Shtatë vite nga vdekja e albanologut Robert Elsie, mentorin e kulturës shqiptare

Posted on by Kult Plus

Robert Elsie ishte një studiues pasionant, i cili arriti të krijojë një individualitet të veçantë në kritikën, në letrat shqipe, në kulturën shqiptare, një pikë referimi shumë të fortë për gjithsecilin që dëshironte të njihte më tepër shqiptarët, por edhe për të ndërtuar e për të shkruar histori të ndryshme të zhvillimit kulturor të shqiptarëve.

Robert Elsie lindi më 29 qershor 1950 në Vankuvër (Vancouver) të Kanadasë. Ai ndoqi Universitetin e Kolumbisë Britanike (University of British Columbia), ku studioi për filologjinë klasike dhe gjuhësinë dhe u diplomua më 1972. Po në atë vit, erdhi në Europë me një bursë studimesh. Robert Elsie vazhdoi studimet e larta në Universitetin e Lirë të Berlinit Perëndimor (Freie Universität Berlin), pastaj në Shkollën Praktike të Studimeve të Larta (Ecole Pratique des Hautes Etudes) në Paris, në Institutin e Dublinit për Studime të Larta (Dublin Institute for Advanced Studies) në Irlandë, dhe në Universitetin e Bonit (Universität Bonn), ku mbrojti doktoraturën për gjuhësi krahasimtare dhe keltologji më 1978. Pasi mësoi shqip dhe i thelloi njohuritë e tij në këtë gjuhë, Robert Elsie vendosi t’i kushtohej albanologjisë, fushë në të cilën ai më vonë do të bëhej një ndër ekspertët më të njohur. Qysh nga vitet ’90 deri në fillim të shekullit XXI ai ka punuar me profesion të lirë si interpret i shqipes dhe ka marrë pjesë në negociata të nivelit të lartë për qeverinë gjermane, Bashkimin Europian, Kombet e Bashkuara, NATO-n, Këshillin e Europës, etj. Robert Elsie është anëtar i Shoqatës së Europës Juglindore (Südosteuropa-Gesellschaft), anëtar i jashtëm i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, si dhe anëtar nderi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës.

Përmbledhje për Veprat e tij Shkencore

Në fushën e albanologjisë, Robert Elsie i është kushtuar fillimisht letërsisë shqiptare. Ndër botime të hershme të tij janë: Dictionary of Albanian Literature (Fjalor i letërsisë shqiptare), Uestport (Westport), Konektikat 1986, dhe History of Albanian Literature (Histori e letërsisë shqiptare), Boulder, Colorado 1995, në dy vëllime. Ai ka botuar gjithashtu përkthime letrare në anglisht dhe gjermanisht, siç janë për shembull në vëllimin e UNESCO-s An Elusive Eagle Soars: Anthology of Modern Albanian Poetry (Një shqiponje e arratisur fluturon: antologji e poezisë bashkëkohore shqiptare), Londër 1993; Albanian Folktales and Legends (Përralla dhe legjenda shqiptare), Tiranë 1994; veprat poetike të poetit Migjeni (1911-1938) përkthyer në anglisht në vëllimin Free Verse (Vargjet e lira), Tiranë 1991. Duke marrë parasysh gjendjen jashtëzakonisht të rëndë në Kosovë, gjendje kryesisht të panjohur në botën e jashtme, ai përpiloi antologjinë e parë të madhe me shkrime për temën e Kosovës në vëllimin 600-faqesh Kosovo: In the Heart of the Powder Keg (Kosovë: në qendrën e fuçisë së barutit), Boulder, Colorado 1997. Ai botoi gjithashtu Kanunin në gjermanisht, Der Kanun: das albanische Gewohnheitsrecht nach dem sogenannten Kanun des Lekë Dukagjini (Kanuni: E drejta zakonore shqiptare sipas të ashtuquajturit Kanuni i Lekë Dukagjinit), Pejë 2001; autor i shumë librave si dhe të artikujve të panumërt, kryesisht në fushën e albanologjisë.

Vdekja e parakohëshme e Robert Elsie nga sëmundja e rrallë e neuroneve motorike ndodhi më 2 tetor 2017. / KultPlus.com

Sot, Dita Ndërkombëtare Kundër Dhunës

Posted on by Kult Plus

Dita Ndërkombëtare Kundër Dhunës, është përcaktuar në 2 Tetor të çdo viti, pasi ajo datë është ditëlindja e Mahatma Gandhi, udhëheqës i lëvizjes për pavarësi në Indi dhe pionier i filozofisë dhe strategjisë së “Jo-dhunës!”.

Gandi përdorte metoda civile, paqësore, për t’i mbijetuar pushtimit britanik. Pavarësisht se ka qenë në burg disa herë, asgjë nuk e nxiti atë të heqë dorë nga format paqësore, të cilat rezultuan në pavarësinë e Indisë. Gjithashtu, Gandi ka nxitur krijimin e marrëdhënieve të shëndetshme ndërmjet njerëzve të feve dhe etnive të ndryshme, duke respektuar të drejtat e grave dhe reduktuar varfërinë.

Rezoluta A/RES/61/271 e 15 qershorit 2007, vendosi ta caktojë këtë ditë si një rast për të përforcuar mesazhet kundër dhunës, duke përfshirë edukimin dhe ndërgjegjësimin publik. Kjo rezolutë, riafirmon “rëndësinë universale të parimeve kundër dhunës dhe dëshirën për të siguruar kulturën e paqes, tolerancës, të të kuptuarit dhe jodhunës”.

Kjo ka vlerë edhe për kundërshtarët tanë, për armiqtë, ku gjuha e arsyes, e gjetjes së pikave të përbashkëta të interesit mund të sigurojë kulturën e dialogut dhe përmbushjen e qëllimeve.

Dhuna fizike, për fat të keq, ende përdoret për arritjen e shumë qëllimeve, si në planin individual dhe atë social apo politik.

Në këtë ditë promovohet që, transformimi social ose politik mund të arrihet pa përdorimin e ndonjë lloj dhune. Studiuesit e kanë quajtur teorinë e “Jo-dhunës!” si “politika e njerëzve të rregullt”, të cilët nuk kanë qasje në instrumentet e dhunës, përfshirë edhe armët.

Në fakt dhuna, ka pasojë dhunën. Kjo shpesh kthehet në një rreth vicioz që nuk mbaron kurrë.

Zakonisht “Jo-dhuna” është përdorur gjerësisht në të gjithë botën si një mënyrë për të përmbushur kauza madhore apo për të arritur drejtësi sociale; është sinonim me pacifizmin që beson në arsyen e shëndoshë të njerëzve të civilizuar në zgjidhjen e konflikteve dhe që po aplikohet gjerësisht që pas gjysmës së dytë të shekullit të 20-të.

Ndonjëherë mbrojtësit e vijës së ashpër (revolucionarët) e shikojnë Jo-dhunën si dobësi. Nuk është e vërtetë. Bazuar në fakte, është ekzaktësisht e kundërta. Ajo kërkon kurajo dhe forcë, sensibilizim dhe pjesëmarrje aktive.

Është shumë e rëndësishme që në familje dhe institucione të edukimit (formimit të personalitetit), të promovohet kultura e tolerancës, e Jo-dhunës, veçanërisht për fëmijët dhe adoleshentët.

Duhet rrënjosur bindja se dhuna nuk duhet të tolerohet nga askush, pavarësisht moshës, sfondit (rrethanave) apo problemeve. Kjo ka vlerë të përhershme, si në kohë krizash (lufte) apo paqeje.

Shoqëria civile, por edhe media mund të luajnë një rol të dobishëm në këtë drejtim.

Toleranca ka nevojë për motivim dhe durim, për vetëkontroll dhe synon të promovojë qasje dhe shanse të barabarta.

Koncepti i Jo-dhunës do të jetë i largët përsa kohë priremi nga individualizmi agresiv (egoja e sëmurë) ku ambicia pozitive për të arritur perfeksionimin shndërrohet në një betejë të paprinciptë, prish raportet e bashkëjetesës brenda grupit, parimet “marr” dhe “jap”, komponenten sociale të kompromisit dhe mirëqenies.

Pavarësisht ndryshimeve, unicitetit të qenieve që përfaqësojmë është e rëndësishme që të gjithë shoqërinë ta konsiderojmë si një familje të madhe dhe të kujdesemi sistematikisht për njëri -tjetrin.

“Nëse dikush ka nxjerrë në pah anën tënde të dhunshme, atëherë ai di si të të manipulojë. E vetmja gjë që nuk mund të manipulohet është paqja dhe qetësia”- John Lennon

“Ne nuk kemi nevojë për armë që të sjellim paqen. Kemi nevojë për dashuri e dhembshuri”-Nënë Tereza

“Mungesa e dhunës çon në etikën më të lartë, e cila përbën edhe qëllimin e të gjithë evolucionit. Përderisa të ndalohet së dëmtuari qeniet e tjera, njerëzit janë thjeshtë egërsira” Thomas Edison

 “Paqja e qetësia është më efektive se dhuna”

“Dhuna krijon probleme me ligjin e me gjerë. Paqja zgjidh probleme”. / KultPlus.com

Media italiane “Turisti per Caso”: Tirana një nga kryeqytetet më “cool” të momentit

Posted on by Kult Plus

Moderne, vezulluese, e gjallë dhe plot stimuj për të rinjtë nga e gjithë Evropa, Tirana është një nga kryeqytetet më “cool” të momentit.

E vendosur mes detit dhe malit, Tirana është vendi ideal për një pushim të përshtatshëm për të rinjtë, shkruan Stefano Maria Meconi në një artikull të botuar në revistën italiane “Turisti per Caso”.

Pas rënies së regjimit komunist, Tirana arriti të rimëkëmbej dhe të bëhej një nga destinacionet më të preferuara për turistët e rinj.

Sot, është një kryeqytet i këndshëm, ku mbretëron kultura, koha e lirë dhe argëtimi.

Tirana ndodhet pikërisht në qendër të Shqipërisë, kryeqyteti i së cilës është, në një pozicion strategjik.

Deti i Durrësit është më pak se 40 kilometra larg, e njëjta gjë vlen edhe për Lagunën e Patokut (60 kilometra).

Popullsia e Tiranës, e cila ka mbi 1 milion banorë, përbëhet kryesisht nga të rinj dhe kjo e bën atë një nga kryeqytetet më të rinj në të gjithë Evropën – aq sa në vitin 2022 iu dha titulli Kryeqyteti i Rinisë Evropiane.

Banorët e Tiranës janë shumë mikpritës dhe i kushtojnë vëmendje turistëve.

Nuk është e pazakontë të të ftojnë për të pirë një kafe apo për të shijuar raki kumbullash të prodhuar në vend.

Ka shumë bare dhe kafene, ku dallohet karakteri gazmor dhe mikpritës i shqiptarëve.

Tirana është një qytet shumë i gjallë, me shtëpitë tipike tiranase – të cilat e bëjnë gjithçka shumë të gjallë.

Por, a e dini se edhe arkitektura e Tiranës flet pak italisht?

Në fakt masterplani i vitit 1925 është hartuar nga arkitekti Armando Brasini, ndërsa plani vizionar i quajtur “Tirana 2030” nga arkitekti Stefano Boeri – i cili synon të shndërrojë kryeqytetin shqiptar në një oaz të gjelbër në shkallë njerëzore, me vëmendje të veçantë ndaj transportit, gjelbërimit dhe qëndrueshmërisë mjedisore, reduktimit të shfrytëzimit të tokës dhe kthimit të qytetit tek banorët dhe turizmi i tij.

Pak histori

E banuar që nga epoka e hekurit, ajo u bë pjesë e Perandorisë Romake dhe më pas e Perandorisë Bizantine.

Në vitin 1920 u shpall kryeqyteti i Shqipërisë – pas shpalljes së pavarësisë në vitin 1912 nga perandoria turke.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore ajo u pushtua nga ushtritë italiane dhe gjermane, por në fund të luftës u vu nën dominimin e BRSS.

Vetëm me rënien e Bashkimit Sovjetik në vitin 1991, Shqipëria u kthye në një republikë të lirë.

Kjo u pasua nga një periudhë rilindjeje, me krijimin e infrastrukturës dhe hapjen e vendit ndaj turizmit.

Qyteti ka një bukuri shumë të veçantë, ku ndërthurja e elementeve antike dhe moderne magjeps turistët.

Një qytet i gjallë: Ja çfarë duhet të shihni në Tiranë

Sheshi Skënderbej

Është zemra rrahëse dhe vitale e Tiranës. Ky shesh i jashtëzakonshëm, i rihapur në vitin 2017 pas disa vitesh pune, është një hapësirë ​​e pafund për këmbësorët ku vështrohen ndërtesat kryesore të jetës politike dhe kulturore të Tiranës.

Në qendër ndodhet statuja e kalorësisë së Skënderbeut, një fisnik i shekullit XV, i cili kundërshtoi osmanët, duke fituar kështu titullin hero kombëtar.

Me pamje nga Sheshi Skënderbej do të gjeni Muzeun Historik Kombëtar, i cili është muzeu më i madh në Shqipëri.

Ai tregon historinë e gjatë të popullit shqiptar, që nga origjina e tij deri në ditët e sotme. Ai kalon nga paleoliti tek Nënë Tereza e Kalkutës, duke kaluar në mesjetë dhe në periudhën komuniste.

Gjithashtu në Sheshin Skënderbej ndodhet Xhamia e Et’hem Beut. E ndërtuar në shekullin XVIII, është një nga simbolet e rilindjes së qytetit.

Pikërisht këtu në vitin 1991 u mblodhën mbi 10 000 njerëz për të protestuar kundër diktaturës komuniste.

Një veçori: Afresket që e zbukurojnë janë krijuar nga punëtorë venecianë dhe për këtë arsye ndryshojnë shumë nga stili klasik i dekorimit të xhamive.

Bulevardi Dëshmorët e Kombit

Rruga e Dëshmorëve të Kombit është një nga rrugët më të rëndësishme të Tiranës dhe nis nga Sheshi Skënderbej.

Kjo rrugë e gjatë me pemë, është shtëpia e disa prej ndërtesave ikonike të qytetit dhe vendeve të shumta të takimeve.

Është vendi ideal për një shëtitje të këndshme relaksuese. Përgjatë Bulevardit Dëshmorët dhe Kombit do të gjeni Piramidën.

Është një ndërtesë moderne, e ndërtuar në mesin e viteve 1980 si mauzoleumi i diktatorit Enver Hoxha, i cili ishte në pushtet në Shqipëri nga viti 1944 deri në vdekjen e tij në 1985.

Sot ndërtesa, është shndërruar në një qendër kulturore moderne.

Urat, tregjet dhe bunkerët – e Tiranës

Ura e Tabakëve është një nga dëshmitë më të vjetra të historisë së Tiranës.

E ndërtuar në lumin Lana në epokën osmane, ajo ishte pjesë e Rrugës së Shën Gjergjit, një rrugë e gjatë që dikur lidhte Tiranën me malësitë në lindje të qytetit.

Këtu kalonte gjithë bagëtia që vinte në qytet nga kullotat dhe emri i urës rrjedh nga fabrikat e shumta të lëkurës që ndodheshin në zonë.

Për ata që duan të zhyten në ngjyrat dhe aromat e Tiranës, asaj të vërtetë dhe autentike, nuk duhet humbur një vizitë në Pazarin e Ri, i cili ndodhet pak minuta më këmbë nga Sheshi Skënderbej.

Këtu do të gjeni mbi 150 dyqane të hapura çdo ditë nga ora 7 e mëngjesit deri në 22:00, ku mund të blini produkte tipike shqiptare, erëza, mjaltë, pëlhura e shumë të tjera.

Ka bare dhe restorante ku mund të shijoni specialitete lokale ose të pushoni gjatë blerjeve.

Megjithatë, nëse doni të njihni historinë e 100 viteve të fundit të Tiranës dhe të gjithë Shqipërisë, vizitoni Bunk’Art, një bunker i vërtetë antiatomik mbi 2,5 km2 që ka 106 dhoma.

Brenda dhomave të përfshira në itinerarin e turneut mund të kuptoni se si jetonin njerëzit brenda bunkerit, falë instalimeve dhe fotove të periudhës. Vizita në Bunk’Art zgjat rreth një orë e gjysmë.

Blloku, lagja e jetës së natës

Blloku, lindi si një lagje e rezervuar për elitën e partisë komuniste.

Qasja në këtë zonë të Tiranës ishte e ndaluar për qytetarët e thjeshtë, por me rënien e regjimit komunist ajo u shndërrua dalëngadalë në një nga lagjet më të gjalla në të gjithë kryeqytetin shqiptar.

Bare, restorante, klube të të gjitha llojeve, dyqane luksoze dhe hotele me dizajn e kanë rigjallëruar plotësisht këtë zonë të qytetit, duke e bërë një nga destinacionet më ekskluzive dhe më të kërkuara në të gjithë Tiranën.

Një zhytje në natyrë në rrethinat e Tiranës

Nëse dëshironi të eksploroni rrethinat e Tiranës, një destinacion i padiskutueshëm është Parku Kombëtar i Malit të Dajtit, rreth 25 kilometra nga qendra e qytetit.

Këtu mund të bëni shëtitje të gjata në natyrën e egër, mes shkurreve mesdhetare, pyjeve të dushkut dhe ahut, të ndërthurura me kullota alpine.

Në Parkun Kombëtar të Malit të Dajtit mund të dallohen arinjtë, ujqërit dhe derrat e egër.

Këtu gjenden edhe kanione spektakolare dhe liqeni artificial i Bovillës, i cili furnizon me ujë të pijshëm kryeqytetin shqiptar.

Maja e malit të Dajtit mund të arrihet nga Tirana, jo vetëm me makinë, por edhe me teleferikun Dajti Ekspres.

Nëse dëshironi të pushoni buzë detit, Durrësi dhe plazhet e tij me pamje nga deti Adriatik janë pak më pak se 40 kilometra nga qendra e Tiranës.

Për ata që pëlqejnë peizazhet mahnitëse, Laguna e Patokut është nje destinacion që nuk duhet humbur.

Ajo ndodhet 60 kilometra në veri të Tiranës dhe është një vend me bukuri të papërshkrueshme.

Çfarë duhet të hani në Tiranë dhe ku

Por çfarë mund të hamë në Tiranë? Kuzhina shqiptare është një udhëkryq kulturash.

Në pjatat gjejmë elemente të kuzhinës turke, greke dhe për t’u ndjerë sadopak si në shtëpinë e tyre, të kuzhinës italiane.

Në zonën e Bllokut ka restorante të shumta që ofrojnë kuzhinë vendase dhe ndërkombëtare, ndaj të gjitha shijet janë të kënaqshme.

Për t’u zhytur plotësisht në kulturën e Tiranës, ndër ushqimet që duhen shijuar janë; meze tipike shqiptare me salcë kosi, ullinj, turshi dhe djathëra.

Nëse e doni ushqimin e rrugës, byreku është ushqimi ideal për ju.

Bëhet fjalë për një byrek pastiçerie të mbushur me produkte të stinës, si djathë, perime apo mish.

Gjithashtu, ia vlen të provoni qofte të shijshme me mishi, dhe pjatën tradicionale tiranase – tavën e dheut. 

Me ritme popullore dhe xhaz-i Vjollca Robelli përmbyll edicionin e 12-të të FemArt

Posted on by Kult Plus

Vjollca Duraku

Një kombinim unik mes këngëve popullore shqiptare me ndikime moderne të muzikës xhaz, i sjellë mrekullisht nga artistja Vjollca Robelli- Mripa (AJO), ka dërguar publikun në një udhëtim të jashtëzakonshëm muzikor, në përmbyllje të Festivalit Ndërkombëtar të Artisteve dhe Aktivisteve -FemArt.

Tingujt e muzikës popullore të cilët puçeshin lehtas me identitetin e publikut në sallë, të përzier me një ngjyrë të veçantë të muzikës xhaz, kombinuar me ndjeshmërinë e teksteve dhe  zërin magjepsës të artistes, i dhanë koncertit një karakter tejet unik. Kurse, performanca dhe lëvizjet skenike të artistes Robelli-Mripa përbënin art në vete.

Secila këngë e interpretuar paraqiste një perlë të trashëgimisë tonë kulturore apo një krijim nga vet shpirti i artistes, të cilat me këtë interpretim “të gërshetuar” në Kino Armata i jepnin zë të kaluarës po aq sa edhe të ardhmes, me një ndërthurje aq të bukur në temat të dashurisë, mëmësisë dhe qëndresës. Mbrëmja në prapavijë kishte instrumentistët: Oliver Dover me klarinetë dhe kavall, Nikos Ziarkas me kitarë, Gizem Altinordu me perkusone dhe Jamie Benzies me kitarë.

“Zare moj trëndafile”, “Kënga e Qamiles”, “Balluket e Ballit”, “Kur më del në derë”, “90’s”, “Nëna”, “Besa”, “25 gërsheta”, “Mora përpjetë kalanë”, “Jarnana”, janë këngët të cilat në koncertin “Gërshetat” u jetësuan në një dritë të re, duke u mbërthyer në zemrën e publikut si një thesar i çmuar, aty ku ruhet përjetësisht tërësia e eposit të brendashkruar e jashtëzakonisht të pasur të popullit shqiptar.

Momentet e pritjes, dhimbjes edhe gëzimit të pa përshkruar që sjellë lindja e fëmijës, si dhe dashuria e madhe e një nëne ndaj fëmijës të saj u sollën me këngën “Nënë’ si Himn i koncertit, dedikuar të gjitha nënave për sakrificat e tyre të padukshme, e të cilat “përjetohen por gjithmonë me një zëmër plotë, plotë dashuri”.

Kurse, kënga “90’s” e cila po ashtu ishte krijim i artistes Robelli- Mripa, ishte një performancë e ndierë, e cila i ishte kushtuar shokut të saj Ardianit, i cili ishte vrarë në rrugë, në moshën 13 vjeçare, në vitet e 90-ta nga regjimi serb. Kënga vinte si homazh i popullit për të kujtuar kohën kur shteti serb po mbyllte shkolla, helmonte dhe vriste njerëz, ngjarje këto të cilat fatkeqësisht edhe në ditët e sotme ngjajshëm po i përjetojnë edhe popuj të tjerë.

Fundi i koncertit që njëkohësisht shënonte edhe përmbylljen e edicionit të 12-të të Festivalit Femart u dha nëpërmjet një interpretimi të përbashkët mes publikut të ngritur në këmbë dhe këngëtares Vjollca Robelli- Mripa, e cila skenës në Kosovë i ishte rikthyer tre vite pas interpretimit të saj të fundit, në Prishtinë.

Në fund të koncertit, në një prononcim për media Vjollca Robelli-Mripa ka thënë se mbrëmja  në perspektivën e saj ka qenë e mrekullueshme dhe se si të tillë e ka shijuar shumë.

“Ishte shumë mirë. Do të doja që publiku të ishte në këmbë për shkak të natyrës së këngëve, sepse kanë qenë këngë pak më ritmike. Mirëpo mirë, në fund të gjithë vallëzuan në këmbë. Jam shumë e kënaqur, ishte një natë e mrekullueshme, ka thënë ajo.

Këngëtarja Robelli- Mripa ka thënë se qëllimi i saj është të promovojë muzikën shqipe në vende të ndryshme të botës dhe se shkëmbimi të kulturave muzikore me muzicientë nga vende të ndryshme po krijon ritme të reja, të bukura.

“Unë kam filluar të punoj prej vitit 2018 me këngë të vjetra tona folklorike, këngë urbane, qytetare. Kam zgjedhur disa këngë të cilat janë të njohura, mirëpo i kemi riaranzhuar me ritme xhaz-i dhe me tinguj modern. Qëllimi është me e promovu muzikën tonë ndërkombëtarisht, pasi unë jetoj në Londër. Kam marrë pjesë në disa festivale atje, të cilat janë të nivelit ndërkombëtar, dhe ritmet dhe meloditë tona janë goxha të veçanta për një audiencë perëndimore këshu që është kënaqësi me i sjellë këto këngë me një frymë të re në një nivel ndërkombëtar”, ka thënë më tej ajo.

Festivali FemArt në edicionin e 12-të me moton “MOTËRZIMI: n’Kohë Lufte dhe Paqe”, brenda gjashtë ditësh para publikut është prezantuar me 30 aktivitete, këtu duke përfshirë punëtori, konferenca, shfaqje, filma, ekspozita dhe koncerte. Pjesë e festivalit ishin edhe 220 artistë dhe aktivistë nga 15 vende të ndryshme të botës si: Kina, Angola, Franca, Luksemburgu, Anglia, Argjentina.

Zana Hoxha, drejtoreshë e Festivalit FemArt tha se ndihej jashtëzakonisht e lumtur pasi me sukses kishin arritur të përmbyllnin të gjitha aktivitetet e festivalit.

“Jemi jashtëzakonisht të kënaqur me vlerat artistike dhe me temat që janë ndërthurur dhe janë trajtuar. Ky edicion na gjeti me një lloj empatie shumë të madhe te publiku. Jam e lumtur që gjithçka ka shkuar ashtu siç e kemi planifikuar, në disa raste edhe më mirë se sa që e kemi pritur. Sonte i përmbyllëm gjashtë netët e festivalit me 30 aktivitete, asnjë nuk na ka dështuar, të gjitha janë organizuar. Jam shumë e lumtur, që një gjë e tillë ndodhi në prezencën e  qindra e mijëra njerëzve. Kjo më bën të lumtur shumë”, ka thënë drejtoresha Hoxha.

Po ashtu, drejtoresha Hoxha ka potencuar se motoja e festivalit MOTËRZIMI: n’Kohë Lufte dhe Paqe” ka gjetur zbatim gjatë kohështrirjes së festivalit, pasi përgjatë gjashtë ditëve ka ndodhur natyrshëm një proces ‘motërzimi’.

“Në këtë edicion është vërejtur që ka motërzim, pra që njerëzit zgjedhin motrat. Ideja ka qenë që nëse nuk ke motër, ose kur jo gjithmonë jemi të kënaqur me familjet në të cilat kemi lindur, ti e zgjedh familjen tënde. Familje e cila të gjendet në të mirë dhe në të keq. Familje e cila të përkrah. Kështu që ka qenë një farë motërzimi që ndodhi natyrshëm këto ditë. Panelet e diskutimit treguan që sot më shumë se kurrë solidariteti është i rëndësishëm dhe i nevojshëm” ka përfunduar drejtoresha Zana Hoxha.

Edicioni i 12-të i Festivalit Ndërkombëtar të Artistëve dhe Aktivistëve -FemArt është mbajtur nga data 25 deri më 20 shtator. / KultPlus.com

Zonja e Parë, Armanda Begaj promovon veshjet popullore shqiptare me aktivitetin ‘Gruaja, shpirti i thesareve etnografike’

Posted on by Kult Plus

Institucioni i Presidentit të Republikës zhvilloi këtë vit aktivitetin “Gruaja, shpirti i thesareve tona etnografike”, kushtuar veshjes popullore shqiptare.

Ky aktivitet u organizua nën kujdesin e Zonjës së Parë të Republikës, Armanda Begaj, me synim promovimin e veshjeve popullore shqiptare, nderimin dhe ruajtjen e trashëgimisë etnografike.

Pjesëmarrës ishin zonja me kontribut në jetën kulturore shqiptare, ambasadorë dhe bashkëshortet e ambasadorëve që shërbejnë në vendin tonë, si edhe personalitete nga fusha tëndryshme të artit.

Veshjet tradicionale nga të gjitha krahinat e Shqipërisë, nga Kosova, si edhe veshjet arbëreshe, shfaqën larminë dhe origjinalitetin e tyre bashkë me elementë me vlera kulturore dhe artistike.

Ato erdhën në këtë aktivitet si dëshmi e zhvillimit të hershëm të zejtarisë artistike, dijebërjes, endjes dhe qëndismave, duke pasqyruar historinë tonë ndër shekuj.

“Ne shqiptarët kemi trashëguar ndër shekuj e breza një pasuri të madhe të veshjeve popullore të punuara mjeshtërisht nga gra e vajza. Këto veshje për gjatë proceseve të ndryshme të zhvillimit historik, social e kulturor, krijuan dhe fizionominë tonë”, – u shpreh Zonja Armanda Begaj gjatë fjalës përshëndetëse në këtë aktivitet.

Zonja e Parë vlerësoi në veçanti gratë që marrin përsipër riprodhimin e veshjeve popullore, duke ruajtur me fanatizëm origjinalitetin e tyre, ndërsa theksoi se gjithsecili jep kontribut në ruajtjen dhe përcjelljen e trashëgimisë kulturore.

“Ne sot ndoshta nuk endim më sa dikur, nuk qëndisim e nuk përcjellim vajzën me pajën tradicionale të të parëve tanë, por kemi mundësi që kulturën materiale dhe shpirtërore, etnografinë shqiptare ta ruajmë me fanatizëm, ta pasurojmë, ta përhapim dhe ta trashëgojmë në brezat e ardhshëm.  Le ta përdorim historinë tonë të lashtë dhe të pasur për të qenë krenar në çdo kohë për qenien tonë, krenar për kombin shqiptar”, u shpreh Zonja Begaj.

Pasi ndoqën sfilatën e veshjeve popullore të shoqëruara nga vallet e krahinave përkatëse, të pranishmit ndanë mbresat, opinionet dhe eksperiencat e tyre në lidhje me etnografinë, ruajtjen dhe trashëgiminë kulturore shqiptare./abcnews.al/ KultPlus.com

Rama ndan pamje nga stanet e Murgës në Buzhale të Pukës

Posted on by Kult Plus

Stanet e Murgës në fshatin Buzhale të Pukës ofrojnë një pamje mbresëlënëse me bukuri të veçanta natyrore.

Kryeministri Edi Rama ndau në rrjete sociale pamje nga stanet e Murgës në fshatin ku shihen shpate të gjelbëruara sipër liqenit të Komanit.

Maja e Murgës është një ndër destinacionet turistike që ofron Puka.

Kjo hapësirë është tepër tërheqëse për të apasionuarit pas natyrës, malit, alpinizmit, lartësive, aventurës, etj.

Ngjitja e kësaj maje nuk është shumë e vështirë dhe me të mbërritur në destinacion, mund të shijohet liqeni i Komanit në një tjetër këndvështrim.

“Maja e Murgës”, 20 km nga Puka, në 600 metra lartësi mbi nivelin e detit frekuentohet vazhdimisht nga turistë vendas e të huaj./atsh/ KultPlus.com

 100 vite jetë për Jimmy Carter

Posted on by Kult Plus

Jimmy Carter, ish-presidenti më jetëgjatë i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në histori, mbush sot 100 vjeç.

Një fermer kikiriku, Carter u zgjodh guvernator i Xhorxhias në vitin 1971.

Ai e mbajti këtë pozicion deri në vitin 1975.

Vitin pasues ai u zgjodh presidenti i 39-të i Amerikës.

Ai shërbeu vetëm një mandat në Shtëpinë e Bardhë, katër vjet nga 1977 deri në 1981.

Presidenca e tij u shënua nga dy ngjarje, Marrëveshja e Camp David në 1978 midis Egjiptit dhe Izraelit, dhe kriza amerikane e pengjeve në Iran, e cila kontribuoi në humbjen e tij për një mandat të dytë.

Pasi u mund në zgjedhjet presidenciale nga Ronald Reagan, Carter ia kushtoi energjinë e tij qendrës ”Carter”, të themeluar në 1982: ajo është një qendër aktive për kujdesin shëndetësor, demokracinë dhe çështje të tjera.

Përpjekjet e tij pas presidencës i dhanë atij çmimin Nobel në 2002.

Carter njoftoi në vitin 2015 se vuante nga kanceri i mëlçisë që ishte përhapur në pjesë të tjera të trupit të tij, për të cilin iu nënshtrua disa operacioneve.

Gushtin e kaluar ai i tha djalit të tij, Chip se e vetmja gjë që kishte në mendje ishte të mposhtte Donald Trump dhe se shpreson të jetojë mjaftueshëm për të votuar për Kamala Harris.

Votimi i hershëm në Xhorxhia, ku jeton Carter, do të fillojë më 15 tetor./

Hapet ekspozita kolektive me vepra të përzgjedhura nga koleksioni “Kur qeniet takohen”

Posted on by Kult Plus

Galeria Kombëtare e Kosovës ka njoftuar për hapjen e ekspozitës kolektive me vepra të përzgjedhura nga koleksioni “Kur qeniet takohen”.

Sipas kësaj galerie, ljo ekspozitë ka pikënisje prezantimin e kafshëve në artin pamor për një periudhë të gjatë kohore e cila përfshinë vepra nga fundi i shekullit të 20-të.

“Veprat e përzgjedhura përshkojnë përfaqësimin e thjeshtë të kafshëve duke i paraqitur ato në mjedise imagjinare dhe reale dhe duke mjegulluar hierarkitë mes qenieve”, thuhet tutje në njoftim, duke treguar ekspozita prezanton 24 artistë.

Starton në Elbasan edicioni i IX-të i takimit kombëtar të Orkestrave të harqeve

Posted on by Kult Plus

Mbrëmjen e kësaj të hëne në Teatrin Skampa të Elbasanit çeli siparin edicioni i IX -të i “Takimit Kombëtar të orkestrave të harqeve, muzika e dhomës”.

Në këtë event marrin pjesë orkestra dhe asamble nga Tirana, Fieri, Vlora, Elbasani, Fieri, Berati, Korça, Shkodra, Shkupi e Tetova e Maqedonisë së Veriut, dhe Orkestra e harqeve e qytetit Pernik e Bullgarisë.

Në natën e parë performuan Asambli “Dardanus” i Tetovës, Duo Piano me 4 duar nga dy profesoresha të Universitetit të Arteve Tiranë, Quinteti Ad Libitum, Shkodër dhe Orkestra e Harqeve Elbasan.

Përgjatë tre netëve nga kjo fillimjavë né skenën e Teatrit Skampa do të performojnë 12 trupa nga i gjithë vendi, përfshirë ato të Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë.

Nga viti në vit ky festival ka ardhur në rritje, ndaj këtij edicioni nuk mund t’i mungonin edhe risitë.

Drejtori i festivalit, Blerim Narazani, vlerëson repertorin e pasur të festivalit dhe faktin që ky event është ndër të paktët koncerte që ndan çmime me vlerë monetare.

Ndërkohë, Drejtori i Qendrës së Artit Elbasan, Klinsi Lala nga ana e tij, ndjehet i lumtur që ky festival tashmë është shndërruar në një event të përvitshëm, ndaj dhe pritshmëritë janë të larta.

“Takimi kombëtar i orkestrave të harqeve, muzika e dhomës”, në këtë edicion mbështetet nga Ministria e Kulturës dhe Bashkia Elbasan./atsh/ KultPlus.com

7 letrat e dashurisë më të bukura të të gjitha kohërave

Posted on by Kult Plus

Kryeveprat më të mëdha letrare kanë pasur si protagoniste dashurinë. Lumenj ndjenjash janë derdhur, duke bërë të rrjedhin fjalë të paharrueshme. Njerëz të mëdhenj, artistë, shkencëtarë: “I gjithë universi i bindet dashurisë”.

Ja përse në vite, kujtohen për të tjera arritje dhe suksese, por nga sirtarët e jetës së Einstein, Johnny Cash, Beethoven, Winston Churchill dhe shumë të tjerëve, dalin edhe letrat e dashurisë që u kanë shkruar të dashurave të tyre.

Një sondazh në Angli ka zgjedhur më të bukurat, ku ndoshta mungojnë ato që mund të presim, shkruan revistaclass. I bën mirë zemrës megjithatë, të lexosh këto radhë për të rizbuluar dhe kuptuar që kjo ndjenjë, është kaq e thjeshtë për t’u provuar, kaq e thjeshtë për t’u shprehur.

Johnny Cash gruas së tij June Carter Cash (1994)
“U plakëm dhe u mësuam të rrimë bashkë. Mendojmë njëlloj. Komunikojmë me mendje. E dimë çfarë do tjetri pa qenë nevoja ta kërkojmë. Ndonjëherë njëri e nevrikos tjetrin. Ndoshta ndonjëherë e marrim tjetrin të mirëqenë. Por herë pas here, si sot, mendoj për ne të dy dhe e kuptoj sa me fat jam që ndaj jetën me gruan më fantastike që kam takuar në jetë”.

Winston Churchill gruas Clementine Churchill (1935)
“E dashura ime Clemmie, në letrën që më dërgoje nga Madras kishe shkruar gjëra që për mua janë shumë të rëndësishme, që ta kisha bërë jetën më të bukur. Nuk mund ta them çfarë kënaqësie më dha kjo, sepse ndihem gjithmonë tmerrsisht në borxh me ty, nëse lejohet që në dashuri të bëhen të tilla llogari”.

John Keats i shpreh dashurinë Fanny Brawne (1819)
“Nuk mund të jetoj pa ty, harroj çdo gjë, por kur të shoh, jeta duket sikur ndalet, nuk shoh asgjë tjetër. Më ke përthithur”.

Ernest Hemingway, Marlene Dietrich (1951)
“Nuk arrij të përshkruaj sesi sa herë që të përqafoj, ndjehem në shtëpi”.

Napoleone Bobaparte, Josephine de Beauharnais (1796)
“Që kur të kam lënë, jam gjithmonë i trishtuar. Lumturia ime është pranë teje. Sjell gjithmonë në kujtesë përkëdheljet e tua, lotët e tu, ngrohtësinë tënde të dashur. Magjepsja e së pakrahasueshmes Josephine Kindle ndez një zjarr dhe një flakë të pashuar në zemrën time”.

Richard Burton, Elizabeth Taylor (1964)
“Sytë e mi të verbër presin dëshpërimisht të të shohin ty. Ti nuk e kupton, natyrisht , EB, sa e bukur dhe tërheqëse ke qenë gjithmonë dhe sesi ke fituar një vlerë më shumë mirësie të veçantë e të rrezikshme”.

Mbreti Enrico VIII, Anna Bolenas (1527)
“Po guxoj të të kërkoj të ma thuash prerë çfarë mendon për dashurinë tonë. Nevoja më shtrëngon ta di përgjigjen tënde, duke qenë që kam një vit që jam plagosur nga dashuria dhe ende nuk jam i sigurt nëse kam apo jo një vend në zemrën tënde”.

‘Tetori Rozë’, Rama: Thirrje të gjitha grave dhe vajzave, bëni mamografinë falas në rrjetin e poliklinikave dhe spitaleve rajonale

Posted on by Kult Plus

“Tetori Rozë”, njihet si muaji i ndërgjegjësimit kundër të sëmundjes së kancerit të gjirit.

Kryeministri Edi Rama u ka bërë thirrje të gjitha grave dhe vajzave të kujdesen për veten, duke bërë mamografinë falas në rrjetin e poliklinikave dhe spitaleve rajonale në vend.

“MIRËMËNGJES

dhe me thirrjen e përvitshme në çdo #TetorRozë për të gjitha gratë dhe vajzat që të marrin fare pak kohë për t’u kujdesur për veten, duke bërë mamografinë falas në rrjetin e poliklinikave dhe spitaleve rajonale në vend, ju uroj një ditë të mbarë”, shkruan Rama.

UEFA e dënon 61 mijë euro FFK-në

Posted on by Kult Plus

UEFA-ja e ka dënuar Federatën e Futbollit të Kosovës me një total prej 61 mijë eurosh për ndeshjen kundër Rumanisë që u mbajt muajin e kaluar në kuadër të Ligës së Kombeve, njofton Klan Kosova.

FFK-ja është dënuar me 10 mijë euro për futjen e njerëzve në fushë, 22 mijë sosh për hedhjen e gjësendeve nga tifozët, gjashtë mijë euro për ndezjen e fishekzjarreve.

15 mijë euro FFK-ja ka marrë dënim për fishkëllimat e tifozëve gjatë himnit të Rumanisë, tetë mijë për bllokimin e rrugëkalimeve.

“Ti e shpërblen mësuesin keq nëse mbetesh përjetë nxënës”

Posted on by Kult Plus

“Sa më lart që ngjitemi, aq më të vegjël u dukemi atyre që nuk mund të fluturojnë”

“Unë jam një pyll dhe një natë pemësh të errëta: por ai që nuk ka frikë nga errësira ime, do të gjejë grumbuj me trëndafila nën selvitë e mia”.

“Duhet të jesh gati që të digjesh në flakën tënde; si mund të ringrihesh, nëse nuk je bërë më parë hi”?

“Heshtja është më keq, të gjithë të vërtetat që mbahen të heshtura bëhen helmuese”.

“Njeriu i vetmuar ia shtrin dorën shumë shpejt, kujtdo që takon”.

“Ti e shpërblen mësuesin shumë keq, nëse mbetesh përjetë një nxënës”.

“Ka më shumë urtësi në trupin tënd, se sa në filozofinë tënde më të thellë”.

“Dhe një herë që zgjohesh, do të mbetesh zgjuar përjetësisht”.

“Por armiku më i keq që mund të takosh do të jetë gjithmonë vetja jote; ti rri në pritje për veten tënde, në shpella dhe pyje. I vetmuar, ti do të shkosh rrugës drejt vetes tënde! dhe rruga jote kalon nga vetja jote, dhe përtej shtatë djajve të tu! Ti do të jesh një heretik për veten tënde dhe shtrigan dhe fallxhor dhe budalla dhe dyshues dhe mëkatar dhe i lig. Duhet të jesh gati të djegësh veten tënde në flakën tënde: si mund të bëhesh i ri, nëse nuk bëhesh më parë hi?”

“Por me njeriun është njësoj si me pemën. Sa më shumë që kërkon të ngrihet lart dhe drejt dritës, aq më shumë rrënjët e tij e tërheqin poshtë, në tokë, drejt errësirës, thellësisë – të keqes”.

“Duhet të jesh një det, që të presësh një rrëke të ndotur e të mos bëhesh pis”.

“Ai që ngjitet në malet më të larta, qesh me të gjithë tragjeditë, të vërteta dhe të pavërteta”.

“Nga të gjithë gjërat që janë shkruar, më pëlqejnë ato që njeriu i ka shkruar me gjakun e vet” /KultPlus.com

Gjithmonë do gjenden dy sy gruaje që mbysin gjithkund dhimbjen tënde

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Evgenij Jevtushenko

Gjithmonë do gjendet një dorë gruaje,
Që vjen të perkedhel me ëmbëlsi.
Me dashurinë e butë të vëllait,
Të qetëson kur s’ke dashuri.

Gjithmonë do gjendet një sup gruaje,
Ku ti mbështet kokën mendjelehtë.
Dhe, duke marrë frymë me zjarr,
Ajo të beson ëndrrën e vet.

Gjithmonë do gjenden dy sy gruaje,
Që mbysin gjithkund dhimbjen tënde.
Dhe, nëse të mbetet pakëz vuajtje,
Ata, të paktën, të shohin me dhembje.

Por ka dhe të tilla duar gruaje,
Që të sjellin mrekullinë.
Dhe kur të prekin ballin e lodhur,
Ke gjetur fatin, përjetësinë.

Por ka dhe të tilla supe gruaje,
Që do të duheshin përgjithmonë.
Që ti në to veç një natë u mbështete,
Gabimin e kuptove shumë vonë.

Por ka dhe të tillë sy gruaje,
Që të shohin me pikëllim gjithnjë.
Dhe mbeten për ty, sytë e shpirtit,
Deri në çastin kur ti s’je më.

Por ty, kundër dëshirës tende,
Të duken pak ato duar dhelëse.
Të duken pak supet dhe sytë,
Dhe i tradhton në ndjenja dehëse.

Dhe ja,
Ato hakmarrëse ngrihen kundër teje:
Tradhtar! – të thotë shiu nëpër lotë:
Tradhtar! – Era të përplaset në fytyrë:
Tradhtar! – pylli të thotë.

Dhe ti, me shpirt të penduar,
Ndjen turp dhe vetes kurrë s’ia fal.
Vetëm ato duar që ke tradhtuar,
Të falin gjithçka, thjesht pa fjalë.

Dhe vetëm ato supe të lodhura,
Të falin dhe janë gati të falin gjithmonë.
Dhe vetëm ata sy të trishtuar,
Të falin atë që as vetes s’ia lejon. /KultPlus.com

“Ai është tmerrësisht i frikësuar se po vdes, sepse ende nuk ka jetuar”

Posted on by Kult Plus

Franc Kafka ishte një autor gjerman që arriti famë botërore vetëm pas vdekjes së tij.

Ja ku janë 8 thënie nga Franz Kafka për të ndryshuar mënyrën e të menduarit…

1.“Duke besuar me pasion në diçka që ende nuk ekziston, ne e krijojmë atë. Nuk ekziston vetëm ajo që nuk e kemi dëshiruar sa duhet.”

2. “Ai është tmerrësisht i frikësuar se po vdes, sepse ende nuk ka jetuar.”

3. “Unë zakonisht zgjidh problemet duke i lënë ato të më gllabërojnë mua.”

4. “Unë mund të dua vetëm atë që e vendos në mënyrë të lartë mbi mua dhe që nuk mund ta arrij.”

5.  “Rinia është e lumtur sepse ka aftësinë për të parë bukurinë. Kushdo që mban aftësinë për të parë bukurinë, nuk rritet kurrë.”

6. “Mos e humbisni kohën tuaj duke kërkuar një pengesë – ndoshta nuk ka asnjë.”

7.”Ka një sasi të pafund shpresash në Univers… por jo për ne.”

8. “Është më mirë të kemi dhe të mos keni nevojë, sesa të keni nevojë dhe të mos keni.”/ KultPlus.com

‘Apologjia ime’

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Petro Marko

…marrezi, turp turp dhe
mëkate
per jeten e tërbuar
se kur me ndal, o gjenerate,
qe vuan rruges ndonje nate,
me merr per te dënuar
dhe, me nje ze qe vret,
ngahera me pyet:
-ku linde, o i ri?
-o jete, linda ne shkreti!
-ku rron dhe ku vete,
ne c’dhera e ne c’dete?!
-cudi! c’kerkon prej meje ti
dhe si, o jete, pyet,
kurse ne varfëri
me hodhe kur me gjete
te lindur nga skelete
pa drite, pa liri?
-njeri!
nga vete, as me thua?
-s’e di! jo, nuk e di!
po lerme, o jete, c’ke me
mua?
-dua ta di, po dua!
-atehere, jete e krisur,
per mua mos pyet
se qysh ne n’agim kam nisur
te shkel si skllav i shkrete
mbi gjurma shprese drite…
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-o mekatar,
as faliu ligjes sime,
bindu i cmendur enderrtar,
s’jeton me shqetesime!…
-mu thell’ ne brendesire
ku ndjenja rron e lire,
ku dhembja dhemb e prekur
nga ligja jote e fuqiplote,
ne gjirin tim si hekur
si hekur e celik,
qello,qello, o me kamxhik;
pa frik’ e pa meshire
e pa pendim,
se mu ne thellesire
te shpirtit, ne nje kend,
lindi nje shqetësim
qe celi varrin tend…/KultPlus.com

Tetor

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Ismail Kadare

Ti ike udhës së pafundme
Ku zverdhin drurët gjetherënës
Mbi gjokse pellgjesh tani tundet
I arti medalion i hënës.

Lejleket ikën, fill pas teje
Si stof i keq u zbeh blerimi
Dhe ngjajnë toka, pylli, reja,
Me negativin e një filmi.

Tani në fusha shkoj menduar
Ku nis të fryjë erë e ftohtë,
Ku ca mullarë të gjysmuar
Duken që larg si Don Kishotë.

Ç’të bëj, po them me vehten time,
Në këtë orë të vonë të muzgut,
Ku qerrja baltave bën shkrime.
Të lashta sa të Gjon Buzukut?

Do të shkoj të ulem përmbi pellgjet,
Të pi në gjunjë duke rënë,
Në grykë e di, do të më mbetet
I ftohti medalion i hënës. / KultPlus.com

“Gruaja, shpirti i thesareve tona etnografike”, mbahet aktiviteti për Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore

Posted on by Kult Plus

Institucioni i Presidentit të Republikës zhvilloi këtë vit aktivitetin “Gruaja, shpirti i thesareve tona etnografike”, kushtuar veshjes popullore shqiptare.

Ky aktivitet u organizua nën kujdesin e Zonjës së Parë të Republikës, Armanda Begaj, me synim promovimin e veshjeve popullore shqiptare, nderimin dhe ruajtjen e trashëgimisë etnografike.

Pjesëmarrës ishin zonja me kontribut në jetën kulturore shqiptare, ambasadorë dhe bashkëshortet e ambasadorëve që shërbejnë në vendin tonë, si edhe personalitete nga fusha të ndryshme të artit.

Veshjet tradicionale nga të gjitha krahinat e Shqipërisë, nga Kosova, si edhe veshjet arbëreshe, shfaqën larminë dhe origjinalitetin e tyre bashkë me elementë me vlera kulturore dhe artistike.

Ato erdhën në këtë aktivitet si dëshmi e zhvillimit të hershëm të zejtarisë artistike, dijebërjes, endjes dhe qëndismave, duke pasqyruar historinë tonë ndër shekuj.

“Ne shqiptarët kemi trashëguar ndër shekuj e breza një pasuri të madhe të veshjeve popullore të punuara mjeshtërisht nga gra e vajza. Këto veshje përgjatë proceseve të ndryshme të zhvillimit historik, social e kulturor, krijuan dhe fizionominë tonë,” u shpreh Armanda Begaj gjatë fjalës përshëndetëse në këtë aktivitet.

Zonja e Parë vlerësoi në veçanti gratë që marrin përsipër riprodhimin e veshjeve popullore, duke ruajtur me fanatizëm origjinalitetin e tyre, ndërsa theksoi se gjithsecili jep kontribut në ruajtjen dhe përcjelljen e trashëgimisë kulturore.

“Ne sot ndoshta nuk endim më sa dikur, nuk qëndisim e nuk përcjellim vajzën me pajën tradicionale të të parëve tanë, por kemi mundësi që kulturën materiale dhe shpirtërore, etnografinë shqiptare ta ruajmë me fanatizëm, ta pasurojmë, ta përhapim dhe ta trashëgojmë në brezat e ardhshëm. Le ta përdorim historinë tonë të lashtë dhe të pasur për të qenë krenar në çdo kohë për qenien tonë, krenar për kombin shqiptar,” u shpreh Begaj.

Pasi ndoqën sfilatën e veshjeve popullore të shoqëruara nga vallet e krahinave përkatëse, të pranishmit ndanë mbresat, opinionet dhe eksperiencat e tyre në lidhje me etnografinë, ruajtjen dhe trashëgiminë kulturore shqiptare./atsh/KultPlus.com

111 vite nga botimi i i numrit të parë të revistës ‘Hylli i Dritës’

Posted on by Kult Plus

Kalendari historik tregon se si sot, më 1 tetor të vitit 1913, doli numri i parë i revistës së njohur të Françeskanëve shqiptarë “Hylli i Dritës” – pasqyrë e lavdishme, por jo më pak edhe tragjike e historisë së Kombit Shqiptar, për lirinë e të cilit u përpoqën autorët e saj françeskanë e jo françeskanë, duke shkruar sa me bojë, aq me flijimin e jetës deri në derdhjen heroike të gjakut në mbrojtje të vlerave kulturore e shpirtërore të popullit e të vendit.

Numri i parë i revistës “Hylli i Dritës” u botua më 1 tetor 1913, për t’u ndërprerë menjëherë, sepse doli haptas në mbrojtje të lirisë e të drejtave kombëtare shqiptare, seriozisht të kërcënuara një vit pas shpallje së pavarësisë e para fillimit të Luftës I Botërore.

Shkruante Atë Gjergj Fishta: “E tuj kenë se me të hîm t’ ushtrive ndërkombëtare në Shkodër mbaroi nata e errshme e robnisë e për Shqipëtarë filloi me ague e bardha dritë e Lirisë, e kemi quejtë ketë të Përkohëshme tonë: “Hylli i Dritës”, përsč âsht tue lé nepër ag të qytetnisë së Shqipënisë. E porsi Hylli i Dritës me fërfllim t’ambël të vetin ngjall shpënesët e shueme në zemër të shtegtarit, errun ndër shkretí të mjerueme, (ashtu) na do të përkujdesena, qi edhe e Përkohëshmja jonë të mrrijë me ngjall shpënesën ndër zemra të Shqipëtarëvet se prej Hyut ditë mâ të mira kanë me iu reshë Shqipënisë” (H.D. I. 1913, 4-8). (Pater Gjergji).

Revista  Hylli i Dritës rifilloi të botohej në maj të vitit 1921, për të heshtur rishtas nga nëntori i 1944-tës deri në nëntor të 1993-shit. Nga 1993 u duk përsëri nën drejtimin e njërit nga françeskanët e paktë që kishin shpëtuar gjallë nga persekutimi i komunizmit: Atë Zef Pllumit. Shumë shpejt u ngrit po në atë rang të lartë që kishte pasur dikur Hylli i Dritës dhe revista tjetër e Etërve Jezuitë “ Leka “.

Në këtë periudhë të pas komunizmit, Hylli i Dritës u botua deri ne vitin  1997 kur  iu deshtë të mbyllej sërish. Pas kësaj ndërprerje të re, rifilloi përsëri të botohet në vitin 2006, gjithnjë nën drejtimin e Provincës Françeskane “Zoja Nunciatë” të Shqipërisë. / VATICAN NEWS /KultPlus.com

Nën thundrën e kohës

Posted on by KultPlus

Vlora Konushevci

Dikur isha bota jote.
Atëherë kur mrekulloheshe
pas buburrecave e karcyllave
por unë s’kisha kohë
me qenë botë.
“Ecë ma shpejtë”…
Duhej me mësu, me punu, me gjallnu
me ja ble ilaqet babës
me çu n’terapi nanën.


Ti u rrite tinëzisht,
si lule jasemini që çel natën,
me rrajë të palëkunduna n’truallin e kohës tande.
Shpatullat t’u zgjanuen si fushë luledielli,
kambët si rremba që përqafojnë dheun,
e kalove pragun e fëminisë pa zhurmë,
derisa akrepat e jetës tem nguteshin.


“Ec ma kadale”… t’them tash,
por ti fluturon n’kërkim të qiellit tand.
“S’kam kohë, kam punë,
po m’presin shokët, kam me mësu.”


Bota jote përnjiherë u ba e madhe,
aq sa m’çoi mue përpjetë
e më lëshoi poshtë n’qoshen e shtëpisë
ku pres me ndëgju tingullin ma t’ambël,
kur futet çelësi në vrimë dhe hapet dera,
e ti krejt shpërfillshëm m’buzëqesh kur hyn brenda!
Unë t’vështroj prej qoshes
dhe e kuptoj
që asht radha jote me qenë botë
dhe lutem
që asnji rrebesh mos me ta ndal hovin
që asnji tufan mos me ta pre udhën
e dashnija me u rritë çdo ditë n’ty!/ KultPlus.com

Porti i Durrësit, tetori nis me ardhjen e 630 turistëve nga e gjithë bota

Posted on by Kult Plus

Porti i Durrësit vijon të mbetet destinacioni i kroçerave të huaja edhe gjatë stinës së vjeshtës.

Mëngjesin e sotëm në port mbërriti kroçera “Seven Seas Voyager” me rreth 650 turistë nga e gjithë bota, 450 prej të cilëve amerikanë, të cilët kanë zgjedhur të vizitojnë ditën e sotme qytetin bregdetar të Durrësit si dhe sitet turistike të Tiranës, Krujës dhe Beratit.

Autoriteti Portual Durrës bën të ditur se “edhe pse zyrtarisht jemi në muajt e vjeshtës, kroçerat turistike vijojnë  të ndalen në vendin tonë, duke e integruar atë çdo vit e më shumë në itineraret e tyre në Adriatik”.

“Seven Seas Voyager” ndalet në Durrës pas vizitës në ishullin grek të Korfuzit, për të vijuar më tej turin në brigjet e Kroacisë.

Anija turistike “Seven Seas Voyager” lundron nën flamurin e Bahamas dhe ka një gjatësi prej 206,5 metra dhe gjerësi rreth 30 metra./atsh/KultPlus.com

Presidentja Osmani në takim me ministren e Jashtme të Gjermanisë, Baerbock kërkoi mbështetje për anëtarësim në organizata ndërkombëtare

Posted on by Kult Plus

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani gjatë vizitës së punës në Gjermani, ka takuar ministren e Jashtme, Annalena Baerbock.

Në takim, Presidentja Osmani theksoi se Gjermania është partner strategjik në aspektin politik, të sigurisë dhe atë ekonomik, ndaj Kosova është mirënjohëse për mbështetjen e vazhdueshme të saj.

Presidentja Osmani ka kërkuar vazhdimin e mbështetjes gjermane edhe për anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës, NATO, BE dhe organizata të tjera ndërkombëtare.

Situata aktuale politike dhe ajo e sigurisë ishin gjithashtu tema të diskutimit të Presidentes Osmani dhe ministres Baerbock.

Presidentja Osmani ka theksuar se synimi i institucioneve të Kosovës është integrimi i serbëve në shoqëri dhe institucione, porse  një gjë e tillë po pengohet nga Serbia dhe presidenti i saj. Në këtë kontekst, Presidentja ka potencuar se në procesin e dialogut me Serbinë, Kosova ka treguar përkushtim për t`i adresuar çështjet që janë në interes të qytetarëve dhe të paqes e stabilitetit rajonal.

Presidentja Osmani ka theksuar se Kosova e ka pranuar marrëveshjen bazike dhe aneksin e Ohrit të propozuar nga Bashkimi Evropian dhe mbështetur nga SHBA-të, ndaj  marrëveshja duhet të zbatohet si e plotë.

Ndër të tjera, në këtë takim janë rikonfirmuar marrëdhëniet e mira ndërmjet dy shteteve dhe janë diskutuar mundësitë për thellimin e mëtejmë të marrëdhënieve bilaterale, duke përshirë angazhimin e përbashkët në përmbushjen e agjendës së gjelbër.

Sipas Presidentes Osmani, marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe Gjermanisë fuqizohen edhe më shumë nga numri i konsiderueshëm i mërgimtarëve kosovarë, të cilët janë integruar me sukses në shoqërinë gjermane./KultPlus.com

Tri ditë me “RESPOETICA” në Prizren

Posted on by KultPlus

Më 4, 5 dhe 6 tetor nis Edicioni i 1-rë i Festivalit të Poezisë “RESPOETICA” në Prizren, që organizohet nga organizata për diplomaci kulturore “Social Creativity”.

Ky edicion i kushtohet kryesisht lidhjeve të dy ish-kryeqyteteve të dikurshme shqiptare Prizren-Shkodër, si ringjallje e zakoneve tradicionale me lidhje të forta kulturore, ekonomike, tregtare dhe patriotike. 

Në edicionin e sivjetëm të ftuar janë: Primo Shllaku, Ledia Dushi,  Stefan Çapaliku, Arjola Zadrima, Leon Mirakaj dhe Denata Rroji nga Shkodra, si dhe Ilire Zajmi, Fahredin Shehu, Taner Gyçlytyrku, Vjollca Bajraj dhe Festim Avdyli nga Prizreni.

“Theks të veçantë duam t’i japim ceremonisë së çmimit për kontribut jetësor në fushën e gjuhës, të kulturës dhe të artit. Me këtë rast duam t’ju njoftojmë se bordi i organizatës “Social Creativity”, bordi i festivalit “RESPOETICA”, në bashkëpunim me Komunën e Prizrenit, ka vendosur që laureat i Edicionit të 1-rë të Festivalit “RESPOETICA” të shpallet krijuesi nga Shkodra, Primo Shllaku, si një personalitet i rëndësishëm dhe me peshë të veçantë në sferat e letërsisë, të gjuhës, të kulturës dhe të artit në përgjithësi”, thuhet në njoftimin e organizatorëve.

Më poshtë është programi i këtij edicioni për tri ditët sa edhe do të mbahet “RESPOETICA”.

– dy takime poetike;

– promovimi i librit të shkrimtarit Primo Shllaku, «Pesha e padurueshme e pafajësisë»;

– hapja e ekspozitës së artistit të fotografisë, Fahredin Spahija «Shpirti dervish»;

– shfaqja baleti «Dimnat e fëminisë» nga Vjollca Llugiqi dhe Fisnik Smani;

– Pika muzikore, soprano Arta Jashari nën përcjelljen e Andi Durakut;

-Ligjeratë, Jeton Jagxhiu «Djathi i sharrit, kulturë e veçantë e qytetit të Prizrenit»

– ceremonia e ndarjes së çmimeve si dhe 

– ceremonia e vendosjes së pllakës «Personaliteti i 1-rë i Festivalit «RESPOETICA» në Sheshin Shadërvan.

Edicioni i 1-rë i Festivalit të Poezisë  “RESPOETICA” mbështetet nga Ministria e Kulturës, Komuna e Prizrenit dhe Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore – Prizren.

Ndërsa sponsor medial është, gazeta online për art dhe kulturë – KultPlus./ KultPlus.com

Lansohet fushata për ndërgjegjësimin mbi kancerin e gjirit, Jahjaga: Zbulimi i hershëm është mbijetesë

Posted on by Kult Plus

Ish-presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, përmes një reagimi në rrjete sociale ka treguar se është lansuar fushata për ndërgjegjësimin mbi kancerin e gjirit.

Jahjaga është shprehur se Nafije Latifi bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë ishin në krye të kësaj fushate.

“Në lansimin e fushatës për ndërgjegjësimin mbi kancerin e gjirit. Zonja e hekurt Nafije Latifi në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë dhe shumë bashkëpunëtorë të tjerë ishin në krye të kësaj fushate. E ardhmja e gruas është e ardhmja e shoqërisë! Zbulimi i hershëm është mbijetesë!”, është shprehur Jahjaga.