Kur Ardit Gjebrea dhe Luiz Ejlli emocionuan me vargjet e ‘Jeto dhe jetën time po e deshe’ (VIDEO)

Luiz Ejlli ka përfaqësuar në vitin 2006 Shqipërinë në Eurovision me këngën “Zjarr e ftohtë”, kompozuar nga Klodian Qafoku, orkestruar nga Klodian Qafoku dhe Edi Balili e me tekst të Dr. Florit.

Në edicionin e parë të talentshow “Ethet e së premtes mbrëma” u spikat talenti i tij si këngëtar i cili arriti në pesë më të mirët. Në edicionin e dytë të këtij spektakli ai fitoi çmimin e parë.

Pastaj, Luizi mori pjesë në festivalet e këngës në RTSH dhe në vitin 2005 fitoi çmimin e parë me këngën “Zjarr dhe ftohtë”, ku në vitin 2006 mori pjesë në Eurovizion me këtë këngë.

KultPlus ua sjell më poshtë një tjetër këngë të jashtëzakonshme, kënduar nga Luiz Ejlli dhe Ardit Gjebrea. Teksti nga Zhuliana Jorganxhi është një perlë më vete, por e kënduar nga këta dy zëra, teksti shkon në një nivel tjetër, duke zgjuar kështu emocione të mëdha e ndjenja të pakrahasueshme.

Nga Zhuliana Jorganxhi

Jeto dhe jetën time po e deshe,
Eja dhe merre, veç jeto.

Ata që s’duan dashurinë,
Nuk dinë seç është mirësia.
Folenë e ngrenë në errësirë,
Edhe mbi ty lëshojnë stuhira.
Se jane mësuar të zvarriten,
Të të helmojnë, pastaj të vdesin.
Pa prekur trupin tënd të ngrohur,
Nga afshi i puthjesh, ledhatimit.
Dhe pena ime nis e shkruan,
Kaq e lodhur nga mundimi.
Kërkon nga ty dhe merr dy fjalë,
Dhe ndalet lumi i zemërimit.

Të dua, të dua, të dua,
Oh, këngë hyjnore e kësaj bote.
Që pëshpëritet nga buzët e dashuruara,
Që frymë ty të dhanë.

Shumë të kërkova gjersa të gjeta.
Dhe nëse vdes mos u trishto,
Por, ti jeto!

Nëpër rrugët e dashurisë,
Enden këngët dhe legjendat.
Nëpër vargjet e poetit,
Zemrën ta njoh.
Dhe në vija pentagramesh,
Derdhet shpirti i një artisti.
Por diçka pa thënë ka mbetur,
Le të tjeret ta tregojnë.

Dhe jetën time po e deshe,
Eja dhe merre,
Por, ti jeto… / KultPlus.com

Bonusi i Rijetësimit krijon modele biznesesh të qëndrueshme

Falë mbështetjes së programit “Bonusi i Rijetësimit”, Klemar Gjonaj dhe Astrit Kuka, kanë mundur të rijetësojnë pronën e tyre në qendrën historike të Shkodrës. Rikonstruksioni i ndërtesës në rrugën Kolë Idromeno ka kontribuar edhe për komunitetin që përfiton nga Bonusi i Rijetësimit.

Pronarët e godinës kanë mundur të restaurojnë objektin i cili ishte tejet i degraduar dhe jashtë funksioni që prej vitit 1997.

Përmes grantit që kanë përfituar nga Ministria e Kulturës, ata po e kthejnë pronën në një model të qëndrueshëm biznesi. Ndërtesa tashmë do të funksionojë si hotel dhe restorant, duke gjeneruar të ardhura dhe punësim për qytetin e Shkodrës.

Ky është viti i dytë që do të aplikohet ky bonus dhe është prashikuar një buxhet 50% më i madh. Skema mbështetëse është për këdo që do të restaurojë dhe rijetësojë një objekt-monument kulture apo që ndodhet në qendra historike. Për mirëmbajtje dhe konservim mbështetja do të jetë deri në 1 milion lekë, ndërsa për restaurim dhe rijetësim deri në 6 milionë lekë.

Aplikimi për këtë mbështetje do të kryhet përmes portalit e-Albania dhe afati është deri më 3 mars 2023./atsh/ KultPlus.com

RTK dënohet përsëri nga Inspektorati i Punës, gjobitet 4,900 euro

Inspektorati i Punës ka dënuar Radiotelevizionin e Kosovës me 4,900 euro gjobë si dhe drejtorin gjeneral, Shkumbin Ahmetxhekaj me 500 euro.

Kjo gjobë ka ardhur për shkak të shkeljes së Ligjit të punës dhe rregulloreve të RTK-së me rastin e degradimit të Udhëheqësit të departamentit të Marketingut, për mos zbatim të vendimit të IP-së si dhe për mospërfilljen e zbatimit të dispozitave të ligjit të punës.

Kjo është gjoba e dytë brenda një muaji që i shqiptohet RTK-së nga Inspektorati i Punës, që në total kap shifrën 8,400 euro.

Në vendimin e Inspektoratit të Punës thuhet se ankesa eventuale nuk e shtyn ekzekutimin.

RTK obligohet që gjobën e shqiptuar në lartësi prej 4900 euro ta paguaj në afat prej 8 (tetë) ditësh nga dita e pranimit të vendimit.

Drejtorit të Përgjithshëm të RTK-së, Shkumbin Ahmetxhekaj, për përgjegjësinë direkte të mosekzekutimit të vendimit i shqiptohet gjobë në lartësinë prej 500 euro, dhe i njejti obligohet që në afat prej tetë (8) ditësh nga dita e pranimit të këtij vendimi, ta paguajë atë.

Sipas Inspektoratit të Punës. RTK është e obliguar që një kopje të fletpagesës t’ia prezantojë IP-së në afat prej tre (3) ditësh nga dita e skadimit të afatit prej tetë (8) ditësh të cekur më lartë.

SPRTK kërkon nga Bordi i RTK-së si dhe nga Kuvendi i Kosovës që të reagojnë me urgjencë për shkak se nëse vazhdohet me këtë trend të paligjshmërive dhe gjobave, funksionimi i Transmetuesit Publik do të rrezikohet seriozisht. / KultPlus.com

“U ndamë në errësirë, atë natë kur binte shi, më puthe një herë, më the lamtumirë” (VIDEO)

Para luftës së fundit në Kosovë kanë ekzistuar plot grupe të njohura në estradën shqipe të rock&rollit dhe zhanreve tjera.

Një nga grupet më të famshme ka qenë grupi TRIX si një ndër grupet e para të rock and rollit shqiptar që u formua në vitin 1974, vit ky në të cilin u formuan edhe disa rok grupe të tjera të njohura si Grupi MAK nga Mitrovica, grupi TNT nga Mitrovica, grupi LUNIAZËT nga Prizreni, shkruan KultPlus.

Grupi Trix i cili u formua në pranverë të vitit 1974 në fillim përbëhej nga tre anëtarë: Veli Sahiti, Muhamet Bislimi, si dhe Nuredin Azemi. Po në këtë vit u bënë edhe ca ndryshime, në grup inkuadrohen edhe dy anëtarë, Hil Prenk Palaj (Daullist) si dhe Gjergj Prenk Palaj (Harmonike goje).

Sot po ju sjellim një nga hitet më të mëdha të këtij grupi muzikorbashkangjitur gjeni edhe tekstin e këngës.

U ndamë në errësirë
Atë natë kur binte shi
Më puthe një herë
Më the lamtumirë

Dy lotë më pikojnë
O shpirti im
Pse më len të vetëm
Sa je e pamëshirë

Ato fjalë i kujtoj
Zemra më vajton
Te dua vashë, të dua
Pa ty s´mund të jetoj.

Dy lotë më pikojnë
O shpirti im
Pse më len të vetëm
Sa je e pamëshirë. /KultPlus.com

Umberto Eco: Interneti iu ka dhënë hapësirë budallenjve

Më 19 shkurt të vitit 2016, ndërroi jetë njëri nga shkrimtarët më të njohur të letërsisë botërore, Umberto Eco.

Sot, KultPlus ju sjell një pjesë të shkëputur nga libri ‘Kronika të një shoqërie likuide’

-Ju lutem mbani parasysh që ideja ime për idiotët nuk kishte konotacione negative. Askush, me pak përjashtime, nuk është idiot për nga profesioni, por dikush që është bakall i shkëlqyer, mjek i shkëlqyer, apo një punonjës banke i shkëlqyer, mund të thotë disa broçkulla për gjëra që as nuk i njeh dhe as nuk i di, apo as nuk i ka menduar mjaftueshëm.

Reagimet në Internet janë të menjëhershme, pa lënë kohë për reflektim.

Jam argëtuar shumë nga një lajm që doli në Internet në lidhje me idiotët. Për ata që nuk e kanë ndjekur, u raportua në mediat online dhe në ato të shkruara se në një të ashtuquajtur leksion, unë kam deklaruar se Interneti është i mbushur me idiotë. Kjo nuk është e vërtetë. Leksioni ishte për një temë krejt tjetër, por ai demonstron se si lajmi shtrembërohet kur qarkullon nëpër gazeta dhe në Internet.

Lajmi për idiotët doli gjatë një konference shtypi, kur teksa i përgjigjesha një pyetjeje, bëra një vëzhgim krejt të arsyeshëm dhe logjik. Nga shtatë miliard banorët që ka planeti, ka një numër të pashmangshëm idiotësh, shumë prej të cilëve janë mësuar që ua komunikojnë përçartjen e tyre miqve apo të afërmve në bar, kështu që opinionet e tyre janë të kufizuara në një rreth të caktuar. Një numër domethënës i këtyre njerëzve tashmë mund t’i shprehin mendimet e tyre në rrjetet sociale. Prandaj opinione të tilla mbërrijnë në audienca të mëdha, dhe shkrihen bashkë me shumë opinione të tjera, që shprehin njerëz të arsyeshëm.

Ju lutem mbani parasysh që ideja ime për idiotët nuk kishte konotacione negative. Askush, me pak përjashtime, nuk është idiot për nga profesioni, por dikush që është bakall i shkëlqyer, mjek i shkëlqyer, apo një punonjës banke i shkëlqyer, mund të thotë disa broçkulla për gjëra që as nuk i njeh dhe as nuk i di, apo as nuk i ka menduar mjaftueshëm. Reagimet në Internet janë të menjëhershme, pa lënë kohë për reflektim.

Eshtë e drejtë që Interneti t’u lërë hapësirë atyre që nuk kanë asgjë të arsyeshme për të thënë, por tepria e budallallëkut është duke mbushur radhët. Dhe disa reagime të pahijshme që kam parë në Internet, konfirmojnë pretendimin tim. Në të vërtetë, dikush raportoi se unë kam thënë që Interneti ofron të njëjtën famë, si për mendimet e një budallai, ashtu edhe ato të një fituesi të Çmimit “Nobel”, dhe krejt papritur nisi një debat i kotë, që u bë edhe viral, mbi faktin nëse unë e kisha pranuar apo jo Çmimin Nobel – ndërkohë që askush nuk mori mundimin as të hapte Wikipedian. E gjithë kjo tregon se sa shumë të prirur janë njerëzit që të flasin, pa u ndalur për të menduar. Në çdo rast, numri i idiotëve tani mund të kuantifikohet: 300 milionë. Raportohet se Wikipedia ka humbur 300 milion përdorues kohët e fundit. Këta janë të gjithë njerëz që lundrojnë, po nuk e përdorin më Internetin për të gjetur informacion, por preferojnë të rrijnë online duke biseduar me të singjashmit, dhe me gjasë pa u ndalur për të menduar.

Përdoruesi normal i Internetit duhet që të jetë i aftë të rrokë dallimin mes ideve jokoherente dhe të artikuluara mirë, dhe këtu lind problemi i filtrimit të informacionit. Nuk lidhet vetëm me opinione të shprehur në blogje apo Twitter, por është një çështje urgjente për të gjitha faqet e internetit, ku mund të gjesh informacion që është i besueshëm dhe i dobishëm, por gjithashtu – dhe sfidoj këdo që dëshiron ta mohojë – edhe përçartje të gjithfarëlloji, rrëfime për komplote joekzistente, mohime të Holokaustit, racizëm, informacion që është i rremë nga pikëpamja kulturore.

Si mund ta filtrosh informacionin? Secili prej nesh e ka aftësinë ta filtrojë informacionin, kur shohim faqe interneti që merren me tema për të cilat kemi njohuri, por unë i pari do e kisha problem të dalloja, nëse një faqe interneti thotë të vërtetën apo gënjen, kur shkruan për Teorinë e Fijeve. As edhe shkollat nuk munden t’u mësojnë nxënësve si të filtrojnë informacionin, përderisa mësuesit janë në të njëjtin pozicion si unë, dhe ata që japin mësim gjuhën greke mund të gjenden të pambrojtur, kur lexojnë një faqe që shkruan për teorinë e katastrofës së Luftës së Tridhjetë Viteve.

Ka vetëm një zgjidhje. Gazetat janë shpesh skllave të Internetit, pasi aty gjejnë lajme dhe histori që shpesh rezultojnë false, duke i dhënë kështu një zë rivalit të tyre më të madh – dhe duke e bërë këtë gjithmonë më vonë se sa Interneti. Në vend të kësaj, ato duhet t’i dedikojnë dy faqe çdo ditë analizës së website-ve, në po të njëjtën mënyrë siç bëjnë vlerësime të filmave apo librave, duke nxjerrë në pah faqet që janë virtuoze dhe ato që nxjerrin lajme të gënjeshtërta apo komplote pa lidhje. Kështu do të bënin një shërbim të vyer publik, e madje mund të bindin edhe ata shumë përdorues të Internetit që po u ikin gazetave, që të rikthehen.

Për një sipërmarrje të tillë, një gazetë do të kish nevojë për një ekip analistësh, shumë prej të cilëve do të duhej të vinin nga jashtë. Do të kushtonte, por do të ofronte një shërbim të vyer kulturor dhe do i jepte shtypit një qëllim të ri. / KultPlus.com

Ende është dimër


Poezi nga Nerimane Kamberi

Ende është dimër,
ende uji mund të ngrihet
në çeshme në oborr
aty kur rrijmë verës deri vonë.

Ende mund të bie borë!

Mimozat po shiten në shesh?
Vijnë nga jugu, aty ku ka det.
Mos u mashtro nga rrezet e ngrohta,
sa të bie dielli, tē kapin ethe të ftohta.

Ende mund të bie borë!

Jo, mos i beso kësaj dite të këtij muaji, këtë vit,
këtij qiell pa re që shëndrit,
në mëngjes në xham me avullin e gojës
një zemër të thyer mund të vizatohet

Ende mund të bie borë !

Sheh befas një buzëqeshje në buzë të dashur?
shikoja sytë, janë të akulltë
si kjo pasdite që po perendon
edhe dashuria mund të mbarojë.

Po bie borë! / KultPlus.com

“Vetëm ato gjëra janë të bukura të cilat janë të frymëzuara nga çmenduria dhe të shkruara nga arsyeja”

André Gide ishte një autor francez dhe fitues i Çmimit Nobel në Letërsi (në 1947).

Ai është autor i më shumë se pesëdhjetë librave. Gazeta “The New York Times” e kishte përshkruar atë si “njeriu më i madh bashkëkohor i Francës në letra”.

Për lexuesit tanë sjellim këtë koleksion me thëniet më të bukura të tij:

Të dish të lirosh veten nuk është asgjë; gjëja e mundimshme është të dish çfarë të bësh me lirinë e dikujt.

Njeriu nuk mund të zbulojë oqeane të reja, nëse nuk ka guximin të harrojë bregun.|

Besojuni atyre që kërkojnë të vërtetën. Dyshoni tek ata që e gjejnë.

Ji besnik ndaj asaj që ekziston brenda vetes.

Gjithçka është thënë tashmë, por meqenëse askush nuk po dëgjonte, ne duhet të fillojmë përsëri.

Ngjyra e së vërtetës është gri.

Vetëm ato gjëra janë të bukura të cilat janë të frymëzuara nga çmenduria dhe të shkruara nga arsyeja.

Hipokriti i vërtetë është ai që pushon së perceptuari mashtrimin e tij, ai që gënjen me sinqeritet.

Ju lutem mos më kuptoni shumë shpejt.

Të kesh zili për lumturinë e një njeriu tjetër është çmenduri; nuk do të dinit çfarë të bënit me të nëse do ta kishit.

Ai që dëshiron një trëndafil duhet ta respektojë gjembin e tij.

Vetëm budallenjtë nuk e kundërshtojnë vetveten.

Ka shumë gjëra që duken të pamundura për aq kohë që dikush nuk i provon ato.

Frika nga tallja lind frikacakun më të keq.

Guxo të jesh vetvetja.

Atëherë ju mendoni se dikush mund të mbajë një dashuri të pashpresë në zemrën e tij për aq kohë sa? … Dhe se jeta mund të marrë frymë mbi të çdo ditë, pa e shuar atë?

Ji besnik ndaj asaj që ekziston askund tjetër veç te vetja jote – dhe kështu bëhu i domosdoshëm.

Urtësia nuk vjen nga arsyeja por nga dashuria.

Eshtë më mirë të të urrejnë për atë që je sesa të të duan për atë që nuk je.

Si do të ishte një rrëfim i lumturisë? E tëra që mund të përshkruhet është se çfarë e përgatit atë, dhe pastaj çfarë e shkatërron atë.

Veprimet më vendimtare të jetës sonë – dua të them ato që ka më shumë të ngjarë të vendosin gjithë rrjedhën e së ardhmes sonë – janë, më shpesh , të pamenduara.

Ne duhet ta shijojmë këtë verë, lule më lule, sikur të ishte e fundit që do të shohim.

Të lexosh një shkrimtar është për mua jo thjesht të marr një ide se çfarë thotë ai, por të shkoj me të dhe të udhëtoj në shoqërinë e tij.

Çdo çast i jetës sonë është në thelb i pazëvendësueshëm: duhet ta dini këtë në mënyrë që të përqendroheni në jetë.

Unë nuk dëshiroja asgjë përtej buzëqeshjes së saj dhe të ecja me të kështu, dorë për dore, përgjatë një dielli të ngrohur, në shtegun e luleve.

Trishtimi nuk është pothuajse kurrë asgjë, por një formë e lodhjes.

Kapaciteti për të fituar falas nuk është asgjë; aftësia për të qenë i lirë është detyra.

Gjërat më të rëndësishme për të thënë janë ato që shpesh nuk i mendoja të nevojshme t’i thosha – sepse ishin shumë të dukshme.

Mirëpriteni gjithçka që ju vjen, por mos dëshironi për asgjë tjetër.

Arti fillon me rezistencën – në pikën ku rezistenca kapërcehet. Asnjë kryevepër njerëzore nuk është krijuar kurrë pa punë të madhe.

Arti është një bashkëpunim midis Zotit dhe artistit, dhe sa më pak që bën artisti, aq më mirë.

Në mënyrë që të jem plotësisht i lumtur, e vetmja gjë e nevojshme është të përmbahem nga krahasimi i këtij momenti me momentet e tjera në të kaluarën, të cilat shpesh nuk i shijoja plotësisht, sepse i krahasoja me momentet e tjera të së ardhmes.

Më shpesh njerëzit kërkojnë situata të jetës për të këmbëngulur në mendimet e tyre sesa për të arsimuar veten e tyre.

Rrugët më të rrahura janë sigurisht më të sigurtat, por mos shpresoni të fitoni shumë me to.

Kam ndërmend t’ju sjell forcë, gëzim, guxim, zgjuarsi, sfidë.

Novelisti nuk ka shumë dëshirë ta shohë luanin duke ngrënë bar. Ai e kupton që i njëjti Zot krijoi ujkun dhe qengjin, pastaj buzëqeshi, “duke parë që puna e tij ishte e mirë”.

Ata krijojnë dallime dhe rezerva të cilat unë nuk mund t’i zbatoj për vete, sepse ekzistoj vetëm si një i tërë; I vetmi pretendim im është të jem i natyrshëm dhe kënaqësinë që ndiej gjatë një veprimi, e marr si shenjë se duhet ta bëj.

Vetë gjërat që më ndanin dhe më dallonin nga njerëzit e tjerë ishin ato që kishin rëndësi; gjërat që askush tjetër nuk do të donte dhe nuk mund të thoshte, këto ishin gjërat që unë kisha për të thënë.

Krijimet më të bukura të burrave janë vazhdimisht të dhimbshme. Cili do të ishte përshkrimi i lumturisë?./ KultPlus.com

Facebooku me platformë të re, 15 dollarë në muaj për shtim të sigurisë

Facebooku po e lanson një produkt të ri në treg që ka të bëjë me sigurinë.

Kreu i Metaverse, Mark Zuckerberg, shkroi të dielën se platforma “Meta Verified” do të ofrojë siguri për llogaritë, verifikim të tyre dhe rritje të autencitetit.

Kjo do të kushtojë 12 dollarë në muaj në versionin e uebit, ndërsa 15 dollarë në muaj për Ios.

“Një shërbim abonimi që ju lejon të verifikoni llogarinë me një ID të qeverisë, të merrni simbolin e kaltër, mbrojtje shtesë nga imitimi i llogarive që pretendojnë se jeni ju dhe merrni qasje të drejtpërdrejtë në mbështetje të klientit…Do të lansojmë në Australi dhe Zelandën e Re këtë javë dhe në vende të tjera së shpejti”, shkroi Zuckerberg. / KultPlus.com

Ukraina jep shifrat: kemi eliminuar 143 mijë trupa ruse prej fillimit të luftës

143 mijë forca ruse janë vrarë që nga fillimi i luftës në Ukrainë, sipas ushtrisë ukrainase.

Përditësimi i fundit nga Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës tha se numri i viktimave nga pala ruse kishte arritur në 142 mijë e 860, me 590 që nga 18 shkurti.

Aty u tha gjithashtu se 3 mijë e 310 tanke dhe 6 mijë e 545 automjete të blinduara luftarake ishin shkatërruar.

Në një postim në Twitter, kjo ministri përfshiu një varg nga kënga e Beatles “Kthehu në BRSS”, e cila u publikua në vitin 1968: “Më lejoni të dëgjoj balalaikën tuaj [një instrument muzikor me tela rus] që kumbon”.

OKB: Rreth 9 milionë njerëz në Siri janë prekur nga tërmetet shkatërruese

Sipas Organizatës së Kombeve të Bashkuara, 8.8 milionë sirianë janë prekur nga tërmetet shkatërruese që goditën këtë vend dy javë më parë.

“Parashikohet se pjesa më e madhe e tyre do të kenë nevojë për ndihmë humanitare. Kombet e Bashkuara do të bëjnë më shumë për të ndihmuar të gjithë sirianët”, thuhet në njoftimin e Najat Rochdi në Twitter.

Aktivistët, vullnetarët dhe ekipet tjera që po kontribuojnë në tejkalimin e krizës në zonat e prekura nga tërmetet në Siri dhe që janë nën kontrollin e rebelëve, ankohen që ndihma Kombeve të Bashkuara në ato zona ka munguar.

Ndërkohë në zonat që kontrollohen nga rebelët në veriperëndim të Sirisë, tashmë kanë arritur mbi 140 kamionë të Kombeve të Bashkuara që dërguan ndihma. / KultPlus.com

Ukraina shpreson në ftesën për anëtarësim në NATO gjatë verës

Ukraina shpreson të marrë ftesën për anëtarësim në NATO në fillim të kësaj vere.

Kështu tha kryetari i parlamentit ukrainas, Ruslan Stefanchuk.

“Ne presim që Ukraina të marrë një ftesë në samitin e Vilniusit dhe të nisë rrugën e saj në aleancë”, i tha Stefanchuk televizionit ukrainas më 19 shkurt.

Samiti i ardhshëm i NATO-s është planifikuar të mbahet më 11-12 korrik në kryeqytetin e Lituanisë, Vilnius.

Më 30 shtator të vitit të kaluar, Ukraina ka dorëzuar kërkesën për aplikim për anëtarësim në NATO përmes procedurës së përshpejtuar.

Në ditën e aplikimit, sekretarit i përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg, kur u pyet për ofertën e Ukrainës në NATO tha se “çdo demokraci në Evropë ka të drejtë të aplikojë për anëtarësim në NATO dhe aleatët e NATO-s e respektojnë këtë të drejtë. Dhe, ne kemi deklaruar vazhdimisht se dera e NATO-s mbetet e hapur”.

Disa ditë pas, nëntë shtete të Evropës Qendrore dhe Lindore kanë ofruar mbështetjen e tyre që Ukraina të bëhet anëtare e NATO-s, por ende është larg konsensusi i 30 vendeve (ose 32 kur Finlanda dhe Suedia të anëtarësohen në Aleanc). /REL/ KultPlus.com

Thëniet më të bukura të nobelistit Andre Gide

André Gide ishte një autor francez dhe fitues i Çmimit Nobel në Letërsi (në 1947).

Ai është autor i më shumë se pesëdhjetë librave. Gazeta “The Neë York Times” e kishte përshkruar atë si “njeriu më i madh bashkëkohor i Francës në letra”.

Për lexuesit tanë sjellim këtë koleksion me thëniet më të bukura të tij:

Të dish të lirosh veten nuk është asgjë; gjëja e mundimshme është të dish çfarë të bësh me lirinë e dikujt.

Njeriu nuk mund të zbulojë oqeane të reja, nëse nuk ka guximin të harrojë bregun.|

Besojuni atyre që kërkojnë të vërtetën. Dyshoni tek ata që e gjejnë.

Ji besnik ndaj asaj që ekziston brenda vetes.

Gjithçka është thënë tashmë, por meqenëse askush nuk po dëgjonte, ne duhet të fillojmë përsëri.

Ngjyra e së vërtetës është gri.

Vetëm ato gjëra janë të bukura të cilat janë të frymëzuara nga çmenduria dhe të shkruara nga arsyeja.

Hipokriti i vërtetë është ai që pushon së perceptuari mashtrimin e tij, ai që gënjen me sinqeritet.

Ju lutem mos më kuptoni shumë shpejt.

Të kesh zili për lumturinë e një njeriu tjetër është çmenduri; nuk do të dinit çfarë të bënit me të nëse do ta kishit.

Ai që dëshiron një trëndafil duhet ta respektojë gjembin e tij.

Vetëm budallenjtë nuk e kundërshtojnë vetveten.

Ka shumë gjëra që duken të pamundura për aq kohë që dikush nuk i provon ato.

Frika nga tallja lind frikacakun më të keq.

Guxo të jesh vetvetja.

Atëherë ju mendoni se dikush mund të mbajë një dashuri të pashpresë në zemrën e tij për aq kohë sa? … Dhe se jeta mund të marrë frymë mbi të çdo ditë, pa e shuar atë?

Ji besnik ndaj asaj që ekziston askund tjetër veç te vetja jote – dhe kështu bëhu i domosdoshëm.

Urtësia nuk vjen nga arsyeja por nga dashuria.

Eshtë më mirë të të urrejnë për atë që je sesa të të duan për atë që nuk je.

Si do të ishte një rrëfim i lumturisë? E tëra që mund të përshkruhet është se çfarë e përgatit atë, dhe pastaj çfarë e shkatërron atë.

Veprimet më vendimtare të jetës sonë – dua të them ato që ka më shumë të ngjarë të vendosin gjithë rrjedhën e së ardhmes sonë – janë, më shpesh , të pamenduara.

Ne duhet ta shijojmë këtë verë, lule më lule, sikur të ishte e fundit që do të shohim.

Të lexosh një shkrimtar është për mua jo thjesht të marr një ide se çfarë thotë ai, por të shkoj me të dhe të udhëtoj në shoqërinë e tij.

Çdo çast i jetës sonë është në thelb i pazëvendësueshëm: duhet ta dini këtë në mënyrë që të përqendroheni në jetë.

Unë nuk dëshiroja asgjë përtej buzëqeshjes së saj dhe të ecja me të kështu, dorë për dore, përgjatë një dielli të ngrohur, në shtegun e luleve.

Trishtimi nuk është pothuajse kurrë asgjë, por një formë e lodhjes.

Kapaciteti për të fituar falas nuk është asgjë; aftësia për të qenë i lirë është detyra.

Gjërat më të rëndësishme për të thënë janë ato që shpesh nuk i mendoja të nevojshme t’i thosha – sepse ishin shumë të dukshme.

Mirëpriteni gjithçka që ju vjen, por mos dëshironi për asgjë tjetër.

Arti fillon me rezistencën – në pikën ku rezistenca kapërcehet. Asnjë kryevepër njerëzore nuk është krijuar kurrë pa punë të madhe.

Arti është një bashkëpunim midis Zotit dhe artistit, dhe sa më pak që bën artisti, aq më mirë.

Në mënyrë që të jem plotësisht i lumtur, e vetmja gjë e nevojshme është të përmbahem nga krahasimi i këtij momenti me momentet e tjera në të kaluarën, të cilat shpesh nuk i shijoja plotësisht, sepse i krahasoja me momentet e tjera të së ardhmes.

Më shpesh njerëzit kërkojnë situata të jetës për të këmbëngulur në mendimet e tyre sesa për të arsimuar veten e tyre.

Rrugët më të rrahura janë sigurisht më të sigurtat, por mos shpresoni të fitoni shumë me to.

Kam ndërmend t’ju sjell forcë, gëzim, guxim, zgjuarsi, sfidë.

Novelisti nuk ka shumë dëshirë ta shohë luanin duke ngrënë bar. Ai e kupton që i njëjti Zot krijoi ujkun dhe qengjin, pastaj buzëqeshi, “duke parë që puna e tij ishte e mirë”.

Ata krijojnë dallime dhe rezerva të cilat unë nuk mund t’i zbatoj për vete, sepse ekzistoj vetëm si një i tërë; I vetmi pretendim im është të jem i natyrshëm dhe kënaqësinë që ndiej gjatë një veprimi, e marr si shenjë se duhet ta bëj.

Vetë gjërat që më ndanin dhe më dallonin nga njerëzit e tjerë ishin ato që kishin rëndësi; gjërat që askush tjetër nuk do të donte dhe nuk mund të thoshte, këto ishin gjërat që unë kisha për të thënë.

Krijimet më të bukura të burrave janë vazhdimisht të dhimbshme. Cili do të ishte përshkrimi i lumturisë?./KultPlus.com

Disa thënie të pavdekshme të gjeniut irlandez të letërsisë, Oscar Wilde

KultPlus ju sjell disa thënie të pavdekshme të gjeniut irlandez të letërsisë Oscar Wilde: 

“Burrat gjithmonë duan të jenë dashuria e parë e një gruaje, ndërsa gratë luten të jenë romanca e fundit e një burri.”

“Kushdo që jeton brenda mundësive të tij, vuan nga mungesa e imagjinatës.”

“Përvojë është emri me të cilin ne quajmë gabimet tona.”

“Arti është mënyra më intensive e individualizmit që ka njohur bota.

“Asnjëherë mos dashuro dikënd që të trajton si të zakonshëm.”

“Unë jam aq i zgjuar sa ndonjëherë nuk e kuptoj asnjë fjalë të vetme të asaj që them.”

“I vetmi ndryshim ndërmjet shënjtorit dhe mëkatarit është se çdo shënjtor ka një të kaluar dhe çdo mëkatar ka një të ardhme.”

“Gratë janë të krijuara për t’u dashur, jo për t’u kuptuar.”

Përzgjodhi dhe përktheu: Shkëndije Berisha / KultPlus.com

‘I will survive’, kënga që u bë himn i grave në mbarë botën (VIDEO)

‘I will survive’ është një këngë e cila është lansuar në vitin 1978 nga këngëtarja e njohur amerikane Gloria Gaynor, shkruan KultPlus.

Kjo këngë edhe pas tre dekadash vazhdon të dëgjohet e të konsiderohet një himn për gratë në mbarë botën, një këngë që flet për të qenit një grua e fuqishme e cila pa marrë parasysh gjithçka do t’ia dalë të triumfojë, apo siç thuhet në këngë, të mbijetojë.

Kënga është shkruar nga Freddie Perren dhe Dino Fekaris dhe përgjatë viteve është shpërblyer me shumë çmime prestigjioze në fushën e muzikës.

Më poshtë gjeni videon dhe tekstin e këngës.

At first I was afraid, I was petrified
Kept thinkin’ I could never live without you by my side
But then I spent so many nights thinkin’ how you did me wrong
And I grew strong, and I learned how to get along

And so you’re back, from outer space
I just walked in to find you here with that sad look upon your face
I should have changed that stupid lock
I should have made you leave your key
If I’d have known for just one second you’d be back to bother me

Go on now, go, walk out the door
Just turn around now, ’cause you’re not welcome anymore
Weren’t you the one who tried to hurt me with goodbye?
Did you think I’d crumble? Did you think I’d lay down and die?

Oh no, not I, I will survive
Oh, as long as I know how to love, I know I’m still alive
I’ve got all my life to live, and I’ve got all my love to give
And I’ll survive, I will survive, hey hey

It took all the strength I had, not to fall apart
Just tryin’ hard to mend the pieces of my broken heart
And I spent oh so many nights just feeling sorry for myself
I used to cry, but now I hold my head up high
And you see me, somebody new
I’m not that chained up little person still in love with you
And so you felt like droppin’ in and just expect me to be free
Well now I’m saving all my lovin’ for someone who’s lovin’ me

Go on now, go, walk out the door
Just turn around now, ’cause you’re not welcome anymore
Weren’t you the one who tried to break me with goodbye?
Did you think I’d crumble? Did you think I’d lay down and die?

Oh no, not I, I will survive
Oh, as long as I know how to love, I know I’m still alive
I’ve got all my life to live, and I’ve got all my love to give
And I’ll survive, I will survive, oh

Go on now go, walk out the door
Just turn around now, ’cause you’re not welcome anymore
Weren’t you the one who tried to break me with goodbye?
Did you think I’d crumble? Did you think I’d lay down and die?

Oh no, not I, I will survive
Oh, as long as I know how to love, I know I’m still alive
I’ve got all my life to live, and I’ve got all my love to give
And I’ll survive, I will survive, I will survive. / KultPlus.com

Drejtoresha e UNESCO-s viziton kalanë e Gjirokastrës

Drejtoresha e Përgjithshme e UNESCO-s, Audrey Azoulay, ka vizituar së fundmi kalanë e Gjirokastrës, në kuadër të një vizite në Shqipëri, me ftesë të ministres së Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro.

Azoulay ka vizituar qendrën historike të Gjirokastrës, e klasifikuar që nga viti 2005 si trashëgimi botërore e UNESCO-s.

E shoqëruar nga Kumbaro, Azoulay ka vizituar edhe Muzeun e ri Etnografik, në Gjirokastër, ku krahas shumë aseteve kulturore spikat edhe isopolifonia, shkruan Rtsh.

Vitet e fundit, Organizata ka mbështetur Shqipërinë në rehabilitimin e shtëpive të trashëgimisë së qytetit dhe në inventarizimin e trashëgimisë kulturore jomateriale të qytetit, si pjesë e një qasjeje për promovimin e turizmit të qëndrueshëm që mbështet zhvillimin lokal.

Drejtoresha e Përgjithshme e UNESCO-s pritet të takohet dhe me kryeministrin shqiptar, Edi Rama./ KultPlus.com

Zëri im prej teje

Poezi nga Pedro Salinas
Përkthyer nga Enkeleda Suti.

Kur të më zgjedhësh mua –
zgjidh dashurinë –
Unë dola zbuluar nga anonimiteti i madh
ndaj kujtdo, nga asgjëja.
Deri atëherë
Une nuk kisha qenë kurrë më i gjatë sesa
vargmalet e thepisura të botës.
Nuk u zhyta kurrë më thellë
sesa shënjimet maksimale
të tabelave të marinës.
Dhe gëzimi im, ishte i trishtuar,
ashtu siç janë orët e vogla
pa nje rrip që t’i shtrëngojë rreth rrethit të dorës,
pa akrepa, në vend.
Por kur ti the ti: ti,
për mua, ishte shenja që unë qëndroja përmbi yjet,
më thellë sesa koralet. /KultPlus.com

Pesë elementet për një punë të mirëfilltë artistike, sipas francezit André Gide

Nobelisti Andre Gide dëshiron të na dritësojë mendjen. Një punë e artit, e artit të bukur të botës të cilin nuk ka sy njeriu që nuk e çmon, për të qenë e përjetuar duhet të përmbajë këto pesë elemente.

Por, para se ti zbulojmë elementet, titani i letërsisë dhe fituesi i Nobelit për Letërsi, francezi Gide – i cili vdiq në vitin 1951, duhet lexuar në vazhdimësi për librat të cilat ia dha botës, dhe ia la në fund asaj.

“Të gjitha punët artistike janë të vështira. Ai që i sheh si të lehta, ka dështuar ta kuptojë esencën e veprës” tregon Gide.

Për pesë elementet që e përbëjnë një vepër të mahnitshme arti, ai thotë
– Rendi (logjika, dispozita e arsyeshme e pjesëve)
– Bukuria (profile, linja)
– Luksi (Pasuria e disiplinuar)
– Qetësia (Qetësimi i trazirës emocionale)
– Kënaqësia e shqisave, ndjenjave (sensualiteti, aktraktiviteti

Andre Gide i ka lënë të shkruara pasuritë e tij dhe këshillat e tij në “The Journals of Andre Gide”.

Gide e fitoi Nobelin në vitin 1947. Atë e influencuan Franz Kafka, Niçe, Dostojevski, Tagora e Stephane Mallarme. / KultPlus.com

Kisha e Shën Kollit në Kurjan, elemente paleokristiane në fasadë

Vendet e trashëgimisë kulturore janë të shumta në vendin tonë dhe me rijetësimin e tyre ato janë shndërruar ne sajte të vizitueshme që po tërheqin gjithnjë e më shumë vëmendjen e qytetarëve dhe të turistëve.

Një prej këtyre vendeve me interes për t’u vizituar dhe për t’u njohur me historinë e saj, është Kisha e Shën Kollit, Kurjan për të cilën Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore thotë se është ndërtuar në shekullin XIV, në stilin bizantin.

Dikur, kisha ka qenë me kupole mbi tambur, ndërsa sot është një nefëshe dhe e mbuluar me çati druri. E veçanta e kësaj kishe është ndërthurja e tullave me ripërdorimin e elementeve të shumta antike dhe paleokristiane në muret e fasadës së jashtme të saj, fenomen i njohur si spolia.

Pikturat murale në brendësi të saj janë realizuar në shekullin XVI nga ikonografi Nikolla i Onufrit./ atsh/ KultPlus.com

Umberto Eco mbi të ardhmen e librit

“Leximi i librave është kalimi më i lavdishëm që njerëzimi ka krijuar ende,” vuri në dukje poetja polake dhe fituese e çmimit Nobel, Wislawa Szymborska, në meditimin e saj të bukur se pse ne lexojmë. “Sa më shumë nevoja për argëtim dhe edukim të zakonshëm mund të plotësohet nga shpikjet e reja,” pohoi Hermann Hesse, një brez më parë, “aq më shumë libri do të rimarrë dinjitetin dhe autoritetin e tij.” Por sot, më shumë se gjysmë shekulli më vonë, çfarë ka mbetur nga dinjiteti dhe autoriteti i librit, teksa tekno-distopistët përshkruajnë vdekjen e tij dhe tekno-fetishistët e shtrëngojnë atë nga jeta në përpjekjet e tyre të pandërprera për ta “përmirësuar” atë përtej njohjes?

Kjo është ajo që shqyrtoi, romancieri, eseisti, filozofi dhe semiotiku i madh italian Umberto Eco (5 janar 1932–19 shkurt 2016) në “Ky nuk është fundi i librit” – të dhënat e tij të gjata dhe të mrekullueshme, bisedë e gjerë me romancierin, dramaturgun dhe skenaristin francez Jean-Claude Carrière për të ardhmen e librit dhe shpërblimet e tij të përhershme si një medium i njerëzimit të pazëvendësueshëm.

Eko shikon në të kaluarën për të dalluar të ardhmen:

Një nga dy gjërat do të ndodhë: ose libri do të vazhdojë të jetë mjeti për lexim, ose zëvendësimi i tij do të ngjajë me atë që libri ka qenë gjithmonë, edhe para shpikjes së shtypshkronjës. Ndryshimet e librit si objekt nuk e kanë modifikuar as funksionin e as gramatikën e tij për më shumë se 500 vjet. Libri është si luga, gërshërët, çekiçi, rrota. Pasi shpiket, nuk mund të përmirësohet. Nuk mund të bësh një lugë më të mirë se një lugë. Kur projektuesit përpiqen të përmirësojnë diçka si tapashja, suksesi i tyre është shumë i kufizuar; shumica e “përmirësimeve” të tyre as që funksionojnë. Philippe Starck tentoi një shtrydhëse limoni novatore; versioni i tij ishte shumë i pashëm, por i lë gropat. Libri është testuar tërësisht dhe është shumë e vështirë të shihet se si mund të përmirësohet për qëllimet e tij aktuale. Ndoshta do të evoluojë në aspektin e komponentëve; ndoshta faqet nuk do të jenë më prej letre. Por sërish do të jetë e njëjta gjë.

Eco merr në konsideratë pse librat kanë lindur në radhë të parë dhe çfarë i bën ata të qëndrueshëm në përvojën njerëzore:

Mund ta mendojmë shkrimin si një zgjatim i dorës, dhe për rrjedhojë si pothuajse biologjik. Është mjeti i komunikimit që lidhet më ngushtë me trupin. Pasi u shpik, nuk mund të hiqej kurrë… Shpikjet tona moderne – kinema, radio, internet – nuk janë biologjike.

Me një sy në pritshmërinë e formateve të reja mediatike, të cilat bëhen të vjetruara brenda një ose dy brezash, Eco shton:

Duke dashur të zgjedh diçka lehtësisht të transportueshme dhe që është treguar e barabartë me dëmtimet e kohës, zgjedh librin./AlbertVataj/ KultPlus.com

Umberto Eco, critique et ecrivain italien. L’auteur du “Nom de la rose” et du “Pendule de Foucault” est venu a Paris presenter son dernier livre “Histoire de la laideur” paru en france le 2 octobre aux editions Flammarion. Ce livre illustre retrace en 15 chapitres les representations de la laideur dans la culture occidentale. Cette anthologie fait suite a “Histoire de la beaute” parue il y a deux ans et qui, traduit en 27 langues, s’est vendue a 500000 exemplaires. Paris,FRANCE-le 17/10/07

Vasillaq Vangjeli një vlerë e shtuar e traditës shqiptare të humorit dhe artit skenik

Tradita shqiptare e artit komik është padyshim një nga thesaret e kulturës sonë kombëtare. Rrugëtimi i kahershëm i kësaj marrëdhënie vlerash dhe përfaqësimi është gjithçkaja dëshiruese e shumë personaliteteve të shquara, ndër të cilët rrekemi të veçojmë Vasillaq Vangjelin.

Më shumë se një vlerësim për punën dhe kontributin që ai ka dhënë në pasurimin e kësaj tradite, kjo ndërmendje është shkas përshpirtje në përvjetorin e vdekjes. Vasillaq Vangjeli ishte dhe mbeti, për tu përjetësuar në panteonin e vlerave të artit skenik shqiptar një zë dhe një karakteristikë, një profil dhe një tipar, unik. Kjo është thelbësore në art, këtë e jetësoi ai në skenë.

Vasillaq Vangjeli njihet kryesisht si aktor komik. Ai i lindur në 19 shkurt 1948 dhe u shua më 26 shtator 2011, ende pa mbushur 64 vjeç pas një bashkëjetese dhe lufte të gjatë me diabeti. Për më shumë se 45 vjet në skenë, Vangjeli ka luajtur mbi 100 role në teatër, kinematografi dhe estradë.

Në vitin e tretë të Mjekësisë, Vasillaq Vangjeli e braktis shkollën për të hyrë në Institutin e Lartë të Arteve (vitet 1973-1975). Pas përfundimit të tij e çuan për të bërë stazhin në teatër. Nga Teatri Popullor e kaluan në Estradën e Shtetit si aktor i humorit dhe që nga viti 1976 deri më 1 prill 2005 ka qenë aktor dhe regjisor në estradë dhe aktor i Estradës së Tiranës. Në këto kushte aktivizohej që atëherë në Estradën e Shtetit, që nga viti 1967-1968 kur ka qenë regjisor Bujar Kapexhiu.

Për rreth 45 vjet në skenë, me intuitë të hollë e spontanitet të admirueshëm Vangjeli ka bërë për vete me qindra-mijëra spektatorë duke u kthyer kështu në një ndër artistët më të dashur për ta e sidomos në fushën e humorit e të skenës. Ka qenë ndër artistët më të rëndësishëm të Estradës së Tiranës duke luajtur pothuaj në të gjitha premierat. Është një aktor me diapazon të gjerë, vokal, vesh absolute, humorist, recitues. Aktor tragjik-komik me cilësi të mëdha artistike, intuitë e depërtues i thellë në tipa e karaktere, këto janë disa nga cilësitë e Vasillaqit, i cili me mjeshtëri e finesë di ti verë në shërbim të asaj çfarë ai bën. Humorin nuk ta jep shkolla. Ajo vetëm të zhvillon, të drejton nëpërmjet dhuntive të lindura. E kështu ndodh edhe me Vasillaqin. Humori është i lindur që me lindjen e tij. Në rininë e hershme, sapo kishte mbaruar Akademinë e Arteve për aktrim, i filluan peripecitë e punës apo të emërimit ku do të punonte. Djalë i formuar e plot dëshirë. Kërkonte me çdo kusht të fillonte aktrimin në Teatrin Kombëtar, aq më tepër i dhanë edhe një rol tek drama “Lëvizja” me regji të Pirro Manit, rol që e realizoi me sukses. Por megjithatë, mendimi i partisë ishte që ai të shkonte në Estradën e Tiranës ku edhe e emëruan. Urdhëri ishte urdhër pavarësisht kërkesave e letrave të artistëve të teatrit të cilët kërkonin ta mbanin në kolektivin e tyre. E Vasillaqi nuk donte të shkonte, por pa punë nuk rrihej. Frikë kishte se mos e degdisnin në ndonjë vatër kulturore të humbur, si hakmarrje për moszbatim urdhri. E kështu përfundoi aktor në teatrin e Estradës së Tiranës deri në fundin e merituar të kësaj të fundit.

Estrada nuk e deshi në fillim, punonte pa dëshirë, pa vëmendje. Bënte mungesa në punë, role pa cilësi. Por është po ky artist që u lidh aq shumë me estradën, me humorin, instrumentet, paroditë sa nuk shpjegohet dot më. Më pas Estrada u bë vendi ku shpërfaqi me të gjitha energjitë krijuese talentin dhe vlerat etike, u bë vendi ku realizoi ëndrrën aktoreske. Vlerat i maten me rolet e interpretuara, e nuk janë pak. Të freskët e cilësor e plot shaka. I kalojnë të 100 role të krijuara në estradë, teatër, kinematografi, etj. Të gjithë i kujtojnë : dhëndrin Koçi tek “Zonja nga qyteti”, “Një gjel në qymez”, “Një mburravec që ka frikë nga pëllitja e lopës”, “Dordoleci”, “Donkishoti”, ose rolin e Lolos, një lolo tragjik-komik me nuanca tepër fine të interpretimit. Të shumtë janë rolet në Estradë si : tek komedia e Vodvil “Mirelo”, Xhixh, “Pa martuar 50-vjeçar” apo të kujtojmë skeçet e paroditë. Tani është i angazhuar me një rol në komedinë “HARVEY”. Komedi e bukur, rol i bukur. Regjia është e Hervin Çulit. Më pas ka regjinë e një varjetee, a një tjetër ftesë në Teatrin Kombëtar, e pastaj një tjetër ftesë…Vaso tani nuk punon më si aktor profesionist pranë ndonjë institucioni. Ai doli në asistencë si e gjithë trupa e Estradës së Tiranës. Shtëpinë e tij e ka kthyer në lokal ku argëton të tjerët, por argëtohet edhe vetë. I shkojnë vazhdimisht miq e shokë, kolegë. Edhe aty humorin nuk e lë, me barcaleta, ngjarje të vërteta e të sajuara. “pjesë e profesionit”- thotë. E kështu jeta e Vasillaqit do të vazhdojë dhe ai përsëri do të bëjë humorin e tij në vorbullën e ekonomisë së tregut. / Nga Albert Vataj / KultPlus.com

Turne unik nëpër botën erotike dhe artistike të Picasos (FOTO)

Ekzistojnë disa gjëra që nuk do donit t’i thoni, t’i bëni, madje as t’i mendoni para atyre që ndiheni se nuk i njihni mjaftueshëm, por pikërisht gjëra të tilla, të veçanta, mund të ndodhin në një galeri arti. Ju mund ta gjeni veten në këtë lëmsh tekanjoz mendimesh kur jeni përballë Skenës Erotike të Pikasos.

Erotic Scene (1902-3)

Piktura është një autoportret, të cilën artisti e pikturoi kur ishte vetëm 21 vjeç, por ai duket se e imagjinon veten si një djalë më të ri, i shtrirë në një shtrat me duar të vëna pas kokës, derisa një grua e zhveshur rri e përkulur në zonat më erotike të tij.

Tema e Skenës Erotike ishte mjaft e rrezikshme, aq sa Picasso e mohoi për vite të tëra që ishte ai që e pikturoi atë, megjithatë studiuesit pohojnë se ai e bëri atë, dhe nuk është një pikturë aq befasuese nga ai që, në një moshë të re, kishte kaq përvojë seksuale dhe jeta e të cilit do të ishte aq e mbushur me dashuri.

Pa marrë parasysh se cilën periudhë të veprës së Pikasos studion, nga periudha blu që formësoi skenën erotike, përmes viteve kubiste e deri në neoklasicizmin e viteve 1920, dikush mund të tundohet po aq me tregimet e jetës së dashurisë të mjeshtrit të madh, njëlloj si me veprat që ai ka krijuar.

Shikimi i pikturave të tij përmes jetës së tij personale do të na ofronte ende një pamje të pasur të punës së tij, pasi shpesh është vënë re se si një grua e re në jetën e Picassos sinjalizoi një largim të dukshëm në punën e tij.

Konsideroni të bëni një turne në jetën dashurore të Picasso-s, përmes një sekuence të portreteve të tij përrallore – disa të deklaruara si të tilla, disa më të fshehura – që zbulojnë gjendjen shpirtërore dhe dashurinë e tij me ritme të ndryshueshme.

Gjersa ishte në Romë, duke bërë sete për Balet Russes, ai u takua me ishbalerinën Olga Khokhlova; ata u martuan në vitin 1918 dhe marrëdhënia e tij me të përkoi me një kthesë drejt neoklasicizmit në veprën e tij dhe me përfytyrimet e një Epoke të Artë të humbur në Mesdhe. Së bashku ata patën një djalë, Paulo-n, dhe gëzimi i Pikasos për atësinë u shfaq në kompozime që festonin gratë dhe amësinë, si Gruaja në të Bardha (1924). Por artisti shpejt u lodh nga atësia dhe nga gruaja e tij, dhe ndërsa ndjenjat e tij rënduan kontaktin e tij me surrealistët e shtynë atë të prodhonte Koka e një gruaje (1927), një satirë thumbuese e Olgës.


Po atë vit, në moshën 45-vjeçare, vëmendja e Pikasos u tërhoq nga një vajzë 17-vjeçare që takoi në një rrugë të Parisit, Marie-Thérèse Walter. Stili i tij më parë i ftohtë dhe i papasionuar surrealist u ngroh, për të prodhuar imazhe plot diell, erotike të gëzueshme të dashurisë së tij të re, si Ëndrrimtarja (1932). Por përsëri, ndërsa egërsia e tij u zbeh, paleta e tij u ftoh, si në portretet e mëvonshme si Gruaja në gjumë në një tryezë (1936). Dhe, më në fund, siç ishte modeli i tij, Marie-Thérèse u zëvendësua, këtë herë nga fotografja e zjarrtë dhe cerebrale surrealiste Dora Maar.

Woman in White (1924)
 Head of a Woman (1927)
The Dreamer (1932)

Edhe kur Picasso nuk po i pikturonte më gratë e tij, mendimet e tij për to po i jepnin formë veprës së tij: një përrallë apokrife thotë se në Kreshmën e 1930, Marie-Thérèse e re dhe e devotshme u betua për seks dhe Picasso u tërbua aq shumë sa pikturoi një Kryqzim. Ndërsa kjo përrallë është objekt shqyrtimi, ka pak mister pas Njeriut me Lollipop (1938), figurës komike që shfaqet me përshkrimet e tij të shumta të grave të viteve 1920 dhe 1930. Kompozimi tallet me ata që në fund të jetës kthehen në fëmijëri për të gjetur zëvendësues për dashurinë e humbur erotike: këtu është sikur Pikaso pretendon se një fat i tillë nuk do të jetë i tij./ KultPlus.com

Man with a Lollipop (1938)

Bonusi i Rijetësimit krijon modele biznesesh të qëndrueshme

Falë mbështetjes së programit “Bonusi i Rijetësimit”, Klemar Gjonaj dhe Astrit Kuka, kanë mundur të rijetësojnë pronën e tyre në qendrën historike të Shkodrës. Rikonstruksioni i ndërtesës në rrugën Kolë Idromeno ka kontribuar edhe për komunitetin që përfiton nga Bonusi i Rijetësimit.

Pronarët e godinës kanë mundur të restaurojnë objektin i cili ishte tejet i degraduar dhe jashtë funksioni që prej vitit 1997.

Përmes grantit që kanë përfituar nga Ministria e Kulturës, ata po e kthejnë pronën në një model të qëndrueshëm biznesi. Ndërtesa tashmë do të funksionojë si hotel dhe restorant, duke gjeneruar të ardhura dhe punësim për qytetin e Shkodrës.

Ky është viti i dytë që do të aplikohet ky bonus dhe është prashikuar një buxhet 50% më i madh. Skema mbështetëse është për këdo që do të restaurojë dhe rijetësojë një objekt-monument kulture apo që ndodhet në qendra historike. Për mirëmbajtje dhe konservim mbështetja do të jetë deri në 1 milion lekë, ndërsa për restaurim dhe rijetësim deri në 6 milionë lekë.

Aplikimi për këtë mbështetje do të kryhet përmes portalit e-Albania dhe afati është deri më 3 mars 2023./KultPlus.com

Bukowski: Shpirti im qe rebeluar kundër fatit

Poezi nga Charles Bukowski
Përktheu: Shkëndije Berisha

Në vitet e mia të njëzeta,
sado që pija tepër dhe nuk haja,
ende isha i fortë.
Dua të them,
fizikisht.

Dhe ky është njëfarë fati për njeriun,
kur shumëçka s’i shkon mbarë.
Shpirti im qe rebeluar
kundër fatit dhe jetës.

E vetmja mënyrë që mund ta qetësoja ishte të pija,
të pija dhe të pija.

Ngandonjëherë njerëzit e vegjël
kur qëndrojnë një kohë të gjatë
në vend të njëjtë
arrijnë njëfarë prestigji dhe fuqie të vogël./KultPlus.com

550 vjet më parë lindi Nikolla Koperniku, një nga astronomët më të shquar evropianë

Nikolaus Kopernikus (Koperniku), polonisht: Mikołaj Kopernik (lindi me 19 shkurt 1473 ne Thorn (sqt.: Torn) Poloni dhe vdiq me 24 maj 1543 në Frauenburg) u bë njëri nga astronomët më të shquar evropianë me teorinë e tij të lëvizjës së planetëve nëpër orbita rreth diellit. Me zbulimet e tij ai krijoi një botëkuptim të ri pas mesjetar. Përveç kësaj ai ishte astrolog, astronom, jurist, fizikant, diplomat, ekonomist matematikan, mjek, qeveritar dhe ushtarak.

Kombësia e Kopernikut që nga shekulli i 19 u bë shkak për shumë kundërshtime të ashpra. Një gje por është e qartë se ai ishte ose polak, ose gjerman. Kjo gjë pasqyrohet në emrin e tij. Në gjermanisht ai quhet përgjithsisht Nikolaus Kopernikus, për shkak të versionit të latinizuar Copernicus nga mbiemri Koppernigk. Polonisht ai quhet Mikołaj Kopernik. Koperniku ishte biri i një gruaje gjermane, kombësia e të atit është e paqartë. Qyteti i tij i lindjes Torn pak kohë pas lindjes së tij kaloi nën sundimin e mbretit polak, kështu që ai formalisht njihet si polak.

Jeta

Koperniku, biri i një tregtari, lindi më 1473 në Poloni në qytetin Torni. Në Krakov dhe shumë universitete ai studioi matematikën, astronominë, teologjinë, drejtësinë dhe mjekësinë. Që nga viti 1512 derisa vdiq, më 1543, jetoi në Frauenburg, një qytet i vogëlth në Prusinë Lindore, ku u emërua kanonik në katedrale. Koperniku në fakt është specialist i së drejtës kanunore, disiplinë në të cilën arriti gradën doktor. Puna si kanonik në katedrale i plotësonte nevojat ekonomike, kështu që mund t’u kushtohej hulumtimeve shkencore të trupave qiellorë. Astronomia ishte disiplina e preferuar e tij. Pozicioni gjeografik i Frauenburgut, që ndodhej në bregdet, e favorizonte punën ajgëtuese të tij. Kopereniku e vendosi observatorin dhe vendbanimin në një nga kullat mbrojtëse të bregut. Instrumentat e tij ishin shumë të thjeshtë, por më i madhi i vazhduesve të veprës së tij, Tiho Brahe, ishte më i lumturi i njerëzve kur i ofruan një të tillë.

Koperniku ishte më shumë teoricien se vrojtues. Ndihmesa e tij në astronomi, që është një ndihmesë mjaft e madhe, qëndron në një teori:në kundërshtim me idetë e pranuara deri atëherë, nuk është kupa qiellore që bën një rrotullim të përditshëm përreth tokës, por është toka që rrotullohet rreth boshtit të saj imagjinar, dhe përshkon në të njëjtën kohë një rrotullim rreth diellit. Koperniku arriti në këtë përfundim pasi studioi astronomët grekë e arabë, por edhe nga vrojtimet vetjake. Toka nuk është qendra e universit, por një nga planetet që rrotullohen rreth diellit. Kjo frazë e thjeshtë e thjeshtë është parimi themelor i “pikëpamjes kopernikiane për një nga miliona trupat e tjerë qiellorë. Koperniku në përfundimet e tij arriti pas shumë fakteve shkencore, por do të duhej të vinte gjysma e shekullit XIX për ta provuar atë përfundimisht.

Sot ende, anipse Koperniku vërtetoi që kjo nuk ishte e vërtetë, ne themi “ngritja”, apo “ulja” e diellit në fillim dhe në fund të ditës.

Zigmund Frojd, në një nga veprat e tij, thotë se gjatë rrjedhës së kohëve, shkenca i ka dhënë dy goditje krusmuese mendimit naiv që njeriu kishte për vlerat e tij: herën e parë, kur Koperniku nuk e pranoi tokën si qendrën e universit dhe e dyta kur Darvini provoi t’i heqë njeriut pozicionin e privilegjuar që besonte se zinte përballë botës së kafshëve. Përpara Kopernikut mendohej se dielli dhe yjet iahin krijuar në funksion të tokës dhe toka në funksion të njeriut. Kur ai shpalli se universi nuk rrotullohej rreth planetit tonë, vetëdija njerëzore pësoi një trandje shungulluese. Koperniku pati një ndikim aq revolucionar në botëkuptimin që njerëzit kishin për botën, sa vetëm bashkëkohësi i tij, Kristofor Kolombi, mund të mendohej se kishte arritur një lavdi të atillë. /KultPlus.com