Ekspozitë e nxënësve nga Tetova në mjediset e Presidencës, Begaj: Misionarë të ruajtjes së shpirtit të kombit

Presidenti i Republikës, Bajram Begaj, hapi dyert e institucionit për artistët e vegjël të shkollës së mesme komunale të tekstilit në Tetovë.

Ekspozita e çelur në presidencë, solli nga Tetova në Tiranë, 63 punime me larmi ngjyrash e rrymash të cilat pasqyruan talentin e fëmijëve të frymëzuar nga tradita.

Presidenti Begaj, në fjalën e mirëseardhjes së tyre, i cilësoi fëmijët si misionarë në vijimësinë e ruajtjes së shpirtit të kombit, promovues të vlerave kulturore dhe edukative.

“Shkolla juaj profesionale ka një traditë disavjeçare në dizajnin e veshjeve të ndryshme, arte të aplikuara të interiorit, mobilieve dhe prodhimeve artizanale e ushqimore, dhe ky është një model që meriton promovim mbarëshqiptar, mbarëkombëtar”, u shpreh presidenti.

Kreu i Shtetit këshilloi artistët e vegjël të vijojnë me ruajtjen dhe promovimin e traditës. Duke iu referuar xhubletës dhe k’cimit të Tropojës të mbrojtur nga UNESCO, presidenti Begaj, u shpreh se, duhet të vazhdojmë të punojmë fort që edhe veshjet tona mijëravjeçare të trevave të tjera të shqiptarisë të shndërrohen në pasuri të të gjithë njerëzimit.

Në këtë aktivitet ishte i pranishëm dhe kryetari i Komunës së Tetovës, Bilall Kasami. Nxënësit dhe mësuesit nga Tetova shkëmbyen ide me artistët dhe profesorët e Liceut Artistik të Tiranës për krijimin e mundësisë së institucionalizimit të bashkimit të të rinjve në trevat shqiptare./atsh/KultPlus.com

Presidentja Osmani priti në takim një delegacion të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, priti sot në takim një delegacion të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës, të kryesuar nga znj. Petra Bayr, i cili do t`i vëzhgojë zgjedhjet e përgjithshme parlamentare të 9 shkurtit.

Presidentja Osmani shprehu mirënjohjen për mbështetjen e Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës (PACE) ndaj institucioneve të Kosovës dhe mirëpriti angazhimin e këtij misioni, i cili për herë të parë do t`i monitorojë zgjedhjet në Kosovë.

Në takim u theksua se zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit 2025 janë zgjedhjet e para të rregullta që do të mbahen në përputhje me Ligjin e ri për Zgjedhjet e Përgjithshme, ndaj Presidentja vlerësoi këtë moment si një hap të rëndësishëm në përmirësimin e proceseve demokratike në vend.

Presidentja Osmani nënvizoi nevojën për një fokus të veçantë në përfaqësimin e grave në të gjitha fazat e procesit zgjedhor, sikurse edhe  respektimin e të drejtave të personave me aftësi të kufizuara, duke siguruar qasje të plotë dhe të barabartë në qendrat e votimit.

Më tej, Presidentja Osmani, ka potencuar se Republika e Kosovës mbetet e përkushtuar për t’u anëtarësuar në Këshillin e Evropës, ndaj do të vazhdojë ta fuqizojë mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe fuqizimin e sundimit të ligjit./KultPlus.com

Kampi Rajonal i Restaurimit zgjedh monumentet e Krujës në edicionin e 53-të

Trashëgimia Kulturore pa Kufij (CHwB Albania) njoftoi se do të organizojë Kampin e 53-të Rajonal të Restaurimit, në qytetin magjepsës të Krujës. Kjo e bën emocionues fillimin e vitit 2025, shprehet CHwB Albania në rrjetet sociale, duke vlerësuar Krujën si një thesar të vërtetë të Shqipërisë, qytet i njohur për trashëgiminë e tij kulturore mahnitëse, peisazhet e mrekullueshme dhe destinacionet turistike plot jetë.

Me këtë rast CHwB Albania shpall thirrjen për të gjithë të apasionuarit pas restaurimit dhe konservimit, për të kapur këtë mundësi, për të përfituar një eksperiencë praktike në një prej monumenteve ikonike kulturore të Krujës.

Aplikimet do të përfundojnë më 10 shkurt 2025 ndërsa kampi i restaurimit në Krujë, pritet të nisë në fillim të prillit dhe do të ketë si temë “Konservimin e Monumenteve”.

CHwB Albania thotë se u zgjodh Kruja pasi është një qytet i mbushur me histori, kulturë dhe traditë. Nga legjendat e saj frymëzuese deri tek arkitektura mahnitëse, Kruja mahnit dhe frymëzon.

Ashtu si edhe për kampin e 52-të restaurues që u zhvillua më herët në Gjirokastër, edhe për Krujën, CHwB Albania ruan moton “Të ruajmë të kaluarën, të festojmë të tashmen dhe të ndërtojmë të ardhmen”.

Kampi Rajonal i Restaurimit mbështetet nga Fondi i Ambasadorëve për Trashëgiminë Kulturore, Ambasada Amerikane, Instituti Suedez etj./atsh/KultPlus.com

78-vjetori i lindjes së aktorit të mirënjohur Roland Trebicka

17 janari është dita e lindjes së aktorit të mirënjohur të skenës dhe ekranit, Roland Trebicka.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, kujtoi sot aktorin e dashur nga publiku, përmes një kolazhi të roleve të tij në teatër e kinematografi.

Ai e cilësoi Trebickën si një ikonë të artit skenik shqiptar që i ka dhuruar publikut emocione të paharrueshme dhe role e personazhe të pavdekshme.

“Mjeshtër i skenës dhe i ekranit, i nderuar me titullin Artist i Merituar, Roland Trebicka mbetet ndër aktorët më të dashur për publikun shqiptar”, shkroi ministri Gonxhja.

Trebicka u nda nga jeta në moshën 65-vjeçare, pasi humbi betejën me sëmundjen e rëndë, e cila e mundonte prej kohësh.

Roland Trebicka lindi në Korçë, më 18 janar 1947. Karriera e tij si aktor filloi me rolin e Kostës, në filmin “Debatik”, më 1961. U bë anëtar i trupës së Teatrit Kombëtar më 1971. Në jetën e tij artistike, kulmin e suksesit në publik e arriti me rolin e Jovan Bregut në komedinë “Pallati 176”.

Rolet e aktorit Roland Trebicka në teatër janë të shumtë. Shikuesit e kujtojnë me nostalgji në rolet e Xhenarinos tek “Magjia e madhe”, Zganarelit tek “Don Zhuani”, Hlestakovit tek “Inspektori”, “Revizori” te “Një burrë me trandafil”, “Ne të gjithë këndonim Margaritën”, “Darka e të marrëve”, “Jashtë bie borë”, “Stjuardesat”, Kontin Almaviva “Berberi i Seviljes”, Vinsenti “Të gjithë me huqe”, “Një tablo absurde”, “Endrra e Ismail Qemalit” etj. Në vitin 2002, për rolin e Rojës te “Mbreti po vdes”, Trebicka ishte kandidat për Çmimin “Aktori më i Mirë Mbështetës” në Festivalin Ndërkombëtar të Teatrit Eksperimental, Kajro. Ka interpretuar edhe në disa filma, ndër të cilët: “Ëndërr për një karrige” (Vaska) dhe “Koncert në vitin 1936” (Nesti). Për kontributin e tij në skenë, ai është nderuar me titujt “Artist i merituar”, “Mjeshtër i Madh” dhe “Nderi i qytetit të Korçës”./atsh/KultPlus.com

16 vite pa Qamil Batallin, poeti që udhëtoi në botën e fëmijëve

Qamil Batalli lindi në Prishtinë. Në vendlindje mbaroi shkollën e mesme, për të vazhduar më pas universitetin në Beograd.

Njihet kryesisht si poet dhe prozator për fëmijë, por herë pas here është marrë edhe me tregime humoristike për të rritur dhe dramë. Ka botuar 14 përmbledhje me poezi, duke filluar nga mesi i viteve ’60, deri nga fundi i viteve ’80.

Drama e tij “Ejona” 1987, mishëron një sinteze të fuqishme të mitit të pushtetit të dhunës në formën e fantazmave të vjetra, në petkun e ri që pasqyrohet si parabolë e stigmatizimit të hipokrizisë dhe nënshtrimit.

Qamil Batalli vdiq më 17 janar të vitit 2009 në Prishtinë ku edhe u varros. / KultPlus.com

Poeti bullgar që shkroi në greqisht poemën ‘Skënderbeu’

Grigor Përliçev (1830/31-1893) ishte një poet bullgar i lindur në Ohër. Mësimet e para i mori në shkollën greke të lindjes.

Iu kushtua gjuhës shqipe dhe luftërave të popullit shqiptar nën udhëheqjen e heroit Skënderbe. Punoi si mësues i greqishtes në qytete të ndryshme të Maqedonisë e më pas në Tiranë, ku u njoh me historinë e popullit shqiptar dhe mësoi gjuhën shqipe.

Kjo e frymëzoi të shkruajë greqisht poemën “Skënderbeu” (1861), që mbeti dorëshkrim. Aty i këndon heroizmit të luftëtarëve shqiptarë dhe prijësit të tyre, Skënderbeu, i cili jepet edhe si mbrojtësi i popujve të tjerë të Europës.

Poema Përliçevit është e frymëzuar nga vepra e Barletit. Aty tregon të mëdhenj edhe strategun dhe ushtarin. Këta të fundit ai i quan bij gjigantësh. Vepra përshkohet nga ide të fuqishme çlirimtare e demokratike.

Valle hyjnore ngritur kanë burra
heronj, në mendjen time
Skënderbeut,
stuhi e gjëmë, dua t’i këndoj,

në krye luftëtarësh kryetrima,
që osmanllinj dërmoi miriada.
Ashtu si një tufan që vjen nga jugu,
përkul pemët e vogla të një kopshti

edhe si kallamishte i shkul nga rrënja
pemët e moçme-edhe Skënderbeu
vërsulej duke korrur majtas djathtas

ara që ngelin prapa, o nga pesha
e mishit që pengon këmbët e,
shkathta,
o ng’ ajo frik’ e madhe që ngrin

gjakun,
o nga një jet’ e butë reehatie.
Siç digjet një qytet i madh nga
zjarri,

që flakëron veriu i furishëm
dhe burrat qajn’ e pleqtë ulërijnë,
ndihet vajtimi içjerrë i fëmijëve
dhe gratë leshlëshuar bredhin

udhëve
duke përplasur duart-ulërinin
dhe turqit, duke ikur djersëmbytur;
dhe mjaft prej tyre, duke dhënë,

shpirt,
i përqafonin shokët që largoheshin
e qanin për fëmijët e për gratë,

duke kërkuar vdekjen sa më parë.

Në çast iu kënaq zemra
Skënderbeut,
ashtu siç e kënaq shiu që bie
arën që përcëllon flaka e diellit. / KultPlus.com

“Të ndjesh pamjen”, ekspozitë me veprat e piktorit Besim Tula

Galeria FAB çeli mbrëmjen e djeshme ekspozitën tribut dedikuar kujtimit të një prej personaliteteve më të njohur të pikturës bashkëkohore shqiptare, Besim Tula. Ekspozita “Të ndjesh pamjen” vjen në 75-vjetorin e lindjes së artistit i cili ka ndërruar jetë katër vjet më parë. Ajo do të qëndrojë e hapur për publikun deri në 31 janar 2025, në Galerinë e Fakultetit të Arteve të Bukura.

Ekspozita e kuruar nga Era Tula solli një përzgjedhje të veprave të piktorit, nën titullin “Të Ndjesh Pamjen”, që është huazuar nga një botim i vetë artistit i vitit 2015, që përmbledh vizionin e tij mbi estetikën e artit pamor.

Ekspozita hapet me veprën “Vdekja e Nënës” (1990), pikturë që në leximin e kritikut Gëzim Qendro, shërbeu simbolikisht si një paralajmërim për fundin e Realizmit Socialist, duke shënuar “hyrjen e vdekjes në hapësirën e patrazuar më parë të artit totalitar”. Qendro gjykonte se, kjo tablo ishte një nga veprat e fundit të viteve ’80 që shënoi kufirin ndarës midis epokës së Realizmit Socialist dhe periudhës paskomuniste, një vepër ku dallohej më shumë koha që po vinte se ajo që po lihej pas.

Ekspozita mbyllet me veprën “Vrasësit me pagesë” (2020), e cila është dhe puna e fundit e ekspozuar nga vetë artisti.

Përtej këtyre dy akteve që kanë shenjuar krijimtarinë e Besim Tulës, ekspozita paraqet 30 vitet e fundit të rrugëtimit të tij artistik, duke i lejuar kështu vizitorët të dëshmojnë evolucionin e artistit, jo vetëm në aspektin e subjekteve të trajtuara dhe stilit shprehës, por sidomos në kuptimin e tij, gjithnjë e më të thellë, të përvojës njerëzore./atsh/KultPlus.com

Muzeu “Marubi”: 2024 viti më i suksesshëm, më shumë se 22 mijë vizitorë

Muzeu Kombëtar i Fotografisë “Marubi” publikoi statistikat e vizitueshmërisë sa i përket vitit 2024, vit i cili rezulton të jetë më i suksesshmi që nga hapja e këtij muzeu.

“Marubi” shprehet në faqen e tij, në rrjetet sociale, se ky sukses erdhi falë një programi bashkëkohor i cili u ndoq prej 22534 vizitorësh.

Krahasuar me vitit 2023, muzeu shënoi një rritje prej 17.3% vizitorësh më shumë, ku shqiptarët janë vizitorët më të shumtë në numër me 33%, më pas renditen francezët me 11.2%, italianët me 9.5%, gjermanët me 8.7% dhe anglezët me 5.4%.

“Viti 2025 për Muzeun “Marubi” do të jetë një vit edhe më sfidues me programe e nisma të reja për fotografinë”, shkruhet në faqen e Muzeut Kombëtar të Fotografisë.

Aktualisht, në “Marubi” janë duke u ekspozuar disa nga punët më të mira të Gregory Crewdson, në kuadër të ekspozitës “Eveningside”, kuruar nga Jean-Charles Vergne.

Gregory Crewdson (lindur me 1962, Brooklyn, SHBA) është një fotograf i njohur ndërkombëtarisht. “Eveningside” u çel për artdashësit e fotografisë, ditët e fundit të dhjetorit 2024.

Muzeu Kombëtar i Fotografisë “Marubi” mban në qendër të tij trashëgiminë e “Foto-Studio Marubbi-it”, themeluar në vitin 1856 nga Pietro Marubbi, piktori dhe fotografi italian i cili kishte ardhur dhe ishte vendosur në Shkodër në atë kohë. Aktiviteti i studios ndër vite, do të drejtohej dhe pasurohej nga tre breza fotografësh deri në fillimin e viteve 1950 kur Gegë Marubi u detyrua t’i dorëzohej anonimatit kolektiv komunist duke u bashkuar me fotografët e tjerë në Kooperativën e Riparim-Shërbimeve, sektor i së cilës ishte edhe fotografia./atsh/KultPlus.com

Kur Jusuf Gërvalla i shkruante nënës: Të shoh tuj ecë me atë krejninë tande të pashoqe, sa herë që nisesh me e pa djalin tand në burg

Në shtator të vitit 1980, Jusuf Gërvalla ishte larg nënës së tij. Dashuria e pastër e saj megjithatë e ka shoqëruar Jufusin në udhëtimet, tragjeditë e të mirat e jetës së tij.

“ Nanë e dashtun!
Rruga e jetës na pruni deri këtu. Zor sa të duesh. Po kollaj, s’ka qysh bahet ma kollaj. Ti vetë sa e sa herë, në prag të gjumit, kur ishim fëmijë e kur kishim dalë prej lojnave të fëminisë, na ke kallxue përralla që kanë të njëjtin përfundim: rruga e nderës asht ma e zorshmja, po ma e mira dhe e vetmja rrugë e vërtetë për njerin. Dhe, kush u mundue për nder, nder ka gjetë!

Sot, në vjeshtën e kësaj rruge, kur s’po kemi qysh me i dhanë gjevap bereqetit kaq të pasun, farën e të cilit e kemi mbjellë vetë, kush lodhet i pari mundet me thonë: a vyen me luftue për nder, tuj i ngarkue vetit kaq të liga në shpindë?!

Unë, besoj, nanë, se ti nuk je ajo që thotë kështu. Ti gjithmonë u ke përballue burrnisht rrebesheve të mëdha. Unë besoj se ti nuk je lodhë. Rruga jonë, mendja e shpirti ynë kanë pasur strofull fjalën tande, dashuninë e kujdesin tand të pashoq. Kur i kujtoj këto, më del se ti, në vend se të mërzitesh, duhet të gëzohesh e të përtërihesh. Ma në fund, veç tuj mos u dorëzue në këtë kohë të vështirë, ti nanë, do ta qitësh edhe hapin tand të fundit burrnor, që të bon si të gjitha ato nana trimnesha e fisnike shqiptare, të cilat, kur e ka lypë puna e vatanit, s’e kanë kursye e s’e kanë kajtë me lot jetën e djemve të tyne dhe kanë këndue kur kanë kukatë qyqet.

Jam shumë i lumtun që për këtë pikë, pra, për mërzinë tande, shpirtin e kam të fjetun. Ti je nji lis, që nuk don me ditë për fërfllazat e forta. Bile, nji lis, madhështia e të cilit del në pah bash kur merr mot me fërfllazë. As bora as ngricat e mëdha nuk të kanë ba kurrë shejë.
Pse, pra, dridhesh aq fort prej lagshte e prej bryme?

Në përfytyrimet e mia të gjalla, këtu në tretdhé, të shoh tuj ecë me atë krejninë tande të pashoqe, sa herë që nisesh me e pa djalin tand në burg, e rrugës të bjen me u shpërndrrue me anmiq të mëdhenj e të vegjël të pjellës sate. Le të pëlcasë anmiku, gjithë ai që e ka ba synin qorr e veshin shurdh kur e do puna me lufte për nderën, për ato që ti jau ke kushtue jetën e shëndetën. Dhe dije se krejnia jote përballë fërfllazës së sotme, asht helmi ma i fortë për anmikun” . / KultPlus.com

Madhështia e fjalëve të fundit të Skënderbeut, si duhet të rrugëtojë kombi shqiptar

…Dielli, që është shëmbëllimi i Perëndisë, shkëlqen pa dallim për turkun ashtu si për të krishterin. Kushdo që këshillon për të luftuar për hir të Perëndisë është një mashtrues i cili dëshiron të sakrifikojë të vërtetën për interesat e tij. Zoti është i fuqishëm, ai mund të bëjë gjithçka vetë, pa ndihmën e askujt…

Mbyllini që në origjinë mosmarrëveshjet e teologëve dhe hipokritëve, të cilat janë më të rrezikshmet për lumturinë e një shteti. Kemi parë perandoritë më të lulëzuara të përçahen dhe të tronditen nga këta fanatikë…Shihni Perandorinë e Konstandinit të rrënuar nga Muhamedi, dhe princin Jean Paléologue (Gjon Paleologu) i shkelur nga kuajt e Arabëve.

Ai ishte supersticioz, priftërinjtë e tij ambiciozë dhe injorantë, oborrtarët e tij të rremë dhe të shthurur nga luksi, dhe tani princi, priftërinjtë dhe oborrtarët kanë vdekur dhe po vdesin në skllavëri.

Nëse keni fat të mjaftueshëm për të pasur filozofë në vendqeverisjet tuaja, të cilët janë të ndriçuar nga drita e arsyes dhe jo nga sistemet e rreme, le të shkruajnë në paqe dhe të reagojnë ndaj paragjykimeve dhe makinacioneve të kujtdo që flet në emër të Zotit… (Nga libri i Stephan Zannovich, “Le Grand Castriotto d’Albanie, Histoire”. / KultPlus.com

Libri me poezi i Sali Bashotës botohet në gjuhën finlandeze

Shtëpia Botuese “Kulttuuritarha”, në Helsinki këto ditë botoi librin me poezi të poetit Sali Bashota, me titullin “Musta sade”, përkthyer nga Muharrem Miftari, me parathënie të botuesit dhe shkrimtarit, Kiamars Baghbami. Bashota është poeti i parë nga Kosova, libri i të cilit botohet si vëllim i veçantë poetik në gjuhën finlandeze.

Ky poet deri më tani ka botuar mbi pesëdhjetë vepra të llojeve dhe zhanreve të ndryshme, duke përfshirë vepra me poezi, prozë poetike, ese dhe studime letrare. Libri i botuar në gjuhën finlandeze është një përzgjedhje nga krijimtaria e tij letrare.

Disa nga veprat e Sali Bashotës, të botuara në gjuhë të ndryshme të botës, janë:

“Exilul Sufletului” (2004), “Schalte das magische Licht ein” (2004), “Only Death is White” (2005), “Ako stanam angel” (2006), Ploaia fara Tine” (2008), “Beauté Maudite” (2010),  “Прокълната красота” (2012) , “När himlen tystnar” (2012), “Allume la lumière magique” (2012), “Il gioco delle foglio” (2015), “Ηάλλη όψη του” (2016), “Albán éjzaska” ( 2017),

“La ŝtono de la amo” (2017), “Whispering Agony (a quarantine book” (2020) etj.

Parathënia e librit të botuar në finlandisht:

Kiamars Baghbani

Nga zemra duhet të dalë një fjalë që prek zemrën!


(Një vështrim mbi përmbledhjen poetike “Shiu i zi”, të poetit Sali Bashota)

Sali Bashota është me origjinë nga Republika e Kosovës. Si studiues, poet dhe shkrimtar, ai është një ekspert i larmishëm në letërsi, si dhe arritjet e tij në fushën e publicistikës janë të rëndësishme. Për krijimtarinë e tij letrare dhe shkencore, ai është nderuar me çmime të larta kombëtare dhe ndërkombëtare, duke përfshirë medaljen e meritës nga Presidenti i Republikës së Kosovës.

Karriera e tij letrare përfshin dhjeta përmbledhje poetike, prozë poetike, kritikë letrare, si dhe artikuj e materiale në fushë të kulturës. Veprat e Sali Bashotës janë përkthyer në anglisht, frëngjisht, gjermanisht, italisht, turqisht, suedisht, hungarisht, arabisht, bullgarisht etj.

Shumëkush e konsideron të pamundur përkthimin e poezisë. Megjithatë, poezitë e poetëve të njohur botërorë janë përkthyer në gjuhë të tjera dhe vazhdojnë të përkthehen. Pa dyshim, aftësia e përkthyesit për të kuptuar poezinë në gjuhën burimore dhe zotërimi i tij, i gjuhës së synuar ndikojnë shumë në cilësinë e rezultatit. Ndonjëherë distanca midis gjuhëve dhe, sigurisht, kulturave e vështirëson përkthimin e poezisë.

Pavarësisht nga kjo, kjo përmbledhje poetike, e përkthyer me mjeshtëri, paraqet mendimet e poetit Sali Bashota për lexuesit finlandezë.

Sali Bashota shkruan bukur:


“… A do të shkruhet një histori e tërë

Në kohën e pakryer …”

Poeti flet në poezi për plagët e thella që gjenden në zemrat e popullit të tij: “Koha epike”:


“Të dielën vajzat shkojnë në kinema
Po kush do të dashurojë
Buzëmbrëmjen, kohën e lirë dhe vjershat


Njëri flet për Laokoontin që e mbytën trojanët
Të tjerët për Betejën e Torviollit
Dhe vdekjen e Moisi Golemit …”

Republika e Kosovës ka një pozitë të veçantë në Ballkan. Historia e Kosovës është plot vuajtje e hidhërim. Konfliktet kulturore dhe politike mes popujve të rajonit vazhdojnë të lënë gjurmë në mendjet e njerëzve.

Gjuha e poetit të njohur shpreh gjithashtu dhimbjen historike. Poeti nis të flasë në poezi për dashurinë, por në fund ajo arrin te shprehja e vdekjes, si në poezinë “Guri i dashurisë”.


“Sa pak të kam harruar
Sa shumë të paskam gdhendur

Pa të harruar
Guri im i vdekjes”

Ndonjëherë, poeti ndihet i zhgënjyer dhe ka një dëshirë të dëshpëruar për të lëvizur drejt një të nesërmeje më të mirë. Megjithatë, ai e merr veten si një luftëtar në fushëbetejë dhe thërret:


“… Jo, nuk mund të vdes
Nëna do të qajë tërë jetën”

Shoqëria e Kosovës ishte në krizë. Poeti, ashtu si gjithë njerëzit e tjerë, ndonjëherë dyshon në përmirësimin e situatës, por shtrimi i pyetjeve tregon se ekziston një dritë shprese që duhet gjetur:


“… Përtej shtatë bjeshkëve
As puthja as shiu i verës nuk të ngrohin
Me cilën kënge të të zgjoj?”

Poeti ka referenca historike në shprehjen e tij. Kujtesa historike e kombeve ruan mirë momentet e hidhura dhe të ëmbla, edhe pse mund të mos i ketë shfaqur ato për një kohë të gjatë. Ndonjëherë në lajme shohim çfarë ndodh në ndonjë cep të botës. Është mirë të reflektojmë si poeti për arsyet e konflikteve dhe rrënjëve historike:


“Bashotët në jug
Ata e dinë
Për marshimin e ushtrisë osmane në Kosovë
Për rrethimin e fundit të Krujës
Për dy varret e Ali Pashë Tepelenës

Ata dinë çdo gjë
Unë jam
Frymë e tyre e gjallë
Po vijnë

Shihni po vijnë
Bashotët në jug”

Poeti nuk dëshiron ose nuk mund të harrojë vuajtjen dhe hidhërimin, por ai është i sigurt se e nesërmja do të sjellë një ditë të re. Kalimi i kohës mund dhe duhet të shërojë plagët. Poezia fillon me dëshpërim, por përfundon me një mundësi për një të ardhme më të mirë. Në fund të poezisë ai shkruan:


“Nesër
Kur dielli lind përsëri”

Poeti përshkruan Kosovën edhe në poezitë më intime. Në dhimbjet e të atit, ai nuk sheh një dhimbje personale. Ai sheh arsyen e dhimbjes në problemet e atdheut të tij. Një vend që është kthyer në një burg për popullin e Kosovës dhe, natyrisht, për mendjen e poetit kombëtar:


“Astma e tim eti”:


“Ti nuk ke faj pse të humb fryma
Nga çdo pjesë e trupit
Vdekja gjithmonë të troket në fytyrë


Atdheu im është një burg që s’të zë as ty
Duke këputur guximin si fijen e flokut
Me shpirtin në  shuplakë të dorës.”

Kur përmendet vdekja e poetit, rëndësia e pavdekësisë reflektohet në mendimet e tij. Fjalët e poetit Sali Bashota më kujtuan një poezi tjetër. Me fjalët e poetit modern persian Forough Farrokhzad: “Kujto fluturimin, zogu është i vdekshëm!”


“… Nëse poeti vdes
Në dhomën e krijimit të vetmisë
Duke i shëruar zogjtë e plagosur
Vdekje do të kishte një kuptim tjetër


Se nuk vdes poeti.”

Shiu i zi” është një mesazh për fjalët që trokasin në letrën e bardhë dhe që mbulojnë mendjen e lexuesit nga shiu i zi. Një kuptim i thellë i dhimbjes nervore. Pamja e një bote të vjetër dhe të dhimbshme në vuajtjet e paharrueshme të popullit të Kosovës. Dhimbja e tillë ka një rrugë të gjatë për t’u shëruar.

Kjo përmbledhje është një manifest i popullit të Kosovës./KultPlus.com

Sot 557 vjet nga vdekja e Gjergj Kastriotit – Skënderbeut

Sot bëhen 557 vjet nga vdekja e heroit kombëtar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu.

Skënderbeu gjithmonë e nënshkroi veten si Zot i Arbërisë, dhe nuk pretendoi tituj të tjerë përveç tij në dokumentet zyrtare.

Një anëtar i familjes fisnike të Kastriotëve, ai u dërgua si peng në oborrin perandorak osman, ku u arsimua dhe hyri në shërbim të sulltanit për njëzet vitet e ardhshme.

Ai u ngrit sipas gradave, duke kulminuar në emërimin si sanxhakbej i Sanxhakut të Dibrës në vitin 1440. Në vitin 1443, ai braktisi osmanët gjatë betejës së Nishit dhe u bë sundimtar i Krujës, Sfetigradit dhe Modriçit. Në vitin 1444, ai u emërua prijës i Lidhjes së Lezhës, që konsolidoi fisnikërinë në atë që sot është Shqipëri.

Përkundër vlerës së tij ushtarake, ai nuk ishte në gjendje të bënte më shumë se sa të mbante zotërimet e tij brenda një treve shumë të vogël në Shqipërinë e veriut, ku ndodhën pothuajse të gjitha fitoret e tij kundër osmanëve. Skënderbeu zhvilloi luftë mbrojtëse, dhe për 25 vjet, nga viti 1443 deri në vitin 1468, ushtria 10,000 anëtarëshe e tij luftoi e fitoi kundër forcave osmane, të cilat ishin vazhdimisht më të mëdha dhe më të furnizuara. Gjë për të cilën u admirua. / KultPlus.com

43 vite nga vdekja e vëllezërve Gërvalla dhe Kadri Zekës

17 janari i vitit 1982, dita kur u vranë mizorisht vëllezërit Gërvalla e Kadri Zeka, është një datë e dhimbshme në historinë e shqiptarëve.

Edhe pse kanë kaluar 43 vite, ajo ditë mbetet përgjithnjë e freskët me zinë e saj jo vetëm për familjet, por edhe për një numër njerëzish që kanë qenë të lidhur shpirtërisht me ta.

Atentati mbi dy vëllezërit Gërvalla dhe Kadri Zeka ka ndodhur në Untergrupenbach të Gjermanisë. Nga autoritet shtetërore gjermane është lajmëruar se vrasës të panjohur kanë vrarë tre jugosllavë dhe se ky ishte kulminacion i ri në luftën e fshehtë në të cilën agjentët e sigurimit jugosllav dhe kundërshtarët e pushtetit luftojnë mes tyre. Pas kroatëve në ekzil, Qeveria e Beogradit u ka shpallur luftën të përgjakshme shqiptarëve që vijnë nga Kosova.

Atentati ka ndodhur derisa drejtuesi i veturës (BMW 316, targa: HN CY 353) nxirrte veturën nga garazhi, duke e drejtuar prapthi në drejtim të udhëkryqit. Në mot me borë, diku në 40 metrat e para vetura ka ndaluar pasi që nga një vend ndërtim në anë të djathtë, një person nga një distancë pre tre metrave ka shtënë. Krahas kësaj, një person tjetër ka gjuajtur dhe ju ka afruar asaj për të vërtetuar se ia kanë arritur qëllimit. Fqinjët, të frikësuar nga krismat, i shohin dy persona të gjinisë mashkullore duke ikur.

Vetura ka mbetur e ndezur, pasi që drejtuesit i kishte mbetur këmba në pedalin e gazit. Si pasojë e kësaj, vetura ka vazhduar më tutje të ecën derisa përplaset me një garazhe. Gjatë kësaj kohe, drejtuesi ka vdekur, ndërsa pas përplasjes është fikur motori. Në vendin e ngjarjes policia ka gjetur të vdekur drejtuesin e makinës, Bardhosh Gërvallën, 31 vjeç, i goditur nga gjashtë plumba, Kadri Zekën i vrarë nga dy goditje me plumba në trup dhe Jusuf Gërvallën, 36 vjeç, gjithashtu i plagosur rëndë nga dy goditje me plumba.

Der Spiegel (25 janar 1982) për motivin e krimit shkruan se identifikimi i shpejt i viktimave e ka sqaruar edhe motivin dhe drejtimin politik të tyre: “Jugosllavë në ekzil që i takonin kombësisë shqiptare nga provinca e Kosovës në jug të shtetit ballkanik, dhe që të tre veprimtarë kundër qeverisjes së Beogradit”.

Edhe për autorët e vrasjes pati shënjime. Në vendin e ngjarjes, Jusuf Gërvalla, i cili më vonë vdes, i kishte pëshpëritur policisë:”Ka qenë UDB-ja”.

Dymbëdhjetë herë ishte gjuajtur mbi të tre burrat nga pistoletat e kalibri 7,65, dhjetë goditje kishin qëlluar zemrën, mushkëritë dhe qafën. Një polic në vendin e ngjarjes thotë: “E tëra dukej si pas një ekzekutimi”.

Ishte metodë që përdoret nga shërbimi sekret, siç thoshte snajperisti dhe instruktori i policisë nga Stuttgart-i, Siegfried Hübner: duhet qëlluar me katër plumba, “tre për ta mbërthyer viktimën nëse ajo qëndron ende, pra për ta rrëzuar dhe për ta bërë të paaftë për kundërvënie, dhe pastaj rigjuajtja e katërt e domosdoshme dhe vdekjeprurëse”, shkruan KP. Koha dhe atentati ishte kulminacion i grindjeve të shërbimit sekret jugosllav me kundërshtarët e regjimit në botën e jashtme në këto vite.

Gjatë kësaj kohe shtetasit jugosllavë në ekzil i kanë sulmuar ambasadat, konsullatat dhe përfaqësuesit e qeverisë jugosllave. Reagimet kriminele dhe terroriste të Beogradit në këto raste kanë qenë gjithnjë të ngjashme./ KultPlus.com

“Peneli i Flakës”, mbahet ekspozitë në kuadër të manifestimit kulturor “Flaka e Janarit” në Gjilan

Në kuadër të manifestimit “Flaka e Janarit” në Gjilan e cila organizohet prej shumë vitesh, do të mbahet një ekspozitë grupore e artit pamor, “Peneli i Flakës” me kurator Burim Myftiu.

Ekspozita do të mbahet sot, më 17 janar, duke filluar nga ora 19:00, në Galerinë e Arteve në Gjilan.

Ndër pjesëmarrësit e ekspozitës do të jenë Ahmet Gashi, Arianit Lakna, Audorela Elezi, Besim Gashi, Daut Hamolar, Agron Mulliqi, Zejnullah Zejnullahu e shumë të tjerë./KultPlus.com

Feride Rushiti dhe organizata e saj nominohen për Çmimin Nobel për Paqe 2025: Jam thellësisht e lumtur dhe e nderuar

Feride Rushiti, drejtoreshë e Qendrës Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), ka njoftuar se ajo dhe organizata e saj janë nominuar për Çmimin Nobel për Paqe 2025.

“Jam thellësisht e lumtur dhe e nderuar se unë dhe Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) jemi nominuar për Çmimin Nobel për Paqe 2025. Ky vendim për nominim, i propozuar nga deputeti i Parlamentit Suedez, z.Magnus Jakobsson më mbush me emocione të papërshkrueshme dhe mirënjohje të thellë”, bënë të ditur drejtoresha e QKRMT-së Rushiti.

Përmes një postimi në Facebook, ajo ka falënderuar deputetin suedez, Jacobsson, për besimin e tij në misionin e saj.

“Ky moment është një arritje e madhe për mua, ekipin e jashtëzakonshëm të QKRMT-së, dhe mbi të gjitha, për të mbijetuarit që kemi privilegjin t’u shërbejmë tash e 25 vjet. Ky moment i veçantë, na frymëzon të vazhdojmë përpjekjet tona kolektive, duke avokuar globalisht dhe ndarë praktikat e mira të Kosovës, për të trajtuar këtë plagë të rëndë dhe për të kontribuar në parandalimin e dhunës seksuale në konflikt, si dhe në arritjen e drejtësisë për të mbijetuarit”, shkruan turje Rushiti.

Ajo falënderon të gjithë ata që e kanë mbështetur gjatë këtij çerekshekulli të punës e tyre.

“Ky moment na takon të gjithë neve që besojmë në një botë më të drejtë dhe paqësore”, shkruan Rushiti.

71 vite nga vdekja e autorit të romanit ‘Sikur të isha djal’, Haki Stërmillit

Haki Stërmilli (17 maj 1895 -17 janar 1953) ishte shkrimtar, gazetar, kryetar i shërbimit sekret shqiptar me dekret të Ahmet bej Zogollit në atë kohë, partizan në Luftën e Dytë Botërore, anëtar i KANÇ-it, përfaqësues i Dibrës në Kuvendin Popullor dhe drejtor i Bibliotekës Kombëtare.

U lind në Dibrës ku mori mësimet e para, shkollimin e mesëm e nisi në Manastir por nuk mundi ta përfundojë për shkak të Luftës Ballkanike. Mbasi qyteti i Dibrës mbeti jashtë kufijve, Hakiu u vendos në Shqipëri dhe nisi punë si pjesë e administratës shqiptare. Në vitet 1915-1918 punon si sekretar krahinor në Mat dhe Peshkopi, pastaj si sekretar i parë i nënprefekturës së Matit, e gjithashtu mësues personal i motrave Zogolli.

Në vitet 1920-1924 u përfshi në lëvizjen demokratike, më 2 shkurt 1922. Ai u dekretua më 16 janar 1923 si sekretar i Sekretarisë Sekrete. Ndërsa si kryetar i Sekretarisë Sekrete, Hakiu qëndroi deri më 16 prill 1924, e u largua përfundimisht pas largimit të Zogollit dhe emërimit të Shefqet bej Vërlacit kryeministër dhe Ministër i Brendshëm.

Pas Lëvizjes së qershorit, Hakiu merr pjesë në Kuvendin e Jashtëzakonshëm të shoqërisë “Bashkimi”, ku u zgjodh sekretar i shoqatës dhe ku u rivendos Ll. Fundo kryetar. Me rikthimin e Zogollit dhe Triumfin e Legalitetit mërgon drejt Italisë, Francës, Austrisë, Gjermanisë, Polonisë dhe Lituanisë. Për një vit qëndroi në Bashkimin Sovjetik ku u takua edhe me Ali Kelmendin, bashkëpunoi edhe me KONARE-n. Më 1927 gjendet në Jugosllavi, ku qëndron në Manastir. Këtu më 17 mars 1929 në rrethana jo krejtësisht të sqaruara, dëbohet nga shteti jugosllav. I dorëzohet autoriteteve shqiptare në Bilisht, e vendosin në Korçë dhe pak ditë më pas në Tiranë ku e shoqërojnë në burg.

Më 31 korrik 1943 ishte hedhur në ilegalitet, kur kishte qenë në Tiranë. Më vonë do të zgjidhej në organet paralele të pushtetit komunist, duke filluar nga mbledhja e Labinotit në shtator 1943 e deri në anëtar i dalur nga kongresi komunist të Përmetit. Përfaqëson lëvizjen komuniste në mbledhjen e Mukjes. Më 28 maj 1950 u zgjodh deputet. Pas 1945 ishte kryetar i Frontit Demokratik dhe nënkryetar i Komitetit Ekzekutiv për Qarkun e Peshkopisë. Vdiq më 17 janar 1953 i sëmurë pas një lëngate të gjatë, duke qenë edhe deputet i Rrethit të Peshkopisë në Kuvendin Popullor.

Në shtyp dhe botime mbajti qëndrime lidhur me të drejtat e shqiptarëve të ngelur jashtë kufijve të shtetit shqiptar, republikanizmit dhe të drejtave të femrave.

Ishte autor i tre romaneve, mbi 30 tregimeve të shkurtëra, pesë pjesëve teatrale, dy ditareve dhe disa dyzina artikuj publicistikë. Vepra e tij më e njohur është Sikur t’isha djalë (1936).

Romani Sikur të isha djalë është ndoshta i vetmi roman “më i shitur” me ribotimet periodike nëpër vite. Romani është një apoteozë e fuqishme artistike për të drejtat e njeriut në përgjithësi dhe të femrës në veçanti. Ai zgjoi kërshëri dhe luajti një rol të pazëvëndësueshëm në masën e lexuesve në të gjitha trevat shqiptare. Në vitet ’30, në vitet ’50 dhe deri në dhjetëvjeçarin e parë të shek. 21, romani ka njohur mbi 12 ribotime: në Tiranë, Prishtinë e Shkup, duke shënuar një rekord të paarritshëm në historinë e letrave shqiptare. Romani “vë gishtin” në një lëmi të ndjeshme në jetën shoqërore shqiptare – tragjizmin e jetës së femrës./KultPlus.com

Aurora

Poezi nga Carl Spitteler

Përktheu: Skënder Buçpapaj

Aurora

E ka parë kush Aurorën, motërzën time, vallë?
Ajo është nusja ime, ndaj atë dua ta kem prapë.
Ne po kërcenin bashkë. Pastaj erdhi murlani
Dhe ma mori të ngratit.
E pra unë e di se ç’pati:
Ajo është e bukur tejet,
Dhe gjithë prej ajri!
Shtatin kaq latuar e flatrat kaq praruar
Dhe në skaje flatrat sipër
Plot me lajlelulexhingëlamingël! “”

Seç ia behu Aurora mu tek unë flakërimë,
Qull e lagur, krahët thyer, e pafrymë.
“Oh Zot!” thirri ngjethshëm, me ankth e drojë,
“Ç’kohë janë, vallë, këto që ne jetojmë!
Vetëm hidhërim dhe pikëllim miliona herë,
Dhe frikë, dhe zemërim dhe vuajtje paprerë!
Papritur në çast:
Rashë në lum sakaq.
Dhe po të mos ishte mrekullia vetë
Pra, më s’do kishe dëgjuar për mua në kët jetë;
Dhe unë nuk do të isha ulur më atje.
– Çfarë mendoni se ka ndodhur, de?

Dy njerëzushë shumë të bukur pak të bardhë, sa unë kurrë nuk kam parë të tillë kaq të bardhë,
U ngjitën deri në lum me mamanë e tyre krah për krahu bashkë.

Unë nuk e di si quheshin dhe kush ishin vallë.
Në kokë në vend të flokëve ata kishin ar,
Dhe gojë të vogël! – Gojë të vogël! Të thashë ty! Për gjiri!
Dhe në sytë e tyre ata manushaqe kishin.
– Papritmas, gruaja e bukur mua m’u vërvit zëçjerrë:
“Ah, pa shihni atje në ujë,” bërtiti ajo, “kafsha e mjerë!
Si përpëlitet dhe përplaset nëpër shtjellë
Dhe me brirëthit lutet e kërkon ndihmesë! ”

Dhe djemtë e mirë kishin një fletë në duar
E me të katra për tek unë u çapëluan
Gati me një frymë.
Ata mua më shtynë
Dhe në breg me butësi edhe kujdes më nxorrën mua.”

“Dhe të ndriçoi ideja
T’i falënderosh nga zemra?”

“Oh, nuk arrita dot ta shqiptoj falenderimin, do pranuar hapur:
Në frikë dhe përshtjellim e pashë veten të kapur! ”

” E pra, kjo shihet qartë me sy!
– Uluni për pak çaste
Tek këto manushaqe
Dhe thani kockat mirëfilli
Nën këto rreze dielli.
Më pas fluturojmë për në shtëpinë e njerëzve
Dhe iu trokasim shpëtimtarëve të jetës tënde.
Ty të pëlqen në gojët e tyre të vogla të shuash etjen.
Por kryesorja, ata sytë e saj të manushaqtë
I puth unë tashmë vetë, njëzet e katër herë pa ndarë.
Ajo e ka merituar atë. Mos jini ziliqarë! “./KultPlus.com

Zjarret në Los Angeles, The Weeknd shtyn publikimin e albumit të ri

Këngëtari kanadez The Weeknd ka shtyrë publikimin e albumit të tij të ri “Hurry Up Tomorrow” nga 24 janari në 31 janar për shkak të zjarreve që kanë shpërthyer në Los Anxhelos.

Gjithashtu, paraqitja e tij e vetme e planifikuar në Rose Bowl në Qytetin e Engjëjve më 25 janar u anulua.

“Ky qytet ka qenë gjithmonë një burim i thellë frymëzimi për mua”.

Në një postim në Instagram, këngëtari thotë se ky vendim është marrë “në respekt të banorëve të Los Angeles County”.

Dhe ai shton: “Ky qytet ka qenë gjithmonë një burim i thellë frymëzimi për mua dhe mendimet e mia janë me të gjithë ata që janë prekur gjatë kësaj kohe të vështirë. Fokusi im mbetet në mbështetjen e rimëkëmbjes së këtyre komuniteteve dhe të ndihmoj njerëzit e tyre të jashtëzakonshëm të rindërtohen.”

Vihet re se “Hurry Up Tomorrow” është albumi i gjashtë i muzikantit që firmos si Tesfaye dhe pjesa e tretë dhe e fundit e trilogjisë që nisi me “After Hours” në vitin 2020 dhe vazhdoi me “Dawn FM” dy vite më vonë./KultPlus.com

‘Zani i tij prej së largu më thërret, kam frikë mos është andërr thirrja e tij’ (VIDEO)

Fillimi i vitit 2020 mori me vete ikonën e muzikës shqiptare, Nexhmije Pagarushën, mirëpo këngët e saj vazhdojnë të dëgjohen e këndohen, pasiqë Pagarusha pas vetes la kryevepra artistike që nuk do të zhduken asnjëherë, shkruan KultPlus.

Kur flitet për Nexhmije Pagarushën, përdoren në një frymë shumë epitete si, Bilbili i Kosovës, Mbretëresha e Këngës Shqipe, Primadona e Melosit Popullor, e shumë epitete të tjera.

Repertori i saj interpretues është tejet i gjerë dhe i larmishëm. Veçohen këngët “Ani mori nuse”, “Kur më del në derë”, “Metelikun ta kam fal”, “Po të pres te dega e fikut”, “Mora testin”, “Kënga e Rexhës” etj.

Sot, KultPlus ua risjell tekstin dhe videon e këngës ‘Zani i tij prej së largu më thërret”:

Ndalu njëherë dhe vetëm një çast,
Zani i tij prej së largu më thërret,
Kam frikë mos është andërr thirrja e tij.
Që këtë natë spo më lë m’u qetësu,

Dashnia që po m’thërret kaherë ka perëndu,
Veç n’andërr më mundon nganjëherë, pa mëshirë.

Me mijëra dallëndyshe, kur fluturojnë,
Kritht e tij dashnia pushoi.
Kam ftu një prej zogjve me më shoqnu
Zemrëm time të njomë me ndryshu

Dashnia që po m’thërret kaherë ka perëndu,
Veç n’andërr më mundon nganjëherë, pa mëshirë.

Ndalu njëherë dhe vetëm një çast,
Zani i tij prej së largu më thërret,
Kam frikë mos është andërr thirrja e tij.
Që këtë natë spo më lë m’u qetësu,

Dashnia që po m’thërret kaherë ka perëndu,
Veç n’andërr më mundon nganjëherë, pa mëshirë./KultPlus.com

Koncert në Lezhë në përkujtim të Heroit Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu

Në 557-vjetorin e vdekjes së Heroit Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, në Lezhë do të mbahet koncert kushtuar tij, përcjell KultPlus.

Në koncertin e organizuar nga Bashkia e Lezhës, do të performojnë mezosopranoja Besiana Mehmedi, soprano Adelina Paloja, Rudina Ciko, pianiste dhe Alba Muçolli pianiste.

Koncerti do të mbahet më 17 janar, në pallatin e Kulturës ‘Ndue Lazri’, nga ora 11:00./KultPlus.com

Zbulohet në Kinë një kafkë e madhe dinosauri 200 milionë vjeçare

Një kafkë e madhe dinozauri, jashtëzakonisht e ruajtur mirë, është zbuluar në Kinë, i përket një specie që nuk është parë kurrë më parë, thonë studiuesit.

Lloji, i quajtur Lishulong Wangi, i përket grupit të njohur si sauropodomorfë.

Fosili u zbulua në vitin 2007 në Gjeoparkun Kombëtar të Dinozaurëve Lufeng në provincën Yunnan, në Kinën jugore. Sedimentet në të cilat u gjet datojnë në periudhën e hershme Jurasike (201.3 milion deri në 199.3 milion vjet më parë), sipas studimit të botuar së fundmi në revistën shkencore PeerJ.

Sedimentet me grimca të imta të zonës ndihmuan në ruajtjen e skeletit të kafshëve, tha për LiveScience autori kryesor i studimit Qian-Nan Zhang, një paleontolog në Institutin e Paleontologjisë dhe Paleoantropologjisë së Vertebrorëve në Akademinë Kineze të Shkencave./KultPlus.com

Fjalimi origjinal i Ismail Qemalit më 28 Nëntor 1912

Me rastin e përvjetorit të lindjes së Ismail Qemalit, e risjellim sot të plotë fjalimin e tij të mbajtur më 28 Nëntor 1912 në ngjarjen e madhe të ngritjes së flamurit dhe shpalljes së Pavarësisë në Vlorë.

KultPlus ju sjell fjalimin origjinal nga Ismail Qemali

Oh! Sa të lumtur që e ndiej vehten sot, që shoh, këtu në Vlorë, kaqë burra Shqipëtarë të mbledhur tok, tuke pritur me kureshti e padurim përfundimin e kësaj mbledhjeje historike, për fatin e Atdheut tonë të dashur. Plot me gaz e me lot ndër sy, nga mallëngjimi, pra, po dal këtu para jush që t’ju gëzoj me sihariqin e madh, se sot, edhe këtë minutë, Kongresi çpalli mëvehtësinë e Shqipërisë, tuke lajmëruar gjithë botën mbarë për këtë punë e duke më ngarkuar mua kryesin’ e qeveris së përkohshme të Shqipërisë së lirë.

Porsi ëndër më duket ky ndryshim i madh i vendit t’onë, që hoqi e voi të zezat e të lirit pesëqind vjet me radhë ndënë sundimin turk, por që tani në kohët e fundit, ishte gati të jepte shpirtin përgjithënjë, të shuhej e të çfarrosej krejtësisht nga faqia e dheut, këjo Shqipëri, që, dikur, shkëlqente nga trimërija e pashoqe e bijve të saj; kjo Shqipëri, që kur i kërcënohej rreziku Europës nga pushtimet e Turqisë, ndënë kryetrimin e pavdekur të saj, Skënderbejnë, u bë porta e hekurtë kundra sulmeve më të tërbuara të sulltanëve më t’egër që ka pas Turqija.

Mirëpo, desh Zoti, që me punën, me trimërinë dhe guximin e pashoq të Shqipëtarëvet, sot e tutje të marrin fund mjerimet dhe vuajtjet e Atdheut t’onë, sepse, këtu e kështu, jemi të LIRË të PAVARUR dhe MËVEHTE, prandaj: qeshni e gëzoni!

Për t’ia arrijtur kësaj dite të bardhë e të madhe, na ka ndihmuar gjaku i dëshmorëvet dhe puna e vlefshme e patriotëve t’anë dhe e të gjithë shokëve që muarrnë pjesë në këtë mbledhje dhe e të gjithë juve, që tani po ju gufon zemëra nga gazi i madh që ndieni; mirëpo mbledhja si më plak që jam, m’a ngarkoi mua Ngritjen e shënjtë të shënjës t’onë Kombëtare, të flamurit t’onë të ëndërruar e të dashur (nxjerr Flamurin, të cilin e ka të vendosur në një shtizë hekuri, natyrisht të vogël, dhe të pshehur nën pallto dhe passi e mba një sekondë në dorë e ngul në shtyllat e ballkonit. Shqiptarët, posa e shohin Flamurin thërrasin me gëzim e me zë të lartë: Rroftë Flamuri, Rroftë Shqipërija e Lirë).

Ja, pra, ky është Flamuri Ynë i kuq e me shqiponjën dykrenare të zezë në mest.

Dhe tani, të gjithë bashkë, si një trup i tërë dhe i pandarë, le të punojmë për t’a mburuar, për t’a përparuar e për t’a qytetëruar si i ka hije Atdhenë t’onë të Lirë.

Tuke përfunduar, s’më mbetet gjë, veçse t’i drejtoj një lutje Zotit të Madh, që, bashkë me bekimet e Tij që i lipij të na japë për të qenë të denjë të kësaj dite, të pranojë që këtej e tutje të jem unë dëshmori më i parë i Atdheut, ashtu siç pata nderin dhe fatin që të jem i pari ta puth e ta bëj të valvitet i Lirë.

Flamuri i ynë, n’atdhenë t’onë të lirë.

Rroftë Flamuri!

Rroftë Shqipërija! / KultPlus.com

Isa Boletini

Poezi nga Sabri Hamiti

Fliste. Flitshin. I ndëgjonte,
Isa me sy plot mall
Maste largësitë e Dheut.

Me gishta të trashë
Shkruante hartën e re
Në dheun e kuq të udhës,
Isa me sy të përmalluar
Maste largësitë e At-Dheut.

Tymi le të dalë në Llap
Kur nën lisa bie dushku
Të çohet flakë përnjëherë
Në Kaçanik, në Carralevë.
Isa me sy të përmallshëm
Shihte udhët që ngjiteshin.

Flaka nis zihet e rritet
Kur dushku bie ndër Lisa
Zjarri e djeg mustakun
Në sy ziente lotin Isa
E vargu i shtruar me plisa
E zdrit udhën në një.

Isa me sy të përmallshëm
Maste gjerësitë e Dheut
Këmbët ngulte në Gur
Kur shkelte në Flamë-Urë
I drejtë si një Flamur
E tirrte mallin Isa
Në flakë digjej shtëpia
Kur dushku bie nën Lisa
E rruga shtrohet me plisa
Me gisht krijonte hartën
Po gishti pikonte gjak.

Nuk herret mali me shpatë
Nuk shkelet deti me kalë
Nuk shuhet malli me valë
Në udhën e shkretë në natë.
Kur shkeli në Flamë-Urë
I drejtë si një Flamur.

Një dorë në zemër një në flakë
E shkundi malin fryu fushat.
Masha ia mati shtatin!
Kur tha se vdiq keq tjerr fatin,
Me lot me rrenat e Dheut
Mat gjerësinë e At-Dheut./ KultPlus.com

Rama: Shtëpi për shkrimtarët në Gjirokastër

Kryeministri Edi Rama bëri të ditur sot se ish-Shtëpia e Pritjes në Gjirokastër do të kthehet në një shtëpi të dedikuar për shkrimtarët.

“Ne jemi duke punuar një tjetër projekt që do jetë një projekt për shkrimtarët, pra një shtëpi shkrimtarësh. Në Gjirokastër, në ish-Shtëpinë e Pritjes, ku shkonte edhe i zoti i atëhershëm i kësaj shtëpie, do bëjmë një shtëpi që do të jetë e dedikuar për shkrimtarët”, tha Rama, në ceremoninë e hapjes së rezidencës artistike europiane “Vila 31 X Art Explora”, në Tiranë.

Duke qenë se është edhe qyteti i Ismail Kadaresë, duke qenë se edhe Ismail Kadareja nuk është më, por është një nga brandet më të rëndësishme të Shqipërisë, Rama tha se do të jetë “Shtëpia Kadare” që do të presë shkrimtarë.

“Jemi duke punuar me projektin, bashkë me një projekt tjetër të rrugëve të personazheve të Ismail Kadaresë në Gjirokastër. Është projekt, nuk e kemi akoma përfundimisht, si të thuash, aprovuar, se si do të jetë, po do ta çojmë deri në fund si projekt dhe pastaj nëse do të bindemi plotësisht se është gjëja e duhur, do ta bëjmë”, informoi ai./atsh/KultPlus.com