Ministri i Mbrojtjes, Pirro Vengu përkujtoi sot figurën e Xhavid Leskovikut, në 80-vjetorin e ekzekutimit të tij nga gjyqet e sistemit totalitar.
Ministri Vengu vlerësoi kontributin e jashtëzakonshëm të Leskovikut si ushtarak dhe diplomat.
Xhavid Leskoviku përfundoi studimet e tij në vitin 1907 në Akademinë Ushtarake në Stamboll, në degën e Këmbësorisë.
Në vitin 1913, në një kohë të trazuar për vendin, ai iu bashkua qeverisë së Ismail Qemalit dhe më pas shërbeu nën urdhrat e Princ Vidit, duke dëshmuar përkushtim të palëkundur ndaj atdheut.
Në dhjetor të vitit 1921, Leskovikut iu besua detyra e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm, duke u ngjitur në një nga pozicionet më të larta të komandës ushtarake shqiptare.
Por veprimtaria e tij nuk u kufizua vetëm në fushën ushtarake. Me kalimin e viteve, ai u angazhua edhe në shërbimin diplomatik, duke shërbyer si atashe ushtarak në legatën shqiptare në Beograd, konsull i përgjithshëm në Shkup dhe ambasador i Shqipërisë në Turqi, detyra të cilat e konfirmuan si një personalitet të shquar dhe të besuar të shtetit shqiptar.
“Përulemi ndaj kujtimit të Xhavid Leskovikut në këtë përvjetor të 80-të të ekzekutimit të tij nga gjyqet famëkeqe të sistemit totalitar”, u shpreh Vengu në mesazhin e tij përkujtimor./ atsh/ KultPlus.com
Posta e Kosovës, në bashkëpunim me Ministrinë e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, përkatësisht me Institutin e Kosovës për Mbrojtjen e Natyrës, lansoi sot emisionin më të ri të pullave postare kushtuar katër prej monumenteve natyrore më të veçanta të vendit: Shpella e Kusarit, Shpella “Gryka e Madhe”, Shpella e Hoxhës dhe Shpella e Demës.
Ky emision paraqet një udhëtim vizual të pasur nëpër thesaret nëntokësore të vendit tonë – dëshmi të rralla të gjeologjisë, arkeologjisë, biodiversitetit dhe historisë sonë të lashtë. Përmes këtyre pullave, publiku ka mundësinë të njihet me vlerat e jashtëzakonshme natyrore dhe kulturore që i ofron Kosova.
Shpella e Kusarit, gjendet pranë fshatit të lashtë Kusar në rajonin e Gjakovës, është pjesë e peizazhit karstik të Malit Pashtrik. E formuar në shkëmbinj gëlqerorë me një histori mijëvjeçare, shpella mbart gjurmë të banimit të hershëm dhe ofron një ambient unik për studiuesit dhe vizitorët.
Shpella “Gryka e Madhe”, e pozicionuar në kilometrin e tetë të Grykës së Rugovës, 60 metra mbi shtratin e Lumëbardhit të Pejës, ofron një pamje imponuese që i ngjan një tempulli natyror. Brenda saj gjenden stalaktite dhe stalagmite të mahnitshme, lumenj e liqene nëntokësore, duke e renditur këtë shpellë ndër më të mëdhatë në Kosovë dhe rajon për nga vlera speleologjike dhe turistike.
Shpella e Hoxhës, mbi fshatin Vrellë të Istogut, në masivin malor të Moknës, përfaqëson një lokalitet arkeologjik me rëndësi të madhe. Ajo ka qenë e banuar që nga parahistoria e deri në kohët moderne. Brendësia e saj ruan fragmente qeramike, gurë të punuar dhe një liqen të brendshëm, që formohet nga pikimi i vazhdueshëm i stalaktiteve.
Shpella e Demës, e cila ndodhet në hyrje të Grykës së Rugovës, pranë Patrikanës së Pejës, shquhet për vlerat e saj historike dhe biologjike. Si lokalitet arkeologjik, kjo shpellë simbolizon lidhjen e përhershme ndërmjet njeriut dhe natyrës, duke ruajtur gjurmë të qëndrueshmërisë njerëzore nëpër shekuj.
Përmes këtij emisioni të veçantë, Posta e Kosovës synon të promovojë dhe të nxisë vetëdijen për mbrojtjen e trashëgimisë natyrore dhe kulturore të Kosovës. Pullat postare shërbejnë jo vetëm si mjet komunikimi, por edhe si ambasadorë të vlerave tona kombëtare në botë./ KultPlus.com
Edicioni i tetë i festivalit Ekrani i Artit hapi siparin sot në qytetin e Shkodrës, nën temën poetike “Kartolina nga Tjetërkund”. Dita e parë nis me dy ekspozita të rëndësishme dhe përmbyllet me një premierë filmike në Kinema Republika, në prani të artistëve.
Ekspozitat e mëngjesit dhe pasdites 11:00–18:00 Art House “Covers” nga Barbara Prenka Kurator: Zef Paci
Një ekspozitë e ndjeshme dhe personale ku artistja Barbara Prenka eksploron sipërfaqet e kujtesës, trupit dhe përjetimit njerëzor. Punimet e saj ndërthurin tekstura intime dhe narrative vizuale që lidhen thellë me temën e festivalit mbi vendet e padukshme dhe ndarjet e përkohshme.
11:00–18:00 Galeria e Arteve “REWIND – Shkëputje nga Video Arti Shqiptar” Kurator: Edi Muka Një ekspozitë retrospektive që dokumenton dhe sjell në vëmendje zhvillimin e video-artit në Shqipëri nga vitet ’90 deri më sot. Me vepra nga disa prej artistëve më përfaqësues të këtij mediumi, ekspozita ofron një udhëtim reflektues përmes historisë së artit pamor shqiptar.
Ceremonia Hapëse 19:00 Kinema Republika Ceremonia zyrtare e hapjes Festivali çelet zyrtarisht me shfaqjen e filmit ARSA nga MASBEDO (2025, 96’), në prani të regjisorëve. Ky film tronditës dhe vizualisht i fuqishëm trajton çështje të identitetit, kujtesës dhe transformimeve urbane në një shoqëri post-industriale. Në vijim të shfaqjes, MASBEDO do të zhvillojnë një bisedë me publikun.
Ekrani i Artit vijon deri më 22 Qershor, me një program të pasur projektesh filmike, ekspozitash, diskutimesh dhe prezencash artistike në vende të ndryshme të qytetit. Festivali mbetet një nga platformat më të rëndësishme kulturore në Shqipëri, duke vendosur theksin mbi kinemanë si akt ndjeshmërie, reflektimi dhe kujtese kolektive.
Shoqëria Kulturore Artistike ‘Agimi’, e cila vepron në Prizren që nga viti 1944, e ka festuar 81-vjetorin e themelimit me një koncert festiv.
Aktiviteti u mbajt në njërën nga pikat më të njohura të qytetit, në Shatërvan. Në mbrëmje morën pjesë edhe kryetari i Komunës së Prizrenit, Shaqir Totaj, si dhe shumë qytetarë.
Në skenë performuan kori i shoqatës ‘Agimi’, grupi i folklorit dhe këngëtarë të ndryshëm, të cilët ofruan një mbrëmje të paharrueshme për të pranishmit.
Gjatë aktivitetit u theksua edhe një herë kontributi i shoqatës në ruajtjen e trashëgimisë kulturore./rtk
Në kuadër të 100-vjetorit të ndarjes nga jeta të Luigj Gurakuqit, një prej figurave më të ndritura të historisë shqiptare, Arkivi i Shtetit në Bari, në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave të Shqipërisë, hapi një ekspozitë të veçantë kushtuar jetës dhe veprimtarisë së tij.
Ekspozita paraqet një ndërthurje të dokumenteve origjinale dhe materialeve të digjitalizuara, që hedhin dritë mbi kontributin e Gurakuqit në formësimin e shtetit shqiptar, nga Rilindja Kombëtare deri në përfshirjen e tij në jetën politike, kulturore dhe institucionale të vendit.
Ky aktivitet është pjesë e një serie të ngjeshur ngjarjesh që DPA ka zhvilluar në Itali, përfshirë Konferencën IX Mbarëkombëtare të Arkivistikës në Shën Mitër, vizitën në komunitete arbëreshe në Kalabri dhe Pulja, si dhe bashkëpunime me institucione si Universiteti i Kalabrisë, Dioqeza e Rosanos dhe Arkivi i Barit.
Përmes kësaj ekspozite, Gurakuqi nuk përkujtohet vetëm si një figurë historike, por si një simbol i lidhjes së fortë kulturore e historike midis Shqipërisë dhe Italisë./atsh/ KultPlus.com
Igor Stravinsky (1882–1971) mbetet një nga figurat më të rëndësishme dhe më novatore të muzikës së shekullit XX. Me një krijimtari që sfidoi traditat klasike dhe hapi rrugë të reja për muzikën moderne, ai është përkufizuar si një “revolucionar me mjete të artit”.
Stravinsky lindi më 17 qershor 1882 në Oranienbaum (sot Lomonosov), afër Shën Petersburgut të Rusisë, në një familje me prirje të theksuara artistike. Babai i tij, Fyodor Stravinsky, ishte një bas i njohur në Operën Mariinsky, dhe ndikimi i tij ishte thelbësor në formimin artistik të Igor-it. Megjithëse fillimisht studioi juridik, Stravinsky u tërhoq shpejt nga ligji dhe iu përkushtua muzikës nën mentorimin e kompozitorit të njohur Nikolai Rimsky-Korsakov.
Karriera ndërkombëtare e Stravinsky-t u ngrit fuqishëm falë bashkëpunimit me Sergei Diaghilev dhe trupën e tij të famshme “Ballets Russes” në Paris. Në këtë periudhë lindën tri nga veprat më të rëndësishme të tij, të cilat transformuan peizazhin e muzikës perëndimore:
“The Firebird” (1910) – një balet me tinguj ekzotikë dhe kolorit orkestral, që solli një shkrirje të elementeve ruse me modernizëm perëndimor.
“Petrushka” (1911) – një balet i guximshëm ritmikisht, që tregonte historinë e një kukulle tragjike me një gjuhë të re harmonike.
“The Rite of Spring” (1913) – një vepër që shkaktoi një nga skandalet më të mëdha në historinë e muzikës. Premiera e saj në Paris u prit me zhurmë, por vepra u kthye në një nga shtyllat themelore të modernizmit muzikor, për shkak të strukturës së saj radikale ritmike dhe përdorimit disonant të harmonisë.
Ndryshe nga shumë kompozitorë të tjerë, Stravinsky nuk u lidh ngushtë me një stil të vetëm. Pasi mbaroi periudhën ruse, ai kaloi në një fazë neoklasike, ku u frymëzua nga format e muzikës së shekujve XVIII dhe XIX, por i interpretoi në mënyrë moderne. Vepra si “Pulcinella” (1920) dhe “Symphony of Psalms” (1930) dëshmojnë këtë kthim në rregull dhe qartësi, por me gjuhën e tij unike.
Më vonë, në vitet ’50, Stravinsky përqafoi edhe serializmin – një teknikë kompozimi e lidhur me Arnold Schoenberg – duke e dëshmuar kështu gatishmërinë e tij për të eksperimentuar edhe në moshë të avancuar.
Pas Revolucionit Rus, Stravinsky kaloi pjesën më të madhe të jetës në Perëndim – fillimisht në Francë, e më pas në Shtetet e Bashkuara, ku mori edhe shtetësinë amerikane në vitin 1945. Ai qëndroi aktiv si kompozitor, dirigjent dhe pianos në skena ndërkombëtare deri në fund të jetës së tij. Vdiq më 6 prill 1971 në New York dhe u varros në Venedik, pranë mikut të tij Diaghilev.
Stravinsky nuk ishte vetëm një novator në aspektin teknik të kompozimit. Ai ndikoi gjenerata të tëra muzikantësh dhe krijuesish përtej muzikës – në balet, film, letërsi dhe artin pamor. Siç ka thënë edhe Pierre Boulez, “në historinë e muzikës moderne, muzika ndahet në atë përpara dhe pas Rite of Spring”./KultPlus.com
Në mes mjegullash të nxira hëna zhduket, hëna bredh. Mbi të trishtëmet rrafshira trishtëm dritën ajo derdh. Udhës shkretë dimërore rend kjo trojka gjithnjë. Zile e kalit monotone mezi ndihet nëpër të. Seç më kap një mall rinie karrocieri kur këndon, herë gas çapkënërie herë mall ai më zgjon. S’shoh as zjarr e as kasolle vetëm borë si pambuk. Dhe përtej shtyllat rrugore duken, zhduken tek e tuk. Ah, ç’mërzitje… nesër, Ninë, tek e shtrenjta do të vi. Pranë zjarrit kur të rrimë të të shoh me mall në sy. Dhe akrepi i sahatit do vij’ rrotull me qetësi E mërzitshmja mesnatë s’do na ndajë përsëri. Mërzi udhës dimërore karrocieri zu dremit Zile e kalit monotone hënë e mjegullt që ndrit.
Pranverë, o kohëz dashurie, ç’më mbush plot me pikëllim. Sa mall sërish ti po më bie në shpirtin tim, në gjakun tim. Për mua gazi është i huaj… çdo ngazëllim e çdo shkëlqim më sjell mërzi, më bën të vuaj.
Oh, nëmëni shqotën, suferinën dhe të pafundmen natë dimri. Pse, moj jetë je dhuratë që të bie rasti kot? Pse të dha i fshehti fat një ndëshkim me tmerr në botë? Ç’është ai pushtet i nxirë, që prej hiçit më ka thirë, që në shpirt më dha mundime dhe dyshim në mendjen time? Pa një dritë e një qëllim, më rreh zemra në shkreti. Më mbush plot me pikëllim jeta gjith monotoni./ KultPlus.com
Parku Kombëtar i Prespës është një nga parqet natyrorë më të mëdhenj të Shqipërisë, i cili ofron një eksperiencë të pazakontë për turistët dhe udhëtarët që zgjedhin të vizitojnë këtë rajon.
Kryeministri Edi Rama ndau në rrjetet sociale foto të një shtegu që të çon në zemër të Parkut Kombëtar të Prespës, i cili është zbukuruar me citatet e shkrimtarit Sterjo Spasse.
“Një shteg i bukur që të çon në zemër të Parkut Kombëtar të Prespës, me citatet e shkrimtarit Sterjo Spasse që ndriçojnë rrugën për në shtëpinë e tij muze dhe joshin kalimtarët që i lexojnë”, shkruan Rama në një postim në rrjetet sociale.
Parku Kombëtar i Prespës është një thesar natyror që ndodhet në veri-lindje të Shqipërisë, pranë kufirit me Maqedoninë e Veriut. Ky park është një kombinim i veçantë i shkëmbinjve të lartë, fushave të gjelbra e ujëra të kaltër të liqenit Prespa, i cili gjithashtu është një nga liqenet më të mëdha të Ballkanit.
Një nga gjërat që e bëjnë këtë park të veçantë është biodiversiteti i tij i jashtëzakonshëm. Turistët që vizitojnë Parkun Kombëtar të Prespës kanë rastin të zbulojnë një shumëllojshmëri të pasur të faunës dhe florës që janë të vështira të gjenden në zona të tjera të kontinentit./atsh/KultPlus.com
Ministri i Mbrojtjes, Pirro Vengu, përkujtoi sot figurën e Xhavid Leskovikut, në 80-vjetorin e ekzekutimit të tij nga gjyqet e sistemit totalitar.
Ministri Vengu vlerësoi kontributin e jashtëzakonshëm të Leskovikut si ushtarak dhe diplomat.
Xhavid Leskoviku përfundoi studimet e tij në vitin 1907 në Akademinë Ushtarake në Stamboll, në degën e këmbësorisë.
Në vitin 1913, në një kohë të trazuar për vendin, ai iu bashkua qeverisë së Ismail Qemalit dhe më pas shërbeu nën urdhrat e Princ Vidit, duke dëshmuar përkushtim të palëkundur ndaj atdheut.
Në dhjetor të vitit 1921, Leskovikut iu besua detyra e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm, duke u ngjitur në një nga pozicionet më të larta të komandës ushtarake shqiptare.
Por veprimtaria e tij nuk u kufizua vetëm në fushën ushtarake. Me kalimin e viteve, ai u angazhua edhe në shërbimin diplomatik, duke shërbyer si atashe ushtarak në legatën shqiptare në Beograd, konsull i përgjithshëm në Shkup dhe ambasador i Shqipërisë në Turqi, detyra të cilat e konfirmuan si një personalitet të shquar dhe të besuar të shtetit shqiptar.
“Përulemi ndaj kujtimit të Xhavid Leskovikut në këtë përvjetor të 80-të të ekzekutimit të tij nga gjyqet famëkeqe të sistemit totalitar”, u shpreh Vengu në mesazhin e tij përkujtimor./atsh/KultPlus.com
Si ia dha fytyrën e veja e krijuesit të makinave qepëse Singer Statujës së Lirisë?
Jeta e Isabella Boyer është si një roman emocionues. Ajo ka lindur në Paris, në një familje me baba pastiçeri afrikan dhe nënë angleze. Ajo quhej Isabella, një emër i bukur që duhet të ishte baza e një fati të bukur.
U bë e qartë se natyra i dha Isabelës një bukuri të veçantë.
Në moshën 20-vjeçare, ajo martohet me prodhuesin e makinave qepëse, Isaac Singer, 50 vjeç, dhe pas vdekjes së tij bëhet gruaja më e pasur në vend.
Dhe nuk është çudi që ajo u zgjodh si modele për Statujën e Lirisë, sepse ajo mishëron ëndrrën amerikane të realizuar. Pasi u bë e ve, Isabella filloi të udhëtonte nëpër botë, duke kërkuar njohuri të reja dhe sfida emocionuese, shumë e re për t’u varrosur nën rroba zie.
Ajo u martua me violinistin holandez Victor Robstett, i cili është një personazh i famshëm botëror dhe një kont, kështu që Isabella bëhet edhe konteshë.
Së shpejti Isabella bëhet ylli i showroom-eve në Amerikë dhe Evropë, dhe është e ftuar në të gjitha eventet botërore. Në njërën prej tyre, ajo u takua me skulptorin e famshëm francez Frederick Bartoldi. Në atë kohë, Bartoldi ishte i impresionuar shumë nga udhëtimi i tij në Shtetet e Bashkuara, nga madhësia e vendit, nga burimet e tij natyrore, nga popullsia atje dhe kishte pranuar tashmë propozimin për të krijuar një statujë që simbolizonte pavarësinë e Shteteve të Bashkuara.
Skulptura duhej të ishte një dhuratë nga Franca për nder të 100 vjetorit të pavarësisë së vendit. Kështu lindi ideja e një statuje gjigante që përshkruante një grua që mbante një pishtar në njërën dorë dhe pjata në tjetrën, me datën e miratimit të Deklaratës së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara.
Bartoldi ishte aq i impresionuar nga fytyra e Isabelës sa vendosi ta përdorte atë si model për skulpturën e tij. Prandaj, në ishullin Bedlow në Gjirin e Nju Jorkut, u ngrit Statuja e Lirisë me figurën e një perëndeshë të lashtë, por me fytyrën e Isabella Boyer.
Isabella martohet për herë të tretë, në moshën 50-vjeçare, me Paul Sohege, një koleksionist i famshëm arti.
Ajo vdiq në Paris në vitin 1904 në moshën 62 vjeçare dhe është varrosur në Varrezat Passy.
Por statuja me fytyrën e saj vazhdon të ngrihet mbi ishullin Bedlow, duke simbolizuar krenarinë e parë të Amerikës, lirinë./KultPlus.com
Në një mbrëmje që përçoi emocione, kujtesë kulturore dhe energji bashkëkohore, edicioni i 13-të i festivalit FemArt filloi me një performancë që kapërceu kufijtë e një koncerti tradicional.
Shkodra Elektronike, pas paraqitjes dinjitoze në Eurovision 2025, ndaloi mbrëmë në Prishtinë për të dhuruar një perofmancë të jashtëzakonshme që erdhi si një udhëtim i thellë estetik e muzikor ku trashëgimia muzikore shqiptare u përkthye në një gjuhë të re, atë të muzikës elektronike, shkruan KultPlus.
Të veçantë në paraqitje e në këndim, Shkodra Elektronike ngjalli emocione që e kapluan publikun që nga tingulli i parë, në koncertin që erdhi si një simbiozë mes muzikës së vjetër shkodrane dhe asaj elektronike.
“Po të jemi bashkë ne të dy”, “Turtulleshë” dhe “Vaj si kenka ba dynjaja” nuk u interpretuan, por u përjetuan si fragmente të identitetit shqiptar, por të risjellë në stilin e veçantë të Shkodrës Elektronike.
Momenti kulmor i mbrëmjes ishte interpretimi i këngës “Zjerm”, tashmë e kthyer në një himn të muzikës së vjetër me ritme të reja, që i tejkalon brezat dhe kohën. Salla u ndez në një valë të përbashkët emocionesh, duke e bërë këtë performancë të paharrueshme.
Më pas, me këngët “Askund” dhe “E lirë”, Shkodra Elektronike krijoi një udhëtim emocional përmes nostalgjisë dhe muzikës moderne. Çdo tingull, çdo varg, u prit me entuziazëm nga një publik që nuk e ndali duartrokitjen dhe vallëzimin nën tingujt e muzikës elektronike.
Ndërkaq, si një surprizë për publikun prishtinas, Shkodra Elektronike solli për herë të parë këngën “Stuhi”, një krijim i ri që u mirëprit me entuziazëm dhe e tregoi fuqinë krijuese të grupit.
E krejt në fund, nën kërkesat e pandërprera të publikut, koncerti u mbyll me një rikthim të “Zjerm”, që përmbylli në mënyrën më të mirë të mundshme këtë mbrëmje të paharrueshme.
Pas koncertit ku i dha publikut një eksperiencë të paharrueshme, për KultPlus foli këngëtarja Beatriçe Gjergji, e cila shprehet e lumtur për koncertin, e sidomos për mirëpritjen që merr gjithmonë nga publiku i Prishtinës.
“Një gjë fantastike që ka ndodhur sonte është që djemtë dhe vajzat që ishin në publik, nuk kanë këndu vetëm këngën ‘Zjerm’ por kanë kënduar edhe këngë që kanë dalë edhe para disa javës dhe kjo gjë fantastike. E kjo mbështetje na ka dhënë forcë qysh në momentin e parë, është e domosdoshme për njerëzit si ne që hipim në skenë, sepse pa njerëz nuk jemi askushi, e me publikun e Kosovës ndjehemi më të fortë dhe kemi një krah më të fortë”, u shpreh Gjergji për KultPlus.
Po ashtu, pas koncertit foli edhe pjesëtari tjetër i Shkodrës Elektronike, Kolë Laca, i cili u shpreh se gjithmonë, publiku i Prishtinës i ka pritur akoma më mirë se sa që e kanë imagjinuar.
“Publiku kosovar gjithmonë na ka surprizuar për të mirë. Gjithmonë ka qenë akoma më mirë se sa që e kemi imagjinuar. Edhe sonte ishte e njëjta gjë, një dashuri, një dhuratë që nuk do të harrojmë. Sot kemi dhënë edhe disa këngë që nuk janë të publikuara, por që do t’i publikojmë në fund të vitit. Është emocionale se si e mirëpriti gjithë publiku koncertin e sotëm”, theksoi Laca për KultPlus.
Ndërkaq, pas kësaj hapje, për KultPlus foli edhe drejtoresha e FemArt, Zana Hoxha, e cila konsideron këtë koncert si një hapje spektakolare dhe një muzikë që i ngjason konceptit të festivalit.
“Ishte një hapje spektakolare, e paimagjinueshme, sepse festivalet feministe e kanë atë paragjykimin e vet dhe këtë e kemi thyer sonte, natyrisht me një grup I cili ndan mesazhe shumë të ngjajshme me neve. Jam jashtëzakonisht e lumtur që kemi pasë privilegjin me pasë Shkodrën Elektronike, po edhe me shënu këtë ditë të çlirimit të Prishtinës bashkë me Komunën e Prishtinës dhe me FemArt. Unë jam besimtare e ithtare e madhe e partneriteteve. Nuk besoj në ndasi, besoj në bashkim. Bashkimi dhe diversiteti janë vlerat e FemArt, kështu që sonte kjo natë ishte me të vërtetë ai shembulli më i mirë i diversitetit edhe i bashkëpunimit”, theksoi Hoxha, duke shtuar më tutje, se kjo meritë i përket Shkodrës Elektronike dhe publikut që ishte prezent.
Ndërkaq, për gjashtë ditë me radhë, nga 16 deri më 21 qershor 2025, FemArt do të jetë një hapësirë e shenjtë për krijim, kujdes, dashuri dhe shërim – një festival ku arti nuk është vetëm spektakël, por mjet për të prekur të pathënat, për të gjetur forcë në brishtësi dhe për të imagjinuar liri të reja./KultPlus.com
Platforma njoftoi më parë këtë muaj se do ta testonte këtë funksion në rreth 10 përqind të përdoruesve në versionin celular të faqes së internetit, por reagimi nga redaktorët ishte larg të qenit pozitiv. Fondacioni Wikimedia (WMF) ndryshoi planet e tij dhe anuloi testin.
Një redaktor shkroi: “Vetëm pse Google ka prezantuar përmbledhjet e saj të inteligjencës artificiale nuk do të thotë që ne duhet t’i tejkalojmë ata. Ju lutem sinqerisht të mos e testoni këtë – në celular apo diku tjetër. Do të shkaktonte dëme të menjëhershme dhe të pakthyeshme për audiencën tonë dhe reputacionin tonë si një burim relativisht i besueshëm dhe serioz.”
Vërejtjet nuk ishin të drejtuara vetëm ndaj vetë idesë – redaktorët kritikuan gjithashtu organizatën jofitimprurëse për përjashtimin e komunitetit nga faza e planifikimit.
“Ju gjithashtu thoni se ka pasur një ‘diskutim’ rreth kësaj, gjë që është qesharake, sepse ‘diskutimi’ për të cilin po flisni ka pikërisht një pjesëmarrës – postuesin origjinal, i cili është gjithashtu një punonjës i WMF-së”, shkroi një redaktor tjetër.
Fondacioni Wikimedia i tha Engadget se po “eksploronte mënyra për ta bërë Wikipedia-n dhe projektet e tjera të Wikimedia-s më të arritshme për lexuesit në mbarë botën”.
“Si pjesë e këtij eksperimenti, përmbledhjet u gjeneruan nga modeli Aya me burim të hapur i zhvilluar nga Cohere. Qëllimi ishte të matej interesi për një veçori të tillë dhe të na ndihmonte të merrnim në konsideratë se cili lloj sistemi i moderimit të komunitetit do të ishte më i përshtatshmi – për të siguruar që njerëzit të mbeten një faktor kyç në vendimmarrjen se çfarë informacioni shfaqet në faqe”, shtoi WMF./KultPlus.com
Inxhinieri i shquar i Apple i cili luajti një rol jetik në zhvillimin e kompjuterëve modernë është ndarë nga jeta. Bill Atkinson, i cili ishte pjesë e ekipit të parë të zhvillimit të Macintosh pranë Apple, vdiq në moshën 74 vjeçare pasi vuajti nga kanceri i pankreasit sipas një postimi bërë në rrjetin social Facebook më 5 Qershor.
Kontributi i tij në Apple dhe kompjuterët Macintosh konsiderohet fundamental sidomos në zhvillimin e elementëve të ndërfaqes së përdoruesit është është shiri i menusë, klikimi i dyfishtë dhe mjeti i selektimit.
Por puna e tij është më e thellë sepse është përgjegjës për krijimin e gjuhës së dizajnit që influencoi Apple në ditët e para. Trashëgimi i tij përfshin krijimin e MacPaint, një aplikacion që i tregoi botës sesi sistemet e bazuara në grafika dukeshin në një kohë kur sistemet e bazuara në tekst ishin normalitet.
Atkinson ishte një prej tre themeluesve të General Magic, një kompani e softuerit dhe elektronikës që furnizoi produkte për Motorola dhe Sony në fund të viteve 90. /PCWorld Albanian/KultPlus.com
“E ftohtë dhe e ashpër” është një nga poezitë më të bukura të autorit Franz Kafka. Poezia ndërtohet mbi bazën e kontrastit, ku autori i quan të ftohtë dhe të ngrirë njerëzit, ndërkohë ambientin e konsideron tëndriçuar e me gjallëri në periudhën e festave të fundvitit.
Është një nga “panorama” normale të kohëve tësotme, ku atmosfera gjallëruese e festave jo gjithmonë shkon paralel me problemet dhe streset e çdokujt në përditshmëri. Ama nëfund, çdokush pajtohet me realitetin dhe i lë ngjarjet të rrjedhin natyrshëm (autori në strofën e fundit me foljet “sheh” dhe “mbështetet” pranon pikërisht realitetin, edhe pse të trishtë).
“E ftohtë dhe e ashpër” E ftohtë është dita sot dhe e ashpër. Retë të ngrira, erërat zvarritin të ftohtit. Të ngrirë edhe njerëzit. Hapat jehojnë si metal mbi pllakat e bakrit dhe retë vështrojnë liqene të bardhë.
Në qytetin e vjetër janë ngritur, shtëpiza krishtlindjesh me drita dhe dritare shumëngjyrëshe që shohin, në sheshin e vogël me borë. Një burrë ecën heshtur, në sheshin me borë me dritë hëne dhe hijen e tij të madhe e fryn era mbi shtëpizat.
Njerëz që kalojnë ura të errëta, shkojnë me nxitim në meshë, me dritat verbuese në duar. Në qiellin gri kalojnë re, mbi kishat, me kambanare gjysmë të errëta. Dikush, që mbështetet në mur, sheh ujin e natës, me duart e tij në gurët e lashtë./ KultPlus.com
Teatri i Gjilanit sjell premierën e shfaqjes ‘Chatroom’, vepër e shkruar nga dramaturgu irlandez Enda Walsh, përcjell KultPlus.
E shkruar nga dramaturgu irlandez Enda Walsh dhe me regji nga Erson Zymberi, kjo vepër sjell në qendër gjashtë adoleshentë që takohen në një chatroom online. Ajo që nis si një bisedë e zakonshme mes të panjohurish, shndërrohet shpejt në një lojë të rrezikshme mendore, ku fjalët e shkruara marrin formën e dhunës më të pastër psikologjike.
Në vijim gjeni njoftimin e plotë:
📣 PREMIERË – CHATROOM | nga Enda Walsh, regjisor Erson Zymberi
📅 21 & 22 Qershor | 🕗 Ora 20:00 📍 Teatri i Gjilanit
Skenograf: Bekim Korça, Kostumografe: Njomëza Luci, Dizajni i dritave dhe video artist: Burim Baftiu
Për shfaqjen: Në një kohë kur bisedat virtuale zëvendësojnë kontaktin njerëzor, dhe vetmia shpesh maskohet pas ekraneve të ndritshëm, Chatroom është një dramë therëse dhe urgjente që eksploron errësirën psikologjike të adoleshencës moderne.
E shkruar nga dramaturgu irlandez Enda Walsh dhe me regji nga Erson Zymberi, kjo vepër sjell në qendër gjashtë adoleshentë që takohen në një chatroom online. Ajo që nis si një bisedë e zakonshme mes të panjohurish, shndërrohet shpejt në një lojë të rrezikshme mendore, ku fjalët e shkruara marrin formën e dhunës më të pastër psikologjike.
Chatroom nuk është thjesht një kritikë e botës digjitale – është një vëzhgim i mprehtë i mungesës së ndërlidhjes së vërtetë mes njerëzve. Pavarësisht se bashkëbiseduesit janë në të njëjtin qytet dhe moshë, ata janë të ndarë nga një distancë e frikshme emocionale dhe morale.
Në thelb, Chatroom është një pasqyrë e gjeneratës digjitale – e mbingarkuar me informacione, por e varfër në ndjeshmëri. Është një thirrje për ndërgjegjësim: për të kuptuar fuqinë e fjalës, për të zbuluar përgjegjësinë që mbart komunikimi – qoftë ai i shkruar apo i heshtur.
Chatroom është një dramë që na thërret të shohim më thellë – përtej ekraneve, përtej maskave, përtej heshtjes.
Shfaqja është produksion nga Elton Tahiri dhe vjen premierë në Teatrin e Gjilanit më 21 dhe 22 qershor nga ora 20:00.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, përmes rrjeteve sociale ka bërë përkujtimin e 82-vjetorit të lindjes së profesor Ukshin Hotit. Ai e ka përshkruar Hotin si një mendje të rrallë dhe një figurë të rëndësishme për kombin shqiptar.
“Profesor Ukshin Hoti është një figurë dhe mendje e papërsëritshme. Aq e thellë për nga mençuria, aq e gjerë për nga dija dhe aq e lartë për nga idetë saqë ne e kemi obligim t’ia kujtojmë e përkujtojmë vetes tekstet e tij në mënyrë që të ngrihemi në nivel të detyrës kombëtare dhe historike për të ecur përpara për Republikën e Kosovës dhe kombin shqiptar në përgjithësi”, ka shkruar Kurti.
Tutje, ai është shprehur se asnjëherë nuk do të rreshtim së kërkuari të vërtetën e drejtësinë dhe gjithmonë do të jemi krenarë e mirënjohës për trashëgiminë e tij politike e kombëtare./KultPlus.com
Pas një pune të gjatë dhe përkushtuese, është finalizuar një antologji e re e poezisë shqipe në Kosovë, e përgatitur nga Flamur Maloku. Kjo vepër përmbledh krijime poetike të autorëve të ndryshëm dhe vjen si rezultat i një procesi të kujdesshëm leximi, përzgjedhjeje estetike dhe redaktimi profesional.
Maloku ka theksuar se përgatitja e antologjisë ka qenë një sfidë e vërtetë, që ka kërkuar angazhim të madh dhe vendimmarrje të vështira, përfshirë edhe refuzime të domosdoshme gjatë përzgjedhjes së poezive.
Antologjia është përgatitur në bashkëpunim me një ekip të përbërë nga emra të njohur të fushës së letërsisë dhe kritikës letrare. Kryeredaktor i projektit është Prof. Dr. Bajram Kosumi, ndërsa në këshillin redaktues kanë kontribuar Prof. Dr. Merxhan Avdyli, Prof. Dr. Behar Gjoka, Prof. Dr. Zeqir Kadriu dhe Ma. Enis Reçica.
Për realizimin e kësaj antologjie ka dhënë mbështetje financiare edhe Komuna e Fushë-Kosovës, e cila, sipas Malokut, ka treguar një angazhim të veçantë në përkrahje të kulturës dhe letërsisë.
Antologjia pritet të jetë një kontribut i rëndësishëm në pasurimin dhe promovimin e poezisë shqipe në Kosovë./KultPlus.com
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, përmes rrjeteve sociale ka njoftuar se Kosova ka përfunduar me sukses Kampionatin Botëror të Xhudos, duke fituar dy medalje falë paraqitjeve të shkëlqyera të Distria Krasniqit dhe Laura Fazliut.
Distria Krasniqi siguroi medaljen e argjendtë, ndërsa Laura Fazliu fitoi medaljen e bronztë – e dyta në karrierën e saj në këtë garë prestigjioze. “Me qetësi dhe vendosmëri, ajo u ngjit sërish në podiumin e shkëlqimit, duke dëshmuar vazhdimësinë dhe forcën e kampionëve tanë,” ka shkruar Kurti.
Me këto dy medalje, Kosova arrin në dhjetë numrin e përgjithshëm të medaljeve botërore në xhudo, që është dyfishi i medaljeve olimpike të fituara deri tani.
Kurti ka përgëzuar xhudistet, trajnerin Driton Kuka, Federatën e Xhudos dhe të gjithë komunitetin sportiv për suksesin./KultPlus.com
Në vijim mund të lexoni disa thënie për jetën, miqtë dhe dashurinë.
“Asgjë nuk e damkos një shpirt të mirë dhe një zemër të ëmbël më shumë sesa të jetosh mes njerëzve që nuk mund ta kuptojnë atë.”
“Mos lejoni që vështirësitë tuaja t’ju mbushin me ankth, në fund të fundit vetëm në netët më të errëta yjet vezullojnë më me shkëlqim.”
“Jeta përbëhet nga dy ditë, njëra krah teje e tjetra kundër teje. Pra, ditën që është krah jush mos jini arrogantë ose të pamatur, dhe ditën kur është kundër jush të jeni të durueshëm, të dyja ditët janë provë për ju.”
“Vepra më e mirë e një njeriu të madh është të falësh dhe të harrosh.”
“Kur bota të ul në gjunjë, je në pozitën e përsosur për t’u lutur”
“Një refuzim i këndshëm është më i mirë se një premtim i gjatë.”
“Gruaja është një krijesë delikate me emocione të forta që është krijuar nga Zoti i Plotfuqishëm për të marrë përsipër përgjegjësinë për edukimin e shoqërisë dhe lëvizjen drejt përsosmërisë. Zoti e krijoi gruan si simbol të bukurisë së Tij dhe t’i jepte ngushëllim partnerit dhe familjes së saj. ”
“Ai që i beson botës, bota e tradhton.”
“Mirësjellja nuk kushton asgjë, por blen gjithçka.”
“Një vëlla është si ari dhe një mik është si diamanti. Nëse çarje ari mund ta shkrini dhe ta bëni ashtu si më parë. Nëse diamanti plas, kurrë nuk mund të jetë si më parë ”.
“Durimi siguron fitoren.”
“Përgojimi pas shpine është përpjekja e atij që nuk është në gjendje ta bëjë më mirë veten e tij.”
“Mos e pëlqeni te vetja juaj atë që nuk ju pëlqen te të tjerët.”
“Një njeri i mençur gjithmonë ka diçka për të thënë, ndërsa budallait gjithmonë i duhet të thotë diçka.”
“Sigurisht që heshtja ndonjëherë mund të jetë përgjigjja më elokuente.”
“Nuk është kurrë vlera e ujit, por etja, nuk është kurrë vlera e jetës, por vdekja dhe kurrë nuk ka pasur të bëjë me miqësinë, por me besimin.”
“Kini kujdes të mos flisni shumë, sepse rrit gabimet dhe shkakton mërzitje.”
“Kujdesuni për gjuhën tuaj njësoj siç kujdeseni për arin dhe argjendin.”
“Ushqimi i trupit është ushqim, ndërsa ushqimi i shpirtit për të ushqyer të tjerët.”
“Nuk ka prehje për personin që ka zili dhe nuk ka dashuri për personin që ka sjellje të këqija.”
“Duhet të jesh i përulur, pasi është një nga [format më të mëdha] të adhurimit.”
“Të mos kesh një gjë është më pak poshtëruese sesa ta lypësh.”
“Ju jeni zotëruesi i asaj që thoni derisa ta shqiptoni, pasi ta nxirrni atë, ju jeni rob i saj. Ruani gjuhën tuaj siç ruhet ari dhe paraja. Një fjalë mund të sjellë turp dhe mbarimin e një lumturie.”
“Ndershmëria do t’ju udhëheqë drejt mirësisë dhe mirësia do t’ju ftojë në parajsë.”
“Është njeri më i mençur dhe më i ditur ai që këshillon njerëzit të mos e humbin shpresën dhe besimin në mëshirën e Zotit dhe kjo të mos e bëjë atë shumë të sigurt dhe të bindur për imunitet nga Zemërimi dhe Ndëshkimi i Tij.”
“Armiqtë tanë nuk janë çifutët ose të krishterët, armiku ynë është injoranca jonë.”
“Nëse sytë e një femre përloten për një burrë që e shtyp atë, atëherë engjëjt do ta mallkojnë atë me çdo hap që ecën.”
“Miqtë tuaj janë tre dhe armiqtë tuaj janë tre. Miqtë tuaj janë: shoku juaj, miku i mikut tuaj dhe armiku i armikut tuaj. Armiqtë tuaj janë: armiku juaj, armiku i mikut tuaj dhe miku i armikut tuaj.” / KultPlus.com
Drejtori i RTK-së, Rilind Gërvalla ka njoftuar se tashmë janë duke u bërë përgatitjet për edicionin e tretë të Festivalit të Këngës së RTK-së, dhe se për këtë edicion tashmë është hapë gara.
“Te nderuar krijues te veprave muzikore, eshte hapur gara per kenget pjesemarrese ne edicionin e trete te Festivalit te Kenges ne RTK!
APLIKONI!”, ka njoftuar Gërvalla.
Ndërkohë, është publikuar edhe linku se ku mund të aplikojnë krijuesit e veprave muzikore.
Tirana do të jetë mikpritëse e një prej eventeve më të rëndësishme rajonale të vitit, ALForum 2025, i cili do të zhvillohet nga 18 deri më 20 qershor në kryeqytetin shqiptar. Forumi organizohet nga Fondacioni Anna Lindh, në bashkëpunim me Bashkinë e Tiranës dhe Ministrinë për Evropën dhe Punët e Jashtme të Shqipërisë.
Ky forum ndërkombëtar shënon edhe shpalljen zyrtare të Tiranës si Kryeqyteti Mesdhetar i Kulturës dhe Dialogut për vitin 2025, një titull prestigjioz i dhënë nga Fondacioni Anna Lindh dhe Bashkimi për Mesdheun.
Gjatë tri ditëve të forumit, rreth 1,000 pjesëmarrës nga 43 vende të rajonit euro-mesdhetar, përfaqësues të shoqërisë civile, akademikë, media, të rinj liderë, institucione dhe figura me ndikim, do të diskutojnë dhe ndajnë ide për forcimin e bashkëpunimit, dialogut ndërkulturor dhe zhvillimit të qëndrueshëm në rajon.
Në program përfshihen 6 sesione plenare, 100 sesione paralele, 27 performanca artistike dhe aktivitete për rrjetëzim mes pjesëmarrësve. Me moton “Frymëzojmë dijen, nxisim veprimin, bashkojmë kultura”, ALForum synon të krijojë një hapësirë për bashkëpunim të thelluar, ku pjesëmarrësit ndihen të dëgjuar, të frymëzuar dhe të pajisur për të kontribuar në transformimin e rajonit.
Tirana, me skenën e saj të gjallë kulturore dhe shpirtin e hapur të dialogut, përforcon pozicionin e saj si një qendër mesdhetare për bashkëpunim ndërkulturor dhe ide progresive./atsh/KultPlus.com
