‘Apologjia ime’

Poezi nga Petro Marko

…marrezi, turp turp dhe
mëkate
per jeten e tërbuar
se kur me ndal, o gjenerate,
qe vuan rruges ndonje nate,
me merr per te dënuar
dhe, me nje ze qe vret,
ngahera me pyet:
-ku linde, o i ri?
-o jete, linda ne shkreti!
-ku rron dhe ku vete,
ne c’dhera e ne c’dete?!
-cudi! c’kerkon prej meje ti
dhe si, o jete, pyet,
kurse ne varfëri
me hodhe kur me gjete
te lindur nga skelete
pa drite, pa liri?
-njeri!
nga vete, as me thua?
-s’e di! jo, nuk e di!
po lerme, o jete, c’ke me
mua?
-dua ta di, po dua!
-atehere, jete e krisur,
per mua mos pyet
se qysh ne n’agim kam nisur
te shkel si skllav i shkrete
mbi gjurma shprese drite…
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-o mekatar,
as faliu ligjes sime,
bindu i cmendur enderrtar,
s’jeton me shqetesime!…
-mu thell’ ne brendesire
ku ndjenja rron e lire,
ku dhembja dhemb e prekur
nga ligja jote e fuqiplote,
ne gjirin tim si hekur
si hekur e celik,
qello,qello, o me kamxhik;
pa frik’ e pa meshire
e pa pendim,
se mu ne thellesire
te shpirtit, ne nje kend,
lindi nje shqetësim
qe celi varrin tend…/KultPlus.com

Tetor

Poezi nga Ismail Kadare

Ti ike udhës së pafundme
Ku zverdhin drurët gjetherënës
Mbi gjokse pellgjesh tani tundet
I arti medalion i hënës.

Lejleket ikën, fill pas teje
Si stof i keq u zbeh blerimi
Dhe ngjajnë toka, pylli, reja,
Me negativin e një filmi.

Tani në fusha shkoj menduar
Ku nis të fryjë erë e ftohtë,
Ku ca mullarë të gjysmuar
Duken që larg si Don Kishotë.

Ç’të bëj, po them me vehten time,
Në këtë orë të vonë të muzgut,
Ku qerrja baltave bën shkrime.
Të lashta sa të Gjon Buzukut?

Do të shkoj të ulem përmbi pellgjet,
Të pi në gjunjë duke rënë,
Në grykë e di, do të më mbetet
I ftohti medalion i hënës. / KultPlus.com

“Gruaja, shpirti i thesareve tona etnografike”, mbahet aktiviteti për Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore

Institucioni i Presidentit të Republikës zhvilloi këtë vit aktivitetin “Gruaja, shpirti i thesareve tona etnografike”, kushtuar veshjes popullore shqiptare.

Ky aktivitet u organizua nën kujdesin e Zonjës së Parë të Republikës, Armanda Begaj, me synim promovimin e veshjeve popullore shqiptare, nderimin dhe ruajtjen e trashëgimisë etnografike.

Pjesëmarrës ishin zonja me kontribut në jetën kulturore shqiptare, ambasadorë dhe bashkëshortet e ambasadorëve që shërbejnë në vendin tonë, si edhe personalitete nga fusha të ndryshme të artit.

Veshjet tradicionale nga të gjitha krahinat e Shqipërisë, nga Kosova, si edhe veshjet arbëreshe, shfaqën larminë dhe origjinalitetin e tyre bashkë me elementë me vlera kulturore dhe artistike.

Ato erdhën në këtë aktivitet si dëshmi e zhvillimit të hershëm të zejtarisë artistike, dijebërjes, endjes dhe qëndismave, duke pasqyruar historinë tonë ndër shekuj.

“Ne shqiptarët kemi trashëguar ndër shekuj e breza një pasuri të madhe të veshjeve popullore të punuara mjeshtërisht nga gra e vajza. Këto veshje përgjatë proceseve të ndryshme të zhvillimit historik, social e kulturor, krijuan dhe fizionominë tonë,” u shpreh Armanda Begaj gjatë fjalës përshëndetëse në këtë aktivitet.

Zonja e Parë vlerësoi në veçanti gratë që marrin përsipër riprodhimin e veshjeve popullore, duke ruajtur me fanatizëm origjinalitetin e tyre, ndërsa theksoi se gjithsecili jep kontribut në ruajtjen dhe përcjelljen e trashëgimisë kulturore.

“Ne sot ndoshta nuk endim më sa dikur, nuk qëndisim e nuk përcjellim vajzën me pajën tradicionale të të parëve tanë, por kemi mundësi që kulturën materiale dhe shpirtërore, etnografinë shqiptare ta ruajmë me fanatizëm, ta pasurojmë, ta përhapim dhe ta trashëgojmë në brezat e ardhshëm. Le ta përdorim historinë tonë të lashtë dhe të pasur për të qenë krenar në çdo kohë për qenien tonë, krenar për kombin shqiptar,” u shpreh Begaj.

Pasi ndoqën sfilatën e veshjeve popullore të shoqëruara nga vallet e krahinave përkatëse, të pranishmit ndanë mbresat, opinionet dhe eksperiencat e tyre në lidhje me etnografinë, ruajtjen dhe trashëgiminë kulturore shqiptare./atsh/KultPlus.com

111 vite nga botimi i i numrit të parë të revistës ‘Hylli i Dritës’

Kalendari historik tregon se si sot, më 1 tetor të vitit 1913, doli numri i parë i revistës së njohur të Françeskanëve shqiptarë “Hylli i Dritës” – pasqyrë e lavdishme, por jo më pak edhe tragjike e historisë së Kombit Shqiptar, për lirinë e të cilit u përpoqën autorët e saj françeskanë e jo françeskanë, duke shkruar sa me bojë, aq me flijimin e jetës deri në derdhjen heroike të gjakut në mbrojtje të vlerave kulturore e shpirtërore të popullit e të vendit.

Numri i parë i revistës “Hylli i Dritës” u botua më 1 tetor 1913, për t’u ndërprerë menjëherë, sepse doli haptas në mbrojtje të lirisë e të drejtave kombëtare shqiptare, seriozisht të kërcënuara një vit pas shpallje së pavarësisë e para fillimit të Luftës I Botërore.

Shkruante Atë Gjergj Fishta: E tuj kenë se me të hîm t’ ushtrive ndërkombëtare në Shkodër mbaroi nata e errshme e robnisë e për Shqipëtarë filloi me ague e bardha dritë e Lirisë, e kemi quejtë ketë të Përkohëshme tonë: “Hylli i Dritës”, përsč âsht tue lé nepër ag të qytetnisë së Shqipënisë. E porsi Hylli i Dritës me fërfllim t’ambël të vetin ngjall shpënesët e shueme në zemër të shtegtarit, errun ndër shkretí të mjerueme, (ashtu) na do të përkujdesena, qi edhe e Përkohëshmja jonë të mrrijë me ngjall shpënesën ndër zemra të Shqipëtarëvet se prej Hyut ditë mâ të mira kanë me iu reshë Shqipënisë” (H.D. I. 1913, 4-8). (Pater Gjergji).

Revista  Hylli i Dritës rifilloi të botohej në maj të vitit 1921, për të heshtur rishtas nga nëntori i 1944-tës deri në nëntor të 1993-shit. Nga 1993 u duk përsëri nën drejtimin e njërit nga françeskanët e paktë që kishin shpëtuar gjallë nga persekutimi i komunizmit: Atë Zef Pllumit. Shumë shpejt u ngrit po në atë rang të lartë që kishte pasur dikur Hylli i Dritës dhe revista tjetër e Etërve Jezuitë “ Leka “.

Në këtë periudhë të pas komunizmit, Hylli i Dritës u botua deri ne vitin  1997 kur  iu deshtë të mbyllej sërish. Pas kësaj ndërprerje të re, rifilloi përsëri të botohet në vitin 2006, gjithnjë nën drejtimin e Provincës Françeskane “Zoja Nunciatë” të Shqipërisë. / VATICAN NEWS /KultPlus.com

Nën thundrën e kohës

Vlora Konushevci

Dikur isha bota jote.
Atëherë kur mrekulloheshe
pas buburrecave e karcyllave
por unë s’kisha kohë
me qenë botë.
“Ecë ma shpejtë”…
Duhej me mësu, me punu, me gjallnu
me ja ble ilaqet babës
me çu n’terapi nanën.


Ti u rrite tinëzisht,
si lule jasemini që çel natën,
me rrajë të palëkunduna n’truallin e kohës tande.
Shpatullat t’u zgjanuen si fushë luledielli,
kambët si rremba që përqafojnë dheun,
e kalove pragun e fëminisë pa zhurmë,
derisa akrepat e jetës tem nguteshin.


“Ec ma kadale”… t’them tash,
por ti fluturon n’kërkim të qiellit tand.
“S’kam kohë, kam punë,
po m’presin shokët, kam me mësu.”


Bota jote përnjiherë u ba e madhe,
aq sa m’çoi mue përpjetë
e më lëshoi poshtë n’qoshen e shtëpisë
ku pres me ndëgju tingullin ma t’ambël,
kur futet çelësi në vrimë dhe hapet dera,
e ti krejt shpërfillshëm m’buzëqesh kur hyn brenda!
Unë t’vështroj prej qoshes
dhe e kuptoj
që asht radha jote me qenë botë
dhe lutem
që asnji rrebesh mos me ta ndal hovin
që asnji tufan mos me ta pre udhën
e dashnija me u rritë çdo ditë n’ty!/ KultPlus.com

Porti i Durrësit, tetori nis me ardhjen e 630 turistëve nga e gjithë bota

Porti i Durrësit vijon të mbetet destinacioni i kroçerave të huaja edhe gjatë stinës së vjeshtës.

Mëngjesin e sotëm në port mbërriti kroçera “Seven Seas Voyager” me rreth 650 turistë nga e gjithë bota, 450 prej të cilëve amerikanë, të cilët kanë zgjedhur të vizitojnë ditën e sotme qytetin bregdetar të Durrësit si dhe sitet turistike të Tiranës, Krujës dhe Beratit.

Autoriteti Portual Durrës bën të ditur se “edhe pse zyrtarisht jemi në muajt e vjeshtës, kroçerat turistike vijojnë  të ndalen në vendin tonë, duke e integruar atë çdo vit e më shumë në itineraret e tyre në Adriatik”.

“Seven Seas Voyager” ndalet në Durrës pas vizitës në ishullin grek të Korfuzit, për të vijuar më tej turin në brigjet e Kroacisë.

Anija turistike “Seven Seas Voyager” lundron nën flamurin e Bahamas dhe ka një gjatësi prej 206,5 metra dhe gjerësi rreth 30 metra./atsh/KultPlus.com

Presidentja Osmani në takim me ministren e Jashtme të Gjermanisë, Baerbock kërkoi mbështetje për anëtarësim në organizata ndërkombëtare

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani gjatë vizitës së punës në Gjermani, ka takuar ministren e Jashtme, Annalena Baerbock.

Në takim, Presidentja Osmani theksoi se Gjermania është partner strategjik në aspektin politik, të sigurisë dhe atë ekonomik, ndaj Kosova është mirënjohëse për mbështetjen e vazhdueshme të saj.

Presidentja Osmani ka kërkuar vazhdimin e mbështetjes gjermane edhe për anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës, NATO, BE dhe organizata të tjera ndërkombëtare.

Situata aktuale politike dhe ajo e sigurisë ishin gjithashtu tema të diskutimit të Presidentes Osmani dhe ministres Baerbock.

Presidentja Osmani ka theksuar se synimi i institucioneve të Kosovës është integrimi i serbëve në shoqëri dhe institucione, porse  një gjë e tillë po pengohet nga Serbia dhe presidenti i saj. Në këtë kontekst, Presidentja ka potencuar se në procesin e dialogut me Serbinë, Kosova ka treguar përkushtim për t`i adresuar çështjet që janë në interes të qytetarëve dhe të paqes e stabilitetit rajonal.

Presidentja Osmani ka theksuar se Kosova e ka pranuar marrëveshjen bazike dhe aneksin e Ohrit të propozuar nga Bashkimi Evropian dhe mbështetur nga SHBA-të, ndaj  marrëveshja duhet të zbatohet si e plotë.

Ndër të tjera, në këtë takim janë rikonfirmuar marrëdhëniet e mira ndërmjet dy shteteve dhe janë diskutuar mundësitë për thellimin e mëtejmë të marrëdhënieve bilaterale, duke përshirë angazhimin e përbashkët në përmbushjen e agjendës së gjelbër.

Sipas Presidentes Osmani, marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe Gjermanisë fuqizohen edhe më shumë nga numri i konsiderueshëm i mërgimtarëve kosovarë, të cilët janë integruar me sukses në shoqërinë gjermane./KultPlus.com

Tri ditë me “RESPOETICA” në Prizren

Më 4, 5 dhe 6 tetor nis Edicioni i 1-rë i Festivalit të Poezisë “RESPOETICA” në Prizren, që organizohet nga organizata për diplomaci kulturore “Social Creativity”.

Ky edicion i kushtohet kryesisht lidhjeve të dy ish-kryeqyteteve të dikurshme shqiptare Prizren-Shkodër, si ringjallje e zakoneve tradicionale me lidhje të forta kulturore, ekonomike, tregtare dhe patriotike. 

Në edicionin e sivjetëm të ftuar janë: Primo Shllaku, Ledia Dushi,  Stefan Çapaliku, Arjola Zadrima, Leon Mirakaj dhe Denata Rroji nga Shkodra, si dhe Ilire Zajmi, Fahredin Shehu, Taner Gyçlytyrku, Vjollca Bajraj dhe Festim Avdyli nga Prizreni.

“Theks të veçantë duam t’i japim ceremonisë së çmimit për kontribut jetësor në fushën e gjuhës, të kulturës dhe të artit. Me këtë rast duam t’ju njoftojmë se bordi i organizatës “Social Creativity”, bordi i festivalit “RESPOETICA”, në bashkëpunim me Komunën e Prizrenit, ka vendosur që laureat i Edicionit të 1-rë të Festivalit “RESPOETICA” të shpallet krijuesi nga Shkodra, Primo Shllaku, si një personalitet i rëndësishëm dhe me peshë të veçantë në sferat e letërsisë, të gjuhës, të kulturës dhe të artit në përgjithësi”, thuhet në njoftimin e organizatorëve.

Më poshtë është programi i këtij edicioni për tri ditët sa edhe do të mbahet “RESPOETICA”.

– dy takime poetike;

– promovimi i librit të shkrimtarit Primo Shllaku, «Pesha e padurueshme e pafajësisë»;

– hapja e ekspozitës së artistit të fotografisë, Fahredin Spahija «Shpirti dervish»;

– shfaqja baleti «Dimnat e fëminisë» nga Vjollca Llugiqi dhe Fisnik Smani;

– Pika muzikore, soprano Arta Jashari nën përcjelljen e Andi Durakut;

-Ligjeratë, Jeton Jagxhiu «Djathi i sharrit, kulturë e veçantë e qytetit të Prizrenit»

– ceremonia e ndarjes së çmimeve si dhe 

– ceremonia e vendosjes së pllakës «Personaliteti i 1-rë i Festivalit «RESPOETICA» në Sheshin Shadërvan.

Edicioni i 1-rë i Festivalit të Poezisë  “RESPOETICA” mbështetet nga Ministria e Kulturës, Komuna e Prizrenit dhe Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore – Prizren.

Ndërsa sponsor medial është, gazeta online për art dhe kulturë – KultPlus./ KultPlus.com

Lansohet fushata për ndërgjegjësimin mbi kancerin e gjirit, Jahjaga: Zbulimi i hershëm është mbijetesë

Ish-presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, përmes një reagimi në rrjete sociale ka treguar se është lansuar fushata për ndërgjegjësimin mbi kancerin e gjirit.

Jahjaga është shprehur se Nafije Latifi bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë ishin në krye të kësaj fushate.

“Në lansimin e fushatës për ndërgjegjësimin mbi kancerin e gjirit. Zonja e hekurt Nafije Latifi në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë dhe shumë bashkëpunëtorë të tjerë ishin në krye të kësaj fushate. E ardhmja e gruas është e ardhmja e shoqërisë! Zbulimi i hershëm është mbijetesë!”, është shprehur Jahjaga.

Gruaja që i dha shpirt muzikës shqiptare, Ami Krajka mes Shqipërisë, Amerikës dhe dashurisë së madhe për Kosovën

Isak Bilalli

Të paktë janë ata që e njohin me emrin e tapisë së lindjes, Semiramis Krajka, pothuajse të gjithë pa përjashtim e njohin ose si zyshë Ami apo vetëm si Ami Krajka, një zonjë e denjë që tërë jetën e saj ia dedikoi artit muzikor, në Shqipëri e më gjerë.

Me origjinë nga Kanina e Vlorës, Ami vjen nga një familje aristrokrate që i dhuruan kombit gjithçka që patën, respektivisht shkrinë tërë pasurinë e tyre e në shërbim të përparimit kulturor dhe forcimit të identitet kombëtar. Njësoj si paraardhësit e saj edhe zysha ka vënë në funksion gjithë potencialin e saj në shërbim të artit, kulturës e muzikës duke mos kursyer asgjë nga vetja e saj, për të cilin shërbim jetësor, me shumë modesti  thotë se e gjitha është çështje ADN-je, por dellin për muzikën pohon se është çështje geni që e ka të trashëguar nga e ëma e saj.  

Sot, ajo jeton mes Tiranës dhe New Yorkut me dy djemtë e saj Uliksin dhe Fatrinin, të dy virtuozë të rinj të artit muzikor që notojnë ujërat ndërkombëtare të zanatit.

Në Tiranë, zyshën e gjen në lagjen e njohur si ish-Kinema 17 nëntori, aty ku gjyshi i saj themeloi kinemanë e parë shqiptare, sot një bllok bizneso-rezidencial, respektivisht tek Kafe Lemza, që vazhdon të jetë një pikë reference të cilën e njohin gjithë tironsit,  sapo t’ia përmendësh emrin.

Ashtu siç Lemza është kryevepra e muzikës së lehtë shqiptare, kafe Lemza shërben si vend pelegrinazhi ku sot artdashës të shumtë dynden për të shijuar një filxhan kafe paksa ndryshe, ngase aty është edhe mundësia që të rastësisësh a takosh ndonjërin nga Krajkanët dhe të shkëmbesh muhabete arti e kulture.

Deri dje,  zysha, kafen e mëngjesit e konsumonte te kjo kafene në shoqërinë e të shoqit, ndërsa sot në mungesë të tij, atë e gjen në shoqërinë e familjarëve e miqve të saj të shumtë, me të cilët vazhdon të jetë inspiruese për të bërë diçka më shumë. Ajo, vazhdon të nxisë të tjerët të japin sa më shumë nga vetja e tyre në shërbim të ngritjes dhe ringritjes cilësore, sepse vetëm duke punuar fort arrihet gjithçka në jetë, madje edhe ato objektiva që mund të duken të pa-arritshme në shikim të parë.    

Edhe në këtë moshë, zysha zhvillon jetën e saj bazuar në këtë formulë, ajo vazhdon të jetë kërkuese edhe në profesionin e saj, gjë që e bën të jetë një nga divat e pavdekshme të muzikberjes, e cila kontribuoi cilësisht tërë jetën me qëllimin e vetëm, ngritjen kulturore të shoqërisë shqiptare.

Krijimtaria e saj për nga lloji është unike dhe e rrallë, ndërsa kontributi i saj mund të thuhet me plot gojën që është i pa-matshëm, sepse veproi e krijoi në kohërat më të vështira historike të artit muzikor.

Që në moshë të hershme, Ami ishte një pasionante e muzikës, ndaj duke qenë koshiente për potencialin e saj, ajo i drejtoi velat drejt liceut artistik, respektivisht në vitin 1965, ajo iu bashkua studimeve për violë në klasën e profesorit Benjamin Guraziu, të cilën e mbaroi me ekselencë, shkollë e cila i hapi dyert asaj që të bëhej pjesë e Teatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit si dhe Ansamblit Popullor në Tiranë. Si edhe të tjerë artistë, Ami pati fatin të kishte bashkëpunim me mjeshtërit e mëdhenj të kohës, të cilët hodhën themelet e artit muzikor në Shqipëri.

Përtej krijimtarisë së saj artistike, emri i saj lidhet ngushtë me zgjedhjen që ajo kishte bërë për shokun e jetës së saj, me të cilin, në një fare mënyre, arritën të hyjnë në histori si, çifti që i dha fryme rinore dhe lirie artit muzikor në Shqipëri.

Natyrshëm, krijimtaria artistike e Amit është e lidhur me krijimtarinë e të shoqit, fizarmonistit, kompozitorit të dashurisë, rinisë, folklorit dhe jo vetëm; “Artistit te Madh”, “Nderit te Kombit” Agim Krajka, tani i ndjerë, me të cilin zyshë Ami pati një jetë bashkëshortore që mund të thuhet se ishte gati përrallore.

E veçanta është se midis këtij çifti prevaloi dashuria për muzikën, të cilët së bashku arritën të bëhen të pazëvendësueshëm në botën e muzikës shqiptare. Pikërisht për shkak të kësaj veçantie që i karakterizonte, qarqe të ndryshme mediatike, Amin dhe të shoqin e saj, e kanë cilësuar si çifti që diti të krijoje dhe të luajë valsin e dashurisë, të cilët opinioni i gjerë artistik i cilësoi si, më të dalluarit, më të dashurit e, që i dhanë publikut ndjenja të forta krenarie dhe madhështie përgjatë një karriere gjysmë shekullore.

Gjithë jeta dhe rrugëtimi artistik i zonjës së respektuar përbën vërtetësinë e postulatit se, pas një burri të suksesshëm qëndron një grua e fortë, Ami ishte e tillë, ishte ajo që i qëndroi burrit te saj pranë, duke e mbështetur dhe ndihmuar atë vazhdimisht në krijimin dhe kompozimin e perlave të muzikës shqiptare. Me pak fjalë, falë dashurisë së saj për muzikën, ajo diti dhe ia arriti ta mbështesë atë në krijimtarinë e tij, por në të njëjtën kohë ia doli të realizojë një krijimtari të veten, gjë që e bën atë një ndër ikonat e artit dhe muzikës shqiptare. Duke qenë se bashkë-krijuan me të shoqin, ai, suksesin e tij gjithmonë ia dedikonte Amit, dhe kjo jo për gjentilesë, porse vërtetë Ami ishte një muzë, jo vetëm në jetën e tyre familjare, por ajo ishte vërtetë frymëzimi për krijimtarinë e tij artistike.

E gjithë kjo histori dashurie e suksesi e ka zanafillën e saj te Festivali i XVI-të i RTSH i vitit 1969, kohë kur Ami për herë të parë takoi Gimin (emër me të cilin zysha e thërriste të shoqin), dhe nga ky event muzikor kombëtar filloi të marrë jetë një histori model dashurie e suksesi profesional, ndër më të suksesshmit në historinë shqiptare.

E tillë ka qenë e vazhdon të jetë gjithmonë zyshë Ami, e dashur, suportuese, e thjeshtë, e hareshme, plot energji e kurajo deri në skajshmëri, një grua e cila akoma vazhdon të dhurojë edhe në ditët e sotme, por rrallë herë merr nga të tjerët. Ajo, pa dyshim, mund të quhet hyjneshë në fron, ngase me punën që ajo ka bërë ishte një nga kontribuueset organike të evolucionit kulturor që sot e gjejmë në botën e artit, respektivisht në ngritjen e cilësisë së vlerave muzikore.

Muzika ishte dashuria e saj e përjetshme dhe e përtejme…

Rruga e saj drejt suksesit dhe arritjeve, nuk ka qenë aspak e lehtë, por e mbushur me barriera pothuajse të pakalueshme, por ishin këto vështirësi që e bënë atë, të jetë një grua e palëkundur në realizimin e ambicieve të saja. Krijimtaria e saj artistike është e lidhur ngushtë me Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit, ku përgjatë një karriere të gjatë shërbeu si një aset i pazëvendësueshëm, duke bashkëpunuar me artistët e kompozitorët e kohës që e bënë pjesë e projekteve madhore që industria muzikore e atyre viteve krijoi.

Ami, ishtë një nga ata muzikantë që, kurrë nuk ngurroi të jepte kontributin e saj të vyeshëm tek Orkestra Simfonike, Filarmonia dhe Kori i TKOB, të jepte nga vetja e saj për këngëtarët lirikë, për trupën e baletit, për dirigjentët, për regjisorët etj.

Ajo me të cilën ajo bashkë me të shoqin e saj mund dhe duhet të krenohen e që për ta është ndoshta arritja më e rëndësishme, është edukimi me po të njëjtën frymë për dy djemtë e tyre, viganë të artit muzikor, të cilët sot sfidohen në nivelet akademike të mësimdhënies dhe krijimtarisë muzikore në Evropë dhe Amerikë dhe dinjitetshëm ndjekin trashëgiminë dhe ecin në trasenë të cilën shtruan prindërit e tyre.

Ami është ajo që ka bartur mbi supe gjithë presionin e kohës së regjimit ndaj familjes së saj, sepse edhe kur familja Krajka i këndonte dashurisë, rinisë e shqiptarisë, sigurimi i shtetit intensifikonte metodat e survejimit dhe intimidimit deri në kërcënim për zhdukje e shfarosje. Është më së e qartë që zysha bënte një jetë nën kërcënim të vazhdueshëm, një lloj persekutimi sistematik, sepse vetë regjimi i kohës kishte frikë nga tingujt e këngëve që dilnin nga shtëpia e Krajkëve, se mbase mund të shkaktonin revolucion.

Edhe në ato rrethana tmerri, zysha vazhdonte punën e saj me ngulm duke e ndarë kohen mes Operas si orkestrante, krijimtarisë së saj dhe familjes. Ajo diti që në çdo situatë vështirësie të mos ndalet asnjëherë, e krejt natyrshëm të vazhdojë sfidën e saj drejt sukseseve të mëtejme. Tani, me aq dhimbje sa ajo kujton vështirësitë me të cilat përballeshin ato kohë në Shqipërinë komuniste, mes turbulencash e lajthitjeje njerëzore, por me aq mallëngjim ajo kujton kohën dhe punën e saj me kolegët e saj, me nxënësit e saj, me bashkëpunëtorë e prodhues të mirëfilltë të artit shqiptar.

Zyshe Ami një patriote që vazhdon të mbaj në zemër Kosovën…

Ami, kishte miqësi familjare e profesionale me shumë artistë të mëdhenj nga Shqipëria por një vend të veçantë në raportet e tyre ndërmiqësore zinte Nexhmije Pagarusha e cila në kujtesën e saj renditet në sirtaret e lartë. Për të, mbeten të pashlyera takimet dhe komunikimet miqësore e profesionale me Nexhmijen e cila shpejt u be mikeshë e zyshës dhe familjes Krajka që nga fillimet e viteve ’70-ta, miqësi e cila ndër vite vetëm se u çimentua fort. Ky afrimitet me divën e muzikës kosovare e bëri atë të donte edhe më shumë Kosovën dhe të dyja të shkëmbenin biseda fshehurazi lidhur me shqetësimin se si jetonin shqiptarët jashtë kufijve të Shqipërisë. Kur përmendet ky raport ajo me lot në sy dëfton për dhuratën më të çmuar – fustanin e nusërisë që i kishte dërguar Nexhmije Pagarusha për martesën e saj, simbolike jetësore që e bëri të ndihej e përmbushur në të gjitha dimensionet, miqësi dhe falënderim të cilën e ruajti si një diamant të çmuar deri sa e madhja Nexhmije Pagarusha u shua nga kjo botë.

Ami, ndjehet disi e plotësuar që në ato kohë të vështira ku mbizotëronte terri informativ dhe izolimi, ajo posedonte informacion për gjendjen e bashkëkombësve dhe për ndjeshmërinë që kishin ata për atdheun mëmë.

Vitet e kthesës së madhe për zyshen…

Vitet e rënies së regjimit të ashpër komunist, e gjetën Amin dhe familjen e saj me vendimin për të emigruar matanë oqeanit. Ky vendim nuk ishte i lehtë për zyshën, por në këmbim të vazhdimit të karrierës në vendlindjen që duhej të përshkonte rrugën e tranzicionit të fortë, ajo bashkë me të shoqin zgjodhën të sakrifikojnë për një shkollim më superior për dy fëmijët e tyre dhe u larguan nga Shqipëria.

Gjithçka duhej të fillonte nga zero në Amerikën e largët.

Zyshe Ami, përnjëherësh përvoli mëngët dhe filloi të shpërndante fletushka informacioni për ofrimin e leksioneve private muzike përmes së cilës punë do të siguronte jetesën. Dashuria për mësimdhënien, për muzikën iu shpagua menjëherë,  sepse lajmi mori dhenë mes shqiptarëve të cilët jetonin në New York, dhe për një kohë të shkurtër Ami Krajka rimori epitetin zysha apo mësuesja e shqiptarëve. Nuk vonoi shumë dhe me ndihmën e të shoqit dhe të fëmijëve të cilët ndiqnin shkollimin e lartë në Amerikë, mësuese Ami hapi shkollën private të muzikës me emërtimin “Shkolla KRAJKA”, e cila funksionoi dhe edukoi gjenerata të shumta artistësh shqiptarë e amerikanë të cilët mësuan rreth artit muzikor më ndryshe se ç’mësohet në shkollat e zakonshme. Për aq kohë sa funksionoi kjo shkollë në New York, ishte vend grumbullimi ndërshqiptarësh, ku shkëmbeheshin biseda vëllazërore dhe çmalljeje për atdheun, por më shumë ishte një qendër burimore informacioni për muzikën shqiptare dhe një vend prej nga organizoheshin aktivitete të shumta kulturore për shqiptarët anë e kënd Amerikës.

Në Shtetet e Bashkuara, zysha, dëfton se ishte e plotësuar në shumë dimensione, por para sa gjithash ajo u ndje e respektuar dhe kontributdhënëse për gjithë ato aktivitete të shumta që bashkëorganizoi me shoqatën “Motrat Qiriazi” në New York, por edhe në qendrat tjera si në Chicago, Detroit, Boston etj.

Ky elan pune i zyshës, bëri që numri i të apasinuarve ndaj muzikës të ishte katërshifrorë, të cilët kishin kaluar nëpër pentagramet e zyshës dhe përthithën dituri jo vetëm nga arti muzikor por edhe kulturë e edukim profesional. Natyra e saj dashamirëse e paqtuese e bëri që ajo të jetë shumë e afërt në krijimin e njohjeve me bashkëvendës nga Kosova, Maqedonia e Veriut, Mali i zi…,  me të cilët sot e asaj dite mbeten raporte jetësore. Shqiptarët nga të gjitha trojet kishin dëshirën e papërshkruar që fëmijët e tyre të merrnin mësime nga zonja Krajka e cila ishte gjithmonë e gatshme të rrezatonte energji pozitive dhe e quanin veten të privilegjuar që një mësuese si ajo të edukojë gjeneratën e re të profesionistëve në ardhje.

Emigrimi matanë oqeanit ishte një fazë që e bëri familjen Krajka të ndjehet e përmbushur, sepse gjatë kësaj kohe arritën të zgjeronin gamën e njohjeve dhe përfaqësimin mbarëshqiptar në të gjitha nivelet përfshirë edhe qarqet e larta akademike të fushës.

Rikthimi në atdhe një vendim racional…

Një vendim tjetër shumë pikant dhe i qëlluar i zyshes, ishtë kthimi në Shqipëri pas më shumë se një dekade aktivitet dhe punë të palodhshme në Amerikë. Në retrospektive, lajmi për ikjen e familjes Krajka nga Shqipëria ishte trishtues, por aq ishte ngazëllues edhe lajmi për rikthimin e tyre në Shqipëri, me të cilin rast kishte mbulim mediatik të gjerë dhe sinjale shprese që përcillnin televizionet e kohës. Padyshim, ardhja në folenë e vjetër e rikthejnë Amin dhe Agimin në auditoret akademike dhe Institucionet Kombëtare të lëmisë së muzikës duke i dhënë kështu vendin honorifik që meritonin.

Te dy u bënë anëtarë të pa zëvendësuar të jurive profesionale të mega eventeve që mbaheshin  në nivel kombëtar në të cilat raste, detyra e tyre ishte të vlerësonin artistët e ndryshëm për performancat artistike. Përveç këtyre angazhimeve, zyshë Ami nuk harroi të marrë me vetë nga Amerika edhe shkollën e muzikës të cilën e emëroi me po të njëjtin emër edhe në Tiranë, e cila sot gëlon me nxënës e studentë të talentuar që duan të ndjekin rrugën që e ka ndjekur familja Krajka.

Kjo shkollë drejtohet nga i biri i zyshës, profesor Uliks Krajka ku edhe Ami vazhdon të punojë me kohë të pjesshme, sepse një pjesë të kohës, ajo ka vendosur t’ia kushtojë dy mbesave të saj, me të cilat vazhdon të bëjë punën e saj si gjyshe. Gjithsesi, Ami mbetet ajo zysha e buzëqeshur, me energji të pashtershme pozitive, inspiruese me këdo që rri në tavolinë, e cila jo vetëm që refletkton dashamirësi e miqësi, por edhe mbjell në shpirtin e bashkëbiseduesit po të njëjtat atribute që i ka ajo.

Largimi i të shoqit nga kjo botë, e bën Amin të jetë pak më të tërhequr dhe e mbështjellë me një membranë të hollë dhimbjeje dhe nostalgjie, ndaj dhe në bisedë është i dallueshëm boshllëku që ndjen, për të cilin nuk e fsheh as mungesën, por as edhe ndjenjën e krenarisë.

Krijimtaria e saj dhe e të shoqit ka bërë që Krajka, sot të jetë më shumë se një emër i zakonshëm, por është Zonja që e bëri, ky emër të jetë një brand shqiptar dhe u arrit me punë dhe angazhim jetësor.

Ami Krajkës i detyrohen të gjithë shqiptarët dhe e vetmja mënyrë që mund të shlyhet detyrimi qytetar e kombëtar është të themi zyshës faleminderit.

Faleminderit Zyshë Ami!  

Falë fisnikërisë, elokuencës e klass-it tuaj, sot gjejmë lule, fidane e bulëza të panumërta në kopshtin e quajtur art muzikor dhe ne të gjithë pa përjashtim shijojmë këngët e meloditë e pavdekshme që ju krijuat e bashkëkrijuat gjatë karrierës suaj të bujshme.

Edhe njëherë, falimnderit zyshë!/ KultPlus.com  

“Tetori filloi me shi…” (VIDEO)

Një shpirt i veçantë që krijoi art në fusha të ndryshme, Muharrem Qena me zërin e tij na la disa këngë të cilat dëgjohen edhe sot.

Përtej këngëve, tekstet e tyre të cilat shpesh i shkroi ai vet kanë vlerën e tyre dhe tej emocionit janë edhe të thella dhe poetike. Askush më mirë se Muharremi nuk do ta dinte se cili tekst do ti përshtatej një zëri njomak të Muharremit.

Shembull, për muajin tetor flet kënga “Ndarja”. Një tekst i tetorit me shi, të cilin sot po e sjellim për ta kujtuar Muharremin dhe figurën e tij.

“Tetori filloi me shi,
me shi të ftohtë që rigon,
rigon dhe zemra ime
se ndahet prej teje
për nji motmot.
Tetori më ndan prej teje
prej teje ndahet dhe zemra
zemra që s’pushon së rrahuni
se do t’jet’ pranë teje
për nji motmot.”
 / KultPlus.com

“Jam në turne”, dokumentar me materiale të rralla për “Artistin e Popullit” Pandi Raidhi

”Jam në Turne” titullohet filmi dokumentar kushtuar aktorit Pandi Raidhi, Artist i Popullit, që u shfaq mbrëmjen e djeshme në Qendrën për Hapje dhe Dialog, COD.

Ky film nxjerr në pah figurën e papërsëritshme të aktorit, që qëndron në piedestalin e skenës dhe të ekranit shqiptar. Përmes materialeve të rralla, regjistrimeve filmike, intervistave nga kolegët e familjarët, dokumentari tenton të sjellë historinë e jetës, një histori triumfi, talenti, pune të palodhur dhe përkushtimi në skenë dhe në ekran.

Pandi Raidhi diti të ishte dhe të mbetet në kujtesën e kolegëve një njeri i mirë, një bashkëpunëtor komod dhe me shumë humor, i pasionuar dhe i vendosur për të përmbushur me shpirt rolet, karakteret, personazhet, ato përfaqësime kinematografike që e kanë vendosur atë në kolonën e korifenjve të artit tonë skenik.

Disa prej filmave më të spikatur ku ai ka interpretuar janë: “Yjet e netëve të gjata”, “Përballimi”, “Krevati i Perandorit”, “Zonja nga qyteti”, “Një shoqe nga fshati”, “Beni ecën vetë”, “Rrugicat që kërkonin diell” etj.

Pandi Raidhi lindi më 14 prill 1921 në qytetin e Korçës. Ai e nisi karrierën e tij artistike në vitin 1937 me shfaqen teatrale “Dasma korçare”, ku fitoi menjëherë simpatinë e publikut korçar.

Mori pjesë në Luftën Antifashiste Nacionalçlirimtare në radhët e Rinisë Antifashiste. Në vitin 1948 pas mbarimit të shkollës së mesme u fut në punë në Teatrin Popullor (sot Teatri Kombëtar) ku interpretoi dramën “Dasma korçare”. Në vitin 1950 u kthye në teatrin “A. Z. Çajupi” të Korçës ku do të interpretonte me dhjetëra role.

Pandi Raidhi u nda nga jeta më 18 korrik 1999./atsh/KultPlus.com

Kur Jusuf Gërvalla i shkruante nënës: Të shoh tuj ecë me atë krejninë tande të pashoqe, sa herë që nisesh me e pa djalin tand në burg

Në shtator të vitit 1980, Jusuf Gërvalla ishte larg nënës së tij. Dashuria e pastër e saj megjithatë e ka shoqëruar Jufusin në udhëtimet, tragjeditë e të mirat e jetës së tij.

“ Nanë e dashtun!
Rruga e jetës na pruni deri këtu. Zor sa të duesh. Po kollaj, s’ka qysh bahet ma kollaj. Ti vetë sa e sa herë, në prag të gjumit, kur ishim fëmijë e kur kishim dalë prej lojnave të fëminisë, na ke kallxue përralla që kanë të njëjtin përfundim: rruga e nderës asht ma e zorshmja, po ma e mira dhe e vetmja rrugë e vërtetë për njerin. Dhe, kush u mundue për nder, nder ka gjetë!

Sot, në vjeshtën e kësaj rruge, kur s’po kemi qysh me i dhanë gjevap bereqetit kaq të pasun, farën e të cilit e kemi mbjellë vetë, kush lodhet i pari mundet me thonë: a vyen me luftue për nder, tuj i ngarkue vetit kaq të liga në shpindë?!

Unë, besoj, nanë, se ti nuk je ajo që thotë kështu. Ti gjithmonë u ke përballue burrnisht rrebesheve të mëdha. Unë besoj se ti nuk je lodhë. Rruga jonë, mendja e shpirti ynë kanë pasur strofull fjalën tande, dashuninë e kujdesin tand të pashoq. Kur i kujtoj këto, më del se ti, në vend se të mërzitesh, duhet të gëzohesh e të përtërihesh. Ma në fund, veç tuj mos u dorëzue në këtë kohë të vështirë, ti nanë, do ta qitësh edhe hapin tand të fundit burrnor, që të bon si të gjitha ato nana trimnesha e fisnike shqiptare, të cilat, kur e ka lypë puna e vatanit, s’e kanë kursye e s’e kanë kajtë me lot jetën e djemve të tyne dhe kanë këndue kur kanë kukatë qyqet.

Jam shumë i lumtun që për këtë pikë, pra, për mërzinë tande, shpirtin e kam të fjetun. Ti je nji lis, që nuk don me ditë për fërfllazat e forta. Bile, nji lis, madhështia e të cilit del në pah bash kur merr mot me fërfllazë. As bora as ngricat e mëdha nuk të kanë ba kurrë shejë.
Pse, pra, dridhesh aq fort prej lagshte e prej bryme?

Në përfytyrimet e mia të gjalla, këtu në tretdhé, të shoh tuj ecë me atë krejninë tande të pashoqe, sa herë që nisesh me e pa djalin tand në burg, e rrugës të bjen me u shpërndrrue me anmiq të mëdhenj e të vegjël të pjellës sate. Le të pëlcasë anmiku, gjithë ai që e ka ba synin qorr e veshin shurdh kur e do puna me lufte për nderën, për ato që ti jau ke kushtue jetën e shëndetën. Dhe dije se krejnia jote përballë fërfllazës së sotme, asht helmi ma i fortë për anmikun” . / KultPlus.com

Fotografi nga protesta studentore e 1 tetorit 1997 (FOTO)

Protestat e 1 tetorit të vitit 1997 kanë luajtur rol të madh në atë se si sot është formuar shoqëria kosovare. Kanë kaluar 26-të vite qëkur studentët e Universitetit Paralel asokohe të Prishtinës, protestuan për të drejtat e tyre, dhe për të drejtat e njeriut kosovar në Kosovën e atëhershme.

Lëvizja Studentore e 1997 e drejtuar nga Bujar Dugolli, Milot Cakaj, Muhamet Mavraj, Driton Lajçi, Hajrullah Koliqi, Fetah Jagxhiu, Ahmet Gecaj dhe Albin Kurti, e përkrahur dhe nga rektori historik i Universitetit të Prishtinës, Ejup Statovci, si dhe nga disa profesorë, i pati dhënë fund politikës paqësore të popullit shqiptar ndaj regjimit serb.

Kjo lëvizje vlerësohet se ka sensibilizuar opinionin ndërkombëtar se UÇK-ja buronte nga populli liridashës i Kosovës.

Me 1 tetor 1997, mijëra studentë por edhe nxënës të shkollave të mesme dhe qytetarë të shumtë kishin protestuar në Prishtinë për të kërkuar lirimin e objekteve të UP-së nga regjimi serb, i cili i kishte dëbuar studentët shqiptarë nga objektet e tyre universitare.

Fotografitë në këtë tekst janë marrë nga Prishtina Film Rolls në Instagram./ KultPlus.com

Sot, Dita Ndërkombëtare e të Moshuarve

Sot, shënohet Dita Ndërkombëtare e të Moshuarve.

Me qëllim të sensibilizimit të opinionit ndërkombëtar për rritjen e pjesëmarrjes së grupmoshave të vjetra (moshuara) në popullsinë e përgjithshme dhe pasojave nga një zhvillim i tillë, me qëllim të zhvillimit të një shoqërie për të gjitha moshat, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së më 14 dhjetor 1990, vendosi 1 tetorin si Ditën Ndërkombëtare të të Moshuarve.

Dita Ndërkombëtare e të Moshaurve është si vazhdimësi e planeve dhe nismave, siç ishte Plani Ndërkombëtar i Veprimit për Moshimin, i cili u miratua në vitin 1982 në Vjenë.

Shënimi i parë i kësaj dite fillon nga 1 tetori i vitit 1991, viti në të cilin Asambleja e Përgjithshme e OKB-së miratoi Parimet e Kombeve të Bashkuara për të Moshuarit, ndërsa në vitin 2002, në Madrid u miratua Plani (II) Ndërkombëtar i Veprimit për Moshimin në kërkim të mundësive për përgjigje të këtyre sfidave./KultPlus.com

81 vite nga lindja e veprimtarit të shquar shqiptar, Jusuf Gërvallës

Sot janë bërë 81 vite nga lindja e veprimtarit të shquar shqiptar, Jusuf Gërvalla.

Jusuf Gërvalla ka lindur në Dubovik, më 1 tetor 1943. Ai ka qenë veprimtar, shkrimtar dhe muzikant shqiptar, si dhe themelues i grupit irredentist Lëvizja Kombëtare për Çlirimin e Kosovës.

Lindi në Burrëmadhi, në komunën e Deçanit. Shkollimi i lartë tij vijoi në Prishtinë e Ljubjanë, më pas punoi si gazetar në Shkup e Prishtinë. Një nacionalist i zëshëm, hyri në radarin e Policisë sekrete jugosllave, duke u shtytur të kërkonte azil në Gjermani ku themeloi Lëvizjen Popullore për Republikën e Kosovës që më pas u nda në dy fraksione Lëvizja Popullore e Kosovës dhe Lëvizja Kombëtare për Çlirimin e Kosovës, të mbramin e kryesonte Gërvalla.

Më 18 janar 1982, Jusufi bashkë me të vëllanë, Bardhoshin, dhe Kadri Zekën u vranë nga shërbimi sekret Jugosllave në lokalitetin Untergruppenbach pranë Shtutgartit në Gjermaninë Perëndimore asokohe.

Disa prej veprave letrare të tij të cilat janë të botuara: Fluturojnë e bien (1975), Kanjushë e verdhë (1978), Shtëpia në kornizë, Skena nga jeta e fshatit, Shenjat e shenjta (1979), Jusuf Gërvalla: Vepra Letrare, PrishtinëOra, 1992/KultPlus.com

Presidentja Osmani udhëtoi për vizitë pune në Gjermani, takohet me Presidentin Steinmeier

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani ka udhëtuar për vizitë pune në Gjermani. Gjatë kësaj vizite do të ketë takim pune me presidentin e Gjermanisë, Frank Walter- Steinmeier.

Gjithashtu, Presidentja Osmani do të realizojë takime të ndara me ministra e deputetë gjermanë.

Presidentja Osmani do të jetë  folëse në sesionin Dialogu i Liderëve në kuadër të Berlin Global Dialogue me ç’rast do të diskutojë në temën: “Rimendimi i qëndrueshmërisë – përgjigjja ndaj ndryshimeve gjeopolitike”.

Në kuadër të kësaj vizite, Presidentja Osmani do të marrë pjesë edhe në ceremoninë hapëse të Festivalit Shqiptar të Gastronomisë në Berlin me ç’rast do të mbajë fjalim para pjesëmarrësve.

Ndryshe, Presidentja Osmani vizitën zyrtare bilaterale në Gjermani me ftesë të Presidentit Steinemier e ka realizuar në shtator të vitit 2021 ku është pritur me nderime ushtarake. Pas vizitës zyrtare bilaterale, ajo gjatë kësaj periudhe tre vjeçare ka pasur edhe një sërë takimesh pune e telefonata me Presidentin Steinmeier, i cili është përkrahës i fuqishëm i të ardhmes euroatlantike të vendit tonë./KultPlus.com

27 vite nga protestat studentore të vitit 1997

Sot janë bërë 27 vite nga prostestat e Lëvizjes Studentore të vitit 1997.

Më 1 tetor 1997, Lëvizja Studentore kishte organizuar protesta, për të kundërshtuar pushtimin serb në Kosovë, si dhe për të rikthyer studentët në objektet universitare, të cilët atëkohë ishin dëbuar nga regjimi serb i cili në krye kishte Sllobodan Millosheviqin.

Në fillim të viteve të 90-ta, regjimi serb kishte vendosur masa të dhunshme, duke imponuar plan-planprogram serb, e po ashtu duke dëbuar studentë e profesorë shqiptar nga Universiteti i Prishtinës.

Kjo ngjarje shënon një datë të rëndësishme të asaj kohe, e cila ishte paraprijëse për rrjedhën e ngjarjeve të tjera deri në qlirimin dhe pavarësimin e shtetit të Kosovës. /KultPlus.com

Media italiane “Gaeta.it”: Gjithnjë e më shumë italianë po zgjedhin Shqipërinë për pushime

Gjithnjë e më shumë italianë po zgjedhin Shqipërinë, por a është vërtet një vend i përshtatshem për të jetuar atje?

Kohët e fundit, shumë italianë kanë zgjedhur të jetojnë në një vend jashtë BE-së – që ofron një kosto më të ulët jetese dhe që nuk është shumë larg vendit të tyre, shkruan Mattia Senese në një artikull të botuar në të përditshmen italiane “Gaeta.it”.

Shumë prej tyre, në fakt, kanë treguar interes për vendet e Ballkanit, veçanërisht Shqipërinë.

Vitet e fundit, numri i turistëve italianë është rritur në mënyrë dramatike, pavarësisht se ata jetojnë në anën tjetër të Adriatikut.

Kostot e qëndrimit në Shqipëri janë pothuajse sa gjysma e atyre në Itali.

Kjo është arsyeja pse shumë prej tyre kanë zgjedhur Shqipërinë për të jetuar. Por, a ia vlen vërtet?

Shqipëria ka një ekonomi në zhvillim dhe për momentin shumë shërbime kanë ende një kosto shumë të ulët.

Gjatë verës, në mes të korrikut dhe gushtit, ju mund të merrni me qira një dhomë për dy persona në një hotel – me mëngjesin e përfshirë – për më pak se 70 euro.

Një ditë në plazh me çadër dhe shezlong kushton më pak se 20 euro për dy persona.

Gjithashtu, ju do të keni mundësi të vizitoni plazhe të bukura dhe detin e kristaltë, si Dhërmiu, Himara dhe Saranda.

Një vakt në një restorant lokal kushton mesatarisht 25 euro për dy persona, çmimi është pak më i lartë nëse porosisni peshk – dhe më pak nëse i referohemi një picerie.

Sipas analistëve, italianët e shohin Shqipërinë e sotme me njëfarë melankolie – në fund të fundit, deti Adriatik, plazhet, kuzhina, kthejnë pas në kohë vendpushimet italiane me çmimet e 20 viteve më parë.

Sipas një studimi të fundit, shumë italianë kanë hequr dorë nga pushimet në vendin e tyre – për shkak të çmimeve të larta, duke preferuar destinacionet e huaja.

Për të bërë një krahasim, një javë në Shqipëri për dy persona kushton 500 euro – një shifër e paimagjinueshme në Itali, ku e njëjta shumë do të shpenzohej vetëm për hotelin.

Pra, përgjigjja do të ishte: Po, Shqipëria është shumë e përshtatshme dhe ia vlen të përfshihet në listën e destinacioneve të pushimeve për vitin e ardhshëm./atsh/KultPlus.com

Vjosa në programin “Njeriu dhe Biosfera”, Kumbaro firmos dosjen që do të dorëzohet në UNESCO

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro firmosi sot dosjen e përgatitur për t’u dorëzuar në UNESCO për përfshirjen e Parkut Kombëtar Lumi Vjosa në programin “Njeriu dhe Biosfera”.

Në një video të publikuar në rrjetet sociale, Kumbaro theksoi se “nuk mund ta nisja më mbarë këtë javë se sa duke firmosur dosjen që po nisim në UNESCO. Vjosa do të regjistrohet në kategorinë e re “Njeriu dhe biosfera”. Është një nga kategoritë më interesante që ka UNESCO, kur bëhet fjalë për zona të mbrojtura natyrore, ku njeriu bashkëjeton me natyrën. Pas një pune shumë të gjatë që ka ecur paralel me planin e menaxhimit të parkut kombëtar të Vjosës. Ka ecur paralel me përgatitjet për qendrën e vizitorëve, punën për të cilën e nisim brenda vitit”.

“Agjencia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura dhe Ministria e Turizmit dhe Mjedisit në bashkëpunim me ekspertët e unionit ndërkombëtar për zonat e ruajtura natyrore dhe me ekspertët e UNESCO-s dosjen e kanë bërë gati. Tani fillon një proces bashkëpunimi me ekspertë e UNESCO-s në Paris dhe me besimin e plotë se në mbledhjen e ardhshme të Komitetit të Trashëgimisë Natyrore, Vjosa do të marrë edhe këtë patentë të re. Për ta rritur emrin e vet për t’i përfshirë komunitetet, por edhe për të ardhur me produkte te reja për secilën nga zonat që shtrihen në pellgun e Vjosës, përfshirë të gjitha bashkitë e qarkut Gjirokastër, nga Libohova, Dropulli, Gjirokastra deri në lumin Drino, Përmet, Këlcyrë, Tepelenë, Memaliaj, por edhe Fier, Selenicë e Vlorë, për të shkuar në grykëderdhjen e saj”, theksoi Kumbaro.

Ministrja Kumbaro shprehu falënderimet për të gjithë aktorët që nga shoqëria civile, deri tek banorët lokalë që kanë ruajtur të paprekura vlerat e Vjosës.

“Kjo dosje është kontribut i tyre”, shtoi ajo.

Dosja për përfshirjen e Parkut Kombëtar të Lumi Vjosa në programin “Njeriu dhe Biosfera” është një punë e imtësishme dhe e mirëkoordinuar e Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit, Agjencisë Kombëtare të Zonave të Mbrojtura me ekspertët e UNESCO dhe Unionit Ndërkombëtar të Mbrojtjes së Natyrës, IUCN, që shkon paralelisht me miratimin e Planit të Integruar të Menaxhimit dhe Qendrën Multifunksionale të Vizitorëve të Vjosës, duke krijuar shtigje të reja për krijimin e produkteve të turizmit në përputhje me zhvillimin e qëndrueshëm dhe ruajtjes së vlerave të trashëguara nga komunitetet lokale./atsh/ KultPlus.com

Ngrohja e oqeaneve është pothuajse dyfishuar që nga viti 2005

Shkalla e ngrohjes së oqeaneve është pothuajse dyfishuar që nga viti 2005 dhe më shumë se një e pesta e sipërfaqes së oqeaneve në botë do të përjetojë një valë të fortë nxehtësie në vitin 2023, sipas një raporti nga Observatori Evropian ”Copernicus”, i botuar sot.

“Ngrohja e oqeaneve mund të konsiderohet rojtarja jonë e ngrohjes globale”, thuhet në raport.

”Ajo është rritur në mënyrë të vazhdueshme që nga vitet ’60. Dhe që nga viti 2005, shkalla e ngrohjes së oqeaneve është dyfishuar”, tha gjatë një videokonference oqeanografja, Karina Von Schuckmann duke paraqitur raportin mbi gjendjen e oqeaneve./ atsh/ KultPlus.com

Poezia e lamtumirës dedikuar Aleksandër Moisiut nga piktorja Veronica Haigh

Nga Aurenc Bebja, Francë – 3 Janar 2022

“Drama” ka botuar, në prill të 1935, në faqen n°126, poezinë e piktores Veronica Haigh dedikuar asokohe Aleksandër Moisiut me rastin e ndarjes nga jeta të aktorit të famshëm me origjinë shqiptare, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar.

Burimi : Drama, prill 1935, f.126
Burimi : Drama, prill 1935, f.126

LAMTUMIRË DHE AVE ALEKSANDËR MOISI !

Në këtë vdekje të vetme sa vdekje ka!

Kështu vdes drita e ditës me një yll të vetëm

Dhe gjysma e njerëzimit tani fshihet

Pas disa të rënëve prej këtyre syve;

Mbret, subjekt, lypës, shenjtor, poet dhe klloun,

Të gjithë në këtë përmbysje janë goditur.

Por, duke menduar për vdekjen e Moisiut, është e vërtetë

Që me vdekjen e tij vdesin edhe një turmë,

Por kush vajton Moisiun, nuk e vajton më shumë

Si Hamleti, Fedja apo një mori

heronjsh të rënë – Jo! Kush e njihte nuk ka zgjidhje

Por duke vajtuar Moisiun, vajtojmë më shumë zërin e tij.

Sa aktor i mrekullueshëm është ky aktor akoma!

Duke na mashtruar, që të mos harrojmë fuqinë e tij;

Këtu ai shtrihet i pajetë, që mund të shkaktohet nga arti,

Vdekja i ka ofruar atij një pjesë (rol) tjetër,

Të cilën ai e interpreton me mjeshtëri të palëkundur.

Pjesa tjetër është heshtje – Gjithkush është ende.

VERONICA HAIGH

https://www.darsiani.com/la-gazette/drama-1935-poezia-e-lamtumires-dedikuar-aleksander-moisiut-nga-piktorja-veronica-haigh/ / KultPlus.com

Burimi i fotografisë : Aleksandër Moisiu në “Hamletin”, Teatro (1910), f.996

Rama: Pamje plot adrenalinë nga Mali i Tomorit

Mali i Tomorit ofron mundësinë për të eksploruar sporte të ndryshme si shëtitje, kalërim, kanoe dhe ski, e deri te ngjitjet në këmbë përmes shpateve që janë krijuar enkas për këtë disiplinë.

Kryeministri Edi Rama publikoi sot pamje ku disa të apasionuar pas shëtitjeve me motor ngjisin shpatet e malit 24216 metra të lartë.

“Pamje plot adrenalinë nga Mali i Tomorit”, shkruan kryeministri në postimin në rrjetet sociale.

Tomori është një mal në verilindje të qytetit të Çorovodës në Shqipëri. Me majën më të lartë 2416 metra ngrihet vetmitar në një rrafshinë pa fqinjë që ta rivalizojnë dhe zotëron kështu pamjen nga të gjitha pikat e horizontit.

Kjo e bën atë madhështor, si e bëjnë të bukur livadhet malore, e të frikshëm majat e thepisura shkëmbore, humnerat e thella dhe stuhitë e befasishme./atsh/ KultPlus.com

Fragment nga ‘Anna Karenina’, Leo Tolstoy

KultPlus ua risjell një fragment nga kryevepra e Leo Tolstoy ‘Anna Karenina’

“Zemra e trembur dhe e ngazëllyer i tha se ishte ajo. Kishte qëndruar dhe po bisedonte me një zonjë në anën tjetër të sheshit. Si në të veshur, ashtu edhe në sjelljen e saj nuk kishte asgjë të veçantë, por Levini e njohu  menjëherë mes tollovisë si trëndafilin mes hithrave.

Sheshi shëndriste nga ajo, buqëshja e saj ledhatonte çdo gjë përreth. “Pse, a mundem t’i afrohem, ti qëndroj pranë në akull?” tha me vete. Ai vend i saj iu duk i shenjtë, aty s’mund të shkelte këmba e tij; qe një qast sa për pak iku, aq u frik.

Me sforcim të madh e përmbajti veten, arsyetoi: meqë rreth saj silleshin gjithfarë njerëzish, edhe ai mund të shkonte të bënte patinazh. U lëshua tatëpjetë kodrës, u përpoq të mos e shihte, siç bëjmë me diellin, por ja që e shihte, siç e shohim diellin edhe pa e vështruar.”/KultPlus.com