‘Në sheshin kaltëror të qiellit’

Poezi nga Sergej Esenin

Në sheshin kaltëror të qiellit
Tymi me re të verdha u ëmbëlsua,
Natën ai ëndërron. Njerëzit flenë,
Ankthi më mundon vetëm mua.

I kryqëzuar me retë,
Tym të ëmbël pylli thith.
Në unazat e plasave qiellore
Shpati shtrin gishtat të gjithë.

Nga moçali vjen klithma e çafkës,
Gurgullima e ujit të kulluar,
Dhe aty – këtu, mes reve duket
Si një pikë uji, një yll i vetmuar.

Të mundësh me të në tymin sterrë,
Të ndezësh një zjarr të madh në pyll,
Dhe pastaj ta shuash xixën menjëherë./ KultPlus.com

Shkolla e Baletit ngjit në TKOB “4 Stinët e Vivaldit”

Momente magjike kanë përjetuar të pranishmit në Teatrin e Operës dhe Baletit ndërsa shfaqej  “4 stinët e Vivaldit” me koreografinë e Blerina Arbanës dhe interpretimin e nxënësve të Shkollës së Baletit.

“4 stinët e Vivaldit” kësaj here ishte konceptuar si një ndërthurje mes baletit dhe interpretimit të aktorit Reshat Arbana, “Artist I Popullit”.

Shfaqja me koreografinë e drejtores së Shkollës së Baletit, kishte mbështetjen e Bashkisë Tiranë, Kongresit Rinor Kombëtar si dhe të Tirana European Youth Capital.

“4 stinët” janë një nga pjesët instrumentale më të njohura në botë, edhe mes joprofesionistëve. Ato u shkruan në fillimin e viteve 1700 dhe u bënë publike fillimisht në Amsterdam, megjithëse mendohet se Antonio Vivaldi mund t’i ketë shkruar i frymëzuar nga natyra pranë Mantovës. Ashtu si në shfaqjen e Shkollës së Baletit, edhe në vitet 1700, muzika e Vivaldit, shoqërohej nga poezi, me siguri, të shkruara nga vetë kompozitori.

E pranishme në sallën e Teatrit të Operas dhe Baletit, ka qenë edhe ministrja e Arsimit, Evis Kushi, si edhe personalitete të botës së artit dhe televizionit./ atsh / KultPlus.com

Themeluesit e “Sunny Hill”-it, fjalimin kryesor në Konferencën e madhe Evropiane të Muzikës në Holandë

Dua Lipa, së bashku me babain dhe menaxherin e saj Dukagjin Lipa, do të jenë ndër folësit kryesor të programit të konferencës ESNS, nesër, më 21 janar 2023. 

Dua dhe Dukagjin Lipa do të jenë bashkë me redaktorin e IQ Magazine, Gordon Masson për një intervistë ekskluzive si pjesë e programit të festivalit në Groningen, ku kryesisht do te flitet për fillimet dhe zhvillimin e Sunny Hill Festival.

Festivali i Sunny Hill ishte në listë të ngushtë të festivaleve evropiane për dy kategori, përkatësisht në garë për çmimet “Mid-Size” Festivali më i mirë ne Europë (edicioni i Prishtinës me audiencë nën 50,000 pjesëmarrës në ditë), dhe Festivali më i mirë i ri në Evropë (edicioni i Tiranës).

Festivali i Sunny Hill po bëhet një nga festivalet më të mëdha të muzikës në rajon, duke pritur më shumë se 100,000 adhurues të muzikës nga e gjithë bota. 

Festivali ka sjellë një lineup të jashtëzakonshëm të përbërë nga disa prej artistëve më të njohur të kohës sonë në Prishtinë dhe Tiranë – duke përfshirë Dua Lipën, Miley Cyrus, JBalvin, Calvin Harris, Martin Garrix, Stormzy, Skepta Diplo, Action Bronson, Afrojack, Hardwell, DJ Regard, Meduza, AJ Tracey, SG Lewis, Grace Carter, Fedez, Mahmood, Gashi, Bondax, KarmaKid dhe shumë artistë dhe performues të tjerë të njohur rajonalë dhe ndërkombëtarë.

Në vitin 2022, Festivali i Sunny Hill mori sërish vëmendjen lokale dhe globale duke promovuar një edicion të ri të festivalit u zhvillua në Prishtinë dhe Tiranë, për të krijuar një lëvizje të fuqishme progresive në zhvillimin ekonomik, turistik dhe kulturor të të dy vendeve.

Bashkë me festivalin, Fondacioni i Sunny Hill u themelua nga Dua dhe Dukagjin Lipa si një organizatë kulturore me misionin që të jetë një mbështetëse për komunitetet e ndryshme në nevojë në Kosovë dhe rajon, si dhe të ndihmojë talentet e rinj të arrijnë suksese jashtë kufijve.

Së bashku ata kanë ndërtuar kopshtin e fëmijëve të quajtur Sunny Hill në Tiranë, për 300 fëmijë në nevojë, pas një tërmeti që goditi Shqipërinë në vitin 2019. Fondacioni poashtu ka mbështetur financiarisht shkollat e muzikës dhe projekte të tjera të lidhura me muzikën, artin dhe kulturën në Kosovë.

Dua Lipa është një nga yjet më të mëdha botërore, duke përforcuar pozicionin e saj me lëshimin e albumit të dytë #1 në UK, “Future Nostalgia” në vitin 2020. Gjatë vitit të kaluar, Dua lansoi Service95 (www.service95.com), një platformë globale për stil, kulturë dhe shoqëri, dhe podcast-in e saj të quajtur, Dua Lipa: At Your Service, i cili përfshin biseda reflektuese me mysafirë të profilit të lartë; nga performues dhe artistë e deri tek autorët dhe aktivistët e njohur botërisht.

Dukagjin Lipa është ekspert i marketingut dhe komunikimit me më shumë se 25 vjet përvojë. Arritjet e tij gjatë viteve në partneritete të ndryshme të marketingut dhe ne menaxhimin e hapësirave të ndryshme në industrinë kreative i kanë hapur rrugën për agjencinë e tij të komunikimit, Republika Communications, e cila sot përfaqëson disa nga emrat më të njohur vendor dhe ndërkombëtarë në industri të ndryshme,  me fokus më të madh në industrinë e muzikës ndërkombëtare dhe argëtimit. 

ESNS – platforma kryesore e shkëmbimit për talentet e reja të muzikës evropiane, po zhvillohet nga 18-21 janar 2023 në Groningen, Holandë. Festivali është dëshmuar si esencial në promovimin e përformuesve të rinj evropian në skena të muzikës live në të gjithë Evropën dhe më gjerë. Me një formacion prej 290 artistësh evropianë në zhvillim, ESNS 23 është vendi për të zbuluar performues të rinj përpara se ata të arrijnë sukses ndërkombëtar në gjithë botën./ Zeri / KultPlus.com

‘Virgjëresha Shqiptare’ më 9 shkurt me premierë në Gjermani

Filmi shqiptar ‘Virgjëresha Shqiptare’ do të ketë premierën në Gjermani më 9 shkurt 2023, përcjell KultPlus.

Lajmin e ka bërë të ditur Rina Krasniqi, aktorja e cila luan rolin kryesor në këtë film.

Në vijim gjeni postimin e plotë të Krasniqit:

Premiera gjermane e Virgjëreshës Shqiptare më 9 shkurt 2023

Faleminderit kastit dhe ekipit të jashtëzakonshëm, producentit dhe bashkë-regjisores sime të mrekullueshme Anita Elshani.

Shumë krenare që më në fund e ndaj këtë film me të gjithë ju./ KultPlus.com

Nga kroasantët te spageti, ky është ‘atdheu’ i parë i 10 produkteve të njohura në mbarë botën

Nga The Listverse

Çdo ditë shijojmë një shumëllojshmëri të gjerë kafesh dhe çajrash, pasta të shijshme me gjalpë, por edhe ëmbëlsira me çokollatë. Bota në të cilën jetojmë na jep akses në një bollëk zgjedhjesh, gjë që e bën të lehtë të harrojmë se ka qenë një kohë kur këto gjëra nuk ekzistonin.

Si erdhën? Kush i shpiku apo i krijoi ato? Disa nga produktet tona të preferuara vijnë nga vende të papritura dhe në listën e mëposhtme do të mësojmë rrënjët e tyre.

Kosi nuk është grek

Jashtë vendit, jogurti karakterizohet shumë shpesh si “grek”. Megjithatë, produkti nuk i ka rrënjët në Greqi. Origjina e tij gjendet në Mesopotami dhe daton rreth vitit 5000 para Krishtit. Megjithatë, deri në fillim të shekullit të 20-të, një student bullgar i mjekësisë, Stamen Grigorov, izoloi bakteret që shkaktojnë procesin e fermentimit të qumështit që i jep kosit shijen e tij karakteristike të thartë. Duke nderuar rrënjët e tij, bakteri u emërua Lactobacillus bulgarius. Emri “kos grek” është rezultat i një fushate marketingu në Shtetet e Bashkuara, e cila rezultoi shumë e suksesshme.

Kafeja nuk vjen nga Brazili

Studimet tregojnë se, në mbarë botën, mbi 1 miliard njerëz pinë kafe çdo ditë. Edhe në Britaninë e Madhe, raportet e industrisë zbulojnë se kafenetë shesin rreth 98 milionë filxhanë kafe në ditë. Edhe pse shumë reklama theksojnë aromën dhe shijen e kafesë braziliane, pija nuk e ka origjinën atje. Vetëm Brazili është prodhuesi më i madh i kafesë në botë. Pija e dashur u zbulua për herë të parë në Etiopi. Historia thotë se një bari vuri re dhitë e tij duke ngrënë kokërrat e bimëve të kafesë dhe më pas tregonin vitalitet dhe energji të madhe. Pasi ua përmendi këtë murgjve të tjerë, ata vendosën t’i shijojnë vetë frutat. Fama e tyre udhëtoi në mbarë botën dhe arabët ishin të parët që futën kafenë në jetën e tyre të përditshme.

Kroasantët nuk janë francezë

Kur dëgjojmë fjalën “croissant”, zakonisht vendi që na vjen menjëherë në mendje është Franca, vendi i ëmbëlsirave. Por e vërteta është se brioshët vijnë nga Austria, konkretisht nga Vjena, dhe fillimisht njiheshin si kipfel, një fjalë që do të thotë gjysmëhënë në gjermanisht. Kipfel përmendet për herë të parë në një poemë të shekullit të 13-të dhe teksti sugjeron që pasta i është shërbyer Mbretit Leopold për Krishtlindje. Megjithatë, kjo nuk është historia më e njohur e origjinës së ëmbëlsirës së famshme në formë hëne. Një nga legjendat e famshme austriake zbulon se e kishte origjinën si një pjatë festimi për fitoren austriake mbi Perandorinë Osmane në 1683. Ishte e mbushur me bajame dhe gjalpë dhe forma e gjysmëhënës kishte për qëllim të imitonte gjysmëhënën në flamurin turk.

Çokollata nuk vjen nga Zvicra

Ndoshta të gjithë e dimë se çokollata është bërë nga kokrrat e kakaos që rriten në pemët e kakaos. Njerëzit e parë që mblodhën frutat e këtyre pemëve besohet të jenë fiset Olmec nga Meksika Jugore. Megjithatë, Majat ishin të parët që përdorën çokollatën në një mënyrë të ngjashme me ne sot. Ata bënin një pije të shijshme, duke shtuar djegës dhe ndonjëherë miell misri për t’u trashur ose mjaltë për t’u ëmbëlsuar. Pija besohet se është konsumuar çdo ditë dhe është shijuar po aq për shijen e saj të shijshme sa për kafeinën e saj. Më vonë, spanjollët sollën çokollatën në Europë dhe ajo u përhap shpejt në të gjithë kontinentin. Me kalimin e kohës, u shpikën më shumë përdorime të produktit dhe çuan në një mori pijesh dhe ëmbëlsirash.

Pancakes nuk janë franceze apo amerikane

Pancakes janë një pjatë e njohur në shumë vende: ka petullat e trasha amerikane me shurup panje dhe proshutë, ose ndryshe, krepat e bukura të holla franceze. Në Angli, nga ana tjetër, është Dita e Pancakes në shkurt, e quajtur zyrtarisht “E marta e shëndoshë” ose Mardi Gras. Pancakes megjithatë nuk vijnë nga asnjë nga vendet e mësipërme. Referenca e parë e regjistruar për petullat është në shkrimet e një poeti grek, që daton në 600 para Krishtit, megjithëse historianët besojnë se ato kanë ekzistuar shumë më herët se kaq.

Byreku me mollë nuk vjen nga Amerika

Një nga pjatat më të njohura amerikane është në fakt me origjinë britanike. Ëmbëlsirat e kanë origjinën në Angli, por receta besohet të jetë ndikuar nga kuzhina franceze, holandeze dhe otomane. Një nga recetat më të hershme të shkruara gjendet në librin e gatimit Forme of Curry nga Samuel Pegge dhe teksti daton në shekullin e 14-të. Ëmbëlsirë shkoi në Shtetet e Bashkuara dhe u shfaq në librin e parë amerikan të gatimit, American Cookery nga Amelia Simmons, botuar në 1796.

Alfabeti cirilik nuk është rus

Alfabeti cirilik është i lidhur fort me kulturën ruse, gjë që nuk është për t’u habitur pasi Bashkimi Sovjetik pushtoi pjesën më të madhe të Evropës Lindore dhe shumë nga vendet moderne në rajon flasin gjuhë shumë të lidhura me rusishten dhe përdorin të njëjtat, ose të paktën një shumë i ngjashëm, alfabet. Megjithatë, krijuesit e saj janë dy vëllezër, Cirili dhe Metodi, të cilët kanë lindur në Perandorinë e Parë Bullgare. Shkrimi u përhap nga dishepujt dhe ndjekësit e tyre.

Makaronat nuk vijnë nga Italia

Makaronat janë bërë thuajse sinonim i ushqimit italian. Sidoqoftë, produkti në të vërtetë nuk vjen nga atje. Sipas një teorie, Marco Polo solli një version të hershëm të makaronave në Itali nga Kina. Megjithatë, raportet tregojnë se produkti që solli Marco Polo nuk ishte pikërisht makarona, por një pjatë e ndryshme kineze. Duket se makaronat u futën në Itali nga arabët. Ekziston një shënim i shkruar i prodhimit dhe tharjes së tyre në zonën përreth Libisë rreth shekullit të 5-të.

Biskota e fatit nuk vjen nga Kina

Biskotat e vogla janë në fakt nga Japonia. Një e diplomuar në folklor dhe histori nga Universiteti Kanagawa ishte e vendosur të zbulonte origjinën e ushqimit të dashur dhe në vitet 1990 ajo gjeti një furrë buke në pronësi të familjes jashtë Kiotos që shiste një gatim të lehtë që ishte jashtëzakonisht i ngjashëm me biskotën e fatit. Atje ajo zbuloi fotot e ushqimit të vitit 1870. Biskota u quajt “tsujiura senbei”, ose “prishëse e fatit” dhe u soll në Shtetet e Bashkuara nga emigrantët japonezë në fillim të shekullit të 19-të. Megjithatë, në vend të brumit me shije vanilje, biskota origjinale japoneze e pasurisë u bë me susam të zi dhe miso. Forma e saj, megjithatë, mbeti e njëjtë, ashtu si mesazhi që gjejmë brenda.

Gajdi nuk e ka origjinën në Skoci

Instrumenti muzikor kombëtar i Skocisë i ka rrënjët në Egjiptin e Lashtë. Versionet e para të gajdes ishin mjaft të ngjashme me atë që ne njohim sot. Megjithatë, dukej se instrumenti ishte pak më… i bezdisshëm. Ishte bërë kryesisht nga lëkura e qenit dhe jo e lëkurës së deleve dhe tubat ishin prej kocke dhe jo prej druri. Të dhënat e përdorimit të instrumentit në Egjipt datojnë që nga viti 400 para Krishtit, nga gypat e Tebës. Më vonë, gajdet ishin të njohura në Romën e Lashtë dhe kështu me siguri arritën në Evropë, megjithatë, Skocia themeloi instrumentin muzikor dhe e bëri atë që ne njohim sot. Gajdja është gjithashtu instrumenti kombëtar i një vendi tjetër evropian, Bullgarisë./abcnews.al/ KultPlus.com

Tre arsye pse janari duket më i gjatë se muajt e tjerë

Janari është një muaj i gjatë, i mërzitshëm dhe i lodhshëm edhe pse kohëzgjatja e tij është e barabartë me atë të dhjetorit, por mendërisht duket e pafund.

Objektivat që sapo janë vendosur dhe projektet e reja që nisin i lënë vendin ankthit që shoqëron këtë muaj. Kjo është nga pikëpamja psikologjike pse ne e perceptojmë janarin shumë më gjatë se të tjerët. Dhe të gjithë mezi presin fillimin e shkurtit, kur gjendja shpirtërore do të përmirësohet dhe perspektivat do të jenë më të ndritshme.

Është fillimi i gjithçkaje

Janari është fillimi i vitit, është fillimi i projekteve personale dhe të punës dhe fillimi i pritshmërive për të ardhmen. Është muaji të cilit, e hëna blu i është atribuar edhe ditës më të trishtë të vitit. Janari është një muaj plot pritshmëri, vullnet, shpresa për të ardhmen dhe për këtë arsye perceptohet më i gjatë se gjithë të tjerët.

Rifillon rutina

Janari është muaji në të cilin rutina rifillon pas pushimeve të Krishtlindjeve. Dhjetori është një muaj që ecën shpejt sepse festat na mbushin ditët dhe kokën. Nxitimi për dhurata, të afërmit dhe miqtë, darkat, organizimi i festave bëjnë që koha të fluturojë.  Pra, ne e perceptojmë janarin si shumë të gjatë, sepse ishim mësuar me një kohë tjetër, ndihemi bosh dhe tani thjesht luftojmë.

Emocioni më i zakonshëm është trishtimi (e hëna blu)

Shtëpitë janë zbrazur nga shkëlqimi i festave, bën ftohtë dhe ditët janë ende shumë të errëta. Vera është ende shumë larg dhe për pushimet e ardhshme do të duhet të presim të paktën tre muaj. Shkurtimisht, janari na duket më i gjatë, sepse është një muaj i vështirë. Por nga shkurti e në vazhdim shohim dritën në fund të tunelit. / KultPlus.com

‘Me një buzëqeshje në fytyrën time vetëm duke menduar për ty’

Poezi nga Jim Morrison

Duke shikuar dallgët rrokullisur në oqeanin blu
Me një buzëqeshje në fytyrën time vetëm duke menduar për ty
Kujtimet e ëmbla, momentet e ëmbla që kemi ndarë
Më përkëdhelin si fllad i butë që mbush ajrin
Ndjenja e dashurisë që kam kur mbaj dorën tënde
Natë vere kur ecë në rërë
Valët që derdhen mbi shkëmbinjtë përgjatë vijës bregdetare
Më sjellë lot në sytë e mi duke e ditur që je imja
Ndarja e një dashurie si e jona, zemra ime e lumtur psherëtin
Duke shikuar retë vjollcë që lundrojnë shkujdesshëm./ KultPlus.com

Federico Fellini, regjisori që vazhdon të influencojë kineastët e gjithë botës

20 janari është data e lindjes së njërit prej regjisorëve më të shquar të kinematografisë italiane dhe asaj botërore.

I vlerësuar me titullin “Kalorës i Kryqit të Madh OMRI”, Fellini u bë i njohur për stilin e tij të dallueshëm, i cili përmblidhte fantazinë, imazhet baroke dhe ato tokësore. Filmat e tij vazhdojnë të frymëzojnë dhe të influencojnë kineastët anembanë botës. Disa nga filmat e tij më të njohur janë “La Strada”, “Le Notti di Cabiria”, “La Dolce Vita”, “”, “Roma”, “Amarcord” e të tjerë.

Fellini pati 16 kandidatura për çmimet Oscar përgjatë karrierës së tij, duke arritur të fitonte 4 në kategorinë “Filmi më i mirë i huaj”, (më shumë se çdo regjisor tjetër në këtë kategori në historinë e Academy Awards).

Fellini lindi në 20 janar të 1920, në një familje të shtresës së mesme, në Rimini të Italisë. U pagëzua me emrin Federico Domenico Marcello Fellini.

Ngjarje të fëmijërisë e rinisë së hershme kanë lënë gjurmë dhe në filmat e tij, megjithatë Fellini insistonte se nuk ishte kujtesa ajo që dominonte në filmat e tij, por kënaqësia e të shpikurit të personazheve e ngjarjeve, e rishkrimit të fëmijërisë e ëndrrave. Vdiq në moshën 73-vjeçare, në Romë. / KultPlus.com

Vdes legjenda e rokut, Dejvid Krozbi

Veterani amerikan i rokut, Dejvid Krozbi ka vdekur në moshën 81-vjeçare. Shkaku i vdekjes ende nuk është kumtuar. Bashkëshortja e tij e konfirmoi lajmin për mediumet amerikane.

“Dejvid ndërroi jetë pas një sëmundjeje të gjatë, i rrethuar nga familja e tij. Trashëgimia e tij do të jetojë përmes muzikës së tij”, thuhet në kumtesë.

Këngëtari i rokut, kitarist dhe tekstshkrues ishte pjesë e bendeve “Bërds dhe Krozbi”, dhe “Stills dhe Nesh”. Karrierën e filloi në vitin 1964, si anëtar i bendit “Bërds”, i njohur për përpunimin e hitit të këngëtarit Bob Dillan – “Tambourine Man”. Krozbi dy herë ishte pranuar në Shtëpinë e të famshmëve të rokenrollit./ KultPlus.com

Filharmonia e Kosovës në prezantmin e parë në Kamenicë

Orkestra Frymore e Filharmonisë në drejtimin e tre dirigjentëve Baki Jashari, Lirjona Sylejmani dhe Hajrullah Syla dhe me solistë sopranon Adelina Paloja, tenorin Liridon Sadriu dhe klarinetistin Shkumbin Bajraktari, ka dhënë koncert përpara publikut në shtëpinë e kulturës ‘Isa Kastrati’.

Kjo në kuadër të programit ‘Filharmonia në lëvizje’ që ka për synim afrimin e publikut jashtë kryeqendrës me Filharmoninë, inspirimin e të rinjve në qendra të ndryshme të Kosovës që të shohin si mundësi orientimin në edukim muzikor dhe nxitjen për krijimin e ansambleve nëpër qytete të ndryshme në vend./ KultPlus.com

Foto: Arben Llapashtica
Foto: Arben Llapashtica

Jusuf Buxovi bëhet anëtar i Asociacionit Amerikan të Historisë

Historiani Jusuf Buxhovi pranohet anëtar i rregullt i American Historical Association (Asociacionit Amerikan te Historisë), me seli në DC. Sot u bë konfirmimi zyrtar nga American Historical Association.

AHA promovon punën historike dhe rëndësinë e të menduarit historik në jetën publike.

Themeluar me akt (vendim) të Kongresit të SHBA-ve me 1889, misioni i saj është ngritja e punës së historianëve në bazë të standardëve profesionale e etike, dhe përkrahja e kërkimeve inovative e lirisë akademike si dhe bashkëpunimit ndërkombëtar. Si organizata më e madhe e historianëve (me mbi 11,000 anëtarë), AHA i shërben të gjithë historianëve nga secila fushë.

Pranimi i historianit Buxhovi në AHA paraqet një mirënjohje ndërkombëtare për punën e tij hulumtuese shkencore, që doli në pah me veprën “Kosova” në tetë vëllime e përkthyer në anglisht nga shtëpia botuese “Jalifat Publishing” e Houstonit, por njëherit paraqet të arritur edhe për historiografinë shqiptare në përgjithësi. / KultPlus.com

Anthony Hopkins së shpejti në rolin e perandorit Vespasian

Anthony Hopkins, aktori, regjisori dhe producenti uellsian, fitues i çmimit Oscar me “The Father” dhe ”The Silence of the Lambs”, do të luajë perandorin Vespasian, në një serial i cili pritet të fillojë në mars në “Cinecittà Studios” në Romë.

Seriali, i frymëzuar nga libri jofiction me të njëjtin emër nga Daniel Mannix, është një dramë e vendosur në botën spektakolare, komplekse dhe të korruptuar të sporteve gladiatoriale në Romën Antike.

Përmes historive të personazheve zbulohet shoqëria romake në një ndërthurje të sportit, politikës dhe biznesit.

Hopkins do të luajë rolin e Vespasian, perandorit të Romës dhe liderin e e linjës së gjakut Flavian, i cili rimori fronin e tij pas fitores në një luftë të përgjakshme civile 10-vjeçare.

Ai është i përbuzur nga patricët që luftojnë për një pozicion në perandori dhe që përpiqen të zëvendësojnë trashëgimtarët e tij në fron që në mundësinë e parë.

Shkruar nga Robert Rodat (i nominuar për Oscar në “Saving Private Ryan”), seriali do të bashkëfinancohet nga “European’s High End Productions”, i cili mban të drejtat e shpërndarjes në Evropë./ KultPlus.com

Banesa me çardak e Vajde Myftiut, një nga perlat e Beratit

Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Berat sjell në vëmendje për vizitorët dhe turistët një nga banesat më të bukura të Beratit.

Bëhet fjalë për banesën e Vajde Myftiut, banesë me çardak, Monument Kulture, Kategoria I. Banesa gjendet në lagjen “28 nëntori”, pjesë e zonës tampon.

Si pasojë e transformimeve të shumta, aktualisht nga funksionaliteti dhe vlerat e banesës ka mbetur vetëm njëra dhomë, ajo e miqve që konservon një tavan të dekoruar bukur, oxhak dhe mbetje të mafilit. Dhoma me ornamentikë e banesës së Vajde Myftiut, është shpalllur Monument Kulture i Kategorisë së parë, në vitin 1984.

DRTK Berat sjell foto me hollësi nga zbukurimorja e dhomës së mirë. / atsh / KultPlus.com

Kur Etta James performonte hitin e saj ‘At least’ në Rock and Roll Hall of Fame

Sot përkujtohet në 11-vjetorin e vdekjes, këngëtarja amerikane, Etta James, transmeton KultPlus.

Veç muzikës dhe zërit të mrekullueshëm, emocioneve që u fali mijëra fansave, jeta e saj u shoqërua nga alkooli dhe droga, që shpesh i rrezikuan jetën, por dhe vendosën disa herë përballë me ligjin.

James nisi karrierën në vitin 1950, kur ishte vetëm 14 vjeç me këngën “The Creolettes”, kënduar bashkë me dy këngëtare të tjera. Suksesi i vërtetë i saj mbërriti në vitin 1961, me “At Last”, një këngë blues për të ardhur më pas tek “Tell Mama”, një këngë tepër e famshme që u riprodhua në vitet në vazhdim nga shumë artistë të tjerë.

Etta James fitoi 4 Grammy Award, 17 Cmime për Muzikën Blues dhe ishte përfshirë në Rock and Roll Hall of Fame në vitin 1993. Një prej këngëve të saj më të famshme është “At Last”.

Vdiq në moshën 74-vjeçare. Këngëtarja vdiq në një spital në Kaliforni, ku ishte shtruar prej disa ditësh pasi u diagnostikua me leukemi në fillim të vitit 2011. James do të mbahet mend për këngët e saj soul, rhythm ‘n’ blues dhe jazz.

Zëri i fuqishëm, tokësor i James e mbylli hendekun mes ritmit dhe rock and roll. Ajo fitoi gjashtë Çmime Grammy dhe 17 Çmime Blues Music. Ajo u fut në Hall of Fame Rock and Roll në vitin 1993, në Blues Hall of Fame në vitin 2001 dhe në Grammy Hall of Fame në të dyja vitet 1999 dhe 2008. Revista Rolling Stone e renditi James numrin 22 në listën e 100 këngëtarëve më të mëdhenj të të gjitha kohërave dhe numrin 62 në listën e 100 artistëve më të mëdhenj.

Më poshtë KultPlus ua sjell interpretimin e këngës ‘At least’ në Rock and Roll Hall of Fame në vitin 1993./ KultPlus.com

291 vjet nga themelimi i ‘Shën Adrianit’, kolegji arbëresh ku studiuan personalitete të shquara shqiptare

Me 20 janar 1732 u hap kolegji arbëresh i Shën Adrianit, që i dha personalitete të mëdha Kishës e kulturës shqiptare.

Pra, më 20 janar 1732 Kisha Arbëreshe hapii në Kalabri kolegjin e Shën Adrianit, njoftoi Radio Vatikani, institucion i rëndësishëm për ruajtjen e identitetit dhe kultivimin e vlerave shpirtërore, kulturore dhe etnike të Arbëreshëve.

Në këtë kolegj studiuan dhe u formuan personalitete të ndryshme kishtare e kulturore shqiptare si Jeronim De Rada, Markianò, Luigj Gurakuqi, Aleksandër Xhuvani, Kolë Kamsi e shumë të tjerë. Po mbi rëndësinë, rolin e kontributin e kësaj vatre shpirtërore, kulturore dhe atdhetare që e ruajti ndër shekuj shpirtin arbëresh. / KultPlus.com

Si nesër…

Poezi nga Mitrush Kuteli

Do të pëshpëritë era ndaj mbrëmje si nj’herë,

prej valësh do ngrohet hëna si sot,

me iskra prej bryme do mbuloj’ mermere

dhe bota do jetë si ish dhe qemot

Si nesër do shtrihet lëndina për mbi varr

Valë-dheu do zënë t’palosen ngadalë,

do ende parevera e lule e bar,

dhe zile do rrëshqasin që prej male.

Do qeshë dielli në qoshen e një reje,

do thajë lotët mbi lulet e qershisë, larg,

mbytur do ndjehet gjëmimi i një rrufeje,

permbi mal do hapet brez’i Perëndisë.

Do shtrojë dhe dimri qilim të argjendtë

mbi pllocën e tretur, mbi kryqn’e anuar,

do rritet harrimi me dhërin e rëndë

dhe unë do fle, ty duke t’ëndërruar…. (dhe të t’harruar)./KultPlus.com

Kampionia e botës, Sophie Sorschag, do të “fluturojë” për Kosovën

Komiteti Olimpik i Kosovës njofton se kampionia e botës, Sophie Sorschag, do ta përfaqësojë Kosovën në garat ndërkombëtare, shkruan KultPlus.

Këtë lajm e ka bërë të ditur Federata Skitare e Kosovës.

Postimi i plotë nga KOK:

“Kampionia e botës, Sophie Sorschag, do të “fluturojë” për Kosovë.

Një lajm i bujshëm ka ardhur nga Federata Skitare e Kosovës (FSK).

FSK ka arritur marrëveshje me skitaren e kërcimeve me ski, Sophie Sorschag, e cila Tani e tutje do ta përfaqësojë Kosovën në garat ndërkombëtare.

24-vjeçarja është kampione bote me Austrinë në ekipore për vitin 2021, ndërsa vitin e kaluar mori pjesë në Lojërat Olimpike Dimërore Pekin 2022.

Marrëveshja mes drejtuesve të FSK-së, kryetarit Milaim Kelmendi e nënkryetarit Bujar Turjaka dhe ekipit të Sorschag, u arrit sot në Ljubljanë të Sllovenisë.

I urojmë shumë fat e suksese Sorschagut në fanellën e Kosovës”, thuhet në postimin e tyre. /KultPlus.com

31 thënie nga Ciceroni, oratori i përjetshëm i historisë

1- Të jesh injorant i asaj që ka ndodhur kur ti s’kishe lindur, është të mbetesh gjithmonë fëmijë.

2- Miku është një vetvete e dytë.

3- Një shtëpi pa libra është një trup pa shpirt.

4- Aftësia pa nder është e padobishme.

5- Këshillat në pleqëri janë marrëzi; e çka mund të jetë më absurde se të bëjmë parashikimet tona për rrugën që na ka mbetur pranë mbarimit të udhëtimit tonë.

6- Çdo njeri mund të gabojë, por vetëm një idiot këmbëngul në gabimin e tij.

7- Të folurit shkurt është magjia e vërtetë e elokuencës. Kjo vlen si për senatorin, ashtu edhe për oratorin.

8- Frika nuk është një mësues afatgjatë e detyrës.

9- Loti i dhimbjes thahet shpejt, sidomos kur derdhet për fatkeqësitë e të tjerëve.

10- Sa e sa gjëra të cilat nuk do t’i bënim kurrë për hir të vetvetes, i bëjmë për hir të miqve tanë.

11- Liria është pushteti natyral i njeriut për të bërë çfarë i pëlqen, për aq sa kohë ai nuk ndalet prej forcës së ligjit.

12- Nuk më duket i lirë ai njeri që nganjëherë nuk bën asgjë.

13- Nuk më vjen turp të tregoj se jam injorant për gjërat që nuk i di.

14- Unë kritikoj duke krijuar – jo duke gjetur gabime.

15- Unë kurrë nuk admiroj fatin e dikujt tjetër aq shumë sa të bëhem i pakënaqur me fatin tim.

16- Kurrë nuk kam dëgjuar për pleq që harrojnë ku i kanë fshehur paratë! Pleqtë mbajnë mend çfarë iu intereson atyre: datat e seancave gjyqësore dhe emrat e borxhlinjve e të huadhënësve të tyre.

17- Nëse nuk kemi turp ta mendojmë një gjë, nuk duhet të kemi turp ta themi atë.

18- Nëse ke një kopsht dhe një bibliotekë, ke gjithçka që të duhet.

19- Nëse nuk ke besim te vetja, je dyfish i mundur në garën e jetës. Me besim në vete e ke fituar garën para se ta fillosh.

20- Gjërat e mëdha arrihen jo me muskuj, shpejtësi apo shkathtësi, por mendjen e thellë, forcën e karakterit dhe gjykimin.

21- Është cilësi e posaçme e budallait t’i kapi gabimet e të tjerëve dhe t’i harrojë gabimet e veta.

22- Është e falshme të mos pranosh t’i mbrosh disa njerëz, por t’i mbrosh në mënyrë neglizhente është vetëm kriminale.

23- Tregon fisnikëri të jesh i prirur të shtosh borxhin ndaj një njeriu të cilit tashmë i detyroheni shumë.

24- Ashtu si shpirti e mbush trupin, ashtu Zoti mbush botën. Ashtu si shpirti e mban trupin, ashtu Zoti e mban botën. Ashtu si shpirti sheh dhe nuk shihet, ashtu Zoti sheh dhe nuk shihet. Ashtu si shpirti ushqen trupin, ashtu Zoti e mëkon botën.

25- Dashuria është orvatja për të formuar një miqësi të frymëzuar nga bukuria.

26- Kujtesa është thesari dhe rojtari i të gjitha gjërave.

27- Më shumë ligje, më pak drejtësi.

28- Pa Zoti nuk jemi asgjë. Me Zotin jemi Gjithçka.

29- Askush nuk mund t’ju këshilla më të mira se vetja.

30- Jo bashkëjetesa, por mirëkuptimi e përbën martesën.

31- Gënjeshtra nuk është gjë tjetër veçse imitim i së vërtetës./KultPlus.com

Gjendet kafka 12 milionë vjeçare e një balene

Një kafkë e një balene që vlerësohet të jetë rreth 12 milionë vjeçare është gjetur në një plazh në Gjirin Chesapeake në Maryland.

Sipas muzeut lokal, zbulimi i këtij fosili u bë në Tetor 2022 nga një burrë nga Pensilvania, Cody Goddard, i cili po kërkonte për fosile dhe dhëmbë peshkaqeni.

“Ndiheshim sikur kishim fituar Kupën e Botës në Paleontologji!”– tha Stephen Godfrey.

Muzeu njoftoi se u deshën dy muaj për ta nxjerrë kafkën, e cila ishte e mbështjellë në një bllok të ngurtësuar sedimenti dhe peshonte rreth 295 kilogramë. Është kafka më e plotë fosile e balenës e gjetur ndonjëherë në zonën e Calvert Cliffs, sipas muzeut, dhe është pagëzuar me emrin “Cody”

Godfrey tha se kafka është zhvendosur në laboratorin e përgatitjes së fosileve të muzeut dhe me mjete të specializuara do të hiqet sedimenti, por sipas tij është një proces që do të zgjasë shumë muaj./ KultPlus.com

‘Asgjë nuk të lëndon, trishton, dhemb më shumë se sa zhgënjimi’

Nga Oriana Fallaci

Asgjë nuk të lëndon, trishton, dhemb më shumë se sa zhgënjimi, sepse zhgënjimi është një dhimbje që derivon gjithmonë nga një shpresë e shkuar, një humbje që lind gjithmonë nga tradhëtimi i besimit, ndryshimi i qëndrimit të dikujt apo të diçkaje tek e cila beson.

E për ta duruar ndihesh i mashtruar, poshtëruar, viktimë e një padrejtësie që nuk e prisje, e një dështimi që nuk e meritoje, ndihesh i fyer, qesharak saqë herë pas here kërkon hakmarrjen, zgjedhje që mund të të bëjë të ndihesh i çliruar ndonjëherë, por që rrallë shoqërohet nga gëzimi dhe shpesh kushton më shumë se falja… / KultPlus.com

Margariti: 2022-shi, viti i ringritjes për artin dhe kulturën

Në institucionet qendrore të artit në vendin tonë gjatë vitit 2022 janë organizuar gjithsej 832 shfaqje nga 569 shfaqje që u realizuan në 2021-shin.

Shifrat u bënë publike në një postim në rrjetet sociale nga ministrja e Kulturës, Elva Margariti, e cila theksoi se, “krahasuar me vitet e kaluara, ky tregues ka pësuar rritje”.

Përgjatë periudhës 2019-2021 numri i shfaqjeve në institucionet e artit ra për shkak të kufizimeve nga pandemia e COVID-19.

‘Viti 2022 ishte viti i ringritjes për artin dhe kulturën. Vetëm nga institucionet qendrore të artit u realizuan 823 shfaqje, me një rritje të ndjeshme me dy vitet e mëparshme”, u shpreh Margariti.

Në institucionet qendrore të artit e të kulturës përfshihen: Teatri Kombëtar, Teatri Kombëtar i Operës, Baletit dhe Ansamblit Popullor, Teatri Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli”, Teatri Metropol, Qendra Kombëtare Kulturore për Fëmijë, etj./KultPlus.com

Festivali i Posterit hap sezonin e ri në Galerinë e Tiranës

Sezoni i ri artistiko-kulturor 2023 në Galerinë e Artit Tiranë nisi me një eveniment ndërkombëtar në fushën e dizajnit, “Festivali Ndërkombëtar i Posterit Prishtina”. Ky ishte edicioni i dytë, i këtij festivali.

Galeria e Artit Tiranë mikpriti artistë të huaj dhe shqiptarë të cilët prezantuan 200 posterët e tyre me mesazhe interesante. Në një epokë ku shumëcka është virtuale, posterët tradicionalë, realë e të prekshëm, mbijetojnë falë kreativitetit të këtyre artistëve të rinj. Ata marrin përsipër të transmetojnë mesazhe të rëndësishme, kanë forcë edukuese dhe impakt shoqëror.

Kjo ekspozitë në Galerinë e Tiranës erdhi në kuadër të iniciativave të përbashkëta mes dy kryeqyteteve: Prishtinës dhe Tiranës.

Çmimin e parë në PIPF 2022 e mori artisti Peter Pocs, me çmim të dytë u nderua Dragan Bozhino dhe në vend të tretë u rendit Lindon Hajdaraj./atsh/ KultPlus.com

Skënder Luarasi, intelektuali që drejtoi disa organe shtypi në Diasporë

Skënder Luarasi, ishte atdhetar dhe demokrat, shkrimtar dhe përkthyes, intelektual i shquar. Lindi në Luaras të Kolonjës më 18 janar 1900. Ishte i biri i patriotit të shquar Petro Nini Luarasit.

Skënder P. Luarasi e ka nisur aktivitetin letrar që në moshën 17-vjeçare. Brezi përparimtar i viteve ‘30 e dallon si arsimtar, publicist, gazetar, përkthyes, dramaturg dhe si drejtues e bashkëpunëtor i disa organeve të shtypit përparimtar.

Ai ka qenë editor-përgjegjës në revistat: “Student”i SHBA, 1920; “Djalëria”, Austri, 1927-1928 dhe kryeredaktor i revistës “Vullnetari i Lirisë”, Spanjë, 1937, organ i vullnetarëve shqiptarë në luftën antifashiste të Spanjës.

Mbas çlirimit të vendit, është nismëtar në themelimin e Lidhjes së Shkrimtarëve dhe anëtar i Kryesisë deri në nëntor 1949, kur u përjashtua për disa vjet nga Lidhja për qëndrimin e tij antikonformist.

Për veprimtarinë e tij të shquar patriotike-antifashiste-demokratike, edukative e letrare është nderuar me urdhrat e lartë: ”Urdhri i Flamurit” 1960 dhe ”Nderi i Kombit” (1996).

I ati Petro Nini Luarasi kur lindi Skënderi ”lajmëroi autorin e poemës “Histori e Skënderbeut”, mikun e tij Naim Frashëri, se i kishte lindur një djalë të cilit ia vuri emrin Skënder. Naim Frashëri i gëzuar, iu përgjigj: “Skënderi u bëftë 100 vjet dhe i ngjaftë t’et”. Skënder Luarasi krenar për emrin dhe “kumbarin” e tij thoshte: “Kam bekimin e Naim Frashërit unë!

Në fillim të shekullit XX familja e Skënder Luarasit banonte në një shtëpi dykatëshe prej guri në ballë të sheshit të mëhallës Kostallarë, e themeluar nga Kosta, paraardhësi i 12-të i kreut të shtëpisë, Petro Nini Luarasi, i cili në fshat njihej edhe me mbiemrin Kostallari. Në familjen Kostallari emrat më të përsëritur brez pas brezi kanë qenë Kostandin (Nini) dhe Petro. Nga gojëdhënat, vetëm njëri nga djemtë e Kostës, Sotiri, qëndroi në shtëpinë e tij, ndërsa të tjerët u larguan në Stamboll, Volo e Athinë.

Petro N. Luarasit i jetuan më gjatë dy djem (Dhimitri e Skënderi) dhe dy vajza (Thomaidha e Shega). Sipas ritit ortodoks emrin e fëmijës duhej ta zgjidhnin dhe ta pagëzonin vetëm nuni e ndrikulla. Kur lindën dy fëmijët e parë, Petro Nini Luarasi gjendej në Bukuresht e Stamboll, ndërsa për të tjerët u gjend në atdhe dhe këmbënguli që tu vihen emra shqiptarë Skënder e Shega. / Diaspora Shqiptare / KultPlus.com

Alec Baldwini do të akuzohet për vrasjen e pavullnetshme të kineastes Halyna Hutchins

Aktori Alec Baldwin do të akuzohet për vrasje të pavullnetshme të kineastes Halyna Hutchins.

Baldwin kishte qenë duke provuar një skenë për filmin perëndimor Rust kur të shtënat ndodhën në një fermë pranë Sante Fe, New Mexico në tetor 2021.

Hannah Gutierrez Reed, armatorja e filmit, do të akuzohet gjithashtu për vrasje të pavullnetshme.

Asnjëri nuk ka komentuar mbi akuzat.

Të enjten, prokurorja e qarkut e Santa Fe, Mary Carmack-Altwies njoftoi në një deklaratë se do të ngriheshin akuza kundër tyre deri në fund të muajit.

“Aktori dhe producenti Alec Baldwin dhe armatorja Hannah Gutierrez-Reed do të akuzohen secili për dy akuza për vrasje të pavullnetshme”, thuhet në deklaratë. “Pas shqyrtimit të plotë të provave… kam konstatuar se ka prova të mjaftueshme”.

“Në orën time, askush nuk është mbi ligjin dhe të gjithë meritojnë drejtësi,” tha ajo.

Dyshja përballet me 18 muaj burg dhe 5000 dollarë gjobë nëse shpallen fajtorë. Ata do të gjykohen nga një gjykatës, thanë prokurorët.

Regjisori i filmit Joel Souza u plagos gjithashtu nga të shtënat, por prokurorët thanë se nuk do të ngrihej asnjë akuzë në lidhje me këtë.

Pas të shtënave, Baldwin tha se arma kishte shkrepur gabimisht. Ai shtoi se nuk e ka tërhequr këmbëzën në armë dhe nuk ka qenë në dijeni që ajo ishte e mbushur.

“Nuk e di se çfarë ndodhi në atë set. Nuk e di se si arriti ai plumb në atë armë. Nuk e di,” tha ai në dhjetor 2021./21Media/ KultPlus.com