste butë dhe ndershmërisht: “Unë do u mbetem besnik interesave të Shqipërisë dhe mirëqenies së popullit të saj, edhe nëse më duhet të sakrifikoj jetën. Nëse këto fjalë nuk justifikojnë veprimet e mia, atëherë gjithçka kam bërë deri tani për vendin tim, është thjesht shtirje”.Kushdo që s’ishte bindur nga ndershmëria e Zogut deri në këtë pikë, mbase s’do bindej kurrë. Sidoqoftë, vizitori i sjellshëm i uronte suksese në misionin e tij. Ministër i Brendshëm në moshën 24-vjeçare; Kryeministër në moshën 27-vjeçare; President në moshën 29-vjeçare dhe mbret në moshën 32-vjeçare – ai me siguri që kishte punuar fort për konsolidimin e kombit shqiptar. Sovrani i kënaqur falënderonte më pas vizitorin për mendjemprehtësinë e tij. Qeveritë e huaja, fatkeqësisht nuk ishin gjithnjë aq të shpejta për të vlerësuar punën e tij. Shqipëria ishte një vend i vogël, thuajse aq sa Uellsi apo Nju Xhersi: 354 kilometra e gjatë dhe 144 e gjerë. Por Zogu insistonte se pozicioni në hyrje të detit Adriatik, i jepte rëndësi strategjike të rëndësishme. “Pavarësia e Shqipërisë është thelbësore për paqen në Evropë”, pohonte ai. Duhet të jetë një shtet neutral, i përhershëm si Zvicra. Ky krahasim mund të çohej dhe më tej. Ëndrra e tij ishte që një ditë, rrugët dhe hotelet e reja e të bukura, do ta kthenin “Hirushen” e tij në një destinacion turistik të lakmuar, duke ofruar edhe ski alpine, edhe plazhe mesdhetare.
Po shkrihet bora, Dimri po shkon; Bylbyl i vorfën, Pse po gjimon?
Pushoi murrlani Me duhi t’vet; Bylbyl i vorfën, Çou, mos rri shkret.
Gjith’ fushët e malet Blerimi i mbëloi; Livadhi e pema Gjithkah lulzoi.
Ndër pyje e ograja, N’ma t’mirin vend, Me rreze dielli Po e gëzon gjithkend.
E tuj gjimue Shkon rreth e rreth Nji prrue që veret Rrjedh nëpër gjeth.
A çilë kafazi, Bylbyl flutro; Ndër pyje e ograja, Bylbyl, shpejto.
Kurrkush ma hovin Atje s’ta pret; Me zeher hajen Kurrkush s’ta qet.
Kafaz ke qiellin, Epshin pengim; E gjith’ ku t’rreshket Shkon fluturim.
Nëpër lamie, Ke me gjetë mel; Për gjith’ prendverën Njajo buk’ t’del.
E kur t’zit edi Ndër prroje pi; Te njato prroje Që ti vetë di.
Tash pa frikë çerdhen E mban n’ndo’j lis; Nuk je si ‘i nieri Që nuk ka fis.
E kur t’vij’ zhegu, Kur dielli shkon, Ti ke me këndue Si ke zakon.
Rreth e rreth gjindja Me t’ndie rri; Prej asi vendit Ndahen me zi.
A çilë kafazi, Bylbyl, fluturo; Ndër pyje e ograja, Bylbyl, shpejto.
Ndër drandofille, Ndër zambakë nga; Ku qeshet kopshti, Idhnim mos mba.
Po shkrihet bora, Dimni po shkon; Bylbyl i vorfen, Pse po gjimon?
II
Por vaj! Se ‘i dimën tjetër Paske, o bylbyl i shkreti; Pa da ty zemra t’treti Mbas vajit që t’rrethon.
Me lulzim t’vet prendvera Ty s’ta përtrin gazmendin: Jo kurrë s’e njifke shendin, Bylbyl, që po vajton.
A thue po kjan, se çerdhen Ta ka shkatrrue skyfteri? A thue po kjan, o i mjeri, Se me rrnue gjallë s’ke mel?
Ndrrojn’ edhe stinët e motit, E për çdo herë ndron era. Mbas dimrit vjen prendvera, Mbas borës blerimi del.
Veç ti me idhnime t’tuja N’zemër gjithmonë po pihe, E ditë e natë po shkrihe Mbas vajit që t’mundon.
Kur â tuj ardhun drita Ndihet tuj këndue shpendi, E n’kangë i duket shendi, Që zemrën ia gazmon.
Gjetiu ndër pem, ndër lule Shkon e fluturon bylbyli; N’at erë që jep zymbyli Vjollca e zambaku nget.
Por ty, n’kafaz t’shtrëngueshëm, Ty t’paska ndry mizori, E kurrnjiherë nuk t’nxori Me t’lëshue ku zemra t’thrret.
Ti kurr, nji kangë s’ia këndove Diellit kur nadje çohet; Zemra me vaj t’coptohet E me pajtue nuk don.
Ndoshta kujdesi i t’tujve Gjith’ ket hidhnim ta qiti, E shendin ta shutiti E vshtira që i mundon.
T’burguem i bani gjindja Veç përse donë me ndie Njat za që lëshojnë me hije Që t’knaq e që t’ban rob.
Çdo krajl i madh ndër shpija Ty t’mba m’u thanë i veti; Vetë bukuria, o i shkreti, Kenka për ju nji kob.
Përse tu ndeja e t’mëdhajve Nji shpend i vogël s’ndalet; Shpendit i kande malet, Çerdhen e t’parve do.
Me at zanin tand t’përmallshëm Ndoshta ti ankon këto t’vështira; Derisa t’kthejn’ e mira, Bylbyl, papra gjimo.
III
Por njaj vaj që je tuj lëshue, Bylbyl, zemrën ma copton; Ditë e natë rri tuj prigjue, Vaj për mue! Kush mund t’ngushëllon?
Gjama jote a porsi ankimi I nji fëmijës që vetun mbet; Gjama jote a si shungllimi I nji t’zezës që gja s’ pre.
Porsi dnesë me futë në krye Nana e shkretë që mbet pa djelm; Njashtu tine rri tuj shfrye Njat idhnim që t’u ba helm.
Puna jote, o i mjeri, m’mbyti E kurrkund nuk m’len pushim, Shkoi nji muej, po shkon i dyti T’zezat t’tua s’kanë mbarim.
Tash ndër arë lulzoi qershia E me borë dimni po shkon: Kurr s’mbarojn’ t’zezat e mia, Gjama jote kurr s’mbaron.
Si t’burguemit n’ishull t’detit, Ku tallazi i thekshëm vrret, O t’vijë t’ftoftit, o t’vijë t’nxetit, Vaji zemrën ia pëlset;
E papra n’ankime t’veta Vajton fisin që larg la; E tu fëmija i shkon si zgjeta Mendja e shkretë se mbet pa ta;
Njashtu ti rri tuj vajtue N’njat kafaz që shungullon; Fisin tand rri tuj mendue T’zinë atdhe që s’e harron.
Për fat tand, për zogj që kishe Ndoshta zemra, i mjeri, t’dhemb; Me e pat dit’ të mjerët ku rrishe Kërkue t’kishin gemb mbi gemb.
Me e pasë ndie njat za që lëshoshe, Me e pasë ndie njat vajin tand, Kishin ardhë kudo që t’shkoshe, T’kishin lypun kand e kand.
Njat vaj tandin tuj kujtue Pa mbyllë syt’ kan’ shkue sa net; Pveshtin hanën tuj gjimue, Pvetshin hyjt për prind të vet.
Por aj kob që hana e diti E njaj vaj që ylli pau, T’shkretve n’vesh kurr nuk iu mbrriti, E kurr zemra nuk ju ndau.
Me ditë hyjt me bisedue, Me pasë sy që me derdhë lot, Vajin tand ju kishin prue T’kishin kja për jet’e mot.
Nëpër fush’ e nëpër shpija, Me kujdes që s’nep afat, Rreth e rreth t’kishin ardhun fëmija, Kjamun t’kishte i ngriti fat…
IV
Por ça ka toka, bylbyl, ndrron moti; Ankimi e vaji nuk asht i zoti Përgjithmonë zemrën me na coptue; Fillo me gëzue.
Mbas boret t’dimnit çilet prendvera; Nji ditë nuk gjindet që s’po ndrron era; Sendet që patmë nuk janë tuj mbarue; Fillo me gëzue.
Tuj dnes’ i vorfni se e mbluene t’kqijat, Me ankime t’veta mbush rrugët e shpijat; Lehtsim por s’mbramit gjen tuj punue; Fillo me gëzue.
Kjajnë fëmijn e dekun prindt e shkretnuem Me ‘j vaj që duket se s’ka t’pajtuem! Por zemrën moti jua ndrron tuj shkue: Fillo me gëzue.
Ndër ishujt t’detit kjan i burguemi Për fmij, për grue që s’shef i shuemi, Por prap durimi ka me ja prue, Fillo me gëzue.
Shpend tjerë burgosi sa herë mizori, E rishtas jashtë dikur i nxori; Ndër fushë e male janë tuj fluturue; Fillo me gëzue.
Flutrojnë ndër male, flutrojnë ndër lule, Flutrojnë ku çerdhen motit e ngule, E kangët e parshme nisin me këndue: Fillo me gëzue.
Ndër zogj që kishe ndonjëherë do t’hasin, Ndër pemë, ndër lule bashkë me ta ngasin; Për ty t’vorfnuemit rrijnë tuj shpnesue: Fillo me gëzue.
Bylbyl, ky shekull or e ças ndrrohet: Bijnë poshtë të naltit, i vogli çohet; Edhe natyra po don m’u ndrrue: Fillo me gëzue.
Porsi motmoti ndrrojmë dhe na vetë, Herë-herë gazmohna, herë rrijmë të shkretë, Por vaji e ankimi kanë për t’u shue; Fillo me gëzue.
Mbas vajit t’tashëm ka me t’ardhë shendi, Ka me ta shëndodhun zemrën gazmendi, Për mall, si motit, zanë ke me e lëshue: Fillo me gëzue.
Kur t’shkojsh ndër fush, kur t’shkojsh ndër male, Afër shpisë seme hovin tand ndale; Mahnit’ at zanin tand tuj prigjue Kam për t’u gëzue. / KultPlus.com
Shqipëria ka arritur të fitojë sot dy medalje në Kampionatin Evropian të Mundjes që po zhvillohet në Bratislavë të Sllovakisë.
Mundësi i Shqipërisë, Chermen Valiev është shpallur kampion i Europës, në peshën deri në 74 kg. Sportisti kuqezi mposhti në finale rusin Sidakov, me rezultatin 4-2. Ky sukses i Valiev vjen pas medaljes së bronztë në Olimpiadën e Parisit,
Po ashtu medalje ka fituar dhe mundësi tjetër i Shqipërisë, Zelimkhan Abakarov. Ai fitoi medaljen e bronzit. Në peshën deri 61 kg, Abakarov triumfoi në finalen për vendin e tretë ndaj moldavit Colesnic, me një fitore të pastër 11-0./atsh/ KultPlus.com
Regjisori i njohur gjerman, Werner Hercog është vlerësuar me ”Luanin e Artë” për Karrierën në Festivalin e 82-të Ndërkombëtar të Filmit në Venecia.
Vendimi u mor nga Bordi i Drejtorëve të Bienales, që miratoi propozimin e drejtorit artistik, Barbera.
“Jam thellësisht i nderuar”, deklaroi Herzog.
“Gjithmonë jam përpjekur të jem një ‘ushtar’ i mirë i kinemasë dhe kjo më duket si një medalje për punën time. Faleminderit. Megjithatë, ende nuk kam dalë në pension”, theksoi ai.
“Unë punoj si gjithmonë. Disa javë më parë përfundova një dokumentar në Afrikë, ‘Elefantët fantazmë’ dhe, për momentin, jam duke xhiruar filmin tim të ardhshëm artistik ‘Bucking Fastard’, në Irlandë”, tha ai.
”Unë jam duke bërë një film të animuar bazuar në romanin tim ‘The Twilight World’ dhe do të shpreh edhe një personazh në filmin e ardhshëm të animuar të Bong Joon-ho. Nuk kam mbaruar ende”, përfundoi ai.
Për drejtorin artistik Barbera, “një regjisor i palodhur, Werner Herzog udhëton pandërprerë në planetin Tokë duke ndjekur imazhe të paparë më parë, duke testuar aftësinë tonë për të parë, duke na sfiduar të kuptojmë atë që qëndron përtej pamjes së realitetit, duke hetuar kufijtë e përfaqësimit filmik në një kërkim të pashtershëm për një të vërtetë superiore, eksperience ekstatike dhe ndjesore të re”./atsh/ KultPlus.com
Albert Schweitzer ishte teolog, shkrimtar, humanist, filozof dhe mjek. Ai lindi në një familje e cila për breza të tërë i ishte përkushtuar fesë, muzikës dhe arsimit. Schweitzer hyri në studimet e tij intensive teologjike, ku u doktorua në filozofinë fetare dhe vazhdoj predikimet e tij në kisha dhe kolegje të ndryshme.
Nderimet që ai mori ishin të shumta, përfshirë Çmimin “Goethe” të Frankfurtit dhe doktorata nderi nga shumë universitete duke theksuar Çmimi “Nobel për Paqe” për 1952, të cilën e morri për filozofinë e tij, duke u bërë francezi i tetë që iu dha ai çmim. Pas tij, kanë mbetur thënie të njohura me përplot kuptime brenda tyre.
KultPlus ua sjell disa nga thëniet e Schweitzer:
Në moshën 20 vjeçare çdo njeri ka fytyrën që i ka dhënë Zoti, në moshën 40 vjeçare fytyrën që i ka dhënë jeta dhe në moshën 60 vjeçare ka fytyrën që meriton!
Suksesi nuk është çelësi i lumturisë. Lumturia është çelësi i suksesit. Nëse bëni çfarë doni, atëherë do të bëheni të suksesshëm.
Qëllimi i jetës njerëzore është të dhuroj, të tregojë dhembshuri dhe vullnet për të ndihmuar të tjerët.
Kudo që të shkoni, mund të gjeni dikë që ka nevojë për ju. Edhe nëse është gjë e vogël, bëj diçka për të cilën nuk paguhesh, por ke privilegjin ta bësh. Kujtoni, ju nuk jetoni në një botë që është e tëra e juaja.
Në atë pikë të jetës ku talenti juaj takohen me nevojën e botës, aty është ku Zoti dëshiron që të jeni.
Nëse ke diçka që nuk mund t’ia japësh dikujt, atëherë ti nuk je poseduesi, ajo të posedon ty./KultPlus.com
Tirana po bëhët gati për tri ditë plotë muzikë dhe art kreativ.
Për herë të parë kryeqyteti i Shqipërisë, bën bashkë nga data 11 – 13 prill, në sheshin “Italia”, jo vetëm artistë dhe muzikantë nga Shqipëria, Kosova, por nga i gjithë Ballkani dhe më gjerë, në eventin Muse-X.
Festivali Muse-X është një festë e muzikës dhe kulturës i cili jo vetëm synon të jetë një hapësirë konferencash dhe ndërlidhjesh, por dhe një festival, me muzikë të përzgjedhur nga zhanret e muzikës elektronike, Hip-Hop dhe Rock, rryma që do të mbajnë zgjuar kryeqytetin e Shqipërisë gjatë kësaj fundjave.
Në konferencën për mediet që u mbajt sot në Tiranë, ku të pranishëm ishin zëvendësministrja e Ekonomisë, Inovacionit dhe Kulturës Lira Pipa, drejtori i Agjencisë së Industrive Kreative në Bashkinë Tiranë, Jonid Jorgji dhe Luel Muhametaj, themelues dhe organizator i Muse-X , u shpreh rëndësia e një eventi të tillë, që do të nxisë zhvillimin e industrisë së muzikës shqiptare.
Zv.ministrja Pipa, theksoi se, Muse-X është një panair i cili jo vetëm promovon më shumë Shqipërinë, por rrit edhe më shumë mundësinë e bashkëpunimit mes kompanive të ndryshme muzikore.
“Nuk është thjesht një panair apo një konferencë, por një domosdoshmëri për të investuar edhe më shumë në industrinë e muzikës dhe për të përthithur profesionistë të rinjë”, theksoi Pipa.
Sipas saj, ky aktivitet gjithashtu është i rëndësishëm edhe për faktin se krijon një rrjetëzim të mirë me kompanitë shqiptare dhe të huaja.
“Ky është një organizim unik jo vetëm për Tiranën por ndoshta edhe për Ballkanin, duke tërhequr një interes të gjerë nga kompani dhe organizatorë të ndryshëm.
Ajo që na pëlqen nga ky organizim, lidhet edhe me vizionin që ministria ka pasur, për programet për grantet për kulturë dhe krijimtari”, u shpreh në fjalën e saj Pipa.
Organizatori i Muse-X, Luel Muhametaj, radhiti tre elementet kryesore dhe të rëndësishëm të Muse-X që kanë të bëjnë me panairin, konferencat dhe festivalin.
“Muse-X është expofestivali i parë që po bëhet në Ballkan. Ka tre elementë kyçë, i pari është ai i panairit, ku ne do të presim mbi 100 kompani të muzikës dhe të arteve kreative. Elementi i dytë është ai i konferencave, me pjesëmarrjen e shumë kompanive nga më shumë se 18 shtete të ndryshme, dhe elementi i tretë është ai i festivalit, natën e parë do ketë muzikë elektronike, të dytën Hip-Hop, dhe natën e tretë muzikë Rock”, tha Muhametaj.
Ai theksoi se, objektivi kryesor është të krijojmë një unitet në industrinë e muzikës në Ballkan, në mënyrë që të lidhim më shumë bashkëpunim mes tregjeve të vogla të rajonit.
“Ne e kemi konceptuar që të jetë një aktivitet i përvitshëm, do të ketë shumë aktivitete, veç konferencës, për shembull, ‘beteja’ muzike, DJ, bandash repi, për të shtyrë më shumë kreativitetin dhe krijimtarinë. Veç muzikës do të kemi kërcim dhe skulptura drite dhe shumë surpriza të tjera aristike”, u shpreh Muhametaj.
Ky panair, i pari i muzikës ka gjetur edhe mbështetjen e bashkisë së Tiranës, përfaqësuesi i së cilës, Jonid Jorgji, drejtor i Agjencisë së Industrive Kreative, vlerësoi këtë aktivitet si shumë të rëndësishëm dhe një vlerë të shtuar për kryeqytetin, përmes së cilit pret të ketë më shumë turistë.
“Për Tiranën ky event është shumë i rëndësishëm, sepse po bëhet për herë të parë, por edhe po gjen një terren ku do të mund të lidhë më shumë kontakte mes profesionistëve brenda dhe jashtë vendit.
Evente që lidhen me industrinë muzikore janë një tërheqje shumë e mirë edhe për turistët, ndaj edhe ne vlerësojmë një panair të tillë. Ne si bashki do të jemi gjithmonë mbështetës të eventeve të tilla”, tha Jorgji.
Muse-X, i cili organizohet nga MEKI, Bashkia Tiranë, Fondacioni “Dritëro Agolli”, Klik Ekspo Grup, do të mbahet në Tiranë në sheshin “Italia” në datën 11, 12 dhe 13 prill. Muse-X, është konceptuar si platforma që do të bashkojë kompani, profesionistë, artistë, përfaqësues të qeverisë dhe entuziastë të muzikës për të shfaqur punën e tyre, për t’u lidhur dhe bashkëpunuar si kurrë më parë në Shqipëri dhe Ballkan.
Pritet në këtë aktivitet të jenë më shumë se 2000 të pranishëm, ndërsa synohet të jetë aktivitet i përvitshëm i cili do t’i shtohet morisë së eventeve kulturore të kryeqytetit./KultPlus.com
Presidentja Vjosa Osmani bëri të ditur se javën e kaluar gjatë Procesit të Akabas të mbajtur në Sofje ka takuar mbretin e Jordanisë, Abdullah bin Al Hussein.
Osmani tha se me Mbretin Al Hussein folën për hapat konkret për forcimin e lidhjeve në mes Kosovës dhe Joradnisë.
“Ne trajtuam gjithashtu sfidat urgjente të sigurisë dhe perspektivat e përbashkëta për çështjet globale”, shkroi Osmani.
Tutje, e para e shtetit u shpreh se me Al Husseinin folën edhe për avancimin e bashkëpunimit në mbrojtje, zhvillim ekonomik dhe diplomaci.
