Adem Shkreli – tregoi aftësi të fuqishme të mendimit duke ndikuar ndjeshëm në kulturën shqiptare si poet dhe gazetar

Uranik Emini

Adem Shkreli, përveçse ishte një njeri që krijoi poezi të ndryshme, duke treguar fuqinë imagjinative dhe bukurinë e mendimit, gjuhës etj., ai ishte edhe një gazetar, i cili kontribuoi shumë në atë që konsiderohet si “periudha e artë” e gazetarisë, në kohëra shumë të vështira, dha kontribut të madh, duke lëshuar “dritë” në terr informativ, shkruan KultPlus.

Ademi vdiq më 27 shtator, duke lënë pas një krijimtari artistike, një kontribut të jashtëzakonshëm në gazetari dhe së bashku me vëllain e tij, Azemin, një kontribut tjetër të madh për kulturën shqiptare.

Sot në Institutin Albanalogjik është mbajtur një ceremoni përkujtimore për veprën dhe kontributin e Ademit nëpër etapa të ndryshme të kohës.

Shemsedin Dreshaj në emër të klubit të intelektualëve “Rugova”, tha se Ademi për 50 vite kontribuoj dhe qëndrojë stoik dhe drejtë në sfidat e kohës

“Veçori e shkrimeve të tij ishin humori, ironia e sarkazma për dukuritë e ndryshme në vend. Përkundër faktit se kishte qindra shkrime e vetëm një përmbledhje, Ademi arsyetohej se donte të kurrsente letrën e bardhë dhe lexuesin. Si malësor i zbritur nga shkrepat e Shkrelit, të cilat kurrë nuk i harrojë, Ademi, për 50 vite kontribuoj dhe qëndrojë stoik dhe drejtë në sfidat e kohës.

Tutje, Dreshaj e konsideroi Ademin si një burrë të qetë, të urtë por gjithmonë i prerë kur e kërkonte momenti.

“Burrë i qetë, i dijshëm, i urtë, por i prerë kur e kërkonte momenti, tërë jetën qëndrojë vertikal, promovojë individin cilësor dhe me vlera pozitive, të përgatitur që t’u rezistojë sfidave të kohës dhe kontribuoj për një të nesërme premtuese. Patëm privilegj ta njohim dhe bashkëjetojmë me Ademin. Kujtimi mbi veprat, qëndrimet dhe kontributet për vendin do ta bëjnë të përjetshëm veprën dhe kontributin e tij”, përfundoi ai.

Në anën tjetër, i pranishëm për të thënë një fjalë rasti ishte edhe diplomati Avni Spahiu, njëherit edhe mik i Adem Shkrelit.

“Është e vështirë të flitet në këtë çast pikëllimi për familjarin tuaj, mikun dhe kolegun tonë të nderuar Adem Shkreli. Kjo vjen nga dhembja që ndjejmë për të dhe nga nderimi e respekti i thellë në këtë çaste. Ai për ne ishte një mik, koleg dhe profesionist i shkëlqyer. Ishte një njeri i mirë, që me zemërgjerësinë e tij fitonte admirimin e të gjithëve, ndërkaq që me punën e tij vetëmohuese i krijoi vetes një emër që do të mbahet në mend përgjithnjë, si gazetar, si poet, si profesionist”.

Spahiu tha se Adem Shkreli ka dhënë një kontribut të madh në gazetarinë kosovare, duke qenë i përkushtuar për dekada në gazetari, ka qenë njëri ndër gazetarët më të njohur të brezit të vjetër të gazetarëve të “Rilindjes”

“Përmes kontributit të tij në traditën e gjatë të “Rilindjes”, ai shërbeu si shembull i gazetarit të angazhuar në një kohë të oscilimeve të shumta e të rënda dhe luhatjeve të kohës nëpër të cilat ka kaluar edhe Kosova dhe shoqëria e saj. Ai ishte njëri ndër gazetarët e shquar, që dallohej për nga mënyra e të shkruarit që e bënte atë një stilist të veçantë”.

“Emri i Ademit do të jetë i lidhur gjithnjë me “Rilindjen” dhe periudhën e artë të gazetarisë”

“Emri i tij lidhet me “Rilindjen”, bashkë me emra të njohur të “periudhës së artë” të gazetës me traditën më të gjatë në Kosovë, që kishte edhe një rol emancipues për shoqërinë kosovare. Në dekadën e viteve 90′, Adem Shkreli, bashkë me kolegët e tij të kohës kishte përjetuar trysninë e madhe ndaj fjalës së shkruar dhe të folur shqipe në Kosovë. Ai nuk u dha por ishte pjesë e luftimit të territ informativ që na u imponua nga pushtimi dhe punoi për të vërtetën e Kosovës. Në këtë aspekt, emri i Adem Shkrelit mbetet i paharruar”, tha Avniu.

Në fund, diplomati Spahiu shtoi se në këto çaste pikëllimi duhet të shprehim krenarinë tonë që kishim një mik e koleg sikurse Ademi, që kishte të gjitha tiparet e një njeriu të mirë, me kulturë pune e komunikimi, një njeriu që bëri të gjithë ta donin e ta respektonin.

Bashkëshortja e Ademit, Serbeze Shkreli, falënderoi të gjithë ata që kontribuan në këtë ditë përkujtimore për më të dashurin e tyre.

“E vogël jam”, tha Serbezja me lot në fytyrë dhe shumë emocione.

Adem (Ujkan) Shkreli u lind më 15/08/1936 në Shkrel (Rugovë e Pejës), bashkë me vëllaun Azemin, ishin ndër të parët Rugovas që u lidhen me shkronjat. Mësimet e para i mori nga i ati, Ujkani, dhe nga Xhevat Shkreli, kur u njoh edhe me abetaren e parë shqipe dhe me rrënjët e prejardhjes së Rugovës. Më vonë filloi shkollimin fillor në Nabërgjan në shkollën “Ali Kelmendi” e më vonë për të vazhduar shkollën financiare në Pejë, Drejtësinë e Prishtinës e më pas Gazetarinë në Beograd. Si i përkushutuar për arsim, ishte ndër mesuesit e parë nëpër oda e stane, hije e mrizë të Rugovës, duke promovuar shkrimin e leximin.

Shkrimet e para i botoi në revistën “Pionier”, në vitin 1950, për të vazhduar më vonë me “Zërin e Rinisë”, “Botën e Re” dhe revista tjera. Ademi ishte mësues edhe i të tjerëve, ndër ta edhe i vëllzerëve Azemit dhe Ymerit.

Nga viti 1958, Ademin e gjejmë si gazetar në “Rilindje”, ku do të kontribouj deri në vitet 80-ta, gjegjësisht deri në përmbysjen e saj nga pushteti okupues serb. I përkushtuar për shkrim e lexim, shkriemt e tij, prozë e poezi u publikuan në tërë trojet etnike, ë vend dhe jashtë. Përmbledhja “Zemra e verbët” e vitit 1972, përbën një aset të veçantë në krijmtarinë e tij. /KultPlus.com

U nis me shkua n’Ashtën e Shkrelit

Nga Çun Lajçi

(Adem Shkrelit)

Ai s’ka vdekë
asht shkua me t’birin hijeve t’pishave
mu freskua këtij fundshtatori
të gurra e Martin Bogës ujë me pi
faqet t’birit me ia la
fierin njomak me ia vu n’ballë
n’tufa klekash me ra me fjetë
dyherë mu ngjallë dyherë me vdekë

Ai s’ka vdekë
Ai e ka marrë ngrykë Ujkan Smajlin
asht ngjitë Ashtë së Shkrelit thikpërpjetë
me gërrithë emnin e t’birit me brisk nëpër lisa
kiterr asht ba n’rrema, ujk n’kaçuba
pak asht shkua të Ibra pak asht shkua të Riza

M’besoni, ai sot asht hipë n’zekanin e shaluem
n’Stankaj asht shkua të Bajram Kelmendi
me marrë me dy djemtë e vet
mbi varrin e Azemit barin me kositë
me ngjallë njiherë e dyherë me marrë ngryk
kalabosh me vdekë

Jo ai nuk vdiq
ai shkoi të shkrelët me fjetë
malli mos me mbytë!

27.09.2022 / KultPlus.com

Naime Beqiraj pas vdekjes së Adem Shkrelit: Njëri nga gazetarët e parë kosovarë që e kishte sakrifikuar poezinë

Ka vdekur sot gazetari veteran dhe poeti Adem Shkreli, shkruan KultPlus.

Për ata që nuk e dinë, Ademi është vëllai i poetit të njohur Azem Shkreli, si dhe i Ymer, e Afrim Shkrelit.

Vëllezërit Shkreli kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në kulturën shqiptare.

Për vdekjen e Ademit ka reaguar poetja Naime Beqiraj e cila thotë se axhi Adem ka qenë malësori shijehollë e autentik që ka ditur për të rinjtë të marr edhe shpirtin e këshillat e prindit.

“Ke me rrnua g’jat, ma g’jat se Ujka Smajli”, i kisha thënë rugovisht axhit Adem, kur mosha e prekte jo kujtesën por dhembjen për ditët që po i numëroheshin. Nëna i kishte vdekur e re nuse, duke e lëne motak, Azem Shkrelin fort t’vocërr e motrën të sapo lindur. Kurse baba i tij Ujkani e kishte prekur shekullin e jetës. E kujtonte gjithnjë më mallë nënën e re edhe atëherë kur dhimbja për birin e tij të vetëm Aliun që i vdiq para pak vitesh e dhimbja për Azemin e kishin plandosur. “Ma mirë t’isha shku û, vocrrake”.
Por qëndronte.
Axhi Adem, njëri nga gazetarët e parë kosovarë që i kthehej herë pas herë edhe poezisë e kishte botuar disa libra poetik, e kishte sakrifikuar poezinë për gazetarinë. Gjatë gjysëm shekulli gazetari, ai e kishte kultivuar sidomos reportazhin, tekstin e të cilit pērherë e stoliste me figura të letërsisë.
Axhi Adem shquhej për sedrën e tij, stilin e veshjes, shijen për ushqime, biseda, sjellje. Edhe në moshë të shtyrë dinte të ta mbante karriken, pallton. Ishte i tëri bonton.
Do të na mungosh axhi Adem, malësori shijehollë e autentik që ke ditur për të rinjtë të marrësh edhe shpirtin e këshillat e prindit.
Sot, që po t’përcjellim, po të kujtoj me këtë foto dhe ndejen para pikërisht tetë vitesh në Pejë dhe fjalët “Malësorët janë të fortë por edhe subtil, sidomos na rugovanat”.
E paç të pasosur Parajsën miku im i veçantë!”, shkruan Beqiraj. / KultPlus.com

Nesër mbahet akademi përkujtimore për Adem Shkrelin

Ka vdekur sot gazetari veteran dhe poeti Adem Shkreli, shkruan KultPlus.

Për ata që nuk e dinë, Ademi është vëllai i poetit të njohur Azem Shkreli, si dhe i Hys, Ymer, e Afrim Shkrelit.

Vëllezërit Shkreli kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në kulturën shqiptare.

KultPlus ju informon se nesër do të mbahet akademi përkujtimore për gazetarin dhe poetin e ndjerë, Adem Shkrelin, në Institutin Albanologjik, në ora 11:00.

Ndërsa varrimi do të bëhet poashtu nesër në varrezat e Prishtinës në Arbëri, në ora 13:00. / KultPlus.com

Çun Lajçi pas vdekjes së Adem Shkrelit: Me tirqi kam me ta ba dekën e me kavall kam me ta thirrë zanin

Ka vdekur sot gazetari veteran dhe poeti Adem Shkreli, shkruan KultPlus.

Për ata që nuk e dinë, Ademi është vëllai i poetit të njohur Azem Shkreli, si dhe i Ymer, e Afrim Shkrelit.

Vëllezërit Shkreli kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në kulturën shqiptare.

Për vdekjen e Ademit ka reaguar edhe Çun Lajçi i cili me plot dhimbje shkruan se Ademi është rraja e vargut shkrelian dhe me pak fjalë përshkruan jetën e tij plotë dhimbje.

“Adem Shkreli, rraja e parë e vargut shkrelian!

Ai s’ka vdekë sot!

Ka vdekë që kur i vdiq i biri, n’mërgatë pa e pa e që kur u mbyll n’lëvozhgën e vet!

Që kur i vdiq Azemi, vargu i ndamë përgjysëm e që kur Ymeri s’iu kthye ma n’Rugovë!

Me besoni se ai s’ka vdekë sot.

Ka vdekë që kur iu mbyll Rilindja e mbet qyqe dikund të tre soliterat pa vlla pa djalë!

Pusho i qetë nipalan.

Me tirqi kam me ta ba dekën e me kavall kam me ta thirrë zanin!”, shkruan Lajçi. / KultPlus.com

Ka vdekur Adem Shkreli

Ka vdekur gazetari veteran dhe poeti Adem Shkreli, shkruan KultPlus.

Për ata që nuk e dinë, Ademi është vëllai i poetit të njohur Azem Shkreli, si dhe i Hys, Ymer, e Afrim Shkrelit.

Vëllezërit Shkreli kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në kulturën shqiptare. / KultPlus.com