Papa Françesku është varrosur në Bazilikën e Santa Maria Maggiore në Romë, tha Vatikani të shtunën.
“Riti i Varrimit të Papës Romak” filloi në orën 13:00 sipas kohës lokale, në një ceremoni të kryesuar nga Kardinali Kevin Farrell, i cili ishte ngarkuar me përgatitjet për funeralin e Françeskut dhe i cili së shpejti do të ndihmojë në organizimin e një konklavi për të zgjedhur pasardhësin e Françeskut, raporton CNN, transmeton Klankosova.tv.
Ceremonia përfundoi në orën 13:30, shtoi Vatikani.
Mbi 250,000 besimtarë, figura fetare dhe politike u rreshtuan në Sheshin e Shën Pjetrit, në Vatikan, të shtunën për t’i bërë homazhe të ndjerit Papa Françesku, i cili vdiq këtë javë në moshën 88 vjeçe.
Shërbesa filloi në Bazilikën e Shën Pjetrit pak pas orës 10:00 të mëngjesit sipas orës lokale, duke zgjatur pak më shumë se dy orë.
Kardinali Giovanni Battista Re, një nga figurat më të larta në Kishën Katolike, udhëhoqi ceremoninë e thjeshtuar, në një seri ritualesh e himnesh fetare, një predikim emocional dhe një lamtumirë të fundit për Papën, i cili ishte Papa i parë latino-amerikan.
Arkivoli modest i Françeskut u transportua më pas në papamobilin e bardhë mbi lumin Tiber për t’u varrosur në Bazilikën e Santa Maria Maggiore të Romës – një bazilikë e ndriçuar që ndodhet në majë të pikës më të lartë në kryeqytetin italian. /Klankosova.tv/ KultPlus.com
Cardinal Dean Giovanni Battista Re, right, incenses the coffin containing the body of late Pope Francis during his solemn funeral in St. Peter’s Square at the Vatican Saturday, April 26, 2025. (Vatican Media via AP)
Filloi, mes 140 000 të pranishmëve, ceremonia e varrimit të papa Françeskut.
Ndodhen në ceremoni edhe 160 delegacione nga e gjithë bota, liderë botërorë, familje mbretërore si edhe përfaqësues të besimeve të tjera fetare.
Arkivoli i papa Françeskut do të përshkohet nëpër Romë me një makinë të ashtuquajtur papamobile të konvertuar.
”Automjeti, të cilin papa e përdori gjatë njërit prej udhëtimeve të tij jashtë vendit, do t’u lejojë kalimtarëve ta shohin papën e ndjerë nga rruga”, thanë raportet.
Pas shërbimit mortor në sheshin e Shën Pjetrit, arkivoli i papa Françeskut do të përshkohet nëpër Romë përgjatë një rruge prej gjashtë kilometrash deri në Bazilikën e Shën Marisë së Madhe, ku papa do të prehet./ atsh/ KultPlus.com
Kush do të jetë Papa i ardhshëm? Vendimi mund të ketë një ndikim të madh ndaj Kishës Katolike dhe 1,4 miliardë katolikëve romakë të pagëzuar në botë, sipas BBC.
Ai gjithashtu pritet të jetë një proces shumë i paparashikueshëm dhe i hapur për një mori arsyesh.
Kolegji i Kardinalëve do të mblidhet në konklavë në Kapelën Sistine për të debatuar dhe më pas për të votuar për kandidatët e tyre të preferuar derisa caktohet një emër i vetëm.
Me 80% të kardinalëve të emëruar nga vetë papa Françesku, ata jo vetëm që po zgjedhin një Papë për herë të parë, por do të ofrojnë një perspektivë të gjerë globale.
Për herë të parë në histori, më pak se gjysma e atyre që do të votojnë do të jenë evropianë.
Dhe megjithëse kolegji mund të mbizotërohet nga emërimet e tij, ato nuk ishin ekskluzivisht “progresive” apo “tradicionaliste”.
Për këto arsye, është e vështirë të parashikohet se kush do të zgjidhet Papa i ardhshëm.
A mund të zgjedhin kardinalët një papë afrikan apo aziatik, apo mund të favorizojnë një nga kandidatët e vjetër të administratës së Vatikanit?
Më poshtë vijojnë disa nga emrat që përmenden si pasardhës të mundshëm të papa Françeskut:
Pietro Parolin
Kombësia: Italian
Mosha: 70
Kardinali italian Parolin, ishte sekretari i shtetit i Vatikanit nën drejtimin papa Françeskun – duke e bërë atë këshilltarin kryesor të Papës.
Sekretari i Shtetit kryeson gjithashtu Kurinë Romake, administratën qendrore të Kishës.
Pasi ka vepruar në mënyrë efektive si zëvendës papë, ai mund të konsiderohet një kryesues.
Ai shihet i përshtatshëm për t’i dhënë përparësi diplomacisë. Por ai ka qenë kritik ndaj legalizimit të martesave të të njëjtit seks në mbarë botën, duke e quajtur një votë historike në favor të vitit 2015 në Republikën e Irlandës “një humbje për njerëzimin”.
Rreth 213 nga 266 papët e mëparshëm kanë qenë italianë dhe edhe pse nuk ka pasur një papë italian në 40 vjet, strumbullari i niveleve të larta të Kishës larg Italisë dhe Evropës mund të nënkuptojë se mund të mos ketë një tjetër për momentin.
Luis Antonio Gokim Tagle
Kombësia: Filipinase
Mosha: 67
A mund të jetë Papa i ardhshëm nga Azia?
Kardinali Tagle ka qenë një udhëheqës aktiv i Kishës mes njerëzve në krahasim me një diplomat për Vatikanin ose ekspert i mbyllur i ligjit të Kishës.
Kisha ka një ndikim masiv në Filipine, ku rreth 80% e popullsisë janë katolike. Vendi aktualisht ka një rekord prej pesë anëtarësh të Kolegjit të Kardinalëve – që mund të krijojë një fraksion të rëndësishëm lobues nëse të gjithë mbështesin Kardinalin Tagle.
Ai konsiderohet si kardinal i moderuar brenda përkufizimit katolik dhe është quajtur “Françesku aziatik” për shkak të një përkushtimi ndaj çështjeve sociale dhe simpatisë për emigrantët që ai ndante me Papën e ndjerë.
Ai ka kundërshtuar të drejtat e abortit, duke i quajtur ato “një formë vrasjeje” – një pozicion në përputhje me qëndrimin më të gjerë të Kishës se jeta fillon me ngjizjen. Ai ka folur edhe kundër eutanazisë.
Kardinali u konsiderua si një kandidat për të qenë Papë që në konklavën e vitit 2013 në të cilën u zgjodh Françesku.
Fridolin Ambongo Besungu
Kombësia: Kongolez
Mosha: 65
Është e mundur që Papa i ardhshëm të jetë nga Afrika, ku Kisha Katolike vazhdon të shtojë miliona anëtarë. Kardinali Ambongo është një kandidat kryesor, me prejardhje nga Republika Demokratike e Kongos (DRC).
Ai ka qenë kryepeshkop i Kinshasës për shtatë vjet dhe u emërua kardinal nga Papa Françesku.
Ai është një konservator kulturor, që kundërshton bekimet për martesat e të njëjtës gjini, duke deklaruar se bashkimet e personave të të njëjtës gjini konsiderohen kontradiktore me normat kulturore dhe në thelb të liga.
Megjithëse krishterimi është feja e shumicës në DRC, të krishterët atje janë përballur me vdekje dhe persekutim nga grupi xhihadist i Shtetit Islamik dhe rebelëve. Në këtë sfond, kardinali Ambongo shihet si një avokat i ashpër i Kishës.
Por në një intervistë të vitit 2020, ai foli në favor të pluralitetit fetar, duke thënë: “Protestantët le të jenë protestantë dhe myslimanët myslimanë. Ne do të punojmë me ta. Por secili duhet të ruajë identitetin e tij”.
Peter Kodwo Appiah Turkson
Kombësia: Ganaian
Mosha: 76
Nëse zgjidhej nga bashkëmoshatarët e tij, kardinali Turkson do të ishte gjithashtu Papa i parë afrikan në 1500 vjet.
Ashtu si kardinali Ambongo, ai ka pretenduar se nuk e dëshiron këtë pozocion.
I pyetur nëse Afrika kishte një rast të mirë për të ofruar Papën e ardhshme bazuar në rritjen e Kishës në kontinent, ai tha se mendonte se Papa nuk duhej të zgjidhej bazuar në statistika, pasi këto lloj konsideratash prireshin “të turbullonin ujërat”.
Ai ishte i pari ganez që u bë kardinal, në vitin 2003 nën drejtimin e Papa Gjon Pali II.
Ashtu si Kardinali Tagle, Kardinali Turkson u konsiderua një papë i mundshëm një dekadë më vonë, kur u zgjodh Françesku.
Një kitarist që dikur luante në një grup funk, Kardinali Turkson njihet për praninë e tij energjike.
Si shumë kardinalë nga Afrika, ai është konservator. Megjithatë, ai ka kundërshtuar kriminalizimin e marrëdhënieve të homoseksualëve në vendet afrikane, përfshirë vendlindjen e tij Gana.
Peter Erdo
Kombësia: Hungareze
Mosha: 72
Kardinali Peter Erdo, që në moshën 51-vjeçare u vlerësua shumë në Kishën në Evropë, pasi ka drejtuar dy herë Këshillin e Konferencave të Ipeshkvijve Evropianë nga viti 2006 deri në vitin 2016.
Ai është i njohur në mesin e kardinalëve afrikanë dhe ka punuar në marrëdhëniet katolike me kishën ortodokse.
Kryepeshkopi i Budapestit dhe primat i Hungarisë u rrit në një familje katolike nën regjimin komunist dhe ai konsiderohet një kandidat i mundshëm kompromisi.
Erdo luajti një rol të spikatur në dy vizitat e Papa Françeskut në Hungari në 2021 dhe 2023, dhe ai ishte pjesë e konklavave që zgjodhën Françeskun dhe paraardhësin e tij, Papa Benediktin.
Pikëpamjet e tij konservatore për familjen janë vlerësuar në disa pjesë të Kishës.
Gjatë krizës së emigrantëve në Evropë në 2015, ai tha se Kisha nuk do të pranonte emigrantë pasi kjo ishte e barabartë me trafikimin e qenieve njerëzore.
Angelo Scola
Kombësia: Italian
Mosha: 83
Vetëm kardinalët nën 80 vjeç mund të votojnë në konklavë, por Angelo Scola ende mund të zgjidhet.
Ish-kryepeshkopi i Milanos ishte një kryesues në vitin 2013 kur u zgjodh Françesku, por mendohet se ai ka rënë viktimë e shprehjes së hyrjes në konklavë si Papë dhe largimit si kardinal.
Emri i tij është rishfaqur përpara konklavës, për shkak të një libri që ai do të botojë këtë javë në moshë të vjetër.
Libri përmban një parathënie të shkruar nga Papa Françesku përpara se të shtrohej në spital, ku tha se “vdekja nuk ishte fundi i gjithçkaje, por fillimi i diçkaje”.
Fjalët e Françeskut tregojnë dashuri të sinqertë për Scola, por kolegji i kardinalëve mund të mos e shohë fokusin e tij te mosha e vjetër – si ideale për një papë të ri.
Reinhard Marks
Kombësia: Gjermane
Mosha: 71
Kleriku më i lartë katolik i Gjermanisë është gjithashtu një njeri i brendshëm i Vatikanit.
Kryepeshkopi i Mynihut dhe Freising u zgjodh si këshilltar kur Françesku u bë papë në vitin 2013. Për 10 vjet ai këshilloi Papën për reformën e kishës dhe ende mbikëqyr reformën financiare të Vatikanit.
Ai ka mbrojtur një qasje më të përshtatshme ndaj homoseksualëve ose personave transgjinorë në mësimet katolike.
Por, në vitin 2021 ai dha dorëheqjen për gabime serioze në trajtimin e abuzimit seksual të fëmijëve në Kishën Katolike të Gjermanisë. Dorëheqja u refuzua nga Françesku.
Dy vjet më parë ai u largua nga Këshilli i Kardinalëve, organi më i rëndësishëm këshillues i Papës, në atë që u pa në Gjermani si një pengesë për karrierën e tij në Kishë.
Marc Ouellet
Kombësia: Kanadeze
Mosha: 80
Kardinali Ouellet është propozuar dy herë si një kandidat i mundshëm për Papë, në 2005 dhe 2013.
Për vite me radhë ai drejtoi Dikasterin e Ipeshkvijve të Vatikanit, i cili zgjedh kandidatët për ipeshkvinë në mbarë botën, kështu që ai ka luajtur një rol të rëndësishëm dhe formues në verifikimin e anëtarëve të ardhshëm të hierarkisë katolike.
Ouellet shihet si një konservator me një pikëpamje moderne, i cili është fuqimisht në favor të ruajtjes së parimit të beqarisë për priftërinjtë.
Ai kundërshton shugurimin e grave meshtare, por ka bërë thirrje për një rol më të madh të grave në drejtimin e Kishës Katolike, duke thënë se “Krishti është mashkull, Kisha është femër”.
Robert Prevost
Kombësia: Amerikane
Mosha: 69
A mund t’i shkojë papati një amerikani për herë të parë?
Kardinali Prevost i lindur në Çikago sigurisht që shihet se ka shumë nga cilësitë e nevojshme për këtë rol.
Dy vjet më parë Papa Françesku zgjodhi Prevost për të zëvendësuar Marc Ouellet si prefekt të Dikasterit të Peshkopëve të Vatikanit, duke i dhënë detyrën për të zgjedhur brezin e ardhshëm të peshkopëve.
Ai punoi për shumë vite si misionar në Peru përpara se të bëhej kryepeshkop atje.
Prevost nuk konsiderohet vetëm një amerikan, por si dikush që drejtoi Komisionin Papnor për Amerikën Latine.
Ai shihet si një reformator, por në moshën 69-vjeçare mund të shihet si shumë i ri për papatin.
Periudha e tij si kryepeshkop në Peru u turbullua gjithashtu nga akuzat për mbulimin e pretendimeve për abuzim seksual, të cilat u mohuan nga dioqeza e tij.
Robert Sarah
Kombësia: Guinean
Mosha: 79
I pëlqyer nga konservatorët në Kishë, Kardinali Sarah është i njohur për aderimin e tij ndaj doktrinës dhe liturgjisë tradicionale dhe shpesh konsiderohej si kundër prirjeve reformiste të Papa Françeskut.
Djali i një mbledhësi frutash, Sarah u bë kryepeshkopi më i ri në moshën 34-vjeçare kur Papa Gjon Pali II e emëroi atë prelat në Conakry, në Guine.
Ai ka pasur një karrierë të gjatë dhe mbresëlënëse, duke u tërhequr në vitin 2021 si kreu i zyrës së Vatikanit – që mbikëqyr ritet liturgjike të Kishës Katolike.
Ndërsa nuk konsiderohet si favorit për papatin, ai mund të tërheqë mbështetje të fortë nga kardinalët konservatorë.
Michael Czerny
Kombësia: Kanadeze
Mosha: 78
Kardinali Czerny u emërua kardinal nga Papa Françesku dhe njihet për punën e tij bamirëse dhe misionare në mbarë botën.
Edhe pse lindi në ish-Çekosllovaki, familja e tij u shpërngul në Kanada kur ai ishte dy vjeç.
Ai ka punuar gjerësisht në Amerikën Latine dhe në Afrikë, ku themeloi Rrjetin Afrikan “Jesuit Aids” dhe dha mësim në Kenia.
Czerny është i njohur me përparimtarët në Kishë dhe konsiderohej i afërt me Papa Françeskun.
Ai aktualisht është kreu i Dikasterit të Vatikanit për Promovimin e Zhvillimit Integral Njerëzor. /atsh/ KultPlus.com
Vdekja e Papa Françeskut ka shkaktuar një periudhë zie në Vatikan dhe sinjalizon fillimin e një procesi mijëvjeçar të zgjedhjes së një papa të ri.
Është një procedurë e zhytur në traditë, por e cila është përditësuar në mënyrë delikate për botën moderne.
“Interregnumi Papnor” – periudha midis vdekjes së një Pape dhe zgjedhjes së një tjetri – filloi kur Françesku vdiq.
Kardinalët tani duhet të vendosin saktësisht se kur mund të bëhet funerali, dhe pas kësaj, kur mund të fillojë konklava. Por pjesa më e madhe e afatit kohor është e paracaktuar; vdekja e papës shkaktoi fillimin e nëntë ditëve zie të njohura si “Novendiales” dhe Papa duhet të varroset midis ditës së katërt dhe të gjashtë pas vdekjes, shkruan CNN, transmeton Klankosova.tv.
Trupi i papës gjithashtu duhet të ekspozohet në bazilikën e Shën Pjetrit për zi, dhe çdo ditë do të mbahet një meshë.
Më pas, të gjithë kardinalët nën moshën 80 vjeç do të mblidhen në Vatikan për të zgjedhur pasardhësin e Françeskut.
Zakonisht duhen nga dy deri në tre javë që të zgjidhet një papë, pas vdekjes së paraardhësit të tij, megjithëse mund të zgjasë pak më shumë nëse kardinalët luftojnë për të rënë dakord për një kandidat.
Kryeministri Edi Rama shprehu sot ngushëllimet për ndarjen nga jeta të Atit të Shenjtë, Papa Francesku.
Po ashtu, Rama u shpreh në një postim në rrjetet sociale se papa Francesku ishte mik i i shqiptarëve.
“Lamtumirë, At i Shenjtë, mik i madh e i paharrueshëm i Shqipërisë”, shkroi ai.
Rama tha se me Papën ka pasur një raport personal dhe shprehu ngushëllimet e tij për humbjen e Atit të Shenjtë.
“Unë kam pasur një raport personal me të, më çonte vazhdimisht mesazh me arqipeshkvin dhe më vjen jashtëzakonisht keq. Ai zgjodhi ta vizitojë Shqipërinë të parin vend jashtë Vatikanit, pasi u bë Papë. Në Shqipëri kaloi ditë që e konsideroi të paharrueshme. Tha që Shqipëria kishte vëllazëri fetare., Ishte Papë ndryshe nga të tjerët, kam mirëkuptimin tuaj ta nderojmë me një minutë heshtje”, theksoi ai.
Papa Françesku pësoi dy episode të “dështimit akut të frymëmarrjes” dhe u vendos përsëri në ventilim mekanik, deklaruan burime pranë Vatikanit.
Muskujt në rrugët e frymëmarrjes ishin në spazma, të ngjashme me krizën e frymëmarrjes që papa 88-vjeçar pësoi të premten, thuhet në deklaratë.
”Episodet e fundit kërkonin dy bronkoskopi, të cilat hoqën “sekrecione të mëdha” të mukusit”, theksonjë burime spitalore.
”Pasdite u rifillua ventilimi mekanik joinvaziv. Ati i Shenjtë qëndroi në çdo moment vigjilent, i orientuar dhe bashkëpunues. Prognoza mbetet e rezervuar”, thuhet në deklaratë.
Papa ndodhet i shtruar në Poliklinikën Gemelli në Romë që prej datës 14 shkurt, kur u shtrua për vështirësi në frymëmarrje.
Më vonë ai u diagnostikua me pneumoni bipolare, e cila shkaktoi komplikime të mëtejshme./ atsh/ KultPlus.com
Papa Françesku, duke shkruar lutjen e tij të së dielës nga shtrati i tij në spital, ndërsa po luftonte me pneumoni të dyfishtë të rëndë, bëri thirrje për paqe në botë, duke thënë se “lufta duket edhe më absurde”.
Fjalimi u shpërnda vetëm me shkrim, për shkak të sëmundjes së Papës.
Udhëheqësi shpirtëror i 1,4 miliardë katolikëve të botës përmendi veçanërisht Ukrainën, Territoret Palestineze, Izraelin, Libanin, Mianmarin, Sudanin dhe Kivunë, në Republikën Demokratike Lindore të Kongos, kur kërkoi lutje për rajonet e shkatërruara nga lufta.
88-vjeçari ndodhet në spitalin ”Gemelli” që nga mesi i shkurtit.
Sëmundja e papa Françeskut e pengoi përsëri të kryejë lutjet e së dielës në sheshin e Shën Pjetrit – hera e parë në mandatin e tij 12-vjeçar që ai i ka humbur ato për të tretën javë radhazi.
Nga spitali, ai shprehu mirënjohjen e tij me shkrim për lutjet dhe urimet për shërimin e tij nga e gjithë bota./ atsh/ KultPlus.com
Papa Françesku po merr ende oksigjen, por nuk ka pësuar krizë të mëtejshme, kanë thënë burimet e Vatikanit.
Burimet shtuan se Papa po ha normalisht dhe se testet klinike janë ende duke u bërë.
88-vjeçari ndodhet në spitalin Gemelli të Romës për më shumë se një javë, pasi po trajtohet për pneumoni të dyfishtë dhe bronkit kronik.
Gjatë mëngjesit të sotëm, në përditësimin e tij të fundit që kur Papa u pranua në spital më 14 shkurt, Vatikani tha se ai kishte kaluar një “natë të qetë”.
Vatikani tha se nuk do të kryejë lutjet e së dielës për të dytën javë rresht, duke shtuar: “Papa pushoi mirë”.
Në vend të kësaj, Françesku, i cili ka udhëhequr Kishën Katolike që nga viti 2013, përgatiti fjalë për t’u lexuar në recitimin e Engjëllit të së dielës, duke u kërkuar njerëzve të luten për të.
“Po vazhdoj me besim shtrimin në spitalin Gemelli, duke vazhduar trajtimin e nevojshëm, dhe pushimi është gjithashtu pjesë e terapisë! Falënderoj sinqerisht mjekët dhe punonjësit shëndetësorë të këtij spitali për vëmendjen që po më tregojnë dhe përkushtimin me të cilin kryejnë shërbimin mes të sëmurëve”, tha ai në mesazhin e tij nga shtrati i tij spitalor, i lëshuar nga Vatikani të dielën, transmeton Klankosova.tv.
“Në ditët e fundit kam marrë shumë mesazhe dashurie dhe veçanërisht më kanë emocionuar letrat dhe vizatimet e fëmijëve. Faleminderit për këtë afërsi, dhe për lutjet ngushëlluese që kam marrë nga e gjithë bota! Ju besoj të gjithëve në ndërmjetësimin e Marisë dhe ju kërkoj të luteni për mua”.
Burimet e Vatikanit thanë se mesazhi është shkruar gjatë ditëve të fundit.
Vatikani ka mohuar zërat për një dorëheqje të mundshme të Papës.
Së fundi, Vatikani ka bërë të ditur se Papa ka pushuar dhe gjendja e tij është stabile, transmeton Klankosova.tv
“Papa ka pushuar mirë,” ishte fjalia e vetme që zyra e shtypit e Vatikanit njoftoi në përditësimin e saj të fundit mbi gjendjen e Papa Françeskut, i cili është shtruar në spital prej nëntë ditësh në poliklinikën Gemelli në Romë për shkak të pneumonisë.
Të premten, profesori Sergio Alfieri, i cili ndjek Papën, tha se “Papa nuk është jashtë rrezikut”, duke shtuar se më pas shkoi në kishë për t’u lutur.
“Papa ka dashur gjithmonë që ne të themi të vërtetën,” vazhdoi Alfieri gjatë konferencës për shtyp.
Një dekadë pas vizitës historike të Papa Françeskut në Tiranë, Ati i Shenjtë i është drejtuar rinisë shqiptare, me një mesazh që promovon paqen dhe shpresën.
Tek sa po mbahet për herë të parë në Shqipëri takimi MED24, një iniciativë e Papa Françeskut për të bashkuar të rinjtë e Mesdheut, gjatë konferencës me temë: “Dialogu ndërfetar mund të luajë një rol të rëndësishëm në ndërtimin e paqes”, Imzot Arjan Dodaj, ka prezantuar para të rinjve nga i gjithë Mesdheu, një video-mesazh të Atit të Shenjtë drejtuar të rinjve shqiptarë.
Papa Françesku thekson rëndësinë e bashkëjetesës paqësore dhe bashkëpunimit ndërfetar, duke i bërë thirrje të rinjve shqiptarë të vazhdojnë të jenë një shembull i mirë për rajonin dhe botën. Ati i Shenjtë tha gjithashtu se, takimi MED24 është një mundësi për të ndërtuar ura të reja dialogu dhe për të promovuar paqen dhe drejtësinë në rajonin e Mesdheut.
“Të dashur miq, të dashur të rinj shqiptarë dhe të Mesdheut, Është për mua gëzim të di që ju jeni mbledhur në Tiranë, pikërisht 10 vjet pas vizitës sime në vendin tuaj të dashur, në vitin 2014. Nuk mund ta harroj dhe kujtohem për atë udhëtim të paharrueshëm, ku kam mundur të takoj popullin tuaj, një popull me larmishmëri portretesh, por i bashkuar nga kuraja. Siç ju thoja atëherë të rinjve: – “Ju jeni breznia e re e Shqipërisë”, – shtoj sot të dashur të rinj të pesë brigjeve të Mesdheut: – “Ju, breznia e re, jeni e ardhmja e rajonit të Mesdheut”. Të gjithë jemi shtegtarë të shpresës, që ecim në kërkim të së vërtetës, duke e jetuar fenë tonë ndërsa ndërtojmë paqen – e Paqja duhet të ndërtohet!
Hyji i do të gjithë njerëzit dhe nuk bën dallime mes nesh. Vëllazëria midis pesë brigjeve të Mesdheut që ju po ndërtoni është përgjigjja, – është përgjigjja –, është përgjigjja më e mirë, që ne mund t’u ofrojmë konflikteve dhe indiferencave, që vrasin, sepse: Indiferenca vret!
Mësoni së bashku që të lexoni shenjat e kohës. Soditni ndryshimin e traditave tuaja si një pasuri, një pasuri të kërkuar nga Hyji. Uniteti nuk është uniformitet dhe diversiteti i identiteteve tona kulturore dhe fetare është një dhuratë e Hyjit. Pra, Unitet në Diversitet! Lejoni të rriteni në vlerësimin reciprok, siç dëshmojnë të parët tuaj.
Vendosni në qendër zërat e atyre, që nuk dëgjohen. Po mendoj më të varfërit, që vuajnë të qenit të konsideruar si barrë, ose si trazim. Po mendoj ata, që ndonëse të rinj, shpeshherë duhet të braktisin vendin e tyre për një të ardhme më të mirë. Kini kujdes për secilin: pasi nuk flitet për numra, por për persona dhe çdo person është i shenjtë. Flitet për fytyra, dinjiteti i të cilave duhet të jetë i promovuar dhe i mbrojtur: T’i biem mohit kulturës së frikës për të hapur portën e mikpritjes dhe të miqësisë!
Si një liqen i madh i Tiberiadit, që i është besuar përkujdesjes suaj, banoni brigjet e këtij pellgu, që ju bashkon – Mesdheu ju bashkon! Ju bashkon si një lulishte e bukur për t’u kultivuar. Ruani shpirtin e shërbimit në çdo situatë, kini kujdes për çdo krijesë, që iu është besuar duarve tuaja!
Mësoni të dini të ecni në gjurmët e martirëve tuaj! Kuraja e tyre është dëshmi e gjallë, që mund të frymëzojë angazhimet tuaja për t’iu rezistuar të gjitha dhunave, që shpërfytyrojnë njerëzinë tonë, siç diti të bëjë, vetëm 22 vjeçe, e Lumja Marije Tuci.
Ju besoj te Maria, Nëna e Këshillit të Mirë, që gjithmonë hedh vështrimin e Saj me dashuri dhe dhimbje mbi ngjarjet e tokës suaj. Mësoni nga Zemra e Saj e Papërlyer që të jeni shtegtarë të palodhur të shpresës e të ndiqni shenjat e Hyjit që Mesdheu të rigjejë fytyrën e vet më të bukur: atë të Vëllazërisë dhe të Paqes dhe që të mos jetë më një varrezë.”/ Top Channel/ KultPlus.com
Papa Françesku udhëtoi në xhunglat e largëta të Papua Guinesë së Re të dielën për të festuar Kishën Katolike në periferi, duke sjellë me vete një ton ilaçesh, instrumente muzikore dhe një mesazh dashurie për njerëzit që jetojnë atje.
Françesku fluturoi në bordin e një avioni transporti të Forcave Ajrore Mbretërore Australiane C-130 nga Port Moresby në Vanimo, në bregun veriperëndimor të kombit të Paqësorit Jugor, raporton AP, transmeton Klankosova.tv.
Atje, Françesku u takua me komunitetin katolik vendas dhe me misionarët nga vendlindja e tij, Argjentina, të cilët u kanë shërbyer atyre.
Papa Françesku na fton të lexojmë edhe gjatë pushimeve pasi, sipas Tij, stimulon inteligjencën dhe ndihmon për të përballuar jetën, sipas vanityfair.it
Një libër i mirë është ushqim për zemrën dhe mendjen, zgjeron universin personal, e pasuron dhe e rinovon atë.
Për këtë është shumë i bindur edhe papa, i cili nënvizoi vlerën e leximit të romaneve dhe poezive në rrugën e pjekurisë së çdo njeriu.
Dhe çfarë kohe më të mirë mund të gjejmë se sa pushimet veror për t’u rikuperuar intelektualisht?
”Një përvojë e shpeshtë para gjithëpërfshirjes së mediave, rrjeteve sociale, celularëve dhe pajisjeve të tjera”, thotë papa Françesku.
Në shkrimin e tij, Bergoglio thekson edhe funksionin terapeutik që zotërojnë shumë libra.
”Shpesh në mërzinë e festave, në vapën dhe vetminë e disa lagjeve të shkreta, gjetja e një libri të mirë për të lexuar bëhet një oaz që na distancon nga zgjedhjet e tjera”, shkruan papa.
”Atëherë kur nuk mungojnë momentet e lodhjes, zemërimit, zhgënjimit, dështimit, dhe kur edhe në lutje ende nuk jemi në gjendje të gjejmë qetësinë e shpirtit, një libër i mirë të paktën të na ndihmojë të kalojmë stuhinë, derisa mund të kemi pak më shumë se qetësi”, thekson ai.
Papa Françesku e ka dënuar atentatin që iu bë të shtunën ish-presidentit amerikan Donald Trumpit.
Ai ngjarjen e quajti episod të dhunës që lëndon njerëzit dhe demokracinë, raporton Sky News, transmeton Klankosova.tv.
Në një deklaratë nga Vatikani, Papa tha: “Selia e Shenjtë shpreh shqetësimin e saj për episodin e dhunës së mbrëmshme, që lëndon njerëzit dhe demokracinë, duke shkaktuar vuajtje dhe vdekje”.
“I bashkohemi lutjes së peshkopëve amerikanë për Amerikën, për viktimat dhe për paqen në vend, në mënyrë që arsyet e dhunës të mos mbizotërojnë kurrë”.
Papa Françesku ka thënë se demokracia nuk është në gjendje të mirë në shumë pjesë të botës.
Papa 87-vjeçar ishte për vizitë në qytetin verilindor të Triestes, që është udhëtimi i tij i katërt brenda Italisë në pak më shumë se dy muaj, derisa përgatitet për një udhëtim 12-ditor në Azi, që pritet të ndodh në shtator.
Duke folur për çështjet sociale në një konventë vjetore katolike romak, Papa Françesku tha se shumë njerëz ndihen të përjashtuar nga demokracia, shkruan Reuters, transmeton Klankosova.tv.
“Është evidente se demokracia nuk është në gjendje të mirë e në botën e sotme”.
Ai tha se “kriza e demokracisë” ka prekur kombe të ndryshme, por nuk dha ndonjë shembull specifik.
Papa po fliste në ditën kur Franca mban balotazhin e zgjedhjeve parlamentare, me tubimin kombëtar të ekstremit të djathtë (RN) që pritet të marrë pjesën më të madhe të votave, një muaj pasi partitë populiste shënuan fitore në zgjedhjet e Bashkimit Evropian.
“Të mos mashtrohemi nga zgjidhjet e lehta. Të jemi të pasionuar për të mirën e përbashkët”, është shprehur tutje ai.
Presidenti Bajram Begaj u prit sot në një audiencë të veçantë në Selinë e Shenjtë në Vatikan nga Shenjtëria e tij, Papa Françesku.
Kjo është hera e dytë që Presidenti Begaj pritet në audiencë nga Ati i Shenjtë, pas vizitës së parë që zhvilloi në Vatikan në dhjetor të vitit 2022.
Kreu i shtetit falendëroi përzemërsisht Papa Françeskun për këtë pritje duke i shprehur atij urime të sinqerta për angazhimin e fuqishëm në përhapjen e paqes përmes mesazheve të drejtpërdrejta për t’i dhënë fund luftrave sidomos në zonat e e nxehta të konfliktit; Ukrainë e në Lindjen e Mesme.
Presidenti i Republikës konfirmoi qëndrimin e Shqipërisë në krah të aleatëve perëndimorë për zgjidhjen përmes dialogut, si i vetmja garanci për stabilitet dhe zhvillim të qëndrueshëm në rajonin e Ballkanit dhe me gjerë.
Presidenti Begai i dhuroi Atit të Shenjtë një pikturë të Kishës së Kuvendit të Rubikut, një ikonë e krishtërimit shqiptar dhe një ndër kishat më të vjetra në Ballkan.
Presidenti Begaj u prit në një takim edhe nga Sekretari i Shtetit, Kardinal Parolini.
Gjatë këtij takimi u diskutua për proceset integruese që Shqipëria ka ndërmarrë si pjesë natyrale e Evropës dhe që tani me avancimin e reformave pret të jetë anëtare me të drejta të plota në Bashkimin Evropian.
Presidenti Begaj falenderoj Sekretarin e Shtetit për mbështetjen që Selia e Shenjtë i jep proceseve integruese të Shqipërisë. Edhe për Kosovën, Presidenti i Shqipërisë i përcolli Sekretarit të Shtetit progresin që Kosova ka bërë në procesin e reformave, të shtetit të së drejtës, respektimin e pakicave dhe integrimit në organizmat ndërkombëtare.
Kreu i Shtetit theksoi vijimësinë e angazhimit të tij për thellimin e bashkëpunimit duke iu referuar edhe lidhjes të Selisë së Shenjtë me Kishën katolike shqiptare në Shqipëri dhe në Kosovë./atsh/KultPlus.com
Papa Françesku, pas shtatë muajsh këtë të diel bëri udhëtimin e tij të parë jashtë Romës.
Ai kishte një vizitë të ngjeshur në Venecia, ku përfshiu një ekspozitë ari, një burg dhe një meshë.
87-vjeçari pranoi se jeta mund të jetë e vështirë, raporton Reuters, transmeton Klankosova.tv.
I penguar nga periudhat e fundit të sëmundjes, Papa lexoi tre fjalime dhe një predikim gjatë qëndrimit të tij pesë-orësh, duke lëvizur nëpër qytetin e lagunës me karrige me rrota, karrocë golfi dhe me motor.
Ndonëse dukej mirë dhe fliste me zë të qartë, ai bëri gjithashtu një pranim të rrallë për sforcimet e punës.
“Ju lutem lutuni për mua sepse kjo punë nuk është e lehtë”, u tha ai mijëra besimtarëve të mbledhur në sheshin e Shën Markut.
Ai e nisi ditën duke fluturuar me helikopter për në një burg të grave ku Vatikani ka ngritur një ekspozitë që është pjesë e Bienales së Venecias — një shfaqje prestigjioze ndërkombëtare e artit që nuk është vizituar kurrë nga një papë më parë.
Vendimi i pazakontë për të vendosur pavijonin e Selisë së Shenjtë në një burg theksoi thirrjet e përsëritura të Françeskut që shoqëria të mblidhet rreth të varfërve dhe të lënë pas dore, përfshirë popullsinë e burgjeve.
“Burgu është një realitet i ashpër dhe probleme të tilla si mbipopullimi, mungesa e objekteve dhe burimeve, si dhe episodet e dhunës, shkaktojnë shumë vuajtje. Por ai mund të bëhet gjithashtu një vend i rilindjes morale dhe materiale”, tha ai.
Papa Françesku ka përdorur mesazhin e tij tradicional të Pashkëve për të bërë thirrje për një armëpushim në Rripin e Gazës dhe për kthimin e pengjeve izraelitë të mbajtur nga Hamasi.
Papa 87-vjeçar udhëhoqi meshën e Pashkëve në Vatikan përpara mijëra njerëzve, pavarësisht shqetësimeve për shëndetin e tij.
Duke iu referuar konflikteve në mbarë botën, Papa u lut që të mos “i nënshtrohen logjikës së armëve dhe riarmatimit”, transmeton Klankosova.tv.
“Paqja nuk bëhet kurrë me krahë, por me duar të shtrira dhe me zemër të hapur”, tha ai.
Dhjetëra mijëra besimtarë u mblodhën në sheshin e Shën Pjetrit për të dëgjuar Papën.
Ndërsa negociatat e reja të armëpushimit midis Izraelit dhe Hamasit do të fillonin, Papa Françesku tha: “Unë bëj thirrje edhe një herë që të sigurohet qasja në ndihmat humanitare në Gaza dhe bëj thirrje edhe një herë për lirimin e menjëhershëm të pengjeve të kapur më 7 tetor dhe për një armëpushim i menjëhershëm në Rripin e Gazës.
Duke iu referuar ndikimit të luftës tek civilët, duke filluar nga fëmijët, ai tha: “Sa vuajtje shohim në sytë e tyre! Me ata sy na pyesin: Pse? Pse gjithë këto vdekje? Pse gjithë ky shkatërrim? Lufta është gjithmonë një absurditet dhe një disfatë”.
Papa Françesku paralajmëroi gjithashtu vendet që të mos riarmatosen dhe foli për konfliktin e vazhdueshëm në Ukrainë pak më shumë se dy vjet që kur Rusia nisi pushtimin e saj në shkallë të plotë të fqinjit të saj.
Papa Françesku i ka bërë thirrje komunitetit ndërkombëtar që të bëjë gjithçka që është e mundur për të ndaluar trafikimin e qenieve njerëzore, duke thënë se shumë prej tyre janë bërë viktima të një shfrytëzimi të tillë.
Ai tha gjithashtu se toleranca dhe vëllazëria janë të nevojshme kundër urrejtjes dhe luftës; se paqja ishte përgjegjësi e gjithë familjes njerëzore; se vëllazëria njerëzore është spiranca e shpëtimit të njerëzimit; dhe se “jeta ka një vlerë të pamasë, ndaj le të kapërcejmë vizionet ideologjike”, raporton agjencia italiane e lajmeve “Ansa”, transmeton Klankosova.tv./KultPlus.com
Kisha Katolike duhet “të shqyrtojë seriozisht” mundësinë e lejimit të martesave për priftërinjve, tha një zyrtar i lartë i Vatikanit dhe këshilltar i Papa Françeskut në një intervistë të publikuar sot.
“Kjo është ndoshta hera e parë që po e them publikisht dhe mund të duket e gabuar për disa njerëz,” tha për Times of Malta, Kryepeshkopi Charles Scicluna, i cili është gjithashtu sekretar ndihmës në zyrën doktrinore të Vatikanit.
Papa Françesku ka përjashtuar çdo mundësi që ai të ndryshojë rregullin katolik romak që kërkon që priftërinjtë të jenë të pamartuar. Megjithatë kjo nuk është një doktrinë formale e Kishës dhe kështu mund të ndryshohet nga një papë i ardhshëm.
Scicluna theksoi se priftërinjtë lejoheshin të martoheshin në mijëvjeçarin e parë të historisë së Kishës dhe se martesa lejohet sot në ritin lindor të Kishës Katolike./balkanweb/KultPlus.com
Papa Françesku bëri thirrje sot për “ndalimin e sulmeve” në Izrael, duke thënë se “terrorizmi dhe lufta nuk çojnë në asnjë zgjidhje”.
“Unë ndjek me shqetësim dhe dhimbje atë që po ndodh në Izrael (…) Unë shpreh solidaritetin tim me familjet e viktimave. Unë lutem për të gjithë ata që po përjetojnë orë terrori dhe ankthi,” tha ai.
“Ju lutemi, le të ndalojnë sulmet dhe armët!” i kërkoi ai turmës së besimtarëve.
“Terrorizmi dhe lufta nuk çojnë në asnjë zgjidhje, por vetëm në vdekjen dhe vuajtjen e kaq shumë njerëzve të pafajshëm”, theksoi ai.
“Lufta është një disfatë. Çdo luftë është një disfatë. Le të lutemi që të ketë paqe në Izrael dhe Palestinë,” përfundoi Papa, i cili nuk përmendi në mënyrë specifike Rripin e Gazës apo Hamasin, lëvizjen islamike palestineze në pushtet në Gaza, e cila nisi ofensivën e befasishme në agimin e së shtunës, duke shkaktuar qindra të vdekur në të dy kampet./atsh/KultPlus.com
Në një nga intervistat e njohura me këngëtarin Pirro Çako i them me mirëdashje që ai ka qenë me shumë fat në jetë. Është rritur me një nënë aq të bukur, sa kur kalonte ajo e gjithë Tirana kthente kokën. Ishte gruaja më e bukur e kryeqytetit. Pirro qeshi dhe më tha që ishte e vërtetë. “Ka qenë me të vërtet një sensacion i bukur të rriteshe me një grua që çdo mëngjes ngjante si një engjëll.
Dhe në fakt kjo ishte e vërtetë. Gruaja me emrin Luiza Papa shquhej për veshje të veçanta tërë elegancë, për stilin e saj perëndimor dhe për topuzin e famshëm që gjithnjë e ka pasur të veçantë dhe i jepte hir mbretëreshe.
Të gjithë në Tiranë e njihnin dhe kënaqeshin kur vetëm e shikonin dhe e admironin. Aq i veçantë do të ishte stili i saj në veshje sa femrat e Tiranës të gjithë e kopjonin dhe në rrobaqepësitë e kryeqytetit të gjitha gratë shpreheshin se donin një fustan si të Luiza Papës.
Luiza kishte fatin që nënën e saj ta kishte një mjeshtre rrobaqepësie dhe në shtëpinë e saj kishte dhe makinë trikotazhi që punonte bluza me fije. Ndaj e bija do të ishte modelja e parë dhe që do bënte trend në gjithë Tiranën. Dhe përveç kësaj kishte një trup të skalitur si Sophia Loren dhe një fytyrë të harmonishme dhe mrekullisht të bukur si një divë kinemaje.
“Si të gjithë në Shqipërinë e asaj kohe mundoheshin dhe të sajoheshin bukur. Pra përdornin ndonjë fustan të vjetër duke i marrë copën dhe duke sajuar një fustan të bukur me një model të ri. Pra me një nënë rrobaqepëse gjërat për të ishin më të lehta”, shprehet ajo.
Gruaja më e bukur e kryeqytetit kishte një sqimë perëndimore në veshje. “Shikonim ndonjë film, ndonjë të huaj dhe mundoheshin të kopjonim modelin e artisteve”, thotë ajo.
Ndër preferencat e veshjeve të sja ishin ngjyrat e bardha, blu, rozë e hapur dhe jeshile ndërkohë që ngjyrat e errëta dhe ato të fortat nuk ishin pjesë e garderobës së saj.
Pas fejesës më Gaqo Çakon ajo filloi të bëhej më fanatike për veshjen . Duke qenë se fati e kish lidhur me një emër të lakmuar të botës muzikore, një prej tenorëve më të mirë shqiptarë ajo filloi të ishte më e kujdesshme për pamjen e saj të jashtme. Trend i asaj kohe ishte një tualet i thjeshtë dhe një e veçantë që ajo e kish ruajtur gjithmonë: flokët topuz. Një model flokësh që gjithnjë i ka dhënë pamje mbretërore dhe aristokratike.
Të gjithë ata që në Tiranën e asaj kohe ndiqnin ngjarjet e mëdha artistike të kohës do të mbajnë mend veshjen e Luiza Papës në skenë. Aq sa biletat do të shiteshin për të parë sesi kjo vajzë e bukur dhe me sqimë por dhe me një talent të veçantë do të interpretonte në skenë.
Sot Luiza është në një moshë të shtyrë, por dhe pse rrudhat i janë shfaqur mban akoma aureolën mbretërore të saj dhe duket si gjithnjë fisnike. Gaqoja është 3 vjet më i madh se ajo dhe janë njohur në lice kur shkolloheshin të dy. Gaqo dallohej që në lice për talentin e tij dhe të gjithë e admironin.
Me Gaqon fillimisht kishin një miqësi të pastër e të sinqertë. Dashuria mes tyre lindi kur shkuan në Rusi kur ishin të dy për studime. Ditët e pushimit dilnin të dy bashkë në qytet, diskutonin, flisnin dhe thurnin plane për të ardhmen. Në Rusi kishte femra shumë të bukura, por me kalimin e kohës ato gjenin gjithnjë gjëra të përbashkëta dhe shpejt arritën në idenë se ishin të prerë për njëri-tjetrin. Dhe një ditë prej ditësh Gaqo i shprehu dashurinë.
Dhe kështu sapo u kthyen nga Rusia u martuan. Ishte viti 1963. Filluan punë në Teatrin e Operas dhe atje bënë një karrierë të lavdërueshme.
Por ishte e çuditshme sepse siç ishte zakon në Shqipërinë e asaj kohe ajo kishte një cen në biografi. Në atë kohë ishte problem i madh por ajo u tregua e sinqertë me shokun e saj. “Dashura është më e fortë se biografia”, u shpreh Gaqoja, dhe u mbyll ai muhabet.
Me Gaqon ishin një çift i përsosur. Janë respektuar në maksimum dhe gjithë jetën kanë mbrojtur dhe dinjitetin e një prej çifteve më të lakmuar të Tiranës. Sigurisht që nuk ka qenë një gjë e lehtë. Sepse ishte artiste, ishte një grua e bukur dhe ngacmimet e jashtme kanë qenë gjithnjë të mëdha. Por është munduar që gjithë jetën të ruajë dinjitetin e saj.
Një familje artistësh që gjithë jetën kanë bërë bujë me karrierën e tyre dhe kanë lënë një shije pozitive tek të gjithë me gjithçka që arritën në jetë.
E ndërsa kalojmë përsëri tek e kaluara ajo buzëqesh. Komplimenteve se ka qenë gruaja më e bukur e Tiranës i përgjigjet me një buzëqeshje të dlirë. Ishte artistja që vidhte zemra njerëzish me gjithë aureolën e saj dhe mund të quhet artistja dhe modelja e famshme e viteve 60-të në Tiranë./KultPlus.com
Papa Françesku i bëri thirrje Evropës që të tregojë “solidaritet” gjatë rimëkëmbjes ekonomike nga pandemia COVID-19.
Papa i bëri komentet gjatë një vizite në Sllovaki – njërin nga vendet më të goditura në kontinent nga pandemia.
Ai e cilësoi pandeminë si “testin më të madh të kohës sonë”.
“Na ka mësuar se sa e lehtë është – edhe kur jemi të gjithë në të njëjtën anije – të tërhiqemi dhe të mendojmë vetëm për veten tonë”, tha Papa.
Sllovakia, vend anëtar i Bashkimit Evropian me rreth 5.4 milionë banorë, ka pasur përqindjen më të lartë të infektimit dhe vdekshmërisë nga COVID-19 në një periudhë të këtij viti.
“Pas muajve të gjatë dhe të mundimshëm të pandemisë, plotësisht të ndërgjegjshëm për vështirësitë përpara, jemi në pritje të një rritjeje ekonomike, që do të mbështetej edhe nga planet e Bashkimit Evropian për rimëkëmbje”, tha Papa në kryeqytetin e Sllovakisë, Bratisllavë.
Ai paralajmëroi kundër “ndjenjës kalimtare të euforisë” dhe tha se Evropa duhet të tregojë një solidaritet të tillë, që “duke kapërcyer kufijtë”, e kthen atë “në qendër të historisë”.
Një ditë më herët, kreu i Selisë së Shenjtë qëndroi në Hungari, ku foli për “kërcënimet nga antisemitizmi”.
“Është një fitil që nuk duhet të lejohet të digjet. Dhe, mënyra më e mirë për ta fikur atë është të punojmë së bashku, pozitivisht dhe të promovojmë vëllazërinë”, tha Papa.
Vizita e Papës në Hungari dhe Sllovaki është e para prejse ai i është nënshtruar një operacioni në zorrën e trashë, në muajin korrik./KultPlus.com
Ndërkohë, këngëtarja Inna javë më parë kishte lavdëruar këngën e Elvanës “Loti”, duke e shpërndarë atë në rrjetet sociale dhe duke e quajtur atë “Flori”.
Inna është këngëtare rumune e njohur për hitet e saj si “Amazing”, “Ruleta” dhe “In Your Eyes”. / Koha.net / KultPlus.com
