Muzetë në qytetin e Gjirokastrës janë shndërruar në qendra të rëndësishme për zhvillimin e turizmit dhe tërheqjen e vizitorëve vendas dhe të huaj.

Sipas statistikave të publikuara nga Agjencia e Trashëgimisë Kulturore, vizitueshmëria e muzeve që funksionojnë në qytetin e gurtë është rritur me 30%, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Muzeu Kadare mbetet një ndër stacionet më të preferuara të guidës turistike në Gjirokastër, duke tërhequr të apasionuar pas veprës letrare të korifeut të letrave shqipe.

“Çdo vizitor që vjen në Gjirokastër ka si destinacion kryesor të vizitojë Muzeun Kadare, sepse ka mundësinë që të njihet me zhvillimin kulturor, ekonomik dhe historik të qytetit. Pavarësisht jehonës që shkrimtari i madh Ismail Kadare ka bërë nëpërmjet veprave të tij, njohja e realitetit është diçka më e prekshme. Shohim që numri i vizitorëve dhe interesi i tyre për të vizituar muzetë tona është në rritje – këtë e tregojnë edhe statistikat, krahasuar me vitin e kaluar, ku kemi një rritje të interesit me 30%,” – thotë Befjola Braho, koordinatore e Muzeut “Kadare”.

Muzeu i Luftës së Ftohtë, i vendosur në mjediset e një vendstrehimi të periudhës së komunizmit, vizitohet me shumë kuriozitet nga turistët e huaj që mbërrijnë këto ditë vere në Gjirokastër.

Tuneli prej betoni, reliket e Luftës së Ftohtë dhe mjediset origjinale ngjallin interes për këtë periudhë historike.

“Tuneli i Luftës së Ftohtë është një nga vendet më të vizituara për momentin në Gjirokastër. Kemi turistë pothuajse nga të gjitha vendet e botës – nga Europa, kryesisht Spanjë, Francë, Gjermani – por edhe nga vende të tjera. Kemi një rritje të nivelit të turistëve, duke e krahasuar me vitin e kaluar, që ka qenë një ndër vitet më të suksesshme të turizmit në Gjirokastër,” – thotë Albana Matushi, koordinatore e Muzeut të Luftës së Ftohtë.

Në shërbim të turistëve në Gjirokastër funksionojnë gjithashtu Muzeu i Armëve dhe Muzeu Etnografik, të cilët në këtë periudhë kanë regjistruar një numër të konsiderueshëm vizitorësh.

Turizmi është tashmë sektori kryesor për ekonominë lokale në qytetin e gurtë.

Franca do të ndalojë pirjen e duhanit në plazhe, parqe, oborre publike dhe stacione autobusësh prej të dielës, ka thënë Qeveria.

Dekreti, i publikuar në Gazetën Zyrtare të shtunën, do të ndalojë pirjen e duhanit edhe jashtë bibliotekave, shkollave, pishinave, dhe synon mbrojtjen e fëmijëve nga duhanpirja pasive.

Në dekret nuk janë përmendur cigaret elektrike, ndërsa ata që shkelin ndalesën do të përballen me gjobë prej 135 eurosh.

“Duhani duhet të zhduket nga vendet ku ka fëmijë”, ka thënë Ministrja për Shëndet dhe Familje, Catherine Vautrin në maj, duke përmendur “të drejtën e fëmijëve për të thithur ajër të pastër”.

Hapësirat jashtë kafiterive janë përjashtuar nga ndalesa.

Sipas autoriteteve franceze, çdo vit në këtë shtet vdesin 75.000 njerëz si pasojë e komplikimeve të lidhura me duhanin.

Sipas një ankete të realizuar së fundmi, gjashtë në 10 francezë – 62 për qind – janë për ndalimin e pirjes së duhanit në ambiente publike./REL/ KultPlus.com

Shqipëria i bashkohet SHBA-së, Japonisë, Zvicrës, Gjermanisë, Arabisë Saudite, Tajlandës, Italisë, Francës, Indonezisë, Vietnamit dhe Egjiptit – në një përpjekje të guximshme për t’u shndërruar në një destinacion udhëtimi ultra luksoz – për turistë të nivelit të lartë ose elitarë, sipas “Travel and Tour World” (TTW).

Ndërkohë, Shqipëria i përafron ambiciet e saj me SHBA-në, Japoninë, Zvicrën, Gjermaninë, Arabinë Saudite, Tajlandën, Italinë, Francën, Indonezinë, Vietnamin dhe Egjiptin – e vendosur për të qenë në qendër të vëmendjes së udhëtimeve ultra luksoze.

Për më tepër, kalimi i Shqipërisë në udhëtimet ultra luksoze sinjalizon një konkurrencë të ashpër midis destinacioneve që luftojnë për turistë të nivelit të lartë – që dëshirojnë ekskluzivitet dhe përvoja të paharrueshme.

Megjithatë, ndjenja e pasigurisë rritet ndërsa informacionet e reja lënë të kuptohet strategjitë sekrete të Shqipërisë për të rivalizuar SHBA-në, Japoninë, Zvicrën, Gjermaninë, Arabinë Saudite, Tajlandën, Italinë, Francën, Indonezinë, Vietnamin dhe Egjiptin.

Shqipëria është gati të shkëlqejë midis gjigantëve të udhëtimeve ultra luksoze – dhe turistët e nivelit të lartë kudo po vëzhgojnë nga afër njohuritë nga përditësimi i ri.

Erërat e ndryshimit po fryjnë përtej Adriatikut. Shqipëria ka bërë një hap të guximshëm në botën e turizmit luksoz – duke u bërë zyrtarisht një vend partner në projektin turistik prej 1,4 miliardë dollarësh të Jared Kushner, i cili është gati të transformojë ishullin e Sazanit nga një relike e sekretit komunist në një vend magjepsës udhëtimesh luksoze.

Ky projekt e vendos Shqipërinë drejtpërdrejt në qendër të vëmendjes së turizmit global, duke sinjalizuar ambicie të mëdha përtej imazhit të saj tradicional të vijës së thyer bregdetare dhe pushimeve të përballueshme në plazh.

Një agim i ri për Ishullin e Sazanit

Sazani, ishulli i vetëm i Shqipërisë, mbart mistere prej disa dekadash. Dikur i mbyllur nën sundimin e rreptë komunist, ai qëndroi “i heshtur” për vite me radhë, me strukturat e tij ushtarake të braktisura që pasqyrojnë histori sekrete dhe izolimi.

Megjithatë, kjo heshtje po merr fund. Projekti i Jared Kushner planifikon të fshijë ato mbetje të së kaluarës, duke i zëvendësuar ato me një vizion gjithëpërfshirës të marinave, rezidencave luksoze, hoteleve me pesë yje dhe restoranteve të klasit botëror.

Vetëm rreth 8% e ishullit do të zhvillohet, duke ruajtur pjesën më të madhe të bukurisë së tij natyrore.

Ndërkohë, qeveria e Shqipërisë ka ndërhyrë, e vendosur të mos vëzhgojë vetëm nga jashtë.

Ajo ka krijuar kompaninë e Zhvillimit Shtetëror të Pasurive të Patundshme dhe të Zhvillimit të Shtetit Shqiptar për të mbajtur një pjesë në këtë sipërmarrje monumentale.

Ky veprim siguron që Shqipëria të ketë si përfitime ekonomike ashtu edhe fuqi vendimmarrëse – në një projekt që pritet të ripërcaktojë peizazhin e saj turistik.

Investime strategjike për një të ardhme strategjike

Për më tepër, qeveria e kryeministrit Edi Rama i ka dhënë planit të Kushner “statusin e investimit strategjik”, një përcaktim i rëndësishëm që përshpejton proceset rregullatore dhe heq pengesat burokratike.

Ky kuadër 10-vjeçar synon të transformojë fatin ekonomik të Shqipërisë duke siguruar një turizëm të qëndrueshëm dhe me vlerë të lartë, në vend që të mbështetet vetëm te vizitorët e tregut masiv.

Si rezultat, projekti është një nga investimet më të mëdha të huaja të vendit, duke sinjalizuar zhvendosjen e Shqipërisë drejt luksit dhe qëndrueshmërisë.

Një zgjerim nëpër Ballkan

Megjithatë, kjo nuk ka të bëjë vetëm me ishullin. Efekti zgjerues i projektit të Kushnerit do të prekë çdo cep të industrisë së turizmit të Shqipërisë – dhe madje do të përhapet në vendet fqinje të Ballkanit.

Udhëheqësit rajonalë e ndjekin nga afër Shqipërinë teksa pozicionohet si një lojtare udhëtimesh luksoze – e aftë për të tërhequr vizitorë me pasuri të larta neto, të cilët dikur mund të kenë anashkaluar perlat e fshehura të Adriatikut.

Për më tepër, vendndodhja strategjike e Shqipërisë midis Greqisë dhe Malit të Zi – e vendos atë në një korridor kryesor për flukset turistike.

Projekti i Kushner mund të shkaktojë një valë investimesh të reja dhe ta ripozicionojë Ballkanin – si një alternativë luksoze ndaj pikave të nxehta të mbipopulluara të Mesdheut.

Nxitje ekonomike dhe ndikim lokal

Ndërkohë, shifrat zbulojnë një potencial marramendës. Projekti i Ishullit të Sazanit parashikohet të gjenerojë afërsisht 1,000 vende pune.

Për një vend ku turizmi kontribuon ndjeshëm në ekonomi, kjo rritje e punësimit mund të riformësojë jetesën lokale dhe të nxisë zhvillim të konsiderueshëm të komunitetit.

Për më tepër, partneritetet me subjekte si Fondi i Investimeve Publike i Arabisë Saudite i japin besueshmëri shtesë – dhe forcë financiare – kësaj sipërmarrjeje.

Investitorët e shohin Shqipërinë jo vetëm si një destinacion të lirë pushimesh, por edhe si një yll në ngjitje në turizmin luksoz, e aftë për të ofruar të ardhura të larta.

Megjithatë, ky transformim do të vërë në provë aftësinë e Shqipërisë për të balancuar zhvillimin e shpejtë me ruajtjen e natyrës

Turizmi i qëndrueshëm është më shumë se një slogan; ai kërkon planifikim të kujdesshëm për të mbrojtur ekosistemet delikate dhe trashëgiminë kulturore, duke ofruar përvoja premium.

Trendet e turizmit të ripërcaktuara

Ky ndryshim i guximshëm pasqyron trendet më të gjera në turizmin global.

Vizitorët e nivelit të lartë kërkojnë autenticitet, privatësi dhe destinacione unike.

Joshja e Ishullit të Sazanit qëndron në ndërthurjen e natyrës së tij të pacënuar dhe afërsisë me qendrat kryesore të Evropës.

Vizioni i Kushner për lehtësitë hiper-luksoze përshtatet pa probleme me këto kërkesa të ndryshueshme të konsumatorëve.

Për më tepër, përvojat janë monedha e re në turizëm. Nga ankorimet private të jahteve deri te darkat gourmet nga shefat e famshëm, projekti premton luks të përshtatur të projektuar për të krijuar kujtime – dhe zhurmë në mediet sociale.

Megjithatë, Shqipëria duhet të lundrojë edhe në ndjeshmëritë gjeopolitike. Përfshirja e Kushner, si dhëndri i Donald Trump, e jep projektit një nëntekst politik.

Udhëheqësit në të gjithë Ballkanin janë të etur të ndërtojnë marrëdhënie me figura të fuqishme amerikane, të cilat mund të ndikojnë në flukset e ardhshme të investimeve.

Formësimi i imazhit global të Shqipërisë

Pjesëmarrja e Shqipërisë në projektin Kushner nuk është vetëm ekonomike – është thellësisht simbolike.

Për dekada të tëra, vendi luftoi hijet e izolimit dhe kontrollit komunist. Tani, po del në skenën botërore si një lojtar në zhvillimin e turizmit me rreziqe të larta.

Për më tepër, strategjia e kryeministrit Rama kërkon të riformësojë mënyrën se si bota e percepton Shqipërinë.

Ai parashikon një komb të njohur jo vetëm për pushimet e lira në plazh, por edhe për udhëtime të sofistikuara dhe të qëndrueshme që joshin vizitorët e botës me shije.

Megjithatë, arritja e këtij vizioni kërkon ekzekutim të kujdesshëm.

Infrastruktura, mbrojtja e mjedisit dhe angazhimi i komunitetit lokal do të përcaktojnë nëse hapi i Shqipërisë drejt luksit bëhet një triumf apo një histori paralajmëruese.

Rruga përpara

Ndërsa dielli perëndon mbi Adriatik, skicat e Ishullit të Sazanit shkëlqejnë nga mundësitë.

Ekskavatorët së shpejti do të ndërtojnë marina të reja në brigjet e tij, ndërsa arkitektët hartojnë plane për kulla elegante hotelesh dhe peizazhe turistike.

Ndërkohë, punonjësit vendas presin mundësi të reja. Bizneset e vogla përgatiten t’u shërbejnë turistëve të pasur. Dhe Shqipëria është gati të shndërrohet nga një destinacion në zhvillim në një lojtare e vërtetë luksi.

Megjithatë, ka ende disa pyetje. A mund ta ruajë Shqipëria ekuilibrin delikat midis zhvillimit dhe ruajtjes së natyrës? A do të ndikojnë rrymat politike që rrethojnë përfshirjen e Kushner në besimin afatgjatë të investitorëve?

Për më tepër, vizitorët në të gjithë botën tani kanë një destinacion të ri për të ëndërruar.

Një vend ku sekretet e historisë takohen me kënaqësinë moderne. Një vend ku Shqipëria bashkohet me radhët e elitës së luksit të Evropës.

Transformimi i Ishullit të Sazanit mund të bëhet një nga historitë më interesante të udhëtimeve të dekadës.

Shqipëria e ka zgjedhur fatin e saj me ambicie dhe rrezik, e vendosur ta shndërrojë ishullin – dikur të ndaluar – në xhevahirin e kurorës së së ardhmes së saj turistike.

Vetëm koha – dhe baticat e Adriatikut – do të zbulojnë se si do të zhvillohet ky rrezik i guximshëm./ KultPlus.com

Velipoja, një ndër plazhet ranore me shtrirjen më të gjerë në Shqipëri, tërheq çdo vit mijëra turistë vendas e të huaj.

Shtimi i plazheve publike dhe menaxhimi më i mirë i hapësirës bregdetare edhe këtë vit kanë sjellë rritje të numrit të pushuesve që frekuentojnë këtë plazh.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale pamje nga plazhi i Velipojës, i njohur për rërën me efekte kurative.

Me një shtrirje prej mbi 14 km, plazhi i Velipojës mbetet ndër më të preferuarit për vizitorët vendas dhe të huaj, në të gjitha stinët.

Velipoja njihet po ashtu për ndërthurjen me hijeshi të detit, lumit, delta me ishuj, kodrat, pylli, laguna e fusha, që tërheqin çdo vit e më shumë pushues.

Shumë prej tyre janë të përvitshëm në sezonin veror në Velipojë, të tjerë vijnë për herë të parë për t’u rikthyer vit pas viti.

Në kuadër të operacionit “Plazhe të Pastra”, për të katërtin vit radhazi, Agjencia Kombëtare e Bregdetit po mbështet bashkinë e Shkodrës për menaxhimin e pastrimit dhe mirëmbajtjen e plazhit.

Vetëm në bashkinë e Shkodrës rreth 60% e plazheve janë publike./ KultPlus.com

Butrinti po shndërrohet gjithnjë e më shumë në një nga destinacionet më të preferuara të fundjavës për pushuesit vendas dhe të huaj.

Në këtë cep të jugut, ku historia antike takon bukurinë natyrore dhe qetësinë e rrallë, çdo vizitë kthehet në një përjetim të veçantë.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja bëri të ditur se gjatë fundjavave të fundit, prurjet e vizitorëve janë rritur ndjeshëm.

Familje, grupe të rinjsh, turistë nga vende të ndryshme të botës, por edhe shumë shqiptarë që kërkojnë largimin nga zhurma dhe rutina e përditshme, kanë zgjedhur Butrintin si vendstrehimin ideal për disa ditë çlodhëse.

Ajo që i tërheq më shumë pushuesit është kombinimi unik i vlerave arkeologjike me natyrën e paprekur që e rrethon.

Parku Kombëtar i Butrintit ofron jo vetëm mundësinë për të eksploruar rrënojat e lashta, por edhe për të shëtitur nëpër shtigje të qeta mes gjelbërimit dhe pasqyrës së liqenit, që reflekton hijet e mureve mijëravjeçare.

Shumë prej vizitorëve zgjedhin të qëndrojnë për më shumë se një ditë, duke u akomoduar në strukturat mikpritëse të zonës së Ksamilit ose Sarandës, vetëm pak kilometra larg. Ndërkohë, operatorët turistikë raportojnë një rritje të ndjeshme të kërkesave për ture të organizuara drejt Butrintit, sidomos gjatë fundjavave.

Përveç pjesës historike, gjithnjë e më shumë pushues po zbulojnë mundësitë për eksplorim natyror në zonën përreth, si shëtitje me biçikletë, vëzhgim të faunës dhe peshkim të lehtë buzë liqenit.

Qetësia, ajri i pastër, bëjnë që Butrinti të mos jetë thjesht një ndalesë kulturore, por një destinacion i mirëfilltë relaksi.

Në këtë verë që sapo ka nisur, Butrinti mbetet një ftesë e hapur për ata që kërkojnë më shumë se plazhe, për ata që duan të prekin historinë me dorë, të ndiejnë natyrën me shpirt dhe të rigjejnë qetësinë në një prej perlave më të vyera të Mesdheut./ KultPlus.com

Nën kujdesin e veçantë të Presidentit turk, Recep Tayyip Erdogan, dhe me pjesëmarrjen e rreth 70 ministrave nga mbarë globi, u zhvillua në Stamboll Forumi Global i Transportit dhe Ndërlidhjes, një ngjarje me peshë ndërkombëtare që bashkon vende të Europës, Azisë dhe kontinenteve të tjera për të diskutuar të ardhmen e infrastrukturës dhe teknologjisë së transportit.

Në këtë forum mori pjesë edhe zëvendëskryeministrja, njëherësh ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku, e cila prezantoi progresin e bërë nga Shqipëria në fushën e transportit rrugor dhe aviacionit civil. Ajo vuri theksin në projektet ambicioze që vendi ka ndërmarrë në sektorin e porteve, duke theksuar se këto investime po e pozicionojnë Shqipërinë në një kategori të re të vendeve të zhvilluara në aspektin e ndërlidhjes infrastrukturore.

Forumi shërbeu si një platformë e hapur për diskutimin e sfidave bashkëkohore me të cilat përballen qeveritë në fushën e transportit dhe ndërlidhjes multimodale.

Në panelet e zhvilluara me prezencën e ministrave, u trajtuan temat më të ndjeshme që lidhen me teknologjinë e re, elektrifikimin e hekurudhave, zhvillimin e flotave të automjeteve elektrike, krijimin e porteve të gjelbra dhe lidhjen strategjike të tyre me portet e thata.

U nënvizua se këto projekte nuk kanë më kufij kombëtarë, por synojnë përfitime rajonale dhe ndërkontinentale.

Ministrja Balluku theksoi rëndësinë që transporti ka jo vetëm për zhvillimin ekonomik dhe tregtar, por edhe për jetën e përditshme të qytetarëve, si dhe për arkitekturën e sigurisë botërore. Ajo nënvizoi se transporti multimodal është bërë sot një nevojë jetësore, duke qenë në fokusin e çdo qeverie që synon zhvillim të qëndrueshëm dhe garantim të sigurisë.

“Elektrifikimi i hekurudhave, flotat e reja të automjeteve elektrike, portet e gjelbra dhe të lidhurat me portet e thata dhe mbi të gjitha projekte me përfitim rajonal janë diskutuar, pasi transporti nuk ka më kufij. Kam prezantuar me këtë rast progresin e rëndësishëm që Shqipëria ka bërë në fushën e transportit rrugor, aviacionit civil, si dhe kam prezantuar projektet e reja që lidhen me portet, me ato porte, të cilat e kanë futur Shqipërinë në një listë tjetër, në një listë të vendeve të zhvilluara”, u shpreh ministrja.

Forumi Global për Transportin dhe Ndërlidhjen ritheksoi edhe njëherë thirrjen për bashkëpunim të thelluar ndërmjet vendeve dhe rajoneve për të realizuar projekte të përbashkëta që tejkalojnë kufijtë dhe kontribuojnë në një të ardhme më të lidhur dhe më të sigurt për të gjithë. /KultPlus.com

Armët kishin pushuar qysh në nëntorin e vitit 1918, por Lufta e Parë Botërore u mbyll zyrtarisht shtatë muaj më pas. Gjermania i quajti të padrejta vendimet e marra, por i miratoi me protesta të mëdha.

Shpresat e Philipp Scheidemann për rrethana lehtësuese mbetën të paplotësuara. Kancelari i shquar i Gjermanisë, i cili kishte dalë nga revolucini, i konsideronte të papranueshme vendimet e marra në Konferencën e Paqes në Paris. “Cila do të ishte ajo dorë që nuk do të ishte tharë nëse do ta vinte vendin në pranga të tilla?”, thoshte socialdemokrati. Scheidemann, i cili më 9 nëntor 2018 kishte shpallur Republikën e Vajmarit. Ai përshkruante me këto fjalë gjendjen mbisunduese në vendin e tij.

Traktati i Paqes rezultoi si një hipotekë e rëndë për demokracinë e re. Rajhu gjerman ishte i detyruar të paguante miliarda si reparacione lufte, humbi kolonitë në Afrikë, Azi dhe Oqeanin Paqësor dhe duhej t’u dorëzonte shteteve të tjera edhe 13 përqind të territorit: Alsace-Lorraine shkoi në Francë, një pjesë e madhe e Prusisë perëndimore iu dhanë Polonisë. E veç kësaj, fuqitë fitimtare të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe, Franca dhe Italia, i shpallën Gjermaninë dhe aleatët e saj përgjegjësit e vetëm për luftën. Ata i kishin “detyruar” kundërshtarët e tyre të futeshin në luftë dhe ishin përgjegjës për “të gjitha humbjet dhe dëmet e tyre”.

Gjermania detyrohet të nënshkruajë

Më 28 qershor 1919, u vulos Traktati i Paqes në Pallatin e Versajës, pranë Parisit, pa nënshkrimin e kancelarit gjerman, Scheidemann, i cili sapo kishte dhënë dorëheqjen. Por Gjermania u detyrua më pas ta nënshkruante, edhe pse nuk pajtohej fare me të. Fituesit e luftës e kishin kërcënuar se do ta pushtonin me trupa.

Renania ishte tashmë e pushtuar që nga armëpushimi i 11 nëntorit 1918. Për shkak të kushteve të ashpra të Traktatit të Versajës, në perceptimin gjerman ishte një “paqe e diktuar”. Historiani nga Marburgu, Eckart Conze, thotë se gjermanët nuk u përfshinë fare në bisedimet e paqes dhe nuk kishin fare gisht në hartimin e traktatit.

Edhe pse Gjermanisë iu vunë kushte të vështira, ajo mundi të mbetej një shtet komb i fuqishëm në mes të Evropës. Përveç kësaj, reparacionet e vendosura në fillim u modifikuan për shkak të paaftësisë së Gjermanisë për të paguar. Gjermania arriti ta ulë shumën prej 132 miliardë Markash që vendosën fuqitë fitimtare në vitin 1921 deri në 36 miliardë. Në vitin 1932 pagesat u pezulluan komplet për shkak të Krizës Botërore, kujton Conze, një moment së paku pozitiv ky për Gjermaninë.

Djathtistët dhe Hitleri

Kundërshtarët djathtistë të Republikës e përdorën Traktatin e Versajës si një instrument “për të luftuar demokracinë dhe për ta shkatërruar atë”, thotë Conze. Vrasjet politike nuk ishin të rralla. Viktima më e famshme ishte Ministri i Jashtëm, Walter Rathenau, i cili u qëllua në 1922 nga ekstremistët e krahut të djathtë në Berlin. Për ta liberaldemokrati ishte një simbol i urryer i të ashtuquajturës “politikë të përmbushjes” kundër fuqive fitimtare të Luftës së Parë Botërore.

Traktati i Versajës nuk e realizoi dot shpresën për paqe të qëndrueshme. Me ardhjen në pushtet të Adolf Hitlerit, koha e vetëpërmbajtjes së gjermanëve mori fund. Nazistët u armatosën, megjithëse nuk u lejohej, dhe krijuan aleanca të reja me vende fashiste si Italia dhe Spanja. Politika paqësuese e Britanisë nuk pati rezultat. Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk luanin më një rol aktiv në Evropë. Dhe Lidhja e Kombeve, e themeluar nën Traktatin e Paqes, u tregua shumë e dobët për të parandaluar katastrofën e ardhshme globale.

Conza thotë se së paku, pas Luftës së Dytë Botërore, u nxorën mësime më të mira: nën udhëheqjen e SHBA-ve u krijuan “organizata shumëpalëshe dhe një sistem ndërkombëtar me bazë rregullash”. Ky rend duket se u përhap në të gjithë botën pas rënies së Murit të Berlinit në vitin 1989 dhe në fund të Luftës së Ftohtë. “Sot, megjithatë, bota përballet me më shumë sfida se kurrë më parë.” Një nacionalizëm i ri dhe unilateralizëm, ushqyer nga populizmi dhe autoritarizmi, kërcënojnë stabilitetin e rendit ndërkombëtar. Presidenti francez Emmanuel Macron paralajmëron për “demonët e vjetër” të periudhës së dy luftërave, të cilët janë zgjuar sërish. “Kjo është një tjetër arsye pse ‘Versaja’ sërish na duket kaq afër” thotë Conze/DW / KultPlus.com

Pushuesit vendas, por edhe të huaj, që duan të shijojnë detin dhe natyrën larg zhurmave të plazheve të populluara, vitet e fundit u janë drejtuar plazheve të Darzezës dhe Semanit në Fier.

Këto plazhe janë ideale, ku ndërthuren turizmi bregdetar, natyror, shëndetësor dhe i aventurës.

Vija bregdetare e Fierit nuk ofron vetëm plazhe, por edhe vende fantastike për aventurë,  eksplorim, peshkim apo sporte ekstreme.

Plazhi i Darzezës, 20 kilometra nga qyteti i Fierit, po frekuentohet gjithnjë e më shumë.

Me një brez të gjerë rërë dhe ujë të pastër çdo vit ky plazh preferohet nga pushuesit vendas, por edhe të huaj.

Me pisha, rërë kurative e ajër të pastër, Darzeza ka një sipërfaqe prej 13,7 km2.

Rruga e rikonstruktuar vitet e fundit ka shtuar fluksin e pushuesve ditorë në Darzezë.

Pushuesit zgjedhin të frekuentojnë këtë plazh për shkak të bukurisë, por kryesisht edhe për pastërtinë që ofron.

Plazhi i Darzezës në Fier nuk shquhet vetëm për rërën kurative, ai është i gërshetuar mirë me ujin e pastër dhe pyllin shekullor.

Kjo pjesë e Adriatikut shoqërohet edhe me valët e forta të detit, duke ofruar për të apasionuarit e kitesurfing (rrëshqitje në valët e detit), windsurf, wakeboard, si dhe sporte të tjera.

Bregdeti i Darzezës është i vetmi në Ballkan ku era krijon dallgë të cilat janë të favorshme për ushtrimin e këtyre sporteve të veçanta.

Por nuk mungojnë as të pasionuarit pas peshkimit, një traditë e hershme e banorëve të zonës, të cilët mundohen të zënë peshq të egër, për t’i shijuar më pas në tryezat e tyre.

Ky plazh ndodhet larg zonave urbane duke shmangur edhe ndotjen nga derdhjet e ujërave të zeza.

Në fundjavë ky plazh është destinacioni i qytetarëve fierakë e jo vetëm. Rëra këtu është e imët dhe plot jod, mbrëmjet të freskëta dhe mbresëlënëse.

Vitet e fundit ka nisur të zhvillohet edhe agroturizmi në fshatin e Darzezës, ku bujtinat e ngritura nga banorë të zonës ofrojnë mundësinë e akomodimit, por edhe shijimin e kulinarisë vendase.

Në këtë zonë ka gjithashtu lokale të shumta që ofrojnë kuzhinën tradicionale vendase.

Plazhi i Semanit

Plazhi i Semanit ishte vendi kryesor i pushimeve verore vite më parë për banorët e Fierit dhe rrethinave. Aty kishte kabina plazhi, kamp fëmijësh e autobusët ditorë vinin e iknin plot me pushues. Kjo ndryshoi ndërsa plazhi nisi të braktisej me hapjen e vendeve të reja të argëtimit dhe me infrastrukturë më të mirë.

Por, vitet e fundit plazhi ka nisur të frekuentohet sërish me shifra të larta.

I ndodhur 18 km në perëndim të qytetit të Fierit plazhi i Semanit vitet e fundit është gjallëruar shumë. Hapja e shërbimeve, rruga dhe oferta me produkte vendase kanë shtuar flukset e pushuesve.

Peizazhi natyror, rëra e imët kurative, masivet pyjore me pisha e lloj-lloj dru-shkurrorë, flora dhe fauna e pasur, e bëjnë këtë plazh një mrekulli natyrore.

Bregdeti me rërë të imët, të pastër e shumë kurative shoqërohet nga një gjerdan pambarim me pisha plotë aromë e gjelbërim fton pushuesit për ta frekuentuar atë.

Pushues në plazhet e Semanit dhe Darzezës, foto: Andrin Hoxha/ KultPlus.com

Me afrimin e pushimeve verore dhe trafikut të shtuar në rrugë, shqetësimet për sigurinë rrugore janë më të pranishme se kurrë. 

Sipas Barometrit Evropian të Drejtimit të Përgjegjshëm të Fondacionit Vinci Autoroutes, evropianët po ngasin më pak në mënyrë të rrezikshme këtë vit, për herë të parë në 15 vjet. Megjithatë, përdorimi i telefonave inteligjentë mbetet një problem i madh, duke shkaktuar shpërqendrime të rrezikshme, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Nga një sondazh i kryer në 11 vende evropiane me më shumë se 12,000 pjesëmarrës, rezulton se 77% e shoferëve pranojnë se i largojnë sytë nga rruga për më shumë se dy sekonda gjatë drejtimit, gjë që mund të jetë fatale me shpejtësi të lartë. Përveç shpërqendrimeve, sjelljet agresive, drejtimi nën ndikimin e alkoolit ose kanabisit dhe mosrespektimi i rregullave rrugore vazhdojnë të jenë faktorë të rëndësishëm rreziku.

Sipas Bernadette Moreau, delegatja e Fondacionit, “shpërqendrimi, sidomos për shkak të telefonave, është një nga burimet kryesore të mungesës së vëmendjes, por edhe shpejtësia dhe sjelljet agresive duhet të shmangen, pasi rrisin ndjeshëm rrezikun e aksidenteve tragjike.”

Në anketë, shoferët evropianë tregojnë se i konsiderojnë gjithmonë të tjerët si më të rrezikshëm në rrugë, duke mbajtur një qëndrim skeptik ndaj vetes. Raporti tregon edhe dallime kulturore: francezët janë më shpesh ata që fyejnë shoferët e tjerë, spanjollët përdorin shpesh borinë në mënyrë të papërshtatshme, grekët janë më të prirur për përplasje të qëllimshme, ndërsa italianët kanë më shumë raste daljesh nga makina në konflikt, transmeton albinfo.ch.

Në Evropën Veriore, me shembull suedezët dhe zviceranët, sjelljet rrugore janë më të kultivuara, megjithatë edhe atje përdorimi i telefonave gjatë drejtimit mbetet një problem i përhapur.

Në Zvicër nuk ka një barometër të tillë, por statistikat e Zyrës Federale të Rrugëve tregojnë se alkooli, shpejtësia dhe shpërqendrimi janë shkaktarët kryesorë të aksidenteve, transmeton albinfo.ch./ KultPlus.com

Një bashkëpunim katër-vjeçar midis arkeologëve zviceranë dhe atyre shqiptarë ka përmbyllur me sukses fazën e parë 2021-2025, duke cilësuar sitin pranë Linit, në Pogradec, si vendbanimin më të vjetër me palafite në Evropë.

Ambasadorja e Zvicrës në Shqipëri, Ruth Huber, e vlerësoi përkushtimin e palës shqiptare dhe theksoi rëndësinë e këtij projekti për shkencën dhe për bashkëpunimin midis dy vendeve. Ajo theksoi se kjo nismë shkencore e Universitetit të Bernës është një bashkëpunim që gjithashtu rrit kapacitetet e institucioneve shkencore shqiptare.

Profesor Albert Hafner nga Universiteti i Bernës, drejtues i ekipeve, tha se “gërmimet kanë dhënë përsëri rezultate shumë të mira”.

“Mund të konfirmojmë se ky se ky është vendbanimi më i vjetër në Evropë me materiale druri dhe organike të konservuara dhe është shumë special sepse gjetjet janë shumë premtuese”, u shpreh Profesori Hafner.

Profesori zviceran e cilësoi zonën e Linit si një nga sitet më të mirëruajtura në Evropë dhe me vlera të jashtëzakonshme për të kuptuar fillimet e qytetërimit në kontinent.

“Kemi gjetur material të bollshëm arkeologjik qoftë në nivelin qeramik, qoftë të veglave të punës, të kockave, të gurit”, u shpreh arkeologu Adrian Anastasi.

Gjatë misionit më të fundit, ekipet e arkeologëve kanë zhvilluar kërkime si gjatë bregut të Liqenit, ashtu edhe nën ujë.

“Disa nga gjetjet përfshijnë: Hapja e llogoreve tokësore, më shumë shtylla druri të tjera të shtëpive, shtresa qeramike arkeologjike të dekoruara me impreso – një nga format më të hershme të poçarisë. Kjo provon lidhje sitit të Linit me bregdetin Adriatik”.

“Një rrethojë e re që e çon në pesë numrin e unazave rrethuese (mbrojtëse) të sitit, zbulohen grumbuj të mëdhenj pishash të cilat mendohet se janë mbetje të një apo disa shtëpive, për herë të parë përputhen kronologjitë e unazave të pemëve të sitit të Linit me atë të Ohrit – dendrokronologjia po funksionon për distanca më të gjera, si dhe konfirmim që Lin 3 mbulon 2,000 vite të historisë së vendbanimeve dhe të paktën 10-12 faza apo fshatra të ndryshëm përgjatë hapësirës kohore 6,000 – 4,000 para Krishtit”, thuhet në komunikatën e lëshuar nga Ambasada e Zvicrës në Tiranë.

Zbulimet në Lin dhe Buqezë po tërheqin vëmendjen e ekspertëve ndërkombëtarë dhe institucioneve kulturore evropiane, duke e kthyer zonën në një pikë referimi për kërkimin arkeologjik dhe trashëgiminë kulturore shqiptare.

Ky projekt, përtej vlerave shkencore, përfaqëson edhe një urë bashkëpunimi ndërmjet Shqipërisë dhe Zvicrës në promovimin e pasurisë historike të rajonit, tha ambasada zvicerane në Tiranë. /KlanKosova