Sot po mbahet provimi i maturës shtetërore në të gjitha shkollat e mesme të larta në vend. Në këtë proces janë përfshirë mijëra maturantë, ndërsa autoritetet arsimore kanë ndërmarrë masa të shtuara për të garantuar mbarëvajtjen e testimit dhe për të parandaluar çdo formë të keqpërdorimit gjatë provimit, raporton Ekonomia Online.
Drejtori i Gjimnazit “Sami Frashëri” në Prishtinë, Betim Sylejmani, ka bërë të ditur se në këtë shkollë po testohen 142 nxënës nga shkolla të ndryshme të Prishtinës. Ai ka theksuar se përgatitjet janë bërë me kohë dhe se vëmendje e veçantë i është kushtuar ndalimit të përdorimit të telefonave.
“Si çdo vit, edhe në shkollën tonë mbahet testi i maturës ku janë të përfshirë 142 nxënës nga shkollat e ndryshme të Prishtinës. Përgatitjet janë bërë me kohë. Masa kryesore është paralajmërimi që nxënësit nuk kanë të drejtë të përdorin telefona apo të hyjnë me telefona në klasë. Në momentin që i përdorin brenda klasës, janë administruesit ata të cilët ndërmarrin masa, qoftë për largim apo diçka tjetër. Përndryshe, ata të gjithë janë të njoftuar nga shkollat, nga Ministria e Arsimit, drejtoritë komunale të arsimit, sepse zakonisht keqpërdorimet bëhen me telefona. Janë të paralajmëruar që ata mund të pësojnë me dalje nga testi nëse i përdorin telefonat”, deklaroi Sylejmani për Ekonomia Online.
Ai shtoi se një nga masat e reja që nga viti i kaluar është shpërndarja e nxënësve në mënyrë që të shmanget vendosja në një klasë të nxënësve nga i njëjti institucion apo e njëjta paralele.
“Që nga viti i kaluar, në vazhdën e ndryshimeve që i ka bërë MASHT-i rreth rregullimit të mbarëvajtjes më të mirë të testit, është një prej atyre masave që me një klasë prej 15 nxënësve nuk mund të qëllojnë asnjëherë nxënësit e klasës së njëjtë. Do të thotë janë të përfshirë të gjitha shkollat e Prishtinës, janë me një klasë, janë nxënës të ndryshëm – nuk janë nxënës as të shkollës së njëjtë por as të klasës së njëjtë”, tha ai.
MASHTI dhe Drejtoritë Komunale të Arsimit kanë përsëritur rëndësinë e “ndjekjes së rregullave dhe seriozitetin e provimit të maturës”, i cili konsiderohet një hap kyç për të ardhmen akademike të nxënësve.
MASHTI bën të ditur se provimit do t’i nënshtrohen 18 mijë e 800 maturantë, kurse rezultatet do të bëhen publike më së largu deri më 30 qershor./ KultPlus.com
Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja e cilësoi një hap shumë të rëndësishëm bashkëpunimin për digjitalizimin dhe valorizimin e trashëgimisë filmike.
Gonxhja tha se, ne kuadër të takimeve të programeve europiane INTERREG, delegacioni i lartë i drejtuar nga Agjencia Shtetërore e Programimit Strategjik dhe Koordinimit të Ndihmës zhvilloi një vizitë në Arkivin Qendror Shtetëror të Filmit.
Sipas tij, në fokus të kësaj vizite ishte njohja nga afër me investimet në teknologji të mundësuara nga projekti “RECON”. Gonxhja tha se “ky është një model bashkëpunimi për digjitalizimin dhe valorizimin e trashëgimisë filmike, në kuadër të programit IPA CBC Itali–Shqipëri–Mali i Zi”.
“Një hap konkret për ruajtjen dhe promovimin e memories kulturore përmes partneritetit ndërkufitar”, deklaroi ministri Gonxhja./ KultPlus.com
Barbra Streisand në duet me Bob Dylan dhe Paul McCartney.
“The Secret Of Life: Partners”, volumi i dytë do të dalë javën e ardhshme, një album i ri me të cilin këngëtarja, aktorja dhe regjisorja legjendare, dy herë fituese e çmimit Oscar, merr stafetën nga “Partners” e vitit 2014, një tjetër seri me yje si John Mayer, Stevie Wonders, Andrea Bocelli dhe Elvis Presley.
Të 11 këngët e shohin 83-vjeçaren, fituese 10 herë e çmimit Grammy, me muzikantë ndërkombëtarë me ndjeshmëri nga më të ndryshmet.
Përveç kolegëve Dylan dhe McCartney, ka zëra më të rinj si Hozier dhe Sam Smith, dhe më pas James Taylor, Sting, Seal dhe Josh Groban, ylli i muzikës country Tim McGraw, zëri islandez i xhazit Laufey dhe një trio e jashtëzakonshme me Mariah Carey dhe Ariana Grande.
“Miq të vjetër, kolegë, artistë të rinj. I admiroj të gjithë”, tha superylli në qendër të kësaj sipërmarrjeje.
Barbra ka qenë protagoniste e shumë dueteve gjatë karrierës së saj të gjatë me artistë nga të gjitha zhanret muzikore.
Ndër të tjerë, me Judy Garland, Neil Diamond, Barry Gibb, Kris Kristofferson, Donna Summer, Bryan Adams, Celine Dion dhe shumë legjenda të tjera.
Nga të gjitha bashkëpunimet e reja, më surprizuesja është me Dylan.
“Ai më dërgonte lule, më shkruante shënime me lapsa me ngjyra të ndryshme duke më kërkuar të këndoja me të. Nuk e kuptoja në atë kohë”, tha Barbra për “The New Yorker”.
Streisand, e cila dy vjet më parë botoi një kujtim monumental me mbi 1 000 faqe, ishte 13 vjeçe kur bëri albumin e saj të parë amator./atsh/ KultPlus.com
Muzeu Kombëtar i Përgjimeve “Shtëpia me Gjethe” vijon të tërheqë kuriozitetin e turistëve të huaj.
Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja ndau në rrjetet sociale një video me përshtypjet e një turisti anglez nga vizita e tij në këtë muze.
“Izolimi i vendit gjatë diktaturës bëri që Shqipëria të mbetej e ndarë nga pjesa tjetër e botës. Jack nga Anglia ishullore, del me mbresat më të mira nga ballafaqimi në muze me të shkuarën totalitare, jetën e përditshme, dhe pse Shqipëria ishte dikur për të dhe për shumë të tjerë, një vend pothuajse i panjohur”, shkruan Gonxhja.
Jack tha se “absolutisht interesant aspekti i jetës në Shqipëri për të cilin në Angli dimë fare pak. Por është gjithashtu shokuese njohja se si funksiononte aparati shtetëror”.
“Më vjen shumë mirë që këto janë ruajtur dhe do t’ia tregoni brezave në të ardhmen”, tha Jack.
Muzeu Kombëtar i Përgjimeve u hap më 23 maj 2017. Ai është nga më të veçantët në vendin tonë, që përpiqet t’u rrëfejë të rinjve dhe të huajve një nga periudhat më të errëta të historisë së vendit, duke qenë Selia Qendrore e Përgjimeve të Shërbimit Sekret, nga viti 1944 – 1991.
E konceptuar në 9 seksione, “Shtëpia me Gjethe” përbëhet nga 31 dhoma të lidhura në koherencë mes tyre dhe çdo dhomë ka një funksion të veçantë./atsh/ KultPlus.com
Ambasadori i Azerbajxhanit në Shqipëri, Anar Huseynov, zhvilloi një vizitë zyrtare në Bibliotekën Publike “Dritëro Agolli” në Fier, ku u njoh me misionin, programet dhe aktivitetet kulturore të institucionit, të cilat kontribuojnë në zhvillimin e komunitetit dhe forcimin e bashkëpunimit ndërkulturor.
Gjatë qëndrimit të tij, ai u shpreh i impresionuar nga niveli i organizimit dhe angazhimi kulturor.
“Jam i kënaqur që ndodhem në një institucion kaq aktiv dhe me ndikim në jetën kulturore të Fierit. Këto janë modele që meritojnë mbështetje dhe bashkëpunim konkret,” – deklaroi Ambasadori Huseynov.
Ai vlerësoi rolin e bibliotekave si ura lidhëse mes popujve dhe kulturave, duke theksuar se “kultura është një gjuhë e përbashkët që afron njerëzit, pavarësisht kufijve.”
Në fokus të diskutimeve ishin dhe promovim i trashëgimisë kulturore të dy vendeve. Ambasadori shprehu gatishmërinë për të mbështetur projekte të përbashkëta dhe për të përfshirë këtë institucion në një projekt kulturor që do të zhvillohet në Baku, Azerbajxhan.
Ai dhuroi një grup librash në gjuhën shqipe që trajtojnë tematika mbi kulturën, historinë dhe kulinarinë e Azerbajxhanit, duke pasuruar fondin dhe duke thelluar bashkëpunimin ndërkulturor.
Gjatë vizitës në ambientet e rikonstruktuara, u vlerësuan edhe investimet e bëra nga Bashkia e Fierit. Ambasadori shprehu konsideratë të lartë për Kryetarin e Bashkisë, të cilin e cilësoi si “njeri të veprave të mëdha, që i ka dhënë vlerë jetës kulturore të qytetit përmes investimeve konkrete.”
Në shenjë mirënjohjeje dhe mikpritjeje, i’u dhuruan disa suvenire simbolike si falënderim për vizitën dhe interesin ndaj punës së bibliotekës.
Ky takim u konsiderua si një hap i rëndësishëm drejt një bashkëpunimi të frytshëm dhe afatgjatë në fushën e kulturës dhe edukimit.
Një delegacion nga Fondacioni Arbëresh, me ftesë të Presidentes Vjosa Osmani, ka realizuar vizitë zyrtare në Kosovë, me qëllim forcimin e bashkëpunimit ndërinstitucional dhe thellimin e lidhjeve historike e kulturore ndërmjet komunave arbëreshe me vendin.
“Delegacioni u kryesua nga z. Ernesto Madeo, Komisioner i Fondacionit dhe Kryetar i Bashkisë San Demetrio Corone, dhe përbëhej nga përfaqësues të nivelit të lartë institucional dhe kulturor të komunitetit arbëresh, përfshirë kryetarë të bashkive San Cosmo Albanese, Frascineto, Cerzeto dhe Caraffa di Catanzaro”, thuhet në njoftimin e Presidencës.
Gjatë qëndrimit në Prishtinë, delegacioni zhvilloi takime në Presidencën e Kosovës, Komunën e Prishtinës, Universitetin e Prishtinës, si dhe institucione të tjera arsimore e kulturore.
Poashtu, ata kanë realizuar vizita në lokalitete të rëndësishme të trashëgimisë kulturore dhe historike, si: Biblioteka Hivzi Sylejmani, Muzeu Etnologjik, Katedralja e Prishtinës, Parku Arkeologjik Ulpiana, si dhe objekti i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit. Delegacioni realizoi vizitë edhe në Novobërdë, Letnicë, Stubëll, Ferizaj, Suharekë dhe Prizren.
“Në takimet e zhvilluara, u shpreh interesimi i ndërsjellë për të vendosur bashkëpunim të qëndrueshëm dhe të institucionalizuar mes komunave arbëreshe dhe institucioneve në Kosovë, në fusha me interes të përbashkët si arsimi, kultura, diaspora, zhvillimi ekonomik dhe bujqësia. U diskutua mundësia e përfshirjes së studentëve arbëreshë në institucionet arsimore në Kosovë me kuota të veçanta, si dhe vendosja e kontakteve të drejtpërdrejta mes universiteteve, përfshirë nënshkrimin e marrëveshjeve të bashkëpunimit”, vazhdon njoftimi.
Në kuadër të kësaj vizite, delegacioni mori pjesë edhe në shënimin e Ditës së Çlirimit të Komunës së Prishtinës dhe në Panairin e Librit, duke shprehur vlerësimin për ftesën dhe për mikpritjen institucionale.
“Mbaj mend se ti ke pushtet mbi mendjen, jo anasjellas”.
“Lumturia e jetës tënde varet nga cilësia e mendimeve të tua”.
“Çdo gjë që dëgjojmë nuk është fakt, por opinion. Çdo gjë që shohim nuk është e vërtetë, por perspektivë”.
“Mos e harxho kohën tënde duke argumentuar se si duhet të jetë një njeri i mirë. Thjesht bëhu i tillë”.
“Gëzo bukurinë jetës. Shiko yjet dhe vrapo me ta”.
“Prano gjërat dhe dashuro njerëzit me të cilët të lidh fati, por bëje me gjithë zemër”.
“Kur zgjohesh në mëngjes, mendo se çfarë privilegji është të jesh gjallë, të mendosh, të gëzosh, të dashurosh”.
“Hakmarrja më e mirë është të bëhesh e kundërta e atij që të ka lënduar”.
“Njeriu nuk duhet t’i frikësohet vdekjes, por mosgëzimit të jetës”.
“Mos u shqetëso për të ardhmen. Nëse është e shkruar do ta takosh, i armatosur me të njëjtën arsye me të cilën përballesh me të tashmen”.
“Shpesh kam vrarë mendjen se si është e mundur që njeriu e do veten më shumë sesa të gjithë njerëzit e tjerë bashkë e megjithatë i jep më pak vlerë opinionit të tij për veten sesa opinionit të të tjerëve”.
Ditari në dy vëllime i Tolstojt i përgatitur nga R. F. Christian përfshin vitet (vëllim i parë)1847-1894 dhe (vëllimi i dytë) 1895-1910. Këto qindra faqe pasqyrojnë preokupimet e autorit si shkrimtar dhe zhvillimin e tij si person dhe mendimtar. Në to po ashtu gjejmë edhe qëndrimin e tij ndaj problemeve shoqërore, jetës rurale, industrializimit, edukimit dhe më vonë çështjeve religjioze dhe shpirtërore
SOT ËSHTË 22 SHTATOR, JASNAJA POLJANA.
I shkrova një letër Sonjës dje që t’i them se nuk mund të udhëhiqem në shkrimin tim nga opinionet e saj1. I shkrova nga zemra dhe me një loj ndjeshmerie. Edhe ajo e pranoi këtë me të njëjtën ndjeshmëri. Dhe e përfundova përkthimin me Langletin2. Sot kam qenë i zënë me artin, por s’mund të vazhdoj tutje me tërë këtë, pastaj u zhgënjeva me atë që tashmë kisha shkruar. Sonja erdhi sot. Gjatë natës vrava mendjen rreth ndarjes së epshit nga dashuria dhe rreth faktit se që të dyja janë nocione ekstra-sensoriale…
SOT ËSHTË 14 TETOR, JASNAJA POLJANA
Po bëhen tri ditë prej se ka ardhru Sonja. Jam vetëm me të. Ajo po merret me ca kopjime. Po më del krah bukur fort. Ende po shkruaj për artin. E rishikova kreun e dhjetë sot. Dhe e qartësova atë që ishte e paqartë. Më duhet ta kopjoj fletoren time të shënimeve, kam frikë se kam harruar shumë gjëra.
(1) Asgjë nuk e mbështet më shumë një jetë të qetë egoistike se sa të merresh me art për hir të artit. Despotët dhe zuzarët me siguri duhet ta duan artin. Kam bërë diku një shënim të tillë, por s’e mbaj mend tash…
(4) Hollësi nga Haxhi Murati: 1- Hija e një shqiponje sillet anës së një bjeshke; 2- ka gjurmë të kafshëve të egra, kuajsh dhe njerëzish në rërën anës lumit; 3- derisa ngarendin drejt maleve, kuajt hingëllijnë fort; 4- një cjap kërcen nga një shkurre ashe.
(5) Kur njerëzit jepen pas Shekspirit ose Bethovenit, ata jepen pas mendimeve dhe ëndrrave të veta të evokuara nga Shekspiri ose Bethoveni, ashtu siç njerëzit e dashuruar nuk e duan objektin e dashurisë së tyre, por atë që e evokon atë…
(7) … Folur në përgjithësi – nuk e di pse – nuk kam at ndjesinë religjioze që e kisha më parë kur e mbaja ditarin tim veç për veten time. Fakti se njerëzit e kanë lexuar atë dhe mund ta lexojnë në të ardhmen e shkatërron këtë ndjesi. Por ajo ndjesi ka qenë e çmueshme dhe më ka ndihmuar në jetën time. Duke u nisur nga sot, më 14, do të filloj të shkruaj përsëri si dikur – kështu që askush s’duhet ta lexoj gjatë jetës sime. Nëse do të ketë mendime që meritojnë të mbesin aty, do t’i kopjoj dhe do t’ia dërgoj Çertkovit…
(14) Zemërohesh me një grua, ngase ajo nuk kupton diçka, ose ajo kupton, por nuk bën atë që i thotë arsyeja. S’mund ta bëjë këtë. Ashtu siç vepron magneti në hekur dhe nuk vepron në dru, po ashtu konkluzionet e arsyes nuk janë penguese për të, nuk janë forca motivuese. Ndjenja dhe konkluzionet e arsyes janë penguese për të vetëm kur janë të transmetuara nga një autoritet, dmth ndjenja e një dëshire që duhet lënë mbrapa të tjerave. Dhe kështu ajo nuk do ta besojë ose ndjekë një nevojë të natyrshme të arsyes veç nëse është e konfirmuar nga një autoritet, por ajo do të besojë dhe ndjekë marrëzinë më të madhe përderisa çdonjëri e bën të njëjtën gjë. Nuk mund të bëjë ndryshe. Dhe ne tërbohemi. Ka shumë njerëz të tillë po ashtu – si gratë…
(18) Ngava mbrapa ndërtesave. Solla ndërmend netët që i kaloja aty dhe rininë dhe bukurinë e Dunjashës3 (S’kam pasur kurrë ndonjë lidhje dashurore me të), trupin e saj femëror të fortë. Ku është? Tashmë s’kanë mbetur veçse eshtrat e saj. Çka janë ato eshtra? Çfarë lidhjeje kanë ato me Dunjashën? Kishte një kohë kur ato eshtra përbënin pjesën e asaj qenie të pandarë që ishte Dunjasha. Por pastaj ajo qenie e ka zhvendosur qendrën e saj dhe ajo që ishte Dunjasha u bë pjesë e një qenieje tjetër, e pamatshme në masë dhe e paqashme prej meje, që unë e quaj toka. Ne s’e njohim jetën e tokës, kështu që e quajmë të vdekur, ashtu siç një insekt që jeton veç për një orë e konsideron trupin tim të vdekur, ngase nuk sheh lëvizjen e tij…
Letra drejtuar për në Stokholm4 është shtypur.
SOT ËSHTË 16 TETOR, JASNAJA POLJANA
Dje nuk shkrova në ditar. Shëndeti është përmirësuar bukur mirë. Sonja ende po punon goxha shumë me mua dhe po më del krah5. Një letër nga Olga Dieterich6 dhe një nga Çertkovi. Natyrisht ai – prandaj edhe të tjerët – ka kaluar një periudhë të vështirë. Dje mbrëma dhe sot desha të vazhdoja me Haxhi Muratin. Fillova diçka. Dukej goxha mirë, por nuk vazhdova ngase s’e kisha nën kontroll të plotë. S’duhet ta prish, duke e bërë me zor. Gazeta e Petersburgut ende s’e ka botuar letrën time7.
Shënime: (1) Kam vënë në letër shumë shqyrtime dhe rregulla që, po u mbajtën në mend, do të siguronin një jetë të mirë. Po, ka tepër rregulla dhe është e pamundshme të mbash në mend gjithmonë të gjitha. E njëjta gjë është me artin e sajuar. Tepër rregulla dhe e pamundshme të mbash në mend të gjitha ato. Arti duhet të vijë nga brenda dhe të udhëhiqet me ndjenjë…
SOT ËSHTË 21 TETOR, JASNAJA POLJANA
I mora bocat e artikullit të Zdrukthëtarit nga Lajmëtari verior dhe nisa të shkruaja një parathënie…
SOT ËSHTË 10 NËNTOR, JASNAJA POLJANA
Kam bërë goxha jetë këtyre dy javëve. Ende duke bërë të njëjtën punë. Mendoj se do ta mbaroj. Sot i shkrova ca letra dhe në mesin e tyre një për Grotin, ku i kërkova të bëjë radhitjen8. Sonja ka qenë këtu; u nis për në Moskë nga Pirogovo, ku ishim bashkë. Qe bukur aty. Prej se jam kthyer më dhemb shpina dhe kam ethe në mbrëmje.
Aleksander Petroviçi është këtu, duke shkruar. Shkova te Jasenki sot me Ljoven dhe ai zuri një muhabet të lezetshëm rreth kulturës. S’do të ishte shok i keq, sikur të mos ishte për atë emëruesin e paanë mbrapa një numëratori tejet të vogël.
Sot i shkrova nëntë letra. Vetëm edhe një më ka mbetur, ajo për Kilkovin. Biznesi dhe gjendja e tij janë të tmerrshme9. Mikajla Novikovi ishte këtu, edhe një fshatar nga Kazani, një poet.
Mendova: (1) Gjendja e njerëzve që janë të trullosur nga religjioni i rremë është po ajo tifozllëkut të njeriut të verbër: sytë e tij janë të fashuar, dikush i kap për krahu dhe i sill rrotull. Pastaj lirohen. Kështu është për këdo. Nuk lirohen derisa të jetë bërë e gjithë ajo…
Eca mespërmes fshatit, duke shikuar nëpër dritare. Varfëri dhe injorancë ngado dhe mendja me shkoi te skllaveria e dikurshme. Për atë të ishte dikur mund të gjesh shkakun, mund të shohësh vargonjtë që mbanin të lidhur njerëzit, por tash këtu s’ka kurrfarë vargonjsh – dhe në Evropë ka vetëm qime, por po aq sa ato që kishin lidhur Guliverin. Në vendin tonë ene mund të shohësh litarë,ose sidoqoftë spango, ndërsa andej tutje ka veç qime, por ato i mbajnë ata aq shtrëngueshëm se populli gjigant s’mund të lëvizë. Shpëtimi i vetëm është të mos shtrihen, të mos shkojnë të flenë. Mashtrimi është aq i madh dhe aq dinak shpesh i sheh njerëzit e vërtetë të cilëve ua kanë pirë gjakun dhe janë shkatërruar i mbrojnë gjithë pasion gjakthithësit e tyre dhe i sulmojnë ata që janë kundër tyre. Me ne është Cari.
12 NËNTOR, JASNAJA POLJANA
Pjotr Osipovi erdhi sot: ‘aty ku jetojmë ne kanë nisur të shesin indulgjenca’. Vladimiri i Virgjër ishte aty dhe plaku i katundit ishte urdhëruar të çonte njerëzit në kishë10. Ljova ka gjetur minerale dhe i duket krejt e natyrshme që njerëzit të jetojnë nëntokë, nga frika për jetët e tyre, derisa të gjejë të ardhurat11. Pardje kishte ardhur një telegram nga Tanja që thoshte se e kanë ndalur atje. Mezi po pres të kthehet. Gjëja më e rëndësishme është se kam ndarë mendjen të shkruaj Apelin: nuk mund ta shtyj për më vonë. Sot e rishikova artikullin shkencor. Tash është mbrëmje. Kam bërë dy versione të Apelit dhe më duhet të punoj në to.
Shënime:
1) Ajo e kishte kundërshtuar fuqishëm Tolstoin që t’i dërgonte letrën shtypit suedez, për shkak të abuzimit të shfrenuar të qeverisë ruse.
2) Përkthimi në suedisht i letrës së Tolstoit drejtuar shtypit suedez, i bërë nga një suedez që atokohë ishte në Jasnaja Poljana.
3) Në të vërtetë ekzistonin tri Dunjasha në mesin e banorëve të shtëpisë së Tolstoit. Mendohet se Tolstoi i referohet këtu Jevdokija Nikolajevna Orekovës, shërbyese pas së cilës ai ishte dhënë fort një kohë.
4) Letra e Tolstoit përkitazi me çimimin Nobel e botuar në Stockholms Dagblad në tetor.
5) Pavarësisht marrëdhënieve të tyre të acaruara, Sonja po e ndihte të shoqin duke kopjuar artikullin Çka është arti?
6) Motra e vogël e gruas së çertkovit, që u martua me Andrej Tolstojn më 1899.
7) Letra e tij rreth kongresit misionar të Kazanit. Në të vërtetë ishte botuar një ditë më parë.
8)Të Çka është arti?, që duhej të shtypej në gazetën e Grotit, Probleme të filozofisë dhe psikologjisë.
9) Kopisti A. P. Ivanov.
10) referencë në prishjen e martesës së Kilkovit.
11) P. O. Zjabrevi, ish nxënës në shkollën e Tolstojt, i kishe treguar rreth një procesioni të murgjve që bartnin një ikonë të Vladimirit të Virgjër përmes famullive lokale dhe shisnin indulgjenca.
/Marrë nga ‘Tolstoy’s Diaries, Volume 2’, Charles Scribner’s Sons, 1985
Jean-Jacques Rousseau (Zhan-Zhak Ruso) i quajtur “Filozofi i Gjenevës”, ishte dijetar dhe shkrimtar.
Ai lindi më 28 qershor 1712 në Zvicër dhe vdiq më 2 korrik 1778.
Filozofia e tij politike ndikoi në Revolucionin Francez, si dhe në zhvillimin e mendimit politik, sociologjik, dhe arsimor bashkëkohor.
Rousseau ishte gjithashtu kompozitor i suksesshëm; autor i 7 operave, si dhe muzikë zhanresh të tjera; ai dha ndihmesë në muzikë edhe si teoricien.
Gjatë periudhës së Revolucionit Francez, Ruso, me idetë e tij, ishte filozofi më popullor mes anëtarëve të Klubit Jakobin.
Shkrimet e tij autobiografike – përbëjnë fillimin e zhanrit të autobiografisë siç njihet sot.
Rousseau u varros si një hero kombëtar në Panteonin në Paris, në vitin 1794, 16 vjet pas vdekjes.
25 thenie nga Jean-Jacques Rousseau
1. “Personi i parë që rrethoi me gardh një copë tokë, pastaj u tha njerëzve se ishte e tija dhe ata e besuan, u bë themeluesi i vërtetë i shoqërisë civile.
Nga sa shumë krime, luftëra, vrasje, mizori raca njerëzore do të kishte shpëtuar sikur një person të kishte dalë e ta rrëzonte gardhin, dhe t’u thoshte të tjerëve: ‘Mos e besoni këtë mashtrues’.
Ju jeni të humbur nëse harroni se frutat e dheut u përkasin të gjithëve dhe toka asnjërit!” -“Social Contract”, Jean-Jacques Rousseau
2. Të gjitha fatkeqësitë e mia vijnë nga që kam pasur mendim tepër të mirë për miqtë e mi.
3. Edhe pse modestia është e natyrshme për njeriun, ajo nuk është e natyrshme për fëmijët.
Modestia fillon vetëm me njohjen e së keqes.
4. Durimi është i hidhur, por fryti i tij është i ëmbël.
5. Çdo njeri ka të drejtë të rrezikojë jetën e tij në mënyrë që ta mbrojë atë.
Është thënë ndonjëherë se një njeri që hidhet nga dritarja për të shpëtuar nga një zjarr është fajtor për vetëvrasje?
6. Fyerjet janë argumentet e përdorura nga ata që janë gabim.
7. Njerëzit të cilët dinë shumë pak janë zakonisht oratorë të mëdhenj, ndërsa njerëzit të cilët dinë shumë, flasin pak.
8. Mirënjohja është një detyrë që duhet të paguhet, por që askush nuk ka të drejtë ta presë këtë.
9. Gënjeshtra ka një pafundësi kombinimesh, por e vërteta ka vetëm një mënyrë për të qenë.
10. Është një mani e filozofëve të të gjitha moshave për të mohuar atë që ekziston dhe për të shpjeguar atë që nuk ekziston.
11. Ne kemi të lindur të dobët, ne kemi nevojë për forcë: të pafuqishëm, ne kemi nevojë për ndihmë; qesharakë, ne kemi nevojë arsye.
E gjitha që na mungon në lindje, e gjitha që ne kemi nevojë kur vjen puna te pasuria e njeriut, është dhuratë e arsimit.
12. Personi i cili ka jetuar më shumë nuk është ai me më shumë vite, por ai me përvojat më të pasura.
13. Unë i urrej librat; ata vetëm na mësojnë të flasim rreth gjërave për të cilat nuk dimë asgjë.
14. Unë mund të mos jem më i miri, por të paktën jam i ndryshëm.
15. Unë gjithmonë kam thënë dhe menduar se gëzimi i vërtetë nuk mund të përshkruhet.
16. Për të duruar, është gjëja e parë që një fëmijë duhet të mësojë, dhe atë që ai do të ketë më nevojë të dijë.
17. Natyra nuk na mashtron, jemi ne që e mashtrojmë veten.
18. Njeriu ka lindur i lirë, dhe ai është kudo në zinxhirë.
19. Ç’është lumturia? Një llogari bankare të mirë, një kuzhinier të mirë, dhe një tretje të mirë.
20. Është shumë e vështirë për të menduar fisnikërisht kur dikush mendon vetëm për të fituar jetesën.
21. Ne nuk e dimë se çfarë është me të vërtetë fat i mirë apo i keq.
22. Ata që janë më të ngadalshëm në marrjen e një premtimi janë më besnikë në kryerjen e tij.
23. Sado natyral talenti i njeriu mund të jetë, akti i të shkruarit nuk mund të mësohet i gjithi përnjëherë.
24. Unë mbeta për një kohë të gjatë fëmijë, dhe jam ende fëmijë në shumë aspekte.
25. Çfarë diturie mund të gjeni e cila të jetë më e madhe se sa mirësia? / KultPlus.com
Qyteti antik i Apolonisë u kthye këtë fundjavë në epiqendër të festës së grurit, një traditë e bashkisë së Fierit prej disa vitesh.
Në hapësirat e Apolonisë pranë fshatit Pojan, qindra qytetarë, por edhe turistë të huaj u bënë pjesë e kësaj feste bashkë me dhjetëra fermerë, kultivues gruri dhe prodhues buke.
Vajzat e reja të veshura me veshjet tradicionale dhe me kurora gruri në kokë i dhanë më shumë hijeshi kësaj feste. Tingujt e muzikës i shoqëruan të pranishmit teksa këndonin dhe kërcenin vallet popullore të zonës.
I pranishëm ishte edhe kryebashkiaku i Fierit, Armando Subashi i cili premtoi se tradita do të vijojë.
Fëmijët ishin pjesa më e gëzueshme e festës ndërsa prindërit ishin kujdesur t’i vishnin me veshje tradicionale popullore apo edhe me simbolet e ngjyrat e grurit. Aktivitetet për ta ishin të larmishme ndërsa nuk munguan fotot familjare për ta vendosur këtë ditë në albumin e kujtimeve.
Po aq e bukur dhe ndoshta me shumv nostalgji ishte festa e grurit për komunitetin fierak që jeton jashtë vendit. Të ardhur në vendlindje pvr pushime, shumë prej tyre u bashkuan me festimet.
Ky aktivitet unik solli në qendër të vëmendjes produktet e freskëta të zonës, traditat bujqësore dhe vlerat kulinare të trashëguara brez pas brezi.
Gjithashtu kjo festë promovon punën e fermerëve dhe pasurinë e produkteve vendase. Pjesë e festimeve ishin edhe panairet me produkte organike, aktivitetet kulturore dhe artistike, të cilat krijuan një atmosferë festive.
Festa e grurit, me një histori gati 50-vjeçare në Myzeqe i solli të gjitha si dikur bukën dhe grurin e ri, lëmin e fshatit dhe mekanikën, këngët dhe vallet, bibën në saç dhe dhallën e ftohtë.
Një banore nga Pojani shprehet se “për festën e grurit myzeqaret kanë krijuar prej vitesh, një nga recetat kulinare më autentike dhe më me shije: bibën në saç. Biba në saç shoqëron gjithë fushatën e korrjes dhe shirjes së grurit. Kjo recetë e trashëguar nga gjyshet dhe nënat tona gatuhet thuajse në çdo familje myzeqare që korr grurë”.
Një tjetër banor tha se “tashmë në zonën tonë kjo festë është kthyer në traditë dhe çdo vit festohet edhe më bukur. Festa sot në Apoloni i shërben jo vetëm promovimit të produkteve vendase, por edhe promovimit të turizmit”.
Një vend të veçantë në “Festën e grurit” zuri edhe parada e autokombajnave, mjeteve korrëse të grurit, me anë të të cilave fermerët e kësaj zone edhe duan të mbajnë gjallë traditën edhe të shtojnë sipërfaqet e tokave të mbjella me grurë.
“Festa e grurit” është një nga festat më të mëdha që organizon bashkia e Fierit në kuadër të promovimit të traditës myzeqare. E zhvilluar në muajin qershor të çdo viti dhe e shoqëruar me ritualet festive të krijuara gjatë shekujve, kjo festë vendore përbën tashmë një tjetër vlerë të shtuar të turizmit kulturor.
Themeluesi i platformës më të madhe të mesazheve “Telegram”, Pavel Durov ka njoftuar se dëshiron ta ndajë pasurinë e tij të madhe – e cila vlerësohet në 17,1 miliardë dollarë – në mënyrë të barabartë midis 106 fëmijëve të tij.
Sipërmarrësi 40-vjeçar tha per gazetën franceze “Le Point” – se është babai biologjik i gjashtë fëmijëve dhe se ka dhuruar spermën e tij në mënyrë anonime për lindjen e mbi 100 fëmijëve në 12 vende të ndryshme.
Durov filloi të dhuronte për të ndihmuar një mik, por më pas zgjodhi të mos e zbulonte identitetin e tij në shumicën e rasteve.
“Dua ta bëj të qartë se për mua nuk ka dallim midis fëmijëve të ngjizur natyrshëm dhe atyre të lindur falë donacioneve të mia. Të gjithë janë fëmijët e mi dhe do të kenë të drejta të barabarta”, tha themeluesi i “Telegram”.
Durov tha që asnjë nga fëmijët e tij nuk do të jetë në gjendje të përfitojë nga trashëgimia e tij para 19 qershorit 2055.
“Dua që ata të rriten si njerëz të zakonshëm, të bëjnë rrugën e tyre, të zhvillojnë vetëbesimin, të mësojnë të krijojnë dhe të mos mbështeten te paratë”, tha Durov. /atsh/ KultPlus.com
NË KËTË QYTET, POR NË NJË GJUHË TJETËR, HALLA IME REFUZOI TË MERTOHEJ ME BURRIN TË CILIN TË GJITHË DONIN QË AJO TA MARTONTE
Gjyshja ime u ul në karrige. Ajo tha, Kur shtrihem natën nuk mund të pushoj, eshtrat e mia po e shtyjnë njëri-tjetrin. Kur zgjohem në mëngjes i them vetes, Çka? A kam fjetur? Zoti im, ende jam këtupari. Do të mbes në këtë botë përgjithmonë.
Tezja ime po e ndreqte shtratin. Shiko, gjyshja jote, ajpo nuk djersin. S’është nevoja të lahet asnjë gjë – çorapet, nënkëmishat, çarçafët e saj. Nuk mund të marrësh vesh nga kjo se çfarë jete ka pasur ajo. Nuk ka qenë jetë. Ka qenë torturë.
A nuk na do ajo neve? pyeta unë.
A ju do juve? bëri tezja ime. Çka vlen më shumë? ju fëmijët. Kushëriri juaj në Connecticut.
E pra. A s’e bën kjo të lumtur?
Tezja ime tha, Ah, çfarë ka parë ajo!
Çka? pyeta. Çfarë ka parë?
Do të ta them një ditë. Po një gjë do të ta them qysh tash. Mos e bart flamurin kryesor. Kur të rritesh, do të marrësh pjesë në ndonjë demonstratë, apo grevë, apo diçka tjetër. S’është nevoja ta bësh ti, lëre dikë tjetër ta bartë.
Ngase Russya e kishte bartur flamurin, a është kështu? pyeta.
Ngase ai ishte vetëm çunak, vetëm shtatëmbëdhjetë vjeç. Fikall vetëm, gjyshja jote e mori nga rruga – ishte i vdekur – e solli në shtëpi me qerre.
Çfarë tjetër? pyeta.
Babai im hyri në dhomë. Ai tha, Tekembrmja ajo ka jetuar,
A s’ke jetuar edhe ti, po ashtu?, pyeta tezen time.
Mandej gjyshja ime preku dorën e saj. Sonia. Një arsye pse s’mbyll sy natën është se mendoj për ty. Ti e di këtë. çka do të ndodhë? Ti s’ke jetë.
Gjyshe, pyeta, si do të bëhet me ne?
Tezja ime psherëtiu. Vajzë e vogël. Loçkë, hajde të ecim pak.
Në tryezën e bukës njeri s’foli. Kështu që e pyeta edhe njëherë: Sonia, më thuaj jo ose po. a ke jetë ti?
Ha! bëri ajo. Po deshe ta dish përnjëmend, lexoje Dostojevskin. Pas kësaj të gjithë qeshën me të madhe.
Mamaja ime solli çaj dhe reçel.
Gjyshja ime na e tha të gjithëve në surrat, Pse po qeshni?
Por tezja ime tha, Qesh!
NËNË
Një ditë po dëgjoja radion në valët Am. Dëgjova një këngë: ‘Oh, Po digjem nga malli të shoh time më në hyrje’. Për atë Zot! thashë, e kuptoj këtë këngë. Shpesh jam djegur nga malli të shihja mamanë time në derën e hyrjes. Thënë të vërtetën, ajo qëndronte shumë shpesh në dyer të ndryshme të hyrjes duke m’i ngulur sytë mua. Ajo u ndal një ditë, thjesht ashtu, para derës, me errësirën e hajatit mbrapa saj. Ishte Dita e Vitit të Ri. Ajo tha tritshëm, Nëse ti kthehesh në shtëpi në orën katër të mëngjesit kur je shtatëmbëdhjetë vjeçe, në çfarë kohe do të kthehesh kur të bëhesh njëzet vjeçe? Ma bëri këtë pyetje pa shaka, apo qëllim. Kishte nisur me përgatitjet merakosëse të vdekjes. S’do të ishte e pranishme, mendoi ajo, kur të bëhesha njëzet. Kështu që bëhej kureshtare.
Njëherë tjetër qëndroi në derën e hyrjes së dhomës sime. Sapo e kisha botuar një manifest politik ku sulmoja pozicionin e familjes në Bashkimin Sovjetik. Ajo tha, Shko fli për hatër të zotit, budallaçkë e dreqit, ti dhe idetë e tua komuniste. I kemi parë ata tashmë, babi dhe unë, më 1905. I kemi marrë me mend të gjitha.
Në derën e kuzhinës ajo tha, Kurrë s’e mbaron vaktin tënd. Sorollatesh pa pikë kuptimi. Çka do të bëhet me ty?
Pastaj vdiq.
Natyrisht gjithë pjesën tjetër të jetës sime digjesha nga malli ta shihja, jo vetëm në hyrje, në një numër të madhe vendesh – në dhomën e ngrënies me hallat e mia, në dritare duke parë lart e poshtë bllokut, në kopshtin e fshatit mes zinieve dhe tageteseve, në dhomën e ndejes me tim atë.
Uleshin në karrige të rehatshme të veshura me lëkurë. Dëgjonin Mozartin. Shikonin njëri-tjetrin të habitur. Atyre iu dukej se thjesht kishin hipur në barkë. Thjesht i kishin mësuar fjalët e para në anglisht. Atyre iu dukej se ai thjesht i kishte, në mënyrë krenare, dorëzuar një provim 100 për qind korrekt profesorit amerikan të Anatomisë. Dukej sikur ajo thjesht e kishte lënë dyqanin për kuzhinën. Do të doja ta shihja në hyrjen e dhomës së ndejes.
Ajo u ndal aty për një minutë. Pastaj u ul mbrapa tij. Zotëronin një gramafon të shtrenjtë. Po e dëgjonin Bachun. Ajo i tha atij, Fol me mua një çikëz. S’po flasim edhe aq më.
Jam i lodhur, tha ai. S’e sheh? Kam takuar të paktën tridhjetë veta sot. Të gjithë të sëmurë, të gjithë fol fol fol fol. Dëgjo muzikë, tha ai. Mendoj se një kohë ke pasur ton të mrekullueshëm. Jam i lodhur, tha ai.
Pastaj ajo vdiq.
/Marrë nga Grace Paley, ‘Collected Stories’, Ferrar, Straus and Giroux, 2007
Li Po (19 maj 701 – 30 nëntor 762), poet kinez, konsiderohet ndër poetët më të mëdhenjtë e dinastisë Tang, bashkë me Tu Fu-në dhe Bai Juyi-n, e po ashtu edhe të tërë letërsisë kineze
1.
Kohë e gjatë prej se jam kthyer
te Trevat e mia të Lindjes:
Sa shumë herë
kanë çelur trëndafilat?
Tufat e tyre të bardha a janë
a janë rritur dhe fishkur
dhe hëna e tyre e ndritshme
a perëndon në mesin e të huajve?
2.
Po tash
do t’i marr valltaret e dukës Hsieh:
Me një këngë të trishtë
do të lëmë turmën
dhe do ta thërrasim
te Trevat e Lindjes,
të shkërmoqim portën e hyrjes,
të shkapërdajmë retë e bardha!
Trevat e Lindjes, ose Bjeshkët e Lindjes, ndodhen në provincën Chekiang, që në ato kohë quhej Yüeh; ku Duka i madh Hsieh An, 320-82 e.s. kishte jetuar në rininë e tij dhe të cilën e kishte dashur gjithmonë. Hsieh An, me dashurinë për fshatin e tij ashtu si edhe për studimet, por duke i dalë në ndihmë vendit kur ia kishte nevojën, ku ishte përgjegjës për një fitore vendimtare ndaj pushtëuesve barbarë, ishte tipi i favorizuar kinez i heroit. Një tregim karakteristik për të thotë se njëherë ai ishte duke luajtur shah (wei-ch’i, zakonisht i njohur në Perëndim me emrin e tij në japonisht, go) kur lajmi i fitores, e arritur nga vëllai i tij i vogël dhe një nip që komandonte në fushë nën drejtimin e tij, i ishte sjellë atij; ai e shikoi lajmëtarin dhe vazhdoi lojën. I pyetur se çfarë e kishte bërë të përmbahej, ai kishte thënë, ‘Fakti se djemtë e mi e kanë mposhtur armikun’; por iu gëzua asaj fitoreje pasi që mbaroi lojën.
Ka një legjendë, mbase e paregjistruar deri në kohën e poezisë së Li Po-së, që thotë se ky dukë i kisht erekrutuar vajzat e bukura valltare për banketin e tij nga një ‘shpellë trëndafili’, si të ishin njëmend përrallore, afër shtëpisë së tij në Trevat e Lindjes; por duket të jetë më e gjasshme që Li Po, më parë se t’i referohet kësaj legjende, legjenda mund të ketë lindur si një interpretim i kësaj poezie. ‘Trëndafilat’ nuk përmenden kurrë në poezinë kineze të asaj kohe e më herët, me aq sa kam mundur të vërej, madje jo deri te ndikimi i vonshëm perëndimor; por kjo është njëra prej katër herave kur Li Po iu referohet në poezitë e tij: dy prej të tjerave të rritura në një mur jashtë dritares dhe një tjetër e rritur në një shteg shkëmbor; të gjitha këto duken ngushtësisht perëndimore dhe jo-kineze – poezia kineze s’e posedon asnjë prej simboleve të trëndafilit në traditën e saj.
Origjina e këtij simbolizmi, megjithëse shumë e vjetër në poezinë greke, duket të jetë persiane; emri grek për lulen, nga i cili ky i yni na vjen përmes latinishtes, sigurisht është persian në zanafillp po ashtu si edhe emrat e tjerë në gjuhët e tjera. (Emri kinez duket të jetë huazim, po ashtu, por nga cula gjuhë nuk mund ta di). Andaj duket se kjo poezi e Li Po-së dhe ato të tjerat ku përmenden trëndafilat, janë në mesin e shembujve të rrallë ku mund të themi se ka diçka jo-kineze nga origjina e kësaj familjeje dhe vendit të tij të lindjes, në Perëndimin e Largët.
Poezia ka shkatuar një mori problemesh në veprën e Li Po-së, si ai besimi i një kohe se vendi i tij i prejardhjes ishte Trevat e Lindjes (sado që ai në të vërtetë nuk thotë ‘mia’ në tekstin në origjinal, përveçse tërthorazi). Duka Hsieh, po ashtu, më i përmenduri në veprën e tij, nuk është ai për të cilin folën, por poeti i tij i preferuar dhe njëri prej pionerëve më të mëdhenj të ‘poezisë natyrore’ në Kinë – Duka Hsieh Ling-yün, që ka jetuar në shekujt katër dhe pesë dhe ka qenë një ekscentrik i njohur, po ashtu i asociuar me trevën Yüeh nga Li Po.
/Marrë nga Li Po and Tu Fu, “Poems”, (Selected and translated by Arthur Cooper), Penguin Books Ltd, 2013
21 qershori tradicionalisht shënon fillimin e sezonit të plotë turistik në tri bashkitë që rrethohen nga Liqeni i Ohrit – Struga, Ohri dhe Pogradeci.
Për herë të parë Dita e Liqenit të Ohrit është shënuar në vitin 2002, me qëllim kontribuimin në mbrojtjen e pasurisë natyrore dhe kulturore të rajonit, si dhe përafrimin e mëtejshëm të banorëve në të dyja anët e liqenit.
Vendi mikpritës i manifestimit qarkullon nga njëra bashki te tjetra, por mesazhi është gjithmonë i njëjtë: ngritja e vetëdijes të opinioni për bashkëpunim sa më të madh të qytetarëve dhe të pushtetit për mbrojtjen e basenit të liqenit të Ohrit, si pasuri e pazëvendësueshme natyrore.
Ti m`u rrëfeve për sëpari shkrepëtimtare në stoli, Un` ëndërrova se në zemër po më valon një mall i ri. O, ç’ka që m`u venit qipalla me kaq të ngjethur të pafaj? Haj!shkretëtirë-e-zemrës`s`ime! Dhe haj! e zeza jetë,haj!
Posi një yll i perënduar më pate humbur gjithë më larg… Nga malli yt i thura fjalët gjith sërë-sërë-e-varg-e-varg; E çdo mendim e pata tretur vetëm n`ërgjënd e në flori, O,vashë-e lotit të zhuritur që vetëtin nër syt` e mi.-
Prej largësisë së pa anë kalon durimi mot-me-mot… Pas kaqe kohë dhemshurije,ndaj vëndi-i lum as eja sot! Në gjirin t`ënd të llaftaruar m`a lerë mëndjen t`a humbas, Të ndjej si zemra më gatohet plot me dëshir` e plot me gas. Ti buzëqesh-më-zilitare,e më çkëlqe si vetëtim, E më vështro me sy pëllumbi drejt mun në fund të shpirtit t`im; Se gazi-i-kthjellt` i lumtërisë, që çel si lulja në mëngjes, Si lule-e pastër do më mbijë në krahruar mun në mes: Kur të më jesh e zemëruar, më shpirt të vrarë-e varfnjak, N`e mbajç në zemër zembëratën, prej helmit t`ënd s`do heq aspak; S`do psherëti n`e lënc të vdesë,a në `m`a thënc,në mos m`a thënc: Mjafton një mvrejtje-e buzës s`ate,që të më bësh të prishem menc./ KultPlus.com
Parku Natyror Korab-Koritnik, i shtrirë në një lartësi mbi 1300 metra mbi nivelin e detit, në çdo stinë të vitit vijon të vizitohet nga turistët.
Drejtori i Administratës së Zonave të Mbrojtura Kukës, Lefter Gjana, tha sot për ATSH-në se “gjatë periudhës janar-qershor 2025 ky park është vizituar nga rreth 10 250 vizitorë vendas e të huaj”.
Sipas tij, shtegu më i frekuentuar ka qenë Shtegu i Ngjyrave, që fillon nga Shishtaveci, deri në Çajë dhe është rreth 13 km, si dhe shtegu Brekije-Maja e Gjallicës.
Shtegu i Ngjyrave është pjesë e High Scardus Trail, shteg që kalon përgjatë kufirit të tre shteteve: Kosovë, Shqipëri dhe Maqedoni, me gjatësi 495 km. Scardus është emri latin i shtegut, që do të thotë “shumëngjyrësh”, për faktin që përgjatë shtegut kalohet në kullotat alpine më të mëdha në Evropën juglindore, në të cilat gjatë periudhës së pranverës mund të gjesh lule të shumëllojshme.
Lulja më e veçantë që mund të hasësh gjatë këtij shtegu është Zambaku shqiptar (Lilium albanicium), një bimë endemike, e cila klasifikohet si bimë e llojit të rrezikuar.
Nga qershori, deri në fund të gushtit livadhet alpine janë të mbushura me lule të shumëllojshme, ku turistët fiksojnë në aparatet e tyre fotografikë momente të paharrueshme.
Emanuel Pjetri, guidë turistike në Pukë, tha për ATSH-në se ”muaji qershor ka shënuar një fluks të lartë të të pasionuarve pas ngjitjeve në mal, krahasuar me muajin qershor të vitit të kaluar. Këtë fundjavë shoqërova një grup të pasionuarish pas ngjitjeve në mal prej 65 personash, disa prej të cilëve e kishin për herë të parë ngjitjen në këtë shteg dhe mbetën të mahnitur pas bukurive të kësaj zone”.
Shumica e turistëve që ngjiten në Shtegun e Ngjyrave janë vendas, por edhe nga Kosova dhe vende të ndryshme të botës.
“Për të shkuar në këtë shteg nisja bëhet nga stani i Hoxhës në Novosejë për në majën e Kallabakut, 2174 m ku fillon dhe Shtegu i Ngjyrave, ku sidomos në këtë stinë ofron një pamje shumë mbresëlënëse. Kthimi pastaj bëhet në fshatin Çajë”, tha Pjetri.
Do të jetë mëngjes dhe unë do të vij patjetër, Pas avullit të xhamave ti më prit. Do më ketë rënë pluhur mimozash në flokë, Dhe pluhur dashurie në shpirt.
Do dalë dielli dhe do të jetë ngrohtë, Avujt e ëndrrave do shkrijnë ngadalë. Ne do të presim pranë tyre pa folur, Gjersa të behen të qarta, të qarta si kristal.
Pastaj s’do ketë më as mëngjes, as botë, Do jemi vetëm unë dhe ti. Ti do më prekësh me gishta në flokë, Në pluhur mimozash dhe dashurish. / KultPlus.com
Një botim i ri kushtuar jetës dhe veprës së Presidentit historik të Kosovës, Ibrahim Rugova, është publikuar së fundmi në Itali, duke sjellë para lexuesve italianë figurën e liderit që udhëhoqi popullin e Kosovës drejt pavarësisë përmes rrugës së rezistencës paqësore.
Libri, i shkruar nga ambasadori Vehbi Miftari dhe përkthyer në italisht nga Giovanni Firera, vjen si një vlerësim i thellë për kontributin e Rugovës në ndërtimin e identitetit shtetëror të Kosovës. Ky botim është rezultat i një bashkëpunimi të frytshëm me shtëpinë botuese “Editrice Morrone” dhe intelektualin Carlo Morrone, të cilët ndihmuan në ndërtimin e një “ure kulturore” mes Italisë dhe Kosovës.
Ibrahim Rugova, i lindur në Cerrcë më 1944, ishte një intelektual, shkrimtar dhe kritik letrar që u bë një figurë qendrore në historinë e re të Kosovës. Në vitet ’90, ai udhëhoqi një lëvizje të gjerë popullore për pavarësi nga Jugosllavia, duke mbështetur fuqishëm rezistencën paqësore dhe duke u frymëzuar nga figurat botërore si Mahatma Gandhi dhe Martin Luther King. Megjithë kritikat që mori për qëndrimin e tij të moderuar, Rugova arriti të ndërkombëtarizojë çështjen kosovare dhe të sigurojë mbështetje të gjerë diplomatike për të drejtat e popullit të tij.
“Jam i nderuar që u përzgjodha për përkthimin dhe publikimin e këtij libri në Itali, për njeriun që ndihmoi të ndryshojë fatin e një kombi të lirë”, shkruan përkthyesi Giovanni Firera, duke theksuar rëndësinë e ruajtjes së kujtimit dhe vlerave që përfaqëson figura e Rugovës.
Ky botim vjen si një hap domethënës për promovimin e historisë dhe kulturës së Kosovës në Evropë, duke e prezantuar Ibrahim Rugovën jo vetëm si një udhëheqës politik, por si një simbol të dinjitetit dhe dialogut në përpjekjet për vetëvendosje./KultPlus.com
Fëmijët tuaj nuk janë fëmijët tuaj. Ata janë bijtë dhe bijat e mallit për jetën për veten e tyre. Ata vijnë nga ju, por jo nga ju, Dhe megjithëse janë me ju, nuk ju përkasin. Ju mund t’u jepni atyre dashurinë tuaj, por jo mendimet tuaja, Sepse, ata kanë mendimet e tyre. Ju mund të mbërtheni trupat e tyre, por jo shpirtrat e tyre, Sepse, shpirti i tyre nga nesër po qëndron në shtëpi, të cilën nuk mund ta vizitoni, as në kujtesat tuaja. Ju mund të ngjiteni për të qenë si ata, por mos kërkoni që ata të jenë si ju. Sepse jeta nuk shkon prapa dhe as mbetet pardje. Ju jeni harqet nga të cilat fëmijët tuaj shkëputen si shigjeta të gjalla. / KultPlus.com
Më 18 qershor 2025, Kancelarja e Arsimit në Nju-Jork, Melissa Avilés-Ramos, njoftoi se gjuha shqipe është shpallur zyrtarisht si një nga gjuhët e përdorura për komunikimet shkollore nga Departamenti i Arsimit të Qytetit.
Ky vendim përfaqëson një fitore të madhe dhe një epokë të re për familjet shqiptare në Shtetet e Bashkuara. Nga rreth 180 gjuhë që fliten në qytetin e Nju-Jorkut, deri më sot vetëm 10 gjuhë kanë qenë të përfshira në komunikimet zyrtare të shkollave publike. Me vendimin e fundit, shtohen edhe tri gjuhë të tjera, njëra prej të cilave është shqipja, duke e çuar numrin total në 13 (përfshirë këtu edhe anglishten).
Kjo do të thotë se çdo dokument, njoftim apo informacion i rëndësishëm që shkolla u dërgon prindërve, do të jetë i disponueshëm edhe në gjuhën shqipe. Ky zhvillim do të lehtësojë ndjeshëm përfshirjen e prindërve shqiptarë në jetën arsimore të fëmijëve të tyre.
Prej vitesh, shumë prindër shqiptarë kanë hasur vështirësi për të ndjekur nga afër jetën shkollore të fëmijëve për shkak të barrierës gjuhësore. Tani, me dokumentet në gjuhën amtare, ata ndihen të përfaqësuar dhe të respektuar. Ata mund të kuptojnë më lehtë çdo informacion, të reagojnë me më shumë vetëbesim dhe të marrin pjesë aktivisht në vendimmarrjet që ndikojnë në edukimin e fëmijëve të tyre.
Ky vendim ndihmon që edhe vetë nxënësit të ndihen të përfshirë dhe të përparojnë më mirë si në aspektin akademik, ashtu edhe në atë emocional. Fakti që shqipja është tashmë pjesë e dokumentacionit zyrtar të një sistemi arsimor si ai i Nju-Jorkut, është një mesazh i fuqishëm që ua shton vetëbesimin dhe krenarinë për prejardhjen, duke konfirmuar se identiteti nuk është pengesë, por pasuri.
Kujtojmë se këto zhvillime vijnë paralelisht me një tjetër ngjarje të rëndësishme të publikuar rreth dy muaj më parë: hapjen e klasës së parë dygjuhëshe shqip-anglisht në një shkollë publike të Nju-Jorkut. Ky model dygjuhësh u jep fëmijëve shqiptarë mundësinë të mësojnë paralelisht në të dyja gjuhët, duke ruajtur trashëgiminë kulturore dhe duke ndërtuar njohuri të thella akademike në të dy sistemet gjuhësore.
Me këto hapa të rëndësishëm, komuniteti shqiptar është më afër një arsimimi gjithëpërfshirës, ku fëmijët dhe të rinjtë mësojnë të jenë qytetarë të botës, pa harruar rrënjët e tyre. Për më tepër, këto janë një vlerësim për të gjithë komunitetin shqiptar, zëri dhe forca e të cilit po bëhen gjithnjë e më të dukshme në një prej qyteteve më të mëdha në botë. Janë pikërisht këto arritje që dëshmojnë se gjuha shqipe dhe ruajtja e identitetit nuk janë nostalgji, por strategji për të ardhmen.
Ky sukses i rëndësishëm nuk do të ishte i mundur pa angazhimin e vazhdueshëm dhe punën e palodhur të anëtarëve të Këshillit Koordinues të Diasporës (KKD): Mark Gjonaj (kryetar), Drita Gjongecaj dhe Emina Cunmulaj. Përmes lobimit strategjik, bashkëpunimit me Departamentin e Arsimit të Nju-Jorkut dhe organizimeve komunitare, ata kanë bërë të mundur që zëri i komunitetit shqiptar të dëgjohet dhe të pranohet në mënyrë institucionale.
Përpjekjet e tyre të përbashkëta kanë kontribuar drejtpërdrejt në pranimin e shqipes si gjuhë zyrtare për komunikimet shkollore dhe në hapjen e klasës së parë dygjuhëshe shqip-anglisht – hapa historikë që do të kenë ndikim pozitiv për brezat e ardhshëm të shqiptarëve në diasporë./Illyria.com/KultPlus.com
Jo domosdoshmërisht duhet të japësh shpjegime, për ata që nuk e kanë kuptuar atë, që krijon, o thua. Mund të reagosh dhe të heshtësh për arsyet e tua. Jo domosdoshmërisht duhet të qëndrosh, në vende ku thahen lulet e tua. Nuk egziston vetëm një kopsht i vetëm, dhe ti, për këtë duhet t’ja lejosh vetes privilegjin e Diellit më të mirë. Nuk të duhet të jesh i,e kënaqur në shoqërisë e kujtdo për domozdoshmëri. Vetmia nuk është një dënim, nëse e zgjedh për t’u gëzuar në paqen tënde. Jo domosdoshmërisht duhet të mbledhësh ç’do provokim, sepse jo ç’do gjë meriton vëmendjen dhe kohën tënde. Jo domosdoshmërisht duhet t’u mbash besimin premtimeve të vjetra, që të kanë lënë në pritje. Premtimet, duhet të ushqehen çdo ditë, dhe universi bekon atë që njeh fundin, duke i hapur portën. Jo domosdoshmërisht duhet të jesh shtëpi e qëndrueshme e fortë, e ç’do emocioni. Duhet lejuar dhe të kalojë tej e matanë, si të jesh prej ajri. Jo domosdoshmërisht duhet të konfirmosh pritshmëritë e të tjerëve. Mund të mbetesh gjithashtu i(e)paparashikueshëm; është për ty liri, dhe mirënjohje e vetvetes.
Për tri ditë me radhë “Festa e liqenit”, që organizohet në Shirokë, do të jetë kryefjala e aktiviteteve që po organizohen në Shkodër këtë fundjavë.
Kryetari i bashkisë së Shkodrës, Benet Beci e ka vlerësuar “Festën e liqenit”, si një ftesë treditore për festë në Shirokë, që ka nisur dje dhe do të vazhdojë deri në 21 qershor.
“Atmosferë magjike në brigjet e liqenit, ku ka nisur festa mbrëmë me performancën e veçantë të Cirkut Kombëtar që entuziazmoi të vegjël e të rritur”, tha Beci, në një postim në rrjetet sociale, ndërsa shtoi se sot në Shirokë është nata e ahengut shkodran.
Ky aktivitet kthen vëmendjen nga zona e Shirokës dhe Liqeni i Shkodrës, më i madhi në Ballkan, që për Shkodrën është një potencial turistik dhe çdo vit e më tepër po merr vëmendjen jo vetëm të investimeve të bashkisë Shkodër dhe Qeverisë shqiptare, por edhe për turistët e shumtë që e vizitojnë këtë atraksion turistik.
“Festa e liqenit”, është një nga një ngjarje unike që sjell gjallëri, kulturë dhe argëtim në brigjet e liqenit të Shkodrës, ndërsa do të organizohen panaire, sporte të ndryshme ujore, ekspozita dhe koncerte./atsh/KultPlus.com
Më 20 qershor 1944, Gjergj Kokoshi ngarkohet zyrtarisht për të drejtuar arsimin në vend.
Gjergj Kokoshi u lind në Shkodër më 1904, studimet i kreu në Itali dhe Francë për filozofi, më pas mori titullin doktor në Paris për letërsi. Në vitin 1930 ai u kthye për tu bërë pjesë e trupës akademike në gjimnazin shtetëror në Shkodër dhe në Tiranë.
Në vitin 1944 emërohet Ministër i Arsimit në qeverinë provizore të drejtuar nga Enver Hoxha, ku organizoi kongresin e arsimtarëve antifashistë dhe hartoi platformën për një arsim cilësor. Kokoshi pa kaluar shumë kohë jep dorëheqjen më 13 janar 1945.
Më pas ai dënohet me 30 vite burg dhe dërgohet në Burgun e Sigurisë së Lartë në Burrel aty ku edhe vdiq në vitin 1960.
Gjergj Kokoshi nuk u martua asnjëherë dhe nuk la pasardhës. / KultPlus.com
