‘Reporting House’ prezanton instalacionin që shënon 100 vjetorin e minierave të Trepçës

Në përvjetorin e parë të inaugurimit të muzeut “Reporting House” është prezantuar instalacioni artistik “100”, që shënon 100 vjetorin e minierave të Trepçës, i kuruar nga Gazmend Ejupi.

Pjesë e instalacionit janë 500 gurë dhe minerale të nxjerra nga miniera e Stantërgut, e cila konsiderohet si miniera më e vjetër e kompleksit gjigand të Trepçës.

“Këto minerale janë nxjerrë nga 750 metra thellësi nëntokësore, nga minatorë të cilët ende punojnë në kushte të vështira, në temperatura deri në 50 gradë Celsius, në lagështi, papastërti, pluhur dhe pa pajisje mbrojtëse. Këto kristale, të papërpunuara dhe ndriçuese e shumë mbresëlënëse janë më shumë se një mrekulli gjeologjike. Ato janë kalendar i historisë, dëshmitare të pafolura të mundit, rrjedha e moçme kohore e të cilave tashmë është ndërthurur me dekadat e fundit të rezistencës dhe çlirimit tonë”, thuhet në komunikatën e Reporting House.

Mineralet e instalacionit “100” që qëndrojnë pezull në hapësirën ekspozuese, duke dhënë ndjesinë e një Shpërthimi të Madh Universal, janë dhuratë të cilat Trepça  i ka dhuruar për Reporting House.

Ky Instalacion që shpërfaqë rëndësinë e Minierëve të Trepçës edhe në aspektin historik të Kosovës vjen si bashkëpunim i Reporting House, kompanisë Trepça Sh.A, dhe Open Art Gallery, me hulumtime të mbështetura nga ESI, BIRN dhe Bridget Storrie.

“Minierën e ka zhvilluar një ndërmarrje britanike minierash në vitet e 1920-ta, pak vite pas pushtimit të Kosovës nga Serbia, mirëpo gjatë Luftës së Dytë Botërore kontrollin e Trepçës e mori Gjermania Naziste, e cila e mbajti kontrollin e minierës deri në 1944. Gjatë periudhës që njihet si epoka e artë e Trepçës, nga viti 1960 deri më 1981, punësimi u rrit nga 8,000 në 22,885 punëtorë në vitin 1988. Kur Millosheviqi filloi suprimimin e autonomisë së Kosovës brenda Jugosllavisë, Trepça u bë kryeqendër e demonstratave. Në vitin 1989, në nëntokën e minierës, 1200 minatorë organizuan grevë urie tetëditore, qëllimi i së cilës ishte mbrojtja e Kushtetutës së Jugosllavisë, e vitit 1974. Ndonëse greva mori përmasa epike, ajo nuk arriti të ndalë shtypjen e paligjshmedhe u shnëndrrua në paralajmërim për shpërbërjen e dhunshme të Jugosllavisë”, thuhet në komunikatë.

Muzeu “Reporting House” është themeluar më 10.06.2024 në ish-shtëpinë e mallrave “Gërmia” në Prishtinë. Ky muze që pasqyron rolin dhe punën e gazetarëve vendorë dhe të huaj gjatë luftës në Kosovë, tashmë është shëndrruar në një qendër të rëndësishme për vizitorë, duke kthyer fokusin te ngjarjet sfiduese të vendit, në vitet ’80-’99./ KultPlus.com

Foto: Denis Sllovinja/ Kallxo.com

Foto: Denis Sllovinja/ Kallxo.com

Foto: Denis Sllovinja/ Kallxo.com

Foto: Denis Sllovinja/ Kallxo.com

Minatorët e `Trepçës`,vazhdojnë grevën, humbjet ditore minimum 40 mijë euro

Minatorët e ‘Trepçës’, vazhdojnë grevën për shkak se nuk i kanë marrë ende pagat e muajit qershor dhe korrik. E një ditë mos pune në Trepçë, sjell humbje minimum 40 mijë euro, thonë zyrtarët.

Minatorët e Trepçës kanë hyrë në javën e katër të grevës, me kërkesën për ekzekutimin e pagave, të cilat nuk i kanë marrë tash e dy muaj.

Humbjet nga mospuna në minierë, janë të mëdha, thotë drejtori i Minierës së Stantërgut, Shyqëri Sadiku. Duke folur për Radio Kosovën, Sadiku shpreson që shumë shpejt do të gjendet një zgjidhje për të filluar operimin dhe punën minatorët.

“Nuk ka ndonjë ndryshim deri në këto moment. Është një plan i veprimit që e kemi dërguar në qeveri, janë duke e shqyrtuar Ministria e Ekonomisë dhe ajo e Financave që sa më shpejt të miratohet ai plan i veprimit, ta quajmë plan emergjent dhe të dalim nga kjo situatë. Minimumi është diku 40 mijë euro humbje ditore brenda 24 orëve””, tha ai.

Ditë më parë, ekzekutivi është zotuar për angazhim në gjetjen e një zgjidhjeje, por duke theksuar se përkrahja financiare varet nga zotimi se do të ulen shpenzimet dhe do të rifillojë rritja e prodhimit.

Sidoqoftë, kjo nuk është hera e parë që minatorët mbesin pa paga për disa muaj dhe sindikata e punëtorëve kërkon një zgjidhje të menjëhershme. 

KHF Istogu dhe KH Trepça, shpallen fitues të kupave në hendboll

Klubi Hendbollistik për Femra ‘Istogu’ dhe Klubi Hendbollistik ‘Trepça’, janë shapllur fitues të kupave në hendboll.

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit ka uruar skuadrat hendbollistike, KHF Istogu dhe KH Trepça, për fitoren e kupave, shkruan KultPlus.com

“Skuadrat e KHF Istogu dhe KH Trepça të cilat fituan trofeun e Kupës së Kosovës, i urojmë për fitoren e këtij kampionati.

Vajzat e Istogut triumfuan ndaj Vushtrrisë teksa djemtë e Trepçës rikthyen kupën pas 20 vitesh, duke mundur në finale Besa Famgasin.

Fat dhe suksese edhe në garat ndërkombëtare.”, thuhet në urimin e MKRS./KultPlus.com

6 dhjetori shënon ditën e minatorëve

Dita Kombëtare e Minatorëve nderon kontributet e minatorëve në të gjithë vendin. Për më tepër, dita reflekton mbi sakrificat e tyre dhe ofron kohë për të treguar vlerësim për individët punëtorë të vendit minerar, shkruan KultPlus.

Ndërsa nderojmë arritjet e tyre dhe kujtojmë tragjeditë që përjetojnë këta individë punëtorë, vendi duhet të mbajë parasysh se miniera është një nga punët më të rrezikshme të Amerikës dhe sigurisht edhe në Kosovë.

Minatorët rrezikojnë jetën e tyre çdo ditë. Ata luftojnë me çështjet e shëndetit dhe sigurisë, si dhe me një të ardhme të pasigurt.

Akti i Shëndetit dhe Sigurisë së Minierave të Qymyrit i vitit 1969, si dhe Akti Federal i Sigurisë dhe Shëndetit në Minierat i vitit 1977, u krijuan për të mbikëqyrur sigurinë dhe shëndetin e të gjithë minatorëve.

Ne përdorim çdo ditë produkte të bëra nga lëndët e para të gërmuara nga miniera. Këto materiale janë rezultat i punës së minatorëve. Këta burra dhe gra luajnë një rol shumë më kritik në jetën tonë sesa e kuptojnë shumica e njerëzve.

Në Kosovë, Miniera e Trepçës funksionin në kushte shumë të vështira dhe ka pasur ankesa të vazhdueshme vit pas viti, por puna e tyre nuk është ndaluar. /KultPlus.com

Industry Celebrates National Miners Day