‘Bëhu ndryshimi që dëshironi të shihni në botë’

Emri i tij i vёrtetё ёshtё Mohandas Karamchand Gandhi. Lindi nё Indinё Perёndimore (Porbandar) dhe vdiq nё vitin 1948, nё Nju Delhi. Ishte njё personalitet i madh politik i Indisë, qё shprehte besimet e tij tё thella filozofike nё veprimin e tij politik.

Dedikoi tё gjithё jetёn e tij qёllimeve mё tё larta: pavarësisё sё Indisё, barazisё sё tё drejtave tё shtresave tё ultëta tё popullit, paqes midis induistëve dhe myslimanёve.

Indianёt qё kanё njё koncept shumё tё ndryshёm nga bota perёndimore, sa u pёrket shenjtorёve, e vendosin Gandin midis shenjtorёve tё tyre dhe pёr kёtё arsye e quajnё Mahatma( Maha Atma- shpirt i madh) dhe madje akoma kur jetonte.

Gandi konsiderohet si njëri nga personalitetet e rralla në historinë e humanizmit dhe politikës botërore. Ai ka lënë shumë mesazhe të fuqishme për njerëzimin, para se të vdiste.

Ju bëheni ajo që mendoni.

Aty ku ka dashuri, ka edhe jetë.

Mëso sikur do të jetosh përgjithmonë.

Shëndeti është pasuria jote e vërtetë.

Ruaj gjithmonë sensin e humorit.

Jeta jote është mesazhi yt.

Veprimet që bën, tregojnë prioritetet e tua.

Madhështia jonë qëndron në faktin, se jemi në gjendje të ndryshojmë/përmirësojmë vetveten.

Duhet të jesh gjithmonë në shërbim të të tjerëve.

Bëhu ndryshimi që dëshironi të shihni në botë/KultPlus.com

Në Elbasan hapet edicioni i nëntë i takimit kombëtar të Orkestrave të harqeve

Mbrëmjen e së hënës në Teatrin “Skampa” të Elbasanit hapi siparin edicioni i nëntë i “Takimit Kombëtar të orkestrave të harqeve, muzika e dhomës”.

Në këtë event marrin pjesë orkestra dhe asamble nga Tirana, Fieri, Vlora, Elbasani, Fieri, Berati, Korça, Shkodra, Shkupi e Tetova e Maqedonisë së Veriut, dhe Orkestra e harqeve e qytetit Pernik e Bullgarisë.

Në natën e parë performuan Asambli “Dardanus” i Tetovës, Duo Piano me 4 duar nga dy profesoresha të Universitetit të Arteve Tiranë, Quinteti Ad Libitum, Shkodër dhe Orkestra e Harqeve Elbasan.

Përgjatë tre netëve nga kjo fillimjavë né skenën e Teatrit Skampa do të performojnë 12 trupa nga i gjithë vendi, përfshirë ato të Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë.

Nga viti në vit ky festival ka ardhur në rritje, ndaj këtij edicioni nuk mund t’i mungonin edhe risitë.

Drejtori i festivalit, Blerim Narazani, vlerëson repertorin e pasur të festivalit dhe faktin që ky event është ndër të paktët koncerte që ndan çmime me vlerë monetare.

Ndërkohë, Drejtori i Qendrës së Artit Elbasan, Klinsi Lala nga ana e tij, ndjehet i lumtur që ky festival tashmë është shndërruar në një event të përvitshëm, ndaj dhe pritshmëritë janë të larta.

“Takimi kombëtar i orkestrave të harqeve, muzika e dhomës”, në këtë edicion mbështetet nga Ministria e Kulturës dhe Bashkia Elbasan./news24/KultPlus.com

Presidentja Osmani takoi presidentin e Republikës Federale të Gjermanisë, Frank-Walter Steinmeier

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, në ditën e dytë të vizitës së punës në Gjermani ka takuar presidentin e Republikës Federale të Gjermanisë, Frank-Walter Steinmeier.

Diskutimet u fokusuan në thellimin e marrëdhënieve dypalëshe, zhvillimet aktuale në Kosovë dhe në Ballkanin Perëndimor si dhe avancimin e integrimit të Kosovës në organizatat ndërkombëtare.

Presidentja Osmani shprehu vlerësimin e thellë për mbështetjen e Gjermanisë për Kosovën në procesin e lirisë dhe shtetndërtimit, por edhe në rrugën euroatlantike.

“Kosova dhe Gjermania kanë një partneritet të fortë dhe të qëndrueshëm të bazuar në vlerat e përbashkëta të demokracisë, paqes dhe progresit. Gjermania është aleate strategjike në rrugëtimin e Kosovës drejt fuqizimit dhe integrimit ndërkombëtar, ndaj presim që ta forcojmë edhe më tej këtë partneritet në vitet në vijim”, ka theksuar Presidentja Osmani.

Procesin e Berlinit, Presidentja Osmani e ka cilësuar shtysë e fuqishme për perspektivën evropiane të Ballkanit Perëndimor.

Në këtë kontekst, Presidentja Osmani ka ritheksuar mbështetjen e plotë për marrëveshjet e dala nga ky proces.

Në takim me presidentin  Steinmeier, Presidentja Osmani ndër të tjera ka potencuar rolin dhe kontributin e mërgatës shqiptare në Gjermani, e cila është urë e fuqishme për raportet ndërmjet dy shteteve.

Të dy presidentët diskutuan gjithashtu dhe potencialin për zgjerimin e bashkëpunimit në fusha të interesit të dyanshëm./KultPlus.com

“Gjurmë të Postës në trojet shqiptare 1800-1944”, promovohet në COD libri i Fadil Smajlajt

“Gjurmë të Postës në trojet shqiptare 1800-1944” titullohet libri i Fadil Smajlajt, i promovuar në Qendrën për Hapje dhe Dialog, COD.

Në promovimin e librit ishin të pranishëm përfaqësues nga Posta Shqiptare dhe Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare, të afërm dhe dashamirës të librit.

Me një përvojë të gjatë në fushën e shërbimeve postare, Fadil Smajlaj ofron në këtë libër një analizë të thellë me dëshmi nga periudha të ndryshme të evolucionit të sistemit postar.

Ky libër është një kontribut i rëndësishëm në studimin e historisë shqiptare, që na kujton se shërbimet postare janë më shumë se thjesht një mënyrë për të dërguar letra.

Smajlaj ka shërbyer për 35 vjet në poste të larta drejtuese pranë Postës Shqiptare. Nëpërmjet këtij libri Smajlaj pasuron më tej dijen dhe historiografinë e Postës në të gjithë hapësirën ku kanë jetuar e jetojnë shqiptarët./atsh/KultPlus.com

Saranda, ndalesa e 25 kroçerave dhe 400 jahteve në 9 muaj

Qyteti bregdetar i Sarandës vazhdon të mbetet një nga destinacionet e përzgjedhur nga kroçerat dhe anijet turistike, që sjellin turistë të huaj për të vizituar vendin tonë.

Gjatë këtij sezoni turistik numri i turistëve që vijnë me kroçera ka shënuar një fluks të lartë.

Drejtori i portit të Sarandës, Alket Qendro tha për ATSH-në se “gjatë periudhës 1 janar deri më 26 shtator në port kanë ardhur 50 tragete turistike, nga të cilat 25 kanë qenë kroçera, me turistë të kombësive të ndryshme. Pjesë e itinerarit të turistëve kanë qenë vizitat në pikat turistike të Sarandës si Butrinti, Kalaja e Lëkurësit, plazhet e shumta në qytetin bregdetar, si dhe qytetet e Gjirokastrës, Përmetit, Tepelenës etj.”.

Qendro tha se në krahasim me vitin e kaluar ka një rritje të numrit të trageteve turistike. “Në të njëjtën periudhë të vitit 2023 në port kanë ndaluar 40 tragete turistike, nga të cilat 8 kanë qenë kroçera”, shtoi Qendro.

Por, qyteti i Sarandës vitet e fundit ka tërhequr edhe shumë jahte, të cilat kanë ndaluar në brigjet e qytetit.

“Gjatë këtij viti në port kanë ndaluar 400 jahte, ndërsa vitin e kaluar ka pasur numër më të lartë, 811 jahte”, tha Qendro.

Gjatë këtij sezoni turistik nga Saranda drejt Korfuzit u shtua numri i trageteve dhe linjave, me dy kompani të reja.

Qendro vuri në dukje se “edhe këtë vit pritet që kroçerat të vizitojnë portin e Sarandës deri në muajin nëntor”.

Plazhet e kristalta të detit Jon dhe trashëgimia e pasur kulturore tërheqin çdo vit e më shumë vëmendjen e turistëve të huaj./atsh/KultPlus.com

Amaneti i Robert Elsie: Dua të prehem në Shqipëri

Sot 7 vite më parë, në moshën 67 vjeçare ndërroi jetë albanologu Robert Elsie.

Mëngjesin e asaj të hëne që e mori pas vetes Elsien, shumë fytyra publike shprehën ngushëllimet e tyre. Mirëpo, ishte Flutura Açka, e cila atë kohë i kërkoi ministres së atëhershme të Kulturës, Mirela Kumbaros dhe kryeministrit Edi Rama që amaneti i Robert Elsiet, i cili donte të prehej në Shqipëri, të përcillej.

Po sjellim të plotë shkrimin e Flutura Açkës:

“Zonja Mirela Kumbaro, Ministre e Kulturës,
Zoti Edi Rama, Kryeministër i Shqipërisë

Robert Elsie dëshironte të prehej në Shqipëri, bëjeni të mundur këtë! Dhe me të gjitha nderimet që meriton.

Miq! Ikja sot e albanologut, studiuesit, përkthyesit, hulumtuesit, njeriut të të gjitha përmasave të letrave, njeriut që e dashuroi Shqipërinë si asnjë i huaj tjetër, Robert Elsie, është një nga humbjet më të mëdha për kulturën shqiptare. Një akademi që ecte, një nga njerëzit që punoi i vetëm aq sa institute nuk mundën dot, e la në mes e të pakryer kështjellën letrare të tij ku strehonte kultur;en shqiptare. Ai la pas një vepër të jashtëzakonshme dhe të pazëvendësueshme. Ne shqiptarët e sotëm mbase nuk do ta dimë mjaftueshëm kush është Robert Elsie, letrat shqipe sot mbase prej shkujdesjes, nuk e kanë patur vëmendjen e duhur ndaj këtij titani letrash, por brezat që do të vijnë, do ta kuptojnë që ky njeri i thjeshtë dhe jashtëzakonisht punëtor – një nga njerëzit më punëtorë të letrave që kam njohur – i ka bërë të tillë shërbim kulturës shqiptare, që ajo sot duhet të ndihet në zi. Kultura shqiptare është sot në zi. Vepra e këtij njeriu modes në natyrën e tij njerëzore, por e papërmasë si pasuri për ne, ka qenë engjëlli i vërtetë mbrojtës dhe i pazëvendësueshëm për kulturën shqiptare.

Si shkrimtare shqiptare, si mike e tij, si shqiptare do të isha e lumtur që Atdheu im do të bëjë një vend për këtë njeri të pazëvendësueshëm, dhe shqiptarët të kenë mundësi ta kenë plotësisht të tyrin Robert Elsien. Pushofsh në paqe mik i vyer!”, ka shkruar Açka./ KultPlus.com

‘Dhe krejt çka kam dashtë, e kam dashtë n’vetmi’

Poezia ‘I vetëm’ nga Edgar Allan Poe

Qysh fmi s’kam pas nji natyrë
me tjert’-S’ kam kqyr
Si tjert’ kanë kqyr- S’kam mujt m’i vezullu-
Pasionet e mia nji pranverë me ta tu dashunu
Nga nji burim rranjë s’ka lshu
Dhembja jem- S’kam mujt me zgju
N’zemrën tem me knu me ta nji melodi-
Dhe krejt çka kam dashtë- E kam dashtë n’vetmi
Vërtet’-n’fmininë tem-n’ag
Midis furtunash jeta- m’u shfaq
Nga nji oqean engjëjsh dhe djajsh
Me nji fshehtësi që hale m’përqas-
Nga nji çutërr o nji shatërvan-
Nga nji shkamb i kuq n’malin azgan-
Nga nji diell që m’vinte rreth mbi fron
Me të artë e nji vjeshte kur agon-
Nga shndrritja e qiellit n’terrim
Që m’kaloi para syve fluturim-
Nga bubullimë e rrebesh-
Që lind renë gollomesh
(Kur gjithë parajsa ish e kaltër)
N’sytë e mi si djall me flatër.-

Përktheu: Leonora Hajra / KultPlus.com

“Makbethi” premierë madhështore në TKK, Shekspiri gjithmonë aktual dhe i papërsëritshëm

Era Berisha

Akotrët si: Adrian Morina, Gresa Pallaska, Shkelzen Veseli, Luan Jaha, Shkumbin Istrefi, Ilire Vinca, Semira Latifi, Faris Berisha, Ermal Sadiku, Tristan Halilaj, Flaka Latifi, Fiona Abdullahu, Basri Lushtaku, Shpejtim Kastrati, Ismet Azemi dhe Yzeir Meha, mbrëmë mjeshtërisht kanë jetësuar premierën e shfaqjes “Makbethi” që erdhi nën regjinë fenomenale të Qëndrim Rijanit. Përshtypja se Shekspiri ishte ringjallë e po jepte në skenën e Teatrit Kombëtar të Kosovës, një pasqyrë moderne të veprës, ishte diçka që s’mund ta hiqje dot prej mendjes, shkruan KultPlus. 

Të pranishmit me padurim po hynin brenda për të zënë vendet e tyre përkatëse në sallë. E gjitha kjo për të parë një ndër kryeveprat e letërsisë botërore, të vënë në skenë. Ajo që fillimisht zuri vëmendjen e tyre, padyshim që ishte skena e mahnitshme krijuar nga Valentin Sfetozarev që përpara syve dukej gjigante, frymëmarrëse dhe aq e bukur saqë të jepte emocionin se tashmë e gjithë salla është pjesë e shfaqjes. Ashtu edhe ishte, duke marr parasysh ndërlidhjet komunikative që aktorët bënin me publikun. 

Në pozicionin e tyre përkatës, aktorët pritnin sinjalin për të vazhduar. Loja nisi fiks në orën 20:20, dhe tri magjistricat ishin të parat në qendër. Prapa tyre, pesë pasqyrat e mëdha e rritnin intensitetin e emocioneve, duke krijuar një rrebesh me drita që lëviznin pa ndalë. Ato po tregonin për një profeci. Parashikonin fatin e Makbethit (një gjeneral në ushtrinë e mbretit të Skocisë), dhe i tregojnë se një ditë ai do të bëhet mbret. Pas këtij parashikimi ai nuk resht se menduari se një ditë do të bëhet mbreti i Skocisë. “Ai humb, Makbethi fiton”, qe një ndër thëniet që përsëritej në shfaqje dhe kjo për të kuptuar botën e brendshme të rolit kryesor. 

Një luftë e përgjakshme për pushtet, është krejt ajo se çfarë fshihet edhe prapa zonjës Makbeth, e cila shpërfaq një ambicie të paparë për gjak, luftë dhe ligësi. Me një gjakftohtësi që i shihej edhe në linjat e fytyrës, ajo bind Makbethin për vrasjen e mbretit. Ndjenja e fajit, është ajo që pushton zemrën e tij, por shumë shpejtë, e keqja triumfon mbi të mirën. Në një festë të organizuar në shtëpinë e Makbethit, të ftuarit (Mbreti, dy djemtë e tij, tri magjistricat, Bankoja, Makdafi, zonja Makbeth) po pinin verë, dhe kur ora shënoi 00:00, aty u dallua tensioni në atmosferë. Muzika e kompozuar nga Trimor Dhomi, si dhe prezenca në skenë e orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, ishin pjesë kyçe të shfaqjes. Drithërimat, klithmat, bisedat, pendimet, vrasjet dhe mendimet e personazheve, nuk do të kishin efektin e njëjtë pa pjesëmarrjen e tyre. 

Kukuvajka, në distancë po lëshonte zë. Vrasja e mbretit u krye nga dy duart e Makbethit, i cili shumë shpejtë hyn në iluzione që i shfaqen në mendjen e tij. E lan fytyrën nga vepra e ndyrë që ka bërë, brenda një uji (gjaku) në ngjyrë të kaltër i cili vazhdon të rrjedhë në skenë, e bashkë me të edhe rrjedha e shfaqjes tutje. Qeshma, si simbol i vazhdimësisë së ngjarjeve gjakatare, qon përpara ndjenjën e pendesës. Për t’i larë duart, i ndihmon edhe zonja Makbeth, bashkëpunëtorja e tij në krim. “Fama, nderi, vdiq”, thotë Makbethi, por prapëseprapë ai vesh kostumin e mbretit dhe vendosë kurorën.  

Të gjithë dyshojnë fillimisht për dy djemtë e mbretit të vdekur, por ata ikin në Angli pas vdekjes së të atit. Ikja, nënkuptonte potencialisht një krim të kryer, ashtu edhe besohej për një kohë. Ngjarja vazhdon me një festë tjetër të hedhur për mbretin e ri, Makbeth. Por kurora që ka në kokë, i duket e palavdishme, pasi që ai nuk ka trashëgimtar. Nuk arrin të jetë i lumtur sepse këtë gjë e pengon ndërgjegjja e tij e cila nuk e lë të qetë nga ndjenja e fajit. Vegimet fillojnë të hyjnë në mendjen e tij si gjarpërinjtë dinakë, por kjo nuk e ndalon që ai të kryejë edhe vrasjen e shokut të tij, Bankos, dhe gjithë familjes së tij. Etja për pushtet është aq e madhe, saqë merr formë në tërësi. Ka gjak gjithandej, gjak në tokë, në gojë, në mendime dhe në akte.  

Fuqia për pushtet të gjithanshëm nuk mbaron me kaq. Ai urdhëron vrasjen e familjes së Makdafit. Vrasjet kryhen në një mënyrë mizore por vizualizisht të përgatitur mjeshtërisht për sytë e publikut. Në një xham lëvizës të mbushur me gjakun e kuq të armiqve të Makbethit, bëhet edhe vrasja e djalit të Makdafit, fryma e së cilit mbaron nën ujë, e njëkohësisht me të, vdes edhe nëna që e përjetoi vdekjen e të djalit. Tashmë, qeshma me ngjyrë (gjak) të kaltër, mbushur me ndjenjën e pendesës së parë, ka mbaruar. Tani, qeshma e dytë fillon të zbrazë gjakun e kuq dhe të njomë të vrasjeve të pamëshirshme, në skenën e TKK-së, duke simbolizuar edhe arritjen e pjesës finale të shfaqjes. 

Makdafi me të kuptuar vrasjen e kryer në shtëpinë e tij, bashkë me ndihmën e të dy djemve të mbretit të vrarë nga Makbethi, nisen për hakmarrje. Kësisoj, vjen dobësimi i personazhit të zonjës Makbeth, e cila kryen vetëvrasje, e së bashku me të na shfaqet edhe dobësimi i personazhit të vetë Makbethit, i cili e kupton se është i rrethuar nga armiq të tij, ndonëse ai e di se ndërgjegjja e tij qe gjithmonë e turbulluar nga krimet e kryera. Pasqyra në mesin e katër të tjerave ngritët lartë në skenë. Mbi të është Makbethi i cili refuzon të mposhtet. Ngritja lartë e tij në ajër tregon natyrën komplekse të Makbethit, i cili në mënyrë brilante shpërfaqi ambicien e qenies njerëzore për pushtet, që përkon njëkohësisht me ambicien aktuale të pushtetarëve gjithandej në botë. 

Kështu, krejt në fund, Makbethi “ulet poshtë”, dhe përjeton vdekjen e pastër por dramatike nga duart e armikut të tij, Makdafi. Jehon “Atdheu u çlirua” dhe me të vërtetë u çliruan edhe ndjenjat e të pranishmëve që kishin përjetuar tashmë një rrotullim emocionesh e mendimesh. 

Regjisori Qëndrim Rijani, ka shfaqur një tragjedi me pasione të forta të lakmisë së shfrenuar. Vizioni i tij modernist shfaqi shumë, por bëri që edhe të ndjehet puna e palodhshme, afatgjate dhe mirë menduar. Në anën tjetër, aktori në rolin kryesor, Adrian Morina, si shpeshherë, qartazi ishte zhytur brenda personazhit të Makbethit. Kalimi nga një trim, në çmendi, në jo-burrëri, e deri në vdekje, dëshmoi për studimin e thellë të psikologjisë së karakterit kompleks të Makbethit. Ka kohë që në Teatrin Kombëtar të Kosovës nuk është luajtur një shfaqje e tillë, e plotësuar mrekullisht në të gjitha aspektet e mundshme. Por, tanimë keni rastin ta përjetoni për dy orë e ca, “Makbeth”-in.  

Për të treguar më shumë rreth shfaqjes si dhe procesit të realizmit, për KultPlus foli regjisori Qëndrim Rijani. 

“Madhështia e veprës në fakt qëndron tek autori. Shekspiri është i madh dhe energjia e tij, shpirti i tij transmetohet tek pena e tij, dhe kësisoj edhe në gjithë botën. Ai jep mundësinë që kjo vepër gjithmonë të jetë e kohës. Nuk është se qëndron tek unë si regjisor, por ai e jep këtë mundësi. Besoj që fundja, ekziston detyra e regjisorit që çdo vepër, qoftë klasike apo antike, ta bëjë sa më afër, si përrallë atraktive tek publiku. Pra, duhet të sjellën idetë e autorit tek publiku, në mënyrë që ata ta perceptojnë. Besoj që gjithçka ka qëndruar tek forca e autorit dhe mbështetja që e kemi dhënë ne, në kontekstin regjisorial dhe aktorial. Kjo ka qenë pika me të cilën publiku u lidh më së shumti me këtë shfaqje. Ne së pari kemi bërë një rikonstruktim të dramaturgjisë së kohës kur është shkruar vepra, pastaj estetikja teatrore që e kam përdorur unë, është shumë e tanishme dhe tek ne duket risi, ngaqë nuk përdoret shumë. Kjo është mishëruar mirë me aspektin politiko-filozofik që ka vepra e Shekspirit.” 

Ndërsa, aktori Adrian Morina për KultPlus ka folur për hezitimin e tij fillimisht nga roli, e pastaj deri tek arritja e finalizimit të shfaqjes që për të është një nga projektet më të arrira në karrierë. 

“Shekspiri i madh është aktual gjithmonë, andaj është i papërsëritshëm. Natyrisht, është një nga kryeveprat e letërsisë dhe teatrit. Është ndoshta vepra më e përgjakshme e teatrit. Fatkeqësisht, bota nuk ka qenë më e përgjakshme sesa që është sot. Ndoshta nuk kemi një luftë si e para dhe e dyta, por kemi humbjen e jetës së mijëra njerëzve nëpër botë, gjithmonë vetëm për pushtet. Makbethër-it modern sot janë edhe më të dashur, sesa këta që i shihni në teatër. Këtu janë personazhe negativë dhe paralajmërojnë për krimet, por ata të sotëm, janë më të dashur, më të afër dhe e pinë gjakun shumë më shumë se ky gjak që është derdhur në këtë skenë. Besoj kjo është një kontribuim i yni për ata që vijnë dhe e shohin shfaqjen tonë, për të kuptuar pasqyrën e qartë të asaj çfarë po ndodhë dhe që ka ndodhur gjatë gjithë civilizimeve. Njeriu nuk ka mbërri me avansu. Në anënt tjetër, dua të them se personalisht, nuk më ka pëlqyer shumë vepra, gjatë kohës së studimeve, por jo për shkak të veprës, por për shkak të pikëpyetjeve që kam pasur në kokën time rreth veprës. Por, me leximin që Qëndrimi ia ka bërë kësaj vepre, ai e ka zbërthyer veprën me një skalper të kirurgut. Aq pastër vjen zbërthimi i tij saqë më ka bindë me qenë e këtij projekti. Unë se kam pa kështu Makbethin asnjëherë. Jam jashtëzakonisht i lumtur me punën që është bërë, edhe me ekipin. Kënaqësi e veçantë me qenë në skenë me profesorët tanë: Shkumbinin, Luanin dhe Iliren, me partneren në skenë, Gresën, një aktore e shkëlqyer. Besoj që me këtë ekip, me Xenin me Shpëtimin, me Tristanin, e deri tek Yzeiri që është më i riu i ekipit tonë, e kemi dhënë krejt dashninë për me realizu një shfaqje e cila për mua është një nga punët më të mira që e kam bërë ndonjëherë në karrierën time. Besoj që edhe shfaqja është një nga shfaqjet më të mira që Teatri e ka punu.” 

Ndërkaq, reprizat e shfaqjes ”Makbethi” do të vijnë me datat: 2, 3, 8 dhe 9 tetor.  

Dramaturge: Zoga Çeta Çitaku 

Kostumografe: Maca Papuçevska 

Orkestra: Filharmonia e Kosovës 

Koreograf: Artan Ibërshimi 

As. Regjisor: Erleta Rexhepi 

Video: Rehan Abdulovski 

Operator i audios: Arben Aliu 

Video operator: Bujar Bekteshi 

Inspicente: Nazmije Krasniqi 

Disejni i dritave: Mursel Bekteshi 

Shfaqja është realizuar në bashkëpunim me Filharmoninë e Kosovës. / KultPlus.com 

11 fakte rreth Mahatma Gandit, atij që besonte se përmes mjeteve paqësore gjenden të gjitha zgjidhjet politike

Duke marrë përsipër fuqinë e Perandorisë Britanike për të siguruar pavarësinë për Indinë, Mahatma Gandhi u bë një nga njerëzit më të njohur në botë dhe një model i qëndrueshëm për Martin Luther King Jr dhe heronj të tjerë të të drejtave civile.

Kjo është e gjitha nga njohuritë e zakonshme, por këtu janë disa gjëra që mund të mos i keni ditur për një nga gjigantët e vërtetë politikë të shekullit të 20-të.

1. Emri i tij nuk ishte Mahatma

Emri i parë i Gandit ishte Mohandas. ‘Mahatma’ është një titull që tregon dashuri dhe respekt, i cili përafërsisht përkthehet si ‘shpirt i madh’. Mendohet se një mik i tij, Pranjivan Mehta, ishte i pari që iu referua Gandit si ‘Mahatma’ me shkrim, në një letër të vitit 1909. Kjo ishte dekada përpara se ai të bëhej një figurë me famë botërore.

2. U martua në moshën trembëdhjetë

Në vitin 1883, Gandi trembëdhjetë vjeçar u martua me 14-vjeçarin, Kasturbai Kapadia në një martesë të rregulluar sipas normave kanunore. “Meqenëse nuk dinim shumë për martesën, për ne kjo do të thoshte vetëm të vishnim rroba të reja, të hanim ëmbëlsira dhe të luanim me të afërmit”, kujtoi Gandhi më vonë. Ai lindi fëmijën e tij të parë kur ishte vetëm 16 vjeç, por foshnja jetoi vetëm disa ditë. Çifti vazhdoi të kishte katër fëmijë të tjerë që mbijetuan deri në moshën madhore.

3. Ai ishte në Londër në kohën e Jack the Ripper

Gandhi është aq i lidhur me ngjarjet titanike të shekullit të 20-të, saqë mund të jetë e çuditshme ta imagjinosh atë si një zotëri të shquar të shoqërisë viktoriane. Por kjo është pikërisht ajo që ai u bë gjatë studimeve për drejtësi në Londër. Me të mbërritur në shtator 1888 – pikërisht në mes të vrasjeve të Jack the Ripper – ai ishte i prirur të shoqërohej dhe të bënte miq në qytet. Përveç marrjes së mësimeve të vallëzimit, ai u bashkua me Shoqërinë Vegjetariane dhe shërbeu në komitetin ekzekutiv me një farë Arnold Hills – njeriu që vazhdoi të themeloi klubin e futbollit që u bë West Ham United.

4. Vuante nga frika e skenës

Gandi ishte jashtëzakonisht i butë dhe i turpshëm nga natyra. Gjatë një debati në Shoqërinë Vegjetariane të Londrës, ai ndjeu një frikë të tillë, saqë dikush tjetër duhej të lexonte argumentet e tij në emër të tij. Ishte një pengesë serioze për karrierën e tij në zhvillim si avokat. Herën e parë që ai u përpoq të merrte në pyetje një dëshmitar, ai u nervozua aq shumë sa u rrëzua përsëri në karrigen e tij dhe thjesht hoqi dorë nga çështja, duke ia kthyer tarifën klientit të tij (me sa duket i pakënaqur).

5. Ai fillimisht u bë një aktivist për të drejtat civile në Afrikën e Jugut

Gandhi është sinonim i luftës për pavarësinë e Indisë, por ai u bë fillimisht një kryqtar i të drejtave civile në Afrikën e Jugut. Pasi mbërriti në vitin 1893 për të punuar si nëpunës ligjor në një firmë indiane, ai përjetoi një racizëm të tillë të përditshëm, duke përfshirë dëbimin nga një vagon treni të klasit të parë pavarësisht se kishte një biletë, sa që vendosi të luftonte atë që ai e quajti ‘sëmundja e thellë e paragjykimeve ndaj ngjyrave’ . Ai themeloi një organizatë për të luftuar diskriminimin dhe një herë u sulmua dhe gati u vra nga një turmë e bardhë në Durban.

6. Ai ndihmoi Perandorinë Britanike

Pavarësisht pakënaqësisë së tij me qëndrimet raciste kolonialiste, i riu Gandhi ndihej gjithashtu patriot ndaj Perandorisë Britanike. Gjatë Luftës së Boerit më 1899-1902, ai mori përsipër të formonte Korpusin e Ambulancës Indiane Natal, duke mbledhur qindra vullnetarë për të larguar trupat britanike të plagosur nga vijat e para në spitalet në terren.

“Ndjeva se, nëse kërkoja të drejta si qytetar britanik, ishte gjithashtu detyra ime, si e tillë, të merrja pjesë në mbrojtjen e Perandorisë Britanike,” tha Gandhi më vonë.

7. E kultivoi me kujdes imazhin e tij

Veshja e rrobës dhe shallit të bardhë tashmë ikonë nuk ishte thjesht një çështje e traditës indiane për Gandin. Ishte një lëvizje politike, të cilën ai e miratoi shumë qëllimisht më 22 shtator 1921. Ishte pjesë e shtytjes së tij për të inkurajuar indianët që të bojkotonin rrobat e prodhuara nga jashtë dhe të përqafonin pëlhurën e prodhuar me dorë, të njohur si khadi. Lëvizja rikrijoi plotësisht imazhin e Gandit për të gjitha kohërat.

8. Ai ishte mik me Leo Tolstoin

Gandi kishte një miqësi të rëndësishme me romancierin e madh rus, Leo Tolstoy, autor i librit ” Lufta dhe Paqja” . Shkrimet e Tolstoit për rezistencën jo të dhunshme kishin një ndikim kaq të madh te Gandi, saqë, në vitin 1909, ai i shkroi Tolstoit duke kërkuar udhëzime dhe këshilla. Kjo bëri që dy burrat të kishin një letërkëmbim të dendur, duke filozofuar për parimet e jodhunës. Në përgjithësi mendohet se letra e fundit e Tolstoit drejtuar Gandit ishte gjëja e fundit që ai shkroi ndonjëherë.

9. Gandi u kthye në Londër (dhe qëndroi në East End)

Në vitin 1931, Gandi u kthye në Londër për tre muaj bisedime me politikanët e Mbretërisë së Bashkuar rreth reformave kushtetuese në Indi. Megjithëse qeveria e ftoi atë të qëndronte në një hotel prej pelushi në West End, Gandhi në vend të kësaj zgjodhi të flinte në një qendër komunitare në Bromley-by-Bow të klasës punëtore. Ai shijonte shëtitjet e gjata në East End, u përzje me vendasit, priti dashamirës të famshëm, përfshirë Charlie Chaplin, dhe sipas një shikuesi ” gjithmonë i pëlqente të përshëndeturit e shpejtë të zgjuarsisë së Cockney” .

10. Ai nuk e fitoi kurrë çmimin Nobel për Paqen

Gandhi u përfshi për herë të parë në listën e ngushtë për Çmimin Nobel për Paqen në vitin 1937, por këshilltari i komitetit Nobel ishte skeptik, duke thënë se edhe pse Gandi ishte jo i dhunshëm, besimet e tij nacionaliste indiane nxitën dhunën midis ndjekësve. Gandhi u fut në listën e ngushtë për herë të dytë në 1947, por përsëri ai u refuzua për nacionalizmin e tij. Ai u vra në vitin 1948 dhe në mënyrë domethënëse. Atë vit nuk u dha asnjë çmim Nobel për Paqe.

11. Gandi u qëllua nga një hindu tjetër

Gandi u vra ndërsa vendi i tij u përball me pasojat e përgjakshme të ndarjes (kur India dhe Pakistani formuan kombe të veçanta). Por ishte një tjetër hindu, dhe jo një mysliman, ai që vrau babanë e kombit. Nathuram Godse, një nacionalist hindu, u zemërua që Gandi ishte ‘shumë i butë’ ndaj Pakistanit dhe – pas disa përpjekjeve të dështuara, qëlloi për vdekje Gandin më 30 janar 1948.

Përgatiti: Albert Vataj / KultPlus.com

Java e Kulturës Gjermane, nis sot me hapjen e ekspozitës “City X – Unë, Tiranë”

Java Kulturore Gjermane nis sot në Tiranë me hapjen e ekspozitës “City X – Unë, Tiranë”, në Galerinë e Artit.

Kjo ekspozitë është një projekt artistik modern dhe inovativ.

Veprat artistike që do të ekspozohen janë realizuar në bashkëpunim me qytetarë të ndryshëm të Tiranës, të cilët kanë sjellë vizionin e tyre për zhvillimin e qytetit.

Po ditën e sotme do të shfaqet filmi “Jonja”, i cili flet për miqësinë, besimin dhe dashurinë e parë.

Me regji të Anika Mätzke, ky film prek tema të rëndësishme si prejardhjet e ndryshme familjare, ndërlikimet e marrëdhënieve njerëzore dhe kalimin delikat nga fëmijëria në moshën e adoleshencës

Java Kulturore Gjermane do të zhvillohet deri më më 8 tetor dhe do të sjellë muzikë klasike dhe street rave party, kinematografi dhe teknikat e hershme të fotografimit, praktikat e qëndrueshme dhe startup-et inovative, si dhe ekspozitat artistike.

Për të apasionuarit pas fotografisë, nga data 2 deri 6 tetor, në Qendrën Rinore Arka do të zhvillohen ditët e “Teknikave të Hershme të Fotografimit”. Pjesë e workshop-eve do të jenë Jonas Ruhs dhe Maximilian Zeitler, dy ekspertë të fotografisë analoge nga Berlini.

Ndërsa në Lezhë, në bibliotekën publike “Gjergj Fishta”, më 4 tetor, do të mbahet një forum që ofron një platformë për dialog të hapur, mendim kritik dhe zgjidhje të përbashkëta të problemeve midis të rinjve, ekspertëve dhe përfaqësuesve të qeverisë lokale.

Gjatë Javës Gjermane nuk do të mungojnë as shfaqjet e filmave, si “Franky Five Star” apo “Elaha”, në datat 2, 5 dhe 7 tetor.

Më 6 tetor, në rrugën “Pjetër Bogdani” në Tiranë, për të gjithë të rinjtë dhe jo vetëm do të organizohet “Street Rave with Hannes Bieger”. DJ dhe producenti me famë botërore Hannes Bieger do të ngjitet në skenë për të performuar një përzierje unike të Deep House dhe Techno music, duke përcjellë për të apasionuarit e muzikës elektronike energji dhe kreativitet.

Për adhuruesit e muzikës klasike, më 7 tetor, në sallën e koncerteve UART në Tiranë, do të mbahet koncerti “Mothers, lovers, revolutionists”, nga pianistja Sina Kloke dhe mexosopranoja Marta Wryk. Dy artistet na ftojnë në një mbrëmje të veçantë, që vë në qendër krijimtarinë e grave në historinë e muzikës.

Ndërsa më 8 tetor, në Galerinë “Kalo” në Tiranë do të çelet ekspozita “Tipping Point”, ndërsa në sallën koncertale UART në Tiranë do të organizohet koncerti “Beethoven and Schubert in dialogue”./atsh/KultPlus.com

155 vjet nga lindja e Mahatma Gandi, mësuesi i paqes dhe luftëtari i drejtësisë

Mohandas Karamchand Gandhi ishte një udhëheqës i shquar politik dhe ideologjik i Indisë gjatë “lëvizjes indiane për pavarësi”. Ishte i pari i lëvizjes “Satyagraha” (fuqia e shpirtit, ose fuqia e të vërtetës).

Kjo është e përcaktuar si rezistencë ndaj tiranisë, përmes masës rezistuese civile – një term që përdoret shumë nga Gandi në deklaratat dhe shkrimet e tij. Filozofia e tij, u themelua në mënyrë të vendosur mbi Ahimsa (jo dhunës). Filozofia e tij dhe udhëheqja e ndihmoi të fitojë pavarësinë e Indisë dhe lëvizjet e frymëzuan të drejtat civile dhe lirin në të gjithë botën.

Gandhi është përmendur shpesh si Mahatma ose “Great Soul” (shpirtmadh), një nderim i aplikuar së pari atij nga Rabindranath Tagore). Në Indi ai është quajtur edhe Bapu (બાપુ , bāpu ose “Ati”) dhe zyrtarisht i nderuar në Indi si Ati i kombit.

Ditëlindja e tij, 2 tetor, do të përkujtohet si Gandhi Jayanti, një festë kombëtare në Indi, dhe në botë si “Dita ndërkombëtare kundër dhunës”. Gandi u vra më 30 janar 1948 nga Nathuram Godse.

Jeta e hershme dhe përkatësia

Mohandas Gandhi Karamchand ka lindur më 2 tetor 1869 në Porbandar, një qytet bregdetar në sot njihet si Gujarat, Indi. Babai i tij, Karamchand Gandi (1822-1885), i cili i përkiste komunitetit të Modh Hindu, ishte një zyrtar i lartë i shtetit Porbander, një shtet i vogël madhështor në Agjencinë Kathiawar të Indisë Britanike. Emri Gjyshi i tij ishte Uttamchand Gandhi, i quajtur me naivitet Utta Gandi. Nëna e tij, Putlibai, e cila kishte ardhur nga komuniteti Pranami Hindu Vaishnava, ishte gruaja e katërt Karamchand, të parat tre gratë që kanë vdekur me sa duket në gjatë lindjes. Gjatë rritjes me një nënë të devotshme dhe me traditat e rajonit Jain, i riu Mohandas i zhytur, fillimisht ndikimi që do të luajnë një rol të rëndësishëm në jetën në moshën madhore të tij, këto ndikime përfshirë për qeniet e ndjeshme, vgjetarianizëm, agjërimi për vetë-pastrimin, dhe tolerancë reciproke ndërmjet individëve të besimeve të ndryshme Klasikët indian, sidomos tregimet e Shravana dhe Maharaja Harishchandra nga epiket indiane, kishte një ndikim të madh në fëmijërinë e Gandit. / KultPlus.com

Shtatë vite nga vdekja e albanologut Robert Elsie, mentorin e kulturës shqiptare

Robert Elsie ishte një studiues pasionant, i cili arriti të krijojë një individualitet të veçantë në kritikën, në letrat shqipe, në kulturën shqiptare, një pikë referimi shumë të fortë për gjithsecilin që dëshironte të njihte më tepër shqiptarët, por edhe për të ndërtuar e për të shkruar histori të ndryshme të zhvillimit kulturor të shqiptarëve.

Robert Elsie lindi më 29 qershor 1950 në Vankuvër (Vancouver) të Kanadasë. Ai ndoqi Universitetin e Kolumbisë Britanike (University of British Columbia), ku studioi për filologjinë klasike dhe gjuhësinë dhe u diplomua më 1972. Po në atë vit, erdhi në Europë me një bursë studimesh. Robert Elsie vazhdoi studimet e larta në Universitetin e Lirë të Berlinit Perëndimor (Freie Universität Berlin), pastaj në Shkollën Praktike të Studimeve të Larta (Ecole Pratique des Hautes Etudes) në Paris, në Institutin e Dublinit për Studime të Larta (Dublin Institute for Advanced Studies) në Irlandë, dhe në Universitetin e Bonit (Universität Bonn), ku mbrojti doktoraturën për gjuhësi krahasimtare dhe keltologji më 1978. Pasi mësoi shqip dhe i thelloi njohuritë e tij në këtë gjuhë, Robert Elsie vendosi t’i kushtohej albanologjisë, fushë në të cilën ai më vonë do të bëhej një ndër ekspertët më të njohur. Qysh nga vitet ’90 deri në fillim të shekullit XXI ai ka punuar me profesion të lirë si interpret i shqipes dhe ka marrë pjesë në negociata të nivelit të lartë për qeverinë gjermane, Bashkimin Europian, Kombet e Bashkuara, NATO-n, Këshillin e Europës, etj. Robert Elsie është anëtar i Shoqatës së Europës Juglindore (Südosteuropa-Gesellschaft), anëtar i jashtëm i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, si dhe anëtar nderi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës.

Përmbledhje për Veprat e tij Shkencore

Në fushën e albanologjisë, Robert Elsie i është kushtuar fillimisht letërsisë shqiptare. Ndër botime të hershme të tij janë: Dictionary of Albanian Literature (Fjalor i letërsisë shqiptare), Uestport (Westport), Konektikat 1986, dhe History of Albanian Literature (Histori e letërsisë shqiptare), Boulder, Colorado 1995, në dy vëllime. Ai ka botuar gjithashtu përkthime letrare në anglisht dhe gjermanisht, siç janë për shembull në vëllimin e UNESCO-s An Elusive Eagle Soars: Anthology of Modern Albanian Poetry (Një shqiponje e arratisur fluturon: antologji e poezisë bashkëkohore shqiptare), Londër 1993; Albanian Folktales and Legends (Përralla dhe legjenda shqiptare), Tiranë 1994; veprat poetike të poetit Migjeni (1911-1938) përkthyer në anglisht në vëllimin Free Verse (Vargjet e lira), Tiranë 1991. Duke marrë parasysh gjendjen jashtëzakonisht të rëndë në Kosovë, gjendje kryesisht të panjohur në botën e jashtme, ai përpiloi antologjinë e parë të madhe me shkrime për temën e Kosovës në vëllimin 600-faqesh Kosovo: In the Heart of the Powder Keg (Kosovë: në qendrën e fuçisë së barutit), Boulder, Colorado 1997. Ai botoi gjithashtu Kanunin në gjermanisht, Der Kanun: das albanische Gewohnheitsrecht nach dem sogenannten Kanun des Lekë Dukagjini (Kanuni: E drejta zakonore shqiptare sipas të ashtuquajturit Kanuni i Lekë Dukagjinit), Pejë 2001; autor i shumë librave si dhe të artikujve të panumërt, kryesisht në fushën e albanologjisë.

Vdekja e parakohëshme e Robert Elsie nga sëmundja e rrallë e neuroneve motorike ndodhi më 2 tetor 2017. / KultPlus.com

Sot, Dita Ndërkombëtare Kundër Dhunës

Dita Ndërkombëtare Kundër Dhunës, është përcaktuar në 2 Tetor të çdo viti, pasi ajo datë është ditëlindja e Mahatma Gandhi, udhëheqës i lëvizjes për pavarësi në Indi dhe pionier i filozofisë dhe strategjisë së “Jo-dhunës!”.

Gandi përdorte metoda civile, paqësore, për t’i mbijetuar pushtimit britanik. Pavarësisht se ka qenë në burg disa herë, asgjë nuk e nxiti atë të heqë dorë nga format paqësore, të cilat rezultuan në pavarësinë e Indisë. Gjithashtu, Gandi ka nxitur krijimin e marrëdhënieve të shëndetshme ndërmjet njerëzve të feve dhe etnive të ndryshme, duke respektuar të drejtat e grave dhe reduktuar varfërinë.

Rezoluta A/RES/61/271 e 15 qershorit 2007, vendosi ta caktojë këtë ditë si një rast për të përforcuar mesazhet kundër dhunës, duke përfshirë edukimin dhe ndërgjegjësimin publik. Kjo rezolutë, riafirmon “rëndësinë universale të parimeve kundër dhunës dhe dëshirën për të siguruar kulturën e paqes, tolerancës, të të kuptuarit dhe jodhunës”.

Kjo ka vlerë edhe për kundërshtarët tanë, për armiqtë, ku gjuha e arsyes, e gjetjes së pikave të përbashkëta të interesit mund të sigurojë kulturën e dialogut dhe përmbushjen e qëllimeve.

Dhuna fizike, për fat të keq, ende përdoret për arritjen e shumë qëllimeve, si në planin individual dhe atë social apo politik.

Në këtë ditë promovohet që, transformimi social ose politik mund të arrihet pa përdorimin e ndonjë lloj dhune. Studiuesit e kanë quajtur teorinë e “Jo-dhunës!” si “politika e njerëzve të rregullt”, të cilët nuk kanë qasje në instrumentet e dhunës, përfshirë edhe armët.

Në fakt dhuna, ka pasojë dhunën. Kjo shpesh kthehet në një rreth vicioz që nuk mbaron kurrë.

Zakonisht “Jo-dhuna” është përdorur gjerësisht në të gjithë botën si një mënyrë për të përmbushur kauza madhore apo për të arritur drejtësi sociale; është sinonim me pacifizmin që beson në arsyen e shëndoshë të njerëzve të civilizuar në zgjidhjen e konflikteve dhe që po aplikohet gjerësisht që pas gjysmës së dytë të shekullit të 20-të.

Ndonjëherë mbrojtësit e vijës së ashpër (revolucionarët) e shikojnë Jo-dhunën si dobësi. Nuk është e vërtetë. Bazuar në fakte, është ekzaktësisht e kundërta. Ajo kërkon kurajo dhe forcë, sensibilizim dhe pjesëmarrje aktive.

Është shumë e rëndësishme që në familje dhe institucione të edukimit (formimit të personalitetit), të promovohet kultura e tolerancës, e Jo-dhunës, veçanërisht për fëmijët dhe adoleshentët.

Duhet rrënjosur bindja se dhuna nuk duhet të tolerohet nga askush, pavarësisht moshës, sfondit (rrethanave) apo problemeve. Kjo ka vlerë të përhershme, si në kohë krizash (lufte) apo paqeje.

Shoqëria civile, por edhe media mund të luajnë një rol të dobishëm në këtë drejtim.

Toleranca ka nevojë për motivim dhe durim, për vetëkontroll dhe synon të promovojë qasje dhe shanse të barabarta.

Koncepti i Jo-dhunës do të jetë i largët përsa kohë priremi nga individualizmi agresiv (egoja e sëmurë) ku ambicia pozitive për të arritur perfeksionimin shndërrohet në një betejë të paprinciptë, prish raportet e bashkëjetesës brenda grupit, parimet “marr” dhe “jap”, komponenten sociale të kompromisit dhe mirëqenies.

Pavarësisht ndryshimeve, unicitetit të qenieve që përfaqësojmë është e rëndësishme që të gjithë shoqërinë ta konsiderojmë si një familje të madhe dhe të kujdesemi sistematikisht për njëri -tjetrin.

“Nëse dikush ka nxjerrë në pah anën tënde të dhunshme, atëherë ai di si të të manipulojë. E vetmja gjë që nuk mund të manipulohet është paqja dhe qetësia”- John Lennon

“Ne nuk kemi nevojë për armë që të sjellim paqen. Kemi nevojë për dashuri e dhembshuri”-Nënë Tereza

“Mungesa e dhunës çon në etikën më të lartë, e cila përbën edhe qëllimin e të gjithë evolucionit. Përderisa të ndalohet së dëmtuari qeniet e tjera, njerëzit janë thjeshtë egërsira” Thomas Edison

 “Paqja e qetësia është më efektive se dhuna”

“Dhuna krijon probleme me ligjin e me gjerë. Paqja zgjidh probleme”. / KultPlus.com

Media italiane “Turisti per Caso”: Tirana një nga kryeqytetet më “cool” të momentit

Moderne, vezulluese, e gjallë dhe plot stimuj për të rinjtë nga e gjithë Evropa, Tirana është një nga kryeqytetet më “cool” të momentit.

E vendosur mes detit dhe malit, Tirana është vendi ideal për një pushim të përshtatshëm për të rinjtë, shkruan Stefano Maria Meconi në një artikull të botuar në revistën italiane “Turisti per Caso”.

Pas rënies së regjimit komunist, Tirana arriti të rimëkëmbej dhe të bëhej një nga destinacionet më të preferuara për turistët e rinj.

Sot, është një kryeqytet i këndshëm, ku mbretëron kultura, koha e lirë dhe argëtimi.

Tirana ndodhet pikërisht në qendër të Shqipërisë, kryeqyteti i së cilës është, në një pozicion strategjik.

Deti i Durrësit është më pak se 40 kilometra larg, e njëjta gjë vlen edhe për Lagunën e Patokut (60 kilometra).

Popullsia e Tiranës, e cila ka mbi 1 milion banorë, përbëhet kryesisht nga të rinj dhe kjo e bën atë një nga kryeqytetet më të rinj në të gjithë Evropën – aq sa në vitin 2022 iu dha titulli Kryeqyteti i Rinisë Evropiane.

Banorët e Tiranës janë shumë mikpritës dhe i kushtojnë vëmendje turistëve.

Nuk është e pazakontë të të ftojnë për të pirë një kafe apo për të shijuar raki kumbullash të prodhuar në vend.

Ka shumë bare dhe kafene, ku dallohet karakteri gazmor dhe mikpritës i shqiptarëve.

Tirana është një qytet shumë i gjallë, me shtëpitë tipike tiranase – të cilat e bëjnë gjithçka shumë të gjallë.

Por, a e dini se edhe arkitektura e Tiranës flet pak italisht?

Në fakt masterplani i vitit 1925 është hartuar nga arkitekti Armando Brasini, ndërsa plani vizionar i quajtur “Tirana 2030” nga arkitekti Stefano Boeri – i cili synon të shndërrojë kryeqytetin shqiptar në një oaz të gjelbër në shkallë njerëzore, me vëmendje të veçantë ndaj transportit, gjelbërimit dhe qëndrueshmërisë mjedisore, reduktimit të shfrytëzimit të tokës dhe kthimit të qytetit tek banorët dhe turizmi i tij.

Pak histori

E banuar që nga epoka e hekurit, ajo u bë pjesë e Perandorisë Romake dhe më pas e Perandorisë Bizantine.

Në vitin 1920 u shpall kryeqyteti i Shqipërisë – pas shpalljes së pavarësisë në vitin 1912 nga perandoria turke.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore ajo u pushtua nga ushtritë italiane dhe gjermane, por në fund të luftës u vu nën dominimin e BRSS.

Vetëm me rënien e Bashkimit Sovjetik në vitin 1991, Shqipëria u kthye në një republikë të lirë.

Kjo u pasua nga një periudhë rilindjeje, me krijimin e infrastrukturës dhe hapjen e vendit ndaj turizmit.

Qyteti ka një bukuri shumë të veçantë, ku ndërthurja e elementeve antike dhe moderne magjeps turistët.

Një qytet i gjallë: Ja çfarë duhet të shihni në Tiranë

Sheshi Skënderbej

Është zemra rrahëse dhe vitale e Tiranës. Ky shesh i jashtëzakonshëm, i rihapur në vitin 2017 pas disa vitesh pune, është një hapësirë ​​e pafund për këmbësorët ku vështrohen ndërtesat kryesore të jetës politike dhe kulturore të Tiranës.

Në qendër ndodhet statuja e kalorësisë së Skënderbeut, një fisnik i shekullit XV, i cili kundërshtoi osmanët, duke fituar kështu titullin hero kombëtar.

Me pamje nga Sheshi Skënderbej do të gjeni Muzeun Historik Kombëtar, i cili është muzeu më i madh në Shqipëri.

Ai tregon historinë e gjatë të popullit shqiptar, që nga origjina e tij deri në ditët e sotme. Ai kalon nga paleoliti tek Nënë Tereza e Kalkutës, duke kaluar në mesjetë dhe në periudhën komuniste.

Gjithashtu në Sheshin Skënderbej ndodhet Xhamia e Et’hem Beut. E ndërtuar në shekullin XVIII, është një nga simbolet e rilindjes së qytetit.

Pikërisht këtu në vitin 1991 u mblodhën mbi 10 000 njerëz për të protestuar kundër diktaturës komuniste.

Një veçori: Afresket që e zbukurojnë janë krijuar nga punëtorë venecianë dhe për këtë arsye ndryshojnë shumë nga stili klasik i dekorimit të xhamive.

Bulevardi Dëshmorët e Kombit

Rruga e Dëshmorëve të Kombit është një nga rrugët më të rëndësishme të Tiranës dhe nis nga Sheshi Skënderbej.

Kjo rrugë e gjatë me pemë, është shtëpia e disa prej ndërtesave ikonike të qytetit dhe vendeve të shumta të takimeve.

Është vendi ideal për një shëtitje të këndshme relaksuese. Përgjatë Bulevardit Dëshmorët dhe Kombit do të gjeni Piramidën.

Është një ndërtesë moderne, e ndërtuar në mesin e viteve 1980 si mauzoleumi i diktatorit Enver Hoxha, i cili ishte në pushtet në Shqipëri nga viti 1944 deri në vdekjen e tij në 1985.

Sot ndërtesa, është shndërruar në një qendër kulturore moderne.

Urat, tregjet dhe bunkerët – e Tiranës

Ura e Tabakëve është një nga dëshmitë më të vjetra të historisë së Tiranës.

E ndërtuar në lumin Lana në epokën osmane, ajo ishte pjesë e Rrugës së Shën Gjergjit, një rrugë e gjatë që dikur lidhte Tiranën me malësitë në lindje të qytetit.

Këtu kalonte gjithë bagëtia që vinte në qytet nga kullotat dhe emri i urës rrjedh nga fabrikat e shumta të lëkurës që ndodheshin në zonë.

Për ata që duan të zhyten në ngjyrat dhe aromat e Tiranës, asaj të vërtetë dhe autentike, nuk duhet humbur një vizitë në Pazarin e Ri, i cili ndodhet pak minuta më këmbë nga Sheshi Skënderbej.

Këtu do të gjeni mbi 150 dyqane të hapura çdo ditë nga ora 7 e mëngjesit deri në 22:00, ku mund të blini produkte tipike shqiptare, erëza, mjaltë, pëlhura e shumë të tjera.

Ka bare dhe restorante ku mund të shijoni specialitete lokale ose të pushoni gjatë blerjeve.

Megjithatë, nëse doni të njihni historinë e 100 viteve të fundit të Tiranës dhe të gjithë Shqipërisë, vizitoni Bunk’Art, një bunker i vërtetë antiatomik mbi 2,5 km2 që ka 106 dhoma.

Brenda dhomave të përfshira në itinerarin e turneut mund të kuptoni se si jetonin njerëzit brenda bunkerit, falë instalimeve dhe fotove të periudhës. Vizita në Bunk’Art zgjat rreth një orë e gjysmë.

Blloku, lagja e jetës së natës

Blloku, lindi si një lagje e rezervuar për elitën e partisë komuniste.

Qasja në këtë zonë të Tiranës ishte e ndaluar për qytetarët e thjeshtë, por me rënien e regjimit komunist ajo u shndërrua dalëngadalë në një nga lagjet më të gjalla në të gjithë kryeqytetin shqiptar.

Bare, restorante, klube të të gjitha llojeve, dyqane luksoze dhe hotele me dizajn e kanë rigjallëruar plotësisht këtë zonë të qytetit, duke e bërë një nga destinacionet më ekskluzive dhe më të kërkuara në të gjithë Tiranën.

Një zhytje në natyrë në rrethinat e Tiranës

Nëse dëshironi të eksploroni rrethinat e Tiranës, një destinacion i padiskutueshëm është Parku Kombëtar i Malit të Dajtit, rreth 25 kilometra nga qendra e qytetit.

Këtu mund të bëni shëtitje të gjata në natyrën e egër, mes shkurreve mesdhetare, pyjeve të dushkut dhe ahut, të ndërthurura me kullota alpine.

Në Parkun Kombëtar të Malit të Dajtit mund të dallohen arinjtë, ujqërit dhe derrat e egër.

Këtu gjenden edhe kanione spektakolare dhe liqeni artificial i Bovillës, i cili furnizon me ujë të pijshëm kryeqytetin shqiptar.

Maja e malit të Dajtit mund të arrihet nga Tirana, jo vetëm me makinë, por edhe me teleferikun Dajti Ekspres.

Nëse dëshironi të pushoni buzë detit, Durrësi dhe plazhet e tij me pamje nga deti Adriatik janë pak më pak se 40 kilometra nga qendra e Tiranës.

Për ata që pëlqejnë peizazhet mahnitëse, Laguna e Patokut është nje destinacion që nuk duhet humbur.

Ajo ndodhet 60 kilometra në veri të Tiranës dhe është një vend me bukuri të papërshkrueshme.

Çfarë duhet të hani në Tiranë dhe ku

Por çfarë mund të hamë në Tiranë? Kuzhina shqiptare është një udhëkryq kulturash.

Në pjatat gjejmë elemente të kuzhinës turke, greke dhe për t’u ndjerë sadopak si në shtëpinë e tyre, të kuzhinës italiane.

Në zonën e Bllokut ka restorante të shumta që ofrojnë kuzhinë vendase dhe ndërkombëtare, ndaj të gjitha shijet janë të kënaqshme.

Për t’u zhytur plotësisht në kulturën e Tiranës, ndër ushqimet që duhen shijuar janë; meze tipike shqiptare me salcë kosi, ullinj, turshi dhe djathëra.

Nëse e doni ushqimin e rrugës, byreku është ushqimi ideal për ju.

Bëhet fjalë për një byrek pastiçerie të mbushur me produkte të stinës, si djathë, perime apo mish.

Gjithashtu, ia vlen të provoni qofte të shijshme me mishi, dhe pjatën tradicionale tiranase – tavën e dheut. 

Me ritme popullore dhe xhaz-i Vjollca Robelli përmbyll edicionin e 12-të të FemArt

Vjollca Duraku

Një kombinim unik mes këngëve popullore shqiptare me ndikime moderne të muzikës xhaz, i sjellë mrekullisht nga artistja Vjollca Robelli- Mripa (AJO), ka dërguar publikun në një udhëtim të jashtëzakonshëm muzikor, në përmbyllje të Festivalit Ndërkombëtar të Artisteve dhe Aktivisteve -FemArt.

Tingujt e muzikës popullore të cilët puçeshin lehtas me identitetin e publikut në sallë, të përzier me një ngjyrë të veçantë të muzikës xhaz, kombinuar me ndjeshmërinë e teksteve dhe  zërin magjepsës të artistes, i dhanë koncertit një karakter tejet unik. Kurse, performanca dhe lëvizjet skenike të artistes Robelli-Mripa përbënin art në vete.

Secila këngë e interpretuar paraqiste një perlë të trashëgimisë tonë kulturore apo një krijim nga vet shpirti i artistes, të cilat me këtë interpretim “të gërshetuar” në Kino Armata i jepnin zë të kaluarës po aq sa edhe të ardhmes, me një ndërthurje aq të bukur në temat të dashurisë, mëmësisë dhe qëndresës. Mbrëmja në prapavijë kishte instrumentistët: Oliver Dover me klarinetë dhe kavall, Nikos Ziarkas me kitarë, Gizem Altinordu me perkusone dhe Jamie Benzies me kitarë.

“Zare moj trëndafile”, “Kënga e Qamiles”, “Balluket e Ballit”, “Kur më del në derë”, “90’s”, “Nëna”, “Besa”, “25 gërsheta”, “Mora përpjetë kalanë”, “Jarnana”, janë këngët të cilat në koncertin “Gërshetat” u jetësuan në një dritë të re, duke u mbërthyer në zemrën e publikut si një thesar i çmuar, aty ku ruhet përjetësisht tërësia e eposit të brendashkruar e jashtëzakonisht të pasur të popullit shqiptar.

Momentet e pritjes, dhimbjes edhe gëzimit të pa përshkruar që sjellë lindja e fëmijës, si dhe dashuria e madhe e një nëne ndaj fëmijës të saj u sollën me këngën “Nënë’ si Himn i koncertit, dedikuar të gjitha nënave për sakrificat e tyre të padukshme, e të cilat “përjetohen por gjithmonë me një zëmër plotë, plotë dashuri”.

Kurse, kënga “90’s” e cila po ashtu ishte krijim i artistes Robelli- Mripa, ishte një performancë e ndierë, e cila i ishte kushtuar shokut të saj Ardianit, i cili ishte vrarë në rrugë, në moshën 13 vjeçare, në vitet e 90-ta nga regjimi serb. Kënga vinte si homazh i popullit për të kujtuar kohën kur shteti serb po mbyllte shkolla, helmonte dhe vriste njerëz, ngjarje këto të cilat fatkeqësisht edhe në ditët e sotme ngjajshëm po i përjetojnë edhe popuj të tjerë.

Fundi i koncertit që njëkohësisht shënonte edhe përmbylljen e edicionit të 12-të të Festivalit Femart u dha nëpërmjet një interpretimi të përbashkët mes publikut të ngritur në këmbë dhe këngëtares Vjollca Robelli- Mripa, e cila skenës në Kosovë i ishte rikthyer tre vite pas interpretimit të saj të fundit, në Prishtinë.

Në fund të koncertit, në një prononcim për media Vjollca Robelli-Mripa ka thënë se mbrëmja  në perspektivën e saj ka qenë e mrekullueshme dhe se si të tillë e ka shijuar shumë.

“Ishte shumë mirë. Do të doja që publiku të ishte në këmbë për shkak të natyrës së këngëve, sepse kanë qenë këngë pak më ritmike. Mirëpo mirë, në fund të gjithë vallëzuan në këmbë. Jam shumë e kënaqur, ishte një natë e mrekullueshme, ka thënë ajo.

Këngëtarja Robelli- Mripa ka thënë se qëllimi i saj është të promovojë muzikën shqipe në vende të ndryshme të botës dhe se shkëmbimi të kulturave muzikore me muzicientë nga vende të ndryshme po krijon ritme të reja, të bukura.

“Unë kam filluar të punoj prej vitit 2018 me këngë të vjetra tona folklorike, këngë urbane, qytetare. Kam zgjedhur disa këngë të cilat janë të njohura, mirëpo i kemi riaranzhuar me ritme xhaz-i dhe me tinguj modern. Qëllimi është me e promovu muzikën tonë ndërkombëtarisht, pasi unë jetoj në Londër. Kam marrë pjesë në disa festivale atje, të cilat janë të nivelit ndërkombëtar, dhe ritmet dhe meloditë tona janë goxha të veçanta për një audiencë perëndimore këshu që është kënaqësi me i sjellë këto këngë me një frymë të re në një nivel ndërkombëtar”, ka thënë më tej ajo.

Festivali FemArt në edicionin e 12-të me moton “MOTËRZIMI: n’Kohë Lufte dhe Paqe”, brenda gjashtë ditësh para publikut është prezantuar me 30 aktivitete, këtu duke përfshirë punëtori, konferenca, shfaqje, filma, ekspozita dhe koncerte. Pjesë e festivalit ishin edhe 220 artistë dhe aktivistë nga 15 vende të ndryshme të botës si: Kina, Angola, Franca, Luksemburgu, Anglia, Argjentina.

Zana Hoxha, drejtoreshë e Festivalit FemArt tha se ndihej jashtëzakonisht e lumtur pasi me sukses kishin arritur të përmbyllnin të gjitha aktivitetet e festivalit.

“Jemi jashtëzakonisht të kënaqur me vlerat artistike dhe me temat që janë ndërthurur dhe janë trajtuar. Ky edicion na gjeti me një lloj empatie shumë të madhe te publiku. Jam e lumtur që gjithçka ka shkuar ashtu siç e kemi planifikuar, në disa raste edhe më mirë se sa që e kemi pritur. Sonte i përmbyllëm gjashtë netët e festivalit me 30 aktivitete, asnjë nuk na ka dështuar, të gjitha janë organizuar. Jam shumë e lumtur, që një gjë e tillë ndodhi në prezencën e  qindra e mijëra njerëzve. Kjo më bën të lumtur shumë”, ka thënë drejtoresha Hoxha.

Po ashtu, drejtoresha Hoxha ka potencuar se motoja e festivalit MOTËRZIMI: n’Kohë Lufte dhe Paqe” ka gjetur zbatim gjatë kohështrirjes së festivalit, pasi përgjatë gjashtë ditëve ka ndodhur natyrshëm një proces ‘motërzimi’.

“Në këtë edicion është vërejtur që ka motërzim, pra që njerëzit zgjedhin motrat. Ideja ka qenë që nëse nuk ke motër, ose kur jo gjithmonë jemi të kënaqur me familjet në të cilat kemi lindur, ti e zgjedh familjen tënde. Familje e cila të gjendet në të mirë dhe në të keq. Familje e cila të përkrah. Kështu që ka qenë një farë motërzimi që ndodhi natyrshëm këto ditë. Panelet e diskutimit treguan që sot më shumë se kurrë solidariteti është i rëndësishëm dhe i nevojshëm” ka përfunduar drejtoresha Zana Hoxha.

Edicioni i 12-të i Festivalit Ndërkombëtar të Artistëve dhe Aktivistëve -FemArt është mbajtur nga data 25 deri më 20 shtator. / KultPlus.com

Zonja e Parë, Armanda Begaj promovon veshjet popullore shqiptare me aktivitetin ‘Gruaja, shpirti i thesareve etnografike’

Institucioni i Presidentit të Republikës zhvilloi këtë vit aktivitetin “Gruaja, shpirti i thesareve tona etnografike”, kushtuar veshjes popullore shqiptare.

Ky aktivitet u organizua nën kujdesin e Zonjës së Parë të Republikës, Armanda Begaj, me synim promovimin e veshjeve popullore shqiptare, nderimin dhe ruajtjen e trashëgimisë etnografike.

Pjesëmarrës ishin zonja me kontribut në jetën kulturore shqiptare, ambasadorë dhe bashkëshortet e ambasadorëve që shërbejnë në vendin tonë, si edhe personalitete nga fusha tëndryshme të artit.

Veshjet tradicionale nga të gjitha krahinat e Shqipërisë, nga Kosova, si edhe veshjet arbëreshe, shfaqën larminë dhe origjinalitetin e tyre bashkë me elementë me vlera kulturore dhe artistike.

Ato erdhën në këtë aktivitet si dëshmi e zhvillimit të hershëm të zejtarisë artistike, dijebërjes, endjes dhe qëndismave, duke pasqyruar historinë tonë ndër shekuj.

“Ne shqiptarët kemi trashëguar ndër shekuj e breza një pasuri të madhe të veshjeve popullore të punuara mjeshtërisht nga gra e vajza. Këto veshje për gjatë proceseve të ndryshme të zhvillimit historik, social e kulturor, krijuan dhe fizionominë tonë”, – u shpreh Zonja Armanda Begaj gjatë fjalës përshëndetëse në këtë aktivitet.

Zonja e Parë vlerësoi në veçanti gratë që marrin përsipër riprodhimin e veshjeve popullore, duke ruajtur me fanatizëm origjinalitetin e tyre, ndërsa theksoi se gjithsecili jep kontribut në ruajtjen dhe përcjelljen e trashëgimisë kulturore.

“Ne sot ndoshta nuk endim më sa dikur, nuk qëndisim e nuk përcjellim vajzën me pajën tradicionale të të parëve tanë, por kemi mundësi që kulturën materiale dhe shpirtërore, etnografinë shqiptare ta ruajmë me fanatizëm, ta pasurojmë, ta përhapim dhe ta trashëgojmë në brezat e ardhshëm.  Le ta përdorim historinë tonë të lashtë dhe të pasur për të qenë krenar në çdo kohë për qenien tonë, krenar për kombin shqiptar”, u shpreh Zonja Begaj.

Pasi ndoqën sfilatën e veshjeve popullore të shoqëruara nga vallet e krahinave përkatëse, të pranishmit ndanë mbresat, opinionet dhe eksperiencat e tyre në lidhje me etnografinë, ruajtjen dhe trashëgiminë kulturore shqiptare./abcnews.al/ KultPlus.com

Rama ndan pamje nga stanet e Murgës në Buzhale të Pukës

Stanet e Murgës në fshatin Buzhale të Pukës ofrojnë një pamje mbresëlënëse me bukuri të veçanta natyrore.

Kryeministri Edi Rama ndau në rrjete sociale pamje nga stanet e Murgës në fshatin ku shihen shpate të gjelbëruara sipër liqenit të Komanit.

Maja e Murgës është një ndër destinacionet turistike që ofron Puka.

Kjo hapësirë është tepër tërheqëse për të apasionuarit pas natyrës, malit, alpinizmit, lartësive, aventurës, etj.

Ngjitja e kësaj maje nuk është shumë e vështirë dhe me të mbërritur në destinacion, mund të shijohet liqeni i Komanit në një tjetër këndvështrim.

“Maja e Murgës”, 20 km nga Puka, në 600 metra lartësi mbi nivelin e detit frekuentohet vazhdimisht nga turistë vendas e të huaj./atsh/ KultPlus.com

 100 vite jetë për Jimmy Carter

Jimmy Carter, ish-presidenti më jetëgjatë i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në histori, mbush sot 100 vjeç.

Një fermer kikiriku, Carter u zgjodh guvernator i Xhorxhias në vitin 1971.

Ai e mbajti këtë pozicion deri në vitin 1975.

Vitin pasues ai u zgjodh presidenti i 39-të i Amerikës.

Ai shërbeu vetëm një mandat në Shtëpinë e Bardhë, katër vjet nga 1977 deri në 1981.

Presidenca e tij u shënua nga dy ngjarje, Marrëveshja e Camp David në 1978 midis Egjiptit dhe Izraelit, dhe kriza amerikane e pengjeve në Iran, e cila kontribuoi në humbjen e tij për një mandat të dytë.

Pasi u mund në zgjedhjet presidenciale nga Ronald Reagan, Carter ia kushtoi energjinë e tij qendrës ”Carter”, të themeluar në 1982: ajo është një qendër aktive për kujdesin shëndetësor, demokracinë dhe çështje të tjera.

Përpjekjet e tij pas presidencës i dhanë atij çmimin Nobel në 2002.

Carter njoftoi në vitin 2015 se vuante nga kanceri i mëlçisë që ishte përhapur në pjesë të tjera të trupit të tij, për të cilin iu nënshtrua disa operacioneve.

Gushtin e kaluar ai i tha djalit të tij, Chip se e vetmja gjë që kishte në mendje ishte të mposhtte Donald Trump dhe se shpreson të jetojë mjaftueshëm për të votuar për Kamala Harris.

Votimi i hershëm në Xhorxhia, ku jeton Carter, do të fillojë më 15 tetor./

Hapet ekspozita kolektive me vepra të përzgjedhura nga koleksioni “Kur qeniet takohen”

Galeria Kombëtare e Kosovës ka njoftuar për hapjen e ekspozitës kolektive me vepra të përzgjedhura nga koleksioni “Kur qeniet takohen”.

Sipas kësaj galerie, ljo ekspozitë ka pikënisje prezantimin e kafshëve në artin pamor për një periudhë të gjatë kohore e cila përfshinë vepra nga fundi i shekullit të 20-të.

“Veprat e përzgjedhura përshkojnë përfaqësimin e thjeshtë të kafshëve duke i paraqitur ato në mjedise imagjinare dhe reale dhe duke mjegulluar hierarkitë mes qenieve”, thuhet tutje në njoftim, duke treguar ekspozita prezanton 24 artistë.

Starton në Elbasan edicioni i IX-të i takimit kombëtar të Orkestrave të harqeve

Mbrëmjen e kësaj të hëne në Teatrin Skampa të Elbasanit çeli siparin edicioni i IX -të i “Takimit Kombëtar të orkestrave të harqeve, muzika e dhomës”.

Në këtë event marrin pjesë orkestra dhe asamble nga Tirana, Fieri, Vlora, Elbasani, Fieri, Berati, Korça, Shkodra, Shkupi e Tetova e Maqedonisë së Veriut, dhe Orkestra e harqeve e qytetit Pernik e Bullgarisë.

Në natën e parë performuan Asambli “Dardanus” i Tetovës, Duo Piano me 4 duar nga dy profesoresha të Universitetit të Arteve Tiranë, Quinteti Ad Libitum, Shkodër dhe Orkestra e Harqeve Elbasan.

Përgjatë tre netëve nga kjo fillimjavë né skenën e Teatrit Skampa do të performojnë 12 trupa nga i gjithë vendi, përfshirë ato të Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë.

Nga viti në vit ky festival ka ardhur në rritje, ndaj këtij edicioni nuk mund t’i mungonin edhe risitë.

Drejtori i festivalit, Blerim Narazani, vlerëson repertorin e pasur të festivalit dhe faktin që ky event është ndër të paktët koncerte që ndan çmime me vlerë monetare.

Ndërkohë, Drejtori i Qendrës së Artit Elbasan, Klinsi Lala nga ana e tij, ndjehet i lumtur që ky festival tashmë është shndërruar në një event të përvitshëm, ndaj dhe pritshmëritë janë të larta.

“Takimi kombëtar i orkestrave të harqeve, muzika e dhomës”, në këtë edicion mbështetet nga Ministria e Kulturës dhe Bashkia Elbasan./atsh/ KultPlus.com

7 letrat e dashurisë më të bukura të të gjitha kohërave

Kryeveprat më të mëdha letrare kanë pasur si protagoniste dashurinë. Lumenj ndjenjash janë derdhur, duke bërë të rrjedhin fjalë të paharrueshme. Njerëz të mëdhenj, artistë, shkencëtarë: “I gjithë universi i bindet dashurisë”.

Ja përse në vite, kujtohen për të tjera arritje dhe suksese, por nga sirtarët e jetës së Einstein, Johnny Cash, Beethoven, Winston Churchill dhe shumë të tjerëve, dalin edhe letrat e dashurisë që u kanë shkruar të dashurave të tyre.

Një sondazh në Angli ka zgjedhur më të bukurat, ku ndoshta mungojnë ato që mund të presim, shkruan revistaclass. I bën mirë zemrës megjithatë, të lexosh këto radhë për të rizbuluar dhe kuptuar që kjo ndjenjë, është kaq e thjeshtë për t’u provuar, kaq e thjeshtë për t’u shprehur.

Johnny Cash gruas së tij June Carter Cash (1994)
“U plakëm dhe u mësuam të rrimë bashkë. Mendojmë njëlloj. Komunikojmë me mendje. E dimë çfarë do tjetri pa qenë nevoja ta kërkojmë. Ndonjëherë njëri e nevrikos tjetrin. Ndoshta ndonjëherë e marrim tjetrin të mirëqenë. Por herë pas here, si sot, mendoj për ne të dy dhe e kuptoj sa me fat jam që ndaj jetën me gruan më fantastike që kam takuar në jetë”.

Winston Churchill gruas Clementine Churchill (1935)
“E dashura ime Clemmie, në letrën që më dërgoje nga Madras kishe shkruar gjëra që për mua janë shumë të rëndësishme, që ta kisha bërë jetën më të bukur. Nuk mund ta them çfarë kënaqësie më dha kjo, sepse ndihem gjithmonë tmerrsisht në borxh me ty, nëse lejohet që në dashuri të bëhen të tilla llogari”.

John Keats i shpreh dashurinë Fanny Brawne (1819)
“Nuk mund të jetoj pa ty, harroj çdo gjë, por kur të shoh, jeta duket sikur ndalet, nuk shoh asgjë tjetër. Më ke përthithur”.

Ernest Hemingway, Marlene Dietrich (1951)
“Nuk arrij të përshkruaj sesi sa herë që të përqafoj, ndjehem në shtëpi”.

Napoleone Bobaparte, Josephine de Beauharnais (1796)
“Që kur të kam lënë, jam gjithmonë i trishtuar. Lumturia ime është pranë teje. Sjell gjithmonë në kujtesë përkëdheljet e tua, lotët e tu, ngrohtësinë tënde të dashur. Magjepsja e së pakrahasueshmes Josephine Kindle ndez një zjarr dhe një flakë të pashuar në zemrën time”.

Richard Burton, Elizabeth Taylor (1964)
“Sytë e mi të verbër presin dëshpërimisht të të shohin ty. Ti nuk e kupton, natyrisht , EB, sa e bukur dhe tërheqëse ke qenë gjithmonë dhe sesi ke fituar një vlerë më shumë mirësie të veçantë e të rrezikshme”.

Mbreti Enrico VIII, Anna Bolenas (1527)
“Po guxoj të të kërkoj të ma thuash prerë çfarë mendon për dashurinë tonë. Nevoja më shtrëngon ta di përgjigjen tënde, duke qenë që kam një vit që jam plagosur nga dashuria dhe ende nuk jam i sigurt nëse kam apo jo një vend në zemrën tënde”.

‘Tetori Rozë’, Rama: Thirrje të gjitha grave dhe vajzave, bëni mamografinë falas në rrjetin e poliklinikave dhe spitaleve rajonale

“Tetori Rozë”, njihet si muaji i ndërgjegjësimit kundër të sëmundjes së kancerit të gjirit.

Kryeministri Edi Rama u ka bërë thirrje të gjitha grave dhe vajzave të kujdesen për veten, duke bërë mamografinë falas në rrjetin e poliklinikave dhe spitaleve rajonale në vend.

“MIRËMËNGJES

dhe me thirrjen e përvitshme në çdo #TetorRozë për të gjitha gratë dhe vajzat që të marrin fare pak kohë për t’u kujdesur për veten, duke bërë mamografinë falas në rrjetin e poliklinikave dhe spitaleve rajonale në vend, ju uroj një ditë të mbarë”, shkruan Rama.

UEFA e dënon 61 mijë euro FFK-në

UEFA-ja e ka dënuar Federatën e Futbollit të Kosovës me një total prej 61 mijë eurosh për ndeshjen kundër Rumanisë që u mbajt muajin e kaluar në kuadër të Ligës së Kombeve, njofton Klan Kosova.

FFK-ja është dënuar me 10 mijë euro për futjen e njerëzve në fushë, 22 mijë sosh për hedhjen e gjësendeve nga tifozët, gjashtë mijë euro për ndezjen e fishekzjarreve.

15 mijë euro FFK-ja ka marrë dënim për fishkëllimat e tifozëve gjatë himnit të Rumanisë, tetë mijë për bllokimin e rrugëkalimeve.

“Ti e shpërblen mësuesin keq nëse mbetesh përjetë nxënës”

“Sa më lart që ngjitemi, aq më të vegjël u dukemi atyre që nuk mund të fluturojnë”

“Unë jam një pyll dhe një natë pemësh të errëta: por ai që nuk ka frikë nga errësira ime, do të gjejë grumbuj me trëndafila nën selvitë e mia”.

“Duhet të jesh gati që të digjesh në flakën tënde; si mund të ringrihesh, nëse nuk je bërë më parë hi”?

“Heshtja është më keq, të gjithë të vërtetat që mbahen të heshtura bëhen helmuese”.

“Njeriu i vetmuar ia shtrin dorën shumë shpejt, kujtdo që takon”.

“Ti e shpërblen mësuesin shumë keq, nëse mbetesh përjetë një nxënës”.

“Ka më shumë urtësi në trupin tënd, se sa në filozofinë tënde më të thellë”.

“Dhe një herë që zgjohesh, do të mbetesh zgjuar përjetësisht”.

“Por armiku më i keq që mund të takosh do të jetë gjithmonë vetja jote; ti rri në pritje për veten tënde, në shpella dhe pyje. I vetmuar, ti do të shkosh rrugës drejt vetes tënde! dhe rruga jote kalon nga vetja jote, dhe përtej shtatë djajve të tu! Ti do të jesh një heretik për veten tënde dhe shtrigan dhe fallxhor dhe budalla dhe dyshues dhe mëkatar dhe i lig. Duhet të jesh gati të djegësh veten tënde në flakën tënde: si mund të bëhesh i ri, nëse nuk bëhesh më parë hi?”

“Por me njeriun është njësoj si me pemën. Sa më shumë që kërkon të ngrihet lart dhe drejt dritës, aq më shumë rrënjët e tij e tërheqin poshtë, në tokë, drejt errësirës, thellësisë – të keqes”.

“Duhet të jesh një det, që të presësh një rrëke të ndotur e të mos bëhesh pis”.

“Ai që ngjitet në malet më të larta, qesh me të gjithë tragjeditë, të vërteta dhe të pavërteta”.

“Nga të gjithë gjërat që janë shkruar, më pëlqejnë ato që njeriu i ka shkruar me gjakun e vet” /KultPlus.com